گفتگو با آزاده دواچی:
📌زنانگی در شعر زنان مهاجر تبلور بیشتری دارد
✍️مریم رحمانی
🔸در دهههای اخیر، #شعر_زنان بیشتر به سمت محافظهکاری در معنا و پنهان کردن زبان اعتراضی متمایل شده است و بیش از آنکه در برگیرنده نگاه انتقادی به مضامین اجتماعی باشد، حول مسائل سطحی اجتماع میچرخد. این روند به خصوص از چند سال گذشته رشد بیشتری داشته است و نیاز به تحلیل عمیق و بررسی همهجانبهای دارد.
🔸مسئلهی سانسور در خصوص شعر زنان شدیدتر است چرا که زنان برای بازتاب دغدغههایشان در شعر با موانع بیشتری مواجه هستند. زنان از یک سو دغدغهی سانسور را دارند، از سوی دیگر باید بر ساختار مردانهی ادبیات ایران هم غلبه کنند.
🔸عامل دیگر به نظر من محافظهکار شدن اکثر زنان شاعر است، بیشتر شاعران زن ترجیح میدهد بهجای نقد و تحلیل شرایط سیاسی- اجتماعی، فضای امنتری را برای خود مهیا کنند تا بتوانند بنویسند و مجوز بگیرند.
🔸البته در میان شاعران امروز گاهی به آثاری هم بر میخوریم که توانستهاند تا حدی بازتاب دغدغهی زنان از شرایط اجتماعی باشند؛ اما به نظرم تعداد این نوع از اشعار نسبت به گذشته بهشدت کاهش یافته است که این خود یک نوع آسیب جدی در شعر امروز زنان ایران است و قطعا نیاز به بررسی و تحلیل بیشتری دارد که باید مفصل به آن پرداخت.
🔸به نظر من در این فضا زنان به دنبال یافتن جایگاه امنی برای خودشان هستند که بتوانند نقش بیشتری ایفا کنند، در واقع نوشتن این فضا را برای زنان ایجاد میکنند تا حتی اگر نگاه #فمینیستی هم نداشته باشند، اما بخشی از دغدغههای حضور خود در جامعه را در شعر بازتاب دهند.
🔸شعر زنان مهاجر هم مشابه با زنان داخل ایران نوعی ایجاد فضا برای برقراری گفتمان است. مهاجرت پدیدهی پیچیدهای است و قطعاً بر شعر زنان هم تأثیر میگذارد. شرایط زنان مهاجر دستخوش عوامل زیادی است و بنابراین شعری که در مهاجرت نوشته میشود عموما جدا از مضامین مشترک با زنان در ایران بازتاب صدای زنان مهاجر و تجربهی آنها از مهاجرت است.
🔸به نظرم نقطهی قوت شعر زنان مهاجر همین بازتر شدن فضا و ساختارشکنی است که شاید در ایران آن چنان به وضوح نتواند اتفاق بیفتد.
🔸 من تفاوتی که میان شعر شاعران زن در ایران و در خارج از ایران میبینم در همین ساختارشکنی و واضحتر بودن آن است که به نظرم روند شعر زنان مهاجر ایرانی را مجزا کرده است.
🔸حساسیت حکومت به مسئلهی زن و به خصوص جایزهای مختص زنان، امکان را برای معرفی و نقد بهتر شاعران زن بهخصوص از منظر دیدگاههای فمینیستی بسیار محدود کرده است؛ اما به نظر من بهترین کار در حال حاضر بهرهگیری از تمامی امکانات برای معرفی و تشویق شاعران زن برای بهبود کارشان است.
🔸من بهسختی دیدهام که کانال تلگرامی مخصوص شاعران زن باشد و یا فقط شاعران زن در وبسایتی به معرفی آثارشان بپردازند. شاید بد نباشد از این فضا بیشتر بهره جست، کانالهای مخصوص معرفی شاعران زن در فضای مجازی که بتوان در آن شاعران زن و آثارشان را معرفی کرد.
🔸به نظرم باید تا حد امکان از مجلات چاپی و روزنامهها تا جایی که مجوز داده میشود، استفاده کرد. به نظرم تنها راه غلبه بر فضای یاس فرهنگی که گریبان بسیاری از شاعران و نویسندگان ما، اعم از زن و مرد را گرفته، همین است. به هر حال این راهها هم در بلندمدت تا حدی میتواند به معرفی شاعران زن کمک کند.
@bidarzani
https://t.me/iv?url=http://bidarzani.com/28138&rhash=3ec4f87be6d7d1
📌زنانگی در شعر زنان مهاجر تبلور بیشتری دارد
✍️مریم رحمانی
🔸در دهههای اخیر، #شعر_زنان بیشتر به سمت محافظهکاری در معنا و پنهان کردن زبان اعتراضی متمایل شده است و بیش از آنکه در برگیرنده نگاه انتقادی به مضامین اجتماعی باشد، حول مسائل سطحی اجتماع میچرخد. این روند به خصوص از چند سال گذشته رشد بیشتری داشته است و نیاز به تحلیل عمیق و بررسی همهجانبهای دارد.
🔸مسئلهی سانسور در خصوص شعر زنان شدیدتر است چرا که زنان برای بازتاب دغدغههایشان در شعر با موانع بیشتری مواجه هستند. زنان از یک سو دغدغهی سانسور را دارند، از سوی دیگر باید بر ساختار مردانهی ادبیات ایران هم غلبه کنند.
🔸عامل دیگر به نظر من محافظهکار شدن اکثر زنان شاعر است، بیشتر شاعران زن ترجیح میدهد بهجای نقد و تحلیل شرایط سیاسی- اجتماعی، فضای امنتری را برای خود مهیا کنند تا بتوانند بنویسند و مجوز بگیرند.
🔸البته در میان شاعران امروز گاهی به آثاری هم بر میخوریم که توانستهاند تا حدی بازتاب دغدغهی زنان از شرایط اجتماعی باشند؛ اما به نظرم تعداد این نوع از اشعار نسبت به گذشته بهشدت کاهش یافته است که این خود یک نوع آسیب جدی در شعر امروز زنان ایران است و قطعا نیاز به بررسی و تحلیل بیشتری دارد که باید مفصل به آن پرداخت.
🔸به نظر من در این فضا زنان به دنبال یافتن جایگاه امنی برای خودشان هستند که بتوانند نقش بیشتری ایفا کنند، در واقع نوشتن این فضا را برای زنان ایجاد میکنند تا حتی اگر نگاه #فمینیستی هم نداشته باشند، اما بخشی از دغدغههای حضور خود در جامعه را در شعر بازتاب دهند.
🔸شعر زنان مهاجر هم مشابه با زنان داخل ایران نوعی ایجاد فضا برای برقراری گفتمان است. مهاجرت پدیدهی پیچیدهای است و قطعاً بر شعر زنان هم تأثیر میگذارد. شرایط زنان مهاجر دستخوش عوامل زیادی است و بنابراین شعری که در مهاجرت نوشته میشود عموما جدا از مضامین مشترک با زنان در ایران بازتاب صدای زنان مهاجر و تجربهی آنها از مهاجرت است.
🔸به نظرم نقطهی قوت شعر زنان مهاجر همین بازتر شدن فضا و ساختارشکنی است که شاید در ایران آن چنان به وضوح نتواند اتفاق بیفتد.
🔸 من تفاوتی که میان شعر شاعران زن در ایران و در خارج از ایران میبینم در همین ساختارشکنی و واضحتر بودن آن است که به نظرم روند شعر زنان مهاجر ایرانی را مجزا کرده است.
🔸حساسیت حکومت به مسئلهی زن و به خصوص جایزهای مختص زنان، امکان را برای معرفی و نقد بهتر شاعران زن بهخصوص از منظر دیدگاههای فمینیستی بسیار محدود کرده است؛ اما به نظر من بهترین کار در حال حاضر بهرهگیری از تمامی امکانات برای معرفی و تشویق شاعران زن برای بهبود کارشان است.
🔸من بهسختی دیدهام که کانال تلگرامی مخصوص شاعران زن باشد و یا فقط شاعران زن در وبسایتی به معرفی آثارشان بپردازند. شاید بد نباشد از این فضا بیشتر بهره جست، کانالهای مخصوص معرفی شاعران زن در فضای مجازی که بتوان در آن شاعران زن و آثارشان را معرفی کرد.
🔸به نظرم باید تا حد امکان از مجلات چاپی و روزنامهها تا جایی که مجوز داده میشود، استفاده کرد. به نظرم تنها راه غلبه بر فضای یاس فرهنگی که گریبان بسیاری از شاعران و نویسندگان ما، اعم از زن و مرد را گرفته، همین است. به هر حال این راهها هم در بلندمدت تا حدی میتواند به معرفی شاعران زن کمک کند.
@bidarzani
https://t.me/iv?url=http://bidarzani.com/28138&rhash=3ec4f87be6d7d1
بیدارزنی
زنانگی در شعر زنان مهاجر تبلور بیشتری دارد/مریم رحمانی
آزاده دواچی مترجم، شاعر و فعال حوزه زنان، دارای مدرک کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی؛ فوقلیسانس زبان و ادبیات انگلیسی، در حال حاضر محقق جامعهشناسی در حوزه زنان، دستیار تحقیق در مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه «دیکن» ملبورن است. او فعالیت ادبی خود را از اواخر…