سرای فرزندان ایران.
5.04K subscribers
5.02K photos
1.55K videos
57 files
575 links
🖍📖#زبان_پارسی_را_درست_بگوییم.
#زبان_پارسی_را_درست_بنویسیم.
#زبان_پارسی_را_درست_بخوانیم.
#پارسی_سخن_بگوییم، #زیبا_بنویسیم.
زبان پارسی، یکی از زیباترین زبان های‌جهان ست،
این 💎زیبای سخت جان را پاس بداریم.
🦅ب‌ه:
#سیــاه_منـصـور.
Download Telegram
☀️🌱☀️🌱
#پارسی را پاس بداریم

سال نو آمد، سپاس ای جاودان
جان ما آسوده دار و شادمان؛
هم خـِرَد افزای و هم مهر و توان
روز نو، امـّید نو بر دل نشان!


☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌱 بخش‌بندی جشن‌های نوروزی

🌱☀️ جشن نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش است. نوروز در ایران بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن سال شمرده می‌شد که با شیوه‌ی نخستین چهارشنبه‌سوری به پیشواز آن می‌رفتند و با سیزده‌به‌در با آن بدرود می‌گفتند؛ هرچند که سیزده‌به‌در پایان‌بخش جشن نوروز نبود.
در ایران باستان نوروز به چندین جشن بخش‌بندی می‌شد و جشن‌هایی در دل نوروز برگزار می‌شد.

🌱☀️ بر پایه‌ی شناخته‌شده‌ترین بخش‌بندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباش‌گویی می‌پرداختند.

🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها و جشن‌های همگانی و گروهی بود. به این سه روز "جشن ریپتون" نیز می‌گفتند. در ایران باستان "ایزد ریپتون" نگهبان گرمای نیمروز بود و جشن ریپتون برای شادمانی بازگشت او برگزار می‌شد. "ریپتون" به چم نیمروز و روشنایی و گرمای نیمروز است. زرتشتیان باستان، جشن ریپتون را هم‌زمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار می‌کردند.

🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگ‌ترین جشن‌های نوروزی برگزار می‌شدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته می‌شد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیک‌روزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش می‌کرد. جشن‌های شادباش‌نویسی در این سه روز برگزار می‌شد. پس از آن، زادروز زرتشت، پیامبر ایرانی نیز با این جشن‌ها هم‌زمان شد.

🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین، زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواسته‌ها بود.
این زمان‌بندی در زمان هخامنشیان به گونه‌ی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی می‌کردند. به‌ویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تخت‌جمشید برگزار می‌کردند.

🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغ‌ها، بوستان‌ها، بهره‌بردن از زیبایی‌های زیست‌بوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاه‌ها در روز سیزده‌به‌در به‌جا مانده از این آیین است.

🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار می‌شد.

🌱☀️ جشن‌های نخستین شنبه و نخستین چهارشنبه‌ی سال(که هر دو جشن گردشگاه‌ و همچون سیزده‌به‌در بود)، جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشن‌های فروردین بودند. زرتشتیان نیز جشن‌های دینی ویژه همچون نیایش پیر هریشت و جشن هیرومبا در هفتم تا یازدهم فروردین داشتند که همچنان برگزار می‌شود.


برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان
نویسنده: #هاشم_رضی

۲- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی

۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی

۴- آثارالباقیه و التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی

۵- نوروزنامه
نویسنده: #خیام_نیشابوری
☀️🌞☀️🌞☀️🌞☀️🌞


🌙#نگاهی_به_پیدایش_شب_چله.

در گذشته‌های دور و بسیار دورتر از زمان زرتشت پیامبر،
در ایران باستان، مردمانی که با دام‌پروری و کشاورزی زندگی خود را می‌گذراندند،
با دوگانگی‌ها و دشواری‌های زیست‌بوم روبرو بودند.
سپیدی و سیاهی، خوبی و بدی، روشنی و تیرگی، دوستی و دشمنی، گذشت و کینه و...
برخی از این دوگانگی‌ها بودند.
در باور آن‌‌ها آنچه برای زندگی‌شان خوب بود نشانه‌ی خدای خوب و آنچه برای زندگیشان زیان‌آور بود نشانه‌ی خدای بد شمرده می‌شد.
از این رو آن‌ها روز و روشنایی که در آن
بالندگی و کوشش بود،
دوست داشتند و با فرارسیدن شب آتش می‌افروختند تا از روشنایی پاسداری کنند.
در شب‌های دراز زمستان گرد هم می‌آمدند و آتش می‌افروختند و در درازترین شب سال،
به انگیزه‌ی اینکه از فردا دوباره روشنایی و روز درازتر خواهد شد، شادی می‌کردند.
در این شب میوه‌هایی که نگه‌داری کرده بودند، آجیل و خوراکی‌های دیگر فراهم می‌کردند و به پیشواز چله‌ی بزرگ می‌رفتند.

⛺️«چله» چیست؟
چله‌ی بزرگ از فردای یلدا آغاز شده
و تا جشن سده (چهل روز) دنباله داشت.
در چله‌ی بزرگ هوا بسیار سرد بود و با فرارسیدن جشن سده(۱۰ بهمن) و پایان چله‌ی بزرگ،
چله‌ی کوچک (چهل روز دوم) آغاز می‌شد و تا ۲۰ اسپند دنباله داشت.
در چله‌ی کوچک از سرمای هوا به آرامی کاسته می‌شد. پس از چله‌ی کوچک نیز آب و هوا نوید فرا رسیدن گرما،
بهار و شکفتن گل‌ها را می‌داد.

🍎چرا رنگ سرخ؟
رنگ سرخ در آیین مهر، نشانه‌ی فراز آمدن روشنایی و زایش شید(نور) است.
همچنین میوه‌های سرخ، میوه‌هایی هستند که بر پایه‌ی دانش امروز ما دارای پاداُکسایِش*(آنتی‌اکسیدان) فراوانند و از تن آدمی در برابر بیماری‌ها نگه‌داری می‌کنند.

📜یکی از آیین‌های شب چله از دیرباز، داستان‌گویی درباره‌ی دلاوری‌های پهلوانان میهن و سربلندی‌های آنان بود.
شب چله که با شادی و سرور همراه بود، تا سپیده‌دم دنباله داشت تا بتوان زایش شید را پس از تاریکی و شبی سرد نگریست.
همچنین گرایش به شید و روشنایی می‌تواند نمادی از گرایش به آگاهی در ایرانیان باشد.


#فرهنگ_ایران
#یلدا
برداشت آزاد از نسک‌های:
#از_نوروز_تا_نوروز
نویسنده #کورش_نیکنام
#گاهشماری_و_جشن_های_ایران_باستان
نویسنده #هاشم_رضی

پی‌نوشت*: در بن‌مایه‌ها برابر پارسی واژه‌ی "آنتی‌اکسیدان" یافت نشد. واژه‌ی "پاداُکسایِش" پیشنهاد ادبسار است.

@farzandan_parsi.
#آشنایی_با_جشن‌های_ایرانی

☔️🧣 جشن نیران
جشن شادی و ستایش باران


🌦 «جشن نیران» واپسین جشن از جشن‌های پرشمار دی‌ماه، در «انارام روز» یا سی‌ام دی ماه در ایران باستان برگزار می‌شد.
جشن نیران یکی از ده‌ها جشن شاد برای ستایش باران و نمادی از آفریدن و زندگی بخشیدن بود. شاید آیین آب پاشیدن از بازمانده‌های جشن نیران باشد.
اگرچه این گمان درباره‌ی دیگر جشن‌های آب هم گفته شده است.

🌨 ویژگی جشن‌های دی‌ماه این است که با افسانه‌ها و رویدادهای ماندگار ایران باستان پیوند دارند.
درباره‌ی پیدایش جشن نیران گفته شده که،
در زمان «پیروز ساسانی» ایران را خشکسالی فراگرفت
و همه چشم‌به‌راه باران بودند،
تا این‌که در این روز در جایی به‌نام «دهکام پیروز»
(در استان پارس کنونی و یا ایلام)،
چکه‌های باران بر زمین فروریختند،
شاه به آرزویش رسید و مردم شادی و پایکوبی کردند. از این‌رو جشن نیران جشنی برای یادآوری پایان یافتن تنگدستی و خشکسالی و آغاز رویش و فراوانی است. این افسانه را نیز برای دیگر جشن‌های آب گفته‌اند.

❄️ آب پاشیدن روی زمین و آتش افروختن از آیین‌های این جشن و بسیاری دیگر جشن‌های ایرانی بود.

🖋 برگرفته از:
۱- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی #حسام_الدین_مهدوی.

۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی.

#جشن_های_ایرانی #جشن_نیران #دیگان.

@farzandan_parsi.
Forwarded from سرای فرزندان ایران. (سیاه منصور)
🕊☀️ #افسانه‌ی_ایزد_مهر،
تابنده و پرفروغ پس از هزاران سال

☀️ مهرپرستی پایه و بنیاد پیدایش #جشن_مهرگان است.
و هنوز نشانه‌های آن در ریشه‌ی باورهای آدمی دیده می‌شود.
می‌گویند مهر پرستی گام‌های آغازین آدمی برای یکتاپرستی بود.
کیش مهر پرستان در سرزمین‌های بسیاری گسترش یافت.
ابراهیم پورداود گفته است که با پایه‌گذاری پادشاهی هخامنشیان و کشورگشایی‌های کوروش کیش مهر به سرزمین‌های دیگر رفت.

☀️ برخی پژوهشگران گفته‌اند که ایزد مهر در تن کودکی که کلاه بر سر و خنجر و آتشدان در دست دارد، از یک خرسنگ زاده شد.
اگرچه در بیشتر افسانه‌های ایرانی ایزد مهر را همانند روشنایی سپیده‌دم و شامگاه که از خورشید تابیده، می‌دانستند.
ترساییان(مسیحیان) می‌گویند که مهر در یک اِشکفت(غار) تاریک و از دوشیزه‌ای به نام ناهید زاده شد.

☀️ در مهریشت آمده که گردونه‌ی مهر را چهار اسب سپید نامیرا با پاهایی از زر و سیم می‌کشند.
ایزد مهر یا میترا/میترَه تواناترین ایزد است و پیش از خورشید از البرز سر بر می‌کشد و چکاد‌(قله)های زرین را پشت سر می‌گذارد و بر همه سرزمین‌هایی که ایرانیان زندگی می‌کنند، سر می‌کشد.
او بر دیو دروغ می‌تازد و پیروز می‌شود.
ایزد مهر است که پس از پایان جهان به داوری کردار مردمان می‌پردازد.

☀️ در بابِـل داستان ایزد مهر با افسانه‌های ششمین ایزد بابلی درآمیخت و پذیرفتنی شد.
مهر، فرشته‌ی فروغ و نماد برجسته‌ی راستی و درستی بود و نه تنها در بابل، که در هر سرزمینی با ایزدان آن گره خورد و پذیرفته شد بی‌آنکه ریشه و خاستگاه خود را دستخوش نابودی ببیند.

☀️ باورهای مهر پرستان پس از هزاران سال تا روزگار ما هم ریشه دوانده است.
برخی از پژوهشگران گفته‌اند سماع دوستداران مولوی در قونیه ریشه در ارغَشت(رقص)های میترایی دارد.

☀️ فرتور(عکس) پیوست:
سنگ‌نگاره‌ی «ایزد مهر» سوار بر گردونه‌ای با چهار اسب سپید که هر بامداد از بالای کوه‌های البرز به ایرانیان می‌نگرد.

📒 برگرفته از:
- یشت‌ها #ابراهیم_پورداود
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- اساطیر و آیین‌های باستانی جهان #غلامرضا_معصومی

#جشن_های_ایرانی #مهرگان.

📘 🖌 @FARZANDAN_PARSI.💡
🌏 🔅 🌳 ☀️ 🌏
🌳 🌏 💥 🌏


🌏 #زمین(مادرِ جهان.)

افسانه‌های #نوروز خواندنی و هم‌چون دیگر افسانه‌ها آمیخته با بزرگنمایی هستند.
در نوشتارهای پهلوی آمده است که اهورامزدا در پاسخ به زرتشت که پرسید چرا مردم «خورداد روز» از نوروز را گرامی‌تر می‌دارند،
گفت: «زیرا به خردادروز فروردین جهانیان را جان دادم و ایران و ایرانیان را پدید آوردم.»
خورداد(خرداد روز) نام روز ششم هر ماه بود.
هم‌چنین آمده است که در این روز هوشنگ و کیومرس پدید آمدند و در همین روز کیومرس «ارزور» را نابود کرد.
ارزور پسر اهریمن بود که اندیشه‌ی نابودی کیومرس را داشت.
سپس کیومرث اهریمن دروغ را برای سی‌سال دور کرد و یا در بند کرد.
این بخش از افسانه به درستی روشن نیست.
در خرداد روز از فروردین بود که مهر و مهربانی از زمین رویید و جمشید به جهان جوانی بی‌پایان داد.
در این روز ویژگی‌های پستی و نامردمی در میان مردم نکوهیده شد.
آژی‌دهاک(ضحاک) به دست سام نریمان و افراسیاب به دست کیخسرو سیاوشان کشته شدند و به دنبال آن کیخسرو به بهشت رفت.
رخدادهای بسیار دیگری نیز برای این روز برشمرده‌اند که بر پایه‌ی گاهداد(تاریخ) در روزهای دیگری از سال رخ داده‌اند.
در چنین روزی زرتشت به پیامبری رسید و گشتاسپ از او پشتیبانی کرد.

🖋📖 برگرفته از آثارالباقیه: #ابوریحان_بیرونی،
و 💃🕺جشن‌های ملی ایرانیان #هاشم_رضی.



📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾🦅🌾
☀️ آشنایے با جشن‌هاے ایرانی:
☀️ جشن آغاز تابستان؛

🌳 در آغازین روز تابستان، با آغازیدن تیر، ماہ آرش شیواتیر، این استوره‌ے ڪمانگیر، جشن‌هاے پرشمار تابستانے در ایران باستان آغاز می‌شد. جشن‌هایے در ستایش روشنایے بیشتر و بلندترین روز سال، جشن‌هایے در ستایش فرزانگے و جشن‌هایے براے شادے! واپسین روز خرداد نیز جشنے براے پیشوازے جشن‌هاے تابستانے برپا می‌شد.

🍃 در ایران آغاز هر فَرشیم/وَرشیم(فصل) بهانه‌اے براے جشن بود و در گاهشمارے گاهنبارے ایران، آغاز سال نو با آغاز تابستان هم‌زمان بود.
در این زمان چله‌ے تموز(تموز بہ چمار گرماے سخت) نیز آغاز می‌شد و تا دهم امردادماہ دنبالہ داشت.
جشن‌هاے تابستان، جشن‌هاے گرامیداشت آب و آفتاب بودند و بیشتر جشن‌هایے ڪہ در چله‌ے تموز برگزار می‌شدند،
یڪ ریشہ داشتند.

🌴 در آغاز تابستان، خورشید بیش از هر زمان دیگرے در بالاترین جایگاہ خود بودہ و روزها بسیار بلند است. از سویے مردم جهان باستان بہ پدیده‌هاے ڪیهانے دلبستگے بسیارے داشتند و رویدادهاے ڪیهانے را با باورهایشان می‌آمیختند.
ایرانیان براے بازشناسی(تشخیص) روز نخست تابستان و دگرگونے تابستانے از سازه‌هاے خورشیدے و گاهشمار آفتابے همچون "چهارتاغی" بهرہ می‌بردند ڪہ هنوز از یڪ نمونہ از آن در نیاسر ڪاشان بهره‌بردارے می‌شود.

در پگاہ یڪم تیر و همزمان با سر زدن خورشید، زنان اسپند دود می‌ڪردند و درآیه‌ی(ورودے) خانہ را آب و جارو می‌ڪردند.
یڪے از شناخته‌شده‌ترین آیین‌هاے یڪم تیر، برگزارے یادبودے براے گرامیداشت جان‌سپاران(شهیدان) میهن بود.
بہ باور پیشینیان در این روز بسیارے از ایرانیان باستان در راہ پاسدارے از خاڪ میهن جان سپردند. اڪنون این آیین در میان زرتشتیان برگزار می‌شود.

🌿 امروز در یڪم تیر گرامیداشت چله‌ے تموز در استان خراسان و جشن آب‌پاشونڪ در چند شهر میانے ڪشور همچون اراڪ و فراهان برگزار می‌شود.
در جشن آب‌پاشونڪ، مردم در گردشگاه‌ها و دشت‌ها آب‌بازے می‌ڪنند.
این آیین همسان و هم‌ریشہ با جشن آبریزگان در میانه‌ے تیر است.

🌴 در نیمروز(جنوب) خراسان از یڪم تیر تا دهم امرداد را چله‌ے تموز و از دهم امرداد تا آخر این ماہ را «چله‌ے خرد» می‌گویند.
«جشن ۹۰روز» است ڪہ هنوز در روستاے «حوض‌ماهی» شهرستان مبارڪہ برگزار می‌شود، بہ جا ماندہ از جشن‌هاے چله‌ے تموز است.

🌾 جشن "روز زیادی" در واپسین روز خرداد براے پیشواز فرارسیدن بلندترین روز سال و آغاز تابستان برگزار می‌شد و گفتہ می‌شود ڪہ براے همین نام خرداد بہ مانَڪ(معنے) رسایے را براے این ماہ برگزیدند.

🕊 در سال ۲۰۱۴ ترسایی(میلادی)، هندوستان توانست روز یڪم تیر را با نام روز جهانے یوگا و با آیین‌هاے"درود بر خورشید" در سازمان ڪشورهاے همبسته(ملل متحد) نیز آیینمَند(رسمے) ڪند. بسیار پیش از این، آیین‌هاے گرامی‌داشت خورشید و هماهنگے با آن در آیین مهرپرستے یا میتراگرایے پدید آمدہ بود.
____
________

📚 برداشت آزاد از:
۱- راهنماے زمان جشن‌ها و گردهمایی‌هاے ملے ایران باستان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی.
۲- گاهشمارے و جشن‌هاے ایران باستان #هاشم_رضی.
۳- ایران‌نامہ #شاهین_سپنتا.
۴
- گاهشمارے و جشن‌هاے ملے ایرانیان #ذبیح_الله_صفا.
____________
#جشن_های_ایرانے #چله_تموز #تیرگان #جشن_آغاز_تابستان #آب_پاشونڪ.


📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡
🔥آتش در ایران نماد پاڪے، روشنے، شادے، سازندگے، تندرستے و نماد خداوند بود. تاریڪے و تیرگے نیز نمود اهریمن به‌شمار می‌رفت. بہ باور آنان هرگاہ ڪہ آتش افروختہ می‌شود بیمارے، تنگدستے، ناڪامے و زشتے ڪہ نشانه‌هاے اهریمن‌اند، ناپدید می‌شوند. این رفتار نماد روشنے دل و جان و از میان بردن بدے درون است.
گمان‌هاے زمان و انگیزه‌هاے برگزارے «جشن سوری»:
-جشن در پایان روز ۳۶۰سال و در شب پنجہ برگزار می‌شد. در گذشتہ هر ماہ سے روز داشت و پنج روز پایانے پنجہ نامیدہ می‌شد ڪہ روزهایے سپنت(مقدس) بود.
-در نخستین شب از ۱۰شب فرورگان یا نخستین شب «گاهنبار چَهره‌ے هَمَسپَتمَدَم» برگزار می‌شد و آتش‌افروزے بہ انگیزه‌ے پیشواز روان درگذشتگان بود ڪہ ۱۰ روز بہ میان بستگان خود بازمی‌گشتند. روشنے آتش راهنماے درگذشتگان بود تا بہ خانہ درآیند. در پشت بام و ڪنار آتش نیز خوراڪ ویژہ می‌نهادند.-در واپسین شب سال و شب پایانے گاهنبار ڪہ زمان بہ سرانجام رسیدن آفرینش آدم بود برگزار می‌شد.
شب سورے یا جشن سورے نام باستانے #چهارشنبه_سورے است و سور بجز جشن بہ چم افروختن آتش سرخ است.

📕 برگرفتہ از:
گاهشمارے و جشن‎هاے ایران باستان #هاشم_رضی

📘🖌@FARZANDAN_PARSI.💡