Yunivarsitichi barattootasaa qaxalee eebbisiise, badhaase


Yunivarsitiin Barnootaa Kotobee barattootasaa 78 "Kotebe Metropolitan University, Menilik I Science Shared Campus"tti barachaa turaniifi qormaata kutaa 12ffaa bara 2013tiin qabxii olaanaa galmeessisan bakka maatiin barattootaa, pirezidaantiin yunivarsitichaa Doktar Birhaanamasqal Xannaa, barsiisonniifi barattoonni jalaa dhufan, hogganaan Biiroo Barnoota Finfinnee Obbo Zalaalam Mulaatuufaan argamanitti har'a sirna ho'aadhaan waraqaa ragaatiin eebbisiise, mobaayiliifi taabileetii badhaase.

Barattoonni mana barumsichaa qormaata kutaa 12ffaa kanaan akka biyyaatti qabxii olaanaa kan galmeessisan yoo ta'u, Alaazaar Takkaa Gammachuu Herregaafi Fiiziksii 100 keessaa 100 cufee qabxii waliigalaa
600 keessaa 563 fiduun akka biyyaatti tokkoffaa ta'ee badhaafameera.

Saganticharratti barattootasaa kutaa 12ffaa firii 600 ol galmeessisan 42f beekamtii kan kenne yoo ta'u, barsiisota barattoota kanneen ga'oomsuurratti gumaachanis badhaaseera.

@barattootaoromo

Rakkoo nageenyaa Yunivarsiitii Boongaatti mudateefi yaaddoo barattootaa

Rakkoo nageenyaa tibbana Yunivarsiitii Boongaatti uumameen barattoonni 50 ol ari’amuufi kan biroon lakkoofsi isaanii hin beekamne yunivarsiiticha dhiisanii bahuun himameera.  

Barattoonni 50 ol ari’aman kunneen hookkara lubbuu darbuu (fannifamee argamuu) barataa tokkoo hordofee uumameen ta’uu barattoonni himaniiru.  

'‘Dabalataan barattoonni lakkoofsi isaanii hin beekamnes yaaddoo nageenyaa qabanirraa ka’uun mooraa dhiisanii bahaniiru'’ jedhu barattoonni.

Barataan yunivarsiitichaa yaaddoo nageenyaa qaburraa kan ka’e maqaansaa akka hin himamne gaafate tokko, “ijoollee dhalattoota asiifi ijoollee Oromoo gidduutti akka tasaa mana kaaffee wayii keessatti (torbee tokko dura) lolli ka’ee, kanumarraan kan ka’e ijoolleen wal qeeqxe” jechuun BBC'ti himeera.

Taatee kana booda Yunivarsiiticha keessatti wal doorsisnii fi yaaddoon nageenyaa akka ture barataan kun hima.

Lubbuun barataa darbee argamuu…
Torbee darbe Kamisa Adoolessa 28, 2022 ganama barataa waggaa tokkoffaa mummee barnootaa Saayinsii Uumamaafi dhalootaan godina Iluu Abbaa Boor ta’e gamoo yunivarsiitichaa tokko irratti fannifamee lubbuun darbee argamuu barataan biraan BBC'n haasofsiise himeera.  

Baratichi Roobii galgala mana dubbisa kitaabaa yunivarsiitichaa akka tureefi halkan sana gara iddoo bulti (dormitory) akka hin deebine barataan nageenyasaaf maqaansaa akka hin himamne gaafate kun ni dubbata.

Sana boodas barattoonni dhalootaan Oromoo ta’an akkaataa du’a baratichaa irraa shakkii qabaachuun gaafii kaasuu isaanii hima.  

“Ijoollumti keenya ‘mucaan kun osoo of ajjeessuuf karoora qaba ta’ee biyya bosonaa keessa jirra; bosona hin lixuu?’ maal gochuu halkaniin gamoo sana gubbaa bahe?’ jechuun lola kaasanii ture,” jedha.  

Dabalataan “ijoolleen Oromoo ta’an ‘mucaan kun maalif du’e’ kan jedhuun walitti baay’atanii waa’eesaa haasa’uu jalqabnaan waardiyyoonnii fi hojjettoonni qe’ee keessaa ‘walbira hin dhaabbatinaa’ jechuun ijoollee keenya reebuu jalqaban,” jedha barataan kun.

Reeffi baratichaa iddoo fannifamee buufamee qorannoof ambulaansiin qe’ee Yunivarsiitichaatii bahullee akkaataa du’a baratichaa irratti gaafii barattoonni kaasaniif Yunivarsiitichi deebii akka hin laannees barataan kun hima.

Dhimmicharratti Kibxata Adoolessa 02, 2022 ibsa kan baase Paartiin Addi Bilisummaa Oromoo (ABO), “barataa Darajjee Maammoo jedhamu, dhalootaan Godina Iluu Abbaa Booraa Ona Bachoo ta’e fannifamee ajjeesamuun reeffi isaa argamee jira,” jedhe.  

Dabalataan Yunivarsiitichatti barattoota dhalattoota Oromoo ta’an irratti “dhiibbaan qor-qalbiifi doorsisaa irratti deemsisamaa ture” jechuun dhaabichi komateera.

Gama biraatin Yunivarsiitiin Boongaa dhimma kana ilaalchisee ergaa fuula Feesbuukii isaarratti maxxanseen “gaddi barataa tibbana tasa dhabneen nutti dhagahame kan maatiin gadi ta’uu baatullee, barattoonni ajandaa badaa qaban tokko tokko dhimma du’a baratichaan hidhata hinqabne afarsuun qabeenya dhaabbatichaa barbadeessuu, hojjettoota dhaabbatichaa reebuufi hojiin baruu barsiisuu akka gufatu taasisuun dhaabbaticha irratti miidhaa geessisaniiru,” jedheera.

Haa ta’u malee, eenyummaa barataa kanaas ta’e sababa du’a isaa ilaalchisee yunivarsiitichi waan jedhe hin qabu.

Dhimma barattoota ari’amanfi mooraa dhiisanii bahanii
Rakkoo lubbuu darbuu barataa hordofee Yunivarsiitii Boongaa keessatti uumameen barattoonni dhalattoota Oromoo lakkoofsaan hin beekamne mooraa yunivarsiitichaa dhiisanii bahu barattoonni BBC'n himaniiru.  

“Ijoolleen hundi ‘ni galla’ jedhanii boorsaa fudhatanii bahan. ‘Hin galtan’ jedhanii nu dhorkan. ‘Yoo galtanis immoo mallatteessitanii baatu malee fedhii keessanin isin hin gaggeessinu’ jedhanii ijoollee baay’ee dhorkan” jedha barataan BBC'tti dubbate.

Barataan biraa ammoo “Yunivarsiitichi ‘taa’aa baradhaa, wanti lola geessisu hin jiru, ofiima keessaniin wal loltan, ofiima keessaniin mana daaktan, maal taatanii fiigdu’ gaafa jedhan ijoolleen immoo dhiphina keessa galan,” jedha.

​Galmeen Barattoota Manneen Barnootaa Naannoo Oromiyaa Hagayya 23/2014 Akka jalqabamu Ibsame. 13/12/2014
========================
Hogganaan Biiroo Barnootaa Oromiyaa Dr. Tolaa Bariisoo Manneen Barnootaa Naannoo Oromiyaa keessatti argaman hundi Barattootaa Bara 2015 barachuuf gara manneen barnootaa dhufan Hagayya 23/2014 irraa jalabee hanga Fulbaana 08/2015tti akka galmaa'an ibsaniiru.
Haaluma kanaan Manneen Barnootaa keenyas Waajjira Barnootaa Godinaaleefi Aanaalee waliin ta'uun gamanumaa akka qophii barbaachisaa akka taasisan dhaamsa dabarsaniiru.
Haaluma walfakkaatuun maatiin barattootaafi barattootni dursitanii qophaa'uun gara manneen barnootaa erguudhaan ijollee keessan akka galmeessistan jechuudhaan dhaamsi darbeefii jira.
Qulqullina barnootaa mirkaneessuuf barattootni yeroo jedhame keessatti galmaa'anii barumsa guyyaa jalqabaa irraa kaasanii hirmaachuun barbaachisaa waan ta'eef barattootni Fulbaana 08/ 2015 booda galmeef dhufan fudhatama akka hin qabne beekanii Maatiin Barattootaafi Barattoonti gamanuma akka beekan ibsameera.
#Guyyaan #Galmee:- Hagayya 23/2014 Hanga Fulbaana 08/2015 Qofa!
@barattootaoromo @barattootaorobot

ERGA KANA SHAREA GONEERRA

''Yuunivarsiitii Riifti Vaalii Kaampaasii Amboo Keessatti Barattootaan Qarshii Kaffaltan Malee Finally exami hin Qoramtani Jechuun Barattoota Yaaddoo keessa galchaa jiru. Kanarratti haalli Nageenyaa Godinaalee Oromiyaa tokko tokko Waan beekamudha. Kanarraa ka'uun Barattoonni Maatii isaaniillee Bilbilaanillee argachuu kan hin dandeenyetu jiru. Kana dura Yuunivarsiitichi jalqaba gaafatee hin beeku jedhu barattoonni waggaa 3ffaa,4ffaa, barachaa turan. Kan baraana kun adda jedhu. Akka dippaartimentiittis yeroon kaaffaaltii akka achi nuuf siqu gaafannus namnni nu dhagahu hin jiru. Ani amma ilma qotee bulaati maatiin galii isaan argatan Waggaatti yeroo kanammoo namni waan nyaatuyyuu dhabee rakkaataa jira. Kanaaf rakkoo keenya kana Hubattanii akka nuuf gabaastan kabaja gudaadhaan sin gaafannaa. Nagaa wajjin''

@barattootaoromo

Yuunivarsiitiin Jigjigaa barattoota muummeewwan barnootaa garaagaraan barsiisaa ture 700 ol eebbisiise

Yuunivarsiitiin Jigjigaa marsaa 14ffaan barattoota muummeewwan barnootaa garaagaraan barsiisaa ture 700 ol eebbisiise.

Sirna eebbichaarratti hogganaan Waajjira Pireezidaantii naannoo Somaalee Dooktar Huseen Qaasim, Pireezidaantiin Yuunivarsiitichaa Dooktar Bashir Abdullaahii, maatiin eebbifamtootaafi keessummoonni kabajaa argamaniiru.

Yuunivarsiitichi guyyaa har’aa barattoota 704 kan eebbisiise yoo ta’u, kanneen keessaa 428 damee fayyaan digrii jalqabaan kan eebbifaman ta’uu TOI gabaaseera.

Kanneen hafan dameewwan barnootaa, edukeeshinaal maaneejimantii, sooshiyooloojii, maaneejimantiifi akkaawuntiingiin digirii 2ffaan kan eebbifaman ta’uu eerameera.

@barattootaoromo
@barattootaoromo

Barattoota kutaa 12ffaa Qorumsa Fudhataniif Haalli Geejjibaafi Simannaa Yunvarsiitiiwwanii Qophiin Xumurameera.

Biiroon Barnootaa Oromiyaa Ministeera Barnootaafi Mootummaa Naannoo Oromiyaa waliin ta'uun Qorumsa Biyoolessaa Kutaa 12ffaa barattootni Naannoo keenyaa hanga danda'ameen Yunivarsiitiiwwan Naannoo keenyaa keessatti akka qoraman marii taasifneen walii galteerra geenyeera.
Haaluma kanaan heddummina barattoota keenyaarraa kan ka'e 95% Yunvarsiitiiwwan Oromiyaa keessatti argamanitti yoo qoraman 5% Yunvarsiitiiwwan ollaa Oromiyaa ta'an kanneen akka Hawaasaa Gaambeellaa Dirre Dawaafi Jigjigaatti raabsamanii akka qorataman haalli mijaa'eera.
#Barattoota qorumsa fudhatan gara yuunvarsitii qorumsa itti fudhatan geessuufi gara maatii deebisuu koreen sadarkaa Naannoo irraa kaasee hanga mana barnootaa jiru qindoominaan hojjacha jirra.
Koreen sadarkaa Naannoo Oromiyaa hundaa'e kan Itti Aanaa Pirezidantiitiin kan hoggaanamu yoo ta'u miseensotni immoo:
- Abbaa Taayitaa Geejjiba Oromiyaa
- Komishiinii Poolisii Oromiyaa
- Biiroo Dhimma Dargaggoofi Daa'immanii
- Biiroo Barnootaa Oromiyaa
- Biiroo Maallaqaa Oromiyaa
- Biiroo Fayyaa Oromiyaafi
- Waldaa Barsiisotaa Oromiyaa
yoo ta'an haaluma wal fakkaatuun koreen kun sadarkaa Godinaa Magaalaaa Aanaafi Mana Barnootaatti kan qindaa'e waan ta'eef haal_duree barbaachisu mara xumuruun barattoota gara Yunvarsiitii geessuuf qophiirra jiru.
Barattoota geejjibuun kan jalqabamu Fulbaana 25/2015 irraa waan eegaluuf Barattootni Saayinsii Hawaasaa (Social Science) Baratan akka qophaa'an beekameera
- Barattootni Saayinsii Hawaasaa Baratan hanga Fulbaana 28/2015 tti mooraa Yunivarsiitii ni galu.
Fulbaana 29/2015 odeeffannoon qorumsaa(orientation) ni kennama.
Fulbaana 30 hanga Onkololeessa 02/2015tti qorumsi ni kennama.
Onkololeessa 03-04/2015 barattootni gara maatii isaanii ni deebi'u.
#_2. Barattootni Saayinsii Uumamaa(Natural Science) Baratan immoo:
- Onkololeessa 05-06/2015 gara mooraa Yunivasiitii yoo galan
Onkololeessa 07/2015 odeeffannoon qorumsaa(orientation) ni kennama.
Onkololeessa 08 -11/2015 qorumsi yoo kennamu
Onkololeessa 11/2015 jalqabee barattootni Saayinsii Uumamaa gara maatii isaanii geggeeffamu.

#Yunvarsiitiiwwan Barattoota simachuuf qophii xumuraniiru
- Balbala Yunvarsiitii irraa jalqabee ni simatu
- Bakka hirriibaa( ciisichaa)/ Sireefi Firaashiin qophaa'eera
- Nyaatni qophaa'eera
- Manni yaalaa qophaa'eera

Walumaagalatti Yunvarsiitiiwwan keenya barattoota keenya guutumaa guutuutti kunuunsuuf waan qophaa'aniif Barattootnifi Maatiin Barattootaa akka homaa hin yaadne dhaamsi dabarfameera.

#Barattootni Gara Yunivarsiitii yoo dhuftan wanti qabachuu qabdan:
* Waraqaa eenyummaa kan Gandaa
* Addimison Card (Waraqaa eenyummaa Qorumsaa)
* Qalama(pen)
* Irsaasii(pencil)
* uffata Halkanii
#Barattoonni gara Yunivarsiitii yoo dhufan kan qabachuu hinqabne ykn wantoota dhoorkaa ta'an immoo
* Moobayilii
* Kalkuletarii
* Sa'aatii harkaa
* Meeshaalee Elektrooniksii kamiyyuu
qabatanii dhufuun dhoorkaadha.

#Hubachiisa

Ramaddiin Barattootaa Waajjira Barnootaa Godinaalee/ Magaalotaa Waajjira Barnootaa Aanooleefi Manneen Barnootaa waan gaheef haaluma ramaddiitiin akka itti deemamu haata'u.
Itti aansuudhaan barattootni keenya qalbiifi tasgabbiin qorumsa keessan akka hojjattan yaboo jechaa;
karaa irra deemtaniif Nagaa Mooraa Yunivarsiitii keessatti Carraa Gaarii fi karaa gara maatii irra galtaniif immoo Gammachuu isinii hawwina.


@barattootaoromo
@barattootaoromo

#haramaya_yuunivaarsiitii

Beeksisa
Barattootni Qormaata Biyyoolessaa Kutaa 12ffaa Bara 2014 fudhachuuf dhuftan hundi sagantaa baheen gama Yuunivarsiitii Haraamaayaatti yommuu dhuftan wantootaa kanaa gadiitti isiniif eeyyamame qofa qabattanii akka dhuftan cimsinee isin beeksifna.

1. Meeshaaleen barattootni akka qabataanii dhufan EEYYAMAMAN:
Ø Kitaabilee fi yaadannoowwan irraa qu’achaa turan;
Ø Uffata guyyaa fi kan hiribaa ( kan akka ansoolaa,uffata qorraa, uffata boraatii fi kkf);
Ø Kardii qormaataaf biyyoolessaaf kenname, Irsaasii, laaphisii fi qartuu;
Ø Meeshaalee eegumsa qulqulinnaa (saamunaa,moodesii…kkf);
Ø Qarshiifi
Ø Nyaata gogaa qofa.

2. Meeshaalee barattootni qabatanii akka dhufan HIN EEYYAMAMNEE:
Ø Meeshaalee eleektrooniksii hundaa (Viidiyoo, Kaameeraa footoo,taabileetii, komipiiyuutara,laapitooppii,bilbila,aayipaadii,haardidiiskii,filaashii, maajiik jaakeettii fi kkf);
Ø Qubeelaa gaa’ilaatiin ala qubeelaa bifa kamuu; amartii,sa’aatii, faaya rifeensaa hundaafi kkf;
Ø Kalaa (eye-glass) (kan hakimaan rakinna ijaaf ajajamee yoo ta’een alatti);
Ø Jimaa,sigaaraa ,qoricha ajaja hakimaa hin qabne hundaa;
Ø Dhugaatii alkoolii qabatanii argamuu fi fayydamuu.

3. Barattootni turtii isaanii Yuunivarsiiticha keessatti gochoota raawwachuu qaban:
Ø Barataan kamiiyyuu seeraa fi naamusa yuunivarsiitichaa yeroo turtii isaa/ishii hunda kabajuun dabarsuu qaba;
Ø Barataan qormaata biyyoolessaa fudhatu hundi seeraa fi naamusa qormaatichaa sirriitti kabajuu qaba;
Ø Turtii yeroo qormaataa keessatti barataan kamiiyyuu barattoota biro wajjiin miira obbolummaatiin nagaadhaan dabarsuu qaba;
Ø Barataan kamiyyuu yeroo qormaataan alatti gara daree qormaataa seenuun yookaan dhaquun irraa hin eeggamu; yeroo qormaataan alatti barattootni iddoo bulmaataa isaanii yookaan iddoo isaaniif hayyamameen alatti socho’uu hin danda’an;
Ø Barataan kamiyyuu sa’aatii nyaataafi qormaataa haalaan kabajuu qaba;
Ø Barataan kamiyyuu mooraa yuunivarsiitii keessatti dhuunfaanis ta’ee gareedhaan iyyuu yookaan sagalee heddu olka’aa dhageessisuu hin danda’u;
Ø Barataan kamiyyuu sa’aatii qormaataa daree qormaataa keessatti maastikaa qabachuus ta’ee fayyadamuu hin danda’u;
Ø Maatiin barataa kamiyyuu mooraa yuunivarsiitii akka seenu hin hayyamamuuf;
Ø Barataan kamiyyuu iddoo qormaataattis ta’ee daree qormaataa keessatti dirqama kaardii qormaata biyyoolessaa qabatee argamuuf dirqama qaba;
Ø Barataan kamiyyuu gara yuunivarsiitii yommuu dhufu waraqaa eenyummaa mana barnootaa yookaan waraqaa eenyummaa jiraattotaa qabatee argamuu qaba;
Ø Barataan kamiyyuu gara mooraa yuunivarsiitiifi gara daree qormaataa seenuun dura dirqama sakatta’iinsa guutuuf qophaa’aa ta’uu qaba;

Yuunivarsiitii Haramaayaa

#ODASPECIALBOARDINGSCHOOL

Barattoonni Mana Barnootaa Bultii Addaa Waldaa Misooma Oromiyaa /ODA SPECIAL BOARDING SCHOOL/ seenaa baroota darbanii irra deebi'uun bara kanas qabxii ol'aanaa galmeessuu itti fufanii jiru.
Barattoota 76 qormaata biyyoolessaa kutaa 12ffaa bara 2014 qoraman keessaa:
👉Barattootni 21 /27.6%/ qabxii 600fi isaa ol,
👉Barattootni 45 qabxii 500-599 fi
👉Baratoonni 2 immoo qabxii 400 keessa kan galmeessan yoo ta'u gosa barnoota Herregaas100% galmeessuun kan danda'meefi qabxiin ol'aanaa ta'e 652 galmaa'ee jira.

Kanaafuu, uummanni keenya, barattootni, maatiin barattootaa, hawaasni mana barnootaa, boordiifi miseensonni WMO, hojjeettootni caasaa WMO sadarkaa sadarkaan jirtaniifi deeggartootni misoomaa hundi baga gammaddan baga gammanne!
1. Roobeeraa Asmaraa...............652
2. Biqilaa Haacaaluu.................. 650
3. Sanyii Dassaalany.................. 644
4. Olaanaa Abarraa.................... 641
5. Firaa'ol Danoo........................ 639
6. Geexee Boonaa...................... 637
7. Roobeeraa Bushuraa .............637
8. Barakat Kabbadaa .................635
9. Elihaam Jibriil ........................634
10. Hayaat Ibraahim.................. 630
11.Siyyum Waldee .....................630
12.Saamu 'eel Xaasoo............... 628
13. Firoomsaa Mohaammad ....625
14. Dastaa Nigusee ....................619
15. Naafyaad Daagim................ 619
16. Leencoo Baay'isaa ...............617
17. Meeroon Abbabaa............... 617
18. Indaaluu Qalbeessaa ...........616
19. Abdii Geetuu .........................614
20. Roobee Abaataa ..................614
21.Warquu Camadaa .................612

Waldaan Misooma Oromiyaa dhaloota qareeyyii, egeree saba keenyaa qajeelchan oomishaa jira. ( Webisegni ) 

@barattootaoromo

#Barattoonni mana barnootaa bultii addaa WMO qabxii olaanaa galmeessisan maal jedhan?
****
Gaazexaa Bariisaa
#Barataa Roobeeraa  Asmaraa (652)

“Qabxiin koo guddaan Herreega yoo ta’u 100n fide, xiqqoon ammoo ‘Aptitude’ 90dha.

Fuuldurattis Sooftiweer Injinariingii barachuun barbaada” jechuun Gaazexaa Bariisaaf yaadasaa kan kenne MAna Barnootaa Bultii Addaa Waldaa MIsooma Oromiyaa damee Adaamaatti barataa kan tureefi qabxii seensa yunvarsiitii akka mana barnootichaatti tokkoffaa kan galmeessise Barataa Roobeeraa Asmaraati.

Qabxii galmeessise kanaan daran gammaduu eeree, keessumaa haala dura hinbaramneerraa ba’uun yunvarsiitii deemanii kan qoraman waan ta’eef qabxii gaarii akkanaa galmeesisuunsaa garaa akka isa ga’e hima.

Barattoota WMO qabxii olaanaa galmeessisan keessaa sadarkaa shanaffaarratti kan argamtu Barattuu Geexees yaada gaazeexaa keenyaaf kenniteen qabxii argatteen ishee, maatiifi barsiisoonni ishee daran gammadoo ta’uu himti.

Haalli barana qormaanni itti kenname haaraa ta’uus gaarii akka ture kaastee, keessumaa barattoonni mana marnootaa bultii addaa doormii keessa kan jiraatan waan ta’eef itti waan baraniif hedduu akka hinrakkanneefi gaarii akka ture himti.

Ijoollee ja’a maatiin ishee godhatan keessaa intala sadaffaafi tokkittii kan taate Geexeen, fuuldurattis Doktara Meedikaalaa barachuu akka hawwituu ibsiti.



Barattoonni Waldaa Misoomaa Oromiyaa (WMO) baranas marsaa shanaffaaf qormaata biyyaalessaa kutaa 12ffaa bara 2014n qabxii olaanaa galmeessisuu kan ibsan ammoo Daarektara Ittaantuu mana barnootichaa Barsiistuu Meetii Taayyee ibsan.

Akka ibsasaaniitti barattoota 76 qormaaticha fudhatan keessaa barattoonni 21 (harki 27.6) qabxii 600fi isaa ol, barattootni 45 qabxii 500-599fi barattoonni lama immoo qabxii 400 keessa kan galmeessan yoo ta'u, akaakuu barnoota Herregaas %100 galmeessisuun kan danda'ameefi qabxiin olaanaa ta'e, 652 galmaa'eera.

Ijoolleen kudhan 500 gadi. Barattoonni mana barnootichaa hundi dhibbantaa barbaadamuufi sanaa ol fidaniiru. Baay’ina barattootaa eerame keessaas shamarran 30.

Dursanii xinsammuu barattootaarratti hojjechuun qabxii galmaa’e kanaaf daran gumaachuus eeranii, akeekni kenniinsa qormaata bara 2014 kan milkaa’eedha jedhan. “Haalli qormaanni ittikennameefi bu’aan argame mataasaatiin qorannoo tokkoodha.

Hojiin damee barnootaarratti hojjetamaa jiru milkaa’aa jiraachuu agarsiisas” jedhan. Sadarkaa barnoonni biyya keenyaa irra jiru kan akeekeedhas jedhan.
Manni barnootaasaaniis akeeka qabatee hojjechaa jiru milkeeffachaa jiraachuu ibsan.

Akeekichis barattoonni muraasni qofti qabxii gaarii akka fidan otoo hintaane hunduu dorgomoo ta’anii yunivarsitii akka galan gochuudha jedhan.

Oduudhuma walqabateen firii qormaata biyyaalessaa kutaa 12ffaa bara 2014n  barattoonni  kuma 29fi 909 ol dhibbantaa 50 ol galmeessisuu Ministirri Barnootaa ibsan.

Ministirichi Pirofeesar Biraanuu Naggaa ibsa kaleessa miidiyaaf kennaniin akka jedhanitti, barattoota qormaata biyyaalessaa kutaa 12ffaa bara 2014 fudhatan kuma 896fi 520 keessaa barattoonni kuma 29fi 909 dhibbantaa 50 ol galmeessisuu beeksisan.

Qormaatichi karaa hannarraa bilisa ta’een yunivarsitiiwwanitti kan kenname ta’uu himanii, bu’aan galmaa’es dandeettii barattootaa kan ibsu ta’uu eeraniiru. 

Barattoota qormaata biyyaalessaa kutaa 12ffaa bara 2014 qoramuuf galmaa’an keessaa kumni 77fi 098 qormaatarratti kan hinargamne ta’uu himanii, kumni 20fi 170ni ammoo danbii cabsuudhaan akka qoramne yaadachiisaniiru.

Damee barnoota saayinsii uumamaatiin 700 keessaa qabxii olaanaan 666 yoo ta’u, saayinsii hawaasaa 600 keessaa 524 galmaa’uu  eeraniiru.

Bararattoonni dhibbantaa 50 gadi fidan carraa yunivarsiitii seenuu kan hinqabne ta’uus himaniiru.

@barattootaoromo
@barattootaoromo

Biirichi barattoota qabxii olaanaa galmeesisaniif beekkamtii qopheesse

Biiroon Barnoota Oromiyaa, barattoota bara 2014'tti qormaata biyyaalessaa kutaa 12ffaa fudhachuun qabxii olaanaa galmeessaniif sagantaa beekamtiifi badhaasaa qopheesseera.
Sirna kanarratti sadarkaa Pirezdaantii Ittaanaatti Qindeessaa Kilaastara Hawaasummaa Oromiyaa, Obbo Abdulhaakim Muluu dabalatee, hoggantoonni hojii mootummaa, maatiin barattootaa, barsiisonniifi barattoonni irratti argamaniiru.
Hogganaan Biiroo Barnoota Oromiyaa Doktar Tolaa Bariisoo, bara kana akkaataa barbaadamuun barattoonni qabxii boonsaa galmeessuu hindandeenye jedhan.
Kufaatii barnootaa kanaaf ammoo qaamoleen dhimmi ilaallatu gahesaanirraa eegamu bahuu dhabuudhaan kan mudatedha jedhan.
Kanaaf ammoo hawaasni barnootaa, kutannoon hojjechuun barbaachisaadha. Biiroon Barnoota Oromiyaas xiyyeeffannoon hojjeta jedhan.
Bara kana barattoota akka biyyaatti qormaata biyyaalessaa fudhachuun qabxii %50 galmeessan kuma 29fi 909 keessaa Oromiyaan barattoota kuma jahaafi 414 yunivarsitii seensisuu himan.
Kanneen keessaa manni barumsaa Bultii Addaa Waldaa Misooma Oromiyaa %100 milkaa'aniiru; kanaaf galatatu malaaf jedhan, Dr. Tolaan.

@barattootaoromo
@barattootaoromo

Barattootn fi akkasumas maatiin miseensa barattoota oromoo gareee barattoota oromoo irraatti oromo @barattootaoromo1 suuraan isiniif ergamu dide dura link ykn maqaa channel suuraa irra jiru irra kaasa ergasi forward gochu dandeessu

@barattootaoromo
@barattootaoromo

Seenaa barataa barnoota 50 ol A+ fiduun medaaliyaa argate haadha 'isaaf jecha' barumsa adda kutteef gumaache
July 23, 2023
Barataa Daagim qonnaan bultootaaf waan tolu dalaguuf hawwii guddaa qaba
Eebbi barnootaa barataaf boqonnaa, maatiif immoo gammachuu fida. Ilmi yookiin intalli ofii qabxii olaanaan eebbifamuun immoo gammachuu dachaa godha.
Waggaan xumuramee yunivarsiitiiwwan garagaraa yeroo barattoota eebbisiisanitti wantoota mul’achuu malan keessaa tokko abbaan qabxii olaanaa fide baramuudha.
Barataan amma seenaan isaa namoota hedduu garaa nyaate isinitti himuuf jennu yunivarsiitii ramadamees ta’e barnoota itti ramadame itti hin gammadne ture.
Hamma jaalatu argatuutti garuu waan argatee jaalatee milkaa’uun fagoodhaa mul’ate. Nutis seenaa isaa isa gaafanne.
Maqaan isaa barataa Daagim Tasfaaye jedhama. Maatii isaaf mucaa sadaffaafi kan xumuraati - quxisuudha.
Barattoota ALI Bara 2015 Yunivarsiitii Injibaaraatti eebbifaman keessaa tokkoofi namni waa’ee isaa haasa’aa jiru keessaati.
Barataan kuni qabxii baay’ee olaanaa galmeessuun medaaliyaa warqii fudhateera.
Medaaliyaa kanas 'siin hin caalu' jechuun galma eebbaa keessatti haadhaaf gumaache.
Akka dargaggoon kuni seenaa isaa BBC’tti himetti, maatii isaa keessa kan yunivarsiitii seenanii hin baranne harmee isaa qofa.
Kanaaf waan argate keessa isa guddicha harmee isaaf qoode.
‘’Harmeen kiyya ana barsiisuuf jecha barnoota kutaa 12ffaa addaan kutte,’’ jechuun BBC’tti dubbate.
‘’Barnoota yoon seene malee jedheen ishee rakkise. Yeroos isheen barnoota dhuunfaan barattu adda kuttee anaan na galchite.
‘’Medaaliyaan argadhe kan ishees waan ta’eefi kaniin ishee badhaase,’’ jechuun sababa medaaliyaa warqii harmee isaaf kenne hime.
Daagim dhalatee kan guddate Magaalaa Baahirdaaridha.
Yunivarsiitii Injibaaraatti barachuun filmaata isaa jalqabaa hin turre. Wanti baratuu fedhu fayyaa ture.
Qormaata kutaa 12ffaa qabxii olaanaa fidee Yun. Finfinnee ykn Baahirdaar nan seena jedhee abdateyyuu ture.
Garuu filmaati isaa duraas, lammataas hin milkaa’in hafe.
Barnoota 51 A+
‘’Akkaataa ramadamne irratti rakkootu ture. Barattoota naannawa keenyaa asumatti nu ramadani,’’ jechuun hima.
Ramaddiin Yunivarsitii Injibaaraa Naannoo Amaaraa, Godina Bulchiinsa Aawwii keessatti hundaa’etti isa gahe.
Yunivarsitiin kuni kanneen dhihoo hundaa‘an keessaa waan ta‘ef muummee inni barbaadu hin arganne.
Barataa Daagim achuma galma eebbaa keessa medaaliyaa warqii argate harmee isaaf gumaachuun namoota garaa nyaate
Sababa kanaaf ‘’gosa barnootaa turan keessaa kan wayyoo qabu jedhee kaniin yaade filadhe,’’ jechuun dubbata.
Barnoonni inni filate immoo muummee Saayinsii Biqilootaa qo’atu yookiin [Plant Science] dha.
Gosa barnoota kanaan digirii argachuuf waggaa afur itti fudhate.
Waggoota afran kana keessatti koorsiiwwan barate keessaa barnoota 51 A+ fide. Barnootni sadii immoo A dha.
Qabxiin A+ barattoota gosa barnoota tokkoon qabxiin guddicha ykn qabxii adda ta’e galmeessaniif kennama.
Icciitii milkaa'inaa
Daagim barnoota kana qabxii kanaan xumuruu isaatiin gammachuu guddaa qaba. Ammoo dhamaatii yeroo dheeraa ta'uu quba qaba.
‘’Bu’aa dhamaatiikooti,’’ jechuun dubbata.
Barataan kuni milkaa’ina isaaf sababoota lama kaasa.
Tokkoffaa ''of bituu'' jechuun ibsa. Bara dargagummaa keessumaa yunivarsitii keessa wantootni nama qoran danuudha.
Dhaabbileen barnoota olaanoo bakkatti qajeelanis, bakkatti hireen jireenya barataa maqus ta’uu mala.
Sababi lammataa immoo maatii isaati. Waa'ee maatii isaa Daagim baay'iseema haasa'a.
Daagim waa'ee maatii isaa baay'iseema haasa'a
‘’Bilisummaa maatiin kiyya naaf kennaniifi ofii koof akkan murteessu gochuun isaanii kaayyoo kiyya akka hin daganne godheera.’’
Milkaa’ina isaatti maatiin isaa gammaduun immoo ittuu gammachuu isaa guddise.
‘’Isaaniif jedhee akkan baradhetti hubadha,’’ jechuun hima. Dhamaatii maatiin isaa isaaf jedhanii arganiis gammachuun akka isaan kiise amana.

Magaalaa Baahirdaariifi Injibaaraa gidduu fageenyi jiru xiqqaadha. Inni garuu maatii dubbisuuf jecha gara magaalaa Baahirdaar yeroo baay’ee hin dhaqu.
Kanaan maatiin isaa mufii qabu. Garuu, ‘’sababa barnoota ta’ef obsaniiru. Kunis bilisummaan barnoota kiyyarra akka xiyyeeffadhu na gargaareera,’’ jedha.
Akka barataan kuni jedhutti, daree keessa waan gara caalu xumura. ‘’Wanta baay’ee kaniin xumuru daree keessattidha,‘‘ jedha.
Kaayyoo gara-fuulduraa
Barataan kuni waa’ee egeree isaa yoo dubbatu ‚‘‘Hojii qofa kaayyoo godhatanii warri baratan jiru.
''Ani garuu ofii kiyya iskolaarshippii barbaadee barachuu nan danda’a. Carraalee hedduutu jira,‘‘ jechuun ibsa.
Dhimma hojii qacaramuu yoo ibsuus‚‘‘Hojiileen dhuunfaan hojjetaman baay’een jiru,‘‘ jechuun dubbata.
Hanga yoonaa carraan hojiis ta’e carraan barnootaa akka isaaf hin dhihaanne BBC’tti himeera.
Damee barnoota barateen walqabatee qonna Itoophiyaa irratti jijjiirama fidu fedha.
‘‘Barumsi baradhe damee barnoota qonnaan jijjiirama guddaa akkan fidu kan dandeessisudha.
‘‘Sababa kanaan dhuunfaanis ta’e qonnaan bultootaaf hojii dhiibbaa uumuu danda’u hojjechuuf kaayyoon qaba,‘‘ jechuun hawwii isaa hime

Barnootni umriin hin daggeffamu
Maatii fakkeenyumummaa qabu:-
Maatiin kun aanaa Madda Walaabuu,Mb sad 2ffaa Warree irraayi.
Abbaan ijoollee kanaa:-
  Barataa Sh/Abdurazzaaq H/Kadiir jedhamanii qoramanii odoo Univarsitii alatti argee qormaataaf dhufe naan jedhan.
Ijoolleen isaanii SH qormamaata xumuruun gara maatii imaluuf wajjiin jirtan:-
1.Muniiraa Sh/Abdurazaq
2.Safiyyaa Sh/Abdurazaq
3.Nasruu Sh/Abdurazaq
4.Sulxaan Sh/Abdurazaq jedhaman.
   Abbaa wajjiin maatii Shan/5
Kanaan alatti barattoonni SU lama bor Univarsitii Madda Walaabuu galan.
   1.Shittoo Sh/Abdurazaq
  2.Mukarramaa Sh/Abdurazaq jedhaman.
   ✒️✒️Waliigala maatii tokko keessaa barataa Torba(7).
  Imalli isaanii kan milkii,bu'aan qormaata isaanii kan itti gammadan akka isaaniif ta'u hawwina.
✒️✒️Maatii Barnootaa warra fakkeenyummaa guddaa qabu!!

@barattootaoromo
@barattootaoromo

Qormaanni biyyaalessaa kutaa 12ffaa bara 2016 baatii Caamsaa keessa kennamuuf qophiin taasifamaa jira.

Guyyoota muraasa dura ibsa kan kennan Ministirri Barnootaa Prof. Birhaanuu Naggaa qormaanni ammaa kun #walmakaa ta’uu ibsaniiru.

Qormaata walmakaa jechuun walakkaa toora interneetii (naannoowwan rakkoo interneetii hin qabne), Bakka interneetiin hin jirretti ammoo akkuma kanaan duraa waraqaan kennama.

Prof. Birhaanuu Naggaa akka ibsanitti, malli qormaataa kun dhiibbaa yunivarsiitiiwwan, baajata mootummaa, fi waajjiraalee barnootaa irratti uumamu akka hir’isu ibsaniiru.

Ministeerri Barnootaa dandeettii qormaataaf taableetii bitachuu dhabus, dhaabbilee mootummaa waliin haasa’uun yeroo qormaata  fudhachuun, qormaata haala walmakaa ta’een akka kennu akeekeera.

Qormaanni bara 2016 haala walmakaan kennamuuf qophiin taasifamaa kan jiru yoo ta'u, hojiin sooftiweerii xumuramee jira.

Galmeen bara kanaa toora interneetii irratti kan gaggeeffamu yoo ta'u, dorgomtoonni qaamaan argamuun suuraa akka ka'an taasifama. Haala kanaan to'annoon cimaa deema jedhameera.

Qindeessitootni qormaataa fooyya’oo ta’an, qormaanni akka hin hatamneef eegumsa saayibarii, kaameeraa nageenyaa, tumsi dhaabbilee (INSA, Tajaajila Qormaataa), maxxansa qormaataa of eeggannoodhaan qopheessuun kan duraa caalaa akka waliin hojjetan Ministeerri Barnootaa ibseera.

Barattoonni qormaata kutaa 12ffaa bara kanaa qormaataaf ulaagaa guutuun akka of qopheessanii fi barsiisonni, maatiin, hawaasni barnootaa guutuun barattoonni qormaata kanaaf akka qophaa'an gargaaruu qabu.

@barattootaoromo
@barattootaoromo

Qormaanni xumuraa kutaa 12ffaa gosa barnoota #jaha qofaan kennama.

Ministeerri Barnootaa haala qormaata kutaa 12ffaa ilaachisee waajjiraalee barnootaa hundaaf xalayaa ergeera.

Haaromsi kaarikulamii barnoota  kan sadarkaa lammaffaa bara 2016 irraa eegalee hojiitti seenun kan yaadatamuudha.

Kaarikulami haaraa Kana bu’uura godhachuun adeemsi baruu fi barsiisuu sadarkaa 2ffaa keessatti gosa barnoota addaan baafamee kennamaa jira.

Kanumaan walqabatee, bara 2016 qormaata ba’iinsaa kutaa 12ffaa irratti gosa barnootaa kennaman ministeerri barnoota waajjiraaleef ifa godheera.

Haaluma kanaan damee saayinsii lamaaniinu gosa barnoota #jaha qormaataaf akka kennaman jedhameera.

👉Saayinsii uumamaa
Ingiliffaa, Herrega, Baayoloojii, Fiiziksii, Keemistirii fi Aptituudii dha.

👉Saayinsii hawaasaa
Ingiliffa, Herrega, Seenaa(History), Ekonomiksii , Ji’ograafii fi Aptitudii dha.

Qabiyyee qormaataa:-

1. Qormaatni Ekonomiksii bara 2016tti Kutaa 12ffaa irraa qofa yoo ta’u gosti barnootaa biroo kutaa 9ffaa-11ffaa kaarikulamii duraatiin, kutaa 12ffaan ammoo kaarikulamii haaraa of kessatti qabata jedhameera.

2. Bu'aan Qormaata Aptituudii akkuma dura tureen kan qabamu ta'uu ta'a.

Haala kenniinsa qormaata ilaalchisee barattoonni, maatiin, barsiisonnii fi hawaasni barnoota ammuma irraa beekani qophii akka godhan itti himamuu qaba jedhameera.

QORMAATA BARA 2016

#1_Caamsaa 26-30/2016 #Kutaa_6ffaafi
#2_Waxabajjii 3-7/2016 #Kutaa_8ffaaf ni kennama.
-------------------
BBO-Ebla 30/2016
#1_Qormaatni kutaa 6ffaa Naannoo Oromiyaa kan qophaa'e gosoota barnoota kutaa 6ffaa keessaa qofa yoo ta'u,
Gosootni Barnootaas;
1.Afaan Oromoo/Amaariffa
2. Afaan Ingilizii
3.Herrega
4.Saayinsii Naannoo
5. Barnoota Gadaa 50%fi Safuu 50% .

#2_Qormaatni kutaa 8ffaa Naannoo Oromiyaa kan qophaa'e; gosoota barnootaa kutaa 8ffaa keessaa qofa yoo ta'u,
Gosootni Barnootaas;
1-Afaan Oromoo/Amaariffa
2-Afaan Ingilizii
3- Herrega
4- Saayinsii Hawaasaa
5- Saayinsii Waliigalaa
6- Barnoota Gadaa 50%fi Lammummaa 50% ta'a

#DHAAMSA!
#_Gumiin Tiraansiformeeshinii Barnootaa (GTB) hordoffiin keessan daran cimuu qaba,
#Barsiisotni keenya barattootaaf deeggarsi taasifamaa jiru itti haa fufu,
#Hoggansi_manneen_barnootaa haala mijaawaa irratti of kennitanii hojjachuu qabdu,
#_Maatiin barattootaa ijoollee keessaniif xiyyeeffannoon keessan daran haa dabalu,
#_Hundaa'ol #barattootni_keenya_Addunyaa_Iftuu_Egeree_arguuf har'a #ciminaan_qo'achuufi #tasgabbiin_qprmaataaf_of_qopheessuu_qabdu kan jedhu dhaamsa BBO ti.

#CARRAA_GAARII !!
BBO

"#Qormaata_Naannoofi_Biyyoolessaa_Kennamu Barattootaafi Hawaasa Keessatti #Hubannoo_Uumuurratti_Miidiyaan Gahee Olaanaa Qaba".
(Dr. Tolaa Bariisoo- Hogganaa BBO)
--------------------
BBO-Caamsaa 23/2016 Qormaata Naannoo kutaa 6fi 8ffaa akka Naannoo Oromiyaatti kennamuufi Qormaata Biyyoolessaa kutaa 12ffaa akka biyyaatti kennamu ilaalchisee hogganaan BIiroo Barnootaa Oromiyaa Dr. Tolaa Bariisoo ibsa miidiyaaf (Media brief) kennaniiru.
Ibsa miidiyaa kan kennan Dr. Tolaan biiroo isaaniitti midiyaaleen biyya keessaa 10 ol bakka argamanitti yoo ta'u,
miidiyaaleen haala waliigala qormaataa, biiroon barnootaa caasaa barnootaafi barattoota hubachiisee qormaataaf qopheessaa jiru kan kallttiin hawaasa keenya biraan akka gahaniifi hubannoo uumuu irratti akka hojjatamu taasisuuf jedhan.
Qormaatni Naannoo kutaa 6ffaa Caamsaa 29-30/2016, kutaa 8ffaa Waxabajjii 4-5/2016 yoo ta'u, qormaata kana irratti manneen barnootaa 21, 074 barattoota miiliyoona 1.4 ol ta'an Wiirtuu qormaataa 1,424 keessatti kan qoraman ta'uu,
Qormaata Biyyoolessaa kutaa 12ffaa ilaalchisee moo, barattootni 246,575 Adoolessa 3-5/2016 qormaata fudhachuuf kan qophaa'an,
qormaatni kennamus waraqaafi 'online' ta'uun,
- waraqaan qoratamuu irra 'online'niin qoramuun barattootaaf salphaa akka ta'e,
-barattootni 'online' qorman bakka itti qoraman deemanii shaakaluu akka qaban hoggansi barnootaafi barsiisotni deeggaruu akka barbaachisu,
- Nageenyi qormaatichaa eegamuu akka qabu,
- Barattootni tasgabbaa'anii akka qoratamuu qaban,
- Akaakkuu barnootaafi qabiyyee qormaatni keessaa bahu qajeelfamni barattoota bira gahuu isaa,
- maatiin barattootaa barattoota jajjabeessuu akka qaban,
- Konkolaachiftootni barattoota gara wiirtuu qormaataa geejjiban hundi of eeggachuun naamusa gaarii yaadaa qalbiin ijoollee geejjibuu akka qaban,
- Gumiin Tiransiformeeshinii Barnootaa xiyyeeffannoo olaanan akka hordofuu qaban,
- Miidiyaaleen hundi xiyyeeffannoon dhimma hubannoo uumuu irratti hojjachuu akka qaban,
- Qaamni nageenyaa hundi deeggarsi isaanii akka itti fufuu qabuufi
dhumarratti, hirmaannaa Komishiinin iPoolisii Oromiyaa taasiseef galateeffachuun hanga xumuraatti gargaarsi taasisaa jiran akka itti fufuu qabu dhaamsa dabarsuun ibsa miidiyaaf kennan xumuraniiru.

#Hub:- Ibsa Miidiyaaf kenname guutuusaa walduraa duuban dhiheessuu kan itti fufnu ta'a!
Nu hordofaa!

Qormaata Biyyoolessaa kutaa 12ffaa bara 2016 Akka Biyyaatti Kennamu Barattootni 35% ol  Oromiyaa Irraa Ta'uun Beekame.
---------------
BBO- 10/10/ 2016 Biiroon Barnootaa Oromiyaa #qormaata_biyyoolessaa_kutaa_12ffaa_bara_2016_barattoota 246,575 kan qorsiisu yoo ta'u, #akka_biyyaatti_barattoota_qormaata_fudhatan_jedhamanii_eegaman 701,489 keessaa naannoon Oromiyaa 35%  ol ta'uun beekameera.

Oromiyaa keessatti baay'inni barattoota qormaata fudhatanii hedduu waan ta'eef xiyyeeffannoo Biiroon Barnootaa Oromiyaa kennee hojjataa jiru cinatti karaa loojistikiifi humna namaa bobbaasu irratti Ministeerri Barnootaa Itiyoophiyaa hordoffiifi deeggarsa olaanaa gochuu akka qabu waliigalameera.
Kanaafuu, hawaasni naannoo keenyaa, maatiin barattootaa, barsiisotni, hoggansi barnootaa, GTB, GMB, BBLG, Caasaan Mootummaa, Qaamni Nageenyaafi Yunivarsiitiwwan Naannoo keenyaa hundi qormaata biyyoolessaa kutaa 12ffaa bara 2016 nagaafi milkiin akka xumuramu akkuma kanaan duraa deeggarsi keessan cimee akka itti fufu dhaamsa dabarsineerra.

#Gumiin_Tiraansiformeeshinii_Barnootaa_Oromiyaa (GTBO) sadarkaan jirtan, Komishiiniin Poolisii Oromiyaa, Maatiin Barattootaa, Barsiisotni, Hoggansi Barnootaa sadarkaan jiru, qaamni nageenyaafi caasaan mootummaa naannoo keenyaa sadarkaan jiru hundi #haaluma_kanaan_dura_qormaata_naannoo_kutaa_6ffaafi_8ffaa(barattoota milyoona 1.4 ol ta'an) milkeessineen #ammas_milkaa'ina_ammaffaa_akka_galmeessiftan gamanumaa abdii guddaa qabna.

Muuxannoo darberra waan hedduu waan hubanneef kan darbe caalaa qulqullinaafi iftoomaan barattoota keenya jajjabeessuu qabna.

- Qormaatn kan qophaa;
#Sirna_Barnootaa_Darbe(Moofaa) keessaa- Barnoota kutaa 9ffaa - 11ffaa jiru yoo ta'u,
#Sirna_Barnootaa_Haaraa keessaa immoo - Barnoota Kutaa 12ffaa ti.

- Guyyaa Qormaataa;
#Barnoota_Saayinsii_Hawaasaa - Adoolessa 03-05/2016
#Barnoota_Saayinsii_Uumamaa - Adoolessa 09-11/2016tti Waraqaafi 'Online'n kennama.

Barattoota keenyaaf:
#CARRAA_GAARII_HAWWINEERRA!
- BBO -


#barattootaoromo
#kutaa12ffaa