متن کامل غزل «به حریم خلوت خود» از هاتف اصفهانی

به حریم خلوت خود شبی چه شود نهفته بخوانیم به کنار من بنشینی و به کنار خود بنشانیم
من اگر چه پیرم و ناتوان تو ز آستان خودت مران
که گذشته در غمت ای جوان همه روزگار جوانیم
منم ای برید و دو چشم تر ز فراق آن مه نوسفر به مراد خود برسی اگر به مراد خود برسانیم
❈۲❈
چو برآرم از ستمش فغان گله سر کنم من خسته جان برد از شکایت خود زبان به تفقدات زبانیم
به هزار خنجرم ار عیان زند از دلم رود آن زمان
که نوازد آن مه مهربان به یکی نگاه نهانیم
ز سموم سرکش این چمن همه سوخت چون بر و برگ من
چه طمع به ابر بهاری و چه زیان ز باد خزانیم
شده‌ام چو هاتف بینوا به بلای هجر تو مبتلا
نرسد بلا به تو دلربا گر از این بلا برهانیم


#غزل
#آواز
#هاتف_اصفهانی
#استاد_محمدرضا_شجریان


@farhangkoodk

چرا نوجوان امروز عاشق شعر فارسی
نیست؟




🔍گاهی فکر می‌کنم چرا نوجوانان و جوانان امروز، مثل نسل‌های قبل به ادبیات علاقه ندارند. چرا عشق به شعر فارسی در وجودشان نیست؟ مثل ما زیبایی اشعار را طلب نمی‌کنند و آنقدر نمی‌خوانند که حفظ شوند؟


یکی از لذت‌های آغاز نوجوانی نسل من، مشاعره‌ آنهم به شکلی هیجان‌انگیز بود. دیوانه‌وار دیوان‌ها و دفاتر شعر را جستجو می‌کردیم و اگر به شعری مثل «دوستان شرح پریشانی من گوش کنید» یا «بی‌ تو مهتاب شبی» برمی‌خوردیم، عیش‌مان تا هفته‌ها کامل بود.


💔راستش زمانی خودم را دلداری می‌دادم که اگر عموم بچه‌ها شعرخوان نیستند، لابد دانشجویان ادبیات، این زیبایی و شکوه را می‌شناسند. اما دوست عزیزی که استاد دانشگاه در این رشته است، فرضیه‌ام را رد کرد و گفت که سال به سال می‌بیند بچه‌ها شعرهای کمتری را خوانده و حفظ کرده‌اند.


🖤دلایل زیادی برای این اتفاق به نظرم می‌رسد، از کیفیت پایین کتاب‌های درسی تا تغییر جهان بچه‌ها. از نشان ندادن ظرافت، هوشمندی و هماهنگی موجود میان تمام اجزای فرهنگ ایرانی از سفره‌ی غذا تا معماری و نگارگری و ادبیات و لباس‌های سنتی و محلی توسط ما بزرگترها بگیرید تا عجله‌ و عدم‌تمرکز فرزندان عصر دیجیتال که امکان حس آنهمه را از بین می‌برد. وقتی شرح و توصیف‌های کاملاً عرفانی اشعار در مدارس را به این مجموعه اضافه می‌کنم می‌بینم چنین نتیجه‌ای اصلاً عجیب نیست.

❤️‍🔥راستی به نظر شما چه عیبی دارد جلوه‌ی عشق رمانتیک به بچه‌ها نشان‌داده‌شود؟ مگرشعرا و حکمای ایران برای قرن‌های طولانی از زبان «لیلی و مجنون» و «خسرو و شیرین» و «وامق و عذرا» و ده‌ها قهرمان منظومه‌های عاشقانه، حکمت‌ و فلسفه و معنای زندگی را مردم یاد نداده‌اند؟
چرا باید عشق زمینی را انکار کرد؟

💔صحنه‌های زندگی ما مثل زنجیر به هم متصل است. شاید همین اتفاقات باعث شده تا سریال‌های ما، پر از خشونت و نفرت و خیانت شود. ما در گلدان وجود و ذهن فرزندان‌مان عشق و محبت را نمی‌کاریم و خروجی‌اش همینی می‌شود که می‌بینیم؛ سریال‌های وطنی بیشتر از سریال‌های ترک و نمی‌دانم کجا، زشتی‌ها را نمایش می‌دهد.



🧡تلاش‌هایی مثل مجموعه‌ی «سی شعر» از انتشارات شهرقلم، بچه‌ها را به مهمانی شاعران مهم ایران می‌برد و با روایتی ساده، با زندگی و دنیای آنان آشنا می‌کند. ابتدای هر کتاب، معرفی شاعر و دوران زندگی اوست که به‌نظر من، کار بسیار جالبیست. برای نوجوان، قرن چهارم و هفتم و یازدهم، فقط بخشی از گذشته است. کم‌ ندیده‌ام بچه‌هایی را که خیال می‌کنند، کوروش همین ده‌بیست سال قبل از مشروطه فرمانروایی می‌کرده. باور کنید شوخی نمی‌کنم.

نکته‌ی جالب دیگر، توصیف اجمالی بازتاب اثر در جنبه‌های دیگر فرهنگ و هنر و اندیشه‌ی ایرانیست. مثلاً در کتاب سی شعر فردوسی، آقای سیدآبادی، از کنش آن بر نقالی، نگارگری و خوش‌نویسی و هنرهای دیگر نوشته‌اند و حتی برگ‌برگ شاهنامه در موزه‌های جهان را دنبال کرده و ارزش آن در نظر بیگانگان را بیان‌کرده‌اند.

نویسنده با هوشمندی، از شرح ابیات سر باز زده و فقط معانی واژه‌های دشوار را نوشته تا بچه‌ها خودشان زحمت‌بکشند و از سلول‌های خاکستری استفاده‌کنند و در این جستجو یاد بگیرند.


♥️ما ملت کهنسالی هستیم. ملتی که چکیده‌ی هزاران سال شجاعت و حکمت و اندیشه و عشق‌ورزی و خداشناسی را از زبان بهترین فرزندان خود به جهان عرضه کرده. گنجینه‌ی فرهنگ ما چنان گوهرهای یگانه‌ای دارد که از شمار خارج است. افسوس که آنها را کناری انداخته‌ایم و با بدلیجات سرگرمیم.


🧡در مجموعه‌ی «سی شعر» تاکنون این بزرگان معرفی شده‌اند:

فردوسی، حافظ، مولانا، سعدی، خیام، عطار، اخوان ثالث، فروغ فرخزاد، نیما یوشیج، پروین اعتصامی.

امید که جلدهای دیگر با معرفی استادانی چون نظامی، جامی، سنایی و دیگران بزرگان منتشر شود و نوجوانان بخوانند، لذت ببرند و بیشتر قدر خودشان و داشته‌های‌شان را بدانند و آرام آرام معنایی برای زندگی خود بسازند.





#سریال‌سازی
#ادبیات_فارسی
#غزل
#هویت
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#ادبیات_فارسی
#غزل
#هویت
#میراث_فرهنگی
#شعر
#مجموعه_سی‌شعر
#انتشارات_شهرقلم
#فردوسی
#علی‌اصغر_سیدآبادی
#معنای_زندگی
#ریحانه_قاسم‌رشیدی


@farhangkoodak

ندانمت به حقیقت که در جهان به که مانی
جهان و هر چه در او هست صورتند و تو جانی
به پای خویشتن آیند عاشقان به کمندت
که هر که را تو بگیری ز خویشتن برهانی
مرا مپرس که چونی به هر صفت که تو خواهی
مرا مگوی که چه نامی به هر لقب که تو خوانی
چنان به نظره اول ز شخص می‌ببری دل
که باز می‌نتواند گرفت نظره ثانی
تو پرده پیش گرفتی و ز اشتیاق جمالت
ز پرده‌ها به درافتاد رازهای نهانی
بر آتش تو نشستیم و دود شوق برآمد
تو ساعتی ننشستی که آتشی بنشانی
چو پیش خاطرم آید خیال صورت خوبت
ندانمت که چه گویم ز اختلاف معانی
مرا گناه نباشد نظر به روی جوانان
که پیر داند مقدار روزگار جوانی
تو را که دیده ز خواب و خمار باز نباشد
ریاضت من شب تا سحر نشسته چه دانی
من ای صبا ره رفتن به کوی دوست ندانم
تو می‌روی به سلامت سلام من برسانی
سر از کمند تو سعدی به هیچ روی نتابد
اسیر خویش گرفتی بکش چنان که تو دانی

#غزل
#سعدی
#عشق

@farhangkoodak