#Diqqat #Foydali
O‘zbekiston bo‘ylab TikTok ishlamayapti!
Taxminlarga ko‘ra bloklangan bo‘lishi mumkin! Umid qilamizki butun umrga bloklanadi.
👉 @informatika
O‘zbekiston bo‘ylab TikTok ishlamayapti!
Taxminlarga ko‘ra bloklangan bo‘lishi mumkin! Umid qilamizki butun umrga bloklanadi.
👉 @informatika
VPN degan tushuncha yana ommalashmoqda, uning vazifasini yaxshilab tushunib oling (1-qism)
#nazariya #foydali
Shu kunlarda Skype, Twitter, Tiktok ijtimoiy tarmoqlari bloklandi va foydalanuvchilar VPN dasturlaridan foydalanishga majbur bo'lishmoqda, undan tashqari karantin kuchaytirilmoqda, masofadan ishlash yana boshlanmoqda.
VPN nima? degan savolga ko'pchilikni javobi mana bunday:
Bularning hammasi to'g'ri lekin nima hisobiga bo'ladi bularning hammasi?
VPN - bu shaxsiy virtual tarmoq. Bu texnologiyani quyidagi 2 ta holda ishlatish ancha foydali:
1. Masofadan turib ishlovchilar uchun. Bunda biror ishhonada VPN server hosil qilinadi(ma'lum dasturlar o'rnatgan holda) va hodimlar o'z uylaridagi kompyuterga VPN klient dasturini o'rnatishadi va masofadan turib ishonadagi kompyuterga ulanib ishlashadi.
Masofadan turib ishlash uchun har xil dasturlar: TeamViewer, AnyDesk kabilardan ham foydalanish mumkin, lekin VPN orqali ulanish quyidagi avfzalliklarga ega:
- xavfsizlik;
- tashqi xizmatlardan foydalanmaslik;
- TASIX tarmog'i orqali hosil qilinsa, tezlik va harajatning kamligi.
☝️Xavfsizlik masalasiga e'tibor beradigan davlat ishhonalari, masofaviy ish uchun, qandaydir ishlash prinsipi noma'lum dasturlardan foydalanishmaydi, quvonarlisi bunday ishhonalar yetarlicha.
Ishlash prinsipi:
VPN server orqali har bir foydalanuvchiga(hodimga) alohida sertifikat, login, parol beriladi, olingan ma'lumotlar VPN klient dasturiga kiritiladi va xavfsiz ulanishni amalga oshirish mumkin bo'ladi, bunda traffik to'liq shifrlanadi.
☝️
Katta trubadan suv oqmoqda, bu suv internetdagi ma'lumotlar almashinuvi. Bu truba hamma honadonlarga suv olib boradi, sizning uyingizga ham. VPN orqali ma'lumot almashsangiz, ishhonangiz va uyingiz o'rtasida truba ichida alohida kichik truba hosil qilasiz va tashqi suv oqimi sizga ta'sir qilaolmaydi.
Agar post foydali bo'lgan bo'lsa, saytlarga kirishda ishlatadigan VPN haqida, 2-qism qilib yozishim mumkin.
Akmal Xudayberganov
👉 @Informatika
#nazariya #foydali
Shu kunlarda Skype, Twitter, Tiktok ijtimoiy tarmoqlari bloklandi va foydalanuvchilar VPN dasturlaridan foydalanishga majbur bo'lishmoqda, undan tashqari karantin kuchaytirilmoqda, masofadan ishlash yana boshlanmoqda.
VPN nima? degan savolga ko'pchilikni javobi mana bunday:
bunday dastur orqali kirib bo'lmaydigan saytlarga kirish mumkin, hech kim man kirganimni bilmidi, tez ishlidi, hammani aldashim mumkin vahakazo
.Bularning hammasi to'g'ri lekin nima hisobiga bo'ladi bularning hammasi?
VPN - bu shaxsiy virtual tarmoq. Bu texnologiyani quyidagi 2 ta holda ishlatish ancha foydali:
1. Masofadan turib ishlovchilar uchun. Bunda biror ishhonada VPN server hosil qilinadi(ma'lum dasturlar o'rnatgan holda) va hodimlar o'z uylaridagi kompyuterga VPN klient dasturini o'rnatishadi va masofadan turib ishonadagi kompyuterga ulanib ishlashadi.
Masofadan turib ishlash uchun har xil dasturlar: TeamViewer, AnyDesk kabilardan ham foydalanish mumkin, lekin VPN orqali ulanish quyidagi avfzalliklarga ega:
- xavfsizlik;
- tashqi xizmatlardan foydalanmaslik;
- TASIX tarmog'i orqali hosil qilinsa, tezlik va harajatning kamligi.
☝️Xavfsizlik masalasiga e'tibor beradigan davlat ishhonalari, masofaviy ish uchun, qandaydir ishlash prinsipi noma'lum dasturlardan foydalanishmaydi, quvonarlisi bunday ishhonalar yetarlicha.
Ishlash prinsipi:
VPN server orqali har bir foydalanuvchiga(hodimga) alohida sertifikat, login, parol beriladi, olingan ma'lumotlar VPN klient dasturiga kiritiladi va xavfsiz ulanishni amalga oshirish mumkin bo'ladi, bunda traffik to'liq shifrlanadi.
☝️
Yaxshiroq tushunishingiz uchun misol
: Katta trubadan suv oqmoqda, bu suv internetdagi ma'lumotlar almashinuvi. Bu truba hamma honadonlarga suv olib boradi, sizning uyingizga ham. VPN orqali ma'lumot almashsangiz, ishhonangiz va uyingiz o'rtasida truba ichida alohida kichik truba hosil qilasiz va tashqi suv oqimi sizga ta'sir qilaolmaydi.
Agar post foydali bo'lgan bo'lsa, saytlarga kirishda ishlatadigan VPN haqida, 2-qism qilib yozishim mumkin.
Akmal Xudayberganov
👉 @Informatika
Forwarded from Informatika va AT (Nursaidov ㅤ)
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#Word #darslik #foydali
Word dasturida kerakli matnni belgilab, matn boshidan har - xil turdagi belgilar qo'yish va ularni boshqa matnlardan ajralib turishi uchun markirovka usulidan foydalanamiz. Bu usulning avfzalligi foydalanuvchi kerakli matnni tezroq ilg'ab olishidadir.
👉 @informatika
Word dasturida kerakli matnni belgilab, matn boshidan har - xil turdagi belgilar qo'yish va ularni boshqa matnlardan ajralib turishi uchun markirovka usulidan foydalanamiz. Bu usulning avfzalligi foydalanuvchi kerakli matnni tezroq ilg'ab olishidadir.
👉 @informatika
#monitor #ekran #foydali
MONITOR haqida to'liq ma'lumot bitta rasmda.
Monitorning barcha turlari va qismlarini bilib oling!
Manba
👉 @informatika
MONITOR haqida to'liq ma'lumot bitta rasmda.
Monitorning barcha turlari va qismlarini bilib oling!
Manba
👉 @informatika
Forwarded from Informatika va AT (Nursaidov ㅤ)
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#Word #darslik #foydali
Word dasturida kerakli matnni belgilab, matn boshidan har - xil turdagi belgilar qo'yish va ularni boshqa matnlardan ajralib turishi uchun markirovka usulidan foydalanamiz. Bu usulning avfzalligi foydalanuvchi kerakli matnni tezroq ilg'ab olishidadir.
👉 @informatika
Word dasturida kerakli matnni belgilab, matn boshidan har - xil turdagi belgilar qo'yish va ularni boshqa matnlardan ajralib turishi uchun markirovka usulidan foydalanamiz. Bu usulning avfzalligi foydalanuvchi kerakli matnni tezroq ilg'ab olishidadir.
👉 @informatika
Forwarded from Informatika va AT (ㅤ)
Microsoft Word dasturida matnlarni berkitamiz
#foydali #kerakli
Katta hajmli Word faylini ochdingiz, lekin ichida hech narsa yo'q, xujjat esa masalan 100MB hajmga ega. Bu degani fayl ichidagi matn to'liq berkitilgan. Bunday holatga tushgan odam, aniq bu virus yoki faylga virus tushib buzilibdi degan hayolga boradi.
Demak Word xujjat ichini to'liq berkitamiz:
1. Micrososft Word dasturini ishga tushiramiz(Win + R -> winword)
2. Ichiga matn, rasm va yana bir nimalar yozamiz yoki chizamiz.
3. CTRL + A orqali butun matn va rasmlarni belgilaymiz.
4. CTRL + D bosgan holda, "Шрифт" menyusini ochamiz.
5. O'rta menyudagi "Скрытый" qismini belgilaymiz va OK.
Qarabsizki xujjat bo'm-bo'sh. Xujjatni saqlab, qayta ochsangiz ham hech narsa ko'rinmaydi.
Endi, ichidagilarni ko'rsatish uchun:
1. O'sha fayl ochiladi.
2. CTRL + A qilib bo'sh xujjat ichi belgilanadi.
3. CTRL + D orqali oyna ochilib "скрытый"dan belgilash olib tashlanadi.
Shu tariqa xujjat ichidagilarni to'liq yoki qisman berkitish mumkin, kerakli qismni belgilaysiz va berkitasiz.
☝️Micrososft Word 2016 va 2007 versiyalarda tekshirildi.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
#foydali #kerakli
Katta hajmli Word faylini ochdingiz, lekin ichida hech narsa yo'q, xujjat esa masalan 100MB hajmga ega. Bu degani fayl ichidagi matn to'liq berkitilgan. Bunday holatga tushgan odam, aniq bu virus yoki faylga virus tushib buzilibdi degan hayolga boradi.
Demak Word xujjat ichini to'liq berkitamiz:
1. Micrososft Word dasturini ishga tushiramiz(Win + R -> winword)
2. Ichiga matn, rasm va yana bir nimalar yozamiz yoki chizamiz.
3. CTRL + A orqali butun matn va rasmlarni belgilaymiz.
4. CTRL + D bosgan holda, "Шрифт" menyusini ochamiz.
5. O'rta menyudagi "Скрытый" qismini belgilaymiz va OK.
Qarabsizki xujjat bo'm-bo'sh. Xujjatni saqlab, qayta ochsangiz ham hech narsa ko'rinmaydi.
Endi, ichidagilarni ko'rsatish uchun:
1. O'sha fayl ochiladi.
2. CTRL + A qilib bo'sh xujjat ichi belgilanadi.
3. CTRL + D orqali oyna ochilib "скрытый"dan belgilash olib tashlanadi.
Shu tariqa xujjat ichidagilarni to'liq yoki qisman berkitish mumkin, kerakli qismni belgilaysiz va berkitasiz.
☝️Micrososft Word 2016 va 2007 versiyalarda tekshirildi.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
Windows tizimiga kirishda, parolni xato terganda, uni bloklash
#foydali
Parol bilan kiriladigan joylarda, maxfiylikni yana oshirish uchun, bir necha marotaba xato parol terilganda, uni bloklash imkoniyati bo'ladi. Misol uchun, 2 marotaba parol xato terilsa, qurilma(dastur) 60 daqiqaga bloklanadi, bu daqiqa ichida to'g'ri parol tersangiz ham ochilmaydi.
Windows tizimida ham bu imkoniyat mavjud, faqat uni sozlash lozim. Quyida, Windows tizimiga kirishda so'raladigan foydalanuvchi paroli 3 marotaba xato terilsa, 30 daqiqaga bloklash qanday amalga oshirilishini yozib o'taman.
1. Win+R → cmd va Enter.
2. Nechi marotabaxato parol terilsa, bloklash lozimligini o'rnatamiz(3 marotaba).
net accounts /lockoutthreshold:3
3. Nechi daqiqaga bloklash lozimligini kiritamiz(minimal qiymat 30 daqiqa, undan kam kiritsangiz xato beradi):
net accounts /lockoutduration:30
4. KIritgan sozlamalarni ko'rish uchun quyidagi buyruqni yozamiz:
net accounts
Shundan so'ng, Windows tizimiga kirishda 3 marotaba xato terilsa, tizimga 30 daqiqa kiraolmaysiz, xatto kompyuterni qayta o'chirib, yoqsangiz ham.
☝️Bu kod ishlidimi, yo'qmi, deb tekshirib yurmang, o'zimda tekshirib ko'rdim, barchasi ishladi, ishlaganligi uchun bu post 30 daqiqa kech yozildi).
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
#foydali
Parol bilan kiriladigan joylarda, maxfiylikni yana oshirish uchun, bir necha marotaba xato parol terilganda, uni bloklash imkoniyati bo'ladi. Misol uchun, 2 marotaba parol xato terilsa, qurilma(dastur) 60 daqiqaga bloklanadi, bu daqiqa ichida to'g'ri parol tersangiz ham ochilmaydi.
Windows tizimida ham bu imkoniyat mavjud, faqat uni sozlash lozim. Quyida, Windows tizimiga kirishda so'raladigan foydalanuvchi paroli 3 marotaba xato terilsa, 30 daqiqaga bloklash qanday amalga oshirilishini yozib o'taman.
1. Win+R → cmd va Enter.
2. Nechi marotabaxato parol terilsa, bloklash lozimligini o'rnatamiz(3 marotaba).
net accounts /lockoutthreshold:3
3. Nechi daqiqaga bloklash lozimligini kiritamiz(minimal qiymat 30 daqiqa, undan kam kiritsangiz xato beradi):
net accounts /lockoutduration:30
4. KIritgan sozlamalarni ko'rish uchun quyidagi buyruqni yozamiz:
net accounts
Shundan so'ng, Windows tizimiga kirishda 3 marotaba xato terilsa, tizimga 30 daqiqa kiraolmaysiz, xatto kompyuterni qayta o'chirib, yoqsangiz ham.
☝️Bu kod ishlidimi, yo'qmi, deb tekshirib yurmang, o'zimda tekshirib ko'rdim, barchasi ishladi, ishlaganligi uchun bu post 30 daqiqa kech yozildi).
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
Ko'pchilik ishlatmaydigan - End tugmasi haqida
#foydali #qisqa_info
Klaviaturada doimiy ishlatiladigan tugmalardan tashqari, kam foydalaniladigan, lekin ancha vaqtni tejaydigan tugmalar ham bor, shulardan biri - End tugmasi.
Ko'pchilik bu tugmadan umuman foydalanmaydi, hatto borligini ham bilmaydi, lekin mani ko'p tanishlarim bu tugmadan faol foydalanishadi, ayniqsa dasturchilarning qalin do'sti).
Bu tugma standart klaviaturalarda "Delete" va "PageDown" tugmalari o'rtasida joylashadi, notebook'larda esa har xil joyda, o'qib topib olarsiz. Ba'zi Notebook'larda bu tugma o'z vazifasini bajarishi uchun Fn tugma bilan birga bosilishi ham mumkin.
Demak, bu tugma bilan quyidagi ishlarni bajarish mumkin:
— End. Kursorni darhol qator oxiriga o'tkazish. Kursor yurishi mumkin bo'lgan istalgan joyda ishlaydi: Word matn muharririda, notepad'da, hattoki brauzerning adres yozadigan joyida.
— Shift+End. Kursor turgan joydan, qator oxirigacha yozilgan barcha yozuvni belgilaydi.
— Ctrl+End. Biror matn muharririda(Word, Notepad), xujjatni oxiriga darhol tushiladi.
Shu ishlarni teskarisini "Home" tugmasi bilan amalga oshirishingiz mumkin.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
#foydali #qisqa_info
Klaviaturada doimiy ishlatiladigan tugmalardan tashqari, kam foydalaniladigan, lekin ancha vaqtni tejaydigan tugmalar ham bor, shulardan biri - End tugmasi.
Ko'pchilik bu tugmadan umuman foydalanmaydi, hatto borligini ham bilmaydi, lekin mani ko'p tanishlarim bu tugmadan faol foydalanishadi, ayniqsa dasturchilarning qalin do'sti).
Bu tugma standart klaviaturalarda "Delete" va "PageDown" tugmalari o'rtasida joylashadi, notebook'larda esa har xil joyda, o'qib topib olarsiz. Ba'zi Notebook'larda bu tugma o'z vazifasini bajarishi uchun Fn tugma bilan birga bosilishi ham mumkin.
Demak, bu tugma bilan quyidagi ishlarni bajarish mumkin:
— End. Kursorni darhol qator oxiriga o'tkazish. Kursor yurishi mumkin bo'lgan istalgan joyda ishlaydi: Word matn muharririda, notepad'da, hattoki brauzerning adres yozadigan joyida.
— Shift+End. Kursor turgan joydan, qator oxirigacha yozilgan barcha yozuvni belgilaydi.
— Ctrl+End. Biror matn muharririda(Word, Notepad), xujjatni oxiriga darhol tushiladi.
Shu ishlarni teskarisini "Home" tugmasi bilan amalga oshirishingiz mumkin.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
Fayllarni saqlash uchun TOP 6 bepul bulutli(cloud) xizmatlar
#foydali
Kerakli xujjatlarni uzoq vaqt saqlash uchun quyidagi saqlash jihozlari mavjud:
—
—
—
—
Bular uchun albatta harajat qilish lozim, lekin shunday xizmatlar borki sizga bepul joy beriladi, albatta bepul bo'lgandan so'ng, joy ham chegaralangan. Quyida fayllaringizni saqlash uchun chegaralangan joy taqdim etadigan bulutli xizmatlarni keltirib o'taman:
1. Google Disk(15 GB joy);
2. Yandex Disk(10 GB);
3. Apple iCloud(5 GB);
4. Microsoft OneDrive(5 GB);
5. Mega(50 GB);
6. Dropbox(2 GB);
☝️Bulardan tashqari yana juda ko'p bulutli xizmatlar mavjud, bular sizga joy beradi, lekin uzoq yil saqlab berishni kafolatlamaydi.
👉 @informatika
#foydali
Kerakli xujjatlarni uzoq vaqt saqlash uchun quyidagi saqlash jihozlari mavjud:
—
Qattiq disklar
(HDD);—
mikrosxemali disklar
(SSD, fleshkalar, USB tashqi saqlash qurilmalari);—
lentalar
;—
disklar
(DVD, CD, Blu-Ray);Bular uchun albatta harajat qilish lozim, lekin shunday xizmatlar borki sizga bepul joy beriladi, albatta bepul bo'lgandan so'ng, joy ham chegaralangan. Quyida fayllaringizni saqlash uchun chegaralangan joy taqdim etadigan bulutli xizmatlarni keltirib o'taman:
1. Google Disk(15 GB joy);
2. Yandex Disk(10 GB);
3. Apple iCloud(5 GB);
4. Microsoft OneDrive(5 GB);
5. Mega(50 GB);
6. Dropbox(2 GB);
☝️Bulardan tashqari yana juda ko'p bulutli xizmatlar mavjud, bular sizga joy beradi, lekin uzoq yil saqlab berishni kafolatlamaydi.
👉 @informatika
O'chgan fayllarni qayta tiklovchi dasturlar
#foydali
Fayllar vinchesterda qismlarga bo'linib, bloklar ko'rinishida saqlanadi, agar siz biror faylni o'chirsangiz, shu fayl yozilgan bloklar bo'shatiladi, tozalanmaydi, balki bo'sh deb belgilab qo'yiladi.
Qayta tiklovchi dasturlar shu belgilarni olib tashlab, fayl mavjudligini sizga ko'rsatib beradi. Agar o'chgan fayl yozilgan bloklar ustiga boshqa fayl qismlari yozilib qolsa, bu bloklardagi eski qismlarni katta ehtimol bilan qayta tiklolmaysiz.
Qisqacha, qayta tiklash haqida nazariy ma'lumot berib o'tdim, quyida qayta tiklovchi dasturlar ro'yxatini, o'zining rasmiy saytidan ko'chirib olishingiz mumkin bo'lgan havolasi bilan berib o'taman. Biror faylingizni, bilmay o'chirib tashlasangiz, quyidagi dasturlar qayta tilklashga yordam berishi mumkin:
▫️Recuva
▫️PhotoRec
▫️DMDE
▫️Disk Drill
▫️Puran File Recovery
▫️RecoveRx
▫️MiniTool Power Data Recovery
▫️Stellar Data Recovery
▫️Data Rescue
☝️Xulosa, agar biror faylni bilmasdan o'chirib qo'ysangiz, yoki biror diskni format qilib qo'ysangiz, darhol qayta tiklovchi dasturlar orqali ishni boshlang, vinchesterda fayllar hosil qilishdan yoki fayllar tashlashdan o'zingizni tiyib turing.
Yuqoridagi ko'p dasturlar bepul, ko'chirib olib, tekshirib ko'rishingiz mumkin.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
#foydali
Fayllar vinchesterda qismlarga bo'linib, bloklar ko'rinishida saqlanadi, agar siz biror faylni o'chirsangiz, shu fayl yozilgan bloklar bo'shatiladi, tozalanmaydi, balki bo'sh deb belgilab qo'yiladi.
Qayta tiklovchi dasturlar shu belgilarni olib tashlab, fayl mavjudligini sizga ko'rsatib beradi. Agar o'chgan fayl yozilgan bloklar ustiga boshqa fayl qismlari yozilib qolsa, bu bloklardagi eski qismlarni katta ehtimol bilan qayta tiklolmaysiz.
Qisqacha, qayta tiklash haqida nazariy ma'lumot berib o'tdim, quyida qayta tiklovchi dasturlar ro'yxatini, o'zining rasmiy saytidan ko'chirib olishingiz mumkin bo'lgan havolasi bilan berib o'taman. Biror faylingizni, bilmay o'chirib tashlasangiz, quyidagi dasturlar qayta tilklashga yordam berishi mumkin:
▫️Recuva
▫️PhotoRec
▫️DMDE
▫️Disk Drill
▫️Puran File Recovery
▫️RecoveRx
▫️MiniTool Power Data Recovery
▫️Stellar Data Recovery
▫️Data Rescue
☝️Xulosa, agar biror faylni bilmasdan o'chirib qo'ysangiz, yoki biror diskni format qilib qo'ysangiz, darhol qayta tiklovchi dasturlar orqali ishni boshlang, vinchesterda fayllar hosil qilishdan yoki fayllar tashlashdan o'zingizni tiyib turing.
Yuqoridagi ko'p dasturlar bepul, ko'chirib olib, tekshirib ko'rishingiz mumkin.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
Serverlarni, biz ishlatayotgan kompyuterlardan nima farqi bor?
#foydali
Ko'p eshitib qolamiz: Sayt serverini buzishibdi, terminal ishlamayapti server bilan aloqa yo'q ekan, sizning to'lovingiz bizning serverga tushmadi(ayniqsa kommunal to'lovlarda) vahakazo.
Server o'zi nima?
Server ham, siz ishlatayotgan kompyuterga o'xshash temir, uning ham o'z qattiq disklari(HDD), tezkor xotiralari(RAM), protsessorlari(CPU) mavjud. Unga ham Windows, Linux tizimlarini o'rnatishingiz, office dasturlari bilan ishlashingiz, hattoki o'yinlar o'ynashingiz ham mumkin.
Shu yergacha, demak server ham oddiy kompyuter ekan degan xulosaga keldingiz, to'g'rimi?
Davom etamiz, shunday ekan, ular nega kompyuter deyilmasdan aynan server deyiladi, oddiy kompyuterdan nima farqi bor? shu savollarga quyida qisqa-qisqa qilib javob berib o'taman.
Serverlarni, oddiy kompyuterlardan quyidagi asosiy farqlari mavjud:
1.Ko'p protsessorli. Serverlarga bir nechta protsessorlar o'rnatish mumkin, ularning chastotasi, yadrosi, sovutish tizimi oddiy kompyuterlarga qaraganda kattaroq va chidamliroq.
2. Tezkor xotiralar(RAM) soni va sifati ancha yaxshi. Ulanish plankalari 16, 24 ta va undan ko'p bo'lishi mumkin, undan tashqari, server tezkor xotiralari o'z-o'zini to'g'irlash, bufferizatsiya kabi qo'shimcha funksiyalarga ega bo'ladi, ular ancha ishonchli hisoblanadi.
3. Qattiq disklar soni va sifati. Bitta serverga har xil turdagi qattiq disklar ulash mumkin, misol uchun:SATA, SAS, SSD vahakazo. Ularning soni server hajmiga bog'liq bo'ladi: 16,24,48...
4. Blok pitaniya. Serverlar uzoq vaqt o'chmasdan ishlashga mo'ljallangan bo'ladi, shu sabab, ularga bir nechta blok pitaniyalar o'rnatiladi, biri buzilsa ikkinchisi ishlayveradi.
5. Tashqi tuzilishi. Serverlar hajm jihatidan kattaroq va pishiqroq bo'ladi. Chunki uning ichiga ancha-muncha resurslarni joylash lozim.
6. Sovutish tizimi. Tinimsiz ishlaganligi sababli, serverlarda acha-muncha kullerlar bo'ladi, men ko'rgan serverlarda 8-10 ta kullerlar mavjud edi.
7. RAID Controller. Serverdagi ma'lumotlar juda kerakli bo'lgani uchun, qattiq disklarni nusxalash talab etiladi, bu ishni qilishda serverlardagi RAID kontroller degan mikrosxema yordam beradi.
8. Xizmat ko'rsatish. Serverlarni to'xtatmaslik uchun, ularga ishlab turganda xizmat ko'rsatish imkoniyati yaratilgan, misol uchun: buzilgan blok pitaniyani almashtirish, ishdan chiqqan vinchesterlarni serverni o'chirmasdan almashtirish vahakazo.
9. Boshqarish. Serverlar sovuq xonalarga joylashtirilganligi uchun, ularni o'sha honalarda boshqarmaslik maqsadida, masofadan turib boshqarish imkoniyatlari mavjud.
10. Tarmoq uchun katta imkoniyat. Serverlar bir nechta tarmoqlar bilan ishlashga mo'ljallangan bo'ladi, shu sabab ularga bir nechta tarmoq kartalari, optik kartalar ulanadi.
Bu farqlar asosiylari, ulardan tashqari boshqa kichik-kichik farqlari ham bor. Narxlarini o'zingiz tassavur qilavering: 2 ta protsessor, 16 ta tezkor xotira, 24 ta qattiq disk, 8 ta kuller, 2 ta blok pitaniya...
☝️Bu yerda serverlarni umumiy tarzda, biroz bo'lsa ham tushuncha bo'lishi uchun qisqa qilib yozib o'tdim. Qiziq bo'lsa, keyinroq shu mavzuni yana yoritaman.
👉 @informatika
#foydali
Ko'p eshitib qolamiz: Sayt serverini buzishibdi, terminal ishlamayapti server bilan aloqa yo'q ekan, sizning to'lovingiz bizning serverga tushmadi(ayniqsa kommunal to'lovlarda) vahakazo.
Server o'zi nima?
Server ham, siz ishlatayotgan kompyuterga o'xshash temir, uning ham o'z qattiq disklari(HDD), tezkor xotiralari(RAM), protsessorlari(CPU) mavjud. Unga ham Windows, Linux tizimlarini o'rnatishingiz, office dasturlari bilan ishlashingiz, hattoki o'yinlar o'ynashingiz ham mumkin.
Shu yergacha, demak server ham oddiy kompyuter ekan degan xulosaga keldingiz, to'g'rimi?
Davom etamiz, shunday ekan, ular nega kompyuter deyilmasdan aynan server deyiladi, oddiy kompyuterdan nima farqi bor? shu savollarga quyida qisqa-qisqa qilib javob berib o'taman.
Serverlarni, oddiy kompyuterlardan quyidagi asosiy farqlari mavjud:
1.Ko'p protsessorli. Serverlarga bir nechta protsessorlar o'rnatish mumkin, ularning chastotasi, yadrosi, sovutish tizimi oddiy kompyuterlarga qaraganda kattaroq va chidamliroq.
2. Tezkor xotiralar(RAM) soni va sifati ancha yaxshi. Ulanish plankalari 16, 24 ta va undan ko'p bo'lishi mumkin, undan tashqari, server tezkor xotiralari o'z-o'zini to'g'irlash, bufferizatsiya kabi qo'shimcha funksiyalarga ega bo'ladi, ular ancha ishonchli hisoblanadi.
3. Qattiq disklar soni va sifati. Bitta serverga har xil turdagi qattiq disklar ulash mumkin, misol uchun:SATA, SAS, SSD vahakazo. Ularning soni server hajmiga bog'liq bo'ladi: 16,24,48...
4. Blok pitaniya. Serverlar uzoq vaqt o'chmasdan ishlashga mo'ljallangan bo'ladi, shu sabab, ularga bir nechta blok pitaniyalar o'rnatiladi, biri buzilsa ikkinchisi ishlayveradi.
5. Tashqi tuzilishi. Serverlar hajm jihatidan kattaroq va pishiqroq bo'ladi. Chunki uning ichiga ancha-muncha resurslarni joylash lozim.
6. Sovutish tizimi. Tinimsiz ishlaganligi sababli, serverlarda acha-muncha kullerlar bo'ladi, men ko'rgan serverlarda 8-10 ta kullerlar mavjud edi.
7. RAID Controller. Serverdagi ma'lumotlar juda kerakli bo'lgani uchun, qattiq disklarni nusxalash talab etiladi, bu ishni qilishda serverlardagi RAID kontroller degan mikrosxema yordam beradi.
8. Xizmat ko'rsatish. Serverlarni to'xtatmaslik uchun, ularga ishlab turganda xizmat ko'rsatish imkoniyati yaratilgan, misol uchun: buzilgan blok pitaniyani almashtirish, ishdan chiqqan vinchesterlarni serverni o'chirmasdan almashtirish vahakazo.
9. Boshqarish. Serverlar sovuq xonalarga joylashtirilganligi uchun, ularni o'sha honalarda boshqarmaslik maqsadida, masofadan turib boshqarish imkoniyatlari mavjud.
10. Tarmoq uchun katta imkoniyat. Serverlar bir nechta tarmoqlar bilan ishlashga mo'ljallangan bo'ladi, shu sabab ularga bir nechta tarmoq kartalari, optik kartalar ulanadi.
Bu farqlar asosiylari, ulardan tashqari boshqa kichik-kichik farqlari ham bor. Narxlarini o'zingiz tassavur qilavering: 2 ta protsessor, 16 ta tezkor xotira, 24 ta qattiq disk, 8 ta kuller, 2 ta blok pitaniya...
☝️Bu yerda serverlarni umumiy tarzda, biroz bo'lsa ham tushuncha bo'lishi uchun qisqa qilib yozib o'tdim. Qiziq bo'lsa, keyinroq shu mavzuni yana yoritaman.
👉 @informatika
SSD disk o'rnatganlar uchun foydali funksiya - TRIM nima?
#foydali
TRIM - SSD disklar ishlash davomiyligi va tezligini oshirish funksiyasi. Bu funksiya yoqilgan bo'lsa, xotira yacheykalaridagi ma'lumotlar o'chiriladi va bo'sh yacheykaga yozish tezlashadi,
Odatda qanday bo'ladi? siz biror faylni diskka yozganingizda, shu fayl qismlarga bo'linadi va yacheykalarga yoziladi. Bu yacheykalar haqidagi axborot(qaysi yacheykada qaysi fayl qismlari joylashgan) MFT(Master File Table) degan jadvalga yoziladi. Agar siz biror faylni o'chirsangiz, o'sha MFT jadvaldagi yozuv o'chadi, lekin yacheykadagi fayl qolib ketadi. Boshqa fayl yozish kerak bo'lsa, o'sha eski fayl yozilgan yacheyka tozalanadi, so'ng usha yerga yozilishi mumkin bo'ladi.
TRIM funksiyasi, faylni o'chirganda MFT jadval va yacheykadan birdaniga o'chiradi va keyingi fayl yozish tezligi ortadi, lekin o'chgan fayllarni qayta tiklay olmasligi mumkin.
TRIM funksiyasi yoqilganini tekshiramiz:
1. Win+R → cmd va Enter.
2. Qora oynaga ushbu buyruq yoziladi:
fsutil behavior query disabledeletenotify
Natija quyidagicha bo'lishi mumkin:
0 - TRIM funskiyasi yoqilgan;
1 - TRIm funksiyasi o'chiq.
👉 @informatika
#foydali
TRIM - SSD disklar ishlash davomiyligi va tezligini oshirish funksiyasi. Bu funksiya yoqilgan bo'lsa, xotira yacheykalaridagi ma'lumotlar o'chiriladi va bo'sh yacheykaga yozish tezlashadi,
Odatda qanday bo'ladi? siz biror faylni diskka yozganingizda, shu fayl qismlarga bo'linadi va yacheykalarga yoziladi. Bu yacheykalar haqidagi axborot(qaysi yacheykada qaysi fayl qismlari joylashgan) MFT(Master File Table) degan jadvalga yoziladi. Agar siz biror faylni o'chirsangiz, o'sha MFT jadvaldagi yozuv o'chadi, lekin yacheykadagi fayl qolib ketadi. Boshqa fayl yozish kerak bo'lsa, o'sha eski fayl yozilgan yacheyka tozalanadi, so'ng usha yerga yozilishi mumkin bo'ladi.
TRIM funksiyasi, faylni o'chirganda MFT jadval va yacheykadan birdaniga o'chiradi va keyingi fayl yozish tezligi ortadi, lekin o'chgan fayllarni qayta tiklay olmasligi mumkin.
TRIM funksiyasi yoqilganini tekshiramiz:
1. Win+R → cmd va Enter.
2. Qora oynaga ushbu buyruq yoziladi:
fsutil behavior query disabledeletenotify
Natija quyidagicha bo'lishi mumkin:
0 - TRIM funskiyasi yoqilgan;
1 - TRIm funksiyasi o'chiq.
👉 @informatika
Men bu ishlarni bilmasdan qildim, siz bunday qilmang
#tajriba #foydali
16 yillik tajribamda, kompyuter bilan sodir etgan eng yomon xatoliklarimni sanab beraman, bularning deyarli ko'pi, kompyuter bilan endi tanishgan paytlarimda bo'lgan, lekin hozir ham aktual.
Maqsad, siz bunday xatoliklarga yo'l qo'ymasligingizni oldini olish, diqqat bilan o'qing va o'zingizga xulosa qiling:
1. Eng birinchi xato kompyuter sotib olishdan boshlangan, sotuvchi dollarda narh etgan, men esa so'mda tushunib kam pul oborganman va ikki martta ovora bo'lganman(2004 yillar).
2. Kompyuter monitori katta hajmli bo'lar edi va ustiga narsa yopib qo'yish moda edi, lekin ishlayotganda ustidagi matoni olib tashlash lozim bo'lgan, sababi qizigan issuq havo tashqariga chiqishi kerak edi. Men esa, matoni olib tashlamay ishlar edim, natijada monitorning orqa plastmas korpusi qorayib erishni boshlagan.
Xulosa, havo chiqadigan teshiklar ochiqligiga e'tibor bering, ayniqsa kompyuter keysini orqa qismini devorga yopishmaganiga e'tibor bering, notebook teshirklarini yopib qo'ymang.
3. Windows XP tizimiga ikkita antivirus: Kaspersky va DrWeb o'rnatganman va kompyuter darhol qotib qolgan, keyin qo'shni usta chiqib, bittasini "Безопасный режим" orqali o'chirib bergan. Demak, hech qachon ikkita antivirus(!) o'rnatmang.
4. U paytlarda katta hajmli fayllarni vinchester orqali ko'chirar edik, qandaydir o'yin yozish uchun qo'shnimni vinchesterini olib keldim va ulamoqchi bo'ldim. Keys ichida joy kichik bo'lgani uchun, o'z vinchesterimni oyog'im ustiga quydim, qo'shnimnikini yaxshilab joylashtirdim, kompyuterni yoqdim va oyog'imni sal qimirlatgan edim, vinchesterim tushib ketti va ichidagi ma'lumotlar bilan birga vinchester uxladi, rosa yig'laganman.
Demak, vinchester juda nozik narsa, sal zarb yesa ichidagi disklar zarar ko'radi va axlatga tashlanadi.
5. Radiodetal, svetodioadlarga qiziqqan paytim, kompyuter blok pitaniyasiga kop svetadiodlarni ulay boshladim, kompyuter ichi "светомузыка" bo'lib ketdi, juda chiroyli manzara, lekin navbatdagisini ulash jarayonida xatoga yo'l qo'ydim va blok pitaniyadan ajraldim(.
6. Kompyuterimdagi birinchi muammo, o'yin paytida qotib qolish odatini chiqardi, sababini hech kim bilmasdi, internet ham yo'q.
Maslahat berishdi, platadagi kondensatorlar ishdan chiqqan, shunda sal ishgan kondensatorlarni almashtishga qaror qildim va markasi bo'yicha qidirib topdim(o'sha paytda Toshkentdagi barcha radiodetal do'konlarini qayerdaligini bilib oldim) va almashtirdim, lekin muammo hal bo'lmadi.
Shu muammo bilan bitta tanishimga kompyuterimni berib yubordim.
Aslida muammo protsessorda edi, ham juda kuchsiz ham qizib ketadigan Celeron protsessori edi.
7. 2010 yil Notebook sotib oldim va shu yilning o'zida akkumlyatorini buzdim, sababi tokka ulagan holda tinmasdan o'yin o'ynadim va akkumlyator zaryad ushlamay qoldi.
☝️Bu xatolarni qilishdan tiyiling, birovning xatosidan o'rganing!
👉 @informatika
#tajriba #foydali
16 yillik tajribamda, kompyuter bilan sodir etgan eng yomon xatoliklarimni sanab beraman, bularning deyarli ko'pi, kompyuter bilan endi tanishgan paytlarimda bo'lgan, lekin hozir ham aktual.
Maqsad, siz bunday xatoliklarga yo'l qo'ymasligingizni oldini olish, diqqat bilan o'qing va o'zingizga xulosa qiling:
1. Eng birinchi xato kompyuter sotib olishdan boshlangan, sotuvchi dollarda narh etgan, men esa so'mda tushunib kam pul oborganman va ikki martta ovora bo'lganman(2004 yillar).
2. Kompyuter monitori katta hajmli bo'lar edi va ustiga narsa yopib qo'yish moda edi, lekin ishlayotganda ustidagi matoni olib tashlash lozim bo'lgan, sababi qizigan issuq havo tashqariga chiqishi kerak edi. Men esa, matoni olib tashlamay ishlar edim, natijada monitorning orqa plastmas korpusi qorayib erishni boshlagan.
Xulosa, havo chiqadigan teshiklar ochiqligiga e'tibor bering, ayniqsa kompyuter keysini orqa qismini devorga yopishmaganiga e'tibor bering, notebook teshirklarini yopib qo'ymang.
3. Windows XP tizimiga ikkita antivirus: Kaspersky va DrWeb o'rnatganman va kompyuter darhol qotib qolgan, keyin qo'shni usta chiqib, bittasini "Безопасный режим" orqali o'chirib bergan. Demak, hech qachon ikkita antivirus(!) o'rnatmang.
4. U paytlarda katta hajmli fayllarni vinchester orqali ko'chirar edik, qandaydir o'yin yozish uchun qo'shnimni vinchesterini olib keldim va ulamoqchi bo'ldim. Keys ichida joy kichik bo'lgani uchun, o'z vinchesterimni oyog'im ustiga quydim, qo'shnimnikini yaxshilab joylashtirdim, kompyuterni yoqdim va oyog'imni sal qimirlatgan edim, vinchesterim tushib ketti va ichidagi ma'lumotlar bilan birga vinchester uxladi, rosa yig'laganman.
Demak, vinchester juda nozik narsa, sal zarb yesa ichidagi disklar zarar ko'radi va axlatga tashlanadi.
5. Radiodetal, svetodioadlarga qiziqqan paytim, kompyuter blok pitaniyasiga kop svetadiodlarni ulay boshladim, kompyuter ichi "светомузыка" bo'lib ketdi, juda chiroyli manzara, lekin navbatdagisini ulash jarayonida xatoga yo'l qo'ydim va blok pitaniyadan ajraldim(.
6. Kompyuterimdagi birinchi muammo, o'yin paytida qotib qolish odatini chiqardi, sababini hech kim bilmasdi, internet ham yo'q.
Maslahat berishdi, platadagi kondensatorlar ishdan chiqqan, shunda sal ishgan kondensatorlarni almashtishga qaror qildim va markasi bo'yicha qidirib topdim(o'sha paytda Toshkentdagi barcha radiodetal do'konlarini qayerdaligini bilib oldim) va almashtirdim, lekin muammo hal bo'lmadi.
Shu muammo bilan bitta tanishimga kompyuterimni berib yubordim.
Aslida muammo protsessorda edi, ham juda kuchsiz ham qizib ketadigan Celeron protsessori edi.
7. 2010 yil Notebook sotib oldim va shu yilning o'zida akkumlyatorini buzdim, sababi tokka ulagan holda tinmasdan o'yin o'ynadim va akkumlyator zaryad ushlamay qoldi.
☝️Bu xatolarni qilishdan tiyiling, birovning xatosidan o'rganing!
👉 @informatika
Kompyuter sichqonchasining dumaloq qismi nimalar qila oladi?
#foydali
Hozirgi sichqonchalarning chap va o'ng tugmasidan tashqari, ularning o'rtasida dumaloq qismi ham mavjud. Bu qismni siz nafaqat aylantirishingiz, balki bosishingiz ham mumkin.
Ko'pchilik, sichqonchaning bu imkoniyatidan foydalanmaydi, balki bilmas, quyida ushbu aylanadigan tugma nimalar qila olishini yozib o'taman:
— Dumaloq qismni aylantirish orqali, uzun sahifalarni quyi va yuqoriga o'tkazishingiz mumkin;
— ushbu qismni aylantirmasdan, balki bosib, va sekin sichqonchani yuqori va pastga sursangiz, uzun sahifalar avtomat o'tishni amalga oshiradi.
— brauzerlar vkladkasini, sichqonchani dumaloq qismini bosgan holda yopish mumkin(vkladkani istalgan joyida bosilsa, yopilaveradi, x tugmani bosish shart emas);
— CTRL tugmasini ushlab turgan holda, sichqonchani dumaloq qismini aylantirish orqali, yozuv yoki ob'yektlar o'lchamini o'zgartirish mumkin;
— Internet saytlaridagi havolalarni, sichqonochaning dumaloq qismini bosgan holda, yangi vkladkada ochish mumkin;
— brauzerlarda, "Назад" tugmasini, sichqonchaning dumaloq qismi bilan bosilsa, oldingi sahifa alohida vkladkada ochiladi;
— brauzerning, "Обновить" tugmasi, sichqonchaning dumaloq qismi bilan bosilsa, shu sahifaning yangilangan holati, yangi vkladkada ochiladi.
👉 @informatika
#foydali
Hozirgi sichqonchalarning chap va o'ng tugmasidan tashqari, ularning o'rtasida dumaloq qismi ham mavjud. Bu qismni siz nafaqat aylantirishingiz, balki bosishingiz ham mumkin.
Ko'pchilik, sichqonchaning bu imkoniyatidan foydalanmaydi, balki bilmas, quyida ushbu aylanadigan tugma nimalar qila olishini yozib o'taman:
— Dumaloq qismni aylantirish orqali, uzun sahifalarni quyi va yuqoriga o'tkazishingiz mumkin;
— ushbu qismni aylantirmasdan, balki bosib, va sekin sichqonchani yuqori va pastga sursangiz, uzun sahifalar avtomat o'tishni amalga oshiradi.
— brauzerlar vkladkasini, sichqonchani dumaloq qismini bosgan holda yopish mumkin(vkladkani istalgan joyida bosilsa, yopilaveradi, x tugmani bosish shart emas);
— CTRL tugmasini ushlab turgan holda, sichqonchani dumaloq qismini aylantirish orqali, yozuv yoki ob'yektlar o'lchamini o'zgartirish mumkin;
— Internet saytlaridagi havolalarni, sichqonochaning dumaloq qismini bosgan holda, yangi vkladkada ochish mumkin;
— brauzerlarda, "Назад" tugmasini, sichqonchaning dumaloq qismi bilan bosilsa, oldingi sahifa alohida vkladkada ochiladi;
— brauzerning, "Обновить" tugmasi, sichqonchaning dumaloq qismi bilan bosilsa, shu sahifaning yangilangan holati, yangi vkladkada ochiladi.
👉 @informatika
Videokarta nimalardan tashkil topgan, qaysi qism nimalarga javob beradi?
#foydali
Videokartani, ko'pchilik nima vazifa bajarishini unchalik bilmas ekan, biladigani shuki, o'yin o'ynash uchun kerak, video montajlar uchun kerak, qancha katta hajmga ega bo'lsa, shuncha yaxshi, xullas qisqa uziq-yuliq tushunchalar. Shu tushunchalarni mukammallashtirish uchun video karta haqida yozib o'taman.
Videokarta - kompyuterning bir qismi bo'lib, xotiradaga ba'zi ma'lumotlarni, ma'lum bir ko'rinishlarda ekranga chiqarib beriladigan jihoz hisoblanadi. Qanchalik tasvirlar murakkab bo'lsa, videokarta quvvatiga bo'lgan talab shuncha katta bo'ladi.
Bu postda, videokarta nimalardan tashkil topgani va har bir qismi nima vazifani bajarishini ko'rib chiqamiz, videokarta ham kichik bir kompyuter hisoblanadi, demak, videokartaning asosi quyidagilardan iborat:
1. Videoprotsessor - kompyuter protsessori kabi asosiy hisoblash ishlarini bajaradi, shu bilan birga kompyuter protsessorini bu ishlardan ozod qiladi. Tayyor tasvirni, ekranga chiqarish uchun, har xil hisoblash ishlarini bajaradi, o'lchamlar, ranglar, harakatlarni qayta ishlaydi, nazorat qiladi.
2. Videoxotira - kompyuter tezkor xotirasi vazifasini, videokartada bajaradi, ya'ni ekranga chiqariladigan tasvirlarni o'zida saqlab turadi va birin-ketin ekranga uzatadi. Bu qiymat qanchalik katta bo'lsa, o'yin, video montaj ishlaringiz aniqroq namoyon bo'ladi, surilishlar, qotib qolishlar kamayadi.
3. Video-PZU - bu chipda, videokartaning BIOS dasturi yozilgan bo'ladi, platadagi BIOS nima vazifani bajarsa, bu yerda ham shu ishlarni qiladi, bu xotira bilan faqat videokarta protsessori ishlay oladi.
4. Raqamli-analog signallarni o'zgartirgich. Bilasiz, kompyuter raqamli signallar bilan ishlaydi, ya'ni 0 va 1. Ekranga chiqaradigan signallar analog ham bo'lishi mumkin. Bu qism, aynan signallarni bir turdan ikkinchisiga o'zgartirib beradi.
5. Videokontroller - videoxotirada tasvirlarni hosil qilish uchun ishlatiladi. Kompyuter xotirasidan olgan ma'lumotlar, kontroller orqali tasvirlarga bo'linib, videoxotiraga tashlanadi.
6. Sovutish tizimi. Yuqoridagilardan ma'lum bo'ldiki, videokarta ham kichik bir kompyuter, shunday ekan uni ham sovutish lozim, sovutish uchun, kullerlar, radiatorlar, suyuqliklar ishlatilishi mumkin.
Bular, videokartaning asosiy tashkil etuvchilari, bu postdan videokarta nima uchun qimmat bo'lishini bilib olish mumkin.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
#foydali
Videokartani, ko'pchilik nima vazifa bajarishini unchalik bilmas ekan, biladigani shuki, o'yin o'ynash uchun kerak, video montajlar uchun kerak, qancha katta hajmga ega bo'lsa, shuncha yaxshi, xullas qisqa uziq-yuliq tushunchalar. Shu tushunchalarni mukammallashtirish uchun video karta haqida yozib o'taman.
Videokarta - kompyuterning bir qismi bo'lib, xotiradaga ba'zi ma'lumotlarni, ma'lum bir ko'rinishlarda ekranga chiqarib beriladigan jihoz hisoblanadi. Qanchalik tasvirlar murakkab bo'lsa, videokarta quvvatiga bo'lgan talab shuncha katta bo'ladi.
Bu postda, videokarta nimalardan tashkil topgani va har bir qismi nima vazifani bajarishini ko'rib chiqamiz, videokarta ham kichik bir kompyuter hisoblanadi, demak, videokartaning asosi quyidagilardan iborat:
1. Videoprotsessor - kompyuter protsessori kabi asosiy hisoblash ishlarini bajaradi, shu bilan birga kompyuter protsessorini bu ishlardan ozod qiladi. Tayyor tasvirni, ekranga chiqarish uchun, har xil hisoblash ishlarini bajaradi, o'lchamlar, ranglar, harakatlarni qayta ishlaydi, nazorat qiladi.
2. Videoxotira - kompyuter tezkor xotirasi vazifasini, videokartada bajaradi, ya'ni ekranga chiqariladigan tasvirlarni o'zida saqlab turadi va birin-ketin ekranga uzatadi. Bu qiymat qanchalik katta bo'lsa, o'yin, video montaj ishlaringiz aniqroq namoyon bo'ladi, surilishlar, qotib qolishlar kamayadi.
3. Video-PZU - bu chipda, videokartaning BIOS dasturi yozilgan bo'ladi, platadagi BIOS nima vazifani bajarsa, bu yerda ham shu ishlarni qiladi, bu xotira bilan faqat videokarta protsessori ishlay oladi.
4. Raqamli-analog signallarni o'zgartirgich. Bilasiz, kompyuter raqamli signallar bilan ishlaydi, ya'ni 0 va 1. Ekranga chiqaradigan signallar analog ham bo'lishi mumkin. Bu qism, aynan signallarni bir turdan ikkinchisiga o'zgartirib beradi.
5. Videokontroller - videoxotirada tasvirlarni hosil qilish uchun ishlatiladi. Kompyuter xotirasidan olgan ma'lumotlar, kontroller orqali tasvirlarga bo'linib, videoxotiraga tashlanadi.
6. Sovutish tizimi. Yuqoridagilardan ma'lum bo'ldiki, videokarta ham kichik bir kompyuter, shunday ekan uni ham sovutish lozim, sovutish uchun, kullerlar, radiatorlar, suyuqliklar ishlatilishi mumkin.
Bular, videokartaning asosiy tashkil etuvchilari, bu postdan videokarta nima uchun qimmat bo'lishini bilib olish mumkin.
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
Olingan Screenshot'ni, avtomat fayl ko'rinishida saqlash
#foydali
Screenshot - ayni vaqtdagi ekrandagi holatni rasm ko'rinishida nusxasini olish. Bu ishni klaviaturadagi Prtsc tugmasi orqali olish mumkin.
Ko'pchilik skrinshot olgandan so'ng, uni biror muharrir(Paint)ga tashlab, so'ng rasm ko'rinishida saqlar ekan, albatta bu ortiqcha ish.
Skrinshot olgandan so'ng, avtomat fayl ko'rinishida saqlab olish imkoniyati mavjud, buning uchun siz Win+Prtsc tugmalari bilan ekran holatini suratga olishingiz lozim. Ba'zi notebook'larda Fn+Win+Prtsc tugmalari ishlatiladi.
Shu holatda skrinshot olsangiz, olingan rasm avtomat kompyuterga saqlanadi. Olingan skrinshotlar odatda quyidagi manzilda saqlanadi:
C:\Пользователи\foydalanuvchi_nomi\Изображения\Снимки экрана
So'ng, kerak bo'lsa, shu manzil orqali kerakli skrinshotni olib, tahrirlashingiz mumkin.
☝️Windows 10 tizimida tekshirildi, fikrimcha eski tizimlarda ishlamaydi.
👉 @informatika
#foydali
Screenshot - ayni vaqtdagi ekrandagi holatni rasm ko'rinishida nusxasini olish. Bu ishni klaviaturadagi Prtsc tugmasi orqali olish mumkin.
Ko'pchilik skrinshot olgandan so'ng, uni biror muharrir(Paint)ga tashlab, so'ng rasm ko'rinishida saqlar ekan, albatta bu ortiqcha ish.
Skrinshot olgandan so'ng, avtomat fayl ko'rinishida saqlab olish imkoniyati mavjud, buning uchun siz Win+Prtsc tugmalari bilan ekran holatini suratga olishingiz lozim. Ba'zi notebook'larda Fn+Win+Prtsc tugmalari ishlatiladi.
Shu holatda skrinshot olsangiz, olingan rasm avtomat kompyuterga saqlanadi. Olingan skrinshotlar odatda quyidagi manzilda saqlanadi:
C:\Пользователи\foydalanuvchi_nomi\Изображения\Снимки экрана
So'ng, kerak bo'lsa, shu manzil orqali kerakli skrinshotni olib, tahrirlashingiz mumkin.
☝️Windows 10 tizimida tekshirildi, fikrimcha eski tizimlarda ishlamaydi.
👉 @informatika
Forwarded from Informatika va AT
Windows tizimiga kirishda, parolni xato terganda, uni bloklash
#foydali
Parol bilan kiriladigan joylarda, maxfiylikni yana oshirish uchun, bir necha marotaba xato parol terilganda, uni bloklash imkoniyati bo'ladi. Misol uchun, 2 marotaba parol xato terilsa, qurilma(dastur) 60 daqiqaga bloklanadi, bu daqiqa ichida to'g'ri parol tersangiz ham ochilmaydi.
Windows tizimida ham bu imkoniyat mavjud, faqat uni sozlash lozim. Quyida, Windows tizimiga kirishda so'raladigan foydalanuvchi paroli 3 marotaba xato terilsa, 30 daqiqaga bloklash qanday amalga oshirilishini yozib o'taman.
1. Win+R → cmd va Enter.
2. Nechi marotabaxato parol terilsa, bloklash lozimligini o'rnatamiz(3 marotaba).
net accounts /lockoutthreshold:3
3. Nechi daqiqaga bloklash lozimligini kiritamiz(minimal qiymat 30 daqiqa, undan kam kiritsangiz xato beradi):
net accounts /lockoutduration:30
4. KIritgan sozlamalarni ko'rish uchun quyidagi buyruqni yozamiz:
net accounts
Shundan so'ng, Windows tizimiga kirishda 3 marotaba xato terilsa, tizimga 30 daqiqa kiraolmaysiz, xatto kompyuterni qayta o'chirib, yoqsangiz ham.
☝️Bu kod ishlidimi, yo'qmi, deb tekshirib yurmang, o'zimda tekshirib ko'rdim, barchasi ishladi, ishlaganligi uchun bu post 30 daqiqa kech yozildi).
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
#foydali
Parol bilan kiriladigan joylarda, maxfiylikni yana oshirish uchun, bir necha marotaba xato parol terilganda, uni bloklash imkoniyati bo'ladi. Misol uchun, 2 marotaba parol xato terilsa, qurilma(dastur) 60 daqiqaga bloklanadi, bu daqiqa ichida to'g'ri parol tersangiz ham ochilmaydi.
Windows tizimida ham bu imkoniyat mavjud, faqat uni sozlash lozim. Quyida, Windows tizimiga kirishda so'raladigan foydalanuvchi paroli 3 marotaba xato terilsa, 30 daqiqaga bloklash qanday amalga oshirilishini yozib o'taman.
1. Win+R → cmd va Enter.
2. Nechi marotabaxato parol terilsa, bloklash lozimligini o'rnatamiz(3 marotaba).
net accounts /lockoutthreshold:3
3. Nechi daqiqaga bloklash lozimligini kiritamiz(minimal qiymat 30 daqiqa, undan kam kiritsangiz xato beradi):
net accounts /lockoutduration:30
4. KIritgan sozlamalarni ko'rish uchun quyidagi buyruqni yozamiz:
net accounts
Shundan so'ng, Windows tizimiga kirishda 3 marotaba xato terilsa, tizimga 30 daqiqa kiraolmaysiz, xatto kompyuterni qayta o'chirib, yoqsangiz ham.
☝️Bu kod ishlidimi, yo'qmi, deb tekshirib yurmang, o'zimda tekshirib ko'rdim, barchasi ishladi, ishlaganligi uchun bu post 30 daqiqa kech yozildi).
Akmal Xudoyberganov
👉 @informatika
Forwarded from Nursaidov.uz
Bizning test dasturimizdan ko‘pchilik foydalanmoqda, o‘qituvchilar va talabalar xursand. Alhamdulillah!
Biroq ko‘pchilikda: "Bu qanday dastur?", "Nima uchun kerak?", "Qanday testlar kiritiladi?" kabi savollar ko‘paymoqda.
Sizlar uchun test dasturimiz haqida to‘liq tushuntiruvchi video tayyorladik. Ko‘rib chiqing, foydalaning va savollaringiz bo‘lsa, bemalol murojaat qiling!
➡️ https://youtu.be/aDa5DAap8UE
@Nursaidovuz
Biroq ko‘pchilikda: "Bu qanday dastur?", "Nima uchun kerak?", "Qanday testlar kiritiladi?" kabi savollar ko‘paymoqda.
Sizlar uchun test dasturimiz haqida to‘liq tushuntiruvchi video tayyorladik. Ko‘rib chiqing, foydalaning va savollaringiz bo‘lsa, bemalol murojaat qiling!
@Nursaidovuz
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
YouTube
Test dasturidan foydalanish. To'liq qo'llanma. Innovatsion metodni sinab ko'ring
#test #quiz #metod #innovatsiya #talaba #oqituvchi #professor #repititor #talim #imkoniyat #excel #import #savollar #testtizimi #raqamli #platforma #natija #baholash #qrkod #havola #tahlil #yangi #funksiya #o'chirish #cheklov #vaqt #aralash #tayyor #moslashuvchan…
Forwarded from Nursaidov.uz
Bizning TEST dasturimizdan ko‘pchilik foydalanmoqda, o‘qituvchilar va talabalar xursand. Alhamdulillah!
Biroq ko‘pchilikda: "Bu qanday dastur?", "Nima uchun kerak?", "Qanday testlar kiritiladi?" kabi savollar ko‘paymoqda.
Sizlar uchun TEST dasturimiz haqida to‘liq tushuntiruvchi video tayyorladik. Ko‘rib chiqing, foydalaning va savollaringiz bo‘lsa, bemalol murojaat qiling!
➡️ https://youtu.be/aDa5DAap8UE
@Nursaidovuz
Biroq ko‘pchilikda: "Bu qanday dastur?", "Nima uchun kerak?", "Qanday testlar kiritiladi?" kabi savollar ko‘paymoqda.
Sizlar uchun TEST dasturimiz haqida to‘liq tushuntiruvchi video tayyorladik. Ko‘rib chiqing, foydalaning va savollaringiz bo‘lsa, bemalol murojaat qiling!
@Nursaidovuz
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
YouTube
Test dasturidan foydalanish. To'liq qo'llanma. Innovatsion metodni sinab ko'ring
#test #quiz #metod #innovatsiya #talaba #oqituvchi #professor #repititor #talim #imkoniyat #excel #import #savollar #testtizimi #raqamli #platforma #natija #baholash #qrkod #havola #tahlil #yangi #funksiya #o'chirish #cheklov #vaqt #aralash #tayyor #moslashuvchan…