جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
3.5K subscribers
67 photos
20 videos
1 file
635 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
❇️ جامعه‌ی هیجانی و تمایل به سلبریتی‌ها

📰 گفت‌وگوی روزنامه‌ی ایران با احمد بخارایی

🗓 یک‌شنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۷، شماره‌ی ۷۰۱۲

#احمد_بخارایی #جامعه #سلبریتی

👈 نمایش گفت‌وگوی منتشر شده
بخشی از این گفت‌وگو:

… هرچه کنش‌های جمعی و فردی به سمت احساس و هیجان متمایل شود عقلانیت در جامعه کم‌تر شده و تمایل مردم به سمت سلبریتی‌ها بیش‌تر خواهد شد …

… رفتارهای هیجانی و احساسی سلبریتی‌ها اغلب مورد اقبال از سوی مردم قرار می‌گیرد و تا زمانی‌که یک سلبریتی در زمینه‌های فرهنگی، پزشکی، سیاسی و ... اظهار نظر می‌کند و مورد اقبال جامعه قرار می‌گیرد و به معنی دیگر لایک می‌خورد طبیعی است که دوباره دست به انجام چنین رفتارهایی بزند و شاهد چنین رفتارهایی از سوی آن‌ها باشیم …

… در زمینه‌ی گروه‌های مرجع در جامعه با بحران روبه‌رو هستیم. گروه مرجع یک دانش‌جو باید اساتید و گروه مرجع دانش‌آموزان باید معلمان آن‌ها باشد، اما آیا واقعاً همینطور است؟ …

👇 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
ـ| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site
⁦🗨️⁩ سلفی می‌گیرم، پس هستم!

📰 گفت‌وگوی خبرگزاری دانش‌جویان با احمد بخارایی

🗓 دوشنبه ۳۰ اردی‌بهشت ۱۳۹۸

#احمد_بخارایی #جامعه #سلبریتی #هویت

👈 نمایش گزارش در ISNA

گفته‌های احمد بخارایی:

ـ توجه مردم به سلبریتی‌ها و اصولاً هرکس که از جایگاه اجتماعی بالاتری نسبت به آن‌ها برخوردار باشد، طبیعی است اما آن‌چه در این مورد و موارد مشابه اتفاق افتاده نوعی افراط محسوب می‌‌شود.

ـ در یک جامعه تمام رخدادها مانند حلقه‌های یک زنجیره به یکدیگر وصل هستند؛ باید دید زیر پوست جامعه چه رخ می‌دهد که شاهد چنین رفتارهای افراطی‌ای هستیم. در یک جامعه‌ی سالم هرکس به اندازه‌ی تلاش خود پاداش نسبی می‌گیرد؛ از سویی در جامعه‌ای که شایسته‌سالاری وجود ندارد افراد دچار بحران هویت می‌شوند و ممکن است به هر راهی بروند.

ـ آدم‌ها باید در جامعه احساس هویت و بودن داشته باشند، وقتی بستر صحیح برای چنین چیزی وجود نداشته باشد افراد برای دیده‌شدن به دیگران متوسل می‌شوند. وقتی فردی در چنین شرایطی با سلبریتی عکس می‌گیرد می‌خواهد بگوید من هم هستم.

ـ ما در زندگی اجتماعی نیازمند گروه مرجع هستیم که از آن‌ها الگو بگیریم؛ وقتی چنین گروه مرجعی به درستی وجود نداشته باشد دچار بحران هویت می‌شویم و نتیجه‌ی آن سلبریتی‌محوری است.

آیا فراهم‌کردن ساختار و شرایطی برای ملاقات مردم و سلبریتی‌ها به این موضوع کمک می‌کند که دیگر شاهد چنین رفتارهایی در مراسم ترحیم نباشیم؟
ـ در این مورد نیازی به سامان‌دهی دولتی نیست؛ چرا که ممکن است پنج درصد به بهبود این شرایط کمک کند و ما به دنبال چنین درصدی نیستیم. در این زمینه مشکلات ساختاری وجود دارد؛ بنابراین ممکن است در سلبریتی‌ها هم شاهد رفتارهایی از این دست باشیم. سلبریتی‌هایی که مدام دوربین موبایلشان روشن است و از همه‌چیز فیلم و عکس می‌گیرند.

👇 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
ـ| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site
❇️ ترویج نگران‌کننده‌ی خشونت

📰 گزارش روزنامه‌ی همشهری از رفتار مشوق #خشونت هنرپیشه‌ی جوان سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

🗓 پنج‌شنبه ۶ تیر ۱۳۹۸

#جامعه #سلبریتی #الگوبرداری #آسیب_اجتماعی #گروه_مرجع

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از این گزارش:

… نمایش‌دادن سلاح توسط یک سلبریتی مظهر خشونت است و می‌تواند ترویج خشونت و الگوبرداری رفتارهای خشن را به‌دنبال داشته باشد. در ویدئوی منتشر شده دو مبحث به‌طور برجسته نمایان است: «از یک سو نمایش سلاح گرم و سلاح سرد در این ویدئو (فارغ از قضاوت در مورد این‌که سلاح گرم واقعی بوده یا خیر) سمبل و مظهری از خشونت است و از سوی دیگر این رفتار در واقع حامل یک پیام (خواسته یا ناخواسته) از سوی یک سلبریتی به جامعه است.» …

 … «در جامعه‌ی ما سلبریتی‌ها بیش از جوامع دیگر در کانون توجه قرار گرفته‌اند. هر پیام از سوی آنها بازخورد قابل‌توجهی از سوی جامعه به‌دنبال دارد و به تبع آن سلبریتی‌ها نیز حجم پیام بسیاری به جامعه منتقل می‌کنند. این اتفاق و توجه جامعه‌ی ما به سلبریتی امری افراطی است. در حوادثی که گریبان‌گیر جامعه می‌شود مانند سیل، زلزله و … رفتار و نوع واکنش سلبریتی‌ها مورد توجه مردم است. وقتی توجه جامعه به فرآیندی خاص و عوامل افراطی ویژه ای جلب می‌شود نشان‌دهنده‌ی آن است که جامعه نسبت به آنها حساسیت دارد و در مواقعی الگوبرداری می‌کند اما اعتماد عمومی به سازمان‌ها و ساختارها، کاهش یافته است» …

… «در جامعه‌ای که اعتماد افراد به یکدیگر، اعتماد افراد به ساختارها، سازمان‌ها و نهادها از بین رفته باشد، نتیجه‌ی سلب این اعتماد نوعی تعاملات ناقص را به‌ دنبال دارد. در واقع یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تعاملات ناقص در جامعه‌ی ما توجه و به‌نحوی اعتماد به سلبریتی‌ها است.» …

 … «گروه مرجع گروهی است که افراد برای الگوبرداری به آن مراجعه می‌کنند. هر فردی در جامعه گروه مرجعی دارد و در جامعه‌ی ما سلبریتی‌ها گروه مرجع عده‌ای زیاد هستند …

… هدف برخی سلبریتی‌ها از انتشار چنین ویدئوهایی «نوعی نمایش خود» است و کلیدواژه‌ای که اهداف انتشار این ویدئوها را می‌تواند شرح دهد القای حس«من هستم» است. متأسفانه گاهی القای این حس در فضای مجازی با بدترین شیوه‌ی ممکن برآورده میشود که تبعات فردی برای انتشاردهنده و همچنین جامعه به دنبال دارد.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ جامعه‌ی فردمحور افراد را به دنبال سلبریتی‌ها می‌کشاند / جامعه‌ی امروزی قهرمان‌زده شده است!

🗓 یک‌شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۹

📰 گزارش خبرگزاری برنا از تفاوت رفتاری سلبریتی‌ها در فضای مجازی با فضای حرفه‌ای‌شان در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در ۵ بهمن‌ماه ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش:
بخشی از گفته‌های احمد بخارایی:

… تفاوت رفتار سلبریتی‌ها در فضای حقیقی و مجازی تقریباً کم و بیش مانند رفتار دیگران است. در فضای حقیقی به علت نظارت‌های رسمی چهره‌ی دیگری از خودمان را نشان می‌دهیم اما در فضای مجازی که نظارت های رسمی و غیر رسمی وجود ندارد بیش‌تر چهره‌های حقیقی‌تر و واقعی‌تر را نشان می‌دهیم یعنی در فضای اجتماعی واقعی امکان عرض اندام هویت‌طلبی‌ها، سلیقه و ذائقه‌های متفاوت و حتی حرکت‌های نوجویانه کم‌تر وجود دارد اما زمانی که انسان‌ها در فضای اجتماعی‌شان درک و دیده نشوند به قلمروی فضای مجازی و به تعبیر دیگر قلمروی سایه پناه می‌برند. در حال حاضر نیز در زندگی کنونی آن‌قدر این قلمرو بزرگ شده که کنترل آن سخت شده است؛ درواقع #قدرت تلاش می‌کند که سایه‌ی این نوع قلمرو را نبیند و نادیده بگیرد اما آن‌قدر این فضا بزرگ است که دنیای واقعیت در آنجا متجلی می‌شود به طور کل طبیعی است در یک جامعه‌ای که فضای دموکراتیک حاکم نیست مطالب اصلی به حاشیه رود …

سلبریتی‌ها در فضای بیرونی‌شان آن‌قدر چهره‌های ساختگی و تظاهرنماد از خودشان درست می کنند که بتوانند در سازمانی که حضور دارند دوام بیاورند در واقع زمانی که خود واقعی‌شان می‌شوند و نقابی که در فضای حقیقی به چهره دارند را بر می‌دارند باز هم قابل درک نیست که الآن کدام یک را باید باور کرد به گونه‌ای چهره‌ها و کردار و گفتار آن‌ها گول‌زننده شده است، درواقع همه‌چیز بر عکس است …

… متأسفانه جامعه‌ی ما #قهرمان‌زده و #شخصیت‌زده است یعنی یک نوع شیفتگی نسبت به افراد. درواقع به نوعی فردمحور است و ما به دنبال #شخصیت ، #سلبریتی و #قهرمان می‌گردیم حالا چرا به علت فرهنگی ما رشد نکرده‌ایم؟ و #تحول_فرهنگی اتفاق نیفتاده است؟ می‌توانیم بگوییم که یک علت سیستماتیک وجود دارد و مربوط به این می شود که در دهه‌های گذشته‌ی دور و نزدیک تا به امروز آن مدیریتی که در #جامعه می‌بایست ایفای نقش بکند عملی نشده است. در حال حاضر هم به این خاطر که در جامعه مردم به نوعی شخصیت‌زده شده‌اند از سلبریتی‌ها الگوبرداری می‌کنند و بدون شک #هنرمندان تأثیرگذار هستند و متأسفانه جامعه‌ی ما با یک #فروپاشی نسبی مواجه است و بخش منفی را بیش‌تر جذب به خود می‌کند به طوری که چند سلبریتی پیام مثبت دهند و از بین آن‌ها فقط یک نفر پیام منفی دهد مسلماً این پیام منفی بیش‌تر از پیام‌های داده‌شده اثرگذارتر است و این موضوع به #روان‌شناسی_اجتماعی جامعه‌ی ما برمی‌گردد در نهایت ما و جامعه‌ی هنوز صغیر هستیم و آن‌طور که باید بزرگ نشده‌ایم …

… در جامعه‌ی ساده هر پدیده‌ی اجتماعی جای خودش را دارد الآن در جامعه‌ی ما متأسفانه ضریب اثرگذاری فضای مجازی به فضای واقعی و ضریب اثرپذیری کاربران از فضای مجازی متأسفانه خیلی بیش‌تر از میانگینش در دنیا است یعنی افراطی اتفاق می‌افتد به این علت که متن و بخش اصلی واقعیت به حاشیه رفته و وارد دنیای فضای مجازی شده است به خاطر این‌که در دنیای واقعی امکان عرض اندام وجود ندارد و درها به رویش بسته است و ما با یک #انسداد_سیاسی و اجتماعی مواجه هستیم، به همین خاطر متأسفانه در ایران ضریب اثرگزاری فضای مجازی از جمله سلبریتی‌ها، شاخ‌های اینستاگرامی و واینرها و همه‌ی افرادی که برای خودشان کسی می‌شوند و به بت‌های اینستاگرامی تبدیل می‌شوند زیاد است. در واقع این موضوع جنبه‌ی آسیب‌رسان دارد، حتی ما در غیاب #گروه_مرجع قرار داریم اما اگر گروه مرجعی وجود داشته باشد و توسط آن‌ها توصیه شود شاید اوضاع کمی بهتر شود …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ #سلبریتی‌زدگی تابع #روحانیت‌زدگی

🗓 سه‌شنبه ۳۱ فروردین ۱۴۰۰

📰 گزارش روزنامه‌ی آفتاب یزد درباره‌ی پی‌آمدهای سلبریتی‌زدگی جامعه در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی و سید جواد میری | منتشرشده در شماره‌ی ۵۹۹۵، سه‌شنبه ۳۱ فروردین ۱۴۰۰

| نمایش گزارش 👉 (آن‌چه چاپ و منتشر شده)

| شنیداری 👉

متن کامل این مصاحبه (که تنها بخشی از آن منتشر شد!) 👇

پرسش روزنامه‌نگار آفتاب یزد (خانم شوق‌الشعرا):
در چند وقت اخیر و به ویژه در دوره کرونا با واقعیت‌های جدیدی از زندگی سلبریتی‌ها آشنا شدیم. اینها در مورد خیلی چیزها نظر می‌دهند و از آن‌ها هم استقبال می‌شود. چرا در جامعه ما این اتفاقات میفتد و چرا جامعه ایرانی همواره بستری برای سوء استفاده قشرهای مختلف بوده؟

پاسخ احمد بخارایی:
پرسش مهمی است. هر پدیده‌ای را مثل یک حلقه از یک زنجیر، اگر فقط در حد خودش به آن بپردازیم و به حلقه‌های قبل و قبل‌تر و حلقه‌های بعد و بعدتر توجه نکنیم، نمی‌توانیم تحلیل درست و جامعی ارائه بدهیم. به همین دلیل در جامعه هم می‌بینیم که چقدر راجع به این مسائل گفتگو می‌شود و این موضوعات تکرار می‌شود از جمله همین موضوع سلبریتی‌زدگی که سال‌هاست گفته و تکرار می‌شه اما هم‌چنان این موضوع، بازتولید شده. به اسم #روان‌شناس یا #جامعه‌شناس یا #روشنفکر حرف‌های زیادی در مسيله سلبریتی‌زدگی گفته‌شده ولی عملا آن پدیده همچنان در جامعه بازتولید می‌شود. از سوی دیگر گفته‌ها هم به صورت کلی تکرار می‌شود. تلاش من این است که در یک سطح وسیع‌تر و در متن بزرگ‌تری این موضوع را ببینم.  خمیر مایه و عنصر محتوایی سلبریتی‌زدگی یا شخص‌زدگی- که به غلط برخی می‌گویند: شخصیت‌زدگی، اینجا بحث «مصداق» است- چیزی به اسم «تقلید» است. تقلید در #فرهنگ ما ریشه دینی دارد. از سوی دیگر هرچقدر که سلبریتی‌زدگی در یک #جامعه بیشتر شود، انسان احساس می‌کند که با تفکر ضدیت دارد و این دو در یک جا جمع نمی‌شوند. پیامد سلبریتی‌زدگی انفعال در مقابل فعال بودن و کنشگری است و افراد به جای اینکه عقلانی شوند احساساتی می‌شوند. وقتی که انفعال و احساساتی شدن در یک جامعه گریبان اعضا را بگیرد آن جامعه بیمار خواهد بود. این موضوع سلبریتی‌زدگی یک موضوع بسیار بزرگ و قدیمی است. حالا امروز نظر شما جلب شده به فلان ورزش‌کار، فلان هنرمند در مورد فلان موضوع مثلا #کرونا و #واکسن و غیره. من توجه شما را به سه زاویه دید جلب می‌کنم در سه سطح: خُرد، میانه و کلان. در «سطح خُرد» من اینطور می‌بینم که این پدیده شخص‌زدگی در فرهنگ ما در قالب #اعتقادات_دینی ما ریشه دیرینه دارد. از زمانی که پدیده «#عصمت» و #معصومیت ظهور می‌کند و اشخاص در اوج قرار می‌گیرند این داستان شروع می‌شود و ادامه پیدا می‌کند و در بستر زمان می‌غلطد تا زمان اکنون که در قالب مقام ویژه یک #مرجع_تقلید یا رهبر بازتولید می‌شود. این تا جایی ادامه پیدا می‌کند که مفسران و #مبلغان_دینی به خودشان اجازه می‌دهند که مثلا اگر سیل یا زلزله می‌آید این را ناشی از گناه کردن افراد جامعه قلمداد می‌کنند. عده‌ای هم زیر این چتر قرار می‌گیرند و زیر این پرچم سینه می‌زنند. این بستر تاریخی را که نشان از عمق و گستردگی دارد نباید از نظر پنهان کنیم. همه ما بازتولید و بازتعریف یک فرهنگ کهن هستیم. وقتی #رهبر کشور ما در مورد نخریدن واکسن از کشورهای #انگلیس یا #آمریکا دستوری صادر می‌کند و به حوزه #علم وارد می‌شود پس این اجازه را هم یک #سلبریتی به خودش می‌دهد که او هم به حوزه‌ای که تخصص ندارد وارد شود. حالا سلبریتی ممکن است #هنرمند یا #ورزش‌کار یا چیز دیگری باشد و دیگر فرقی نمی‌کند. وقتی یک #مرجع_دینی به حوزه علم وارد می‌شود در نقطه مقابل هم باید انتظار داشته باشیم کسی که معروف است بدون اینکه تخصصی داشته باشد حرفی بزند که امروز مورد تعجب ما واقع شود و بپرسیم که چرا سلبریتی‌ها در هر حوزه‌ای به خودشان اجازه ورود می‌دهند؟ … |👈 ادامه

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |