23.5° бурчак остида
30.8K subscribers
12.6K photos
5.03K videos
3 files
1.64K links
@burchakostida — дунё майдонида рўй бераётган энг сўнгги янгиликлар, сиёсий таҳлиллар, шарҳлар, статистик ва тарихий маълумотларни биз билан кузатиб боринг!

Алоқа (реклама): @temurmalikuz
Download Telegram
#бурчакстат

Демократия қанчалик кўп тарғиб қилинмасин, дунёнинг кўплаб қисмларида ҳали ҳам инсон ҳуқуқлари билан боғлиқ вазият ҳавас қиларли эмас. Халқаро касаба уюшламалари конфедерацияси ўтказган тадқиқотда ҳам дунёнинг кўплаб қисмларида ишчилар ҳуқуқлари ҳурмат қилинмаслигини кўриш мумкин.

Юқоридаги инфографикада дунё бўйлаб ишчилар ҳуқуқлари таъминланганлиги даражаси ҳақида маълумот берилган. Ишчилар ҳуқуқи бузилиши юқори бўлган ҳудудлар тўқ рангларда тасвирланган.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Профессионал спортчилар дунёдаги энг кўп маош олувчи қатлам ҳисобланади. Ушбу инфографикада дунёдаги энг кўп маош олувчи спортчилар ва уларнинг йиллик маоши миқдори билан танишишингиз мумкин.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Куни кеча қирол Чарлз III'нинг тож кийиш маросими бўлиб ўтди ва унга Буюк Британия ҳукумати томонидан бир неча миллион фунт стерлинг ажратилди. Ушбу инфографикада Буюк Британия қиролларининг тож кийиш маросимига қанча маблағ кетгани акс эттирилган.

Букингем саройининг маълум қилишича, Чарлз III'нинг тож кийиш маросими 50-100 миллион фунт стерлингни ташкил қилган. Шуни ҳисобга олган ҳолда бу Британиянинг сўнгги 200 йилдаги энг қиммат тож кийиши маросими бўлди.

iNews агентлигининг маълумотига кўра, Жорж VI'нинг тож кийиш маросими 1937 йилда 454 000 фунт стерлингга (бугунги кунда 24,8 миллион фунт стерлинг) баҳоланган ва жадвалда иккинчи энг қиммат маросим бўлиб турибди. Қиролича Елизавета II нинг тож кийиш маросими 1953 йилда 912 минг фунт стерлингга тушган ва бугунги кунда бу 20,5 миллион фунт стерлингга тенг.

Жадвалдаги энг арзон маросим 1831 йилда Уилям IV'га тегишли бўлиб, ўша пайтдаги 43 000 фунт стерлингга ёки 2023 йил ҳолатига кўра тахминан 3,6 миллион фунтга тушган.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Покистонда собиқ бош вазир Имрон Хоннинг ҳибсга олиниши бутун мамлакат бўйлаб ғалаён ва норозиликларга сабаб бўлди. Ҳукуматнинг бошқа жавоб чоралари билан бир қаторда, мобил алоқа ва ижтимоий медиа сайтлари каби интернет хизматларидан фойдаланишга ҳам чекловлар киритилди.

Юқоридаги инфографикадан кўриниб турибдики, Покистон ҳукумати қандайдир фуқаролик тартибсизликлари ёки сиёсий воқеаларга жавобан интернет хизматларини тўхтатиш қадамини қўйган дунёдаги кўплаб мамлакатлардан биридир.
Сўнгги узилишдан олдин Surfshark маълумотлар базаси Покистонда 12 та интернетдан узиб қўйиш ҳолатни қайд этган эди — бештаси норозилик намойишлари, биттаси сайлов ва 6 таси умумий сиёсий тартибсизликлар туфайли.

Ҳиндистон ҳам интернет чекловлари энг кўп кузатилган бўлиб, мамлакатда 108 марта интернет узиб қўйилган, уларнинг аксарияти (83 таси) норозилик намойишлари билан боғлиқ.‌‌

Ушбу инфографикадан дунёнинг қайси мамлакатларида интернет узилиши ҳолати кузатилгани ҳақида маълумот олиш мумкин.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Турклар ўзининг навбатдаги раҳбари ҳал қилишини хоҳлайдиган асосий муаммолар

Куни кеча Туркияда президент сайлови бўлиб ўтди. Унда ҳеч бир номзод етарлича овоз тўплай олмагани сабабли, сайловнинг иккинчи тури ҳам ўтказилиши белгиланди.

Туркия ҳозирда оғир иқтисодий шароитни бошдан кечирмоқда ва бу табиий равишда сайловчилар овозига таъсир қилади. Statista Consumer Insights томонидан ўтказилган онлайн сўровномада киритилган 19 та вариантдан иқтисод билан боғлиқ муаммолар аҳолида энг кўп ташвиш туғдириши маълум бўлди. Овоз берган респонденлардан катта авлоднинг 68 фоизи бутун иқтисодиётни, 65 фоизи нархлар ва инфляциянинг ўсиши масаласини, 55 фоизи ишсизлик муаммосини, 52 фоизи эса, қашшоқликни кейинги президент ҳал қилиши зарур бўлган масала сифатида таъкидлаган.

Юқоридаги инфографияда Туркия аҳолиси энг кўп азият чекаётган ва ҳал қилиниши шарт деб ҳисоблайдиган масалалар одамлар нигоҳидаги муҳимлик даражаси бўйича жойлаштирилган.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Қишлоқ хўжалиги ерларининг ўрмонлар қисқариши ҳисобига кенгайиб бораётганини, денгиз захиралари ҳаддан ташқари кўп балиқ овлаш ва маржон рифларининг пластмасса билан тўсилиб қолиши сабабли Ер юзида ўсимлик ва ҳайвон турлари шиддат билан қисқариб бормоқда.

БМТнинг Биологик хилма-хиллик ва экотизим хизматлари бўйича ҳукуматлараро илмий-сиёсий платформаси (IPBES) сайёрамиз ҳолати бўйича энг кенг қамровли текширувлардан бирини ўтказди ва у инсон фаолияти атроф-муҳитга ҳалокатли таъсир кўрсатаётганини аниқлади. "Инсониятнинг озиқ-овқат ва энергияга ҳеч қачон тўлмайдиган эҳтиёжи табиатнинг илгари ҳеч қачон кузатилмаган даражада зарарланишига олиб келди", — дейилади ҳисоботда.

Ўсимликлар, амфибиялар ва маржонлар айниқса хавф остида бўлиб, баҳоланган турларнинг мос равишда 40, 35 ва 30 фоизи йўқолиб кетиш хавфи остидалиги аниқланди. Бироқ, ҳисоботда ушбу тенденцияни тўхтатиш ва вазиятни яхшилаш учун ҳали кеч эмаслиги ҳам қайд этилган.

"Биз ва бошқа барча турлар боғлиқ бўлган экотизимлар сифати ҳар қачонгидан ҳам тез ёмонлашмоқда. Бутун дунё бўйлаб иқтисодиёт, турмуш тарзи, озиқ-овқат хавфсизлиги, соғлик ва ҳаёт сифати асосларини емирмоқдамиз", — деб таъкидлади IPBES раҳбари.

Ушбу инфографикада йўқолиб кетиш хавфи остида бўлган турлар ҳақида маълумот берилади.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

19–21 май кунлари Японияда бўлиб ўтган G7 саммити чоғида АҚШ президенти Жо Байден бошқа давлатларга АҚШнинг Lockheed Martin компанияси томонидан ишлаб чиқарилган F-16 қирувчи самолётларини Украинага етказиб беришга рухсат берди ва ушбу тарихий қарор, Украина президенти Зеленский томонидан олқишланди.

1970 йилларда ишлаб чиқилган ва ҳозирда 25 давлат томонидан фойдаланилаётган бу самолётларнинг етказиб берилиши Вашингтон томонидан шу пайтгача тўсиб қўйилган эди. Агар бу етказиб беришлар ҳақиқатга айланса, Киевга Россия босқинининг бошида мавжуд бўлган 100 га яқин жанговар самолётдан 60 тасини йўқотганидан кейин ҳаво жанговар қобилиятини тўлдиришга имкон беради.
Украинага F-16 самолётларини ким етказиб беришини кўриш керак. 

Энг катта захирага (936 та фаол самолёт) эга ишлаб чиқарувчи мамлакат сифатида АҚШ аллақачон украиналик учувчиларни F-16 дан фойдаланишга ўқитишда иштирок этишга ваъда берган. Графикимиздаги маълумотлардан кўриниб турибдики, америкаликлардан кейин Туркия энг кўп F-16 самолётига эга (243 та самолёт). Улардан кейинги ўринларда Исроил (224), Миср (218), Жанубий Корея (167), Греция (153) ва Тайвань (136 ва буюртма бўйича 66). Қўшма Штатлар билан биргаликда бу давлатлар дунёдаги F-16 флотининг тўртдан уч қисмига эгалик қилади. 

Шунингдек, Белгия (52), Полша (48), Дания (43) ва Голландия (29) каби бошқа Европа мамлакатларида ҳам бир неча ўнлаб F-16 самолётлари мавжуд.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

233 мамлакатда 5292 та мобил маълумотлар режаларини таҳлил қилган Буюк Британиянинг cable.co.uk нархларни таққослаш веб-сайтига кўра, Исроил дунёдаги энг арзон мобил интернетга эга, бир гигабайт маълумот нархи 2022-йилда ўртача атиги 0,04 долларни ташкил қилган. Ҳар тўртта исроилликдан учтаси смартфонга эга бўлганлиги сабабли, бу мамлакатда смартфонларнинг импорт даражаси АҚШдан ҳам юқорироқ.

Бизнинг диаграммамиздан кўриниб турибдики, Италия глобал рейтингда иккинчи ўринда туради, 1 Гб учун 0,12 долларлик паст нарх. Мамлакатда 5G билан мукаммал интернет инфратузилмаси мавжуд, ҳозирда ушбу юрт аҳолисининг қарийб 95 фоизи фойдаланиши мумкин. Шунингдек, у қўшни Сан-Марино ($0,14) бу глобал рейтингда учинчи ўринни эгаллади. cable.co.uk истеъмолчи телекоммуникациялари бўйича таҳлилчиси Ден Хоудлнинг сўзларига кўра, энг арзон мамлакатларнинг кўпчилиги ажойиб мобил ва кенг полосали инфратузилмага эга, бу эса провайдерларга катта ҳажмдаги маълумотларни арзон нархларда таклиф қилиш имконини беради. Баъзи мамлакатларда иқтисодий шароитлар нархни белгилайди, шунинг учун одамлар уни сотиб олишлари учун нарҳ арзон бўлиши муҳим.

Бироқ, энг қиммат тариф режаларидан баъзилари Африка ва Жанубий Американинг узоқ орол давлатларида. Масалан, Фолкленд ороллари 1 Гб интернет нархи 38,45 АҚШ доллари билан 231-ўринни эгаллаган бўлса, Жанубий Атлантикада жойлашган Британиянинг Сент-Еленадаги бир хил миқдордаги мобил маълумотлари ўртача 41,06 долларга – Исроил интернетидан 1000 баравар қимматроқ туради.

Минтақавий жиҳатдан Шимолий Америка энг қиммат ҳисобланади, ҳар бир ГБ учун ўртача харажат 4,98 долларни ташкил этади, бу глобал ўртача 3,12 доллардан юқори. Минтақанинг энг қиммати Канада (5,94 доллар), иккинчи ўринда АҚШ (5,62 доллар), энг арзони эса Гренландиядир (3,36 доллар).

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Европанинг сайёҳлар билан энг гавжум шаҳарлари

Туризм саноати COVID-19 пандемияси энг юқори бўлган йиллардан сўнг тикланди ва севимли шаҳарларнинг маҳаллий аҳолиси туризм ортиши таъсирини ҳис қилишмоқда.

Юқоридаги жадвал маҳаллий дам олувчилар сонини ҳисоблаш учун 2019 йилдаги (пандемиядан олдинги йил) йиллик туризм маълумотларидан фойдаланган ҳолда Европанинг энг машҳур шаҳарлари туристлар билан қанчалик гавжум бўлиши мумкинлиги ҳақида маълумот беради. Келтирилган шаҳарларда бир нафар маҳаллий аҳолига нечта сайёҳ тўғри келиши қайд этилган.

👉 @burchakostida
#бурчакстат

Хитой халқаро майдонда катта қудрат эгаллаб тургани учун Тайван ҳукумати фақат дунёдаги бир нечта кичик давлатларнинг расмий ёрдамига таяниши мумкин. Март ойида илгари Тайваннинг иттифоқчиси бўлган Гондурас Хитой билан дипломатик алоқалар ўрнатишга ҳаракат қилаётганини эълон қилди. Тайван Ташқи ишлар вазирлиги маълумотларига кўра, ҳозирда фақат 13 мустақил давлат Тайпей ҳукуматини тан олади.

Аксарияти Лотин Америкаси ва Кариб ҳавзасида, жумладан Парагвай, Гватемала ва Гаитида жойлашган. Тайваннинг бошқа тўрт иттифоқчиси — Жануби-Шарқий Осиёдаги орол давлатлари, яъни Науру, Палау, Тувалу ва Маршалл ороллари. Бу рўйхат Африкада жойлашган Эсватини Қироллиги ва Европадаги Ватикан давлати билан якунланади.

👉 @burchakostida