نبرد #حوزه و #دانشگاه
ضرورت احیاء سبک سنتی و قدرت قدیم حوزه
دکتر محمد حسین رجبی دوانی
.
.
.
عدم تحول در علوم انسانی ناشی از عملکرد حوزههای علمیه است. اگر حوزههای علمیه در دورههای پیش بهخاطر حاکمیت سلاطین طاغوتی نتوانستند در برخی عرصههای خاص مانند حدود، قصاص و دیات و... وارد شوند، عذر قابل قبولی است، اما شیعه در فقه خود «باب معاملات» را دارد و کتاب «مکاسب» یکی از منابع مهم درسی حوزههای علمیه است. چرا بعد از ۳۵ سال یک متن دقیق و اصلاح شده در مورد اقتصاد اسلامی عرضه نشده است تا شمایل اقتصاد ایدهآل را ترسیم کند؟
شهیدان #صدر و #مطهری نیز در این زمینه کتاب دارند، اما در عمل هیچ چیز تغییر نکرد. در دانشگاههای ایران همان اقتصاد خرد و کلان غربی تدریس میشود و آنچه در اقتصاد ایران اتفاق میافتد بهمراتب بدتر از آن چیزی است که در نظامهای سرمایهداری وجود دارد. ما در این زمینه کوتاهی کردیم.
باید امروز یک کمیته با اراده و مسئول این شرایط را اصلاح کند. نمیتوان ظرف مدت یکسال گروهی در زیرشاخههای علوم انسانی تحقیق کنند و حاصل کارشان به متنی در جامعهشناسی یا اقتصاد اسلامی و... تبدیل شود، اما میشود متنی تهیه و تدریس آن را شروع کرد و سپس حین تدریس، نقایص آن را توسط اهل فن استخراج و برطرف نمود.
در #حوزههای علمیه نوآوری دیده نمیشود و اگر حرکتی نیز برای بهروز شدن صورت گرفته، در دیجیتالی کردن آثار و کتب بوده و تفکر نوینی مطرح نشده است. ایده «#وحدت _حوزه و #دانشگاه» برای آن بود که مزایای حوزه وارد دانشگاه شود و در عین حال، معایب دانشگاه وارد حوزه نشود، اما در عمل معایب دانشگاه وارد حوزه شده و محاسن حوزه به دانشگاه نرفت؛ مانند آنچه در مدرکگرایی این روزهای حوزه میبینیم که آفت بزرگی برای حوزه بهشمار میرود. شخصی که دروس حوزوی را بهخوبی بخواند، باید افتخار کند که به او «حجت الاسلام» بگویند، اما امروز بیشتر این علاقه وجود دارد که آنها را با لفظ «دکتر» خطاب کنند. متاسفانه دیگر در حوزهها خبری از مباحثهها و جدلها نیست و طلبهها فقط در حال یادداشت برداری هستند، درست مانند دانشجویان.
حوزه باید سبک #سنتی و قدرت قدیم خود را باز یابد، نه اینکه آفتهای دانشگاه وارد حوزه شود و محاسن حوزه وارد #دانشگاه نشود. در حال حاضر دورههای حوزه مانند دانشگاه به شکل «ترمی» برگزار میشود و به دلیل کمبود وقت دروس بهطور کامل خوانده نمیشود. در گذشته چنین نبود، بلکه دروس باید تمام میشد تا درس جدید آغاز شود، اما از زمانیکه تحصیل در قالب ترمیک انجام میشود، همان بلایی که در دانشگاهها گریبان ما را گرفته، در حوزهها نیز بهوجود آمده است. دانشجو درس را کامل نخوانده و اگر بهصورت خودجوش و بدون استاد بهدنبال تکمیل اطلاعات نرود، با مباحث آشنا نخواهد شد و طبعاً تخصص پیدا نخواهد کرد. این یک ایراد بزرگی است که در حوزههای علمیه ایران وجود دارد.
از طرف دیگر، جریان سنتی بر حوزه حاکم است و آسیبهای دانشگاهها هم به آن راه پیدا کرده است. بههمین دلیل، شاهد پویایی در تولید علم و تحرک در عرصههای تفکر نیستیم. آیا شخصی مانند علامه طباطبایی، آیتالله حسنزاده آملی، آیتالله #جوادی _آملی و چهرههای برجسته دیگر را در دهههای اخیر داشتهایم؟ هر سرمایهای وجود دارد، متعلق به دورههای قبل است و تعداد چهرههای جدید برجسته علمی بسیار کمتر شده است. وضع اساتیدِ دانشگاهها نیز همینطور است.
…………………………………
@drhadiansarii
ضرورت احیاء سبک سنتی و قدرت قدیم حوزه
دکتر محمد حسین رجبی دوانی
.
.
.
عدم تحول در علوم انسانی ناشی از عملکرد حوزههای علمیه است. اگر حوزههای علمیه در دورههای پیش بهخاطر حاکمیت سلاطین طاغوتی نتوانستند در برخی عرصههای خاص مانند حدود، قصاص و دیات و... وارد شوند، عذر قابل قبولی است، اما شیعه در فقه خود «باب معاملات» را دارد و کتاب «مکاسب» یکی از منابع مهم درسی حوزههای علمیه است. چرا بعد از ۳۵ سال یک متن دقیق و اصلاح شده در مورد اقتصاد اسلامی عرضه نشده است تا شمایل اقتصاد ایدهآل را ترسیم کند؟
شهیدان #صدر و #مطهری نیز در این زمینه کتاب دارند، اما در عمل هیچ چیز تغییر نکرد. در دانشگاههای ایران همان اقتصاد خرد و کلان غربی تدریس میشود و آنچه در اقتصاد ایران اتفاق میافتد بهمراتب بدتر از آن چیزی است که در نظامهای سرمایهداری وجود دارد. ما در این زمینه کوتاهی کردیم.
باید امروز یک کمیته با اراده و مسئول این شرایط را اصلاح کند. نمیتوان ظرف مدت یکسال گروهی در زیرشاخههای علوم انسانی تحقیق کنند و حاصل کارشان به متنی در جامعهشناسی یا اقتصاد اسلامی و... تبدیل شود، اما میشود متنی تهیه و تدریس آن را شروع کرد و سپس حین تدریس، نقایص آن را توسط اهل فن استخراج و برطرف نمود.
در #حوزههای علمیه نوآوری دیده نمیشود و اگر حرکتی نیز برای بهروز شدن صورت گرفته، در دیجیتالی کردن آثار و کتب بوده و تفکر نوینی مطرح نشده است. ایده «#وحدت _حوزه و #دانشگاه» برای آن بود که مزایای حوزه وارد دانشگاه شود و در عین حال، معایب دانشگاه وارد حوزه نشود، اما در عمل معایب دانشگاه وارد حوزه شده و محاسن حوزه به دانشگاه نرفت؛ مانند آنچه در مدرکگرایی این روزهای حوزه میبینیم که آفت بزرگی برای حوزه بهشمار میرود. شخصی که دروس حوزوی را بهخوبی بخواند، باید افتخار کند که به او «حجت الاسلام» بگویند، اما امروز بیشتر این علاقه وجود دارد که آنها را با لفظ «دکتر» خطاب کنند. متاسفانه دیگر در حوزهها خبری از مباحثهها و جدلها نیست و طلبهها فقط در حال یادداشت برداری هستند، درست مانند دانشجویان.
حوزه باید سبک #سنتی و قدرت قدیم خود را باز یابد، نه اینکه آفتهای دانشگاه وارد حوزه شود و محاسن حوزه وارد #دانشگاه نشود. در حال حاضر دورههای حوزه مانند دانشگاه به شکل «ترمی» برگزار میشود و به دلیل کمبود وقت دروس بهطور کامل خوانده نمیشود. در گذشته چنین نبود، بلکه دروس باید تمام میشد تا درس جدید آغاز شود، اما از زمانیکه تحصیل در قالب ترمیک انجام میشود، همان بلایی که در دانشگاهها گریبان ما را گرفته، در حوزهها نیز بهوجود آمده است. دانشجو درس را کامل نخوانده و اگر بهصورت خودجوش و بدون استاد بهدنبال تکمیل اطلاعات نرود، با مباحث آشنا نخواهد شد و طبعاً تخصص پیدا نخواهد کرد. این یک ایراد بزرگی است که در حوزههای علمیه ایران وجود دارد.
از طرف دیگر، جریان سنتی بر حوزه حاکم است و آسیبهای دانشگاهها هم به آن راه پیدا کرده است. بههمین دلیل، شاهد پویایی در تولید علم و تحرک در عرصههای تفکر نیستیم. آیا شخصی مانند علامه طباطبایی، آیتالله حسنزاده آملی، آیتالله #جوادی _آملی و چهرههای برجسته دیگر را در دهههای اخیر داشتهایم؟ هر سرمایهای وجود دارد، متعلق به دورههای قبل است و تعداد چهرههای جدید برجسته علمی بسیار کمتر شده است. وضع اساتیدِ دانشگاهها نیز همینطور است.
…………………………………
@drhadiansarii
آیة الله العظمی سید #احمد خوانساری(۱۳۰۹-۱۴۰۵ق) از #مراجع تقلید #شیعه در قرن ۱۴ ق. او از شاگردان #آخوند خراسانی، سید محمدکاظم #طباطبایی یزدی، #میرزای نائینی و آقا #ضیاء عراقی بود. او از معدود مراجعی است که در دوران مرجعیت خود در حوزههای علمیه معروف نبود و قبل از مرجعیت ساکن تهران شده بود. مرجعیت او بعد از درگذشت آیت الله #بروجردی آغاز شد.
آیة الله # خوانساری به #پارسایی و #سادهزیستی معروف بود. سیره #سیاسی وی، دارای #فراز و نشیبی بود که به تدریج از مخالفت آشکار با سیاستهای #رژیم شاه و اعلام صریح مواضع خود به نوعی #احتیاط و میانهروی سوق یافت.
آیة الله #خوانساری تا زمان درگذشت آیة الله #بروجردی در ۱۳۴۰ش/۱۳۸۰ق به تدریس و اداره امور دینی مردم #تهران میپرداخت و پس از درگذشت ایشان، هر چند برخی از علمای طراز اول از وی خواستند به #نجف یا #قم برود و #مرجعیت عامه شیعیان را بپذیرد، وی تهران را ترک نکرد.
اما #مرجعیت را پذیرفت و برخی از شیعیان #پاکستان، #عراق و #ایران وی را به عنوان مرجع تقلید خویش برگزیدند.
آیة الله # خوانساری در ۱۳۶۳ ش (۱۴۰۵) در #تهران درگذشت به مناسبت وفات او #امام خمینی پیام تسلیتی صادر کرد. و بازار تهران و #حوزههای علمیه تعطیل و از سوی دولت یک #هفته عزای عمومی اعلام شد. پیکر وی را پس از #تشییع در #تهران به قم منتقل و در مسجد بالاسر حرم حضرت #معصومه به خاک سپردند.
………………………………
@drhadiansarii
آیة الله # خوانساری به #پارسایی و #سادهزیستی معروف بود. سیره #سیاسی وی، دارای #فراز و نشیبی بود که به تدریج از مخالفت آشکار با سیاستهای #رژیم شاه و اعلام صریح مواضع خود به نوعی #احتیاط و میانهروی سوق یافت.
آیة الله #خوانساری تا زمان درگذشت آیة الله #بروجردی در ۱۳۴۰ش/۱۳۸۰ق به تدریس و اداره امور دینی مردم #تهران میپرداخت و پس از درگذشت ایشان، هر چند برخی از علمای طراز اول از وی خواستند به #نجف یا #قم برود و #مرجعیت عامه شیعیان را بپذیرد، وی تهران را ترک نکرد.
اما #مرجعیت را پذیرفت و برخی از شیعیان #پاکستان، #عراق و #ایران وی را به عنوان مرجع تقلید خویش برگزیدند.
آیة الله # خوانساری در ۱۳۶۳ ش (۱۴۰۵) در #تهران درگذشت به مناسبت وفات او #امام خمینی پیام تسلیتی صادر کرد. و بازار تهران و #حوزههای علمیه تعطیل و از سوی دولت یک #هفته عزای عمومی اعلام شد. پیکر وی را پس از #تشییع در #تهران به قم منتقل و در مسجد بالاسر حرم حضرت #معصومه به خاک سپردند.
………………………………
@drhadiansarii