نقد دین اسلام

Forwarded from Unclesam

‌ تاريخچه ملاگرى و ملاها در ايران

#قسمت_سوم

با اجرای دستور #نادرشاه سالیانه در حدود هیجده کرورتومان که از درآمد اوقاف دراختیار علما قرار میگرفت، قطع گردید.
#ملاها از دستور نادرشاه بشدت متغیر شدند وتا آنجائی که در قدرت داشتند کوشش کردند قشون و رعیت را بر ضد #نادرشاه بشورانند ولی نيم بیشتری از قشون نادر سُنّی بودند ولذا به تحریکات #روحانیون وقعی نگذاشتند. #دهقانان نیز از دستور نادرشاه درباره لغو قاعده اختصاص درآمد اوقاف به روحانیون استقبال کردند،
زیرا بدینوسیله مبلغی از مالیات آنها تخفیف حاصل کرد.
بعد از صدور دستور مذکور، نادرشاه روسای دولت را احضارو به آنها اظهارداشت: «اگر ملا میخواهيد باید مصارف ایشان را خودتان بپردازید، من ابداً ملا لازم ندارم و برای آنها متحمل خرجی نخواهم شد.»
#منبع:
{تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تالیف احمد مجدالاسلام کرمانی (انتشارات دانشگاه اصفهان: ۱۳۵۰)، صفحات ٥٣٦-٥٣١ }
پس از قتل نادرشاه، جانشین وی #عادل_شاه سبب قتل او را مخالفت با شیعه اعلام و مجددا #شیعه_گری را تقویت کرد. اما بهرحال اقدامات نادرشاه، سبب شد که مذهب بکلی از سیاست جدا شود. بهمین علت نادرشاه دستور داده بود دعای معمول زمان #صفویه مبنی بر(خدا پادشاه را که همه نعمت های ما از اوناشی میشود، عمر جاودان بخشد) ازنماز روزانه حذف شود.{#منبع: عاقبت نادرشاه، مجله یاد گار، شماره ۲ (۱۳۲۹)، صفحات ٤٣-٤١ }
#کریمخان_زند (۱۱۱۳-۱۱۹۳) پس از رسیدن به سلطنت، خود را #وکیل_الرعایا نامید وبين سیاست مذهبی صفويه ونادرشاه، راه میانه را انتخاب کرد.
#آغامحمدخان_قاجار (۱۲۲۱–۱۱۹۹) مجددا ایران را به سیاست مذهبی صفویه و شيعه اثنی عشری برگردانید.
آغا محمد خان مخصوصا باتوجه به اينکه دارای دودمان اصیلی نبود و درصدد اتکاء به عاملی بود که بتواند پایه های قدرت و سلطنتش را تحکیم بخشد،
لذا لزوم اتکاء به مذهب راحتی بیش از شاه اسماعیل صفوی احساس کرد. آغا محمد خان در زمان تاجگذاری اش، تاکید کرد که اساس حکومتش را بر پایه مذهب شیعه اثنی عشری قرار خواهد داد و در هنگام مراسم تاجگذاری، شمشیری را که در مقبره شاه اسماعیل صفوی ودیعه گذاشته شده بود، بکمر بست.
{#منبع: تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران، تاليف نفیسی (۱۳۳۵)، جلد اول، صفحه ۵۱}
آغامحمدخان تصمیم داشت، قدرت مذهبی را کاملا در سازمان سیاسی دولت خود مستحيل و بعنوان یگانه قدرت منحصربفرد و بلامنازع ایران تجلی کند {#منبع: روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، تنظیم ازافشار(تهران: ۱۳۵۰)، صفحه ۵۱} ،
اما عمرش کفاف نداد و بزودی پس از تاجگذاری مقتول گردید. پس از مرگ آغامحمدخان، جانشینش #فتحعلی_شاه برنامه آغامحمدخان را با کیفیت دیگری بموقع اجرا گذاشت. «ماکس وبر» از بزرگترین جامعه شناسان عصر ما، اظهار داشته است اگر مشروعیت حکومت حاکمی بوسیله پیوندهای موروثی تائید پذیر نباشد، وی نیاز به نیروی دیگری دارد که بوسیله آن خود را وجيه المله ساخته و مشروعیت حکومتش را مورد تائید مردم قرار دهد. بدیهی است هیچ عاملی از این لحاظ بیش از نیروی مذهب نمیتواند به چنین حاکم بی اصل ونسبی کمک و حکومتش را بر مردم تحمیل نماید.
#منبع:
‏ Max Weber, Economy and Society (New York:1968), p. 1147

ادامه دارد ...

4 views19:19