جامعه‌شناسی افق‌نگر ـ دکتر احمد بخارایی
4K subscribers
69 photos
21 videos
1 file
685 links
تلاش من در جهت توصیف، تبیین و تحلیل پدیده‌ها و مسائل اجتماعی ایران معطوف به «آینده» است… منتظر دریافت نظر شما پیرامون تحلیل ارایه شده هستم. با سپاس: 👈 https://t.me/drbokharaei

www.dr-bokharaei.com

Ahmad Bokharaei, Sociologist
Download Telegram
❇️ زندگی شبانه برای ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه، یک ضرورت است

📰 گزارش روزنامه‌ی ایران از طرح حیات شبانه پایتخت

🗓 سه‌شنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۸

#احمد_بخارایی #جامعه #نشاط_اجتماعی #ایران #زندگی_شبانه #حیات_شبانه

👈 نمایش گزارش
گفته‌های احمد بخارایی:

… عمدتاً جوامعی که ساختار محافظه‌کارانه دارند در مقابل نوآوری و اصلاحات مقاومت کرده و تلاش می‌کنند تا نظم سابق بهم نریزد اما این حالت در جامعه‌ی ما به شکل حاد و تشدیدشده مشاهده می‌شود و باید از دید آسیب‌شناسانه به آن پرداخت …

… در جامعه‌ی ما یک نظارت شبه امنیتی و اطلاعاتی وجود دارد و هر پیشنهاد و نوآوری در این قالب و چارچوب تحلیل می‌شود …

… در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی نگاه کارشناسی وجود ندارد. آسیب‌های اجتماعی را کارشناسان اجتماعی و جامعه‌شناسان باید تحلیل کنند اما ۹۹ درصد آنها یا دچار ناتوانی و ناامیدی شده یا سکوت کرده‌اند و منفعل عمل می‌کنند …

نشاط اجتماعی تنها به معنای سفر و شلوغی جاده‌ها یا میهمانی‌های خانوادگی نیست. این موارد در فرم و قالب فرهنگی ما جا دارد. معنای واقعی نشاط در جامعه، امید به آینده و رضایت از زندگی است …

… یکی از راه‌کارهای افزایش هر چند اندک نشاط اجتماعی، همین موضوع «حیات شبانه» است. ما باید آدم‌ها را از محیط‌های بسته بیرون بیاوریم و اجازه دهیم فضای دوستی در سطح خیابان و جامعه حتی در دل شب و در مکان‌های تفریحی شکل بگیرد. چون اگر این شرایط را فراهم نکنیم، فضای زیرزمینی شکل می‌گیرد و در نبود نظارت‌های رسمی، هنجارشکنی و آسیب‌های اجتماعی بی‌پرده و قوی و وسیع‌تر از شکل معمول اتفاق می‌افتد …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال (forward) و یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
🖌 راهکارهای جامعه‌شناختی برای کاهش #افسردگی پس از #کرونا

🗓 یک‌شنبه ۳۱ فروردین ۱۳۹۹

📰 یادداشت #احمد_بخارایی در روزنامه‌ی ایران درباره‌ی لزوم ایجاد نشاط منجر به رضایت اجتماعی | منتشرشده در شماره‌ی ۷۳۲۵، شنبه ۳۰ فروردین ۱۳۹۹

👈 نمایش گزارش
قسمت هایی از این مطلب:
… برای کاهش میزان افسردگی اجتماعی باید از سه زاویه نگاه کرد. اولین زاویه، نگاه در سطح خرد است، دیگری در سطح میانه و در نهایت، نگاه سوم به سطح کلان بازمی‌گردد. #روان‌شناسان و حتی روان‌شناسان #اجتماعی بیشتر در سطح خرد به وقایع می‌پردازند. متخصصان روان‌شناختی، به روان‌شناسی رنگ‌ها، شادی‌آفرینی و لزوم توجه به اوقات فراغت اشاره می‌کنند. برنامه‌های تلویزیونی هم از این دسته هستند، به عنوان مثال پیام‌های تلویزیونی، برنامه‌های طنز، اجرای نمایش‌های شاد و نظایر آنها همگی در سطح خرد اثرگذاری دارند. اگر به عنوان یک #جامعه‌شناس از من سؤال کنند که زاویه‌ی نگاه در سطح خرد چه تأثیرگذاری در افزایش نشاط اجتماعی پس از وقوع پدیده‌ای مانند کرونا دارد؟ در جواب پاسخ می‌دهم که این اثرگذاری تنها کم‌تر از ۲۰% اتفاق می‌افتد. اما بقیه‌ی ماجرا یعنی ۸۰% باقی‌مانده به نگاه اجتماعی در سطح میانه و کلان مربوط است. سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی از جمله عوامل اثرگذار در سطح میانه هستند.
به عنوان مثال، سازمان شهرداری با پرداختن به مبلمان شهری می‌تواند در این خصوص اثرگذار باشد. فردی که پا به خیابان می‌گذارد با دیدن مبلمان شهری زیبا می‌تواند انرژی مثبت بگیرد یا در سطح میانه در مدارس با توجه به تنوع رنگ‌ها، نوع برخورد اولیای مدارس با دانش‌آموزان، رنگ و لعاب در و دیوار مدرسه یا محیط دانش‌گاه، همه و همه می‌توانند در روحیه و افزایش نشاط اجتماعی تأثیر داشته باشند.
اما بحث اصلی سطح کلان است که به ساختارها مربوط می‌شود. پارامتر اصلی در جهت افزایش نشاط اجتماعی، رضایت اجتماعی است. در واقع هرچه رضایت اجتماعی بالاتر باشد، نشاط اجتماعی هم سطح بالاتری پیدا می‌کند و در نهایت در سلامت اجتماعی خود را نشان می‌دهد. وقتی که رضایت اجتماعی مطرح می‌شود، اکثریت اعضای #جامعه را در برمی‌گیرد. مؤلفه‌هایی مانند احساس امنیت ، امید به آینده و میزان مشارکت اجتماعی، از جمله مؤلفه‌هایی هستند که در افزایش نشاط اجتماعی تأثیرگذار هستند؛ اما متأسفانه در جاهایی می‌بینیم که این مؤلفه‌ها در جامعه‌ی ما با مشکلات جدی رو‌به‌رو است. مثلاً امید به آینده می‌تواند موتور محرکه نشاط را به حرکت آورد. بسیاری از افراد در جامعه‌ی ما دچار روزمرگی شده‌اند و علاوه بر آن در خصوص ۱۰ سال یا ۲۰ سال آینده‌ی خود و فرزندانشان احساس امنیت شغلی یا تحصیلی ندارند. نباید فراموش کرد با افزایش احساس امنیت اجتماعی است که افراد می‌توانند از سطح افسردگی خود بکاهند.  
قطعاً برای کاهش میزان افسردگی بعد از شیوع بیماری کرونا باید ترسیم خوبی از وضعیت جامعه داشته باشیم تا بتوانیم راهکارهای عملی و با فایده پیدا کنیم. در بحث مشارکت در بعد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باید فعالیت‌های مسئولان بیش‌تر شود. در مشارکت اجتماعی افراد باید بتوانند از پتانسیل خود استفاده کنند. در بحث سازمان‌های مردم‌نهاد هم باید مشارکت‌ها حداکثری باشد ، زیرا در بروز بحران‌هایی مثل کرونا، این سازمان‌های مردم‌نهاد هستند که می‌توانند به یاری دولت‌ها بیایند، اما امروز متأسفانه می‌بینیم که چنین سازمان‌هایی خیلی پراکنده در حال فعالیت هستند. در بعد مشارکت فرهنگی، اقوام باید بیشتر از امروز،  دیده شوند، زیرا با احساس مشارکت سطح نشاط اجتماعی در کل جامعه افزایش پیدا می‌کند و در نهایت می‌توان از میزان افسردگی‌ها تا سطح بالایی کاست. وقتی #رضایت_اجتماعی افزایش پیدا می‌کند ، #نشاط هم افزایش می‌یابد. نگاه جامعه‌شناسان این است که در سطح کلان بیشتر باید به مسائل و مشکلات توجه شود. یعنی توجه به ساختارها و اصلاح ساختارها، می‌تواند به کاهش افسردگی کمک کند. آنچه که واضح است، این‌که با وقوع وقایعی مانند کرونا به آتش عدم نشاط دمیده می‌شود. پس زودتر باید راهکارهای لازم در جهت حل این معضل اجرایی شود …

⚠️ درخواست: بازپخش پست‌ها در هرجا، لطفاً مستقیم از کانال forward شود یا با درج پیوند پست و کانال «جامعه‌شناسی افق‌نگر» (t.me/dr_bokharaei/…postID) صورت پذیرد؛ هرگونه تغییر در ترکیب و چیدمان پست، شایسته نیست.

🎞🎙🖌 دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | SoundCloud | Site |
| شادی گم‌گشته!

| سه‌شنبه ۳۰ امرداد ۱۴۰۳

| گفت‌وگوی مجله‌ی تجارت فردا با احمد بخارایی درباره‌ی افول شادمانی در جامعه‌ی ایران | منتشرشده در ۲۷ امرداد ۱۴۰۳، شماره‌ی ۵۵۷

| نمایش گزارش:👇
https://drive.google.com/file/d/1b1qxUfDgf_hOEKyzxiszJfSYeK6EBpHN/view?usp=drivesdk

| #احمد_بخارایی: نشاط اجتماعی یا #شادی اجتماعی پیوند تنگاتنگی با رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی در هر جامعه دارد. در جامعه ما نشاط اجتماعی کمی وجود دارد و از میانگین جهانی آن کم‌تر است. از سال ۲۰۰۵ تاکنون شادمانی ایرانیان بر اساس گزارش سازمان ملل متحد سیر نزولی داشته و در بین ۱۳۵ کشور رتبه ۱۰۰ را داریم. اگر نشاط اجتماعی را در جهان به چهار بخش خیلی زیاد، زیاد، متوسط و کم تقسیم کنیم، ایران جزو گروه چهارم قرار می‌گیرد. به ظاهر شاید بتوان گفت که در جامعه عناصری که نشاط‌بخش باشند وجود دارند؛ از جمله در شهرها فضای سبزهای نسبتاً کم‌وبیش خوبی می‌بینیم که در فرصت‌های کوچکی که نصیب خیلی از خانواده‌ها می‌شود به مسافرت می‌روند. آن‌ها یا به محل زادگاه خود سفر می‌کنند که اغلب مناطق خوش‌آب‌وهوا است یا به مناطق شمالی و جنوبی می‌روند. در فرهنگ ما شب‌نشینی‌ها و مهمانی‌ها کم‌وبیش نسبت به چیزی که در خارج در بین خانواده‌ها می‌گذرد، رواج بیش‌تری دارد؛ پس در این‌جا در یک نگاه سطحی، شکلی و فرمی به نظر می‌رسد عناصر نشاط‌بخش در بین خانواده‌ها وجود دارد؛ اما چرا میزان نشاط اجتماعی نسبت به چیزی که در جهان وجود دارد، کم‌تر است؟ پس نشاط اجتماعی فراتر از چیزهایی است که در ظاهر می‌بینیم.

وقتی بحث #نشاط_اجتماعی می‌شود، احساس شادکامی احساس خیلی مهمی است؛ یعنی ارزیابی که فرد از خود دارد و در نهایت می‌خواهد درباره‌ی خود و پیرامونش قضاوت کند.
احساس شادکامی یکی از شاخص‌های نشاط اجتماعی است و رضایت‌مندی و احساس خشنودی یک شاخص دیگر است؛ یعنی آن روی سکه‌ی نشاط اجتماعی #رضایت_اجتماعی است و اگر رضایت اجتماعی، وجود داشته باشد افراد در #جامعه احساس بودن و زنده بودن می‌کنند.

یکی از نشانه‌های زنده بودن #مشارکت_داوطلبانه یا غیر داوطلبانه است اما در جامعه‌ی ما دیده می‌شود که کم‌وبیش یک نوع بی‌تفاوتی اجتماعی وجود دارد و در این بی‌تفاوتی اجتماعی افراد منافع فردی خود را به منافع جمعی ترجیح می‌دهند. پس در جایی که شاهد وجود #بی‌تفاوتی _جتماعی هستیم معنی آن این است که رضایت اجتماعی در حد مطلوب نیست و در جایی که رضایت اجتماعی در حد مطلوب و به‌طور متوسط وجود نداشته باشد یعنی نشاط اجتماعی نیست. این‌ها حلقه‌های به‌هم‌پیوسته‌ی یک زنجیرند.
بی‌تفاوتی اجتماعی مولفه‌ها و ابعادی دارد و اگر بی‌تفاوتی اجتماعی را مترادف با افسردگی اجتماعی بگیریم، در اصل بیان‌گر یک حالت بی‌احساسی است؛ یعنی احساس فرد به جامعه و پیرامونش تعلق نمی‌گیرد و دیگری به عنوان یک موجود زنده و شهروند کم‌تر مورد التفات فرد واقع می‌شود و فرد بیش‌تر در خودش گرفتار و غرق است.
یکی از ابعاد بی‌تفاوتی اجتماعی بی‌احساسی است. یکی از ابعاد دیگرش بدبینی است؛ یعنی داوری که فرد درباره‌ی دیگران می‌کند به نحوی توأم با بدبینی است و کم‌تر اثری از نگاه مثبت به پیرامون وجود دارد. بعد سوم بی‌میلی است و این که فرد احساس میل و علاقه در خود نمی‌کند تا با پیرامونش ارتباط خیلی پویا،زنده و تعاملی برقرار کند. این سه بعد حکایت از سه موضوع دارد؛ بی‌احساسی درونیات فرد را بیان می‌کند و احساسش را می‌گوید، بدبینی منطقه‌ی قضاوت ذهنی را می‌گوید. بی‌میلی توجه فرد به بیرون از خودش را می‌گوید در واقع در همه حال واحد تحلیل فرد است یا درون، احساسش، نگاه، ذهنش یا توجهش به پیرامونش. در هر سه بعد واحد تحلیل فرد است … | ادامه: 👇
https://blog.dr-bokharaei.com/2024/08/blog-post_17.html?#more

| بازنشر در سایت انجمن جامعه‌شناسی ایران:👇
http://isa.org.ir/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%85%D8%A7%D9%87/7049-%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%AF%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D9%87

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها 👇
| Instagram | YouTube | Site |
⟩ شادی گم‌شده

| شنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۳

⟩⟩ گزارش دیدار نیوز از سخن‌رانی «احمد بخارایی» در نشست گروه صلح انجمن جامعه‌شناسی ایران در فرهنگ‌سرای ملل با همکاری کانون فرهنگ و زندگی، برگزار شده در ۶ شهریور ۱۴۰۳ | منتشر شده در ۷ شهریور ۱۴۰۳

| پخش ویدئو:👇
https://youtu.be/4bwpM9F1JIc

| نمایش گزارش:👇
https://www.didarnews.ir/fa/news/171207

| #احمد_بخارایی: مقوله‌ی #نشاط_اجتماعی در بحث بحران معنا کجا قرار می‌گیرد؟ #بحران_معنا یک نوع گمگشتگی و غفلت است که از نظر جامعه‌شناسی، معطوف به سه زمان گذشته، حال و آینده است. معطوف به گذشته، بحران معنا یک شبه خلق نشده و تاریخی و فرهنگی است. آن قالب گیری تاریخی و فرهنگی، کمک می‌کند به این دوره‌ی بحران معنا.

در این وضعیت، یکی قالب ایدئولوژیک و نگاه اعتقادی مد نظر است. دیگری جنبه‌ی محلی و منطقه‌ای دارد که وقتی با بعد ایدئولوژیک در هم می‌‌آمیزد مثل بتن آرمه می‌شود. چون وقتی می‌گوییم معنایابی، ذهن فرد باید خالی از ارزش‌های متعصابه باشد. سومین قالبی که به لحاظ تاریخی بحران معنا را دامن زده، قالب اقتصادی و نفت‌خواری است.

عطف به زمان اکنون، بحران معنا را این گونه می‌بینیم: دو حالت قالب و شکل دارید و یک محتوا و کانتکت.

به لحاظ قالب و شکل، با چشم غیرمسلح هم می‌توانیم ببینیم. یکی ترجیح منافع و توهمات و عادات فردی به منافع و فکر جمعی یا همان خودمحوری. در رانندگی‌ها نمود دارد. جا‌هایی که کنترل نمی‌شویم، مثل نیمه شب‌ها که مامور نیست، ممکن است از چراغ قرمز عبور کنیم یا، چون کسی نمی‌بیند، زباله را از ماشین به بیرون پرت کنیم یا ته سیگار روی زمین بیندازیم.

دوم: تظاهر است که بخشی از فرهنگ ما شده.

بحران معنا در زمان اکنون در بعد محتوایی عبارت است از ضعف در تخیل و خلاقیت (البته که نیازمند آموزش از دوره کودکی است) و نیز
دوم، اسارت در قالب‌های گذشته و
سوم، مقابله با اصلاح و نوآوری
و عنصر چهارم، بی‌نشاطی اجتماعی است (یا همان موضوع نشست ما که شادی گمشده است).

این شادی گمشده را ذیل بحران معنا می‌بینم با تعریفی که از شادی داریم. و اما بحران معنا معطوف به آینده، خودش را در نومیدی به آینده نشان می‌دهد. این چهار زاویه معطوف به سه زمان، جلوه‌های جامعه‌شناختی «بحران معنا» در زندگی هستند.
و اما نشاط اجتماعی هر جامعه با رشد اقتصادی و اجتماعی آن #جامعه رابطه دارد. در آمار سازمان ملل در سال ۲۰۰۵ آمده از بین ۱۲۹ کشور، ما رتبه صدم را داشتیم که کم کم در سال‌های بعد، به رتبه ۱۰۸ هم رسیدیم. یعنی در آن یک چهارم پایانی هستیم در نشاط اجتماعی در دنیا.

اینجا یک تعطیلی که می‌شود، ملت به سفر می‌روند و به شمال و جاده‌ها قفل! در تونل‌ها هم می‌رقصند! میهمانی می‌روند، جوک می‌گویند، می‌خندند و ....آیا این یعنی نشاط اجتماعی؟! در کشور ما موضوعات اجتماعی به شکل منفرد دیده می‌شوند و نسخه‌های نشاطی که ارائه می‌شود، موقتی و دل خوش کنک است. ما در سنجش نشاط اجتماعی باید ببینیم «رضایتمندی» خودش را چگونه نشان می‌دهد. اینکه شهروند، احساس بی تفاوتی نکند. این که به او اجازه داده شود که مشارکت کند و او هم به #مشارکت، رغبت داشته باشد.

یک نمونه اش در #انتخابات_مجلس، در اسفند ۱۴۰۲ مردم کمتر از چهل درصد در کل کشور شرکت کردند و کمتر از ده درصد در تهران؛ و این یعنی مشارکت پایین است. رضایت پایین است و اعتماد هم پایین است. دور اول #انتخابات_ریاست‌جمهوری در تیر ۱۴۰۳ هم ۴۰درصد مشارکت بود. اما در انتخابات ۱۴۰۳ آن حضور ده درصد اضافه در دور دوم #انتخابات ریاست جمهوری به چه معنا بود؟ آیا احساس رضایت را می‌‌شد دید؟ خیر، آن ۱۰ درصد هم عمدتا امید لازم را نداشتند و گاه احساس می‌کردند بین بد و بدتر دست به انتخاب زده‌اند. آنجا هم که بحث #بی‌تفاوتی_اجتماعی مطرح می‌شود، این با #افسردگی_اجتماعی ارتباط دارد. یکی از نشانه‌های بی تفاوتی هم، بدبینی است.
بدبینی و قضاوت کردن. وقتی نسبت به دیگری که باید حساس باشیم، نیستیم. سرمان را گرم کار دیگری می‌کنیم یا یک دیگری‌‌ای برای خود خلق می‌کنیم و این جاست که به قضاوت بدبینانه دست می‌زنیم.
و ...

| بازتاب در روزنامه آرمان امروز:👇
https://www.armandaily.ir/?p=57810

| دیگر یادداشت‌ها و سخن‌رانی‌ها:👇
| dr-bokharaei.com
| https://www.youtube.com/@AhmadBokharaei/playlists
| t.me/dr_bokharaei