جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
4.02K subscribers
69 photos
21 videos
1 file
692 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
| عطر «طرح شفافیت در مجلس»: از حال رفتن حاکمیت با مشام آلوده!

| سه‌شنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۰

| گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «جامعه ۲۴» درباره‌ی طرح #شفافیت_آرای_نمایندگان در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در یک‌شنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۰

| نمایش گزارش:👇
https://jameh24.com/fa/news/21754

| بخش‌هایی از صحبت احمد بخارایی در این گفت‌و‌گو:

… در ضروری بودن «#شفافیت» برای هر جامعه‌ای که به دنبال رشد و #توسعه است تردیدی وجود ندارد، اما وقتی ویدئوی صحبت نماینده‌ی روحانی #مجلس در مخالفت با طرح شفافیت را مشاهده کردم با توجه به لحن و چیدمان سخنان او به این نتیجه رسیدم که ضریب هوشی و توان درک وی کم‌تر از حد متوسط است. این مسأله را از نماد‌های کلامی و حرکات می‌توان متوجه شد. با این حال این نماینده‌ی مخالف از یک جهت درست می‌گوید. در یک جامعه‌ی ناسالم که چند دهه است روابط خاص و نگاهی #ایدئولوژیک بر آن حاکم بوده و رانت‌هایی ریشه‌ای شده و پیرو رانت، خودی و غیرخودی و روابط پنهان شکل گرفته است، شفافیت معنادار نیست، زیرا که رویه‌ی جاری، پنهان‌کاری بوده و اگر بخواهید این رویه را تغییر دهید مرتکب عملی هنجارشکنانه شده‌اید …

… وقتی از ۳۰ نماینده‌ی تهران تنها #قالی‌باف توانست حداکثر ۱۳ درصد از آرای افراد واجد شرایط رأی دادن در تهران را به دست بیاورد و ۲۹ نفر دیگر تنها ۷ یا ۸ درصد آرا را به خود اختصاص داده‌اند، نشان‌دهنده‌ی وجود #بی‌اعتمادی در مردم نسبت به مجلس از همان زمان برگزاری #انتخابات_مجلس است، یعنی این‌گونه نیست که نمایندگان به شدت زیر ذره‌بین مردم باشند و عملکردشان بخواهد باعث اعتمادافزایی یا اعتمادزدایی شود ….

…  مثال شفافیت در جامعه‌ی ما مانند داستانی در مثنوی معنوی است، روایت مردی که «دباغ» بود و به بو‌های بد ناشی از احشای حیوانات عادت داشت، او وقتی به بازار عطر فروشی رفت بوی عطر چنان برایش ناخوشایند بود که از هوش رفت: «آن یکی افتاد بی‌هوش و خمید ـ چون که در بازار عطاران رسید / همچو مردار اوفتاد او بی خبر ـ نیم روز اندر میان رهگذر!»

… نماینده‌ی مخالف طرح شفافیت آرای نمایندگان درست می‌گوید، اگر شفافیت در #جامعه وجود داشته باشد ممکن است کارکرد مثبت برای #حاکمیت نداشته باشد و لازم است اجزای جامعه با یکدیگر هماهنگی داشته باشند. «ما به لغو و لهو، فربه گشته‌ایم ـ در نصیحت خویش را نسرشته‌ایم»! لذا اگر فرض کنیم این طرح تصویب هم شود، قابل اجرا نخواهد بود. حاکمیتی که مردم را صغیر قلمداد می‌کند همه‌ی اطلاعات پشت صحنه را به افراد صغیر نمی‌دهد …

… ما در یک منظومه‌ی تحلیلی و معرفتی که اساساً غیر منطقی و غیر عقلانی است قرار داریم. در مجلس به مجلس در این چهار دهه سخنانی در خصوص شفاف‌سازی و اتاق شیشه‌ای مطرح شده که هیچ‌گاه عملی نشده است. شرایط، بسیار بحرانی است و آن‌قدر #بی‌نظمی_اجتماعی به #بی‌عدالتی و #فاصله_طبقاتی منجر شده که بسیاری دچار نارضایتی شده‌اند و افراد زیادی از هر طیف و گرایش سیاسی نسبت به آن #اعتراض می‌کنند. در چنین شرایطی شفافیت، معجزه نمی‌کند! …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
| فوران #بی‌اعتمادی_اجتماعی: خروش قریب‌الوقوع گرسنگان

| شنبه ۱۷ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| گفت‌وگوی روزنامه‌ی «جهان صنعت» با احمد بخارایی، علی‌اصغر سعیدی و امیر لطفی‌حقیقت درباره‌ی گرانی نان | منتشرشده در شنبه ۱۷ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

| نمایش گزارش:👇
https://jahanesanat.ir/?p=254109

| فایل شنیداری:👇(پخش در پایین ‌پست)
https://drive.google.com/u/0/uc?id=1LoJDsybIzC8c6HfrvfQJyO2IS-zpNUep&export=play

| #احمد_بخارایی: فایل شنیداری گفت‌وگو با روزنامه شامل ۲۲ دقیقه دربردارنده‌ی مباحث بیش‌تری نسبت به متن منتشره است و بخش‌های اصلی تحلیل که عبور از خطوط قرمز تلقی شده قابل چاپ نبوده و درست، بحث‌های اصلی همان‌ها هستند که در نگاه چهارم به آن‌ها پرداختم اما کلاً حذف شده است. در این فایل، نهایتاً و مستدلاً متذکر شده‌ام که #نظام_حکم‌رانی در ایران در چهار حوزه: فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، نمره‌ی مردودی گرفته است. فایل شنیداری ضمیمه است و تقدیم می‌شود.

| متن منتشره:
از چهار زاویه می‌توان به این موضوع نگاه و سپس تحلیل کرد. نگاه اول جنبه تاریخی و مقایسه‌ای با نمونه مشابه در گذشته دارد. نگاه دوم جنبه مقایسه‌ای با پدیدارها و مسائل موجود و اکنونی دارد. نگاه سوم به توصیف این پدیدار مربوط است و بالاخره نگاه چهارم جنبه تبیینی دارد و به این سوال پاسخ می‌دهد که‌ چرا این موضوع می‌تواند بحران‌زا شود که این نگاه هم در سه سطح خرد و میانه و کلان قابل ردیابی است. نوع مواجهه مردم در هر #جامعه با هر موضوع و مساله‌ای متفاوت است و در سال ۱۴۰۱ هم همان چهار نگاه در نوع تحلیل دخیل است. از زاویه نخست، پدیده‌ای که امروزه شاهد آن هستیم در گذشته نیز رقم خورده است. قبلا بحران #نان را در تاریخ ۱۳۲۱ و پس از سقوط #رضاشاه و اشغال ایران توسط #متفقین تجربه کرده‌ایم. آن دوران گندم مورد احتکار برخی افراد قرار گرفت و نان کوپنی شد، در پی آن اعتراضاتی شکل گرفت. ۱۳۲۲ #واردات گندم صورت گرفت و اوضاع کنترل شد. البته در آن زمان مشکل نان بعد از یک واقعه بزرگ که اشغال کشور توسط متفقین بود صورت گرفت. این در حالی است که نان در گذشته غذای غالب مردم بوده است اما در حال حاضر اینگونه نیست. این بار نوع #اعتراض مردم ناشی از #گرانی و #احتکار نان قبل از وقوع واقعه‌ای بزرگ است. بنابراین معتقدم چنین امری مقدمه یک حادثه بزرگ‌تر خواهد بود.

در نگاه دوم باید بگویم همه پدیدارها و نمودها و مسائل در جوامع ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند که زنجیره‌ای را در زمان اکنون تشکیل می‌دهند. این روزها شاهد اعتراض‌های صنفی به دلیل مسائل اقتصادی، اجتماعی و مدنی هستیم. از یک سو #اعتراضات_کارگری که عمدتا جنبه اقتصادی دارد تا #اعتراضات_معلمان که دارای دو جنبه اقتصادی و مدنی است زیرا احساس می‌کنند پایگاه و منزلت‌شان با تزلزل جدی مواجه شده و چه اعتراضاتی که عمدتا ماهیت مدنی دارند مانند دفاع از آزادی در فضاهای مجازی و حقیقی و نیز حمایت از محیط زیست یا غیره؛ اینکه اعتراض‌ها چه عواقبی در پی خواهد داشت با یک شبیه‌سازی قابل بررسی است. وقتی وزیر آموزش و پرورش خطاب به #معلمان می‌گوید تجمعات اعتراضی آنها منجر به اخراج معلمان می‌شود، یعنی مقابله خصمانه با معترضین. همین امر منجر به #مطالبه‌گری در جامعه می‌شود. وقتی شایعه می‌شود رییس #مجلس #سیسمونی نوه خود را از ترکیه خریداری می‌کند و چنین موضوعی رسانه‌ای می‌شود، احساس وجود #تبعیض در میان ملت غلیان می‌کند زیرا همزمانی این موضوعات با گرانی آرد و اقلام اساسی بر ذهن اعضای جامعه تاثیر می‌گذارد. این گونه است که نوع مواجهه مردم با رخداد‌هایی مانند گران شدن نان و آرد در شبیه‌سازی با رخداد‌های مشابه در جامعه قابل تحلیل می‌شود.

نگاه سوم مبتنی بر توصیف این پدیدار است. چگونه نان گران می‌شود؟ پاسخ، روشن است زیرا از یک سو خشکسالی بی‌سابقه در پنجاه سال اخیر داریم و از سوی دیگر نیازمند وارد کردن ۴۰ درصد گندم هستیم یعنی هشت میلیون تن نسبت به حدود ۲۰ میلیون تن نیازمان و نیز گران شدن نرخ جهانی غلات به واسطه #جنگ #روسیه و #اوکراین که ۳۶ کشور جهان بیش از ۵۰ درصد نیازشان به گندم را از این دو کشور تامین می‌کردند و این دو کشور هم مجموعا حدود ۸۰ میلیون تن از عرضه جهانی گندم را به خودشان اختصاص داده بودند. در کنار همه اینها نرخ ارزان گندم در ایران در حالی که آرد به کشورهای همسایه #قاچاق می‌شود (زیرا آنجا قیمت گران است) موجب شده که ایران هم تصمیم به گران کردن بگیرد تا دیگر برای قاچاقچی صرف نکند که قاچاق کند. حالا این توصیف نسبت به گران شدن آرد که علی‌الظاهر منطقی به نظر می‌رسد چرا مورد قبول واقع نمی‌شود زیرا اگر قبلا گفته ‌می‌شد هر چه آن خسرو کند شیرین بود، حکایت از اوج اعتماد دارد اما در حال حاضر #بی‌اعتمادی مردم به #دولت فوران کرده است.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
#درنگ | هم‌راهی در اعتراض!

| چهارشنبه ۲۱ اردی‌بهشت ۱۴۰۱

#معلمان #مطالبه‌گری #اعتراض #اعتراضات #اعتراض_صنفی #اعتراضات_صنفی

| فراخوان شرکت در گردهم‌آیی اعتراضی:👇
https://t.me/kasenfi/21266

| دیدگاه شما:👇
https://t.me/drbokharaei

| Instagram | YouTube | Site |
| حجاب، مسموم‌سازی دانش‌آموزان و …، چرا و چه جریانی؟

| آدینه ۲۵ فروردین ۱۴۰۲

| گفت‌وگوی تلویزیون مرکزی ZDF آلمان با احمد بخارایی درباره‌ی حجاب اجباری و مسموم‌سازی دانش‌آموزان | منتشرشده در ۲۲ فروردین ۱۴۰۲

| نمایش گزارش ۱:👇
https://www.zdf.de/nachrichten/heute-19-uhr/iran-vergiftung-aufklaerung-video-100.html

| نمایش گزارش ۲:👇
https://www.zdf.de/nachrichten/heute-journal/iran-giftangriff-hijab-100.html

#احمد_بخارایی: در این گفت‌و‌گوی مفصل که دو بخش کوتاهش در دو گزارش تصویری منعکس شد اشاره داشتم به:
- #حجاب، آونگانی میان #سیاست و نگرش دینی،
- #اعتراض به #حجاب_اجباری، نمادی از تشنگی اندیشه‌ورزی اهالی ایران،
- حملات شیمیایی به مدارس احتمالا از سوی نیروهای غیررسمی پیرامون قدرت،
- #مسموم‌سازی #دانش‌آموزان دختر، بسا حربه‌ای از سوی برخی گروه‌ها علیه طرف معارض دیگر برای دست‌یابی به اهداف و منافع گروهی خود،
- انتقال تضاد از حوزه دولت-مردم به حوزه‌های داخل #نظام_سیاسی ناشی از گستردگی و تداوم #اعتراضات و مطالبه‌گری‌ها،
- کم بهره بودن برخی جریان‌های موافق و مخالف نظام از شناخت ابعاد جامعه‌شناختی ایران اکنون،
- و مباحث دیگر …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
| #درنگ |
دستگیر و زندانی شدن مدیر مسئول سایت دیده‌بان، چرا؟
(عطف به مصاحبه‌ی این سایت در مورد حجاب و حریم خصوصی):
https://www.didbaniran.ir/fa/tiny/news-153090

سه‌شنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۲

#حجاب #حجاب_اجباری #اعتراضات #اعتراضات_سراسری #اعتراض #زن_زندگی_آزادی #احمد_بخارایی

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها: 👇

| Instagram | YouTube | Site |
| فرمان آموزش و پرورش در دست طبقه‌ی نوظهور مذهبی، غوطه‌ور در جهل مرکب: طبقه‌ی نوپدید مذهب‌خو در اتحاد با فرصت‌طلبان مال‌اندوز!

| چهارشنبه ۲۷ اردی‌بهشت ۱۴۰۲

| گفت‌وگوی مفصل پایگاه خبری تحلیلی دیده‌بان ایران با احمد بخارایی درباره‌ی طبقاتی شدن نهاد آموزش | منتشرشده در ۲۶ اردی‌بهشت ۱۴۰۲

| نمایش گزارش:👇
https://www.didbaniran.ir/fa/tiny/news-155175

| فایل شنیداری: 👇
https://drive.google.com/u/0/uc?id=1mOB06iq10U3s8l_ydyzyPVynwRkKiZtL&export=play

#احمد_بخارایی:
#نظام_آموزشی به مالکیت طبقه‌ی نوظهور مذهبی در آمده …

…طغیان قشرهای ضعیفِ #جامعه مانند #اعتراض به حجاب نیست، فرد گرسنه را نمی‌توان مهار کرد …

… برداشتن #حجاب توسط معترضان فقط یک نماد و سمبل است …

… طبقه‌ی نوظهور مذهبی در یک جهل‌مرکب غوطه‌ور است …

… تصورات طبقه‌ی نوظهور مذهبی درباره‌ی حجاب، ذهن‌ها را ناکارآمد کرده و به تعطیلی کشانده …

… توزیع نابرابر #قدرت و #ثروت در بین گروه‌های خودی عامل مهم و اصلی تبعیض‌ها به شمار می‌رود به طوری‌که این گروه‌ها تمایل دارند فرزندان‌شان در #مدارس_خاص آموزش ببینند. این افراد در مناصب سیاسی کشور و در سمت‌های قانون‌گذاری تصمیماتی به نفع گروه‌های خودی گرفته‌اند و حلقه‌های این زنجیره در هر زمینه‌ای همدیگر را حمایت می‌کنند …

| نمایش گزارش:👇
https://www.didbaniran.ir/fa/tiny/news-155175

⚠️ بازپخش پست‌ها در هرجا، مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
| تجلی قدرت مذهبی در تدوین قوانین ناکارآمد در ایران!

| آدینه ۵ خرداد ۱۴۰۲

| گفت‌وگوی روزنامه‌ی «آرمان امروز» با احمد بخارایی و نعمت احمدی درباره‌ی قدرت و قانون | منتشرشده در ۳ خرداد ۱۴۰۲

| نمایش گزارش:👇
https://www.armandaily.ir/?p=1689

https://drive.google.com/file/d/15LODK_JYMck1-a7R-Y_9rJ2dFnNSdooA/view

#احمد_بخارایی: در این گفت‌و‌گو به رابطه‌ی قدرت و قانون و علل ناکارآمدی قانون در ایران پرداختم که بخشی از آن در روزنامه آرمان امروز منتشر شد اما متن صوتی کاملش که حاوی مطالب توضیحی قابل تامل است اما به علت وجود نظارت‌های ایدئولوژیک نظام سیاسی بر رسانه‌ها منتشر نشد در فایل شنیداری است.

| فایل شنیداری: 👇(+ در پایین)
https://drive.google.com/u/0/uc?id=15CwmwlmQxdNbJ870pmJzRaICQfS_V2CV&export=play

| بخشی از این گفت‌و‌شنود: 👇
در مورد وضع کنونی کشورهایی مانند ایران در حاکمیت قانون باید با دو دیدگاه به موضوع بپردازیم. در مورد آن‌چه اکنون وجود دارد و آن‌چه در آینده خواهد بود. این دو دیدگاه رابطه‌ی مستقیمی بین قدرت و قانون دارد. این #قدرت است که می‌تواند همه ارگان‌ها را از یک مدرسه‌ی ابتدایی گرفته تا پارلمان یک کشور را سامان‌دهی کند. در این مورد باید به فیلترهای نهادهای نظارتی اشاره کنیم که برخی از نامزدها را رد صلاحیت کردند و خروجی آن هم مجلسی شد که کاملاً یک‌دست شده است. در حالی که خاصیت یک #پارلمان در این است که صدای همه‌ی #جامعه را در خود جای دهد و در ادامه قوانینی طبق نظر شهروندان را تصویب کنند. ولی حالا با قانون‌گذارانی روبه‌رو هستیم که همواره در مورد مسائلی مانند دریافت خودرو، دریافت تبلت و … مردم به آنها #اعتراض می‌کنند. «قدرت»، این توانایی را دارد که مسیرهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … جامعه را مشخص می‌کند. در هیچ کشوری نمی‌توانیم از پارلمانی که توسط مردم به روابط خارج از عرف متهم هستند بخواهیم قوانین ضد فساد را تصویب و اجرایی کنند. ممکن است قانونی در رابطه با مبارزه با فساد تصویب کنند ولی در اجرای آن دچار ناکارآمدی خواهد بود. این درست نیست قوانینی که تنها مورد نظرشان است را اجرا کنند و در مقابل در برابر #رانت‌خواری و #فساد_سیستماتیک کم تحرکی کنند. به جهت شِکلی، توصیف قوانین منطقی است ولی در مورد اجرا کردن آنها مشکل محتوایی داریم. توجه داشته باشید قانون مانند موم در خدمت قدرت‌ها است.

… در #نظام_سیاسی که از بالا به پایین به شهروندان نگاه می‌کند #قانون در دست حاکمان است. در این وضعیت مسئولان نگاه واقعی به جامعه ندارند و اطلاعات خود را از کف خیابان نمی‌گیرند. در این خصوص خلائی به وجود می‌آید که جامعه را به سمت بحران می‌برد. در چنین شرایطی آنچه که به‌عنوان نجات‌بخش جامعه باید از آن یاد کنیم «#مطالبه‌گری عاری از خشونتِ» شهروندان است. جامعه‌ای که با بن‌بست‌‎ها روبه‌رو شده است باید روند مطالبه‌گریش را تشدید و تعمیق کنند. تنها راه برون‌رفت، ادامه‌ی مطالبه‌گری از سمت شهروندان است و هرچه این مطالبه‌گری با خشونت کم‌تری همراه باشد قطعاً نتایج بهتری در پی خواهد داشت. مطالبه‌گری با خشونت محصولی نخواهد داشت. اگر مطالبه‌گری در مسیر عاری از خشونت وجود نداشته باشد، حاکمیت هم تلاشی برای شنیدن صدای مردم نمی‌کند. مطالبه‌گری‌ها باید ادامه‌دار باشد و رفته‌رفته همه‌ی جامعه را در بر بگیرد، آن هم با حوصله و پیگیری نسل به نسل جامعه که همین‌طور باید توان خود را افزایش دهد.

⚠️ بازپخش پست‌ها در هرجا، مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |