⚠️🚨حتی خبر درست را هم از منبع نامعتبر منتشر نکنیم
چون باعث تبلیغ و معرفی آن منبع و در نتیجه بیشتر دیده شدن سایر مطالبش می‌شود.

🆘لطفاً برای بهبود کیفیت محتوای فضای مجازی قدیم‌هایی بردارید و سبب شوید تأثیر مثبت فضای مجازی بیشتر و تأثیر منفی آن کمتر شود.

🔸برخی مطالب که بازنشرشان می‌تواند به شناخت و بهبود کیفیت محتوای فضای مجازی فارسی کمک کند:

فارسی بنویس بفهمیم

اگر فقط بوق زدن بلدیم رانندگی نکنیم

شما در کدام فازید؟

در فضای مجازی دایره‌هایی وجود دارد که ...

تیک آبی

چگونه اکانت اصلی و جعلی را تشخیص دهیم؟

نکاتی برای بررسی معتبر بودن یا نبودن یک صفحۀ مجازی که به اخبار روز و نکات مهم می‌پردازد

اگر صمدشان را ببینید

چرا بازنشر «مطالب درست» از منابع نامعتبر، درست نیست؟

چرا مهم است بدانیم اصل مطلب کجاست؟

اینفودمی

اثر زبالۀ مجازی

اثر چوپان دروغگو

به قول شازده‌کوچولو «آدم مسئول گلشه»:
بخش اول

بخش دوم

بخش سوم

اینکه مطلب باید لینک داشته باشد ابعاد گوناگونی دارد:
بعد اول

بعد دوم

بعد سوم

ممبر فیک، راهی برای معتبرنمایی:
یک

دو

#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی:
@andishehsarapub

درستی‌سنجی شایعات مجازی:
@Fact_Check
اندیشه سرا
🔺«مثلث برمودا»؟! #آسیب_شناسی_جامعه_مجازی #بهزاد_پاکروح @andishehsarapub کم‌سن‌وسال بودم که دیدم در مجله‌ای، چیزهایی نوشته‌ شده، دربارۀ اتفاقاتی عجیب، در جایی به نام «مثلث برمودا». نخستین‌بار بود که مطلبی پُر رمز و راز را می‌دیدم. آن سال‌ها، اینترنت نبود…
🕯چند کتاب با عنوان «مثلث برمودا» و چند کتاب دیگر با عنوان‌های دیگر اما کم‌وبیش مرتبط با مثلث برمودا در سال‌هایی پرفروش بودند و اغلب خوانندگان این مطلب باید دربارۀ مثلث برمودا مطالبی را خوانده یا شنیده باشند و
احتمالاً همان مطالب غلط رایج در ذهنشان باقی مانده.

پنج سال قبل مطلبی را نوشتم که دست کم سه سند واضح برای نشان دادن نادرستی «ناامنی مثلث برمودا» داشت:
ترافیک هوایی آن منطقه
ترافیک دریایی آن منطقه
فهرست اقیانوس‌های خطرناک برای کشتی‌رانی

خلاصه این‌که عدۀ زیادی «سر کار گذاشته شده بودند»
همین اتفاقی که این روزها هم در کانال‌ها و صفحات زرد رخ می‌دهد، «خیلی وسیع‌تر از قبل، خیلی سریع‌تر از قبل و خیلی زیان‌بارتر از قبل».

در این ۵ سال، نوشتۀ مورد اشاره (تکذیب مطالب نادرست دربارۀ مثلث برمودا) تنها ۵,۰۰۰ بازدید داشته!

عدۀ زیادی کمک نمی‌کنند تا مردم ذهنیت‌هایشان بر اساس مطالب نادرست یا روایت‌های نادرست🔻شکل نگیرد.

حرف اصلی این پیام «مثلث برمودا» نیست، «نشر وسیع اطلاعات نادرست» و «بسیار کم‌اثر بودن نقد و تکذیب‌های آن‌ها» و «همکاری نکردن کاربران برای نجات مردم از شر اطلاعات غلط و تبعات آن‌ها»ست.

متأسفانه نه‌تنها هنوز هم اغلب مردم در ذهنشان انبوهی تصورات غلط قدیمی هست، بلکه به مدد اینترنت و فضای مجازی و وسیع‌تر و عمیق‌تر شدن علم و بازتر شدن دست شبه‌علم مطالب نادرست بسیار بیش از گذشته در ذهن مردم جا خوش کرده‌اند و افکار و رفتار آن‌ها را شکل می‌دهند!

مردم حتی وقتی از تصحیح یک تصور اشتباه خوشحال می‌شوند، همان نوشته‌ای را که سبب رفع اشتباهشان شده بازنشر نمی‌کنند
علتش معمولاً این است که از تأثیرات و تبعات مطالب نادرست بی‌اطلاعند یا خود را دور از عواقب آن می‌پندارند، مثل کسانی که گمان کنند سوراخ شدن کشتی در طرفی دیگر برای آن‌ها بی‌ضرر است!

مردمی که با ذکر چند مثال می‌گویند "فضای مجازی در زدودن اطلاعات نادرست و باورهای اشتباه نقش مهمی داشته"، آماری از «اطلاعات نادرست و باورهای اشتباهی که همین فضای مجازی در ذهنشان کاشته» ندارند!
و نمی‌دانند که «این» بسیار بسیار بیش از "آن" است!

🔺مثالی از یک روایت نادرست امروزی را ببینید:
بیماری کشندۀ X شایع شده:
t.me/nouritazeh/14603

🆘 لطفاً مطلب مثلث برمودا را بخوانید و برای دیگران هم بفرستید:
t.me/andishehsarapub/4840

🔎درستی‌سنجی شایعات مجازی:
t.me/Fact_Check
🕯#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی:
t.me/andishehsarapub
⚠️🚨فردی در گروهی صفحه‌ای مجازی را که حتی مشتری‌اش هم نبوده معرفی کرده برای خدماتی در کشوری دیگر!

شناختی دربارۀ صفحۀ مورد اشارۀ شما ندارم و مطلبی که می‌نویسم کلی‌ست نه دربارۀ آن صفحه.

در اینستاگرام، مالک صفحه می‌تونه کامنتهای مورد نظرش رو دلیت کنه، پس دیده نشدن کامنت منفی دلیل اینکه کامنت منفی وجود نداشته نیست؛

وجود کامنت منفی هم نشون نمی‌ده که کامنت‌گذار لزوماً واقعیت رو نوشته، شاید سوء نیت داشته.

شما هم که از خدمات مطرح در این صفحه استفاده نکرده‌اید.
اگر استفاده کرده بودید کمی فرق داشت،
چرا کمی؟ چون هر بار که مشکلی پیش نمیاد و نیاز به نظر تعداد زیادی فرد وجود داره،
وقتی داریم از اعتبار جایی صحبت می‌کنیم که فقط یک صفحۀ مجازی هست.

نه‌این‌که داشتن مجوز و آدرس برای نشون دادن اعتبار کافی باشه، اما کسی که همون رو هم نداره اعتماد بهش چند درجه سخت‌تر هست.

تأکید می‌کنم توضیح من کلی‌ست نه دربارۀ جایی که شما نام برده‌اید.

برای اینکه بدونید کسی قابل اعتماده یا نه، چیزی که در فضای مجازی به نظر می‌رسه ممکنه با واقعیت فرق زیادی داشته باشه.
بسیار دیده‌ام!
#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی:
t.me/andishehsarapub
@keikojaberim
اندیشه سرا
❄️☃️ اگر در شهر شما برف باریده است، لطفاً پیش از آنکه شاخه‌ای یا درختی بشکند به آرامی درختان را تکان دهید تا بخشی از برف‌ها ریخته شوند. همیشه پس از برف سنگین، شاخه‌ها و درختان زیادی می‌شکنند. لطفاً این پیام را برای دیگران هم بفرستید.☃️ t.me/andishehsarapub…
☃️❄️❄️❄️
۱. لطفاً این مطلب را که از مردم درخواست می‌کند «درختانی را که روی شاخه‌هاشان برف زیادی نشسته به‌آرامی تکان دهید تا مقداری برفهایش بریزد و شاخه‌ها نشکنند» ببینید:
t.me/andishehsarapub/2154
۴ سال است که منتشر شده و تعداد بازدیدش ۴۵۰۰ بوده.
یعنی تعداد کمی (فقط ۱۹ بار) فوروارد شده.

۲. سپس این پیام:
t.me/andishehsarapub/4566
را که می‌گفت «اگر به کلاه بابانوئل در تلگرام ضربه بزنید در صفحۀ تلگرامتان برف می‌بارد» ببینید.
این پیام هم که ۴ سال قبل منتشر شده،
بر اثر فوروارد شدن‌های متعدد (۹۰۱ بار)
۳۱,۵۰۰ بازدید داشته (عمدتاً در ۲۴ ساعت اول).

۳. آن‌چه از مقایسۀ بازدید دو پیام بالا دریافت می‌شود استثنا نیست، در مطالعۀ موارد متعدد هم به همین نتیجه می‌رسیم که «کاربران فضای مجازی بیشتر تمایل دارند مطالب غیرمفید را بازنشر کنند تا مطالب مفید را»
تازه، این دو پیام در کانالی بوده که دنبال‌کنندگانش غالباً افراد علمی و فرهنگی هستند.
در کل فضای مجازی فارسی، نسبت بازدید مطالب غیرمفید به مفید خیلی بیش از این است.😞
لازم است برای بهبود این وضعیت به طرق مختلف تلاش کنیم.
⚠️تنها با نشر مطالب مفید نمی‌توان حجم زیاد مطالب غیرمفید و حتی زیانبار را به اندازۀ کافی تحت تأثیر قرار داد،
باید به روش‌هایی «از بازنشر مطالب زیانبار بکاهیم» ...
مثلاً در گروه‌ها افرادی را که از منابعی مطلب فوروارد می‌کنند که مطالب نادرست زیادی را منتشر می‌کنند راهنمایی کنیم تا چنان منابعی را دنبال نکرده مطالبشان، حتی مطالب درستشان را، بازنشر نکنند.

❄️ لطفاً #آسیب_شناسی_جامعه_مجازی را دنبال کنید:
t.me/andishehsarapub
❄️ و نقدها و تکذیب‌های مطالب نادرست مجازی را بازنشر بفرمایید:
t.me/Fact_Check
☃️ اگر بازنشر این پیام را مفید می‌دانید لطفاً این پیام را هم بازنشر بفرمایید.🌹
ویدئویی با عنوان «تخم مرغ چینی» در فضای مجازی انتشار وسیع یافته
که با توجه به نوشتۀ آن و ذکر مواد لازم برای تهیه، ممکن است نخستین کسی که آن را وارد فضای مجازی کرده گمان کرده باشد که چینی‌ها با این مواد تخم مرغ تولید می‌کنند!
بررسی کامنت‌های گذاشته شده برای این مطلب در برخی کانال‌ها و گروه‌ها نشان می‌دهد که لااقل گروهی از خوانندگان مطلب چنین برداشتی کرده‌اند.


اما در واقع دارند روی تخم مرغ فرآیندی را انجام می‌دهند! و خود تخم مرغ یکی از مواد اولیۀ لازم است!
این فرایند که بیشتر در استان‌های مرکزی چین رایج است سبب می‌شود تخم مرغ مدت طولانی‌تری در خارج از یخچال قابل نگه‌داری باشد.
به آن
Bian Dan (变蛋)
یا
changing egg
می‌گویند.

🔎درستی‌سنجی شایعات مجازی:
t.me/Fact_Check
🆘لطفا با بازنشر وسیع تکذیبیه‌ها کمک کنید اندک اندک از عده کسانی که هرچیزی را هرجا دیدند باور و بازنشر می‌کنند کاسته و بر تعداد کسانی که از چنین اشخاصی می‌پرسند «آیا این مطلب منبع معتبری دارد؟» افزوده شود.

🆘#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی را دنبال کنید:
t.me/andishehsarapub
⁉️ در فضای مجازی فارسی چه خبر است؟!

نوشته است «به مناسبت ۸۸ سالگی رمان شازده کوچولو جمله‌هایی از این اثر ماندگار را با هم مرور می‌کنیم».
بعد جملاتی را نوشته که در کتاب شازده کوچولو نیست!
کسی که خودش یک بار کتاب شازده کوچولو را نخوانده یا خوانده اما به‌اندازه کافی چیزی را از آن به یاد ندارد، به خودش اجازه می‌دهد برای چندهزار مخاطب درباره‌اش چیزی را منتشر کند!

بسیاری از افرادی که در فضای مجازی مطلبی را بازنشر می‌کنند، از منابع نامعتبر مطلب کپی می‌کنند.

کتاب شازده کوچولو یک مثال ساده است،
در مسائل مهم مرتبط با سلامت و زندگی هم فضای مجازی همین است!

👈 گفت‌وگوی شنیده نشدۀ شازده کوچولو و روباه که آنتوان دو سَنت-اگزوپری هفتاد و سه سال پس از فوتش آن را به کتاب شازده کوچولو افزود:
t.me/andishehsarapub/1848
---
🔎درستی‌سنجی شایعات مجازی:
t.me/Fact_Check
🆘لطفا با بازنشر وسیع تکذیبیه‌ها کمک کنید اندک اندک از عده کسانی که هرچیزی را هرجا دیدند باور و بازنشر می‌کنند کاسته و بر تعداد کسانی که از چنین اشخاصی می‌پرسند «آیا این مطلب منبع معتبری دارد؟» افزوده شود.

🆘#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی را دنبال کنید:
t.me/andishehsarapub
💥💥چه خبر عجیبی!
هنوز هم وارد فضای وب و رسانه‌های فارسی نشده
اگر همین الآن آن را در این کانال منتشر کنم به احتمال زیاد، بسیار بازنشر می‌شود و کلی آدم جدید با این کانال آشنا می‌شوند و درصدی از آنها به جمع دنبال‌کنندگان کانال می‌پیوندند؛

اما:
آیا خبر خوشحال‌کننده است؟
خیر!
ناراحت‌کننده است.

آیا آموزنده است؟
خیر!
به احتمال زیاد برای برخی بدآموزی هم دارد.

آیا اطلاع یافتن از آن برای مخاطبان فضای مجازی فارسی لازم یا مفید است؟
خیر!
نه لازم است و نه مفید
به نظرم مضر است.

اگر کسی از آن باخبر نشود اشکالی دارد؟
خیر!

آیا مربوط به ایران است؟
خیر!

آیا خبر درست است؟
بله!
این یک شرط لازم برای انتشار را دارد، اما این شرط کافی نیست.
-
⁉️با این توصیف‌ها چرا باید آن را منتشر کنم؟
دلیلی برای انتشارش وجود ندارد، پس آن را منتشر نمی‌کنم.

⁉️چرا ادمین‌های بسیاری از کانال‌ها آن را منتشر می‌کنند؟
چون مایلند مطالب جالب و عجیب را منتشر کنند تا بیشتر دیده شوند.

⁉️چرا بسیاری از کاربران آن را بازنشر می‌کنند؟
چون یا به نکات بالا فکر نمی‌کنند
یا ...
-
🔴مطلب مهم:
آیا ما مرض داریم:
t.me/andishehsarapub/12472
#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی
😞👆 این را هم بگذارید کنار انواع کلاهبرداری‌های اینترنتی و مجازی
اسکرین‌شات از گروه ایرانیان مقیم یکی از کشورهای اروپایی است.
-
این که مرسوم شده که آدم‌ها در فضای مجازی به افراد ناشناس اعتماد کنند ریسک‌های خاص خودش را دارد.

آدم‌های سالم و درستکار هم در بینشان زیاد است، اما «اگر از ۱۰۰۰ بار که در فضای مجازی به کسی اعتماد می‌کنید فقط یک بارش اشتباه بزرگی باشد ممکن است آن ۹۹۹ بار دیگر برای جبران خسارت همین یک بار کافی نباشد».🔻

🔺این مثال دنیای غیرمجازی به روشن شدن معنی جملۀ بالا کمک می‌کند:
شخصی آپارتمان خرید و فروش می‌کرد،
چند بار پولش رشد زیادی کرد،
یک بار آپارتمانی را خریده بود که قبلاً به کسی دیگر فروخته شده بود!
کل پولش از بین رفت!

اگر ارتباط کاری یا حتی دوستی با یک اکانت مجازی برقرار می‌کنید، ریسک‌های آن را ارزیابی کنید ...
کلاهبرداران فضای مجازی متنوعند!

🔸مورد قبلی را بیینید:
t.me/andishehsarapub/12416

🔸این هم یکی از کلاهبرداری‌های بسیار رایج است که بر اثر کوتاهی مردم در آگاهی‌بخشی به یکدیگر قربانیانی دارد:
t.me/andishehsarapub/12717
#آسیب_شناسی_جامعه_مجازی
#امنیت_در_فضای_مجازی

@Fact_Check