📌کار جوهر زن نیز هست: نگاهی به بحران #بیکاری زنان
✍️ سیمین کاظمی
🔸در آماری که درباره اشتغال منتشر می شود، اکنون شاخصی مورد توجه قرار گرفته که با کمی تدقیق می توان دریافت کارکرد واقعی و برداشت غالب از آن توجیه تقسیم کار جنسیتی و تأیید ایدئولوژی خانه نشینی زنان است.
🔸 این شاخص که نرخ مشارکت اقتصادی خوانده می شود بر اساس جمعیت فعال (شامل شاغلان و بیکاران بالای ده سال) محاسبه می شود، و طبق نتایج چنین محاسبه ای #نرخ_مشارکت_اقتصادی زنان در سال 1395 حدود 14.9 درصد برآورد شده است. یعنی حدود 85 درصد جمعیت زنان نه تنها شاغل نیستند بلکه حتی جز جمعیت بیکار هم محاسبه نشده اند.
🔸 از طرف دیگر در همین آمار جمعیت زنان خانه دار (که از نظر اقتصادی جمعیت غیرفعال تلقی می شود) بیش از بیست میلیون نفر اعلام شده، و قریب به سه میلیون نفر از جمعیت زنان غیرفعال از نظر اقتصادی (که نه شاغلند و نه جز جمعیت بیکار و جویای کار) زنان دارای تحصیلات لیسانس و بیشتر از آن هستند.
🔸 در واقع چنین شاخصی به مخاطب چنین القا می کند که بخش عمده ای از زنان که بیست میلیون نفر از آنها زنان خانه دار هستند، به طور انتخابی و خودخواسته خواهان مشارکت اقتصادی نیستند و با پذیرش تقسیم کار جنسیتی خانه داری را انتخاب کرده اند؛ و علاوه بر این حتی زنان تحصیلکرده هم به مشارکت اقتصادی یعنی انتخاب شغل یا تلاش برای یافتن شغل تمایل نداشته و در خانه نشستن را به کار کردن ترجیح می دهند.
🔸جداول و نمودارهای آماری که از وضعیت اقتصادی زنان منتشر می شود اگر چه بی طرف، دقیق و علمی به نظر می رسند، اما تحلیل وضعیت اشتغال زنان بر اساس شاخصی مانند نرخ مشارکت اقتصادی، نشان دهنده ذهنیت مسلط جنسیت زده ای است که نقش اقتصادی زنان را جدی نمی گیرد و می کوشد با چنین تقسیم بندی هایی واقعیت های اجتماعی را مسخ شده و البته موجه جا بزند.
🔸چنین شاخصی اگر از دریچه ای دیگر نگریسته شود، خود می تواند بیانگر #تبعیض_جنسیتی علیه زنان در حوزه اشتغال باشد. در واقع شاخص کاهش نرخ مشارکت اقتصادی زنان، می کوشد، عدم فعالیت اقتصادی را به خودِ زنان نسبت دهد و عاملیت زنانه ای برای آن بتراشد، بدون آنکه اشاره ای به ساختاری بشود که با مسدود کردن نظامند و برنامه ریزی شده مسیر ورود زنان به حوزه اشتغال و حذف تدریجی زنان شاغل توانسته است، خیل عظیمی از زنان را از میدان رقابت بیرون کند.
🔸واقعیت این است که زنان نه تنها نسبت اشتغالشان ناچیز است، بلکه جمعیت بزرگی از آنها که زنان تحصیلکرده را هم در برمی گیرد با سرخوردگی از یافتن شغل حتی دیگر در میان جمعیت بیکار هم لحاظ نمی شوند و اکنون طبقه مجزایی به نام جمعیت غیرفعال را تشکیل می دهند. البته نباید از قلم انداخت که در میان همان جمعیت فعال اقتصادی هم نرخ بیکاری زنان 20.7 درصد است که دوبرابر نرخ بیکاری مردان برآورد می شود.
♦️متن کامل یادداشت در شماره 4 فصلنامه اقتصادی فرهنگی "نقطه بند"
@bidarzani
@drsiminkazemi
✍️ سیمین کاظمی
🔸در آماری که درباره اشتغال منتشر می شود، اکنون شاخصی مورد توجه قرار گرفته که با کمی تدقیق می توان دریافت کارکرد واقعی و برداشت غالب از آن توجیه تقسیم کار جنسیتی و تأیید ایدئولوژی خانه نشینی زنان است.
🔸 این شاخص که نرخ مشارکت اقتصادی خوانده می شود بر اساس جمعیت فعال (شامل شاغلان و بیکاران بالای ده سال) محاسبه می شود، و طبق نتایج چنین محاسبه ای #نرخ_مشارکت_اقتصادی زنان در سال 1395 حدود 14.9 درصد برآورد شده است. یعنی حدود 85 درصد جمعیت زنان نه تنها شاغل نیستند بلکه حتی جز جمعیت بیکار هم محاسبه نشده اند.
🔸 از طرف دیگر در همین آمار جمعیت زنان خانه دار (که از نظر اقتصادی جمعیت غیرفعال تلقی می شود) بیش از بیست میلیون نفر اعلام شده، و قریب به سه میلیون نفر از جمعیت زنان غیرفعال از نظر اقتصادی (که نه شاغلند و نه جز جمعیت بیکار و جویای کار) زنان دارای تحصیلات لیسانس و بیشتر از آن هستند.
🔸 در واقع چنین شاخصی به مخاطب چنین القا می کند که بخش عمده ای از زنان که بیست میلیون نفر از آنها زنان خانه دار هستند، به طور انتخابی و خودخواسته خواهان مشارکت اقتصادی نیستند و با پذیرش تقسیم کار جنسیتی خانه داری را انتخاب کرده اند؛ و علاوه بر این حتی زنان تحصیلکرده هم به مشارکت اقتصادی یعنی انتخاب شغل یا تلاش برای یافتن شغل تمایل نداشته و در خانه نشستن را به کار کردن ترجیح می دهند.
🔸جداول و نمودارهای آماری که از وضعیت اقتصادی زنان منتشر می شود اگر چه بی طرف، دقیق و علمی به نظر می رسند، اما تحلیل وضعیت اشتغال زنان بر اساس شاخصی مانند نرخ مشارکت اقتصادی، نشان دهنده ذهنیت مسلط جنسیت زده ای است که نقش اقتصادی زنان را جدی نمی گیرد و می کوشد با چنین تقسیم بندی هایی واقعیت های اجتماعی را مسخ شده و البته موجه جا بزند.
🔸چنین شاخصی اگر از دریچه ای دیگر نگریسته شود، خود می تواند بیانگر #تبعیض_جنسیتی علیه زنان در حوزه اشتغال باشد. در واقع شاخص کاهش نرخ مشارکت اقتصادی زنان، می کوشد، عدم فعالیت اقتصادی را به خودِ زنان نسبت دهد و عاملیت زنانه ای برای آن بتراشد، بدون آنکه اشاره ای به ساختاری بشود که با مسدود کردن نظامند و برنامه ریزی شده مسیر ورود زنان به حوزه اشتغال و حذف تدریجی زنان شاغل توانسته است، خیل عظیمی از زنان را از میدان رقابت بیرون کند.
🔸واقعیت این است که زنان نه تنها نسبت اشتغالشان ناچیز است، بلکه جمعیت بزرگی از آنها که زنان تحصیلکرده را هم در برمی گیرد با سرخوردگی از یافتن شغل حتی دیگر در میان جمعیت بیکار هم لحاظ نمی شوند و اکنون طبقه مجزایی به نام جمعیت غیرفعال را تشکیل می دهند. البته نباید از قلم انداخت که در میان همان جمعیت فعال اقتصادی هم نرخ بیکاری زنان 20.7 درصد است که دوبرابر نرخ بیکاری مردان برآورد می شود.
♦️متن کامل یادداشت در شماره 4 فصلنامه اقتصادی فرهنگی "نقطه بند"
@bidarzani
@drsiminkazemi