مبحث آموزشی

✍ تبیین روشهای آموزشی نوین کارآفرینی و اشتغال زایی در محیط کسب و کار جوامع محلی

اگر جدیدترین موج تاریخ تحول اجتماعی ، اقتصادی معاصر در ایران را از ابتدای دهه ۶۰ خورشیدی یعنی دو سال و اندی پس از رخداد انقلاب اسلامی و یکسال و اندی پس از شروع جنگ تحمیلی عراق به ایران قرار دهیم، رکود فعالیت های عمرانی و توسعه ، بعلت توقف برنامه های عمرانی ناشی از تغییرات استراتژی توسعه پس از انقلاب و کمبود منابع ارزی و آغاز تحریمهای ناجوانمردانه کشورهای غربی ( در آن موقع به تحریم اقتصادی ، حصر اقتصادی گفته میشد) تمرکز بهره برداری از منابع و امکانات برای دفاع از آب و خاک کشور در مقابل دشمن بعثی ددمنش طی ۸ سال جنگ‌تحمیلی که کاملا آن سیاست گذاری منطقی و اصولی بود و مقارن با سالهای #سکون فعالیت های اقتصادی و کاهش گسترده حجم اجرای پروژه های عمرانی که موجب کاهش توسعه مناطق شهری و روستایی شد، در کارنامه دولت های دوران جنگ و پس از جنگ شاهد فعالیت های عمرانی محدود در روستاها و شهرها بهمراه توسعه مراکز آموزش عالی در شهرهای بزرگ و‌کوچک ، ساخت شهرکهای صنعتی در چندین استان کشور و شکل گیری مجتمع های صنعتی خرد ( کارگاهی )در مناطق حاشیه ای کلان شهرها تحت عنوان آرمانها و آرزوهای رسیدن به خودکفایی اقتصادی - صنعتی در ایران بودیم .

لیکن پس از پایان جنگ ،شاهد شکل گیری موجهای نوین مهاجرتهای خانوارها و‌جوانان از روستاها به حاشیه شهرها و به شهرک های صنعتی ساخته شده در دهه ۷۰ بعلت جاذبه زندگی و رفاه نسبی شهری ، فرصت های اشتغال زایی بیشتر و فقدان جذابیت های مناطق روستایی و محلی از منظر نسل نو ایرانی برای ماندن و کار و زندگی کردن و ... همه موجب تضعیف انگیزه های زندگی و کار در جمعیت ساکن در روستاهای ایران پس از خاتمه جنگ تحمیلی گردید و علی رغم تلاشهای گسترده دولت ها بعد از جنگ در احداث راههای روستایی ، برق رسانی وسیع به روستاها ، تامین آب آشامیدنی سالم ، گاز کشی و وصل روستاها به شبکه مخابراتی کشور از جمله اقدامات موثر دولت های پس از جنگ برای بالابردن سطح رفاه عمومی و تجهیز امکانات نوین خدماتی در روستاهای کشور بود و حتی در دولت های دوره های نهم و دهم شاهد مطرح شدن طرحهای تشویقی "' بازگشت به روستاها "' بودیم . اما با همه این برنامه ها و فعالیت ها شاهدیم بسیاری از روستاها یا تخلیه از جمعیت و یا با کاهش شدید جمعیت مواجه شدند و در اطراف شهرهای بالای ۲۰۰۰۰۰ نفر جمعیت ، بسیاری از اراضی و باغات مناطق روستایی خوش آب و‌هوا تبدیل به #خوابگاه ویلاها در طی ۲۰ سال گذشته بدنبال اجرایی شدن پروژه (باغ شهرها) شده اند ؟!
برای یافتن پاسخ های دقیق تر یکبار دیگر لازمست به تغییر استراتژی اقتصاد کلان کشور که از نیمه دوم دهه ۸۰ تحت عنوان تئوری اقتصاد بازار آزاد و نظریه توسعه بخش خصوصی که بیشتر از اینکه اقتصاد داخلی بسوی #تولید محور برود به سوی اقتصاد #تاجر مسلک مبتنی بر واردات کالاها برود و جایگزین اقتصاد ترکیبی اقتصاد دولتی - خصوصی - تعاونی تولید محور طراحی شده در سالهای ابتدایی انقلاب تحت عنوان #استقلال اقتصادی که مد نظر بود ،شود .
مطالعه سالهای دوران گذار اقتصادی دهه های ۸۰ و‌۹۰ نشان میدهد که سه عامل شاخص در تضعیف اقتصاد مولد جوامع محلی کشورمان موثر بوده اند :

۱- تغییر استراتژی اقتصاد کلان و تلاش در مسیر توسعه بخش خصوصی بدون وجود زیرساخت های لازم و برنامه ریزی شده و پیش از اجرای طرح آمایش سرزمین

۲- فقدان رویکرد مدیریت های سیستمی و استراتژیک در بین تصمیم سازان و تصمیم‌گیران نسبت به کل پازل کلان اقتصاد ایران و برنامه چشم انداز ۲۰ ساله

۳- تغییرات شدید فرهنگی - اجتماعی بین نسلی که موجب عوض گردیدن بنیادین دیدگاههای نسل نوع به سبک زندگی ، فرهنگ کار و نحوه تامین معیشت در ایران امروز شده است .

این عوامل و البته سایر عوامل فرعی از جمله دلایل تغییرات و عدم توازن بین اقتصاد جوامع محلی با شهرها در طی دو دهه گذشته ایران گردیده است .

لازمست یکبار دیگر به عزیزانی که این سلسله مقالات پیوستار را مطالعه مینمایند، یادآوری گردد که این مطالعات و‌ارزیابی ها ، فقط تحلیلی مبتنی بر یافتن رابطه علت - معلولی پدیده های اجتماعی و اقتصادی نوین از منظر مطالعه گران ریسک های #نامشهود و با استفاده از دانش و نظریات دانشمندان علم مدیریت بازاریابی صورت می پذیرد و‌ سعی می شود با یافتن رابطه علت - معلولی تغییرات اجتماعی ، اقتصادی نوین در ایران امروز، نوع کارکردهای مشاغل امروزین در جوامع محلی و شهری طی دو دهه گذشته ،نسبت به شناخت دقیق تر عوامل ایجاد تحولات #اکو سیستم محیط کسب و‌کار کشورمان از منظر روش های ارزیابی SWOT ، دلفی ، تطبیقی به شناسایی ، تجزیه و تحلیل و جمع بندی مباحث از منظر مطالعه گران ریسک های #نامشهود محیط کسب و‌کار جوامع محلی و‌ ملی بپردازیم...

پایان قسمت هجدهم

✅ باشگاه استارتاپ پتاف

#مدیریت ریسک ،دانش پشتیبان توسعه همه جانبه ملی

✏️📕 یادداشت روز

《 کارآفرینی اجتماعی راه حل کنترل ریسک های محیط کسب و کار ملی》

✅ سالهای پس از جنگ عراق علیه ایران به تدریج شاهد رونق اقتصادی کشور بودیم . نشانه های یک روند توسعه متوازن در همه زمینه ها دیده می شد .

در صادرات نفتی و غیر نفتی ، تاسیس کارخانجات متوسط و کوچک و گسترش سطح زیر کشت مزارع و باغات و افزایش تعداد دانشگاهها و پژوهشکده ها و ... فعالیت ها بطور منطقی رو به گسترش بود . همه چهار چرخ اتوبوس اجتماع و اقتصاد با نظم و ترتیب خوبی حرکت می نمود. از همان سالهای ابتدایی انقلاب یک روحیه اقتصادی #تولید محور در نزد شهروندان ایرانی شکل گرفته بود و منظم پیش میرفت .

✅ یک برنامه و توازن مناسب و منطقی در حوزه سرمایه گذاری ، جذب نیروهای انسانی در حال کار ، تولید و عرضه بین بخش های مختلف کشاورزی ، صنعت ، خدمات وجود داشت .
معادله درآمد = هزینه خانوارها ، بنگاهها ، تعادل و توازن قیمت ها و ارزش محصولات اعم از کالاها ، خدمات ، مسکن ، دارو ، درمان و دستمزدهای مناسب نیروهای کار وجود داشت .

✅ به تدریج فارغ التحصیلان پرورش یافته دانشگاههای دهه ۶۰ - ۷۰ وارد اجتماع و بازار کار شدند و طبیعتا تعادل بین عرضه و تقاضای بازار کار بهم ریخت و از سوی دیگر با افزایش ورود دلارهای نفتی و صادرات غیر نفتی اندیشه حاکم بر صاحبان کسب و کار نسل های پیش و یکی دو دهه بعد از انقلاب که بر #تولید محوری استوار و باورمند بود به #تاجر مسلکی و #کاسب منشی سوق یافتند .

این تغییر روند محیط کسب و کار داخلی در صورتی ،سریع بسوی فربه شدن نامتوازن #بخش خدمات صورت می پذیرفت که روند صنعتی شدن چند کشور در شرق آسیا که نیاز به بازار مصرف کالاهایشان داشتند بی تاثیر در تغییر استراتژی اقتصادی کشورهای درحال توسعه در غرب آسیا نبود . زیرا آن کشورها بعلت سرمایه گذاری عظیم در تولید انبوه انواع کالاها ، کنترل نرخ تورم و ... قادر به تولید کالاها به قیمت پایین بودند( به نوعی دامپینگ ) و برعکس با افزایش تورمی قیمت کالاها و خدمات در ایران کم کم #توجیه اقتصادی برای بسیاری از تولیدات داخلی از بین رفت و شاهد تعطیلی بسیاری از کارخانجات بزرگ دارای برند و کارخانجات متوسط ، کوچک و کارگاهها در ایران طی ده - پانزده سال اخیر بودیم .( البته عوامل مختلف دیگری در توقف فعالیت های کارخانجات بزرگ و کوچک داخلی هم ذی مدخل بوده اند که در جای خویش قابل بررسی هستند .)

- در فضای مجازی بارها و بارها شاهد ارسال پست هایی بوده و هستیم که با حسرت از تعطیلی فلان کارخانه لوازم خانگی ایرانی ، فلان رشته صنعتی (مثلا نساجی ، پوشاک ، خشکبار و ...) بطور نوستالوژیک یاد میکنند . !!!!!

✅ بعنوان یک مطالعه گر ریسک ، کمتر در این سالها از خیل هموطنان تحصیل کرده دیده ام که همچون زمان تحصیل در دانشگاه که #مطالعه و تحقیق ، پروژه ، پایان نامه ، تز دکتری و ... که به رابطه علت - معلولی پدیده ها می پردازند ،به مطالعه و بررسی این موضوعات نیز بپردازند . !!!!! انگار تغییرات سریع و نامتوازن در کاهش سهم تولیدات بخش صنعت و نامتقارن بودن تولید ، توزیع و کاهش #بهره وری بخش کشاورزی در مقابل افزایش بی رویه و غیر منطقی سهم خدمات در تولید ناخالص ملی (GNP) مهم نبود که به تحقیق و بررسی دامنه دار این #ریسک های نامشهود بطور گسترده بپردازند !!!!!

✅ بی شک تغییر استراتژی اقتصادی در ایران ،همچون بسیاری از کشورهای جهان فرصت ها و تهدیدات مختلفی بوجود می آورد . محاسبه و میزان تاثیر گذاری این تغییرات بعنوان اینکه در اقتصاد کشور با تغییرات در رویکردها ، قوانین و سیاست های اقتصادی چه نقاط ضعف و یا قوت و چه تهدیدات یا فرصت هایی به چه میزان برای کدام یک از بخش های اقتصادی ، بازار سرمایه ، بازار پولی ، بازار کار ، بازار بیمه و ... از سوی کارشناسان دولتی در وزارتخانه های متولی ،سازمان برنامه و بودجه ، بانک مرکزی ، بیمه مرکزی و اتاق های بازرگانی، مرکز پژوهش های مجلس بصورت #سیستماتیک و #کلان نگر #خرد نگر وجود داشته یا خیر !!!!!حداقل نگارنده بی اطلاعم !!!!!

✅حمایت از تولیدات داخلی (اعم از کالاها و خدمات ) رونق اقتصادی کشور و دستیابی به تراز مثبت بازرگانی به #توزیع متقارن فرصت ها برای همه اشخاص در همه مناطق و بخش های اقتصادی و #حاکمیت بدون تعارف قوانین و مقررات کشور دارد .

✅ در کشورهایی که اخیرا به توسعه دست یا در حال دست یافتن هستند ، در دوره اضمحلال اقتصادهای سوسیالیستی و ظهور نامتوازن اقتصاد نئولیبرالیسم ،امروزه رویکرد #کارآفرینی اجتماعی به کمک توسعه اکوسیستم های کسب و کار با بهره برداری از #دانش مدیریت ریسک و #دانش مدیریت بازاریابی برای رسیدن به توازن در توسعه همه جانبه آمده !!! می توان به این روش نیز فکر کرد ؟؟؟؟؟

چهارشنبه : ۱۱/ ۱/ ۱۴۰۰

کارشناس مطالعات ریسک و بیمه ،حاجی اشرفی