‌✍️ وساطت امیر المومنین علیه السلام در قبض ارواح


🪴 جناب جابر بن یزید جعفی رضوان الله تعالی علیه از امام باقر علیه السلام از امیر المؤمنین علیه السلام نقل میکند که ایشان در یکی خطبه هایشان فرمودند:


✨ أَنَا قَابِضُ اَلأَروَاح.

✨ وَ بَأسُ اَللَّهِ اَلَّذِي لاَ يَرُدُّهُ عَنِ اَلقَومِ اَلمُجرِمِينَ.

⚡️ منم قبض کننده ارواح (گیرنده جانها).

⚡️ و منم عذاب و غضب شديدِ خداوند كه در وقت مقرّر از مجرمان فرو گذاشته نخواهد شد. (اشاره به آيه وَ لاٰ يُرَدُّ بَأْسُهُ‌ عَنِ‌ اَلْقَوْمِ‌ اَلْمُجْرِمِينَ‌ ، انعام / ۱۴۷)

📚 معانی الأخبار ، شیخ ابن بابویه ، ص ۵۸


🔻نکات:

🟡 بدیهیست مُجرد اینکه شخصی در جنگ و قتال با سلاحی افرادی را به قتل برساند ، بخاطر اینکه موجب مرگ آنها شده است او را قابض ارواح نمیگویند و عرفاً و اصطلاحاً چنین تعبیری بسیار بعید و غریب است!!

🌱 بلکه قابض الأرواح عرفاً و اصطلاحاً به کسی اطلاق میشود مستقیماً که شخص او حقیقتاً گیرنده جان ها و قبض کننده روح ها باشد و جریان چنین فعلی به دست او باشد.

🌱 و یا اسبابی دیگر (ملک الموت و اعوانش) تحت اذن و به امر او فعل قبض روح را انجام دهند و فعل آن اسباب نیز به او نسبت داده شود و به هر صورت مدخلیتش در آن فعل به نحوی ثابت باشد.


⚡️ نظر جناب مجلسی در معنای روایت معانی الأخبار این است که به اذن و امر امام علیه السلام این فعل قبض روح انجام میشود و به احتمال اول که وجه ضعف آن ذکر شد ، اعتنائی نکرده است:

✨ أنا قابض الأرواح:
۱- أی أقتلها فأصیر سببا لقبضها
۲- أو أحضر عند قبضها و یکون بإذنی.
۳- و یحتمل الحقیقة و الأوسط أظهر.

✨ أنا قابض الأرواح:
۱- یعنی آن‌ها را به قتل می‌رسانم و سبب قبض روح آن‌ها می‌شوم.
۲- یا اینکه هنگام قبض روحشان حضور دارم و این کار به امر و اذن من اجرا می‌شود.
۳- احتمال معنی حقیقی را دارد ، ولکن برداشت میانی ظاهر تر (مناسبتر) است.

📚 بحار الأنوار ، ج ۳۵ ، ص ۴۹


🔺 فلذا قول دوم و سوم أرجح است و جناب مجلسی هم به آنها اشاره کرده است و دومین (میانی) آنرا پذیرفته است. و قول دوم و سوم در منافات با یکدیگر نیست ، بلکه در راستای یکدیگر است و تفاوتی ندارد امیرالمؤمنین علیه السلام مستقیماً قابض ارواح باشد یا ملائکه و اسبابی به امر ایشان این فعل را انجام دهند.


🍂 ولی در چندین جلد قبل تر در مبحث نفی غلو با استشهاد به آیه ای در بیان معنا و تفسیر آن می گوید که دلالت دارد بر اینکه نسبت دادن فعل اماته (میراندن و گرفتن جانها) به غیر خداوند جایز نیست و شرک است:


🌿 - قُلِ اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ - یدل علی عدم جواز نسبة الخلق إلی الأنبیاء و الأئمة علیهم السلام ، و قوله تعالی - هَلْ مِنْ شُرَکائِکُمْ مَنْ یَفْعَلُ مِنْ ذلِکُمْ مِنْ شَیْءٍ - یدل علی عدم جواز نسبة الخلق و الرزق و الإماتة و الإحیاء إلی غیره سبحانه و أنه شرک.

🌿 - قُلِ اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ - دلالت می‌کند که نسبت دادن خلقت به انبیاء و ائمه علیهم السلام جایز نیست ، و همچنین آیه - هَلْ مِنْ شُرَکائِکُمْ مَنْ یَفْعَلُ مِنْ ذلِکُمْ مِنْ شَیْءٍ - دلیل است بر عدم جواز نسبت دادن خلق و روزی دادن و میراندن و زنده کردن به غیر خدا ، و دلالت بر این دارد که این شرک است.

📚 بحار الأنوار ، ج ۲۵ ، ص ۲۶۲


❗️حضرت علامه! کدام فرمایش شما را قبول کنیم؟ آیا اعتقاد به اینکه امیرالمؤمنین علیه السلام و ائمه طاهرین علیهم السلام واسطه و سبب در اماته و قبض ارواح هستند ، قول صحیحی است؟ کما اینکه در شرح روایتی از معانی الأخبار قائل به این معنا هستید. یا اینکه از نظر جناب تان چنین اعتقادی کفر و شرک و باطل است؟! آنطور که در جلد ۲۵ ، اوایل باب نفی الغلو بیان کرده اید.

‼️ مکرراً مشاهده می شود که منکرین وساطت اهل بیت علیهم السلام در امور عالم اقاویل و‌‌ کلمات جناب مجلسی را همچون وحی مُنزل به دست می گیرند و با حالتی ولیجه پرستانه بر سر قائلین به فضائل اهل بیت علیهم السلام می کوبند ، این پست صرفاً به این جهت ارسال شد تا واضح گردد که ایشان در این زمینه فرمایشات ثابتی ندارد و برخی کلمات ایشان در آثار شان مؤید وجوه و ابعادی از وساطت اهل بیت علیهم السلام در امور عالم است و از این نوع تناقضات و پارادوکس ها در مبحث مذکور در کلام و بیانات ایشان بسیار است که فعلاً به همین یک نمونه صرفاً جهت آگاهی بیشتر مخاطبین اشاره شد.

#وساطت #اسباب #سبب #واسطه #قبض_ارواح #قبض_روح #قابض_الأرواح #اماته #مجلسی #قائلین_به_وساطت

💫 @nour_al_anvar