جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
4.02K subscribers
69 photos
21 videos
1 file
692 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
🔴 پیرامون تحلیلهای اخیر در مورد افزایش #نرخ_ارز و گفته های اخیر خانم #پروانه_سلحشوری در مجلس پیرامون #نظارت_استصوابی

✍🏽 احمد بخارایی، جامعه شناس

یکی از هنرهای مشترک اصلاح طلبان حکومتی (معطوف به ایديولوژی دینی از نوع شیعی در ایران) و اصول گرایان این است که در پاک کردن صورت مساله دارای مهارت و سابقه هستند. این پاک کردن صورت مساله از شکل «نرم» (توجیه و بی خیال شدن) تا «سخت» (حذف فیزیکی) در جریان بوده است و آخرینش همین موضوع افزایش سرسام آور نرخ ارز است که فعلا برخی از ایشان توجیه میکنند مبنی بر اینکه: خیلی مهم نیست و این یک بازار کاذب و بازار سوم است. پس به خود و اطرافیان به دروغ و کذب، آرامش میدهند. به این گفته میشود «جهل مرکب زایی» و گناهش در ادبیات دینی و عواقبش در آینده اجتماعی و مسيولیتش در عرصه اندیشمندی بسیار سنگین و غیر قابل جبران است. به این دلیل بود که «غاصب بودن دو جناح» در ایران را مطرح کردم و گفته بودم که هر کس از گذشته «توبه» نکند در کمپ اغفال کنندگان است چه متوجه باشد و چه نباشد که امیدوارم متوجه شوند.


👥علوم اجتماعی، مسائل روز👥
👉 @SOCIAL_SCIENCE
👉🏿 @SOCIAL_SCIENCE
👆 «به بهانه‌ی‌ فرمایش جناب دکتر ظریف مبنی بر احتمال بیش از ۵۰ درصدی انتخاب دوباره‌ی ترامپ به ریاست جمهوری»

🖌 #احمد_بخارایی | دانش‌یار جامعه‌شناسی

🗓 شنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۸

#سیاست #انتخابات #نظارت_استصوابی #مجلس #ایران #ساختار_قدرت #حاکمیت #نظام_سیاسی #اصلاح_طلبان #اصلاح_طلبان_حکومتی #جمهوری_اسلامی #مشارکت_سیاسی #عارف #کنش‌گری #مبارزه‌ی_منفی #شهروندان #تصمیم #سرنوشت

تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارائه‌شده هستم. با سپاس
👈 پیام‌گیر 👉

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
🗓 یک‌شنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۸

❇️ بازداشت فعالان مدنی با سرمایه‌ی اجتماعی کشور چه می‌کند؟ برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است!

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی بازداشت‌ها و صدور آرایی با حبس‌های طولانی و شلاق برای فعالان اجتماعی و مدنی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

بازداشت‌ کنش‌گران مدنی قابل هضم نیست

… طی ۴۰ سال اخیر جامعه‌ی ما در بستری حرکت کرده که الگو‌هایی شکل گرفته و منتج به بروز رفتار‌هایی شده است. بنابراین این نوع برخورد‌ها با کنش‌گران مدنی می‌تواند به اعتبار الگوها، رفتارها، باور‌ها و قوانین رسمی و غیررسمی که در گذشته مطرح بوده (#بی‌عدالتی ساختاری) قابل هضم باشد، اما اگر فردی بدون توجه به آنچه در گذشته رخ داده به این رفتار‌ها نگاه کند موضوع برایش غیرقابل باور می‌شود …

برخوردهای امنیتی برای «حاکمیت»، تبدیل به هنجار شده است

… با روال‌هایی مواجهیم که در بستر زمان و در سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور هنجارمند و عادی شده است. یعنی در گذشته و درچارچوب‌های باوری، رفتار‌های خاصی وجود داشته که اینک هم علت تداوم آن‌ها در باور نیرو‌های اطلاعاتی، امنیتی، محاکم مبنی بر لزوم انجام این رفتار‌ها در زمان حال است …

#نظارت_استصوابی با این شدت و حدت می‌تواند #دموکراسی را تقلیل دهد و ناکارآمد کند. در #حاکمیت_مذهبی (بخوانید: #شیعی در ایران کنونی) یک سری اصول ریشه‌ای وجود دارد که مردم به آن اعتقاد دارند و از آنجا که قوانین توسط حاکمان تفسیرپذیر است، این نوع مواجهه‌ها با فعالان اجتماعی نیز قابل توجیه می‌شود. یعنی بر اساس تفاسیر صاحبان قدرت در این نوع حاکمیت برخی از فعالیت‌های مدنی ممکن است پایه‌های نظام را سست کند لذا آن‌ها معتقدند باید با چنین برخورد‌هایی مواجهه کنند …

کاهش سرمایه‌ی اجتماعی به دنبال برخورد‌های افراطی

… هر نظامی در فکر تداوم و پایداری خود است و هیچ نظامی #قدرت خود را به #مخالفان، تقدیم نمی‌کند بنابراین برای تداوم هر نظام سیاسی، سخت‌گیری امری الزامی است، زیرا برخی احساس می‌کنند اگر جایی روزنه‌ای باز شود ممکن است مرتب فراخ و فراخ‌تر شده و ضربه‌پذیری حاکمیت را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال براساس تفسیر دینی، اجباری در انجام مناسک دینی نیست و افراد مختار در انتخاب بوده و مسئول رفتار‌های خود هستند اما علت برخورد‌های این‌گونه با موضوع «#حجاب» پیش‌گیری از باز شدن روزنه است که مبادا پایه‌های نظام را متزلزل کند و برای پیش‌گیری افراطی برخورد می‌کنند …

#امنیت_ملی به شدت با #امنیت_اجتماعی در ارتباط است، به بیان دیگر نمی‌توانید در یک جامعه امنیت ملی و امنیت برون‌مرزی را منفک از امنیت درون مرزی تعریف کنید. بخش عمده‌ای از امنیت درون‌مرزی با امنیت اجتماعی مرتبط است که عنصر اصلی آن سرمایه‌ی اجتماعی است. وقتی به #جامعه‌ی_مدنی، آزادی‌های فردی و جمعی، #سمن‌ها و حرکت‌های جمعی داوطلبانه کم‌توجه بوده یا بر سر راه آن‌ها مانع ایجاد شود و نظارت استصوابی شدید بر جامعه وجود داشته باشد و دست به گزینش زده و قائل به خودی و ناخودی بوده، بی‌شک باید منتظر بود که ناامنی اجتماعی و تزلزل در جامعه ایجاد شود …

… وقتی #حاکمیت دلیل رفتار‌های خود را «تأمین امنیت ملی» اعلام میکند در اصل خود را با نوعی «تعارض» مواجه می سازد. برای تأمین امنیت ملی، امنیت اجتماعی لازم است که در آن «سرمایه‌ی اجتماعی» نهفته است و خمیرمایه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی نیز آزادی انتخاب افراد است و از آنجا که این موضوع در جامعه‌ی ما به شدت تهدید می‌شود به دنبال آن سرمایه‌ی اجتماعی و امنیت اجتماعی تهدید شده و به دنبال آن امنیت ملی نیز تهدید می‌شود …

… اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی مؤلفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی هستند. اگر «#اعتماد» متزلزل شود «#مشارکت» تزلزل می‌یابد و اگر «مشارکت» متزلزل شود سرمایه‌ی اجتماعی روندی نزولی خواهد داشت …

… «اعتماد اجتماعی» زمانی تقویت می‌شود که افراد احساس کنند به آن‌ها در جامعه بها داده می‌شود، کسی آن‌ها را حبس نمی کند، مورد بی‌توجهی قرار نمی‌گیرند، زمانی که مطمئن باشند در انتخاب سبک زندگی، شغل، تحصیل، نوع پوشش و رفتار و رفت و آمدنشان آزاد هستند و زمانی که احساس کنند تحکم و نظارت استصوابی روی آن‌ها کم‌تر است …

#جامعه #بازداشت #برخورد #امنیت_اجتماعی #فعالان_اجتماعی #فعالان_مدنی #آزادی #نظام_سیاسی #حکومت #حاکمان #قدرت #واکنش_اجتماعی #کنش #کنش‌گری #کنشگری #سرمایه_اجتماعی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
🗓 دوشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۸

❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات «#مجلس_شورای_اسلامی» در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۱ |
اولین مکث: #فروکاهش «#جمهوری_اسلامی»

⟩⟩ حدود چهل سال پیش به «#جمهوری_اسلامی» اکثر قریب به اتفاق، #رأی «آری» دادند. چهل سال، زمان زیاد و کافی برای آزمون کارآمدی یک #نظام_اجتماعی است. اینک لازم است تأمل جدی صورت پذیرد. به نظر می‌رسد منظور از «#اسلامی» به عنوان صفت برای «#جمهوری» در ابتدای این راه، لزوم هم‌سویی تفاسیر از موضوعات «#اسلامی» با «#جمهوریت» بود. بدون شک، «موصوف» یعنی «#جمهوریت» دارای محوریت بود. تعریف #جمهوریت هم که واضح است: #حاکمیت بدون قید و شرط #اکثریت! اما آن‌چه در این چهل سال گذشت با محوریت «#حاکمیت_شیعی» بود.

⟩⟩ «#جمهوریت» به «#حاکمیت» #فروکاهش یافت زیرا بر اساس اصل ۲ #قانون_اساسی، «#تفسیر #فقها» اصل است و بر اساس اصول ۹۸ و ۹۹ #قانون_اساسی، #تفسیر_قانون_اساسی به عهده‌ی #شورای_نگهبان و نیز #انتخابات با #نظارت_استصوابی آنان شکل گرفته است که همواره بسیاری از #داوطلبان، #رد_صلاحیت شده‌اند و «#همه‌پرسی» تبدیل به «#بخشی‌پرسی» شده است. «#اسلامی» هم به «#شیعی» #فروکاهش یافت زیرا محتوای این روند مبتنی بر متون #شیعه بوده و #رهبری #نظام هم به صراحت اعلام داشت: «#جمعیت‌ها و #مذاهب غیر #شیعه در #اسلام بدانند امروز #شیعه است که در #ایران_اسلامی این #پرچم #اقتدار_اسلامی و #عزت_اسلامی را بلند کرده است و بر روی دست گرفته و #استکبار احساس عجز می کند.» (۱۵/آذر/۸۸، عید غدیر). بنابراین «#جمهوری_اسلامی» فروکاهش یافت به: «#حاکمیت_شیعی».

⟩⟩ اینک هم این #نظام_اجتماعی برخوردار از مسائل کثیر و بحران‌هایی است که بخش‌های مهمی از #جامعه احساس عجز می‌کنند. بنا به این‌که تحلیل من از شرایط کنونی در چهارچوب #کارآمدی_اجتماعی و نه صرفاً #سیاسی، معطوف به «وجود #ابربحران #ناکارآمدی» است، پس با #عدم_شرکت در #انتخابات_مجلس در اسفند ۹۸ به صورت مسالمت‌آمیز، نظرم را ابراز می‌دارم.

* تا انتخابات موعود هر هفته یک دلیل
#اجتماعی (برای درنگ‌کردن) بیان خواهد شد. نگاه یک #جامعه_شناس، معطوف به کارکردهای یک #نظام_اجتماعی است و بر این اساس، هر #نظام_سیاسی که دارای کارکرد برای همه قشرها باشد دارای اعتبار است.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ آیا برای شرکت در #انتخابات #مجلس_شورای_اسلامی در اسفند ۱۳۹۸ باید تجدید نظر کرد؟

🗓
دوشنبه ۶ آبان ۱۳۹۸

| #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس |

| یادداشت ۷ | هفتمین مکث:
«ناسازواره‌ها در کلام محمد خاتمی، خاتم اصلاح‌طلبان»

⟩⟩ ۱ـ جناب آقای #محمد_خاتمی، #رئیس‌جمهور اسبق در تاریخ ۱۹ بهمن ۱۳۹۳ در دیدار با ایثارگران اصلاح‌طلب در محل دفتر کارشان فرمودند: «#قانون_اساسی دست‌آورد بزرگ انقلاب ما است. قانون اساسی برای #حکومت حد و حدود و برای #مردم #حق و حرمت تعیین می‌کند. در قانون اساسی ما هم حکومت بی‌حد و مرز نیست و مسئولیت دارد و باید تأمین‌کننده‌ی نیازهای مردم باشد، و هم مردم حق دارند و نه تنها حق سؤال دارند بل‌که حق دارند بدون توسل به زور، حکومت را تغییر دهند. حکومت بی‌حد، مختص حکومت استبدادی گذشته بوده است و امروز قانون اساسی ما مبنای نظم است و همه باید به قانون اساسی تن دهیم».

⟩⟩ ۲ـ به نظر می‌رسد کلام آقای خاتمی، پارادوکسیکال و ناسازوارانه است. در این کلام، عناصر متناقض وجود دارد و خواننده را فریب می‌دهد. محور‌های کلام ایشان این است که:

⟩ محور یکم: «قانون اساسی که دست‌آورد انقلاب است همیشه (از جمله: اکنون) باید به آن پای‌بند بود». مغالطه در این استنتاج آقای خاتمی این است که از لزوم وجود یک پدیده در گذشته، این نتیجه به‌دست ‌نمی‌آید که در زمان حال و آینده هم آن پدیده لزوماً قابل تداوم باشد. 

⟩ محور دوم: «قانون اساسی برای حکومت، حد و حدودی قائل شده‌است که حق و حرمت مردم را هم تأمین می‌کند». جناب خاتمی آیا نمی‌دانند که طبق اصل ۲ قانون اساسی مرز بین خودی و غیرخودی با قید «ایمان» مشخص شده و تفسیر قانون اساسی طبق اصول ۹۸ و ۹۹ به عهده #شورای_نگهبان است که منتخب شخص #رهبری است و آیا ایشان نمی‌دانند که انواع سه‌گانه‌ی #نظارت_استصوابی، #استطلاعی و #استرجاعی در همه‌ی #انتخابات به عهده شورای نگهبان بوده‌است که طی چهار دهه، انتخابات را به عقب رانده‌اند و اهالی فنّ و اندیشه را از مجالس دور کرده‌اند و افرادی عمدتاً ظاهرفریب و عاری از تخصص را به مجالس فراخوانده‌اند؟ به نظر می‌رسد آن‌چه آقای #خاتمی به عنوان «حرمت و حق مردم» بیان داشته‌اند همان حرمت و حقی است که در چهارچوب این قانون اساسی منجر به فرار و مهاجرت اجباری بیش از هفت میلیون #ایرانی و نیز آمادگی و علاقه‌ی میلیون‌ها ایرانی دیگر برای عزیمت به خارج مرزهای ایران شده است.  

⟩ محور سوم: «مردم حق دارند بدون توسل به زور، حکومت را تغییر دهند». معلوم نیست آقای خاتمی بین «#دولت» و «#حکومت» تمایزی قائل می‌شوند یا خیر؟ اگر منظور ایشان از «حکومت»، همان دولت‌هایی هستند که تحت نظارت ارتجاعی شورای نگهبان می‌روند و می‌آیند که ایشان درست می‌فرمایند که البته این رفتن‌ها و آمدن‌ها مصداق عزم واقعی مردم فهیم نیست بلکه عمدتاً مصداق «بسیج توده» با توسل به نوعی «فریب اعتقادی» است. اما اگر منظور ایشان از «حکومت»، #نظام_جمهوری_اسلامی است پس در پایان کلام‌شان نمی‌بایست می‌فرمودند: «همه باید به قانون اساسی تن دهیم»! قطعاً منظور ایشان از «حکومت» همان دولت‌های کذایی است که همگی تحت نظارت تخصص‌ستیز شورای نگهبان قانون اساسی است که طبق قانون اساسی دارای جایگاه رفیعی هستند که تعرض به آن‌ها، تعرض به اسلام قلمداد می‌شود.

⟩⟩ ۳ـ با توجه به این‌که جناب آقای خاتمی، خاتم #اصلاح‌طلبان معطوف به #نظام و #قدرت هستند و این‌گونه کلام ناسازوارانه بر لبان جاری می‌سازند، پس انتظاری از دیگر اصلاح‌طلبان نمی‌رود. بنابراین به نظر می‌رسد یکی از راه‌های مسالمت‌آمیز برای رساندن پیام جامعه‌شناسانه مبنی بر «#ناکارآمدی_اجتماعی» به حاکمیت در ایران این است که در انتخابات پیش رو در اسفند ۹۸ تأمل و مکث ‌کنیم تا بسا با عدم شرکت، مواجهه‌ی انتقادی خود را با نظامی که #اصلاح‌طلب و اصول‌گرایش با کژفهمی مواجه‌اند نشان داده باشیم.‌

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| فرزندآوری: فریب نظام سیاسی، حماقت برخی زوج‌ها!

| پنج‌شنبه ۸ دی ۱۴۰۱

| گفت‌وگوی خبرگزاری رکنا با احمد بخارایی درباره‌ی سیاست تشویقی فرزندآوری | منتشرشده در ۵ دی ۱۴۰۱

| نمایش گزارش:👇
https://www.rokna.net/fa/tiny/news-855620

| فایل شنیداری:👇
https://drive.google.com/u/0/uc?id=1Hxxj2pXY4fKHnZIRLRBNDkHWbaiaFzOC&export=play

| #احمد_بخارایی: گفت‌و‌گویی با خبرگزاری رکنا داشتم در خصوص شعارهای #نظام_حکم‌رانی پیرامون #فرزندآوری و نتیجه‌اش پس از گذشت ۹ ماه و ۹ روز و زایش این وعده‌ها! مطلبش در سایت خبرگزاری رکنا چاپ شد که لینکش را ملاحظه می‌کنید اما صحبت ما فراتر از این موضوع تداوم یافت و تحلیل و مثال‌هایی از وضعیت اسف‌بار موجود مطرح شد که بخشی از آنها امکان انعکاس در سایت این خبرگزاری را نداشت و احساس کردم مطلب چاپ شده روح کافی و زنده را ندارد. ضمن تشکر از عزیزان خبرنگار در همه‌ی نشریات و سایت‌های تحلیلی ـ خبری که گاه جان‌فشانی می‌کنند، فایل شنیداری را در این پست آوردم تا اگر علاقه‌مند بودید تمام آن را بشنوید. علاوه بر مطالبی که در سایت رکنا منتشر شد به این موضوعات هم پرداختم:
ـ مشکلات عدیده‌ی زوج‌ها بدون فرزند و تشدید آن‌ها با فرزندآوری،
ـ عبور افراد ناکارامد از فیلتر #نظارت_استصوابی و قرار گرفتن در مقام قانون‌گذار،
ـ سیر صعودی نومیدی نسبت به آینده‌ی دور در آینده‌ی نزدیک،
ـ صرف درآمد برای نیازهای ضروری و غفلت ناخواسته از هزینه‌های لازم برای پیش‌گیری از نارسایی‌های جسمی و روحی اعم از ضعف در آموزش و تربیت و خلاقیت و در نهایت، تشدید بیماری‌های روحی جمعی مانند #خشونت و #اعتیاد و #افسردگی و ...،
ـ ناآگاهی و اعتماد برخی زوج‌ها به وعده‌های نظام حکم‌رانی در سطح «خُرد» و شعار‌گرایی فاقد پشتوانه و بدون محتوای #نظام_سیاسی در سطح «کلان» به عنوان علت فرزندآوری و مصائب بعدی‌اش،
ـ «همان کس که دندان دهد نان دهد» لای زر ورق: آیه و حدیث و جبر و اختیار و تقدیر و توسل و #امت‌گرایی و ده‌ها توجیه غیر عقلانی از سوی نظام سیاسی پیوند خورده با #ایدئولوژی آمیخته با توهم برای ترویج فرزندآوری،
ـ سال آینده سال ورشکستگی بیشتر اقتصادی و بی‌کار شدن شاغلان فاقد پشتوانه‌ی قانونی،
ـ #نظام_اقتصادی در هر جامعه‌ای تابع توان‌مندی نظام سیاسی است و در ایران، راه حل اصلی برای برون‌رفت از این بن‌بست کنونی در #خرده‌نظام_سیاسی است.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |