Куінджы, Рэпін і Айвазоўскі для нью-ёркскага музея Метраполітан цяпер украінскія (а не рускія) мастакі, а "Рускія танцоркі" Дэга — "Танцоркі ва ўкраінскіх строях". Так Украіна вяртае сваіх творцаў.

▪️Блукаючы заламі замежных музеяў і галерэй, мы таксама раз-пораз сустракаем аб’екты і творы мастацтва, так ці іначай звязаныя з беларускімі землямі. Але вельмі часта музейныя апісанні абмінаюць якую-кольвек іх прыналежнасць да Беларусі.

Суцін — "Russian", Шагал — "born in Russia": тыповыя надпісы на музейных шыльдах.

Мы шануем сваё і хочам, каб за мяжой ведалі пра тое, што гэтыя творцы — паходзяць з Беларусі. Каб іх імёны асацыяваліся ў наведнікаў музеяў калі не найперш, то ў тым ліку з нашай краінай.

🔻Каб пачаць кампанію адвакацыі, нам патрэбная ваша дапамога.

Ці бачылі вы ў сусветных музеях беларускія аб’екты ці аўтараў, якія маюць дачыненне да Беларусі, без пазнак іх беларускасці?

✔️Скідвайце фота і інфармацыю ў @byculture_bot ці адзначайце @radakultury ў instagram, facebook

#art_born_Belarus

"Мы не кажам, што ўсё гэта забіраем сабе. Мы кажам, што Надзея Хадасевіч-Лежэ альбо Фердынанд Ручшчыц належаць і беларускай культуры ў тым ліку".

Прадстаўніца @radakultury Ірэна Кацяловіч расказала пра кампанію #art_born_Belarus — рэ:візію беларускіх артэфактаў у сусветных музеях.

▪️"Трэба нарэшце нешта рабіць са сваёй сціпласцю. Можа быць, гэтая кампанія — хаця ў пачатку я такой задачы ў яе не бачыла — дапаможа вырашыць праблему. Беларусы маюць права «прысабечыць», як гэта кажацца ў некаторых каментарах, толькі гэта не пра прысабечванне, а пазначэнне сябе на мапе сусветнай культуры".

Падрабязней у відэа

🔍 Бачыце ў музеі, што Шагал "born in Russia"? Напішыце нам пра гэта ў @byculture_bot, у каментары да нашых пастоў ці тэгайце ў фэйсбуку, інстаграме ці твітары.

Або самі, суполкай ці ад імя дыяспары накіруйце ліст у музей з просьбай перагледзець подпіс да твора.

Тут можна спампаваць шаблон ліста, а тут аргументацыя, чаму Марк Шагал — беларускі мастак (спіс мастакоў/-чак і артэфактаў будзе папаўняцца).

Надзея Хадасевіч-Лежэ — французская мастачка беларускага паходжання. Заклікаем падкрэсліваць паходжанне знакамітай беларускі!

🔻Вы можаце сустрэць апісанне яе як французскай і расейскай мастачкі — такі подпіс не будзе карэктным. Месцам нараджэння могуць пазначаць Russia — гэта акурат тое, на што мы заклікаем рэагаваць і што аспрэчваць.

Надзея нарадзілася і свае першыя 14 гадоў пражыла ў беларускай сялянскай сям’і ў Асецішчах (сёння — Віцебская вобласць). Цягам усяго жыцця захоўвала сувязь з Беларуссю.

▪️"Лагічна і карэктна называць яе французскаю мастачкаю беларускага паходжання, чыя творчасць і грамадская дзейнасць паўплывала на фармаванне мастацкай культуры Беларусі, а таксама, ускосна, Польшчы міжваеннага перыяду", — пішуць мастацтвазнаўцы.

⚡️Мы працягваем кампанію #art_born_Belarus і гэтым разам прапануем беларусам свету, нашым суполкам і дыяспарам аргументацыю і шаблон ліста, з якімі можна звяртацца да замежных пляцовак з просьбаю карэктна падпісаць работы і паходжанне Надзеі Хадасевіч-Лежэ.

🔻Не толькі шыльды ў замежных музеях. Пра кампанію #art_born_Belarus і чаму яна важная для беларускага грамадства, расказвае прадстаўніца @radakultury Ірэна Кацяловіч.

▪️"На самым пачатку кампаніі выявілася, што адной з нашых задач стане не толькі праца з замежнымі пляцоўкамі, але і правакаванне дыскусіі ўнутры нашага грамадства: як ты ўспрымаеш сваю культуру, што ты ў ёй называеш сваім, чым ты ганарышся і ўвогуле, што ты пра яе ведаеш?

▪️Мне нават падаецца больш важным разабрацца з нашымі ўласнымі комплексамі, чым замяніць слова «Расія» словам «Беларусь» на замежных пляцоўках». [...]

Напрыклад, расіянам нічога не замінае называць Надзею Хадасевіч-Лежэ французскай і расійскай мастачкай. А мы думаем, ці маем права. І тут жа паўстае наступнае пытанне: гэта толькі пра карэктнасць фармулёўкі ці таксама пра самавызначэнне, нацыянальную арыентаванасць?"

Цалкам тут

⚡️Прапануем звяртацца да замежных пляцовак з просьбаю карэктна падпісаць работы і паходжанне Марка Шагала і Надзеі Хадасевіч-Лежэ.

🔻Марк Шагал, Надзея Хадасевіч-Лежэ, а цяпер яшчэ і Ян Хруцкі — мы працягваем расказваць пра #art_born_Belarus і "вяртаць" Беларусь у сусветны мастацкі кантэкст.

Прапануем вам, беларусам свету, дзейнічаць супольна!

У біяграфіі Яна Хруцкага часта можна пабачыць згадку Расіі ці Польшчы. Дзе там! Мусіце ведаць, што Яна Хруцкага мы маем поўнае права лічыць беларускім мастаком, бо і паводле паходжання, і паводле месца нараджэння ён быў беларусам. У сваёй сядзібе Захарнічы на роднай Полаччыне мастак пражыў амаль усё жыццё.

▪️Тут вы можаце пачытаць аргументацыю ад мастацтвазнаўцы, чаму з Хруцкім усё досыць адназначна.
▪️А тут — шаблон ліста, які можна накіраваць пляцоўкам, дзе вы заўважылі некарэктны подпіс да твораў мастака.

Беларуская Рада культуры па-ранейшаму стаіць за тое, што беларусы мусяць ведаць сваё і прамаваць яго ў свеце.

▶️ YouTube выхаднога дня: сабралі цікавае за тыдзень.

▪️Лявон Вольскі на Еўрарадыё: ці здольныя беларусы замежжа не толькі захоўваць, але і пашыраць беларускую культуру?

▪️Новы ютуб-канал "Жанчыны цяжкіх паводзінаў". Стваральніцы праекта Кацярына Раецкая, Анастасія Карасёва і Марына Ментусава абмяркоўваюць праблемы беларусак.

▪️Аліна Коўшык, прадстаўніца Кабінета па нацыянальнаму адраджэнню на Еўрарадыё: пра кампанію #art_born_Belarus, беларускамоўную адукацыю за мяжой і Беларусь будучыні.

▪️Воля Чайкоўская — стваральніца кінафестывалю "Паўночнае ззянне" і анлайн-кінатэатра VODBLISK, сузаснавальніца Беларускай незалежнай кінаакадэміі — на канале "Максімальна": пра беларускае незалежнае кіно, фільмы пра Ціханоўскую ды Лукашэнку, шлях з айці ў кіно і інш.

▪️У новым выпуску на канале пра беларускую музыку "Міністэрства сепультуры" — Molchat doma — самая папулярная рускамоўная група ў свеце.

▪️Пра літаратуру: Андрэй Хадановіч на сваім канале разбірае паэму Міколы Гусоўскага "Песня пра зубра".

▪️Новы выпуск гістарычнай перадачы Цімоха Акудовіча "Вусы Скарыны": Васіль Купрэвіч — знакаміты вучоны, які шукаў сакрэт вечнай маладосці.

▪️Гісторыя ў перадачы "Трызуб і Пагоня" з Кацярынай Ваданосавай: што такое Уніяцкая (Грэка-Каталіцкая) Царква і навошта яна спатрэбілася?

▪️Адкрытая лекцыя Дзяніса Лісейчыкава "Слуцкія паясы: трансфармацыя сімвала".

▪️"Спытайце САМі" — шоу, дзе знаёмяцца людзі з розных творчых сфер. У выпуску — стваральнікі беларускамоўнага брэнду адзення ANIMINSK і музыкі з мінскага гурта "Барысаўскі тракт".

▪️"Около Культуры" з Мікітам Монічам: пра ўзаемасувязь мастацтва і палітыкі.

▪️Дакументальны фільм "Беларускі працэс" — гісторыі трох чалавек, якія сталі ахвярамі катаванняў у беларускіх турмах падчас пратэстаў 2020-га.

#што_паглядзець

🔻Фэрдынанда Рушчыца часта называюць польскім і толькі польскім мастаком, але мы, беларусы, мусім з гэтым спрачацца!

З гледзішча @radakultury,  Рушчыца карэктней называць беларускім мастаком, звязаным з мастацкаю традыцыяй Польшчы, Літвы і Расіі. Давайце разам даводзіць гэта свету!

▪️Фэрдынанд Рушчыц нарадзіўся ў родавым фальварку Багданаў недалёка ад Валожына, дзяцінства і юнацтва правёў у Мінску, а на сваіх палотнах паказваў беларускія краявіды ды адлюстроўваў жыццё і побыт народа. Большая частка біяграфіі ды творчасці мастака звязаная менавіта з Беларуссю.

Сам Рушчыц сапраўды не адрываў сябе ад польскае культурнае традыцыі, але што да самаідэнтыфікацыі, то, паводле дачкі мастака Яніны, лічыў сябе “тутэйшым” і падкрэсліваў свае беларускія карані.

Тут мы прыводзім аргументацыю экспертаў, чаму Рушчыц — беларускі мастак.

Тут знойдзеце шаблон ліста, які можна накіраваць выставачнай пляцоўцы, дзе ёсць некарэктны подпіс спадчыны Рушчыца.

Заклікаем бараніць сваё і прамаваць яго ў свеце!

#art_born_Belarus

🔻Працягваем расказваць пра #art_born_Belarus і "вяртаць" Беларусь у сусветны мастацкі кантэкст.

Гэтым разам увага да Хаіма Суціна, аўтара знакамітай "Евы", сімвала беларускіх пратэстаў 2020-га.

"Russian" — вельмі частая пазнака ля палотнаў нашага земляка ў замежных музеях. Але мастацтвазнаўцы ўпэўненыя, што Суціна справядліва называць французскім і беларускім мастаком.

▪️Хаім Суцін нарадзіўся ў Беларусі, дзе жылі пакаленні ягоных продкаў, любіў гэты край і часта згадваў пра яго, тут атрымаў сваю першую мастацкую адукацыю і пакінуў краіну ўжо ў дарослым веку. У ягоных родных Смілавічах ёсць музейная экспазіцыя, а тры карціны мастака (у тым ліку "Ева") улучаныя ў Дзяржаўны спіс гістарычна-культурных каштоўнасцяў Беларусі.

Тут чытайце аргументацыю, чаму Хаім Суцін — і беларускі мастак таксама.

А тут знойдзеце шаблон ліста, які можна накіраваць пляцоўкам, дзе вы заўважылі некарэктны подпіс да твораў ці месца паходжання мастака.

Мы ўпэўненыя: беларусы мусяць ведаць сваё і прамаваць яго ў свеце!

#art_born_Belarus у дзеянні — маем адказ ад Нацыянальнай галерэі мастацтва ў Вашынгтоне наконт зменаў подпісаў пад працамі мастакоў беларускага паходжання.

Па выніках сустрэчы, наш дырэктар у справе культурніцкай дыпламатыі Алесь Чахоўскі атрымаў ліст ад кіраўніка аддзела калекцый выяваў галерэі Грэгары Моста:

▪️"Тэма абнаўлення нацыянальнасцяў мастакоў апошнім часам актыўна абмяркоўваецца ў бібліятэках і музеях свету і заўсёды прадстаўляла шмат складанасцяў. Мастакі, якія нарадзіліся ў адной краіне, працавалі ў розных мясцінах і мянялі сваё грамадзянства. Змяняліся геаграфічныя межы.

Мы будзем пераглядаць свае запісы па меры магчымасцяў. Спадзяюся, @radakultury дапаможа ў стварэнні паказальніка беларускіх мастакоў, які будзе выкарыстоўвацца як даведка для ўсіх музеяў і бібліятэк".

⚡️Звяртайцеся да замежных пляцовак з просьбаю карэктна падпісаць работы і паходжанне беларускіх мастакоў: карыстайцеся нашымі аргументацыямі і шаблонамі лістоў.

🖼 Мазаіка Надзеі Хадасевіч-Лежэ — партрэт Марка Шагала.

"Sluck", "Sluciae", "Mefecit Slutiae" — такімі меткамі пазначаліся слуцкія паясы, папулярныя ў 2-й палове XVIII ст. элементы шляхецкага строю, што вырабляліся на тэрыторыі Беларусі.

Пачаткова яны зваліся "персідскімі" і месца іх вытворчасці называлася "персіярня". У другой палове XVIII ст. тып "слуцкага пояса" канчаткова сфармаваўся, матывы мясцовай, беларускай, флоры цалкам выцеснілі персідскую арнаментыку.

🧵Вырабленыя ў Слуцку паясы істотна паўплывалі на стылістыку вытворчасці падобных паясоў у іншых гарадах Рэчы Паспалітай і Еўропы. Гэта дало падставу ўжываць тэрмін "слуцкія паясы" для агульнай назвы паясоў такога тыпу, не зважаючы на месца іх вытворчасці.

Сёння ў Беларусі захоўваюцца адзінкавыя экзэмпляры і фрагменты паясоў, а большая іх частка знаходзіцца ў музейных і прыватных калекцыях свету.

Давайце даводзіць да сусветных выставачных пляцовак, што слуцкія паясы — гэта #art_born_Belarus!

📃 Вось поўная аргументацыя паходжання вырабаў.
📩 Шаблон ліста, які можна накіраваць музеям.