Ո՛չ զարմացեք, ո՛չ էլ զայրացեք

Հայաստանում սկսել են հնչել արդարացված քննադատություններ այն փաստի առնչությամբ, որ Բուխարեստում դեկտեմբերի 17-ին Ադրբեջանի, Վրաստանի, Հունգարիայի և Ռումինիայի ղեկավարների միջև ստորագրվել է մի համաձայնագիր, ըստ որի՝ Ադրբեջանից՝ Եվգրոպա նախատեսվում է արտահանել «կանաչ» էներգիա այն դեպքում, երբ Ադրբնեջանը, ոտնահարելով բոլոր գրված-չգրված օրեննքերը՝ թե՛ միջազգային հարաբերություններում գործող, թե՛ նույնսկ սովորոկան կյանքում, արցախցիներին բլոկադայի է ենթարկում՝ առաջ տանելով սեփական ազգային շահերը:

Մեծ քաղաքականությունը չափազանց ցինիկ երևույթ է, և այս ճշմարտությունը գիտեն բոլոր նրանք, ովքեր թեկուզ հպանցիկ ծանոթ են դրա մերօրյա դրսևորումներին: Հիմա ումի՞ց ի՞նչ ենք պահանջում,անհասկանալի է: Իսկ ի՞նչ էինք ուզում, ուզում էիք, որ Սաֆարովի հետույքը հերոսացրած Իլհամի լավ բարեկամ Հունգարիա՞ն լաց լիներ արցախցիների դարդից, որ ուղղակի ծախեց հայ սպայի արյունը, թե՞ Վրաստանը դադարեր Ադրբեջանաթուրքական առանցքում գտվող երկիր լինել՝ զոհասեղանին դնելով իր կենսական շահերը: Այս ցինիկ աշխարհում բոլորը լոկ իրենց շահերն են սպասարկում՝ թքած ունենալով անիրական, դեկլարատիվ բնույթ կրող բաների վրա, որոնցով ընդամենը սեփական փիառային հարցերն են լուծում: 44-օրյա պատերազմի միջով անցած ազգը հիմա որևիցե բանից կզարմանա՞:

Մյուս կողմից՝ ողբերգությունը ոչ թե այն է, որ արցախցիների հանդեպ աշխարհը սառն է (խոսքն առաջին հերթին դրա զարգացած հատվածի մասին է), այլ՝ այն, որ ՀՀ-ում հանգրվանել է մի իշխանություն, որ զբաղվում է ամեն ինչով՝ բացի ՀՀ շահերը սպասրակելուց: Կներեք ,եթե խոշոր հաշվով Նիկոլը թքած ունի արցախցիների ճակատագրի վրա, ապա ինչո՞ւ պետք է նեղանալ արտասահմանցիներից, որոնց համար ՀՀ-ն էլ, Արցախն էլ եղած-չեղած մեկ են խոշոր հաշվով՝ հանդիսանալով մանրադրամ գերտերությունների ձեռքին («շնորհակալություն» Նիկոլին):

Եթե Նիկոլը թասիբ ունենար, Հունգարիայի հետ առանց որևիցե նախապայմանի կգնա՞ր հարաբերությունների կարգավորման՝ դանով իսկ փոշու «տրյապկա» սարքելով Հայաստանի պատիվը: Հիմա ի՞նչ ենք ուզում, որ Հունգարիան հայի դա՞րդը քաշի,թե՞ Ուրսուլան հալումաշ լինի՝մի կողմ դնելով ԵՄ կենսական շահերը:

Հայի դարդը նախ թող «հայը» քաշի, որ 4 տարի է՝ զավթել է երկրում իշխանությունը…

Ալիևը կառուցում է, Նիկոլը՝ քանդում

Բաքվում ընթացող Ադրբեջան-Սաուդյան Արաբիա միջկառավարական հանձնաժողովի 7-րդ նիստում Ադրբեջանի ֆինանսների նախարար Սամիր Շարիֆովը, Էր-Ռիյադին հրավիրելով ներդրումներ կատարելու զավթված հողերում, հընթացս բացահայտել է, թե որքան գումար է ծախսել Ադրբեջանը՝ Արցախից բռնազավթված տարաքներն իրենով անելու. 2021-2022 թթ.-ին ավելի քան 4 միլիարդ դոլար է ներդրվել:

Ւշագրավ է, որ 2023 թվականի պետական բյուջեով Բաքուն նույն նպատակի համար նախատեսել է 1,8 միլիարդ դոլար, որ մոտ 12%-ով ավելին է ընթացիկ տարվա միևնույն ցուցանիշից։

Սա՝ Ադրբեջանը, իսկ ի՞նչ է անում Հայաստանը: Հայաստանը, իսկ ավելի կոնկրետ՝ Նիկոլը, շարունակում է երկրի հերն ուղղակի անիծել՝ ոչ միայն փաստացի պատրաստվելով Հայաստանի հանձնմանը, այլև պետական միջոցները պարզապես մսխելով, երբ թողած առաջնայինը՝հաճախ իշխանական մանկլավիկներն ընկնում են երկրորդականի հետևից՝ ջանալով առաջին հերթին լուծել փիառային խնդիրները:

Գուցե ոմանք կասեն՝ Ադրբեջանը նավթ ունի, որը կարողանում է թանկով ծախել: Հարցը այն չէ, թե ով որքան է ծախսում, այլ՝ այն, թե ինչին է փողը գնում: Չկա մի ռազմավարական ծրագիր ու նպատակ, որի վրա Նիկոլը փող դնի: Իբր խոսում են «պրոֆեսիոնալ բանակ» կառուցելու մասին, այնինչ ոչ մեկին պարզ չէ, թե ասենք երբ է իրականում Հայաստանը նույն «Բայրաքթարի» դեմ հստակ աշխատող զենք ձեռք բերելու: Կամ խոսում են Արցախին ֆինանսապես օժանդակելու պատրաստակամության մասին, այնինչ ակներև է, որ այս տեմպերով այն 3000 քկմ-ն էլ մեզ չի մնալու: Տնտեսութան մասին առհասարակ չենք էլ խոսում, որի՝ հատկապես առանձին ճյուղերի վիճակն օրըստօրե է՛լ ավելի ողբերգական է դառնում: Խոսքը, օրինակ, նույն գյուղատնտեսության մասին է:

Ոչ մի տարօրինակ բան իրականում չկա, եթե հաշվի ենք առնում, թե ինչ է ՔՊ-ն իրենից ներկայացնում, և թե հատապես ինչ նպատակով են մութ ուժերը Հայաստանի գլխին Նիկոլին ադրբեջանական փողերով վարչապետ կարգել:

Նիկոլի տոնածառը

Նիկոլը վերջապես գլուխ գովալու առիթ ունի. պարզվում է՝ Հանրապետության հրապարակի տոնածառը երկրորդն է դարձել իր բարձրությամբ ԱՊՀ տարածքում՝ 37 մետր: Իսկ օրինակ՝ Մոսկվայինը, որ 6-րդ տեղում է հանգրվանել, 27 մետր է: Առաջին տեղում թուրքմեններն են՝43 մետրով:

Նիկոլից ճոխ, փաստորեն, մեկ էլ մուսուլման թուրքմեններն են որոշել քրիստոնեական աշխարհի հետ միասին նոր տարին նշել՝ երևի աշխարհից հետ չմնալու ու պրոգրեսիվ ներկայանալու, և այն, որ հենց նրանք են ռեկորդակիր դարձել, բավական հետաքրքիր վիճակագրություն է, որը երևի արժե արձանագրել:

Հայաստանը, փաստորեն, միայն մի քանի մետրով է հետ մնացել թուրքմեններից այն դեպքում, երբ ի տարբերություն միջինասիական այդ երկրի կամ ժողովրդի, Հայաստանն այս մի քանի տարում աղետի մեջ է հայտնվել՝ անետացման եզրին կանգնած լինելով:

Արդյոք տվյալ պարագայում տոնածառի բարձրության ցուցանիշով Հայաստանի բռնած երկրորդ տեղը դրակա՞ն, թե՞ բացասական իրողություն պետք է համարել: Անշուշտ, դժվար է դրան միանշանակ գնահատական տալ, բայց տոնածառի բարձրությունն ու ասենք հարակից տարածքների, շենք-շինությունների ճոխ լուսավորումը հուշում են, որ իշխանությունները հակված չեն սեփական քեֆը հարամել, ու եթե նույն հունվարի 1-ին Բաքուն հարձակում իրականացնի Հայաստանի վրա անգամ, Նիկոլը շարունակելու է «Տոնածառ ջան, տոնածառ երգել»՝ դրա բոյը սեփական հզորության ցուցիչ դարձրած:

Քեֆչի տղերք են, ի՞նչ կարող ես ասել…

Հետաքրքիր զուգադիպություն

Հարցին՝ ՀԱՊԿ-ը մտադի՞ր է լքել Հայաստանը, Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասը բացասական պատասխան է տվել՝ ընդգծելով.«Պետությունների ղեկավարները երեք անգամ քննարկել են իրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմանին, սահման է ուղարկվել ՀԱՊԿ համապատասխան առաքելություն, պատրաստվել է համապատասխան որոշում և առաջարկվել է համաձայնեցված միջոցառումների փաթեթ Հայաստանի Հանրապետությանն օգնություն ցուցաբերելու վերաբերյալ, ուստի ՀԱՊԿ-ի կողմից բոլոր անհրաժեշտ քայլերն այս իրավիճակում կատարվել են»: Միաժամանակ Հայաստանի օկուպացված տարածքների դեօկուպացիայի հարցում ՀԱՊԿ-ի ցուցաբերած անգործությունը Զասը հիմնավորել է նրանով, որ տարածաշրջանը կարող է ուղղակի պայթել:« Պետք է հասկանալ նման քայլերի հնարավոր հետևանքները՝ ընդհուպ մինչև տեղի պետությունների մասնակցությամբ տարածաշրջանային պատերազմի սանձազերծումը, ուստի, կարծում եմ, որ այն լուծումները, որոնք առաջարկվել են պետությունների ղեկավարներին, այդ թվում ՝ մոնիթորինգային առաքելության արդյունքներով, դրանք շատ ադեկվատ և հավասարակշռված էին»,-մասնավորապես՝ ասել է Զասը, որ իր խոսքի մեկ այլ հատվածում արձանագրել է նաև այն իրողությունը, որ ՀԱՊԿ-ի առաջարկին՝ ռազմատեխնիկական աջակցություն ցուցաբերելու Հայաստանին, Երևանը բացասաբար է արձագանքել:

Սկզբունքորեն, իհարկե, Զասի խոսքերում կա ճշմարտության հատիկ. կոնկրետ ՆԱՏՕ-ի երազանքն է Անրկովկասի պայթեցումը, որը կհանգեցնի լայնամասշտաբ տարածաշրջանային պատերազմի միանգամից մի քանի տերությունների ներգրավմամբ, որտեղ, ի դեպ, Հայաստանը վերածվելու է հիմնական մարտադաշտի:

Սա ճիշտ է, սակայն խնդիրն այն է, որ դա լուծում չէ: Ադբեջանը լկտիանում է, Ադրբեջանը ռուսական որոշ շրջանակների աջակցությամբ ու արևմտյան որոշ կենտրոնների հրահրմամբ ակնհայտորեն սադրում է՝ ունենալով պլան մինիմում ու մաքսիմում, այդպիսով հարվածի տակ դնելով ռուս խաղաղապահների հեղինակությունը, ինչը, ի դեպ, աննկատ չի մնում ՌԴ-ում, ուր որոշ փորձագիտական շրջանակներ, հիասթափված բաքվի վարքագծից, արդեն իսկ սկսել են խոսել Ուկրաինայից հետո Ադրբեջանով զբաղվելու անհրաժեշտության մասին:

Գլխավոր հարցը հետևյալն է՝ արդյոք ՀԱՊԿ-ի համեստությունը պայմանավորված է բացառապես ներկա պահին ռուսական շահերով ու դրանք հարվածի տակ չդնելու զգուշավորությա՞մբ, թե՞ խնդիրը ՀՀ իշխանություններն են, որոնց սկզբունքորեն չեն կարողանում մարսել Հյուսիսում՝ շատ լավ հասկանալով՝ ով ում շպիոնն է Կովկասում:

Երկու տարբերակներն էլ կյանքի իրավունք ունեն, անկասկած, և նույնիսկ շատ հավանական է, որ տվյալ պարագայում տեղի է ունեցել բացառիկ համընկնում, երբ մի կողմից՝ նույն ՀԱՊԿ-ին ձեռնտու չէ բախվել թուրք-ադրբեջանական տանդեմին գոնե այս փուլում, մյուս կողմից՝ պաշտպանյալի դերում հանդես է գալիս մեկը, ում կյանքի նպատակը Մեղրին հանձնելն ու Արցախի էջն առհավետ փակելն է:

Իլհամի ադեպտը

ԱԽՔ Գրիգորյան Արմենը, որը, փաստորեն, ստանձնել է Հայաստան-MI6 խորհրդավոր շփումների յուրատեսակ խողովակի դերը՝ վաղուց ի վեր հանդիսանալով արևմտյան կենտրոնների փորձված ադեպտը, Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեցծված իրավիճակի ամբողջ պատասխանատվությունը բարդել է ռուս խաղաղապահների վրա: Ընդդիմադիր գործիչներից մեկի հարցին՝ կոնկրետ ի՞նչ գործողություններով պետք է, օրինակ, այսօր Լաչինի միջանցքի հարցը լուծեն, ԱԺ-ում հայտարարել է՝ Լաչինի միջանցքի պատասխանատուն Ռուսաստանի Դաշնությունն է: «Նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունով Լաչինի միջանցքի պատասխանատվությունը հանձնվել է ՌԴ-ին: Եվ ես ուզում եմ ընդդիմությունից լսել հարցադրումներ նաև այս ուղղությամբ, քանի որ Լաչինի միջանցքի հիմնական պատասխանատուն հանդիսանում է ՌԴ-ն»,-մասնավորապես՝ հոխորտացել է սեռական ոչ ավանդական կողմնորոշմամբ հայտնի Գրիգորյան Արմենը:

Ուշագրավն այստեղ այն է, որ ստեղծված աղետալի վիճակի համար Գրիգորյան Արմենը մեղադրել է ոչ թե ադրբեջանցիներին, այլ՝ ռուսներին, որոնք այսօր լավ թե վատ երաշխավորն են արցախահայերի ֆիզիկական գոյության՝ հաշվի առնելով այն պարզ ճշմարտությունը, որ ԱԽՔ-ի թիմը Արցախը հռչակել է՝ Ադրբեջաբնի տարածք, արցախցիներին էլ՝ ադրբեջանահայեր՝ վերջնականապես թեման գցելով ռուսների գրպանը:

Իհարկե, ոչ ոք չի ժխտում, որ Լաչինի միջանցքը գտնվում է ռուսների պատասխանատվության տակ, բայց արդյոք արդարացի՞ է Իլհամի մեղքը ասենք Պուտնի վզով փաթաթելն այն դեպքում, երբ լայն իմաստով Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիակը փորձություն է նաև ռուսների համար: Կամ ի՞նչ հարցեր է ուզում, որ իրեն ընդդիմադիրները տան Գրիգորյան Արմենը, երբ նրանք գործ ունեն Հայաստանում Ադրբեջանի շահերի սպասարկու քաղաքական ուժի ու անհատի հետ. ինչ էլ ասեն-չասեն, արդարացնելու է Իլհամին Արմենը՝ ՌԴ-ին հռչակելով՝ Հայաստանի իրական թշնամի՝ այդպիսով կրկնելով որոշ անբարեհույս քաղաքական տարրերի խոսույթը:

Հայաստանը վտանգավոր քաղաքականություն է վարում, որը վերջում հանգեցնելու է ինքնասպանության, ինչին դրդում են հայաստանին գունագեղ ախքերի արևմտյան տերերը:

Հայաստանը ոչնչացնում են, որ Թուրքիան համաշխարհային գերտերություն դառնա:

Իլհամի մեսիջը՝ Պուտինին

Լաչինի միջանցքի փակմանն ու մարդասիրական ճգնաժամ ստեղծելուն զուգահեռ Ադրբեջանը ոչ միայն շատ կոնկրետ մեսիջներ է հղում Հայաստանին՝ սեփական ժողովրդի անունից սպառնալով Հայաստանից թողնել Երևան-Սևան «տռասը», այլև այս տարվա փետրվարին իր հետ դաշնագիր կնքած երկրին՝ Ռուսաստանին, որի խաղաղապահները, ինչպես հայտնի է, վերահսկում են Արցախից մնացած հատվածը:

Մասնավորապես՝ Ադրբեջանի սոցիալական հետազոտությունների կենտրոնը հրապարակել է մի հարցման արդյուքներ, որոնցից պարզ է դառնոմ, թե ինչ իրական վերաբերմունքի է Ռուսաստանն արժանանանում Ադրբեջանում. ռուս խաղաղպահներին ազերիներն ուղղակի ատում են: Այսպիսով՝ ըստ հարցման արդյունքների՝ ադրբեջանցիների մոտ 82%-ը բացասաբար է վերաբերվում ռուս խաղաղապահներին, և միայն մոտ 7%-ն է, որ փոքրիշատե դրական վերաբերմունք է արտահայտել Արցախում կարևոր առաքելություն իրականցնող ռուսական ուժերի հանդեպ:

Իհարկե, միամտություն կլինի կարծելը, թե բռբնապետական Ադրբեանում անցկացված որևիցե սոցհարցում կարող է իրապես արտահայտել հանրության ներսում իշխող տրամադրությունների իրական պատկերը. Ալիևի աշխատակազմից թվերը նախապես գրում են ու տալիս են սոցհարցում իրականացնողներին, սրանք էլ դրանք խելոք հրապարակում են՝ թքելով սեփական մասնագիտության երեսին:

Ինչևիցե, էականը դա չէ, այլ՝ այն, թե որն է սրա իրական մեսիջը: Մեսիջն ուղղված է Մոսկվային ու ջուր է լցնում Արևմուտքի ջրաղացին. եվրոպացիների համար կարևոր գործընկերներ դարձած ադրբեջանցիները ռուսներին որպես դաշնակից չեն դիտարկում, այլ համարում են օկուպանտներ՝ կանգնած հայերի թիկունքին: Իսկ եթե ժողովուդը դեմ է հանդես գալիս ռուս խաղաղապահներին, ապա Բածկայի մարդ Իլհամը, որ տեղով կրակ էլ դառնա, չի կարող երկարաձգել ռուսների՝ Արցախում մնալը, քանզի կապստամբի ժողովուրդը: Կարճ ասած՝ Հայաստանից հնչող այն կոչերը, որ պետք է դիմել ՄԱԿ-ին՝ ռուսներին հստակ, ընդլայնված մանդատով օժտելու, Իլհամի ու նրա թուրք-արևմտյան կուրատորների մոտ հավանության չի արժանանում՝ բախվելով պանթուրանիզմի պատին, ու սա՝ այն դեպքում, երբ ընդամենը մի 2 տարի առաջ Հյուսիսում ոմանք բոլորովին այլ պատկերացումներ ունեին «դաշնակից» դարձած թուրքի մասին:

Ադրբեջանն իր քաղաքականությամբ ստիպում է ռուսներին ողջ ծավալով իրականացնել Հայաստանի առաջ ստանձնած դաշնակցային պարտականությունները, ինչը, իհարկե, հրաշալի է. որքան Բաքուն դառնա թրքամետ կամ արևմտամետ, այնքան Հյուսիսում ավելի արագ կհասունանա այն աներկբա գիտակցումը, որ Անդրոկվկասում իրենց միակ հենարանը Հայաստանն է, որին ոչ թե պետք է զոհաբերել, այլ պաշտպանել ու հզորացնել՝ տարածաշրջանում ամրապնդելու ռուսական ազդեցությունը:

Բայց անմիջապես հարց է ծագում՝ ո՞ր Հայաստանը, Նիկոլի՞….

Կոնջոյան Հայկոյի «դիվանագիտությունը»

Հարցին՝ եթե ընդդիմությունը սխալվում է, երբ ՀՀ ղեկավարությանը կոչ է անում՝ ցանկացած գնով հասնելու Բերձորի միջանցքի բացմանը, ապա ի՞նչ է առաջարկում իշխանությունը, Կոնջոյան Հայկոն ասել է, թե Հայաստանը ձեռքերը ծալած չի նստում ու դիվանագիտական ջանքեր է բանեցնում՝ ապավինելով միջազգային հանրությանը. հենց միջազգային հանրությունն Արդբեջանին ճնշի, Իլհամը ճանապարհը կբացի:

Բանակի հերն անիծած քաղաքական ուժի կարկառուններից մեկի այս տեսակետը, որը, իհարկե, բացառապես Նիկոլի մտքի փայլատակման արդյունք է, ոչ մի քննադատության չի դիմանում՝ նկատի ունենալով հատկապես ՔՊ նախընտրական խոստումների շարանը, որտեղ, ինչպես հայտնի է, առանձին կետով նշված էր, թե իբր Հայաստանն է Արցախին տիրություն անողը:

Միջազգային հանրությունն է ու որոշում է, որ Արցախի հետ իրենք գործ չունեն՝ նկատի ունենալով հակապես Ադրբեջանի հետ էներգետիկ ոլորտում ծավալվող համագործակցության գործոնը, աշխարհն է ու որոշում է, որ այլևս պետք է մի կողմ նետել դիմակներն ու ավելորդ չսեթևթել՝ ձևանալով մարդասեր կամ առավել ևս հայասեր և գործել ռեալ պոլիտիկի ռեժիմում, որտեղ Արցախի համար տեղ ուղղակի չի գտնվում՝ հաշվի առնելով շախմատային խաղատախտակի վրա ձևավորված ուժերի հարաբերակցությունը: Ի՞նչ է անելու Կոնջոյան Հայկը, Իլհամին իշմա՞ր է տալու՝ անձամբ սրելով թուրքի յաթաղանը, թե՞ առիթը բաց չի թողնելու՝ ռուսների վրա «բոչկա գլորելու»,բայց տակից խաղալով Իլհամի խաղը…

Կոնջոյան Հայկոն խոսում է դիվանագիտական ջանքերի կարևորության ու դրանց անայլընտրանքայնության մասին: Գուցե ինչ-որ առումով դիվանագիտությանն ապավինելը ճիշտ կլիներ՝ հաշվի առելով իրերի իրական դրությունը, բայց բոլորիս խնդիրն այսօր այն է, որ որպես միջազգային իրավունքի սուբյեկտ «Հայաստանի Հանրապետություն» անվամբ պետություն փաստացի է՛լ չունի գոյություն. Նիկոլը մեր երկիրը սարքեց աշխարհաքաղաքական «տրյապկա»՝ գցելով աշխարհի ոտքերի տակ, զրկելով լսելի լինելու շանսից:

Դիվանագիտությունը, ի գիտություն, Կոնջոյան Հայկոյի, ուժեղների զենքն է, բայց ոչ երբեք թույլերի, իսկ կոնկրետ Հայաստանի պարագայում, որի թիվ մեկ դիվանագետը Արաբատ-Օմեգան է, այն առհասարակ ավելորդ մի բան է դառնում, որի միջոցով Նիկոլն ընդամենը «կրուտիտի» շանս է ստանում՝ խաբելով թե՛ իրեն, թե՛ ժողովրդին:

Հայաստանը միջազգային արենայում կորցրել է լիարժեք երկրի իր երբեմնի իմիջը՝ զրկվելով լսելի լինելու որևիցե հնարավորությունից. այդ իմաստով Էրդողանը լիովին հասել է իր նպատակին՝ իր վասալ ՔՊ-ականների ձեռքով մեր երկիրը չուլ դարձնելով:

Իրանը՝ Նիկոլից շատ ավելի հայ

Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակին ուշիուշով հետևում է նաև մեր հարևան ու բարեկամ Իրանը, որը սովորաբար Արցախին առնչվող խնդիրներում նախընտրում է առավելապես չեզոք դիրքերում դիրքավորվելը՝ միանգամայն հասկանալի պատճառներով, ինչը, սակայն, երբեք չի խանգարել,որպեսզի Թեհրանը ծածուկ կամ բացահայտ ուղիներով գործնականում աջակցի Հայաստանին:

Նման մի աջակցության ձև էլ, ըստ էության, դարձել է Թեհրանի կողմից Լաչինի միջանցքում առաջացած ճգնաժամին զուգահեռ Բաքու-Նախիջևան մայրուղու փակումը,ինչի հետևանքով Ադրբեջանը զրկվել է իր անկլավի հետ Իրանի տրամադրած կարճ ճանապարհով կապվելու հնարավորությունից. հիմա, որպեսզի ադրբեջանից ցամաքային կապով հասնեն Նախիջևան, պետք է կտրեն-անցնեն Վրաստանի ու Թուրքիայի ճանապարհները, ինչը ոչ միայն մի քանի անգամ երկար է, այլև՝ բավական թանկարժեք հաճույք:

Իրանի «մեսիջը»՝ Բաքվին շատ հստակ է ու աներկբա՝ուղերձ, որին, ինչպես հայտնի է, նախորդել էին Թեհրանից մի քանի անգամ հնչած հայտարարւթյուններն այն մասին, որ Իրանը չի հանդուրժի Կովկասում աշխարհաքաքական քարտեզի որևիցե փոփոխություն, և սա՝ այն դեպքում, երբ Բաքվի ու Անկարայի բուն նպատակը հենց նման փոփոխության հասնելն է:

Մինչդեռ Հայաստանում Իրանի այս կարևոր ժեստը կարծես աննկատ է մնացել, ավելին՝ կարծես թե պաշտոնական Երևանը որոշել է սեփական երկինքը բաց պահել Բաքվի համար՝Սյունիքի վրայով օդային ուղիով Նախիջանի հետ կապ ունենալու հնարավորություն թշնամուն ընձեռելու համար: Եթե հակառակի մասին որոշում կա,թող ՔՊ-ականները մի ծպտուն հանեն, մենք էլ իմանանք:

Ստացվում է, որ դե ֆակտո օտար երկիրը՝ Իրանը, արցախահայերի մասին ավելի շատ է մտածում, քան Նիկոլի խունտան՝ Երևանում՝փաստ, որը բնավ տաօրինակ չէ՝ նկատի ունենալով հենց միայն այն, թե ինչպիսի ջեմ զգացմունքներ է տածում Նիկոլը «թուրք» երզրույթի նկամամբ՝ վստահեցնելով, որ ինքը չի վիրավորվում, երբ իրեն թուրք են ասում:

Պապոյան Գևորն ասել է, թե ինչն է ՔՊ-ին չոլերը գցել

ՔՊ-ական Պապոյան Գևորը, անդրադառնալով իրենց ներկուսակցական հավաքների կազմակերպման վայրերի ընտրության խնդրին, հայտաարել է, որ հավաքները կազմակերպում են այն վայրերում, որոնք թշնամու ուղիղ կրակի տակ են, որպեսզի քաղաքացիները իմանան՝ իրենք այնտեղ են, որտեղ քաղաքացիներն են, և իրենք սահմանին շատ մոտ են:

Փաստորեն՝ ՔՊ-ական տարաբնույթ հավաքների բուն իմաստը փիառն է, որի «լոմկան» ՔՊ-ում միայն խորանում է, ինչը, իհարկե, լավ օրից չէ. չունենալով պրակտիկ դաշտում որևիցե դիվիդենտ, որևիցե կռվան՝ համոզիչ, հայրենասեր թվալու, սրանք արդեն ընկել են չոլերը՝ ինչ-որ կերպ խեղճ մարզաբնակներին իրենցով անելու:

Հարց՝ իսկ է ի՞նչ է տալու մարզաբնակ քաղաքացուն այն գիտակցումը, թե իբր Նիկոլն իրենց հետ է՝ լինի հոգով, թե՝ ֆիզիկապես: Թուրքը հրեն էն սարի գագաթին է՝ հաուբիցները դեմ տված գյուղացիների տներին, և ինչ օգուտ է նտալիս Նիկոլը՝ մարզերում ժողովներ անելիս, դրանք մի՞թե օգնում են, որ թուրքերը հետ քաշվեն կամ ասենք հերթական ագրեսիայի ժամանակ ջախջախվեն ու հետ շպրվեն,այլ ոչ թե գան-հասնեն գյուղացիների տները:

Այստեղ-այնտեղ զուր տեղը թափառելու փոխարեն գեվորգպապոյանները պետք է արագորեն հրաժարական ներկայացնեն, քանի դեռ երկիրը վերջնականապես թուրքերին կուլ չի գնացել ու քանի դեռ փրկելու ինչ-որ բան է մնացել:

Բա որ վաղը թուրքը հասնի Գևորի օթախը՝ որտե՞ղ է հավաք անելու Նիկոլը…

Մեխի գլուխը

ՔՊ-ական Ասլանյան Հակոբը, որ իր արևին համարվում է ԱԺ-ում ամենատարեց ՔՊ-ականը, մի ինքնախոստովանական ցուցումնքով է հանդես եկել՝ վերջապես հրապարակայնորեն խոստովանելով, որ իրենք մեխի գլուխ են:

Մասնավորապես՝ դատապարտելով ընդդիմության սկզբունքային դիրքորոշումը՝ ստեղծված իրավիճակի համար թիվ մեկ պատասխանատու համարելու իշխանություններին,Ասլանյան Հակոբն ասել է. «Եթե մարդն իր անվտանգության երաշխավոր դեռ չի կարողանում կանգնել, ո՞նց կարող է ուրիշի… հանկարծ չնկատեք Արցախը՝ ուրիշ, մեկ այլ երաշխավոր դառնալ»:

Հարց է առաջանում՝ իսկ ինչպե՞ս Հայաստանը հասավ այս օրվան՝ երկիր, որ «հեղափոխություն» կոչվող ֆարսից առաջ, արդարև, համարվում էր տարածաշրջանում եղանակ ստեղծողը: Նիկոլը, հանրության առաջ պոպուլիստաբար մեծամտանալով, պախարակում էր նախկին իշխանություններին հրապարակներից՝ հավաստիացնելով, որ հենց ինքը գա իշխանության, Հայաստանը վերածվելու է յուրատեսակ գերտերության՝ կախված չլինելով որևիցե ուժային կենտրոնից .աշխարհը տեսնելու էր իր դեմակրատիան ու «հալվեր»: Մարդկանց մեծ մասը լսում էր ու հոգեբանորեն ինքնաբավարարվում՝ հենց նիկոլական ճիվաղների մեջ տեսնելով ավելի լավ Հայաստան ունենալու հեռանկարը: Բա ի՞նչ եղավ…

Իհարկե, Ասլանյան Հակոբը որպես ստեղծված իրավիճակի հիմնական պատճառ մատնանշել է պատերազմն ու դրա ելքը, սակայն հարցն այն է, որ դա արդարացում չէ. եթե Նիկոլը հավատարիմ մնար նախկին իշխանությունների բանակցային ժառանգությանն ու այն ի փառս թուրքերի «չլցներ ջուրը», ո՛չ պատերազմ էինք ունենալու, ո՛չ էլ այս ավերը, իսկ Հայաստանը միայն ամրապնդելու էր իր դիրքերն, ու Արցախը երաշխավորված կերպով մնալու էր հայկական:

Լոպազացավ Ասլանյան Հակոբին բանի տեր դարձրած Նիկոլն ու բոլորիս գցեծ կրակը, ու հիմա այնքան արժանապատվություն չունեն, որ գոնե այսքանից հետո գրեն-գնան՝ ինչ-որ կերպ փրկելու Հայաստանն ու Արցախը:
ախը:

Արսենյան Գուգոն Էյֆորիայի մեջ է ընկել


Պարզվում է՝ Արսենյան Գուգոն՝ ՔՊ-ի երկրորդ Գռզոն, հանդիսանալով Արգենտինայի ու Մեսսիի մեծ երկրպագուն, էյֆորիայի գիրկն է ընկել, ու լրագրողի դիպուկ նկատառմանը, որ նրա այդ ցնծությունը հանրության կողմից կարող է սխալ գնահատվել՝ նկատի ունենալով Արցախի ու Հայաստանի շուրջ այս օրերին տեղի ունեցող ողբերգությունը, արձագանքել է.«Աշխարհի չեմպիոնատի իրականցումը, կայացումը և ֆոտբոլային խաղերի փաստը որևէ կերպ չի հատվում Արցախում տեղի ունեցող իրադարձություններին: Հուսով եմ, որ ասենք մեր տասնյակ հազարավոր հայրենակիցներ Արցախում նույնպես հետևել են էդ առաջնությանը, հաճույք են ստացել էդ առաջնությունից, գոռացել են, երբ որ գոլեր են խփել, տխրել են, երբ որ իրենց թիմն է բաց թողել գոլ՝ կարծում եմ…»:

Գուգոն արցախցիներին դրել է լրիվ իր տեղը՝ կարծելով, որ թուրքի յաթաղանի բաժին դառնալու վտանգն այնքան աննշան է, որ այն չէր կարող խաթարել ֆուտբոլասեր արցախցիների՝ ֆուտբոլ նայելու կայֆը: Մի մարդ, որն ուղիղ պատասխանատվություն է կրում Արցախի շուրջ ստեղծված այս իրավիճակի համար՝ հանդիսանալով թուրք-ադրբեջանական գործակալական ցանց հանդիսացող ՔՊ-ի կարկառուն անդամ, փաստորեն, դեռ սիրտ ունի՝ օտարների հաջողությամբ ուրախանալու, ինչ-որ բան թամաշա անելու, ինչ-որ մեկին երկրպագելու այն դեպքում, երբ առնվազը վերջին 10 օրվա ընթացքում պետք է ժամանակ ու սիրտ չունենար՝զվարճանալու:

Գուգոյի էյֆորիան ևս մեկ անգամ ի ցուց է դնում ոչ միայն նրա, այլև նրա ողջ թիմի համար «Արցախ» անվան անարժեքությունը: Սրանց համար Արցախը «Ղարաբաղի տնտեսական գոտի» է, արցախցին էլ՝ Ադբեջանի քաղաքացի, իսկ եթե ամեն բան հենց այսպես է, ապա ո՞րն է խալխի քաղաքացիների համար մտահոգվելու առիթը,ինչո՞ւ պետք է Գուգոն չվայելի ֆուտբոլը:

Բա Հայաստանը ե՞րբ է Արգենտինա դառնալու, 2050-ի՞ն…

Նիկոլը մաղարիչ է արել

Մամուլում արժանահավատ տեղեկություններ են հայտնվել այն մասին, որ Նիկոլը մաղարիչ է արել. Միրզոյան Արոյին ծեծի ենթարկելու գործը հսկող դատախազ Արամ Արամյանը նոր պաշտոն է ստացել՝ դառնալով Կենտրոնի դատախազ:

Չնայած Արոյին ծեծի ենթարկելու դեպքից երկու տարի է անցել, բայց այս ողջ ընթացքում նախաքննական մարմինը այդպես էլ չի կարողացել պարզել և բացահայտել, թե կոնկրետ ովքեր են հանդգնել Արոյին ծեծի ենթարկել: Ավելին՝ գործը մինչև օրս այդպես էլ դատարանի երես չի տեսել՝ տեղում դոփելով ու փակման եզրին կանգնելով:

Ինչպես հայտնի է, Արոյին ծեծի ենթարկելուց անմիջապես հետո իշխանական քարոզչամեքենան շրջանառության մեջ դրեց այն սին վարկածը, թե իբր նրան ծեծողներն ընդդիմադիրներ են եղել: Նույնիսկ ձերբակալություններ եղան, բայց այդպես էլ համոզիչ չդարձավ իշխանական այդ վարկածը, և կային ոչ անհիմն կասկածներ, որ իրականում Արոյին Նիկոլի հրամանով են ծեծի ենթարկել՝ ցույց տալու նրան իր իսկական տեղը:

Հիմա, փաստորեն, Արամյանի նշանակմամբ այս կասկածնեը լրիվ հիմնավորվում են. Նիկոլը որոշել է Արոյի գործի բարեհաջող կոծկման համար պարգևատրել գործը գլուխ բերածին ու մի յուղոտ պաշտոն նվիրել՝ իր ծածուկ հրամանն անթերի իրագործած իրավաբանին՝ վարքագիծ, որ ամբողջությամբ տեղավորվում է հետհեղափոխական կառավարչական ավանդույթների ծիրից ներս:

Մյուս կողմից՝ հիմար իրավիճակում է հայտնվում Արոն, որը, փաստորեն, դառնում է լրիվ մեխի գլուխ, որ իբր բարձրաստիճան պաշտոնյա է համարվում, բայց այդպես էլ չի կարողանում գտնել ու պատժել իրեն ծեծի ենթարկածներին: Տվյալ պարագայում Արոն պետք է որ «սպռոս աներ» Նիկոլից, բայց ինչպես հայտնի է, ներքպական խունտայում բոլորովին այլ արժեքներ ու ավանդույթներ են շրջանառվում. Արոն պատրաստ է 25 անգամ էլ ծեծվել, միայն թե իրեն թողնեն թիմում:

Ախմախության հերթական ռեկորդը

«Նավակ Ճոճող» Վիլենը, օրերս անդրադառնալով ընդդիմության քայլերին, Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակի կապակցությամբ ընդդիմադիրների իրագործած ակցիային, հայտարարել է, թե ընդդիմության այսպիսի վարքագծի շարունակականության դեպքում հաջորդ ընտրություններին ոչ ոք նրանց ձայն չի տալու. «վստահելու պաշարը» զրոյական է՝ միաժամանակ համոզմունք հայտնելով, որ Արցախը պետք է փրկել ոչ թե Երևանում՝ Կենտրոնում, այլ՝ Արցախում՝ այն բնակեցնելով ու շենացնելով:

Հարց՝ Վիլեինին՝ իսկ իշխանությունների վստահելիության պաշարը որքա՞ն է կազմում, կարո՞ղ է հնչեցնել կոնկրետ թվեր: Եթե, ըստ Վիլենի, վստահելիության պաշարից զրկվում է այն ուժը, որն իր ուժերի ներածին չափով պայքարում է Նիկոլի եփած շիլափլավի հետևանքների վերացման համար՝ իր աջակցությունը հայտնելով Արցախին, արցախիցներին միայնակ չթողնելով, ապա վստահելիության ի՞նչ պաշար կարող է ունենալ այն քաղաքական իշխող ուժը, որը հիմնական մեղավորն է ստեղծված իրավիճակի համար՝ Ադրբեջանի հետ միասին:

Կամ երբ Վիլենը խոսում է Արցախն Արցախում փրկելու անհրաժեշտության մասին, գոնե պատկերչացնո՞ւմ է՝ ինչ է խոսում, պատկերացում ունի՞ այն իրական խնդրի մասին, որին բախվել է Արցախը ստեղծված իրավիճակում: Ենթադրենք՝ Արցախում ապրում էր ոչ թե 120000, այլ ասենք կրկնակի շատ ՀՀ քաղաքացի, այդ հանգամանքը որևիցե զսպող նշանակություն կարո՞ղ էր ունենալ ադրբեջանական իշխանությունների համար, եթե նրանց բուն խնդիրը ոչ միայն Արցախի, այլև Հայաստանի ոչնչացումն է կամ առնվազը մասնատումը: Արցախը պետք է փրկել ոչ միայն այն հայաշատ դարձնելով, այլ այդ հողին ու դրա վրա ապրողին տիրություն անելով՝ մի բան, որին ոչ մի կերպ չի ցանկանում ձեռնամուխ լինել «Նավակ Ճոճողի» քաղաքական թիմը՝ երկիրը թուրքի բաժին դարձնելով:

Մի քաղաքական թիմում որ «Նավակ Ճոճողը» դեմք լինի, ի՞նչ կարելի է սպասել դրանից…

«Աբիժնիկ» ալկաշը

Վստահեցնելով, որ հիմա բիզնեսն իրեն շատ ավելի լավ է զգում, քան նախկինների օրոք, իսկ 2018-ից ի վեր հիմնադրված բիզնեսներն այսօր ուղղակի ծաղկում են՝ Քերոբյան Վահանը, որպես գործարար. միաժամանակ վստահեցրել է, որ նախկինների ժամանակ բիզնես անելն անասելի ծանր գործ է եղել ու հայտարարել.«Միայն իշխանափոխությունից հետո, կոռուպցիայի նվազումից հետո են մարդիկ ձեռնամուխ եղել ձեռնարկատիրական գործունեության: Իմ ստեղծած բիզնեսի նկատմամբ եղել են հարկային հալածանքներ: Նույնիսկ օրենքներ են ստեղծվել, որ փակվի իմ բիզնեսը»:

Փաստորեն՝ մինչև Նիկոլի կողմից իշխանազավթումը Հայաստաում ոչ ոք ոչ մի բիզնեսով չի զբաղվել՝ չնայած ինչպես հյատնի է, նախահեղափոխական տարիները Հայաստանի նորանկախ պատմության մեջ երկրի համար ամենածաղկուն ժամանակաշրջանն են եղել: Տեսնես Վահանը քանի՞ բաժակ է «քցել», որ նման բան է պնդել: Կամ պետությունն է՛լ բանուգործ չուներ, պետք է օրենքներ ընդուներ,որ Քերբոյան Վահանին վատություն անե՞ր: Սննդի առաքմամբ միայն Նիկոլի այս շշակի՞ցն է զբաղվել…

Հարց՝ Նիկոլի «հանճարի» շնորհիվ այժմ յուր բիզնեսը ծաղկեցնող Քերոբյան Վահանին՝ եթե Հայաստանը բիզնես դրախտ է, ինչո՞ւ 2018-ի հեղափոխությունից ի վեր կտրուկ, աննախադեպ կերպով նվազել է տնտեսության մեջ արվող արտաքին ներդրումների ծավալն այն դեպքում, երբ մինչև հեղափոխությունն այն բավական մեծ տոկոս էր կազմում: Կամ եթե այդպես է, ինչո՞ւ չի պակասում այն դրսի հայերի թիվը, որոնք, հավատալով Նիկոլի խոստումներին, ժամանակին եկան այստեղ, փող ներդրեցին, հետո դրա ձեռքն ընկան կրակն ու էլի արտագաղթեցին: Եթե Հայաստանի բիզնես միջավայրն անթերի է, ինչպես վստահեցնում է Վահանը, ապա ինչո՞վ է նա բացատրում երկրում աղքատության կամ անգամ ծայրահեղ աղքատութան մակարդակի աճը,որի մասին, ի դեպ, փաստել էր վերջերս Նիկոլը…

Նախկիններից աբիժնիկությո՞ւնն է պատճառը, որ հիմա վահանները քանդում են երկիրը՝ այն իրենց «դուքյանը» դարձնելով: Հաստատ:

Նիկոլի թամադան

Լրագրողների հարցին՝ արդյոք Կառավարությունը շարունակո՞ւմ է անգամ այս հանգամանքներում մնալ «խաղաղության օրակարգ»-ի հետևորդը, Նիկոլի մանկլավիկներից Սանոսյան Գնելը արձագանքել է.«Իհարկե, մենք շարունակում ենք պնդել, որ ինչպես աշխարհի բազմաթիվ տարածաշրջաններում, այդ թվում՝ նաև մեր տարածաշրջանում, պետք է խաղաղություն հաստատվի»: Միաժամանակ լրագրողների ճշտող դիտարկմանը՝ որպես կենաց չէ, այլ որպես ռազմավարություն, Գնելը պատասխանել է, թե ինքը ընդհանրապես կենացներ չի ասում, այն էլ, երբ միկրոֆոնի առջև է գտնվում:

Գնելը, իհարկե, այնքան ուղեղ չունի, որ կարողանար տեղում կողմնորոշվեր ու լրագրողների հարցին ինքնուրույնաբար դիպուկ պատասխաներ: Նա ընդամենը կրկնել է այն, ինչ որ լսել է շեֆից՝ Իլհամի Նիկոլից, և դատելով ամենայնից՝ լսածը մեկ բան է եղել՝ խաղաղություն՝ ամեն գնով, խաղաղություն նույնիսկ Երևանը հանձնելու գնով:

Միաժամանակ բավական ծաղրական է թվում Գնելի այն խոսքը, թե ինքը միկրոֆոնի առջև կենացներ չի ասում: Խնդիրն այն է, որ 2018-ից ի վեր այս երկրում միկրոֆոնի առջև ամենամեծ կենաց ասողը Նիկոլն է դարձել՝ սկսած Հանրապետության հրապարակում ժամանակին հնչեցրած խոստումնալից խոստումներից, մինչև Կառավարության վերջին նիստում դուրս տված ինչ-որ ականջահաճո բարբաջանքներ: ՔՊ-ի ողջ քաղաքական գործունեությունն է կենաց ու շանտախտի ժամանակ քեֆ, ինչի հետևանքով Գնելը նույնիսկ այս խայտառակ իրավիճակում ստիպված է տխմարի տպավորություն թողնել:

Զոմբիների կերակուրը

Նիկոլը Կառավարության նիստում մեղադրանքներ է հնչեցրել ՌԴ-ի հասցեին՝ փաստացի Մոսկվային մեղադրելով ադրբեջանցիների «ջրաղացին ջուր լցնելու» համար. այն, ինչ պարտավոր են անել ռուսական ուժերը, չեն անում և չեն անում, ըստ Նիկոլի տրամաբանության, միանգամայն դիտավորյալ կերպով: Միաժամանակ Նիկոլը ևս մեկ ավելորդ անգամ վերահաստատել է, որ Հայաստանը հենց հիմա էլ պատրաստ է անմիջապես Ադրբեջանի հետ կնքել խաղաղության պայմանագիր. ՀՀ-ն Բաքվին է փոխանցել իր առաջարկները, և եթե դրանք ընդունելի լինեն Ադրբեջանի կողմից, ապա խնդիրն անմիջապես կլուծվի:

Ռուսներից բողոքելն այս օրերին մի տեսակ մոդա է դարձել: Օրինակ՝ երեկ Սիմոնյան Ալենն էր տրտնջացել ՄԱԿ-ի ԱԽ-ում ՌԴ հայտնած դիրքորոշումից՝ հայտնելով, որ ինքն ավելին էր ակնկալում դաշնակից երկրից: Հիմա էլ, փաստորեն, Նիկոլն է պրակտիկորեն երկրորդում Ալենին՝ ներկայացնելով գրեթե նույնաբովանդակ մեղադրանքներ:

Իրավիճակն իսկապես զգայուն է և ոչ ստանդարտ լուծումներ պահանջող: Ավելին՝ շրջանառվում են տեղեկություններ այն մասին, որ Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակն իրականում նախերգանքն է մոտալուտ մեծ պատերազմի, ինչի մասին արդեն տևական ժամանակ է՝ փորձագիտական հանրույթը չի դադարում խոսել:

Հայաստանի խնդիրն այս իրավիճակում արդյունավետ լուծումներ գտնելն է, որը, բնականբար, չի կարող տեղի ունենալ,եթե Նիկոլի հիմնական անելիքը լոկ մուննաթն է: Ընդ որում՝ նկատենք, որ Նիկոլի մուննաթը կունենար արժեք այն դեպքում, եթե Հայաստանն աշխարհաքաղաքական իմաստով կշիռ ունենար, այլ ոչ թե լիներ այն ստորացված վիճակում, որում է հիմա: Մի դեպքում, երբ քո ձայնը լսելի չէ ո՛չ դաշնակցի, ո՛չ չեզոք ու ո՛չ էլ առավել ևս թշնամի երկրների համար, ոչ մի մուննաթ քեզ չի փրկի, այլ ընդհակառակը՝ իրավիճակը կարող է է՛լ ավելի խորանալ:

Բայց պետք է հասկանալ, թե իրաանում որն է մուննաթի գլխավոր նպատակը: Ակնհայտ է, որ Նիկոլը նախևառաջ ապրում ու աշխատում է՝ սեփական զոմբիներին հիմարի տեղ դնելու համար, և այդ իմաստով, այո՛, նրա մուննաթը կարող է արդյունք տալ՝ ներքին լսարանին մոլորութան մեջ գցելու ու սեփական բաժին պատասխանատվությունը սեփական ուսերից հաջողությամբ թոթափելու հարցում: «Ես չեմ, ռուսներն են» սկզբունքը, ցավոք, հակառուսական քարոզչությամբ սնվող հասարակական որոշ շերտերի համար կարող է հիմնավոր թվալ՝ լռեցնելով բնական հարցը, թե իսկ այդ դեպքում ՀՀ իշխանություններն ինչի՞ գլուխ են, որ բացի մուննաթախառը ճղճղոցներից, այս ճակատագրական պահին չեն անում ոչինչ:Օրինակ ինչո՞ւ այս օրերին նույն իշխանությունները բազմահազարանոց հավաքներ չեն կազմակերպում, երթեր չեն անում, խլացնում են հայության բողոքի ձայնն ու կոմֆորտ զոնա ապահովում Ալիևի համար:Ավելին՝ նրանց էլ, ովքեր փորձում են մի բան անել, ՔՊ-ական որոշ վիժվածքներ պախարակում են ու գանակոծում՝ իրականությունը դիտարկելով իրենց ճիվաղային պրիզմայով:

Ինչո՞ւ, շատ պարզ պատճառով՝ թուրքից ուրիշ ի՞նչ կարելի էր սպասել…

Ի՞նչ է ակնարկում Պեսկովը Երևանին

Պեսկովն է արտահայտվել Արցախում ստեղծված իրավիճակի մասին՝ նախընտրելով հնարավորինս նուրբ ձևակերպումներ: «Ռուս խաղաղապահներն անում են հնարավորը, որպեսզի ապահովեն կարգուկանոն և հանգստություն այն տարածքներում, որտեղ նրանք աշխատում են, և գործում են բացառապես այն փաստաթղթերի ոգուն և տառին համապատասխան, որոնք ստորագրվել են երկրների միջև: Մենք, իհարկե, մեր հայ գործընկերների և դաշնակիցների հետ կշարունակենք քննարկել այս թեման»,-մասնավորապես՝ հայտարարել է Պեսկովը:

Պեսկովի հայտարարությունը, պետք է խոստովանել, իրականությունից մի տեսակ կտրված է ստացվել՝ տպավորություն ստեղծելով, թե ոչ մի ճգնաժամ էլ չկա, թե իբր ոչ մի արտակարգ դրություն էլ առաջ չի եկել,թե Արցախի երկինքը անամպ է ու խաղաղ,իսկ ռուս խաղաղապահներն էլ իդեալական են իրականացնում իրենց առաքելությունը: Ի դեպ՝ ինչ-որ իմաստով իրականությունից կտրված էր ստացվել նաև ՄԱԿ ԱԽ-ում ՌԴ ներկայացուցչի հայտարարությունը՝ Լաչինի շուրջ ստեղված իրավիճակի վերաբերյալ, ինչը հատկապես աչք էր ծակում մյուս երկրների կողմից իրավիճակին տրված ավելի դիպուկ, հաճախ նաև կոշտ գնահատականների ֆոնին:

Հարց՝ Ռուսաստանն իր նման կեցվածքով ընդամենը զգուշավորությո՞ւն է ցուցաբերում՝ չցանկանալով հակամարտության մեջ մտնել Բաքվի կամ նույնն է թե՝ Անկարայի հետ՝ստիպված «աչք փակելով» իրեն նետված ձեռնոցի վրա, որ խուսափի Անդրկովկասում իր համար երկրորդ ճակատ բացվելու հեռանկարից, թե՞ իրականում գործ ունենք բոլորովին այլ երևույթի հետ: Օրինակ՝ մի տեսակ տողատակային է հնչում Պեսկովի այն հայտարարույունը, որ իրենք հայ գործընկերների և դաշնակիցների հետ կշարունակեն քննարկել այս թեման: «Դաշնակից» եզրույթը Պեսկովն ընդգծել է որպես գոյություն ունեցող փաստի արձանագրո՞ւմ, թե՞ որպես մեսիջ՝ Երևանին առ այն, թե ինչպիսի Հայաստան է Մոսկվան ցանկանում տեսնել Անդկովկասում: Այսինքն՝ կա՞ ակնարկ այն մասին, որ խնդիրները կարող են արագորեն կարգավորվել, եթե նույն Նիկոլը դադարի Արևմուտքի «դուդուկի տակ թաքուն պարել»՝ վստահություն ներշնչելով Մոսկվային, որ վերջինս կարող է առանց «քցված» լինելու մտավախուևթյան գործել:

Բոլոր դեպքերում Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակը լուծումներ է պահանջում ու այն էլ ՝ շատ արագ՝ առանց դիվանագիտական ավելորդ սեթևեթանքների, քանի որ վտանգված են տասնյակ հազարավոր անմեղ մարդկանց ճակատագրեր. մարդիկ սեփական հայրենիքում կյանքի բնատուր իրավունք ունեն,որը ոչ ոք չի կարող խլել:

Մոսկվայի կոշտ արձագանքը՝ Նիկոլին

ՌԴ ԱԳ մամուլի խոսնակ Զախարովան բավական կոշտ է արձագանքել հայաստանյան պաշտոնական շրջանակներից ռուս խաղաղապահների հասցեին հնչող մեղադրանքներին՝ հայտարարելով, որ նման վերաբերմունքը ռուս խաղաղապահների նկատմամբ «չի ընդունվում»՝ ընդգծելով որ հենց ռուս խաղաղապահներն են, իրենց կառուցողական առաքելությամբ հանդիսանում տարածաշրջանում իրավիճակի կայունացման գլխավոր գարանտները:

Հայտնի է դարձել, որ Երևանը հրաժարվել է մասնակցել Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների՝ խաղաղության պայմանագրի նախապատրաստման վերաբերյալ հանդիպմանը: Միաժամանակ հայկական կողմը խնդրել է հետաձգել Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների հանդիպումը՝ հաշվի առնելով Լաչինի միջանցքում առկա իրավիճակը:

Զախարովայի խոսքերում նկատելի է կոնկրետ Նիկոլի՝ ռուսների վերաբեյալ Կառավարության նիստում հնչեցրած քննադատությունների արձագանքը, որ, փաստորեն, ուղղորդվում է Հայաստանի՝ ՌԴ-ում կայանալիք կարևոր հանդիպումներին չմեկնելու ժեստով, ինչը, նկատենք, երկակի մեկնաբանության ենթակա իրողությունն է. մի կողմից՝ Լաչինի միջանցքում ստեղծված իրավիճակը բարոյական իրավուք է տալիս Երևանին՝ մերժելու ազերիների հետ հանդիպումը որևիցե ձևաչափով, մյուս կողմից, փաստորեն, դրանով Հայաստանը բոյկոտում է նաև ռուսական կողմի միջնորդական ջանքերը՝ կամա-ակամա Արևմուտքի «ջրաղացին ջուր լցնելով»: Ի դեպ՝ նույն ռուս վերլուծաբաններն իրենց հարցազրուցներում պնդում էին, որ ՌԴ-ում Հայաստանի առջև փոխադարձության սկզբունքով դրվելու էր «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցը:

Ահա այս ամենի ֆոնին է, որ Զախարովան, փաստորեն, կոշտ մեսիջներ է հղում Երևանին՝ թերևս կանխազգալով իրավիճակից Մոսկվայի համար բխող վտանգները: Գլխավոր հարցը հետյալն է՝ հետզհետե սրվող մթնոլորտը կարո՞ղ է հանկարծ անսպասելիորեն պայթել տարածաշրջանային մեծ պատերազմի տեսքով, եթե այո, ապա ո՞ւմ կողմը կբռնի Կրեմլը՝հաշվի առնելով նաև Իրանի գործոնը:

Նիկոլի իմպրովիզը

Կառավարության նիստում Նիկոլը հերթական անգամ իմպրովիզ է արել՝ շեղելու հանրության ուշադրությունը դեպի Հայաստանի ու Արցախի կործանումը տանող իր քաղաքականությունից ու համոզելու, որ թեկուզ 120000 ՀՀ քաղաքացի կանգնել է ֆիզիկական չգոյության վտանգի առաջ, իսկ Հայաստանը՝ առնվազը մասնատման, բայց, այնուամենայնիվ, կյանքը հիասքանչ է, ապրուստն էլ ձրի ու շատ:

Մասնավորապես՝ ՔՊ-ական խունտայի պարագլուխը Կառավարության նիստում ազգին աչքալուսանք է տվել, թե՝ երրորդ հանրապետության պատմության մեջ մեջ առաջին անգամ աննախադեպ ռեկորդ է սահմանվել. աշխատատեղերի թիվը գերազանցել է 700000–ը՝ նոյեմբերին հասնելով 701451-ի: «ՀՀ աշխատավարձի ֆոնդը նույն ժամանակահատվածում կրկնապատկվել է` ավելանալով շուրջ 89 մլրդ 220 մլն դրամով կամ 92.3%-ով, իսկ միջին աշխատավարձի չափը 2021թ.-ի նոյեմբերի նկատմամբ ավելացել է 44931 դրամով կամ 20.4%-ով»,-պարծեցել է Նիկոլը:

Հիմա ի՞նչ, պարե՞նք, Նիկոլին ծափ տանք ու փառաբանե՞նք: 700000 չէ, ուզում է 7000000 լինի, եթե Հայաստանը կործանվում է բոլորիս աչքի առաջ, ի՞նչ տարբերություն, թե Նիկոլն ինչ մոգոնած թվեր կբստրի: Կուզի՝ կասի 700000, կուզի՝ կասի 7000, ստուգողն ու քննողն ո՞վ է: Այն գիտենք, որ հարուստներն էլի հարստանում են, աղքատներն էլ՝ է՛լ ավելի աղքատանում՝ անկախ այն բանից՝ աշխատաում են մարդիկ, թե տանը նստում:

Եթե նույնիսկ հենց այսօր Հայաստանում վերանա աղքատությունն ու բոլորը սկսեն ապրել շքեղ կյանքով, ի՞նչ օգուտ դրանից, եթե Արցախն ու արցախաբնակ մեր հայրենակիցներն են կորչում, Հայաստանն էլ՝ վիլայեթ դառնում կամ ասենք սանջակ: Նիկոլի համար գուցե այդ ամենն էական չէ, քանզի նա թուրք է՝ խոստովանված,բայց ահա ազգաբնակչության համար էականը հենց դա է, քանզի հայ են՝ ցեղասպանություն տեսած: Հայոց ցեղասպանությունից առաջ էլ շատ ու շատ հայեր Օսմանյան կայսրությունում շատ հարուստ էին ու ազդեցիկ դիրքեր վաստակած, որևէ մեկին թուրքը խնայե՞ց, թե՞ միայն չունևորներին կոտորեց՝ հարուստներին մեծ պատվի արժանացրած: Առաջինը հենց ունևորները դարձան յաթաղանի բաժին՝սեփական կահկարասին ասենք քրդերի բաժին սարքած:

Աչքալուսանք տուր այն ժամանակ, երբ կլուծես Հայաստանի հիմնական գերխնդիրը՝ սասանված անվտանգության հարցը…

Բորբոքված խոզը

Բոլորովին վերջերս Նիկոլի երկրորդական սեռական օրգան դառնալու փաստից էյֆորիայի մեջ ընկած ՔՊ-ական Ալեքսանյան Վահագը ձայնի բորբոքված տոնայնութամբ ԱԺ ամբիոնից նախկին իշխանություներին մեղադրել է 30 տարի շարունակ հայկական բանակը 20-րդ դարի առաջին կեսում արտադրված զենքերի հույսին թողնելու համար այն դեպքում, երբ թշնամին այդ ողջ ընթացքում ինտենսիվորեն զինվում էր բացառապես գերժամանակակից զինատեսակներով: «…ու եթե էստեղ կանգնած ինչ-որ մեկը կգա էս ամբիոնից ու կասի, որ ինքը հիշում ա գեթ մի նոր, նորագույն ռազմական միջոց, որը դուք գնել եք ձեր կառավաևրության տարիներին, ապա ես չգիտեմ, ես կշշմեմ ուղղակի»,-մասնավոևրապես՝ ԱԺ ամբիոնից բորբոքվել է որոշ քաղաքակրթություններում անմաքուր կենդանի համարվող արարածի հետ հաճախ նույնականացվող ՔՊ-ական պատգամավորը:

Երկու պարզ հարց՝ եթե Հայաստանի բանակը «նախնադարյան էր»,ապա ինչո՞ւ էր Նիկոլը փառաբանում հայոց բանակը տավուշյան հայտնի մարտերից հետո, երկրորդ՝ եթե Նիկոլը, գալով իշխանության, բացահայտել էր բանակի խղճուկ վիճակը՝ հասկանալով, որ թշնամու ու մեր բանակների միջև տարբերոթյունը սարուձորի է, ապա ինչո՞ւ Հայաստանը ներքաշեց ռազմական արկածախնդրության մեջ՝ հետ կանգնելով նույն այդ նախորդ իշխանությունների օրոք մեծ ջանքերի գնով ձեռք բերված դիվանագիտական ձեռքբերումներից՝ ինքն իրեն զորավար երևակայելով:

Ինչ վերաբերում է անթրաշ խոզի այն պնդմանը,թե հայկական բանակը զինված էր 20-րդ դարասկզբի զենքերով, ապա միայն «Իսկանդերի» ձեռքբերման փաստը բավարար է, որպեզի Վահագի կլոունադայի էությունը բացահայտվի:

Հայաստանն ուներ բավարար ռազմական պոտենցիալ՝թշնամուն մարտի դաշտում արժանապատվորեն դիմակայելու, ինչը, սակայն, խանգարելու էր Նիկոլին՝ վճարելու իր իշխանազավթման գինը՝ Արցախի ոչնչացման տեսքով: Չունենալով սրբություն, շրջապատված լինելով իր նմաններով՝ Նիկոլը չեզոքացրեց երեք տասնամյակ շարունակ քափուքրտինքով կառուցված հայկական բանակի ռազմական պոտենցիալը՝ ասենք Իլհամին մարտի դաշտում 5 մլրդ դոլարի զենք թողնելով՝ փաստ, որից, ի դեպ, զարմացած էր մնացել նաև Նիկոլի բեղավոր եղբայրը՝հարց բարձրացնելով,թե ով է հայերին մատակարարել այդ զենքերը:

Երևում է՝ հասունացել է որոշ կճղակավորներին կռտելու ժամանակը՝ չեզոքացնելու նրանց հակաէսթետիկ բորբոքվածությունը:

Թորոսյան Արսենի երջանկության գաղտնիքը

Ապացուցելու համար, որ առանց Ադրբեջանի հետ խաղաղության համաձայնագրի Հայաստնը գոյության շանս չունի, ցեղասպանությունը որպես կոնֆլիկտների լուծման հնարավոր տարբերակներից մեկը հռչակած Թորոսյան Արսենը ասել է.«Միայն խաղաղության գործող համաձայնագրի դեպքում մենք չենք ունենա հարձակումներ՝ մեր սուվերեն տարածքի վրա, միայն գործող խաղաղության համաձայնագրի դեպքում մենք կունենանք երկարատև այսպես ասած կայուն վիճակ, որը մեզ թույլ կտա զարգանալ, ունենալ ավելի շատ բնակչություն, կունենանք ծնելիության աճ, ավելի լավ տնտեսություն, մարդիկ ավելի լավ կապրեն, և Հայաստանն ավելի երջանիկ երկիր կլինի: Նույնը վերաբերում է և Արցախի հարցին…»:

Բացառապես մթի ու խավարի հետ ասոցացվող այս արարածի խոսքերում ոչ միայն ոչ մի կերպ չի արտացոլվել իրականությունը, այլև դրա տողատակերում հստակորեն զգացվում է ցեղասպանության սպառնալիք: Թորոսյան Արսենը փաստացի ասում է, որ Ադրբեջանի պայմաններով երկրորդ կապիտուլյացիայի գնալու այլընտրանքը կարող է լինել նոր ցեղասպանությոնը, քանզի կոնֆլիկտները լուծվում են նաև նման կերպ, ու եթե հայ հանրությունը չի ցանկանում սրի քաշվել, ապա պետք է ունենա Բաքվի հետ գործող խաղաղության համաձայնագիր, որը կերաշխավորի կարճ ժամանակում Հայաստանի փթթումը:

Թորոսյան Արսենը, իհարկե, բացառիկ թրքասեր է ու հայրենատյաց, դրա հետ մեկտեղ էլ՝ իսկակա խաբեբա: Նախ՝ աքսիոմատիկ ճշմարտություն է այն, որ թուրք-ադբեջանակ տանդեմը Հայաստանի հետ միևնույն տարածաշրջանում խաղաղ գոյակցելու նպատակ բնավ չունի, քանի որ հայ ազգի գոյությունն այս տարածաշրջանում ոչ միայն վնասում է թուրքերի աշխարհաքաղաքական շահերին, այլև հարված է հասցնում նրանց ինքնությանը: Երկրորդ՝ կայուն խաղաղություն չի լինում ցանկացած գնով կամ առնվազն այն գնով, որը գոյաբանական թշնամիդ է պահանջում: Օրինակ՝ եթե ազերիները Նիկոլին առաջարկեն խաղաղութան համաձայնագիր ոչ թե մոտ 30000 քկմ-անոց Հայաստանի, այլ ասենք դրա կեսի չափով ձևական պետություն ունենալու դիմաց, Թորոսյան Արսենը «հա» կասի՞: Անկասկած, դեռ մի բան էլ կպարի, եթե, իհարկե, Բաքուն Նիկոլի աթոռի անձեռնմխելիությունը երաշխավորի:

Մյուս կողմից՝ եթե ազերիները պատրաստ են երաշխավորել Հայաստանի հետ խաղաղ գոյակցելու պատրաստակամությունը, ապա ինչո՞ւ էր Նիկոլը ոչ վաղ անցյալում հայտարարում, որ որևիցե խաղաղության համաձայնագիր չի կարող երաշխավորել պատերզմի բացառումը. դրա կնքվելուց 12 ժամ անց էլ կարող է տոտալ պատերազմ սկսվել: Ի դեպ՝ սրա մասին է խոսում նաև Բաքուն՝ այդպես էլ ոչինչ չերաշխավորելով հրապարակային ելույթներում:

Իրականում թուրքի գրկում երջանկություն որոնող Թորոսյան Արսենը ՔՊ-ի քարոզչական թեզն է փորձել առաջ բրդել՝ հանրությանը վախ ներշնչելու միջոցով թշնամուն հպատակվելու անայլընտրանքայնության մասին՝ քայլ, որը, ի դեպ, բավական համահունչ է թվում Լաչինի միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակի ֆոնին: