جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
4K subscribers
69 photos
21 videos
1 file
685 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
🗓 چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۸
❇️ #خودکشی_خیابانی، پیام بزرگی که شنیده نشده

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «انصاف‌نیوز» درباره‌ی خودکشی‌های خیابانی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، پیمان عطار، عطاالله محمدی و منیژه نویدنیا

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از دیدگاه من در این گفت‌وگو:

… ما در موضوع خودکشی به سه موضوع باید توجه کنیم: ابتدا فکر به #خودکشی است که به سراغ بسیاری از افراد می‌آید. خودکشی مسئله‌ی ناگهانی نیست. بعد تهدید به خودکشی است. بعد اقدام به خودکشی است که این اقدام ممکن است به مرگ منجر شود یا فرد نجات پیدا کند …

… هرچه فکر به خودکشی جدی‌تر باشد، تهدید به خودکشی هم جدی‌تر می‌شود و اقدام به خودکشی بیش‌تر به سمت مرگ سوق پیدا می‌کند. وقتی اقدام به خودکشی به مرگ منتهی می‌شود، نوع خودکشی اهمیت پیدا می‌کند. مثلاً فردی که #خودسوزی می‌کند، می‌خواهد در ملاء عام خودکشی کند تا پیام بزرگی را به مردم اعلام کند، این فرد در خودکشی جدی بوده است. فکر به خودکشی ناشی از عناصری بوده است که با یکدیگر تضاد داشتند و حل‌شدنی هم نبوده است …

… تهدید به خودکشی هم جدی بوده است اما صدای آن را نشنیده گرفته‌اند که در نهایت به جان‌گدازترین حالت یعنی خودسوزی اقدام به خودکشی می‌کند و اگر هم نجات پیدا کند ممکن است به طرزی باشد که بدتر از نبودنش است به ویژه در خانم‌ها. خودسوزی‌ای که در ملأ عام است یک پیام بزرگی دارد که در جامعه شنیده نشده است …

… چندی پیش دو #دختر جوان به خاطر بازی #نهنگ_آبی از پل خودشان را پرت کردند. این مسئله با خودسوزی ماهیت متفاوتی دارد اما این‌جا موضوع #هویت‌یابی هم مطرح می‌شود که ما در این زمینه با مشکل مواجه هستیم که این جوان نتوانسته است در شبکه‌های حقیقی و رسانه‌های بیرونی و واقعی هویت خود را پیدا کند. رسانه‌ای مانند #صداوسیما یا مطبوعات یا یک سازمان فرهنگی مانند آموزش و پرورش نتوانسته ماهیتی که آن جوان به دنبال آن بوده را به او بدهد …

… یک فرد در سنین ۱۴ـ۱۵ سالگی به دنبال چند نوع هویت‌یابی است. هویت جوانی، هویت گروهی و دیگر هویت‌ها، ولی همه‌ی این هویت‌ها اگر با اختلال رو به رو شود، چیزی مثل نهنگ آبی اتفاق می‌افتد و فرد برای پیدا کردن هویت وارد یک شبکه مجازی می‌شود و در نهایت فکر می‌کند که اگر از آن پیروی کند جامعه حرفش را می‌شنود و به این وسیله هویت خود را پیدا کرده است …

… چه دختری که در عشقش شکست خورده است، چه کسی که با خانواده‌اش مشکل دارد یا مسائلی از این دست، همه به #مسائل_اجتماعی مربوط می‌شود. به نوعی با این کار، فرد می‌خواهد صدایش راحت‌تر و سریع‌تر و بدون فیلتر به گوش دیگران برسد، دیگرانی که ممکن است #خانواده، مبلغ دینی یا جامعه باشد …

… نرخ خودکشی در کشور ما نصف آمار خودکشی در دنیا است. در دنیا در هر صد هزار نفر دوازده نفر خودکشی می‌کنند ولی در ایران این آمار شش نفر است اما در این آمار بسیاری از خودکشی‌ها محاسبه نمی‌شود. ما به دلیل فرهنگی که داریم و نمی‌خواهیم مردم در زندگی ما دخالت کنند، ما را مقایسه کنند، به ما انگ بزنند و ما را شکست خورده قلمداد کنند؛ فرهنگ #تظاهر در ما ریشه دوانده. به همین خاطر با اینکه آمار نرخ خودکشی شش نفر در صد هزار نفر است اما ممکن است نرخ واقعی خودکشی دوبرابر این تعداد و شاید بیش‌تر باشد …

… فلان نهاد، اطلاعیه یا ابلاغیه به صداوسیما و جراید می‌دهد تا خبری مانند خودکشی دختر آبی برجسته نشود. به نوعی مشت نشانه‌ی خروار است، در حقیقت این نوع نگاه که از سطح خرد تا کلان وجود دارد باعث می‌شود، بسیاری از خودکشی‌ها پنهان بماند …

… این تغییر رفتار مردم در واکنش به خودکشی دو علت دارد. یک این‌که این خودکشی‌ها برای مردم دیگر تازگی ندارد. علت این تازه‌نبودن این است که بسیاری از افراد در کشور به خودکشی فکر می‌کنند و کسی که این فکر از ذهنش عبور کرده باشد راحت‌تر می‌تواند این مسأله را درک کند و انگار با فرد هم‌ذات‌پنداری می‌کند و برایش عادی می‌شود و انگار خودش در خودکشی قرار دارد و مسأله را قبول می‌کند …

… علت دیگرِ کم‌تفاوتیِ مردم نسبت به اخبار خود‌کشی‌ها آن است که درون ما حس #دیگرخواهی و #جمع‌خواهی ضعیف است. درحقیقت فرهنگ ما یک #فرهنگ #فردگرایانه است. از #نظام_سیاسی تا #نظام_فرهنگی همین‌طور است. این نگاه #فردمحوری و #خودخواهانه هم در کنار علت اول تأثیرگذار خواهد بود. اگر نگاه دگرخواهانه در #جامعه باشد، وقتی دیگری می‌خواهد از دنیا برود، فرد احساس می‌کند خودش از دنیا می‌رود …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ جامعه‌ی سالم در گِرو سلامت اجتماعی

🗓 انتشار: چهارشنبه ۱ آبان ۱۳۹۸

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره‌ی #سلامت_اجتماعی در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس

👈 نمایش گزارش

🔍 بخش‌هایی از سخن من در این گفت‌وگو:

… «سلامت اجتماعی» مفهومی است که در یک یا دو دهه‌ی اخیر برجسته شده‌است. وقتی بحث «سلامت» به میان می‌آید ذهن‌ها اکثراً معطوف به #سلامت جسم و روح می‌شود در حالی‌که «سلامت اجتماعی» امری فراتر از سلامت جسم و روان است ...

… به طور کلی احساس و ارزیابی‌ای که فرد نسبت به پیرامون خود دارد، با «سلامت اجتماعی» ارتباط تنگاتنگ دارد. در واقع بحث سلامت اجتماعی یک واژه‌ی کلی است و با جنبه‌ی فردی یا جنبه‌ی روانی یا جنبه‌های اقتصادی و سیاسی مرتبط است. در کل، آن‌چه در سلامت اجتماعی مهم است قید اجتماعی‌بودن آن است. اجتماعی به این معنا است که سلامت یک امر جمعی است و یک گروه یا یک جمع یا مردم را هدف قرار می‌دهد …

… عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در تحقق سلامت اجتماعی در #جامعه و میزان آن اثر می‌گذارند. هر چه رضایت فرد از زندگی بیش‌تر باشد و امید به آینده‌ی وی افزایش یابد، فقر و فساد کم‌تر باشد و مشارکت #شهروندان در تصمیمات مهم کشور بیش‌تر باشد، «سلامت اجتماعی» نیز افزایش می‌یابد و همین عوامل بر سلامت جسمانی و روانی فرد در ارتباط با دیگران اثر می‌گذارد …

… از ابعاد مهم سلامت اجتماعی، #مشارکت و #اعتماد است. در بعد سیاسی افراد نیازمند اعتماد هستند؛ اعتماد مردم به صاحبان قدرت و اعتماد صاحبان قدرت به مردم. مردم باید بدانند که فقط در زمان #انتخابات نیست که #دولت نیازمند مشارکت آن‌ها است بلکه در سایر تصمیم‌گیری‌ها نیز باید حس فعال‌بودن و مهم‌بودن داشته‌باشند …

… اهمیت سلامت اجتماعی در این است که افراد با برخورداری از آن بهتر می‌توانند نقش‌های اجتماعی را ایفا کنند و از عهده‌ی مشکلات برآیند. معمولاً، افراد برخوردار از سلامت اجتماعی در خانواده‌هایی رشد می‌کنند که ثبات و انسجام بسیار دارند و می‌توانند در فعالیت‌های گروهی و جمعی مشارکت بیش‌تر داشته باشند. انطباق این افراد با هنجارها و ارزش‌های جامعه بسیار است و چنین وضعی می‌تواند خود مانع وقوع بسیاری مسائل و آسیب‌هایی همچون خودکشی، فسا و مواردی از این دست باشد …

… معمولاً جامعه‌ای که فاقد سلامت اجتماعی است از سلامت روانی و جسمانی نیز به دور است. چون همان‌طور که اشاره شد سلامت اجتماعی و ابعاد و مؤلفه‌های آن به شدت بر سایر ابعاد سلامت اثرگذار است. از هم‌گسیختگی اجتماعی (#فرار_مغزها#مهاجرت از روستا به شهر، افزایش #طلاق و مشکلات خانوادگی، #بدرفتاری با #کودک، #ترک_تحصیل و #افت_تحصیل، رفتارهای ضد اجتماعی، #جرایم مربوط به #مواد_مخدر، #ازخودبیگانگی_اجتماعی، #بزهکاری، #پرخاش‌گری، #خشونت و #انحرافات_اجتماعی از پی‌آمدهای منفی یک جامعه است که از نظر «سلامت اجتماعی» دارای نقصان است …

… اگر سلامت اجتماعی تهدید شود زمینه‌های گسست #خانواده، بی‌کاری و حتی گسست فرد با خود که یا به صورت #خودکشی یا به صورت تنهایی و انزواگزینی آشکار می‌شود، افزایش می‌یابد. حتی در مورد خشونت هم همین‌طور است. از خشونت‌های خیابانی گرفته تا خشونت‌های سازمان‌یافته، همه نشان از ضعف در سلامت اجتماعی دارد. از این رو توجه به سلامت اجتماعی و ابعاد آن از موضوعات بسیار مهم در هر جامعه‌ای است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
همایش «تحلیل جامعه‌شناختی مسئله‌ی #خودکشی در #سردشت»

📅 انتشار: شنبه ۴ آبان ۱۳۹۸

| سخن‌رانان:
#احمد_بخارایی
#اردشیر_بهرامی
#محمدرضا_مقدسی
#یارمحمد_قاسمی
#حسن_رشیدی

| دبیر همایش:
سیروان محمودی

| برگزارکننده:
دانشگاه آزاد واحد سردشت و انجمن جامعه‌شناسی ایران- دفتر سردشت (با همکاری گروه مسائل و آسیب‌های اجتماعی)

📅 تاریخ برگزاری: پنج‌شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۸

🔍 بخش‌هایی از صحبت من:

… نگاه‌ها و تحلیل‌ها نسبت به خودکشی متفاوت است. اگر یک نگاه سنت‌محور داشته باشیم بسا فاصله‌گرفتن نسل نو از نسل کهن را عامل خودکشی جوانان و زنان بدانیم …

… وقتی یک #جامعه‌شناس از واقعیت اجتماع خودش سخن نگوید و وقتی که آمار واقعی در اختیارش قرار داده نشود تا بتواند تحلیلی مطابق واقعیت ارائه دهد این یعنی «مصداق کفر». بر این اساس جامعه‌ای که در آن تحلیل‌های واقعی و فارغ از ارزش نسبت به پدیده‌ها و #آسیب‌های_اجتماعی شکل نگیرد دچار تزلزل اجتماعی و گسست می‌شود که معادل همان «عذاب» است که در آیه‌ی مذکور به آن وعده داده شده است …

… طی دو روزی که در «سردشت» بودم و با افرادی که نزدیک به کسانی بوده‌اند که در سال‌های اخیر خودکشی کرده‌اند گفت‌وشنود کردم بیش‌تر متوجه شدم که علاوه بر مسائل اقتصادی، عامل مهم فرهنگی و وجود فاصله بین الگوهای سنتی و مدرن از عوامل اصلی خود‌کشی‌ها بوده‌اند …

… شاید گفته شود که اینک «خودکشی» در ایران، یک «معضل» نیست زیرا نرخش نسبت به میانگین آمار جهانی بسیار کم‌تر است یعنی نسبت ۶/۵ در ایران به ۱۲ در جهان در هر صدهزار نفر. اما باید توجه داشت که وقتی امیل دورکیم در دهه‌های پایانی قرن نوزده در فرانسه دست به تحقیق پیرامون خودکشی می‌زند در شرایطی بوده‌است که طی ۳۵ سال نرخ خودکشی از حدود ۶ به ۱۱/۵ در هر صدهزار نفر در فرانسه رسیده بود و بر این اساس زنگ خطر در گوش این جامعه‌شناس به صدا درآمد. حال آن‌که در ایران طی یک دهه، افزایش غیر منتظره‌ی آمار وجود داشته به‌گونه‌ای که فقط در آذربایجان غربی طی یک سال از ۹۶ تا ۹۷ حدود ۴۵ درصد شاهد افزایش تعداد خودکشی‌ها بوده‌ایم …

… گفته شده در ۷ ماه اول سال جاری یعنی ۹۸ حدود ۷ خودکشی در سردشت ثبت شده که اگر بپذیریم که تعداد واقعی همین بوده است نرخ خودکشی تا پایان سال ۹۸ احتمالاً به بیش از ۱۰ خواهد رسید …

… شمّ و تخیّل جامعه‌شناختی ما می‌گوید که بسا در برخی نقاط ایران نرخ واقعی خودکشی تا سه برابر آن‌چه ثبت شده است قابل افزایش باشد …

… اگر عدالت و توزیع برابر فرصت‌ها تحقق نیابد اعضای جامعه به ترتیب با این عوارض چهار‌گانه‌ی آسیب‌رسان مواجه خواهند شد: احساس ناتوانی، احساس پوچی، احساس بیگانگی از جامعه و بالاخره احساس بیگانگی از‌ خود. فردی که به مرحله‌ی چهارم برسد آماده‌ی حذف «خود» به یکی از این دو راه می‌شود: حذف واقعی در قالب «خودکشی»، حذف مجازی در قالب «#اعتیاد». توجه داشته‌باشیم که افراد ابتدا به خودکشی «فکر» می‌کنند و پس از آن، «تهدید» می‌کنند و سپس «اقدام» به خودکشی می‌شود که برخی موفق خواهد بود. پس «نومیدی نسبت به آینده»، عامل اصلی در «فکرکردن» به خودکشی به عنوان مقدمه‌ای برای خودکشی است …

🎞 ویدئو | صوت 🎙

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ پرشدن خلأ ارتباطی و درک بیش‌تر خانواده‌ها

🗓 چهارشنب ۳ اردی‌بهشت ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی همشهری از تغییر سبک زندگی در بحران #کرونا در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، مسعود غفاری و علی انتظاری | منتشرشده در دوشنبه ۱ اردی‌بهشت ۱۳۹۹، شماره‌ی ۷۹۲۱

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از سخنان من:

… برخلاف تصور عموم، کارکردهای مثبت ویروس #کرونا از ابعاد منفی آن بیش‌تر بوده است. «ما تا قبل از شیوع ویروس کرونا در جامعه‌ای زندگی می‌کردیم که اعضای #خانواده مانند جریانی پرشتاب در حال دور شدن از یک‌دیگر بودند. سیل بی‌تفاوتی اعضای خانواده به هم در حال از بین بردن مفهوم و کارکرد خانواده بود اما، با شیوع بیماری و جبر حاکم بر آن‌که افراد را ناگزیر به بودن در کنار هم کرد شاهد آن بودیم که برخی اعضای خانواده ها به هم نزدیک شده و گسل‌های ارتباطی خود با هم را تا حدودی جبران کردند». افزایش گفتمان میان اعضای خانواده به تغییر سبک زندگی منجر شده است، و «خانواده‌ها اکنون در مقایسه با دوران قبل از کرونا، درک بهتری نسبت به یک‌دیگر پیدا کرده‌اند. این موضوع را می‌توان از کارکردهای مثبت کرونا در جامعه محسوب کرد» …

تقویت و رنگ‌باختن استدلال‌ها

… تغییر رفتارهای هیجانی به استدلالی در حوزه‌ی #بهداشت عمومی دیگر کارکرد مثبت کرونا در فرهنگ و سبک زندگی مردم بوده است؛ «تا قبل از دوره‌ی کرونا، رفتارهای اجتماعی در کشور مبتنی بر استدلال و احتساب هزینه ـ فایده نبود و رفتارها عمدتاً بر مبنای هیجان‌زدگی شکل می‌گرفت. بعد از شیوع بیماری، بسیاری از مردم موقتاً حساب هزینه ـ فایده کرده و با ترجیح دادن استدلال‌های بهداشتی به جای رفتارهای احساسی و هیجانی کوشیدند از سلامت خود مراقبت کنند. این موضوع به حدی فراگیر شده است که توجه به بهداشت فردی و رعایت اصول تضمین‌کننده‌ی سلامت مبتنی بر یافته‌های علمی اکنون به بخشی از زندگی مردم تبدیل شده است و افرادی که این اصول را رعایت نمی‌کنند مورد شماتت اجتماعی قرار می‌گیرند»...
… «فرهنگ ما #فرهنگ هیجانی و تقلیدی است. بر این اساس در اردیبهشت ماه مشاهده می‌شود که هر چه آمار مرگ بالاتر می‌رود برخلاف انتظارها تعداد کسانی که در خیابان ماسک می‌زنند کم‌تر می‌شود. هر فردی به دیگری که ماسک ندارد نگاه می‌کند و با تقلید از او ماسک نمی‌زند. این به رفتار هیجانی ما برمی‌گردد. جامعه‌ی ما به‌دلیل فرهنگ کم‌تر تکامل‌یافته و کم‌تر متحول‌شده با عنصر تقلید و هیجان روبه‌رو شده است و باید این رفتار را به شکل منسجمی تغییر داد» …

پذیرش واقعیت جاودانه‌نبودن

… پذیرش واقعیت #مرگ درس دیگری است که کرونا به صاحبان #قدرت و #ثروت و #مردم داده است؛ «پدیده‌ای به نام مرگ واقعیتی است که ما در این زندگی پرشتاب و پرتلاطم خود کم‌تر به آن توجه کرده‌ایم. فراموش‌کردن این‌که مرگ روزی از راه می‌رسد باعث شده است افراد بیش‌تر از حد نیاز خود و خانواده به‌دنبال پول و کسب قدرت و ثروت باشند. این‌که چنین رفتاری از مردم سر می‌زند ناشی از جنبه‌های ساختاری جامعه است چرا که مردم به رویه و روش صاحبان قدرت در جامعه عمل می‌کنند. یادآوری این‌که مرگ به همه‌ی افراد نزدیک است سبب شده بسیاری در خانواده حفظ سلامت خود را در اولویت قرار داده و کم‌تر به فکر کسب درآمد و به‌دست‌آوردن قدرت باشند. این رفتار را می‌توان در ساختارها و لایه‌های مختلف جامعه به‌خوبی مشاهده کرد» …

جلب اعتماد مردم به توان‌مندی‌ها

… «شاید مهم‌ترین کارکرد مثبت کرونا را در ابعاد کلان اجتماعی بتوان در ارزیابی مردم از مقدار توان‌مندی حاکمان کشورها در برخورد با بیماری دانست. اینکه #دولت‌ها و #حکومت‌ها تا چه اندازه هنر برخورد با #بحران را دارند به سبک زندگی مردم جهت می‌دهد. هر چه این توان‌مندی بالا باشد، مردم #اعتماد بیش‌تری به حاکمان پیدا کرده و به این ترتیب دوام و قوام خانواده‌ها بیش‌تر می‌شود اما، اگر مردم اعتماد کافی به حاکمان در برخورد با بحران‌هایی مانند کرونا یا هر بحران دیگری نداشته باشند هر یک از آحاد جامعه راه خود را برای برخورد با بحران در پیش خواهد گرفت». «کرونا به ما پیام می‌دهد که افراد ضعیف و ناتوان را هدف می‌گیرد و آن‌ها را از بین می‌برد. این موضوع در سطح اجتماعی نیز تکرار می‌شود. جوامعی که ساختارهای ضعیف اجتماعی دارند و نمی‌توانند سری میان سرها در بیاورند در …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ نقش تعیین‌کننده‌ی حکومت در عدم تحول فرهنگی

🗓 سه‌شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۹

📰 گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی «رویداد۲۴» درباره‌ی ریشه‌های #فرزندکشی و #فرزندآزاری در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در یک‌شنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش:
🔍 بخش‌هایی از سخنان من:

… پدیده‌هایی مانند فرزندکشی یا فرزندآزاری پدیده‌هایی جدید نیستند اما به دلیل وجود نظام ارتباطی نوین با سرعت و وضوح بیشتری اطلاع‌رسانی می‌شوند. مادری که کودکش آزار می‌دهد یا قتل #رومینا توسط پدر یا خودکشی‌هایی که در جامعه مشاهده می‌کنیم همگی ارتباط معناداری با یکدیگر دارند. پول و نظام اقتصادی نقش مهمی در سوق دادن جامعه به سوی بروز رفتار‌های ناهنجار در #خانواده و #جامعه دارد، مثلاً وقتی یک مادر طلب پول می‌کند تا کودکش را آزار ندهد این مسئله کاملاً مرتبط با درآمد کم، هزینه‌ی بالای زندگی، میزان بی‌کاری در جامعه و تمام مقولاتی است که تحت یک نظام اقتصادی شکننده و بیمار و ناکارآمد تعریف می‌شوند …

… شرط کافی برای بروز پدیده‌های نامطلوب و آسیب‌ها و خشونت‌های اجتماعی عدم #تحول_فرهنگی است که در موضوع #قتل_رومینا و پخش #کودک‌آزاری مادر در اینستاگرام می‌توان ردیابی کرد. پدر و مادر به فرزند خود به چه چشمی نگاه می‌کنند؟ نقش و وظیفه خود را چگونه می‌بینند؟ چه رابطه‌ای بین خود و فرزندشان تعریف می‌کنند؟ پاسخ به این سؤالات در حوزه‌ی فرهنگ می‌گنجد. ما در این حوزه همواره با ۲ مشکل بزرگ مواجه هستیم …

…مسئله‌ی دیگر توسعه‌نیافتگی فرهنگی است که ما در یک فرهنگ سنتی گرفتار شده‌ایم و الگو‌های رفتاری و فرهنگی آن در دنیای مدرن امروزی و در قرن ۲۱ کارآمدی لازم را ندارند. ارتباط معناداری میان قتل رومینا، #خودسوزی #دختر_آبی، خودکشی‌های مختلف، و سایر آسیب‌ها و خشونت‌های اجتماعی وجود دارد. در این تحول نیافتگی فرهنگی حکومت نقشی تعیین‌کننده را ایفا می‌کند. برنامه‌ریزی در سطح کلان برای تحول فرهنگی ضروری است مثلاً رسانه‌ها که خود توسط #نظام_سیاسی مدیریت می‌شوند و این انحصار را در رسانه‌ها، #صداوسیما، منابر و مساجد نشان می‌دهد. یعنی در این کانون‌ها نیز صدا‌هایی حق انتشار دارند که به نحوی تحت حاکمیت تعریف شده و مشروعیت می‌یابند. در چنین شرایطی تحول فرهنگی چگونه باید رخ دهد و چه شخصی مسئول این پدیده است؟ …

#نظام_آموزشی کشور، کتاب‌های درسی و کارمندان این نظام از عوامل اصلی جامعه‌پذیر کردن افراد و تحول فرهنگی جامعه است. چه کسی #آموزش_و_پرورش را از صفر تا صد مدیریت می‌کند؟ تمام عوامل و عناصری که یک انسان خوب را می‌سازد یعنی انسانی نو که توانایی تطبیق خود را با نیاز‌های جهان امروز از منظر اخلاقی، متعادل بودن، احترام به محیط زیست، احترام به هم‌نوع دارد، تحت عنوان تحول فرهنگی تعریف می‌شوند، در جهان امروز انسان خوب فردی است که توانایی #هم‌زیستی_مسالمت‌آمیز با جهان را دارد و این انسان محصول تحول فرهنگی است. لذا از هر بعدی که به چنین موضوعاتی پرداخته شود نظام سیاسی در رأس امور ایفای نقش کرده. ممکن است یک نظام سیاسی از منظر سیاسی کارآمد باشد یعنی #امنیت وجود داشته و افراد به هر حال به صورت نصفه و نیمه در #انتخابات #مجلس شرکت کنند و این عوامل باعث سر پا ماندن آن نظام سیاسی شده و با بحران مشروعیت هم چندان مواجه نباشد. اما از منظر #جامعه‌شناسی مشاهده می‌کنیم که با یک #ابربحران_ناکارآمدی اجتماعی نظامی سیاسی مواجه هستیم. کارآمدی اجتماعی به این معناست که اعضای جامعه بدون تبعیض‌‌های قومیتی، جنسیتی و مذهبی از رضایت نسبی برخوردار باشند. یعنی وقتی فرد از آغاز روز احساس اضطراب و بی‌اعتمادی نسبت به آینده‌ی خود را ندارد و کم‌تر با احساس عدم امنیت شغلی، شهری، ناموسی دست به گریبان است. وقتی در جامعه #تبعیض و بخشی‌نگری وجود دارد و نظام سیاسی به بخشی از جامعه بیش از بخش دیگر توجه می‌کند. وقتی با تبعیض و آپارتاید سیاسی مواجهیم آمار مهاجرت افزایش می‌یابد، آن‌چنان‌که در حال حاضر ۷ میلیون از کشور ما مهاجرت کرده‌اند، این مسائل در کنار بی‌کاری، کم‌رنگ بودن بخش تولید در اقتصاد کشور، مراودات بین‌المللی ناموفق، بخشی‌نگری و غیره همگی نشان‌دهنده‌ی ناکارآمدی نظام سیاسی است. وقتی نظام سیاسی ناکارآمد باشد، تحول فرهنگی و نظام اقتصادی پویا بی‌معنا می‌شود …

#بی‌هنجاری با #هنجارشکنی متفاوت است، در هنجارشکنی، از قبل #هنجار وجود داشته، اما برخی آن را رعایت نمی‌کنند. اما در خانواده‌های امروزی و به‌ویژه در نسل جوان شاهد بی‌هنجاری و بی‌الگویی هستیم، گویی این خانواد‌ها در خلاء قرار دارند و هیچ الگویی نیست. در نهایت همه‌ی این موارد برون‌داد مجموعه‌ی یک نظام بیمار است …

«اگر با نگاه من هم‌سو هستید لطفاً ـ با درج منبع ـ بازنشر کنید.»

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ چرایی #خودکشی

🗓 شنبه ۱۴ تیر ۱۳۹۹

📰 گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره‌ی خودکشی، در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در ۹ تیر ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش
🔍 بخش‌هایی از گفته‌های من:

… ساختارهایی که افراد را به خودکشی سوق می‌دهند، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ مانند بازتولید ساختار فرهنگی در #خانواده. اما آن‌چه که امروزه تأثیر قابل ملاحظه‌ای دارد، اوضاع و احوال اقتصادی است. یعنی شرایط آنومیک و بی‌هنجاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی. شرایط بی‌هنجاری زمانی رخ می‌دهد که الگوهای رفتاری که مورد قبول نسبی جامعه است وجود نداشته باشد یا کم‌تر وجود دارد و فرد احساس می‌کند در یک خلأ الگویی به سر می‌برد …

… ریشه‌ی فرهنگی به این معنا است که آن دسته از الگوهای رفتاری کهن هم‌چنان با قدرت سیاسی در جامعه عرض اندام می‌کنند و اصرار بر این است که همه‌ی الگوهای فرهنگ سنتی در جامعه حفظ شود حال آن‌که در هر فرهنگی برخی الگوها فاقد کارکرد هستند و عمدتاً فرهنگ‌ها به‌روز می‌شوند …

… به‌روز شدن فرهنگ، یعنی آن دسته از الگوهایی که دارای کارکرد هستند، تقویت می‌شوند و آن ‌دسته از الگوهایی که فاقد کارکرد هستند، کنار زده می‌شوند. اما در ایران این‌گونه نیست. هم‌چنین شرایط اقتصادی که افراد را به سمت آنومی سوق می‌دهد، شرایطی است که در آن ثبات وجود ندارد. برای مثال فردی که تحصیلات ارشد یا دکتری دارد، پاسخ لازم را از سوی جامعه نمی‌گیرد تا دارای درآمد لازم و شغل مناسب باشد و بالعکس سیاست تبعیض‌گونه و رانت‌خوارانه را می‌بیند. در نتیجه این شرایط افراد را به سمت انزوا سوق می‌دهند …

… از نظر سیاسی نیزحس وجود فضای دموکراتیک در بین اعضای جامعه وجود ندارد و این امر ناشی از همان #تبعیض ساختاری است که مرزبندی‌هایی از ابتدا وجود داشته که تداوم یافته و این موارد همواره سبب شده افرادی از شرایط خسته شده یا موطن خود را رها کنند. به لحاظ اجتماعی نیز تشکل‌های مدنی که به معنی واقعی کلمه از حقوق جوانان و افراد حمایت کنند، کم‌تر وجود دارد یا اصلاً وجود ندارد. لذا این چهار ساختار معیوب مجموعاً دست به دست هم می‌دهند و افراد را از #جامعه، دور یا پراکنده کرده و به انزوا می‌کشاند. در نتیجه فردی که منزوی می‌شود یا مستعد خودکشی یا مستعد اعتیاد است …

… چون سال‌ها عیوب ساختاری سیر صعودی داشته به همان نسبت هم آسیب‌ها سیر صعودی داشته‌اند و با دشواری شرایط اقتصادی به همان اندازه هم خودکشی بیش‌تر شده است …

… برای کاهش میزان خودکشی نه تنها باید تغییرات ساختاری عمیق و مؤثری صورت گیرد بل‌که #قوانین و #حقوق نیز باید بازنگری شوند و اقدامات مؤثری در این زمینه انجام شود …

⚠️ بازپخش پست‌ها در هرجا، با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» انجام شود.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ رفتار هیجانی مردم در بازار سرمایه و بورس، ریشه در نبود احساس امنیت دارد!

🗓 شنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی شهروند درباره‌ی تأثیر بازارهای سرمایه بر سلامت روان خانواده‌ها در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی، مصطفی آب‌روشن و سمیرا طاووسی | منتشرشده در پنج‌شنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۹، شماره‌ی ۲۰۵۷

👈 نمایش گزارش
🔍 بخش‌هایی از گفته‌ من:

… «#انسجام_اجتماعی به‌طور جدی در خطر است.» چیزی که انسجام اجتماعی را قوت می‌بخشد #امید به آینده است. اگر آدم‌ها احساس کنند که آینده‌ی نزدیک‌شان یعنی همین فردا تا آینده میانه‌شان که ١٠ سال دیگر است تا آینده‌ی دورشان که به فرزندشان تعلق میگیرد تا حدودی قابل پیش‌بینی است، امید به آینده خواهند داشت. پدیده‌های اجتماعی در بستر تاریخی جریان پیدا کرده‌اند تا به امروز …

… «نمی‌توان با شعار افراد را به آینده امیدوار کرد، حتی در سطح خُرد هم شعارها کارایی خود را از دست داده اند.» احساس امنیت نکردن، واقعیت این روزهای #اجتماعات #ایران است؛ احساسی که جنبه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به خود دیده است. ‌احساس #امنیت نکردن در بُعد اجتماعی این می‌شود که افراد نسبت به ایفای نقش‌شان براساس توانایی‌ها اطمینان ندارند. «به هر چیزی چنگ می‌زنند تا از دیگران عقب نمانند.» …

… «وقتی اهداف مقبول اجتماعی را مطرح می‌کنیم، اما ابزار مورد نیاز را در اختیار آعضای جامعه قرار نمی‌دهیم، افراد، میان‌بر را انتخاب می‌کنند؛ مبحثی در #جامعه‌شناسی_انحرافات.» …

… آشفتگی، آشفتگی می‌آورد. هیجانی بودن این بازار بورس قابل پیش‌بینی بود، اما شهروندان از سر ناچاری رو به آن آورده‌بودند …

ً… #اقتصاد و بی‌ثباتی‌اش پا به خانه‌ها گذاشته و چندوقتی است بیش‌تر خانه‌های شهر، محلی برای گفتن از #بازار #بورس، اعداد و ارقام #ارز و #طلا شده ‌است. افراد #خانواده دور هم می‌نشینند و از احتمالات بازار #مسکن و #خودرو می‌گویند؛ از اینکه مبادا بورس ریزش کند و #دلار بیش از این، خود را بالا بکشد. چندوقتی است تلاطم بازار بورس و نوسان‌گیری ارز، خانواده‌ها را سوار موج کرده تا همراه با این بالا و پایین شدن‌ها، ‌درصد بالایی از #استرس، ترس و هیجانات منفی را تجربه کنند …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ ساختارها علت‌العلل آزارهای جنسی هستند

🗓 چهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۹

📰 گزارش روزنامه‌ی هم‌دلی از سخن‌رانی
#احمد_بخارایی در نشست مجازی انجمن جامعه‌شناسی ایران با موضوع «#آزار_جنسی و لایه‌های تودرتوی آن از عرصه‌ی خصوصی تا عرصه‌ی عمومی» با حضور عفت‌السادات مرقاتی خویی (سکسولوژیست)، بهناز عرب‌زاده (روان‌شناس) و عالیه شکربیگی (جامعه‌شناس) | منتشرشده در چهارشنبه ۵ آذر ۱۳۹۹، شماره‌ی ۱۵۶۶

👈 نمایش گزارش:
بخش‌هایی از گفته‌های من در این نشست:

… «مفهوم آزار جنسی به‌عنوان یک مفهوم مستقل از سال‌های ۱۹۷۰ به بعد مورد توجه قرار گرفته است. این مفهوم مانند هر پدیده‌ی اجتماعی از چهار زاویه قابل بررسی است. زاویه‌ی اول همان شکل ظاهری آن است برای مثال آن چیزی است که ما در خیابان‌ها یا در محیط کار شاهد #آزار_زنان هستیم. زاویه‌ی دوم محتوای آن است چیزی که در حوزه‌ی #روان‌شناسی به آن توجه می‌شود مانند این‌که معمولاً #زنان آزار دیده ماجرای خود را پنهان می‌کنند. زاویه‌ی سوم پی‌آمدهای آن است. زاویه‌ی چهارم که از نگاه من اهمیت دارد علت و ریشه‌های آزار جنسی است.» …

… «این‌که گفته می‌شود تهدید و ارعاب علت اصلی آزار جنسی است، اما باید درنظر گرفت خود این علت و علت‌های مشابه از یک علت بزرگ‌تر متأثر هستند. اگر واحد تحلیل ما خود فرد یا روان و جسم او باشد از حوزه‌ی #جامعه‌شناسی خارج می‌شود. در جامعه‌شناسی در سه سطح این مسئله بررسی می‌شود، #خانواده به عنوان سطح خرد، #سازمان‌ها به عنوان سطح میانه و #ساختارها به عنوان سطح کلان، برای من ساختارها به‌عنوان علت‌العلل تقویت آزار جنسی اهمیت دارد.» «اگر گریزی کوتاه به دو سطح خرد و میانه زده باشم این‌که نظام خانواده می‌تواند منجر به این پدیده شود. در سطح میانه و سازمان‌ها قدرت معنا پیدا می‌کند. چیزی که آن‌جا رئیس و مرئوس وجود دارد، #قدرت در یک #نظام_مردسالار به #مرد بیش‌تر تعلق دارد. بنابراین در سازمان‌ها این عامل قدرت ارعاب و تهدید برای زنان را به همراه می‌آورد و می‌تواند در نهایت به آزار جنسی ختم شود. این سازمان می‌تواند دانشگاه یا هرجای دیگر باشد.» …

… «اما آنچه در سطح کلان اهمیت دارد ساختارها در قالب #نظام_فرهنگی است. آن‌چه در ایران سال ۹۹ مهم است مقوله‌ی #فرهنگ است. یعنی یک مجموعه از #هنجارها مدنظر ما است که این هنجارها یا می‌تواند #قانون باشد یا #عرف. این‌جا توجه من به قانون است. در قانونِ ایران چیزی به عنوان آزار جنسی به عنوان #جرم تعریف نشده است. در قانون شاهد نوعی #مردسالاری هستیم. مواردی هم که در قانون وجود دارد تنبیه متوجه زن است. در مواردی هم که قانون ورود کرده بحث نظر #قاضی و شفاف‌نبودن قانون است که در نهایت چیزی از آن حاصل نمی‌شود. شما در بحث #تجاوز توجه کنید که اثبات آن با چه موانعی روبه‌رو است. در مواردی هم که در قانون اشاره‌هایی به آزار و #تجاوز_جنسی شده بیش‌تر رنگ‌وبوی دینی دارد تا اجتماعی، یا این‌که آنقدر پیچ‌وخم دارد که دست آخر اثبات نمی‌شود.» …

… «در بحث ارزش‌ها هم یک مردسالاری وجود دارد که بیش‌تر جنبه اعتقادی دارد و طبیعتاً جنبه‌ی عقلانی آن پایین است. بنابراین ما با یک سری مقوله‌ها با نگاه فرهنگیِ عمیقِ ساختاری روبه‌رو هستیم که مردسالاری را فریاد می‌زند. به همین دلیل است که از میان موارد بی‌شمار آزارهای جنسی حدود ۵درصد در دادگاه‌ها #حق‌خواهی می‌کنند که فقط یک درصد آن‌ها ممکن است موفق باشند.» …

🎞 ویدئو: کل برنامه | بخارایی

🎙 صوت: کل برنامه | بخارایی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ امکان اثر‌بخشی مقابله با قاچاق‌چیان در محلات

🗓 پنج‌شنبه ۲ بهمن ۱۳۹۹

📞 گفت‌و‌گوی تلفنی مؤسسه‌ی تحقیقاتی «اردی‌بهشت» با #احمد_بخارایی درباره‌ی ناکارآمدی مبارزه با #مواد_مخدر | انجام‌شده در یک‌شنبه ۲۸ دی ۱۳۹۹

| پخش گفت‌وگو

بخشی از پاسخ‌های احمد بخارایی به پرسش‌ها:

… بنا به آمار رسمی حدود ۵ میلیون #معتاد رسمی و تفننی داریم و بر این اساس حداقل ۲۵ میلیون عضو #خانواده‌، حدود یک‌سوم #جامعه، مستقیم و غیر‌ مستقیم درگیر مسئله‌ی مواد مخدر هستند …

… گُل‌کشیدن، متأسفانه در بین جوان‌ها عادی شده‌است …

… گردش مالی مواد مخدر در ایران حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در روز است …

… در ایران، مواجهه با «#اعتیاد» صرف نظر از «پیش‌گیری»، حتی «مقابله» هم جواب نداده. در سال ۹۸ حدود هزار تن کشف مواد مخدر یعنی حدود ۱۲ درصد تولید ناخالص ملی داشتیم. در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ قیمت #تریاک ۷۰درصد رشد داشته و این حکایت از گردش بالای مالی دارد …

… در تیر ۹۹، سه باند بین‌المللی با کشف بیش از یک تن مواد در تهران و طی چهار ماه اول سال ۹۹، ۱۶۳ قاچاق‌چی حرفه‌ای با ۶ تن مواد مخدر دست‌گیر شدند اما آیا اتفاق خاصی افتاد؟ …

… در آبان ۹۹ فقط در «خاش» سیستان و بلوچستان بیش از ۲ تن مواد مخدر کشف شد …

… امروزه از پاراگلایدر و منجنیق برای عبور مواد مخدر از مرزها استفاده می‌شود …

#قاچاق مواد مخدر پس از صنعت اسلحه‌سازی پرسودترین کار در دنیا است …

… ایران بزرگ‌ترین گذرگاه، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده، بزرگ‌ترین کاشف مواد و امروز گفته می‌شود بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی مواد مخدر شیمیایی و صنعتی در دنیا است …

… اگر در تحلیل یک پدیده‌ی اجتماعی، ابتدا یک تصویر واضح و یک توصیف همه‌جانبه نداشته باشیم نمی‌توانیم یک تحلیل درست ارائه دهیم و «اعتیاد» هم این‌گونه است …

… وقتی با این حجم خروشان متقاضی مصرف مواد مخدر مواجهیم و وقتی با این گردش مالی سرسام‌آور و نیز با موضوع گذرگاه بودن ایران روبه‌رو هستیم باید گفت «شرط لازم» برای شیوع اعتیاد و قاچاق مواد مخدر مهیا است و بر اساس تئوری «هیرشی» تا زمانی که «سرگرمی» نباشد انحرافات افزون می‌شود …

… عوامل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی هم در مصرف مواد مخدر دخیل هستند. #جوانان برای کسب «#هویت_گروهی» به عنوان یک نیاز ذاتی، به زیر زمین پناه می‌برند و بستر آماده می‌شود تا اعتیاد شیوع یابد …

#بحران‌های_اجتماعی ریشه در #نظام_سیاسی دارند و نظام سیاسی در ایران هم با #خرده‌نظام #فرهنگ سنتی پیوند خورده است که همه از عوامل تشدیدکننده‌ی مصرف مواد مخدر هستند …

… در آینده، این رود جریان خواهد داشت. در سطح کلان با قاچاق مواد مخدر مقابله شده است و جواب نگرفته‌ایم. حال چگونه می‌خواهیم در سطح «خُرد» و در محلات به مقابله بپردازیم. آیا اگر «حَسَن سبیل» و «جواد دراز» و «پری خوشگله» دست‌گیر شوند باندها منهدم می‌شوند؟ تازه اگر #زندان هم بروند آن‌جا به راحتی مواد تهیه می‌کنند …

#ساختار_اقتصادی ناپویا، ناشی از شرایط سیاسی متزلزل، به رغم وجود این همه ثروت روی زمین و زیر زمین در ایران، باعث می‌شود سیر صعودی قاچاق و سوء مصرف مواد مخدر ادامه یابد زیرا نرخ بی‌کاری افزایش می‌یابد …

… اعتیاد، زنگ در خانه‌ی خیلی‌ها را خواهد زد حتی خانه‌ی صاحبان #قدرت را …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال انجام شود.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
❇️ نشست «ساسی‌ها، زن‌ابزاری، اخلاق اجتماعی» | رویداد جایگزین

| میهمانان:

#عالیه_شکربیگی:
#زن‌ابزاری و اخلاق اجتماعی در جامعه‌ی متکثر

#شهرام_اقبال‌زاده:
سوژه‌ی #نئولیبرال در #هنر و تکثیر شبکه‌ای

#محمد_علی‌پور:
#سیاست_بدن_زنان در آثار هنری

#محمد_شاپوری:
خانواده و تأثیر آن بر #اخلاق_اجتماعی

#فهیمه_نظری:
#خانواده در رویارویی با بحران‌ها

#محمد_زینالی_اناری:
#بوتیک و واقعیت

#احمد_بخارایی (مدیر نشست):
ساسی‌ها، #کنش یا #واکنش؟

| برگزارکننده:
انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه‌های جامعه‌شناسی خانواده، مسائل و آسیب‌های اجتماعی و جامعه‌شناسی هنر)

🗓 تاریخ برگزاری: اعلام می‌شود
🕕 زمان: ساعت ۲۰:۱۵ تا ۲۲:۳۰

| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| کشتارها‌ی خانوادگی، قتل بابک خرم دین: خشونت ساختاری و فروپاشی اجتماعی! |

🗓 پنج‌شنبه ۳۰ اردی‌بهشت ۱۴۰۰

📰 گزارش روزنامه‌ی آفتاب یزد درباره‌ی کشته شدن بابک خرمدین به دست پدر و مادرش در گفت‌وگو با احمد بخارایی | منتشرشده در پنج‌شنبه ۳۰ اردی‌بهشت ۱۴۰۰، شماره‌ی ۶۰۱۹

| نمایش گزارش: 👉

| فایل شنیداری: 👉

🔍 با روزنامه‌‌ی «آفتاب یزد» گفت‌و‌گو داشتم. می‌دانستم خط قرمزهایی که جلوی نشر حقايق را می‌گیرند مانع انتشار همه‌ی صحبت من خواهند شد پس طبق معمول، شرط کردم که فایل صوتی‌ام را برای نشر در کانال تلگرامی‌ام در اختیارم قرار دهند. اینک بخش‌هایی از گفته‌ی من در آن مصاحبه که دعوت می‌کنم فایل صوتی کوتاه را هم بعداً بشنوید:

… روان‌شناسان هیچ‌گاه قادر نخواهند بود مسائلی مانند قتل #بابک_خرمدین به دست والدینش که ریشه‌های جدی در جامعه‌ی بیمار دارد را تحلیل کنند …

… این گونه حوادث اعم از کشتارهای ناموسی و خانوادگی و غیره به عنوان «ُبژه‌»ها و مصادیق، دارای ماهیت و خمیرمایه‌ی مشترکی در #جامعه هستند که ما را به سوی «#سوژه» سوق می‌دهند …

… در سطح پایین، به تحلیل «#خانواده» پرداخته می‌شود که در آن عدم تفاهم و نبود فهم متقابل ناشی از شکل نگرفتن دیالوگ و کلام و صحبت متقابل بین فرزندان و والدین، به بحران‌های خانواده دامن زده است …

… افراد خانواده در سطح «میانه» در #آموزش_و_پرورش و دانش‌گاه و سازمان‌های مربوطه که «شایسته‌ستیزی» و ترویج #خشونت در آن‌هاست حضور دارند و #جامعه‌پذیر می‌شوند …

… ساختارهای کلان و #نظام_سیاسی، خشونت را دامن می‌زنند که کوچک‌ترین بازتابش، قتل‌های خانوادگی است …

… چرا امثال من را به #وزارت_اطلاعات فرا می‌خوانند و تعهد می‌گیرند که در خصوص مسائل خانمان‌سوز #اجتماعی حرف نزنیم و در گفت‌و‌گو با تلویزیون‌های بیرونی به تحلیل آن‌ها نپردازیم؟ چرا؟ چرا جلوی شکل‌‌گیری دیالوگ را می‌گیرند؟ اگر دیالوگ شکل نگیرد این گونه حوادث، به اشکال بدتری در آینده نزدیک در جامعه اتفاق خواهد افتاد و تعجب نخواهیم کرد زیرا مسبب اصلی این وقایع دهشتناک، نظام سیاسی است …

… آدمی که بر اساس هرم سلسله نیازهای «#مازلو» معیشتش دچار مشکل است و #بی‌عدالتی و اختلاف وحشتناک طبقاتی را می‌بیند و احساس #تبعیض می‌کند آماده #خشونت‌ورزی است …

… این همه کاندیدای #ریاست_جمهوری با این همه ادعا و این همه سابقه بیایند و بگویند و توضیح دهند که این ۷۰ درصد جمعیتی که در دهک‌های #فقیر یک تا سه در ایران از هیچ حقوق و حمایت رسمی و غیر رسمی برخوردار نیستند چه عواقب اجتماعی‌ای داشته و چه عواقبی خواهد داشت؟ آیا اینها معنای این پرسش را اصلا می‌فهمند؟ …

… یک #بی‌عدالتی #نامشروع در #قانون_اساسی، «#مشروع» قلمداد می‌شود و این اختلاف طبقاتی وحشتناک و این #طبقه_نوکیسه و این همه تبعیض و این بی‌عدالتی ساختاری در #ساختار_حقوقی توجیه می‌شود …

… همان زمانی که خبر قتل بابک خرم‌دین را شنیدم سناریوها و حدس‌های من مبتنی بر احتمال وجود #اعتیاد یا #روابط_جنسی و نهایتاً پدیده‌ی «#هم‌جنس‌گرایی» بود. می‌خواهم بگویم هر سناریویی در نظر گرفته شود، اینک بحث اصلی این است که چرا در جامعه‌ی ما «فهم متقابل»، ضعیف است و چرا هیجانی رفتار می‌کنیم و چرا در الگوهای کهن و سنتی ناکارآمد دست‌وپا می‌زنیم؟ این جامعه‌ی منبرگونه از آن نظام سیاسی‌اش که «فرد محور» است تا خانواده‌اش با «عدم تفاهم» ناشی از عدم دیالوگ مواجه است. جامعه، #اتمیزه شده. جامعه، مرده و ناپویاست. میلیون‌ها #معتاد و #خشونت‌های_خیابانی با همین قتل‌ها رابطه‌ی معناداری دارند …

… نظام سیاسی «فردمحور» در #نظام_اقتصادی «ناعادلانه» بازتاب یافته و «#بی‌عدالتی_ساختاری» جلوه‌گر شده …

… منِ #جامعه‌شناس از وقوع حوادث و فجایعی مانند قتل بابک‌ها شگفت‌زده نخواهم شد و انتظار رخ‌نمایی و وقوع فجایعی بدتر از این را در این جامعه دارم زیرا سعی می‌کنم به ریشه‌ها توجه کنم …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| نشست «قتل بابک خرم‌دین؛ جلوه‌ی خشونت اجتماعی ساختاری» |

🗓 دوشنبه ۳ خرداد ۱۴۰۰

📰 گزارش روزنامه‌ی هم‌دلی از نشست در Clubhouse درباره‌ی قتل بابک خرم‌دین به دست پدر و مادرش با حضور جامعه‌شناسان: #احمد_بخارایی و #سعید_مدنی از تهران، #حسین_قاضیان از آمریکا و #سیروان_محمودی (مدیر نشست) از سردشت، به میزبانی کانال تلگرامی «علوم اجتماعی، مسائل روز». برگزار شده در ۱ خرداد ۱۴۰۰ | منتشرشده در دوشنبه ۳ خرداد ۱۴۰۰، شماره‌ی ۱۶۹۴

| نمایش گزارش 👉

| فایل شنیداری 👉

| فایل دیداری 👉

🔍 بخش‌هایی از گفته‌ی احمد بخارایی در این نشست:

... خشونت‌ورزی‌هایی مانند آن‌چه پدر #بابک_خرمدین انجام داد نشان از شخصیت تحقیر شده دارد و وجود شخصیت‌های تحقیر شده در یک #جامعه، نشان از وجود جامعه‌ی تحقیر شده دارد. جامعه‌ی ما تحقیر شده است. خشونت در ساختارهای فرهنگی و مذهبی و اقتصادی و سیاسی و اجتماعی جامعه‌ی ما ریشه دوانده ...

... معتقدم این حادثه جلوه‌ای از #خشونت است. این‌گونه نیست که «جلوه»، دربردارنده‌ی همه‌ی مفهوم باشد و ما بگوییم مثلاً قتل بابک خردم‌دین تماماً #خشونت_اجتماعی ساختاری است یا نیست، بنابراین جلوه، یک مصداق و شاخص از میان شاخص‌های متعددی است که ما را به‌سمت مفاهیم بزرگ‌تر سوق می‌دهد …

… از دید #جامعه‌شناسی که به‌مسائل نگاه می‌کنیم می‌بینیم که ساختارها نقش پر رنگی در این رخدادها دارند. منظور از ساختارها هم همان خرده‌نظام‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. عمده‌ی رویکردها در تحلیل خشونت، یا به #رفتارگرایی معطوف می‌شود که در آن به سطح روان‌شناسی نزدیک می‌شویم، مثلاً می‌گوییم کودکانی که شاهد خشونت والدین بوده‌اند بیش‌تر ممکن است در بزرگ‌سالی خشن شوند یا روان‌کاوانه به مسئله نگاه می‌کنیم؛ اما حتی در این رویکردها هم ناکامی را نمی‌شود در سطح فرد خلاصه کرد، قاعدتاً پای جامعه به‌ شدت در صحنه قابل مشاهده است و حضور عوامل ساختاری را می‌توان دید …

… نگاه دیگر این‌که بگوییم #خانواده دارای #نظام_اقتدار است و بر اساس این نظام اقتدار حادثه‌ای اتفاق می‌افتد، این‌جا هم وقتی صحبت از #اقتدار می‌شود مجدد یک پای آن در #فرهنگ، #خرده‌نظام_فرهنگی و ساختارها است. اگر هم بخواهیم با نگاه کارکردگرایانه به پدیده #خشونت_خانوادگی نگاه کنیم مثلاً عنوان می‌شود این خشونت به‌اعتبار سن والدین است که رنگ و بوی سنتی دارد یعنی این‌که هر کسی سن بیش‌تری دارد مجاز است خشونت به‌خرج دهد، یا صحبت از جنس است که #مردان به خودشان اجازه می‌دهند نسبت به #زنان اعمال خشونت کنند، یا چارچوب معرفتی و ایدئولوژیکی مطرح است که ذهن را درگیر کرده و منجر به رفتار خشونت‌آمیز می‌شود که این رویکردها هم نوعی نگاه فرهنگی و ساختاری دارند. مثلاً پدر بابک اشاره‌ای داشت که پسرم کار غیراخلاقی انجام می‌داد، این تعریف #اخلاق در حوزه‌ی انواع #ایدئولوژی #مذهبی، #قومی، #ملی و غیره است و در جامعه‌ی ما #ایدئولوژی_مذهبی، پررنگ شده و جالب این‌که از حمایت #قانونی هم برخوردار است و اگر مثلاً پدری #فرزندکشی کند #مجازات مناسب در پی ندارد …

… معتقدم یکی از بزرگ‌ترین علت‌های خشونت‌ورزی بحث عدم گفت‌وگو و خودانتقادی است. این‌که گاهی ما علاقه داریم دیگران را فقط کنترل کنیم و نواقص خودمان را پنهان کنیم، این هم ریشه‌ی فرهنگی دارد و ناشی از ایدئولوژی است، یعنی این‌که همیشه آمده‌اند ما را کنترل کنند و ما هم یاد گرفتیم دیگری را کنترل کنیم. بنابراین اگر خشونت در سطح خرد اتفاق می‌افتد ریشه در خشونت در سطح میانه دارد، خشونت در سطح میانه هم ریشه در سطح کلان دارد. بنابراین همان‌طورکه اگر فردی احساس حقارت کند دست به خشونت‌ورزی می‌زند تا به‌هدف خود برسد، جامعه‌ای هم اگر حقیر شود نتیجه‌ی آن خشونت‌ورزی جامعه است. همه‌ی این انواع خشونت بدون تردید ریشه در #ساختار_جامعه دارد...

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| در اسارت «چهره»!

| چهارشنبه: ۱۶ تیر ۱۴۰۰

| گفت‌وگوی پایگاه خبری «گسترش نیوز» با #احمد_بخارایی درباره‌ی جراحی‌ها و تزریقات برای #زیبایی #زنان | منتشر شده در ۱۲ تیر ۱۴۰۰

| نمایش گزارش 👉

| فایل شنیداری 👉

| نکته:
با سایت «گسترش نیوز» گفت‌و‌گو کردم. موضوع: نگاه #جامعه‌شناختی به جراحی‌ها و تزریقات برای زیبایی زنان بود. نوار صوتی ضمیمه است تا بخش‌هایی که به دلیل عبور از خط قرمز‌ها قابل انتشار نبوده قابل شنیدن باشد. به ذکر مطالبی پرداختم که تقریباً سطوح گوناگون تحلیل را در بر می‌گیرد. نهایتاً به بحران گروه مرجع، بحران هویت، نگاه برده‌وار به زن در فرهنگ متعصب دینی و قومی و مواردی از این دست، علاوه بر شکل‌گیری #نظام_طبقاتی در میان #پزشکان و جراحان زیبایی اشاراتی داشتم.

| متن منتشره:
… بادی شیمینگ به #تن‌شرمی ترجمه شده است. شرمی که فرد نسبت به خودش دارد و نگاه مشکوک و تردیدآمیز در اصل معلول نگاه دیگری است. ابتدا به نظر می‌آید فرد به دیگران نگاه تردیدآمیز دارد و این تصور در ذهنش تقویت شده که دیگران نیز نسبت به او نگاه تردید آمیز دارند. بادی شیمینگ تردید و شک نسبت به جسم و بدن است و این معلول نگاهی است که ما نسبت به دیگران داریم …

… تمامی رفتارهای ما در فضای فرهنگی تعریف می‌شود و #فرهنگ نیز در بستر تاریخ وجود دارد. امروز همه‌ی ما نماد و شاخص فرهنگ گذشته خود هستیم و هیچ فردی در هیچ جامعه‌ای منفک از فرهنگ خود نیست. از نوع غذا خوردن و لباس پوشیدن و شیوه همسرگزینی تا کلیه رفتارها که مبتنی بر آن الگوی رفتاری است که در بستر فرهنگ به افراد تعلیم و منتقل شده است. بنابراین اگر ما نگاه اتهام‌ آمیز و تردید آمیز توام با شک و شبهه و قضاوت‌گر داریم و نسبت به دیگری این گونه نگاه‌ ها را داریم این فرهنگ است که این را به ما القا کرده است. در نگاه #جامعه‌شناسی ما زاده فرهنگمان هستیم …

… در بادی شیمینگ چطور می‌ شود که خانم ها و آقایان به سمت عمل‌ های زیبایی می‌روند و چگونه این افراد نسبت به خودشان تردید دارند و احساس خوبی ندارند و نسبت به بدن خود احساس شرم دارند؟ این عوامل ناشی از این است که این افراد دیگران را قضاوت می‌کنند که این نیز از فرهنگ ناشی می‌شود. فرهنگی که متناسب با دنیای جدید و دنیای عقلانیت نیست فرهنگی است که افراد به نحوی بار می‌آورد که بیش از اینکه به اندیشه خود تردید کنند به دیگری تردید می‌کنند و می‌خواهند دیگران را اصلاح کنند. یعنی از خود غافل هستند و این نیز یک امر فرهنگی است. در #جامعه امروز ارزیابی انسان‌ها نسبت به یکدیگر بیشتر شده است و افراد یکدیگر را زیر ذره‌ بین و قضاوت ظاهری قرار می‌ دهند. این امر بیانگر این است که افراد در جامعه دیگری را قضاوت می‌ کند که این فرد محصول فرهنگی است که قرن‌ هاست در جامعه ما ریشه دارد و لایه عمقی آن #ایدئولوژی حاکم است و فردی که در مورد دیگران قضاوت و داوری می‌ کند متعاقب آن به این می‌ اندیشد که دیگری هم در مورد من قضاوت می‌ کند و ایراد‌گیری از بدن خود شروع می‌ شود و در اینجا فرد به هویت‌یابی خود می‌اندیشد …

… بحث ایده‌آل‌ گرایی جنبه مثبت و منفی دارد و هر کمال‌ نگری و ایده‌آل نگری لزوما بد نیست. جنبه مثبت و سازگارانه آن این است که یکسری معیارها و چارچوب‌های ویژه و خاص و برتر را برای کنش‌ها و رفتارهای اجتماعی انتخاب می‌کنیم تا متفاوت از دیگری باشیم. اما بعد ناسازگرایانه آن عمدتا به بعد حداقلی و حداکثری تقسیم می‌شود. بعد حداقلی آن این است که یک فرد نسبت به توانایی‌های خود که محدود است آگاهی ندارد و فکر می‌کند توانایی انجام خیلی از کارها را دارد و به آن سمت می‌رود. در واقع فرد به ضعف‌های خود آگاهی ندارد. بعد حداکثری آن این است که ممکن است فرد نسبت به ضعف‌های خود آگاهی داشته باشد اما می‌خواهد نواقص خود را نادیده بگیرد …

… به طور کلی ما نمی‌توانیم با راهکارهای روتین روانشناسانه فرد را از ایده‌آل‌گرایی منع کنیم و با توصیه‌های روانشناسی گرایشهای به سمت عمل‌های زیبایی کم نمی‌شود و بیش از ۹۰ درصد تن شرمی ناشی از ساختار فرهنگی و عوامل بیرونی است. فرد در روند #جامعه‌پذیری در #خانواده و جامعه و آموزش و پرورش این را نیاموخته است که به ضعف‌های خود آگاه شود و در صورت آگاهی نیز کتمان نکند. به همین دلیل است که توصیه‌های روانشناسی در جامعه ما چندان کاربرد ندارد. ما شاهد سیر صعودی عمل‌های زیبایی و افسردگی و خشم ناشی از انتقاد بدن هستیم. همچنین حلقه مفقودی هویت‌یابی نیز در اینجا تاثیر بسزایی دارد. به طوری که افراد به دنبال هویت‌ یابی می‌ خواهند خود را برجسته کنند …| ادامه👉

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| نشست «بررسی مبانی حقوقی، جامعه‌شناختی و جرم‌شناختی فرزندکشی»

| آدینه ۱۹ شهریور ۱۴۰۰

| میهمانان:
دکتر #احمد_بخارایی، #جامعه‌شناس
دکتر امیرحسن نیازپور، جرم‌شناس

| برگزارکننده:
انجمن‌های علمی دانش‌جویی حقوق و جامعه‌شناسی دانش‌گاه شهید بهشتی

🗓 تاریخ برگزاری: یک‌شنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۰

| فایل شنیداری کل برنامه:👇
https://drive.google.com/file/d/1BUONZ9rfEXiyhUj4UtT8NyV8ut-pbypf/view

| فایل شنیداری احمد بخارایی: 👇
https://drive.google.com/file/d/1Gx1RobTTQdl54MQSLAthEBZo35kSo-Ye/view

چندی پیش بنا به دعوت انجمن‌های علمی دانش‌جویان #جامعه‌شناسی و #حقوق در دانش‌گاه شهید بهشتی به صورت مجازی در خصوص تحلیل جامعه‌شناختی #فرزندکشی به این موارد اشاره کردم:

ـ عدم گزارش دقیق آمار فرزندکشی در ایران

ـ فرزندکشی معادل ۱۵درصد #قتل‌های_خانوادگی در آمار رسمی

ـ علت‌های چهار‌گانه‌ی فرزندکشی از «#ترحم» مادر تا «#انتقام» والدین

ـ انواع دیگر «#رابطه‌کشی» علاوه بر فرزندکشی، شامل: #قهر، #مهاجرت و #پناهندگی، مسدود کردن (block)

ـ انواع دیگر «#خشونت‌ورزی» علاوه بر فرزندکشی شامل: #دیگرکشی، #خودکشی، #فرصت‌کشی و #اعتیاد

ـ فرزندکشی ناشی از وجود حس مالکیت نسبت به دیگران در فرهنگ سنت‌گرای ما

ـ تغییر سه بُعد #خانواده شامل: عملکرد، ساختار و ارزش

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| نابودی #اعتماد_اجتماعی در ایران |

| دوشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۰

| گزارش روزنامه‌ی اقتصاد پویا درباره‌ی راهکارهای بازگشت اعتماد مردم به مسئولین در گفت‌وگو با #احمد_بخارایی | منتشرشده در یک‌شنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۰، شماره‌ی ۴۳۹۶

| نمایش گزارش: 👇
https://eghtesadepooya.ir/?p=32606

| بخش‌هایی از این گفت‌و‌گو:

#اعتماد با خرده‌نظام‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ارتباط مستقیم دارد. اعتماد از سطح خرد در میان اعضای #خانواده نسبت به یک‌دیگر تا سطح میانه در اعتماد اعضای #جامعه به سازمان‌ها و نهادها و نهایتاً تا سطح کلان و اعتماد به ساختارها جریان دارد که متأسفانه در هر سه سطح در جامعه‌ی ما مشکل جدی «#کم‌اعتمادی» وجود دارد. امروزه اعتماد دارای معنایی متفاوت از «تسلیم» و سرسپردگی دارد. ممکن است در دنیای قدیم، اعتماد داشتن دارای خمیرمایه‌ی «تسلیم» و اطاعت کورکورانه بود اما در دنیای قرن بیست و یکمی، اعتماد اجتماعی بر اساس #مشارکت واقعی #شهروندان و نه صوری و نیز مبتنی بر وجود فضای دموکراتیک شکل می‌گیرد.

زتومکا می‌گوید که «#فرهنگ_اعتماد» بیش از هر #نظام_سیاسی دیگری در #نظام_دموکراتیک به دست می‌آید. نتیجه‌ی تحقیقات او این است که #دموکراسی در جامعه اگر نباشد نباید انتظار فرهنگ اعتماد قوی و گسترده داشته باشیم.

… در سفرهای استانی یک #رئیس‌جمهور که وعده‌ها و وعیدهایی هم داده می‌شود هر چند رئیس‌جمهور به دنبال امیدآفرینی است اما خروجی آن نهایتاً یک نوع کم‌اعتمادی و #بی‌اعتمادی است زیرا امکان تحقق بسیاری از وعده‌های ساختاری وجود دارد.
در دنیای کنونی، اعتماد اجتماعی در یک فرآیند معنادار شکل می‌گیرد و این گونه نیست که با توصیه یا ایجاد ترس و وعده و وعید اعتماد اجتماعی ایجاد یا افزون شود. اعتماد اجتماعی برخوردار از پنج عنصر است: انگیزه و اراده‌ی درونی فرد، آگاهی او از پیرامون در یک بستر اطلاع‌رسانی صحیح، وجود بسترهای فراگیر و سهل برای مشارکت و تعامل با جامعه، وسعت گرفتن و تشدید مشارکت در سطوح: گروهی، محلی و اجتماعی در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و بالاخره عنصر پنجم اعتماد اجتماعی، وجود نظام درست تشویق و تنبیه است. حال کدام‌یک از این پنج عنصر در جامعه‌ی ما مشاهده می‌شود؟ از سوی دیگر اعتماد اجتماعی در برگیرنده‌ی سه زمان گذشته و حال آینده است.

در نسل باقیمانده از جنگ، شما کم‌اعتمادی را مشاهده می‌کنید چون امروزه ارزش‌های انقلابی و شعارهای داده شده به حاشیه رفته‌اند. در زمان حال نیز بین نسل‌ها اعتماد کمی وجود دارد که نشان از بحران گروه مرجع دارد. عطف به آینده هم اعتماد زیادی وجود ندارد که آمار نومیدی نسبت به آینده گویای این مسئله است …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| مسئله‌ی اصلی ما در ایران، وجود پرقدرت "دیکتاتوری فرهنگی" است!

| شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۰

| سمپوزیوم ملی مسئله‌ی اجتماعی ایران

| سخن‌رانان به ترتیب ارائه:

سعید مدنی، شیرین ولی پوری، محمدرضا کلاهی، محمدحسین بادامچی، احمد بخارایی، امین رضا نوشین، محمدرضا پویافر، حسن محدثی، محمد حسن علایی، بیتا مدنی، آیدین ابراهیمی، مهران صولتی، امیر هاشمی مقدم، مسعود زمانی مقدم، لیلا اردبیلی، سید جواد میری، عباس نعیمی جورشری

| دبیر سمپوزیوم:
دکتر عباس نعیمی جورشری

| تاریخ و مکان برگزاری: ۱۳ آذر ۱۴۰۰ / پخش زنده از اینستاگرام

| برگزار کننده: سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی ایران

| فایل شنیداری احمد بخارایی: (در پایین پست)

| فایل ویدئویی احمد بخارایی: 👇
https://youtu.be/LQ1s__woCsI

| فایل ویدئویی کل برنامه: 👇
https://t.me/abbasnaeemi/2772

| فایل شنیداری کل برنامه:👇
https://t.me/abbasnaeemi/2773

| #احمد_بخارایی: در این کلام کوتاه ۷دقیقه‌ای به این موارد اشاره کردم و گفتم که همه‌ی این موضوعات، عنوان‌هایی هستند برای مطالب مفصلی که هر یک جای بحث دارد:

۱ـ این‌که یک سخن‌ران محترم در این سمپوزیوم به لزوم #اصلاح_قانون_اساسی به عنوان مهم‌ترین موضوع اشاره کرده‌اند در اصل، چشم‌پوشی ایشان از «ساختارها» در «سطح کلان» است و اصلاح #قانون_اساسی شبیه به «روی شاخه نشستن و شاخه را از بن بریدن» است که غیر قابل اجرا و نقض غرض است. پس سطح تحلیل را باید به «سطح کلان» برد …

۲ـ این‌که سخن‌ران محترم دیگری در این نشست، «نبود دموکراسی» را مسئله‌ی اصلی دانستند در اصل به «متغیر اصلی» کم‌توجه بودند چرا که اگر «ناآگاهی» در #جامعه زیاد باشد تجمیع این «ناآگاهی‌ها» هم می‌شود: «ناآگاهی»! بنابراین «#دموکراسی» و #رأی اکثریت نمی‌تواند موضوع اصلی باشد بل‌که مسئله‌ی «نبود دموکراسی» در مرحله‌ی «میانجی و متغیر واسط» می‌تواند محل بحث به عنوان «مسئله» باشد. لازم است «مسائل» را در جایگاه «متغیر مستقل» یعنی «علت اصلی» جست‌وجو کنیم نه در جایگاه «متغیر میانجی» …

۳ـ بر اساس نگاه «پارسونزی» همان‌گونه که در یک نظام کارآمد، #خرده‌نظام_فرهنگی در رأس خرده‌نظام‌ها قرار دارد در یک نظام ناکارآمد هم «خرده‌نظام فرهنگی» در رأس است که اسمش را می‌گذارم: «#دیکتاتوری_فرهنگی» …

۴ـ یک «دیکتاتوری فرهنگی» به ترتیب بر دو خرده‌نظام دیگر یعنی «سیاسی» و «اقتصادی» در سه سطح خرد، میانه و کلان اثر‌گذار است که این سه خرده‌نظام در سه سطح مذکور، مجموعاً ۹ حالت را ایجاد می‌کنند که مجموع آن حالات، همان #نظام_اجتماعی ناکارآمد کنونی در ایران است …

۵ـ وجود «دیکتاتوری فرهنگی» در خانه‌ی شماره ۱ جدول حالات ۹‌‌گانه به عنوان مثال عامل رخ‌نمایی مسائل در خانه‌ی شماره ۹ با ویژگی «اقتصادی در سطح خرد» است مانند فروش یک بشکه نفت به ژاپن با ۱۴ دلار تخفیف در هر بشکه به علت وجود تخاصمات برون‌مرزی ناشی از نگاه #ایدئولوژیک به جای تخفیف ۱۴ سنت در گذشته! این یعنی حراج بیت‌المال در شرایط «حاکمیت دیکتاتوری فرهنگی» …

۶ـ تمام خانه‌های ۹گانه در جدول در یک ماتریس همبستگی به سر می‌برند و خانه‌ی شماره‌ی ۱ یعنی «دیکتاتوری فرهنگی» علت‌العلل رخ‌داد‌‌ها و مسائل در ۸ خانه بعدی است …

۷ـ خروجی اجتماعی این «دیکتاتوری فرهنگی» موارد عدیده‌ای است از جمله: نومیدی نسبت به آینده و فرار انسان‌ها از کشور و کاهش شدید و بی‌سابقه‌ی نرخ رشد جمعیت تا ۰/۶ درصد در جامعه‌ای که #خانواده نقش پر‌رنگ فرهنگی داشته و هم‌چنان مسائل پهن‌دامنه در حال تولید است …

۸ـ علت‌های چهار‌گانه‌ی رخ‌نمایی این پدیده آسیب‌رسان عبارتند از: در مقام «علت فاعلی»، این «دیکتاتوری فرهنگی» ریشه‌ی تاریخی در #ایدئولوژی_مذهبی و نیز در تعصبات قومی دارد. در مقام «علت صوری»، این «دیکتاتوری فرهنگی» به «اشکال» گوناگون از جلوگیری نشر کتاب و آثار گرفته تا اجبار در نوع پوشش و لباس تا اعمال تهدید و تحدید از سوی مقامات وابسته در دانشگاه‌ها تا حضور پلیس ضد شورش در کف خیابان و نیز کشتن افراد در زندان‌ها و … جلوه‌گر بوده است. در مقام «علت محتوایی»، این «دیکتاتوری فرهنگی» در خرده‌نظام‌های سیاسی، اقتصای و نهایتاً در مجموع نظام اجتماعی، بازتولید شده است و یک استوانه‌ی چرخشی ناکارآمد در چهاردهه‌ی اخیر، قوام یافته است. در مقام «علت غایی»، این دیکتاتوری فرهنگی» دارای پی‌آمدهایی مانند تعرض به جان و مال زندانیان و فراری دادن انسان‌ها از کشور و نومیدی نسبت به آینده بوده است …

۹ـ شکاف اقتصادی طبقاتی آزار‌دهنده در جامعه‌ی امروز ما متکی بر رانت موجود در نظام اجتماعی برآمده از «یکتاتوری فرهنگی» و تفسیر مذهبی از «#مالکیت» است که عرصه را بر جامعه تنگ و نفس‌گیر کرده است …

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها👇
| Instagram | YouTube | Site |
| شروط ضمن عقد، زن و مرد را وارد بازی باخت ـ باخت می‌کند!

| پنج‌شنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۱

| متن گفت‌وگوی روزنامه‌ی شرق با #احمد_بخارایی درباره‌ی شروط ضمن عقد | منتشر شده در روزنامه‌ی شرق ۱۷ فروردین ۱۴۰۱، شماره‌ی ۴۲۵۰

| نمایش گزارش:
https://www.sharghdaily.com/fa/tiny/news-843227

هر پدیده در سه سطح خرد، میانه و کلان قابل تحلیل است‌ که در بحث #شروط_ضمن_عقد، کنش‌گری و چالش‌های #زن و #مرد در این مرحله نخست عقد و نیز فراز‌و‌فرودهای بعدی‌اش در جدایی و تحقق شروط اولیه جزء بخش خرد آن محسوب می‌شود‌ اما بخش میانی فراتر از فعالیت‌های شخصی زن و مرد است و رابطه بین چند فرد را در نظر دارد که ممکن است اثراتش تا قرن‌ها تداوم داشته باشد و آن موضوع انحطاط #خانواده و اثراتش در فرزندان است اما کمی که جلوتر می‌رویم می‌بینیم پای نهاد قانون‌گذار هم به صحنه باز می‌شود، چون در ساده‌ترین بخش این موضوع در شروط ضمن عقد و اختلاف بین زن و مرد در آخر گفته می‌شود تشخیص با دادگاه خانواده است، با این روند ما کم‌کم به تحلیل کلان نزدیک می‌شویم. توجه کنید که همه سطوح به هم وابسته است، به سطح تحلیل کلان که وارد می‌شویم و حتی یک پدیده کوچک مثل شروط ضمن عقد را که مورد کنکاش قرار می‌دهیم، می‌بینیم که ریشه در نظام حاکمیتی دارد.

همچنین در سطح کلان نگاه #ایدئولوژیک که مرد در آن تعریف شده، در کنارش، #مرد‌سالاری، تعدد زوجات و مسائل دیگر هم تعریف شده است‌ که کاملا می‌تواند به بخش‌های کوچک‌تر بغلتد و نزدیک شود؛ مثل شروط ضمن عقد و پرداخت #مهریه که سطح خرد آن پدیده محسوب می‌شود و زن، تصور می‌کند که از دام مردسالاری رهایی می‌یابد اما تصوری ناصحیح است.

توجه کنید اگر زنی از مرد وکالت بلاعزل طلاق بگیرد و بعد از طلاق نیمی از دارایی مرد را بخواهد به خود اختصاص دهد، شرطش این است که دادگاه تشخیص دهد که این زن سوءاخلاق ندارد و اگر مرد اعلام کند زنش بد‌اخلاق بوده، در این شرایط مرجع تشخیص در این شرایط چگونه این موضوع را تشخیص می‌دهد؟ در یک نظام مردسالار، استاندارد اخلاق چیست؟ طبیعی است آن را نظام ایدئولوژیک تعریف کرده است؛ بنابراین اغلب قوانین کاملا فرمالیستی و ظاهری است. در این شرایط اگر زن بدون اذن شوهرش جایی رفته، می‌تواند توسط قاضی، بداخلاقی تفسیر شود. در کنار این موضوع در نظر بگیرید هر‌چه‌قدر عناصر فرهنگی ما با هم هم‌پوشانی نداشته باشند و مکمل هم نباشند، یک نوع تضاد آشتی‌ناپذیر بین این عناصر به وجود می‌آید، مرد در قرن ۲۱ از یک طرف باید آگاهانه و متناسب با زمانه رفتار کند و از طرف دیگر درگیر سنت‌ها‌ی تحمیلی است که در این شرایط اولین قربانی خودش خواهد بود، در کنارش هم به دلیل شرایط خاص فرهنگی چون زن حمایت اجتماعی و مالی ندارد، از ترس آینده مهریه‌ای برای خود در نظر می‌گیرد و شاید مرد را به دلیل بدهی مهریه به زندان هم بیندازد که در این چالش همه قربانی‌هایی هستند که به بازی باخت باخت وارد شده‌اند و می‌بینیم که آنچه از این شروط ضمن عقد بیرون می‌آید، جز کینه‌ورزی و تخریب خانواده چیزی نخواهد بود و همه‌ی اینها بر‌می‌گردد به اینکه ما تکامل فرهنگی پیدا نکرده‌ایم.

در رابطه با ماجرای چشم و هم‌چشمی برای افزایش میزان مهریه زوجات، شما به پدیده دیگری شبیه به این یعنی به عمل‌های زیبایی نگاه کنید که آمارش در ایران هم بسیار بالا‌ست، این پدیده هم به موضوع چشم و هم‌چشمی برمی‌گردد که نشان از آن دارد که تمام پدیده‌ها کاملا به هم ارتباط دارد؛ در‌واقع اغلب زنان برای ظاهر و اینکه به چشم مردان بیایند دست به چنین کاری می‌زنند، در کنار آن هم ماجرای مهریه که گاه به دلیل ظاهر‌بینی و چشم و هم‌چشمی اتفاق می‌افتد، همه اینها ارتباط تنگاتنگی با‌هم دارند که امکان تحلیل آنها وجود دارد.

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
| تحلیل جامعه‌شناختی #اعتراضات جاری

| سه‌شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۱

| گفت‌وگوی روزنامه‌ی «دنیای اقتصاد» با احمد بخارایی درباره‌ی اعتراضات به مرگ مظلومانه #مهسا_امینی | منتشرشده در یک‌شنبه ۹ مهر ۱۴۰۱

| نمایش گزارش:👇
donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-3904295

| فایل شنیداری:👇
drive.google.com/u/0/uc?id=19yJRdPTnkVygicNKPShIzuZvfC3CM-A1&export=play

| #احمد_بخارایی: دو روز پیش ۱۰ مهر ۱۴۰۱ گفت‌و‌گویی داشتم با روزنامه «دنیای اقتصاد» در خصوص اعتراضات و خیزشی که پس از گذشت بیش از دو هفته باز هم این روزها در خیابان‌های شهرهای بزرگ در جریان است. این روزها محدویت‌های ویژه‌ای علاوه بر فیلترهای قبلی بر رسانه‌ها و روزنامه‌ها سایه افکنده که موجب شد فقط بخشی از گفته‌هایم در روزنامه دنیای اقتصاد منعکس شود. اینجا علاوه بر لینک مطلب منتشره در روزنامه، فایل شنیداری تمام گفت‌و‌گو‌ی‌مان را ملاحظه می‌فرمایید. در این گفت‌و‌گو به این موضوعات پرداختم:

۱ـ این‌که اعتراضات جاری عمدتاً به دهه هشتادی‌ها ارجاع داده‌می‌شود یک نوع تقلیل‌گرایی و خلاف امر واقع است هر چند نمود دهه هشتادی‌ها از دیگران بیشتر است زیرا این جوانان برای نخستین بار است که بی محابا به صحنه ورود پیدا کرده‌اند و از حساب هزینه ـ فایده‌ی کمتری در صف شکنی برخوردارند و ذهن‌شان معطوف به برخوردهای شدید سابق امنیتی‌ ـ اطلاعاتی حاکمیت نیست.

۲ـ در «سطح خُرد» این دهه هشتادی‌ها از یک هیجان و جسارت و توان بیشتری برای قالب‌شکنی برخوردارند و خود را در آینه گروه‌های کوچک دوستانه در کف خیابان، تعریف و ارزیابی می‌کنند. بر همین اساس کسانی که در سنین سی و بالاتر قرار دارند متفاوت از جوان‌تر‌ها عکس‌العمل نشان می‌دهند و ممکن است برچسب «ترسو» بخورند چرا که حساب‌گرانه‌تر به صحنه اعتراضات ورود می‌کنند.

۳ـ در «سطح میانه» که پای سازمان و نهاد به صحنه تحلیل باز می‌شود طبیعتاً #دانش‌آموزان با نهاد #آموزش و پرورش مرتبط هستند یعنی آن‌جایی که یک گسست مشاهده می‌شود بین ارکان #مدرسه شامل #معلم و مدیر و کتاب با دانش‌آموزان. در نهاد آموزشی، کارکرد مهم «#جامعه‌پذیری» که یکی از کارکردهای اصلی و پنهان نسب به کارکرد آشکار این نهاد در موضوع انتقال علم و مهارت است به حاشیه رفته است. در آنجا بحران «#گروه_مرجع» وجود دارد و برخی معلم‌های فرمایشی و حتی بسیاری از اعضای هیأت علمی دانش‌گاه‌ها که از فیلترهای گزینشی و استخدامی تنگ و تاریک عبور کرده‌اند دیگر گروه مرجع فکری و کنشی برای #جوانان نیستند. پس جوان با بحران #هویت مواجه شده و به خیابان می‌آید تا با فریادش، بسا دیده‌ یا شنیده شود.

۴ـ در «سطح کلان» که ساختارها مورد تحلیل قرار می‌گیرند چون این دانش‌آموز بخشی از جامعه است و نیز مخاطب غائب تریبون رسمی نظام سیاسی در رسانه‌هایش هم هست مسائل کلان را حس می‌کند. مسائل کلان فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به نسبت سنی اعضا در هر جامعه ای در آنها بازتولید و منعکس می‌شود. در یک فرد تحصیل‌کرده و متأهل و فاقد درامد و شغل به یک نحو بازتولید می‌شود و در آن جوان ۱۸ ساله هم به نحو دیگری.

۵ـ نمی‌توان با کنش‌گری جوانان در کف خیابان‌ها برخورد روان‌شناسانه داشت و آنها را به کلاس کنترل هیجان و خشم دعوت کرد زیرا در نهایت بین ۱۰ تا ۲۰ درصد عامل حضور در کف خیابان‌ها از سوی دهه هشتادی‌ها ممکن است به هیجان یا خشم کور مرتبط باشد.

۶ـ اوضاع و احوال نابسامان «اقتصادی» در خانواده‌ها انعکاس دارد. شکاف «فرهنگی» و تضاد بین الگوهای رفتاری سنتی و تبلیغی از سوی تریبون‌های نظام سیاسی با الگوهای کنشی و اندیشه‌گی مدرن و عقلانی‌تر در بین قشرهای نوجو در خانواده‌ها انعکاس دارد. نابسامانی «اجتماعی» و #تبعیض بین شهروندان درجه یک و دو و سه در خانواده‌ها مرور می‌شود. #آزادی
قطره‌چکانی از سوی نظام «سیاسی» در #خانواده و مدرسه بازتعریف و تحلیل می‌شود و در همه‌ی این موارد چهار‌گانه، یک جوان شاهد و ناظر و مخاطب این همه ناملایمات ساختاری است و همه‌ی این‌ها لحظه به لحظه در او تقویت می‌شود پس یک جوان تحت اثر ساختاری، کنش‌گری می‌کند در کف خیابان.

۷ـ سران قوم که ادعای اسلامی و #ایدئولوژیک بودن دارند در #ثروت‌اندوزی رقابت می‌کنند و این ثروت‌اندوزی به عنوان یک هدف پذیرفته‌شده در جامعه تثبیت و عامل تشدید شکاف طبقاتی شده‌است. حال این خانواده وقتی می‌بیند از آن هدف اجتماعی مقبول، بسیار عقب مانده‌است احساس کم‌بود می‌کند و این احساس در خانواده به جوان منتقل می‌شود و او عصیان می‌کند.

۸ـ هر چه از حاشیه به متن و از پیرامون به مرکز و از روستاها به شهرهای بزرگ‌تر نزدیک‌تر شویم شاهد اثر بیشتر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در رخ‌داد کنونی و خیزش اکنونی هستیم. | ادامه:👇
http://blog.dr-bokharaei.com/2022/10/blog-post.html?#more

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها
👇
| Instagram | YouTube | Site |
| مناظره بررسی قانون عفاف و حجاب | گزیده‌ی ۱

| آدینه ۲۲ دی ۱۴۰۲

| مناظره‌ی احمد بخارایی و ابوالفضل اقبالی به میزبانی پایگاه خبری تحلیلی «دیده‌بان ایران» درباره‌ی فراز و فرودهای لایحه‌ی عفاف و حجاب | منتشرشده در ۲۱ دی ۱۴۰۲

https://t.me/didebaniran/272955

احمد بخارایی:

🔴 در ماده ۳۰ قانون حجاب و عفاف بسیجی ها به عنوان ضابط قضایی معرفی شده اند.

🔴 اجرای قانون جدید حجاب به "بسیجیان بی ترمز" سپرده شده است.

🔴 قاضی چطور می تواند برجستگی های بدن زنان را شناسایی کند ؟!

🔴 معیار قاضی ها برای شناسایی برجستگی های بدن زنان چیست؟

🔴 بانک‌های اسلامی شما برای وام تعمیر مسکن ۶۰درصد سود بانکی یا بهره سالانه می‌گیرند اما در کشورهای به قول شما کافر و بی‌هنجار ۴درصد است!

| پخش کامل مناظره:
(دیداری)👇
https://youtu.be/ihHYLnwTlTY?si=xrpR4BvoJ7fpEkxf

(شنیداری)👇
https://drive.google.com/file/d/1k0Hs_L0ZXvOuhRWtMyI4UFsO7B5DOIYM/view?usp=sharing

#احمد_بخارایی: چیزی حدود ۹۰ دقیقه با دکتر اقبالی از طراحان و تدوین‌کننده‌های "لایحه عفاف و حجاب" بحث چالشی داشتم. فکر می‌کنم روند استدلالی و خروجی این #مناظره تا حدودی "اظهر من الشمس" است فلذا یادداشتی نمی‌نویسم و شما را دعوت به شنیدن و نقد می‌کنم. سپاس

#تهاجم_فرهنگی #انتخابات_مجلس #لایحه_عفاف_و_حجاب #سنت‌گرایی #مدرنیسم #عقلانیت #خانواده #ضابط_بسیجی #اساتید_دانشگاه #پژوهش‌های_دولتی #جامعه‌شناسی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |

گزیده ۸ دقیقه‌ای👇
| مناظره بررسی قانون حجاب و عفاف | گزیده‌ی ۲

| شنبه ۲۳ دی ۱۴۰۲

| مناظره‌ی احمد بخارایی و ابوالفضل اقبالی به میزبانی پایگاه خبری تحلیلی «دیده‌بان ایران» درباره‌ی فراز و فرودهای لایحه‌ی عفاف و حجاب | منتشرشده در ۲۱ دی ۱۴۰۲

| احمد بخارایی:

🔴 استخدام ها بر اساس قانون جدید حجاب و عفاف انجام می شود

🔴 خدا هم بیاید روی زمین ازدواج یک مرد با چهار زن در جهان امروز کارآمد نیست 

🔴 تعریف #حجاب_شرعی در لایحه حجاب و عفاف مشخص نیست

🔴 لایحه حجاب و عفاف بر اساس تئوری توهم توطئه طراحی و تدوین شده است

| پخش کامل مناظره:
(دیداری)👇
https://youtu.be/ihHYLnwTlTY?si=xrpR4BvoJ7fpEkxf

(شنیداری)👇
https://drive.google.com/file/d/1k0Hs_L0ZXvOuhRWtMyI4UFsO7B5DOIYM/view?usp=sharing

#احمد_بخارایی: چیزی حدود ۹۰ دقیقه با دکتر اقبالی از طراحان و تدوین‌کننده‌های "لایحه عفاف و حجاب" بحث چالشی داشتم. فکر می‌کنم روند استدلالی و خروجی این #مناظره تا حدودی "اظهر من الشمس" است فلذا یادداشتی نمی‌نویسم و شما را دعوت به شنیدن و نقد می‌کنم. سپاس

#تهاجم_فرهنگی #انتخابات_مجلس #لایحه_عفاف_و_حجاب #سنت‌گرایی #مدرنیسم #عقلانیت #خانواده #ضابط_بسیجی #اساتید_دانشگاه #پژوهش‌های_دولتی #جامعه‌شناسی

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال یا با درج پیوند پست و نام کانال صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |