[ کانال برهان ]

‍ پاراگراف اول

📝 اما اقامه حدود در غیر از زمان حضور امام علیه السلام و در زمان غیبت امام ع، معروف بین علما عدم جواز این کار است؛ و عده‌ای از علما در این مسئله ادعای اجماع کرده اند. یعنی در جایز نبودن اقامۀ حدود مگر برای امام علیه السلام یا کسی که از جانب امام علیه السلام منصوب شده باشد.

پاراگراف دوم

🔺از برخی از علما نقل شده است که گفته اند فقیهان آگاه به احکام شرعی و عادل مجازند که در حالت غیبت امام علیه السلام اقامه حدود بنمایند؛ و برای این سخن خود به فرمایش امام صادق علیه السلام در حدیث عمر بن حنظله استدلال کرده‌اند که در این حدیث امام فرمودند: « آن دو نفر بنگرند به آن کسی که از میان شما راوی احادیث ماست و در حلال و حرام ما صاحب نظر است و احکام ما را می داند. در این صورت به داوری او راضی شوند.»

می توان گفت که اقامه حدود در محدوده و دایره امر به معروف و نهی از منکر قرار ندارد تا گفته شود در دایرۀ شمول مسائل عمومی قرار می گیرد؛ و آن اجماعی که در کلام فقیهان نسبت به غیر فقیهان قائل شده‌اند [قابل قبول نیست] چرا که این [اقامۀ حدود] عبارت است از آزار دادن و درد وارد کردن به دیگران، که افراد غیر پیامبر اکرم و ائمه معصومین چنین مجوزی ندارند؛ مگر کسی که به طور خاص از جانب امام علیه‌السلام منصوب شده باشد. این ادعا چنانست که اگر اجماع نمی‌بود مجوزی هم نبود. [منظور اینست که با ادعای اجماع علما، برای اقامۀ حدود مجوز صادر شده است.] و این «مقبوله» [یعنی حدیث عمر بن حنظله که نقل کرده‌اند] در مورد اقامه حدود صراحت و جنبۀ آشکاری ندارد؛ [و نمی‌توان بدان استناد کرد.]

✅ اما روایت حفص که می‌گوید: « از امام صادق پرسیدم چه کسی حدود را اقامه می‌کند سلطان یا قاضی؟» امام فرمودند: 👈« اقامه حدود بر عهده آن کسی است که دارای حکم می‌باشد.»👉 به این روایت نیز نمیتوان استناد کرد زیرا فقط قاضی منصوب از طرف معصوم ع دارای حکم است؛ در حالی که نمی‌شود گفت که هر قاضیی به طور کلی دارای حکم است [یعنی هر قاضیی که منصوب هر مقامی باشد]. این مطلب صرف نظر از مشکل سندی این روایت است.

✅ اما روایت مقبوله «ابی خدیجه» که در آن فرموده اند مبادا بعضی از شما دعوای خود را با بعضی دیگر، نزد اهل جور و ستم ببرد؛ بلکه بنگرید به مردی از میان خودتان که چیزی از احکام ما را می داند؛ در این صورت او را در میان خود حکم قرار دهید که من او را قاضی قرار داده ام. پس داوری را به نزد او ببرید.

و نیز سخن صاحب الزمان که در توقیع خود فرمودند که حوادث واقع شده را نزد روات احادیث ببرید زیرا آنها حجت من بر شما هستند و من حجت خدا هستم [بر آنان]. بعضی از کتاب ها روایت را این طور نوشته‌اند که امام فرمودند آنها خلیفه من هستند بر شما تا آخر روایت . . .

از این دو روایت نیز نمی‌توان جواز اقامه حدود در عصر غیبت را استخراج کرد؛ اما روایت مقبوله به آن دلیل که نظر امام ع راجع به محاکمات و داوری هاست. اما توقیع امام عصر چرا مقبول نیست؟ به این دلیل که نمی‌توان دریافت که منظور از حوادث چیست. زیرا احتمال دارد که الف و لام، الف و لام عهد باشد که در سوال شخص سوال کننده آمده است [یعنی مطلب خاصی را پرسیده باشد]. و در نقل دیگری که حکایت شده «فانهم خلیفتی علیکم» نمی‌توان از آن استفاده ولایت عام کرد. زیرا وقتی فرمودند آن ها «خلیفه» من بر شما هستند دارای مشکل است [منظور اینست که چون «آنها» جمع است در حالی که «خلیفه» مفرد می‌باشد؛ پس متن این روایت دارای اضطراب است.]

🔺آقایان علما در تأیید مدعای خود گفته‌اند که تعطیل حدود منجر به ارتکاب محارم و انتشار مفاسد می‌گردد؛ و این امر در نظر شرع مقدس مطلوب نیست. و اقتضای اقامه حد چه در زمانی که امام ع حضور داشته باشند چه غایب باشند در هر دو صورت، وجود دارد. و حکمت اقامۀ حدود به طور قطع به کسی که آن را اقامه می‌کند بر نمی‌گردد؛ بلکه به کسی که مستحق اقامه حدود است و به نوع مکلفین بر می‌گردد؛ بنابراین به ناچار بایستی به طور مطلق، حد اقامه گردد. [ منظور اینست که حدود شرع باید بر مجرمین جاری شود؛ چه اهمیتی دارد که چه کسی جاری می‌کند؟❗️]

در پاسخ می توان گفت چنانچه واجب باشد که در هر دورانی حدود اقامه شود بدون آن که نیاز به نصب معصوم باشد، 👈 در آن صورت لازم می آید که قبل از صدور این روایت مقبوله و روایت مشهوره و صدور توقیع شریف نیز اقامه حدود، بدون نیاز به اجازۀ معصوم، ضروری باشد. 👉 حتی می‌توان گفت بلکه بایستی مومنان عادل یا حتی فساق، وقتی که مجتهدین امکان اقامه حدود ندارند، اقدام به اقامه حدود کنند؛ درست مانند حفظ مال کسی که غایب است یا مال افراد مهجور.

✅ بنابراین بعید نیست که این امر نیز از امور خاص مربوط به معصومین یا کسانی که از جانب آنها به طور خاص گمارده شده اند باشد؛ مثل #جهاد_ابتدائی با کفار که برای غیر معصوم یا غیر منصوب از طرف معصوم جایز نیست.

➖➖➖➖➖
@borrhan

attach 📎

1.8K views05:48