به روایت نویسنده/ بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟
عماد افروغ
«عاشورا و رهایی»
نویسنده: عماد افروغ
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول، 1400
74صفحه، 20000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
درباره واقعه عاشورا بیش از آنکه نیاز به داده تاریخی و مقتل، با توجه به کثرت مقاتل موجود، داشته باشیم، نیاز به زاویه دید و تحلیل و پرسش تازه داریم. اکثر مقاتل به طور عمده شرح ماوقع است و تحلیل یا کمرنگ است یا تکراری. در تحلیل این حادثه عظیم باید همدلانه دریچه عشق و زیبایی و تحلیل به روز را باز گذاشت. ابعاد سیاسی و وجه قیامی ماجرا، به رغم برخی گرایشات عافیت طلبانه و تعصبات کور و برداشت های غلط از دین و مؤلفه رهایی بخشی آن، به حد کافی روشن است. اما به نظرم این واقعه رمزهای عاشقانه و زیبایی شناسانه زیادی دارد که هنوز ناگشوده مانده است. شهادت این حادثه با این ترکیب و آرایش و اسارت آن با حوادث غمبار مرتبط با آن و آثار و تبعات و عبرت هایش را باید کماکان رمزگشایی کرد.
راز و رمز های گفته های امام حسین را باید به لحاظ عرفانی بیشتر گشود. نامه کوتاه ایشان در کربلا به بنی هاشم مرا سخت شگفت زده و حیران کرده است. نامه این است: «پنداری دنیا از اول نبوده و آخرت همواره جاودانه بوده است.» یک ذرّه شبهه علاقه و تمایل به دنیا در آن دیده نمی شود. از لا به لای حیات دنیایی با همه فریفتگی ها و درهم آمیختگی های حق و باطل و زیبایی های ظاهری اش، خوانشی اخروی دارد. خوانشی که با یک غم بزرگ و حماسی همراه است. و آیا این خود بیانگر یک زیبایی و عشق ورزی ناب نیست؟
آیا آن گاه که حضرت زینب درباره فاجعه عاشورا می گوید که من جز زیبایی نمی بینم، به این معنا است که فقط من زیبا می بینم؟ یا این واقعه در حقیقت زیباست. او شهادت و ایثار و فداکاری و تقرب و یگانگی با خدا را زیبا می بیند، چون فی نفسه زیباست. زیبایی هر چیز در تحلیل نهایی به اتصالش به خدا بر می گردد. خدا به منزله مبدأ و منشأ هستی.
بدون تردید، فهم دقیق عاشورا و ویژگیهای آن و زمینههای بروز و شکلگیری آن یکی از ضرورتهای همیشگی زمانه ماست. مقایسه زمینه و زمانه ما با عاشورا نه صرفاً از باب ضرورت عاشورایی دیدن همه ایام و کربلایی دیدن همه سرزمین هاست که کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا. این مقایسه آن گاه ضرورت مضاعف مییابد که در این زادبوم نیز به تأسی از انقلاب بزرگ صدر اسلام، انقلاب اسلامی دیگری و با هدف تحقق ارزشها و اهداف همان انقلاب شکل گرفته است. بدون تردید اتفاقات صدر اسلام و رویدادهای حاصله میتواند عبرتگاهی برای مواضع و سیاستهای ما باشد. نباید از یک سوراخ تاریخی دوبار گزیده شد. درست است که تاریخ به لحاظ جزیی قابل تکرار نیست، اما قواعد و ضرورتهای حاکم بر تاریخ، دیروز و امروز نمیشناسد. باید بر اساس این ضرورتها حرکت خود را سامان داد و به سوی تحقق اهداف متعالی خود حرکت کرد.
سؤال اصلی این است که بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟ روزی که پیامبر (ص) مبعوث شد کسی تصور میکرد که مسلمانان سر از حکومت یزید درآورند؟ اما آیا مشکل فقط انحراف در حکومت، منفک از بدنه جامعه و به اصطلاح قدرت مدنی بود؟ و مسئله امام حسین فقط باز پسگیری این حکومت و کسب قدرت بود؟ آیا امامت فقط با گره خوردنش با خلافت متعین میشود؟ آیا شاخص امامتْ خلافت است؟ هر چند حقانیتِ امامت، دلالتِ حکومت و خلافت دارد. اما خلافتی که بار بر امامت باشد به یک چیز دیگر نیز نیاز دارد و آن پذیرش مردم است. پیوند امامت با خلافت نشانگر عدم فهم صحیح از مقوله مشروعیت است. به زور نمیشود امامت را به خلافت تسری داد. سیره امام علی (ع) و سیره امام حسین (ع) هردو بر همین منوال بوده است. اگر هم بحثی از جائر بودن حکومت وقت است نه از باب این است که امام حسین دغدغه حکمرانی دارد بلکه از باب تأثیرات و پیامدهای این حکومت است. از باب توجه به تبعیت عینی مردم از حاکمان وقت است. الناس علی دین ملوکهم، مردم بر دین حاکمان خود هستند. این نه یک امر مطلوب که یک واقعیت است. قرار نیست همه بر دین ملوک خود باشند، انسانهایی باید باشند که همواره عطف به زبان دلیل و باید و نباید خود عمل کنند و خلاق و عامل باشند و وظیفه و رسالت خود را درک کنند و در صورت لزوم با حاکمان جائر مقابله کنند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000628111.html
عماد افروغ
«عاشورا و رهایی»
نویسنده: عماد افروغ
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول، 1400
74صفحه، 20000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
درباره واقعه عاشورا بیش از آنکه نیاز به داده تاریخی و مقتل، با توجه به کثرت مقاتل موجود، داشته باشیم، نیاز به زاویه دید و تحلیل و پرسش تازه داریم. اکثر مقاتل به طور عمده شرح ماوقع است و تحلیل یا کمرنگ است یا تکراری. در تحلیل این حادثه عظیم باید همدلانه دریچه عشق و زیبایی و تحلیل به روز را باز گذاشت. ابعاد سیاسی و وجه قیامی ماجرا، به رغم برخی گرایشات عافیت طلبانه و تعصبات کور و برداشت های غلط از دین و مؤلفه رهایی بخشی آن، به حد کافی روشن است. اما به نظرم این واقعه رمزهای عاشقانه و زیبایی شناسانه زیادی دارد که هنوز ناگشوده مانده است. شهادت این حادثه با این ترکیب و آرایش و اسارت آن با حوادث غمبار مرتبط با آن و آثار و تبعات و عبرت هایش را باید کماکان رمزگشایی کرد.
راز و رمز های گفته های امام حسین را باید به لحاظ عرفانی بیشتر گشود. نامه کوتاه ایشان در کربلا به بنی هاشم مرا سخت شگفت زده و حیران کرده است. نامه این است: «پنداری دنیا از اول نبوده و آخرت همواره جاودانه بوده است.» یک ذرّه شبهه علاقه و تمایل به دنیا در آن دیده نمی شود. از لا به لای حیات دنیایی با همه فریفتگی ها و درهم آمیختگی های حق و باطل و زیبایی های ظاهری اش، خوانشی اخروی دارد. خوانشی که با یک غم بزرگ و حماسی همراه است. و آیا این خود بیانگر یک زیبایی و عشق ورزی ناب نیست؟
آیا آن گاه که حضرت زینب درباره فاجعه عاشورا می گوید که من جز زیبایی نمی بینم، به این معنا است که فقط من زیبا می بینم؟ یا این واقعه در حقیقت زیباست. او شهادت و ایثار و فداکاری و تقرب و یگانگی با خدا را زیبا می بیند، چون فی نفسه زیباست. زیبایی هر چیز در تحلیل نهایی به اتصالش به خدا بر می گردد. خدا به منزله مبدأ و منشأ هستی.
بدون تردید، فهم دقیق عاشورا و ویژگیهای آن و زمینههای بروز و شکلگیری آن یکی از ضرورتهای همیشگی زمانه ماست. مقایسه زمینه و زمانه ما با عاشورا نه صرفاً از باب ضرورت عاشورایی دیدن همه ایام و کربلایی دیدن همه سرزمین هاست که کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا. این مقایسه آن گاه ضرورت مضاعف مییابد که در این زادبوم نیز به تأسی از انقلاب بزرگ صدر اسلام، انقلاب اسلامی دیگری و با هدف تحقق ارزشها و اهداف همان انقلاب شکل گرفته است. بدون تردید اتفاقات صدر اسلام و رویدادهای حاصله میتواند عبرتگاهی برای مواضع و سیاستهای ما باشد. نباید از یک سوراخ تاریخی دوبار گزیده شد. درست است که تاریخ به لحاظ جزیی قابل تکرار نیست، اما قواعد و ضرورتهای حاکم بر تاریخ، دیروز و امروز نمیشناسد. باید بر اساس این ضرورتها حرکت خود را سامان داد و به سوی تحقق اهداف متعالی خود حرکت کرد.
سؤال اصلی این است که بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟ روزی که پیامبر (ص) مبعوث شد کسی تصور میکرد که مسلمانان سر از حکومت یزید درآورند؟ اما آیا مشکل فقط انحراف در حکومت، منفک از بدنه جامعه و به اصطلاح قدرت مدنی بود؟ و مسئله امام حسین فقط باز پسگیری این حکومت و کسب قدرت بود؟ آیا امامت فقط با گره خوردنش با خلافت متعین میشود؟ آیا شاخص امامتْ خلافت است؟ هر چند حقانیتِ امامت، دلالتِ حکومت و خلافت دارد. اما خلافتی که بار بر امامت باشد به یک چیز دیگر نیز نیاز دارد و آن پذیرش مردم است. پیوند امامت با خلافت نشانگر عدم فهم صحیح از مقوله مشروعیت است. به زور نمیشود امامت را به خلافت تسری داد. سیره امام علی (ع) و سیره امام حسین (ع) هردو بر همین منوال بوده است. اگر هم بحثی از جائر بودن حکومت وقت است نه از باب این است که امام حسین دغدغه حکمرانی دارد بلکه از باب تأثیرات و پیامدهای این حکومت است. از باب توجه به تبعیت عینی مردم از حاکمان وقت است. الناس علی دین ملوکهم، مردم بر دین حاکمان خود هستند. این نه یک امر مطلوب که یک واقعیت است. قرار نیست همه بر دین ملوک خود باشند، انسانهایی باید باشند که همواره عطف به زبان دلیل و باید و نباید خود عمل کنند و خلاق و عامل باشند و وظیفه و رسالت خود را درک کنند و در صورت لزوم با حاکمان جائر مقابله کنند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000628111.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«عاشورا و رهایی»، عماد افروغ؛ کتاب نیستان بر اسلام چه گذشت که حاصلش حکومت یزید شد؟
«عاشورا و رهایی»
راهنمای کتاب/ واسطهای برای جذب کرامات امام حسین (ع)
مانی ارجمند
«جوشن حسینی»
(هزار سلام بر حضرت حسین ع)
نوشته: سید مهدی شجاعی
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
70 صفحه، 10000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
سید مهدی شجاعی از شاخص ترین نویسندگان جریان منسوب به انقلاب است که باورها و تعهدات مذهبی به عنوان یکی از ویژگیهای بارز آثارش شناخته میشود. آنچیزی که او را در میان این طیف برجسته و جریان ساز ساخته، ارزشهای ادبی و هنری آثارش بود، در حالی که عمده نویسندگان این جریان داشتن تعهد را شرط لازم و کافی می دانستند و همین باعث میشد که از سوی دیگر جریانها جدی گرفته نشوند، اما شجاعی با همراه ساختن تعهد دینی و نقد فرهنگی و اجتماعی ساختارهای دولتی (یا حکومتی) برخاسته از انقلاب (کاری که برای بسیاری تابو فرض میشد)، طرحی نو در این میان در انداخت که از ریشه های دینی در آثارش و تعلق خاطر به آرمانهای اصیل انقلاب اسلامی به دور از تعصب و کج اندیشی حکایت داشت.
به هر روی در همه این سالها سید مهدی شجاعی در عین حفظ باورهای دینی و نگاهی نقادانه که به پیرامون خود داشت، پیش رفته و جایگاهی منحصر به فرد یافته است که برخی نویسندگان که به کلیشههای گل درشت دلخوش ند، با آن میانهای ندارند. شجاعی جدای از آثار داستانی یا نوشتههایی که در حوزه ادبیات نمایشی داشته، بر روی متون مذهبی نیز کارهایی انجام داده که بیتردید اهمیت آنها اگر بیش از دیگر آثارش نباشد، کمتر از آنها نیست.
آثاری که میتوان اذعان کرد در راستای جذب جوانان و آشتی نسل امروز با مذهب و متون مذهبی نوشته و منتشر میشوند. مجموعه ترجمههایی که از ادعیه های معروف به فارسی انجام شده و با زبانی ادبی و در عین حال همه فهم منتشر شده اند از جمله آثار شاخص در این زمینه اند. از جمله تازهترین آثار سید مهدی شجاعی در این حوزه میتوان از کتاب «جوشن حسینی» یا هزار سلام بر حضرت حسین (ع) نام برد که به همت نشر نیستان منتشر شده است.
اگر چه جای یک مقدمه کوتاه در ابتدای این کتاب کوچک خالی است، اما شجاعی در حاشیه مراسم رونمایی این کتاب اشاراتی به انگیزه و چگونگی شکل گیری آن کرده است. او که پیشتر برگردانی تازه و به زبان امروزی از دعاهای کمیل افتتاح، عرفه ، ندبه، زیارت عاشورا و... را به علاقمندان این گونه آثار ارائه کرده است، می گوید : «خواندن دعای جوشن کبیر به واسطه بخشیده شدن گناهان و عاقبت بخیری افراد است. «جوشن حسینی» نیز دربردارنده هزاران سلام به ساحت حضرت امام حسین (ع) است که به امید دریافت کرامات از جانب حضرت نثارشان می شود. فرستادن سلام به ساحت حضرت امام حسین(ع) از فضای مجازی و به صورت اتفاقی شروع شد و بعدها به این نتیجه رسیدم که اگر این سلام تبدیل به هزاران سلام شود باعث جذب کرامات حضرت امام حسین (ع) و حفاظت انسان در زندگی دنیوی و اخروی می شود.»
به این ترتیب کتابی پیش روی مخاطب قرار گرفته که دربردارنده هزار سلام است بر سید شهیدان حسین بن علی (ع)، با زبانی که گاه به شعر پهلو می زند و و گاه از ریتمی مجذوب کننده و آرامش بخش برخوردار می شود. شجاعی در این کتاب که عنوان آن را متاثر از عنوان دعای جوشن کبیر برگزیده، به طیفهای دیگری از مخاطبان نظر داشته و در همین راستا نیز سعی کرده شکل متفاوتی از ادعیههای مرسوم و آشنا راجع به امام حسین (ع) و فاجعه عاشورا را تجربه کند. بنابراین در این کتاب از اشکال آشنای نوحه سرایی و مداحی های مرسوم خبری نیست و همین نیز میتواند ضامن نوآوریی و جذب گروهی دیگر از مخاطبان باشد که به دنبال گرفتن پاسخهای غیر مرسوم و کلیشه شده از دغدغههای مذهبی و درونی شده خویش هستند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000705138.html
مانی ارجمند
«جوشن حسینی»
(هزار سلام بر حضرت حسین ع)
نوشته: سید مهدی شجاعی
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
70 صفحه، 10000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
سید مهدی شجاعی از شاخص ترین نویسندگان جریان منسوب به انقلاب است که باورها و تعهدات مذهبی به عنوان یکی از ویژگیهای بارز آثارش شناخته میشود. آنچیزی که او را در میان این طیف برجسته و جریان ساز ساخته، ارزشهای ادبی و هنری آثارش بود، در حالی که عمده نویسندگان این جریان داشتن تعهد را شرط لازم و کافی می دانستند و همین باعث میشد که از سوی دیگر جریانها جدی گرفته نشوند، اما شجاعی با همراه ساختن تعهد دینی و نقد فرهنگی و اجتماعی ساختارهای دولتی (یا حکومتی) برخاسته از انقلاب (کاری که برای بسیاری تابو فرض میشد)، طرحی نو در این میان در انداخت که از ریشه های دینی در آثارش و تعلق خاطر به آرمانهای اصیل انقلاب اسلامی به دور از تعصب و کج اندیشی حکایت داشت.
به هر روی در همه این سالها سید مهدی شجاعی در عین حفظ باورهای دینی و نگاهی نقادانه که به پیرامون خود داشت، پیش رفته و جایگاهی منحصر به فرد یافته است که برخی نویسندگان که به کلیشههای گل درشت دلخوش ند، با آن میانهای ندارند. شجاعی جدای از آثار داستانی یا نوشتههایی که در حوزه ادبیات نمایشی داشته، بر روی متون مذهبی نیز کارهایی انجام داده که بیتردید اهمیت آنها اگر بیش از دیگر آثارش نباشد، کمتر از آنها نیست.
آثاری که میتوان اذعان کرد در راستای جذب جوانان و آشتی نسل امروز با مذهب و متون مذهبی نوشته و منتشر میشوند. مجموعه ترجمههایی که از ادعیه های معروف به فارسی انجام شده و با زبانی ادبی و در عین حال همه فهم منتشر شده اند از جمله آثار شاخص در این زمینه اند. از جمله تازهترین آثار سید مهدی شجاعی در این حوزه میتوان از کتاب «جوشن حسینی» یا هزار سلام بر حضرت حسین (ع) نام برد که به همت نشر نیستان منتشر شده است.
اگر چه جای یک مقدمه کوتاه در ابتدای این کتاب کوچک خالی است، اما شجاعی در حاشیه مراسم رونمایی این کتاب اشاراتی به انگیزه و چگونگی شکل گیری آن کرده است. او که پیشتر برگردانی تازه و به زبان امروزی از دعاهای کمیل افتتاح، عرفه ، ندبه، زیارت عاشورا و... را به علاقمندان این گونه آثار ارائه کرده است، می گوید : «خواندن دعای جوشن کبیر به واسطه بخشیده شدن گناهان و عاقبت بخیری افراد است. «جوشن حسینی» نیز دربردارنده هزاران سلام به ساحت حضرت امام حسین (ع) است که به امید دریافت کرامات از جانب حضرت نثارشان می شود. فرستادن سلام به ساحت حضرت امام حسین(ع) از فضای مجازی و به صورت اتفاقی شروع شد و بعدها به این نتیجه رسیدم که اگر این سلام تبدیل به هزاران سلام شود باعث جذب کرامات حضرت امام حسین (ع) و حفاظت انسان در زندگی دنیوی و اخروی می شود.»
به این ترتیب کتابی پیش روی مخاطب قرار گرفته که دربردارنده هزار سلام است بر سید شهیدان حسین بن علی (ع)، با زبانی که گاه به شعر پهلو می زند و و گاه از ریتمی مجذوب کننده و آرامش بخش برخوردار می شود. شجاعی در این کتاب که عنوان آن را متاثر از عنوان دعای جوشن کبیر برگزیده، به طیفهای دیگری از مخاطبان نظر داشته و در همین راستا نیز سعی کرده شکل متفاوتی از ادعیههای مرسوم و آشنا راجع به امام حسین (ع) و فاجعه عاشورا را تجربه کند. بنابراین در این کتاب از اشکال آشنای نوحه سرایی و مداحی های مرسوم خبری نیست و همین نیز میتواند ضامن نوآوریی و جذب گروهی دیگر از مخاطبان باشد که به دنبال گرفتن پاسخهای غیر مرسوم و کلیشه شده از دغدغههای مذهبی و درونی شده خویش هستند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000705138.html
جامعه خبری تحلیلی الف
جوشن حسینی»؛ سید مهدی شجاعی؛ نشر کتاب نیستان واسطهای برای جذب کرامات امام حسین (ع)
«جوشن حسینی»
راهنمای کتاب/ محور مقدس دینداری چیست؟
علیرضا کاتب
«سه نامزد»
(جلد اول از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
384 صفحه، 75000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای چندجلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
***
کسی که برای اولین بار عنوان کتاب را میخواند یا حتی تصویر جلدش را میبیند، پرسشی به ذهنش خطور میکند؛ «سه نامزد کدامند؟» هدف کتاب نیز همین است؛ یعنی این مسئله برای خواننده تبدیل به دغدغه شود. چراکه همۀ مباحث کتاب تلاشی است برای ارئۀ پاسخی نهایی به آن سؤال اولیه و پیامدهایش. اما آن سه نامزد چه هستند؟ جواب: احکاممحوری، اخلاقمحوری و اماممحوری. سؤال بعدی این است که این سه نامزد چه ارتباطی با هم دارند و اساساً نامزد چه چیزی هستند؟ ربط این سهتا به این موضوع اصلی برمیگردد که شکل درست دینداری چیست. آیا محور اصلی دین احکام است یا اخلاق یا امام؟
دینداری متعارف و سنتی احکاممحور است؛ به این معنا که مهمترین بخش دین احکامی است که هر شخص دینداری باید انجام دهد. بقیۀ موارد یا زمینه و مقدمۀ احکاماند یا بخشی از آن. بر این اساس، برای مثال، امام کسی است که معلم احکام است و وجودش برای این منظور است که بتوانیم احکام را بشناسیم و چگونگی انجامشان را بیاموزیم؛ همچنین، اخلاق چیزی نیست جز بخشی از احکام. در مقابلِ دینداری سنتی، دینداری مدرن و روشنفکرانۀ اخلاقمحور قرار میگیرد. از این منظر، مهمترین بخش دین اخلاق است و امام الگوی اخلاقی است و احکام هم باید ذیل اخلاق قرار بگیرند و اگر در تضاد با آن باشند، باید تغییرکنند تا سازگار شوند.
ولی از نظر نویسنده هر دو دیدگاه انحرافی جدی از دینداری حقیقی هستند. به باور نویسنده هم احکاممحوری و هم اخلاقمحوری، هر دو، از حیلههای شیطان هستند. شیطان از طریق ظاهر موجه احکام و اخلاق، دینداران را میفریبد تا از محور مقدس آن دور شوند. به عبارت دیگر، موضع کتاب هم نقد دینداری سنتی است و دینداری مدرن. در نتیجه، نه دینداری سنتی درست است و نه دینداری مدرن. منظور از دینداری مدرن هم به طور مشخص آن نسخه از دینداری است که روشنفکران دینی در سالهای اخیر عرضه کردهاند. به همین دلیل نویسنده دیدگاههای دکتر عبدالکریم سروش، استاد مصطفی ملکیان و استاد مجتهد شبستری را مورد نقد و ارزیابی قرار میدهد و در نهایت رد میکند. از نظر او در این نوع دینداری از پیشفرضهای ضددینی استفاده شده است؛ برای نمونه میتوان از پلورالیسم و تقدم اخلاق بر دین را نام برد.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000716093.html
علیرضا کاتب
«سه نامزد»
(جلد اول از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
384 صفحه، 75000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای چندجلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
***
کسی که برای اولین بار عنوان کتاب را میخواند یا حتی تصویر جلدش را میبیند، پرسشی به ذهنش خطور میکند؛ «سه نامزد کدامند؟» هدف کتاب نیز همین است؛ یعنی این مسئله برای خواننده تبدیل به دغدغه شود. چراکه همۀ مباحث کتاب تلاشی است برای ارئۀ پاسخی نهایی به آن سؤال اولیه و پیامدهایش. اما آن سه نامزد چه هستند؟ جواب: احکاممحوری، اخلاقمحوری و اماممحوری. سؤال بعدی این است که این سه نامزد چه ارتباطی با هم دارند و اساساً نامزد چه چیزی هستند؟ ربط این سهتا به این موضوع اصلی برمیگردد که شکل درست دینداری چیست. آیا محور اصلی دین احکام است یا اخلاق یا امام؟
دینداری متعارف و سنتی احکاممحور است؛ به این معنا که مهمترین بخش دین احکامی است که هر شخص دینداری باید انجام دهد. بقیۀ موارد یا زمینه و مقدمۀ احکاماند یا بخشی از آن. بر این اساس، برای مثال، امام کسی است که معلم احکام است و وجودش برای این منظور است که بتوانیم احکام را بشناسیم و چگونگی انجامشان را بیاموزیم؛ همچنین، اخلاق چیزی نیست جز بخشی از احکام. در مقابلِ دینداری سنتی، دینداری مدرن و روشنفکرانۀ اخلاقمحور قرار میگیرد. از این منظر، مهمترین بخش دین اخلاق است و امام الگوی اخلاقی است و احکام هم باید ذیل اخلاق قرار بگیرند و اگر در تضاد با آن باشند، باید تغییرکنند تا سازگار شوند.
ولی از نظر نویسنده هر دو دیدگاه انحرافی جدی از دینداری حقیقی هستند. به باور نویسنده هم احکاممحوری و هم اخلاقمحوری، هر دو، از حیلههای شیطان هستند. شیطان از طریق ظاهر موجه احکام و اخلاق، دینداران را میفریبد تا از محور مقدس آن دور شوند. به عبارت دیگر، موضع کتاب هم نقد دینداری سنتی است و دینداری مدرن. در نتیجه، نه دینداری سنتی درست است و نه دینداری مدرن. منظور از دینداری مدرن هم به طور مشخص آن نسخه از دینداری است که روشنفکران دینی در سالهای اخیر عرضه کردهاند. به همین دلیل نویسنده دیدگاههای دکتر عبدالکریم سروش، استاد مصطفی ملکیان و استاد مجتهد شبستری را مورد نقد و ارزیابی قرار میدهد و در نهایت رد میکند. از نظر او در این نوع دینداری از پیشفرضهای ضددینی استفاده شده است؛ برای نمونه میتوان از پلورالیسم و تقدم اخلاق بر دین را نام برد.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000716093.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«سه نامزد» (جلد اول از مجموعۀ محور مقدس)؛ دکتر علیرضا مؤذن؛ کتاب نیستان محور مقدس دینداری چیست؟
«سه نامزد»
راهنمای کتاب/ آدم خوبه خوب نیست!
علیرضا کاتب
«آدم خوبه»
(جلد دوم از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
376 صفحه، 75000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای پنججلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
***
با توجه به مباحث گذشته و جلد اول این مجوعه، چهبسا کسی خیال کند که منظور از «آدم خوبه» امام معصوم است. ولی این تصور اشتباه است. منظور از آدم خوبه آدم خوبه است! یعنی همان کسی که از منظر عرف متدینان و غیرمتدینان آدم خوبی به شمار میآید. آدم خوبه کسی است که به همۀ احکام شرعی و اخلاق عرفی پایبند است. یعنی نهفقط همۀ نمازها و روزههای واجب را انجام میدهد، بلکه نمازها و روزههای مستحبی زیادی را هم بر خود هموار میکند. از جهت اخلاقی هم نهفقط به دیگران بدی نمیکند، بلکه با حداکثر توانش به دیگران خوبی میکند و یاری میرساند. خلاصه اینکه چنین آدمی را هر کس ببیند و بشناسد، در دیانت و انسانیت به او نمرۀ بیست کامل میدهد. ولی از نظر این کتاب این آدم خیلی هم خوب نیست و چهبسا حتی نمرۀ قبولی هم نگیرد و لذا جزو اشقیا و جهنمیان شود.
این کتاب نقد این نوع انسان خوب است. نویسنده بهتفصیل در اینباره بحث میکند که اگر کسی بیشترین عبادتهای شرعی را انجام دهد و دست به بهترین کارهای اخلاقی بزند، بهخودی خود چیزی نیست. آنچه مهم است و ملاک به شمار میآید، ولایت امام معصوم است. اگر کسی عمداً از قبول ولایت امتناع کند، هر چقدر کارهای خوب انجام دهد و اخلاق انسانی داشته باشد، باز هم به سعادت اخروی نمیرسد. سهل است؛ قطعاً در آتش جهنم سرنگون خواهد شد. بهعلاوه، اصلاً بدون آن ولایت، احکام و اخلاق هم حقیقی نخواهد بود. اگر کسی واقعاً پایبند احکام و اخلاق است، باید دودستی به دامان امام معصوم چنگ زند. آنان که چنین نسبتی برقرار نمیکنند، فقط مدعی احکام و اخلاق هستند. امام معصوم کسی است که همۀ راههای خیر به او ختم میشود.
در کل، بنای کتاب بر توجه به آیات و روایات است؛ یعنی رجوع به متون دینی برای اثبات مدعای یادشده. ولی سویۀ نقدی کتاب هم کم نیست. برای مثال، نویسنده در فصل پایانی کتاب به مصاف سنگینوزنترین روشنفکر دینی میرود. توضیح اینکه دقیقترین و فلسفیترین کتابی که در حوزۀ روشنفکری دینی نوشته شده «اخلاق دینشناسی» به قلم دکتر ابوالقاسم فنایی است. از زمان انتشار کتاب تاکنون کسی آن را به طور جدی نقد نکرده است. تقریباً همگان در برابر آن سکوت کردهاند. نویسنده در فصل پایانی کتاب یکی از نظریات دکتر فنایی را نقد میکند و میگوید که این نوع دیدگاهها ناشی از غفلت از تشیع حقیقی است. عالمان شیعی قرنهاست که با دلایل محکم از آموزههای تشیع دفاع کردهاند و اگر کسی به آثارشان رجوع کند دچار این مشکلات نمیشود. در نهایت هم میافزاید که آن نظریۀ روشنفکری مبنای محکمی ندارد و ریشه در احساسات و عواطف دارد. روشنفکر به علت ناراحتی از اوضاع سیاسی و اجتماعی چنان نظری را مطرح کرده است. به طور کلی، در این مجلد نیز مباحث انتقادی کم نیست و این رویکرد انتقادی فقط شامل بیدینان و روشنفکران دینی نیست.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000725137.html
علیرضا کاتب
«آدم خوبه»
(جلد دوم از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
376 صفحه، 75000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای پنججلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
***
با توجه به مباحث گذشته و جلد اول این مجوعه، چهبسا کسی خیال کند که منظور از «آدم خوبه» امام معصوم است. ولی این تصور اشتباه است. منظور از آدم خوبه آدم خوبه است! یعنی همان کسی که از منظر عرف متدینان و غیرمتدینان آدم خوبی به شمار میآید. آدم خوبه کسی است که به همۀ احکام شرعی و اخلاق عرفی پایبند است. یعنی نهفقط همۀ نمازها و روزههای واجب را انجام میدهد، بلکه نمازها و روزههای مستحبی زیادی را هم بر خود هموار میکند. از جهت اخلاقی هم نهفقط به دیگران بدی نمیکند، بلکه با حداکثر توانش به دیگران خوبی میکند و یاری میرساند. خلاصه اینکه چنین آدمی را هر کس ببیند و بشناسد، در دیانت و انسانیت به او نمرۀ بیست کامل میدهد. ولی از نظر این کتاب این آدم خیلی هم خوب نیست و چهبسا حتی نمرۀ قبولی هم نگیرد و لذا جزو اشقیا و جهنمیان شود.
این کتاب نقد این نوع انسان خوب است. نویسنده بهتفصیل در اینباره بحث میکند که اگر کسی بیشترین عبادتهای شرعی را انجام دهد و دست به بهترین کارهای اخلاقی بزند، بهخودی خود چیزی نیست. آنچه مهم است و ملاک به شمار میآید، ولایت امام معصوم است. اگر کسی عمداً از قبول ولایت امتناع کند، هر چقدر کارهای خوب انجام دهد و اخلاق انسانی داشته باشد، باز هم به سعادت اخروی نمیرسد. سهل است؛ قطعاً در آتش جهنم سرنگون خواهد شد. بهعلاوه، اصلاً بدون آن ولایت، احکام و اخلاق هم حقیقی نخواهد بود. اگر کسی واقعاً پایبند احکام و اخلاق است، باید دودستی به دامان امام معصوم چنگ زند. آنان که چنین نسبتی برقرار نمیکنند، فقط مدعی احکام و اخلاق هستند. امام معصوم کسی است که همۀ راههای خیر به او ختم میشود.
در کل، بنای کتاب بر توجه به آیات و روایات است؛ یعنی رجوع به متون دینی برای اثبات مدعای یادشده. ولی سویۀ نقدی کتاب هم کم نیست. برای مثال، نویسنده در فصل پایانی کتاب به مصاف سنگینوزنترین روشنفکر دینی میرود. توضیح اینکه دقیقترین و فلسفیترین کتابی که در حوزۀ روشنفکری دینی نوشته شده «اخلاق دینشناسی» به قلم دکتر ابوالقاسم فنایی است. از زمان انتشار کتاب تاکنون کسی آن را به طور جدی نقد نکرده است. تقریباً همگان در برابر آن سکوت کردهاند. نویسنده در فصل پایانی کتاب یکی از نظریات دکتر فنایی را نقد میکند و میگوید که این نوع دیدگاهها ناشی از غفلت از تشیع حقیقی است. عالمان شیعی قرنهاست که با دلایل محکم از آموزههای تشیع دفاع کردهاند و اگر کسی به آثارشان رجوع کند دچار این مشکلات نمیشود. در نهایت هم میافزاید که آن نظریۀ روشنفکری مبنای محکمی ندارد و ریشه در احساسات و عواطف دارد. روشنفکر به علت ناراحتی از اوضاع سیاسی و اجتماعی چنان نظری را مطرح کرده است. به طور کلی، در این مجلد نیز مباحث انتقادی کم نیست و این رویکرد انتقادی فقط شامل بیدینان و روشنفکران دینی نیست.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000725137.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«آدم خوبه»؛ دکتر علیرضا مؤذن؛ کتاب نیستان آدم خوبه خوب نیست!
«آدم خوبه»
راهنمای کتاب/ درسهایی درباره حکم شرعی بهتان و دشنام
«بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان»
نویسنده: سید حسن خمینی
به کوشش: رشید داودی
ناشر: چاپ و نشر عروج، چاپ اول 1400
98000 تومان
#مذهب #چاپونشرعروج
در سال های گذشته مباحثی در سلسله درس های خارج فقه مطرح شده که آن ها با عنوان کلی تر" فقه هنر" دسته بندی شده که مباحث غنا، مجسمه سازی، نقاشی و حفظ آثار تاریخی و برخی از احکام فیلم، شعر، رقص و اختلاط زن و مرد و تشبّه ایشان به یکدیگر را در بر می گرفت. در این مباحث البته" مدح من با یستحقّ المدح" و " دمّ من لا یستحق الذمّ" را هم به طور مفصّل بحث شده است. نا گفته پیداست که در بحث هنر،مسئله ی طنز نیز مطرح است که پیوندی با بحث استهزاء دارد، به همین جهت به بررسی فقهی حکم استهزاء نیز مبادرت شده است. و از همین جا بود که بحث سبّ و دشنام نیز مورد توجّه قرار گرفت، چرا که در مواردی این رذیله ی اخلاقی می تواند دیوار به دیوار بحث استهزاء باشد.
و آن چه اکنون در دست شماست متن درس های مرتبط با موضوع دشنام است و امید که مباحث دیگر "فقه هنر" – که تدریس آن ها پایان یافته و صوت آن ها موجود می باشد – نیز در آینده تنظیم شود و به صورت مکتوب تقدیم اهل فن قرار گیرد.
هم چنین نکته ای که باید در این مقدمه مورد توجّه قرار گیرد، آن است که در مباحث فقها، بحث "بهتان به اهل بدعت" پیوند خاص با " دشنام به ایشان" دارد؛ چرا که روایتی از داود بن سرحان- که دچار کژفهمی شده است،- به مستندی برای حکم جواز در هر دو مورد تبدیل شده است. همین مسئله باعث شد تا به بحث " بهتان به اهل بدعت" پرداخته شود و موضوع در ضمن مباحث سبّ و دشنام بررسی شود.
در مجموع، این مکتوب، تنظیم شده ی مباحثی است که در طول سال تحصیلی 1399-1400 در حوزه ی علمیه ی قم ارائه شده است. پایه ی بحث های فقه همانند اکثر بزرگان معاصر براساس مباحث کتاب مکاسب محرمه شیخ انصاری است که البته با اندکی تغییر و انتخاب موضوعات متناسب با یکدیگر، آن ها دسته بندی شده و مورد بحث قرارگرفته است.
کتاب حاضر از دو بخش تشکیل شده است: بخش اول با عنوان «تبیین موضوع» که خود شامل سه فصل است:
فصل اول: تبیین" سبّ" و واژه های مرتبط : الف) واژه ی سبّ ب) واژه ی شتم ج) واژه ی فحش د) واژ ه ی هُجر ه) واژه ی قذف و) واژ ه ی لعن؛
فصل دوم: اقسام"سبّ" : تقسیم اول: تقسیم"سبّ" بر حسب متعلّق / تقسیم دوم: تقسیم " سبّ" بر حسب موارد استثناء شده /تقسیم سوم: تقسیم "سبّ" بر حسب مضمون کلام / تقسیم چهارم: تقسیم "سبّ" بر حسب مخاطب؛
فصل سوم: جمع بندی معنای"سبّ" و تبیین قید های دخیل در آن.
و بخش دوم با عنوان «تبیین حکم» که آن نیز دارای سه فصل است:
فصل اول: ادله تحریم"سبّ" : ا) اجماع(بررسی اقوال فقها) /2) حکم عقل/ 3) آیات کریمه/ 4) روایات مأثوره
فصل دوم: "سبّ" در مقام تقاصّ و مقابله به مثل: ادله جواز"سبّ" در مقام تقاصّ : 1) آیات کریمه /2) روایات مأثوره
فصل سوم: " سبّ" در موارد خاصّ: ادله جواز"سبّ" در موارد خاص: 1) آیات کریمه/ 2) روایات مأثوره /3) سیره و رفتار معصومان(ع)
در خاتمه نیز به تفاوت میان سبّ و لعن ذیل این سه نکته پرداخته شده است: نکته اول: تمایز لعن و سبّ در برخی روایات؛ نکته دوم: تفاوت لغوی معانی لعن و سبّ؛ نکته سوم: سخنی در مورد حقیقت لعن؛ جمع بندی تفاوت میان سبّ و لعن.
https://www.alef.ir/news/4000811112.html
«بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان»
نویسنده: سید حسن خمینی
به کوشش: رشید داودی
ناشر: چاپ و نشر عروج، چاپ اول 1400
98000 تومان
#مذهب #چاپونشرعروج
در سال های گذشته مباحثی در سلسله درس های خارج فقه مطرح شده که آن ها با عنوان کلی تر" فقه هنر" دسته بندی شده که مباحث غنا، مجسمه سازی، نقاشی و حفظ آثار تاریخی و برخی از احکام فیلم، شعر، رقص و اختلاط زن و مرد و تشبّه ایشان به یکدیگر را در بر می گرفت. در این مباحث البته" مدح من با یستحقّ المدح" و " دمّ من لا یستحق الذمّ" را هم به طور مفصّل بحث شده است. نا گفته پیداست که در بحث هنر،مسئله ی طنز نیز مطرح است که پیوندی با بحث استهزاء دارد، به همین جهت به بررسی فقهی حکم استهزاء نیز مبادرت شده است. و از همین جا بود که بحث سبّ و دشنام نیز مورد توجّه قرار گرفت، چرا که در مواردی این رذیله ی اخلاقی می تواند دیوار به دیوار بحث استهزاء باشد.
و آن چه اکنون در دست شماست متن درس های مرتبط با موضوع دشنام است و امید که مباحث دیگر "فقه هنر" – که تدریس آن ها پایان یافته و صوت آن ها موجود می باشد – نیز در آینده تنظیم شود و به صورت مکتوب تقدیم اهل فن قرار گیرد.
هم چنین نکته ای که باید در این مقدمه مورد توجّه قرار گیرد، آن است که در مباحث فقها، بحث "بهتان به اهل بدعت" پیوند خاص با " دشنام به ایشان" دارد؛ چرا که روایتی از داود بن سرحان- که دچار کژفهمی شده است،- به مستندی برای حکم جواز در هر دو مورد تبدیل شده است. همین مسئله باعث شد تا به بحث " بهتان به اهل بدعت" پرداخته شود و موضوع در ضمن مباحث سبّ و دشنام بررسی شود.
در مجموع، این مکتوب، تنظیم شده ی مباحثی است که در طول سال تحصیلی 1399-1400 در حوزه ی علمیه ی قم ارائه شده است. پایه ی بحث های فقه همانند اکثر بزرگان معاصر براساس مباحث کتاب مکاسب محرمه شیخ انصاری است که البته با اندکی تغییر و انتخاب موضوعات متناسب با یکدیگر، آن ها دسته بندی شده و مورد بحث قرارگرفته است.
کتاب حاضر از دو بخش تشکیل شده است: بخش اول با عنوان «تبیین موضوع» که خود شامل سه فصل است:
فصل اول: تبیین" سبّ" و واژه های مرتبط : الف) واژه ی سبّ ب) واژه ی شتم ج) واژه ی فحش د) واژ ه ی هُجر ه) واژه ی قذف و) واژ ه ی لعن؛
فصل دوم: اقسام"سبّ" : تقسیم اول: تقسیم"سبّ" بر حسب متعلّق / تقسیم دوم: تقسیم " سبّ" بر حسب موارد استثناء شده /تقسیم سوم: تقسیم "سبّ" بر حسب مضمون کلام / تقسیم چهارم: تقسیم "سبّ" بر حسب مخاطب؛
فصل سوم: جمع بندی معنای"سبّ" و تبیین قید های دخیل در آن.
و بخش دوم با عنوان «تبیین حکم» که آن نیز دارای سه فصل است:
فصل اول: ادله تحریم"سبّ" : ا) اجماع(بررسی اقوال فقها) /2) حکم عقل/ 3) آیات کریمه/ 4) روایات مأثوره
فصل دوم: "سبّ" در مقام تقاصّ و مقابله به مثل: ادله جواز"سبّ" در مقام تقاصّ : 1) آیات کریمه /2) روایات مأثوره
فصل سوم: " سبّ" در موارد خاصّ: ادله جواز"سبّ" در موارد خاص: 1) آیات کریمه/ 2) روایات مأثوره /3) سیره و رفتار معصومان(ع)
در خاتمه نیز به تفاوت میان سبّ و لعن ذیل این سه نکته پرداخته شده است: نکته اول: تمایز لعن و سبّ در برخی روایات؛ نکته دوم: تفاوت لغوی معانی لعن و سبّ؛ نکته سوم: سخنی در مورد حقیقت لعن؛ جمع بندی تفاوت میان سبّ و لعن.
https://www.alef.ir/news/4000811112.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان»؛ سید حسن خمینی؛ چاپ ونشر عروج درسهایی درباره حکم شرعی بهتان و دشنام
«بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان»
راهنمای کتاب/ ویژگیهای یگانۀ امام چیست؟
علیرضا کاتب
«یگانۀ دوران»
(جلد سوم از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
200 صفحه، 45000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای پنججلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
**
جلد سوم این مجموعه در ادامۀ دو جلد پیشین است. خلاصۀ فشردۀ دو جلد قبلی از این قرار است که دین آیین بندگی خداست. خداوند هم محور بندگی خود را در پیروی از ولیّ برگزیدهاش قرار داده است؛ یعنی اصل اعتقاد به امامت امام معصومی که منصوب و برگزیدۀ خداوند است، محوریترین پایۀ دین و تأثیرگذارترین امر در سعادت اخروی آدمی است. نتیجه اینکه در دینداری حقیقی تبعیت از ولیّ و امامی که از جانب خداوند منصوب شده و اطاعتش واجب است و نیز تمسک به وجود مقدس امام زمان علیهالسلام اهمیتی راهبردی دارد. بر همین اساس، اجرای دقیق احکام الهی و حتی پایبندی به امور اخلاقی نیز اگر با مقاومت و گردنکشی در برابر قبول ولایت امامان، معرفت و محبت آنها همراه باشد، به نجات اخروی آدمی کمکی نخواهد کرد.
حال این مسئله پیش میآید که ویژگیها خاص امام چیست که او را شایستۀ این مقام بالا و جایگاه بلند میکند؟ این جلد پاسخی تفصیلی به این پرسش است و جنبههای مختلف امام و نسبتهای گوناگون انسانها با مقام امامت را در هفت فصل بررسی میکند.
کتاب با تشریح این مطلب شروع میشود که امام نهفقط همانند دیگر انسانها نیست، بلکه در رتبهای مساوی آنها هم قرار نمیگیرد. امام در هیچ چیزی با دیگر انسانها برابر و مساوی نیست. این برتری شامل احکام و قوانین حقوقی، اجتماعی و سیاسی نیز هست. به عبارت دیگر، امام حقوقی اجتماعی و سیاسی دارد که فقط مختص اوست و دیگران از آنها بیبهرهاند. این مطلب کمی به گوش ما غریب است و با گفتههای رایج نمیخواند. نویسنده در فصل بعدی توضیح میدهد که عدم شناخت برتریهای بزرگ و فراوان امام ریشه در نشناختن جایگاه امام در نظام هستی دارد. اگر کسی بتواند باطن و پشتپردۀ عالم یا حقیقت هستی را از منظری الهی بنگرد، آنگاه بهخوبی خواهد دید که برترین موجودات نظام هستی امامان هستند. جایگاه برتر آنان در دنیا به دلیل جایگاه برتر آنان در عوالم دیگر است. برای نمونه، برتری مطلق آنان در عالم ذر و در موسم میثاق ازلی باعث شد که رهبر همۀ انسانها در دنیا و آخرت باشند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000829130.html
علیرضا کاتب
«یگانۀ دوران»
(جلد سوم از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
200 صفحه، 45000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای پنججلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
**
جلد سوم این مجموعه در ادامۀ دو جلد پیشین است. خلاصۀ فشردۀ دو جلد قبلی از این قرار است که دین آیین بندگی خداست. خداوند هم محور بندگی خود را در پیروی از ولیّ برگزیدهاش قرار داده است؛ یعنی اصل اعتقاد به امامت امام معصومی که منصوب و برگزیدۀ خداوند است، محوریترین پایۀ دین و تأثیرگذارترین امر در سعادت اخروی آدمی است. نتیجه اینکه در دینداری حقیقی تبعیت از ولیّ و امامی که از جانب خداوند منصوب شده و اطاعتش واجب است و نیز تمسک به وجود مقدس امام زمان علیهالسلام اهمیتی راهبردی دارد. بر همین اساس، اجرای دقیق احکام الهی و حتی پایبندی به امور اخلاقی نیز اگر با مقاومت و گردنکشی در برابر قبول ولایت امامان، معرفت و محبت آنها همراه باشد، به نجات اخروی آدمی کمکی نخواهد کرد.
حال این مسئله پیش میآید که ویژگیها خاص امام چیست که او را شایستۀ این مقام بالا و جایگاه بلند میکند؟ این جلد پاسخی تفصیلی به این پرسش است و جنبههای مختلف امام و نسبتهای گوناگون انسانها با مقام امامت را در هفت فصل بررسی میکند.
کتاب با تشریح این مطلب شروع میشود که امام نهفقط همانند دیگر انسانها نیست، بلکه در رتبهای مساوی آنها هم قرار نمیگیرد. امام در هیچ چیزی با دیگر انسانها برابر و مساوی نیست. این برتری شامل احکام و قوانین حقوقی، اجتماعی و سیاسی نیز هست. به عبارت دیگر، امام حقوقی اجتماعی و سیاسی دارد که فقط مختص اوست و دیگران از آنها بیبهرهاند. این مطلب کمی به گوش ما غریب است و با گفتههای رایج نمیخواند. نویسنده در فصل بعدی توضیح میدهد که عدم شناخت برتریهای بزرگ و فراوان امام ریشه در نشناختن جایگاه امام در نظام هستی دارد. اگر کسی بتواند باطن و پشتپردۀ عالم یا حقیقت هستی را از منظری الهی بنگرد، آنگاه بهخوبی خواهد دید که برترین موجودات نظام هستی امامان هستند. جایگاه برتر آنان در دنیا به دلیل جایگاه برتر آنان در عوالم دیگر است. برای نمونه، برتری مطلق آنان در عالم ذر و در موسم میثاق ازلی باعث شد که رهبر همۀ انسانها در دنیا و آخرت باشند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000829130.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«یگانۀ دوران»؛ دکتر علیرضا مؤذن؛ کتاب نیستان ویژگیهای یگانۀ امام چیست؟
«یگانۀ دوران»
به روایت نویسنده/ چرا اقتدای من به علیست...
مرضیه افخمی ستوده
«گزیدۀ اشعار ولایی آذری اسفراینی»
به کوشش: مرضیه افخمی ستوده
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
256 صفحه، 67000تومان
#شعر #مذهب #نشرنیستان
با عنایات پروردگار در سال 1391 با موسسۀ ادبپژوهی شیعی (سلیس) آشنا شدم. در آنجا با گروهی از دوستان به پیشنهاد و مدیریت آقای دکتر رضا بیات مصمم شدیم تا بخشی از تاریخ ادبیات ایران را به نام ادبیات شیعی که پژوهشگران کمتری به آن پرداخته بودند، به شکلی علمی و منظم مدنظر قرار دهیم تا سیر شکلگیری و تطور این نوع ادبیات از ابتدا تا دوران معاصر مشخص شده و شاعران شایستهای که به دلایل گوناگون کمآوازه بودند، به جامعۀ فرهنگ و ادب معرفی شوند.
پایاننامۀ دکترای بنده با موضوع نقد و تحلیل شعر شیعی در سبک عراقی (سدههای هفت تا نه) بود که به راهنمایی استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مهدی محقق صورت گرفت و در مهر ماه سال 95 دفاع شد. بعد از دفاع از رسالۀ دکتری برای عملی کردن هدف اصلی که در ابتدای سخنم به آن اشاره شد و نیز برای آشنایی مخاطبانی که دوستدار فرهنگ و ادبیات فارسی بهویژه حوزۀ ادبیات دینی هستند، در تابستان سال 1397 به پیشنهاد دکتر بیات، قرار بر این شد تا یکی از شاعرانی که در رسالۀ دکترای اینجانب مورد پژوهش قرار گرفته بود، برگزینیم و منتخبی از اشعارش را به چاپ رسانیم.
چند مسئله سبب شد تا برای اولین کتاب خود در این زمینه، آذری اسفراینی را برگزینم. قدرت و قوت اشعار او از نظر ادبی، توجه او به مباحث عرفانی و پیوند آنها با منقبت اهلبیت، آگاهی از تفسیرهای قرآنی و احادیث اهلبیت، توجه شاعر به اسناد احادیث، تاثیرگذاری کلام آذری بر شاعران بعد از خود بهویژه محتشم کاشانی، تعداد اشعار منقبتی او.
مطالعات اولیه پیرامون آذری اسفراینی و شعرش در سالهای قبل از 1395 انجام شده بود؛ اما برای اینکه یادداشتهای گذشته تبدیل به اثری شود تا مورد استفادۀ پژوهشگران این حوزه و همچنین مخاطبان علاقهمند ادبیات فارسی و نیز ادبیات دینی قرار گیرد، نیاز بود تا تحقیقات و مطالعات بیشتر و دقیقتری صورت گیرد. به همین منظور، برای نگارش این اثر بیش از صد جلد کتاب دیده شد. پس از اتمام اثر از نظرات همکاران محترم سلیس، دکتر علیاصغر بشیری، دکتر زهیر توکلی و خانم طاهره کاظمی نیز بهره بردم.
قصد دارم اگر عمری باقی ماند، به مدد توفیق و عنایت الهی، پس از این گزیدهای از اشعار منقبتسرایان سه قرن هفت و هشت و نه را نیز شرح دهم تا با توجه به نوع اندیشه و محتوای ابیات و بیان ادبی آنها، سیر تطور شعر شیعی در این ادوار را بر اهل فضل و تحقیق و علاقهمندان این عرصه نشان دهم.
ساختار و روش نگارش کتاب حاضر:
گزینش اشعار آذری اسفراینی براساس دیوان چاپی ایشان، به تصحیح دکتر محسن کیانی و آقای عباس رستاخیز، انجام شده است. در این گزیده اشعاری که قوت ادبی داشتند، با محوریت ادبیات شیعی، مدنظر بوده و اشعار شاخص (از نظر محتوایی و ادبی) از هر قالب شعری که مورد توجه شاعر بوده، انتخاب شده است. لذا از 34 قصیدۀ دیوان، بیست قصیده، از سه ترکیببند یک مورد و از 469 غزل، هفت غزل آمده است. روش نگارش کتاب به این صورت است که ابیات دشوار و نیز مواردی را که دارای نکات ارزشمند ادبی یا اشارات قرآنی و حدیثی بودند، بعد از هر شعر شرح شدهاند. در پایان نیز در بخش نمایهها، اسامی اماکن، اشخاص، فهرست آیات و احادیث به کار رفته در اشعار، جمعآوری شدهاند.
نکتۀ دیگر آنکه متنی که در اختیار خواننده قرار میگیرد، صورت صحیح و اصلاحشدۀ شعر است؛ بدین معنی که ممکن است عبارت متن کتاب، مخدوش یا نادرست باشد که در این شرایط، نسخۀ صحیح به متن شعر و نسخۀ مخدوش به پاورقی منتقل شده است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000830126.html
مرضیه افخمی ستوده
«گزیدۀ اشعار ولایی آذری اسفراینی»
به کوشش: مرضیه افخمی ستوده
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
256 صفحه، 67000تومان
#شعر #مذهب #نشرنیستان
با عنایات پروردگار در سال 1391 با موسسۀ ادبپژوهی شیعی (سلیس) آشنا شدم. در آنجا با گروهی از دوستان به پیشنهاد و مدیریت آقای دکتر رضا بیات مصمم شدیم تا بخشی از تاریخ ادبیات ایران را به نام ادبیات شیعی که پژوهشگران کمتری به آن پرداخته بودند، به شکلی علمی و منظم مدنظر قرار دهیم تا سیر شکلگیری و تطور این نوع ادبیات از ابتدا تا دوران معاصر مشخص شده و شاعران شایستهای که به دلایل گوناگون کمآوازه بودند، به جامعۀ فرهنگ و ادب معرفی شوند.
پایاننامۀ دکترای بنده با موضوع نقد و تحلیل شعر شیعی در سبک عراقی (سدههای هفت تا نه) بود که به راهنمایی استاد گرانقدر جناب آقای دکتر مهدی محقق صورت گرفت و در مهر ماه سال 95 دفاع شد. بعد از دفاع از رسالۀ دکتری برای عملی کردن هدف اصلی که در ابتدای سخنم به آن اشاره شد و نیز برای آشنایی مخاطبانی که دوستدار فرهنگ و ادبیات فارسی بهویژه حوزۀ ادبیات دینی هستند، در تابستان سال 1397 به پیشنهاد دکتر بیات، قرار بر این شد تا یکی از شاعرانی که در رسالۀ دکترای اینجانب مورد پژوهش قرار گرفته بود، برگزینیم و منتخبی از اشعارش را به چاپ رسانیم.
چند مسئله سبب شد تا برای اولین کتاب خود در این زمینه، آذری اسفراینی را برگزینم. قدرت و قوت اشعار او از نظر ادبی، توجه او به مباحث عرفانی و پیوند آنها با منقبت اهلبیت، آگاهی از تفسیرهای قرآنی و احادیث اهلبیت، توجه شاعر به اسناد احادیث، تاثیرگذاری کلام آذری بر شاعران بعد از خود بهویژه محتشم کاشانی، تعداد اشعار منقبتی او.
مطالعات اولیه پیرامون آذری اسفراینی و شعرش در سالهای قبل از 1395 انجام شده بود؛ اما برای اینکه یادداشتهای گذشته تبدیل به اثری شود تا مورد استفادۀ پژوهشگران این حوزه و همچنین مخاطبان علاقهمند ادبیات فارسی و نیز ادبیات دینی قرار گیرد، نیاز بود تا تحقیقات و مطالعات بیشتر و دقیقتری صورت گیرد. به همین منظور، برای نگارش این اثر بیش از صد جلد کتاب دیده شد. پس از اتمام اثر از نظرات همکاران محترم سلیس، دکتر علیاصغر بشیری، دکتر زهیر توکلی و خانم طاهره کاظمی نیز بهره بردم.
قصد دارم اگر عمری باقی ماند، به مدد توفیق و عنایت الهی، پس از این گزیدهای از اشعار منقبتسرایان سه قرن هفت و هشت و نه را نیز شرح دهم تا با توجه به نوع اندیشه و محتوای ابیات و بیان ادبی آنها، سیر تطور شعر شیعی در این ادوار را بر اهل فضل و تحقیق و علاقهمندان این عرصه نشان دهم.
ساختار و روش نگارش کتاب حاضر:
گزینش اشعار آذری اسفراینی براساس دیوان چاپی ایشان، به تصحیح دکتر محسن کیانی و آقای عباس رستاخیز، انجام شده است. در این گزیده اشعاری که قوت ادبی داشتند، با محوریت ادبیات شیعی، مدنظر بوده و اشعار شاخص (از نظر محتوایی و ادبی) از هر قالب شعری که مورد توجه شاعر بوده، انتخاب شده است. لذا از 34 قصیدۀ دیوان، بیست قصیده، از سه ترکیببند یک مورد و از 469 غزل، هفت غزل آمده است. روش نگارش کتاب به این صورت است که ابیات دشوار و نیز مواردی را که دارای نکات ارزشمند ادبی یا اشارات قرآنی و حدیثی بودند، بعد از هر شعر شرح شدهاند. در پایان نیز در بخش نمایهها، اسامی اماکن، اشخاص، فهرست آیات و احادیث به کار رفته در اشعار، جمعآوری شدهاند.
نکتۀ دیگر آنکه متنی که در اختیار خواننده قرار میگیرد، صورت صحیح و اصلاحشدۀ شعر است؛ بدین معنی که ممکن است عبارت متن کتاب، مخدوش یا نادرست باشد که در این شرایط، نسخۀ صحیح به متن شعر و نسخۀ مخدوش به پاورقی منتقل شده است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000830126.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«گزیدۀ اشعار ولایی آذری اسفراینی»؛ به کوشش مرضیه افخمی ستوده؛ کتاب نیستان چرا اقتدای من به علیست...
«گزیدۀ اشعار ولایی آذری اسفراینی»
راهنمای کتاب/ شیطان کیست و چه میکند؟
علیرضا کاتب
«بزرگ استراتژیست دوران»
(جلد چهارم از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
472 صفحه، 95000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای پنججلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
***
سه جلد به موضوع امام میپرداختند، اما جلد چهارم این مجموعه با آنها تفاوت دارد. در آنها کتابها با امام را میشناختیم، ولی در این کتاب با شیطان آشنا میشویم. این کتاب را میتوان یک منبع شیطانشناسی به شمار آورد، زیرا بهتفصیل جزئیات مربوط به شیطان را توضیح میدهد، حتی از زبان خودش! در مجموع 22 فصل داریم که هر کدام جنبهای از حقیقت شرارآمیز شیطان را آشکار میکند. البته منظور این نیست که کارهای ریز او نشان داده شود. روح کتاب این است که شیطان یک استراتژیست بزرگ است، بلکه بزرگترین استراتژیست دنیاست. شیطان برای گمراهی و تباهی انسان هدف، برنامه و استراتژی دارد. بنابراین برای مقابله با او کافی نیست که از جزئیات سر در بیاوریم؛ از آن مهمتر این است که از استراتژی کلی او باخبر باشیم تا بتوانیم در هر موقعیتی از دامهایش نجات یابیم. به عبارت دیگر، برای فرار از دست شیطان، ما هم باید برنامه و استراتژی داشته باشیم.
شیطان دشمنی است که یک لحظه از دشمنیاش با انسان دست نمیکشد. به همین دلیل، هر لحظه در حال جنگ با انسان است. بنابراین اگر کسی بخواهد در این جنگ پیروز باشد، باید حریفش را خوب بشناسد و از امکانات و ابزارهایش باخبر باشد. نبرد شیطان تا آخرین لحظۀ زندگی ادامه دارد و بهطور ویژه برای لحظۀ جان دادن و مرگ انسان هم برنامهریزی میکند. کسی که دغدغه مرگ و پس از مرگ را دارد باید از برنامۀ شیطان باخبر باشد. بهطور کلی شیطان در این نبرد میخواهد انسان را خلع سلاح تا بهراحتی بر او مسلط شود. انسان دو سلاح درونی و بیرونی دارد. سلاح درونی عقل است و سلاح بیرونی امام. شیطان میخواهد عقل انسان را خاموش سازد و دست او را از امام کوتاه کند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000907091.html
علیرضا کاتب
«بزرگ استراتژیست دوران»
(جلد چهارم از مجموعۀ محور مقدس)
نویسنده: دکتر علیرضا مؤذن
ناشر: کتاب نیستان، چاپ اول 1400
472 صفحه، 95000 تومان
#مذهب #نشرنیستان
«محور مقدس» مجموعهای پنججلدی است که به اصول عقاید تشیع میپردازد. ایدۀ اصلی مجموعه این است که منظومۀ باورهای تشیع، شخص امام معصوم است و نه هیچ چیز دیگر. برای دفاع از این ایده دو کار اصلی صورت میگیرد: (1) ارائۀ شرح و بیانی جدید و به زبان روز از آن ایده؛ (2) پاسخ به اشکالات و شبهات جدید. دربارۀ مورد دوم، به طور ویژه، نظریات روشنفکران دینی آماج حمله قرار میگیرند. نویسنده هم از مباحث عقلی و استدلالی بهره گرفته و هم از آیات قرآن و روایات معصومان. البته مواجهۀ با آیات و روایات نیز استدلالی و انتقادی است. از جهت قالب ارائه نیز همۀ مطالب در شکل و شمایلی مصور، امروزی و حتی کمیک ریخته شدهاند. برخی از مباحث هم به صورت دیالوگ و حتی مناظرۀ چندنفره هستند. کتابهای این مجموعه تقدم و تأخر منطقی دارند و لذا بهتر است به ترتیب خوانده شوند. با وجود این، طوری طراحی شدهاند که هر کدام را به طور مستقل میتوان مطالعه کرد. بهعلاوه، بخشهای هر مجلد را نیز میتوان جداگانه خواند و بهره برد. در کل، این مجموعه مرجعی جدید برای معلمان و مربیان تعلیمات دینی است. از طرف دیگر، وضوح، سادگی و تفصیل مطالب باعث شده که به صورت خودآموز هم بتوان از آن استفاده کرد.
***
سه جلد به موضوع امام میپرداختند، اما جلد چهارم این مجموعه با آنها تفاوت دارد. در آنها کتابها با امام را میشناختیم، ولی در این کتاب با شیطان آشنا میشویم. این کتاب را میتوان یک منبع شیطانشناسی به شمار آورد، زیرا بهتفصیل جزئیات مربوط به شیطان را توضیح میدهد، حتی از زبان خودش! در مجموع 22 فصل داریم که هر کدام جنبهای از حقیقت شرارآمیز شیطان را آشکار میکند. البته منظور این نیست که کارهای ریز او نشان داده شود. روح کتاب این است که شیطان یک استراتژیست بزرگ است، بلکه بزرگترین استراتژیست دنیاست. شیطان برای گمراهی و تباهی انسان هدف، برنامه و استراتژی دارد. بنابراین برای مقابله با او کافی نیست که از جزئیات سر در بیاوریم؛ از آن مهمتر این است که از استراتژی کلی او باخبر باشیم تا بتوانیم در هر موقعیتی از دامهایش نجات یابیم. به عبارت دیگر، برای فرار از دست شیطان، ما هم باید برنامه و استراتژی داشته باشیم.
شیطان دشمنی است که یک لحظه از دشمنیاش با انسان دست نمیکشد. به همین دلیل، هر لحظه در حال جنگ با انسان است. بنابراین اگر کسی بخواهد در این جنگ پیروز باشد، باید حریفش را خوب بشناسد و از امکانات و ابزارهایش باخبر باشد. نبرد شیطان تا آخرین لحظۀ زندگی ادامه دارد و بهطور ویژه برای لحظۀ جان دادن و مرگ انسان هم برنامهریزی میکند. کسی که دغدغه مرگ و پس از مرگ را دارد باید از برنامۀ شیطان باخبر باشد. بهطور کلی شیطان در این نبرد میخواهد انسان را خلع سلاح تا بهراحتی بر او مسلط شود. انسان دو سلاح درونی و بیرونی دارد. سلاح درونی عقل است و سلاح بیرونی امام. شیطان میخواهد عقل انسان را خاموش سازد و دست او را از امام کوتاه کند.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4000907091.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«بزرگ استراتژیست دوران»؛ دکتر علیرضا مؤذن؛ کتاب نیستان شیطان کیست و چه میکند؟
«بزرگ استراتژیست دوران»
راهنمای کتاب/ برادری، پیوندی حقیقی نه مسئلهای تشریفاتی
امالبنین قزلسفلو
«برادری ایمانی»
مؤلف: سید محمدباقر حکیم
مترجم: امالبنین قزلسفلو
ناشر: شرکت چاپ و نشر بینالملل، چاپ اول: پاییز 1400
96 صفحه، 21500 تومان
#مذهب
انسان موجودی اجتماعی است و در زندگیِ روزمرهاش گریزی از برقراری ارتباط با افراد مختلف جامعه ندارد؛ بنابراین برای داشتن روابطی حسنه و زیستی بهتر و آرامتر، نیازمند آن است که بداند در روابط خود با دیگران چه حقوقی دارد و چه تکالیفی را باید رعایت کند. حال اگر این جامعه و این روابط، ماهیت اسلامی و بهویژه ایمانی داشته باشد، قطعاً کیفیت و شکلِ این حقوق و تکالیف نیز تمایز و اهمیت دیگری یافته و نیز رنگ الهی و شرعی به خود میگیرد. این تمایز را میتوان از عنوان این روابط نیز دریافت؛ عناوینی مانند «عقد اخوت»، «پیوند برادری دینی» و «برادری ایمانی». عناوینی که شاید از آن روز که حضرت رسول صلیاللهعلیهوآله اعلام فرمود هر مسلمانی برای خود برادری دینی برگزیند و خود با امیرالمؤمنین علی علیهالسلام دست برادری داد، نمودِ بیشتری یافت. بسیاری از مسلمانان هم هر ساله بهویژه در عید غدیر خم بنا بر سنتی دیرینه با یکدیگر دست برادری میدهند و با هم عقد اخوت میبندند. اکنون چند پرسش مطرح میشود:
· آیا این پیوند و عقد اخوت جنبۀ تشریفاتیِ صرف دارد یا حقوق و تکالیفی را نیز ایجاب میکند؟
· مرز پایبندی به این حقوق کجاست؟
· چه آسیبهایی سبب تیرگی این رابطه و پیوند میشوند؟
· چطور میتوان این پیوند را تقویت کرد؟
· آیا این حقوق تا زمان حیات فرد موضوعیت دارد یا بعد از مرگ وی نیز ادامه مییابد؟
شهید آیتالله سید محمدباقر حکیم، نویسندۀ فقید کتاب «الأخوة الإیمانیة من منظور الثقلین»، که حاصل سخنرانیهای اخلاقی ایشان با موضوع «پیوند برادی ایمانی» است، علاوه بر بررسیِ مسائل و پرسشهایی ازایندست، موضوع مهم دیگری را نیز تبیین نموده: «انگیزۀ پیوند ایمانی».
امروزه یکی از مهمترین انگیزههای مردم جهان در برقراری روابط، بهویژه در جوامع غربی، مسائل مادی است و افراد براساس سود و زیان با یکدیگر ارتباط دارند؛ بنابراین هرگاه این منافعِ شخصی تهدید شود، روابط نیز دچار گسست میشود. البته ممکن است در این جوامع نیز برخی افراد مسائل حقوق بشری و انساندوستی را مدنظر داشته باشند، اما پدیدۀ غالب، همان مسائل و منافع فردی است. درحالیکه در فرهنگ غنیِ اسلام، روابط مؤمنان باید بر انگیزههای الهی و دینی متکی باشد و بنا بر همین انگیزه است که هر مؤمنی بنا بر روایاتِ شریفه، هفتاد حق بر گردن مؤمن دیگر دارد. این موضوع یکی دیگر از وجوه تمایزِ این روابط ایمانی با سایر روابط است؛ البته به آن معنا نیست که رعایت این حقوق، حالت اطلاق داشته و مؤمنان بهطور مطلق موظف به ادای آن هستند، بلکه این حقوق دوسویه است و هر دو طرف باید آنها را مدنظر داشته باشند؛ زیرا حالت اطلاق، تنها مختص خدای عزوجل است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4001011072.html
امالبنین قزلسفلو
«برادری ایمانی»
مؤلف: سید محمدباقر حکیم
مترجم: امالبنین قزلسفلو
ناشر: شرکت چاپ و نشر بینالملل، چاپ اول: پاییز 1400
96 صفحه، 21500 تومان
#مذهب
انسان موجودی اجتماعی است و در زندگیِ روزمرهاش گریزی از برقراری ارتباط با افراد مختلف جامعه ندارد؛ بنابراین برای داشتن روابطی حسنه و زیستی بهتر و آرامتر، نیازمند آن است که بداند در روابط خود با دیگران چه حقوقی دارد و چه تکالیفی را باید رعایت کند. حال اگر این جامعه و این روابط، ماهیت اسلامی و بهویژه ایمانی داشته باشد، قطعاً کیفیت و شکلِ این حقوق و تکالیف نیز تمایز و اهمیت دیگری یافته و نیز رنگ الهی و شرعی به خود میگیرد. این تمایز را میتوان از عنوان این روابط نیز دریافت؛ عناوینی مانند «عقد اخوت»، «پیوند برادری دینی» و «برادری ایمانی». عناوینی که شاید از آن روز که حضرت رسول صلیاللهعلیهوآله اعلام فرمود هر مسلمانی برای خود برادری دینی برگزیند و خود با امیرالمؤمنین علی علیهالسلام دست برادری داد، نمودِ بیشتری یافت. بسیاری از مسلمانان هم هر ساله بهویژه در عید غدیر خم بنا بر سنتی دیرینه با یکدیگر دست برادری میدهند و با هم عقد اخوت میبندند. اکنون چند پرسش مطرح میشود:
· آیا این پیوند و عقد اخوت جنبۀ تشریفاتیِ صرف دارد یا حقوق و تکالیفی را نیز ایجاب میکند؟
· مرز پایبندی به این حقوق کجاست؟
· چه آسیبهایی سبب تیرگی این رابطه و پیوند میشوند؟
· چطور میتوان این پیوند را تقویت کرد؟
· آیا این حقوق تا زمان حیات فرد موضوعیت دارد یا بعد از مرگ وی نیز ادامه مییابد؟
شهید آیتالله سید محمدباقر حکیم، نویسندۀ فقید کتاب «الأخوة الإیمانیة من منظور الثقلین»، که حاصل سخنرانیهای اخلاقی ایشان با موضوع «پیوند برادی ایمانی» است، علاوه بر بررسیِ مسائل و پرسشهایی ازایندست، موضوع مهم دیگری را نیز تبیین نموده: «انگیزۀ پیوند ایمانی».
امروزه یکی از مهمترین انگیزههای مردم جهان در برقراری روابط، بهویژه در جوامع غربی، مسائل مادی است و افراد براساس سود و زیان با یکدیگر ارتباط دارند؛ بنابراین هرگاه این منافعِ شخصی تهدید شود، روابط نیز دچار گسست میشود. البته ممکن است در این جوامع نیز برخی افراد مسائل حقوق بشری و انساندوستی را مدنظر داشته باشند، اما پدیدۀ غالب، همان مسائل و منافع فردی است. درحالیکه در فرهنگ غنیِ اسلام، روابط مؤمنان باید بر انگیزههای الهی و دینی متکی باشد و بنا بر همین انگیزه است که هر مؤمنی بنا بر روایاتِ شریفه، هفتاد حق بر گردن مؤمن دیگر دارد. این موضوع یکی دیگر از وجوه تمایزِ این روابط ایمانی با سایر روابط است؛ البته به آن معنا نیست که رعایت این حقوق، حالت اطلاق داشته و مؤمنان بهطور مطلق موظف به ادای آن هستند، بلکه این حقوق دوسویه است و هر دو طرف باید آنها را مدنظر داشته باشند؛ زیرا حالت اطلاق، تنها مختص خدای عزوجل است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4001011072.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«برادری ایمانی»؛ سید محمدباقر حکیم؛ ترجمه امالبنین قزلسفلو؛ شرکت چاپ و نشر بینالملل برادری، پیوندی حقیقی نه مسئلهای تشریفاتی
«برادری ایمانی»
راهنمای کتاب/ اشک، فلسفۀ وجود سرزمینی مقدس
فروغ فارسی
«بَکّه»
نویسنده: نرگس مقصودی
ناشر: نیستان؛ چاپ اول: 1400
162 صفحه؛ 40000 تومان
#داستان_ایرانی #مذهب #نشرنیستان
«بَکّه» شرح روایتی دینی و تاریخی از زندگی امام چهارم شیعیان حضرت سجاد (ع) است. نرگس مقصودی در این کتاب به حکایت واقعۀ عاشورا از منظر منزه امام زینالعابدین (ع) در جایگاه فرزند امام حسین (ع) و روایاتی از شخصیتهای حاضر و شاهد و گاه عامل در چگونگی به شهادت رساندن آن امام پرداخته و از کسانی نوشته که پس از عاشورا عامدانه یا غیرعامدانه در چگونگی این روایات مشارکت داشتهاند.
هر فصل کتاب از زبان یک راوی خاص به شرح مقطعی از زندگی امام سجاد (ع) اختصاص یافته است. نام برخی از این راویان همچون عبداللهبنزبیر، عبدالملکبنمروان، معاویهبنیزید، حجاجبنیوسف و ... در ابتدای فصل مربوطه ذکر شده و برخی نیز ناشناساند. ابتدای هر فصل علاوه بر این نامها زمان و مکان روایت هم آورده شده و این عاشوراست که مبدأ تاریخ روایت قرار داده شده است. به این ترتیب کتاب با روایت ابراهیمبنادهم، پانزده سال پیش از واقعۀ عاشورا در بیابان بین مکه و مدینه آغاز میشود و با روایتی مربوط به هفتاد سال پس از عاشورا در غاضریه به پایان میرسد. حکایت حضور کاروان اسیران کربلا در شام؛ بازگشت آنان به مدینه؛ نوع و چگونگی زندگی امام سجاد (ع) در مدینه پس از عاشورا؛ روایتی از ماجرای حره؛ نبرد مکه؛ کنارهگیری فرزند یزید پس از مرگ او از خلافت؛ حکومت عبدالملک مروان؛ قتل عام شیعیان حجاز توسط حجاج و سرانجام شهادت امام سجاد (ع) و رسیدن صحیفۀ سجادیه به دست فرزند ایشان از دیگر مواردی است که در فصول مختلف کتاب مورد پردازش قرار گرفته است. سراسر کتاب پُر است از روایات تازه و ناخوانده از زندگی و روزگار امام سجاد (ع). این در حالی است که به سبب بیماری امام چهارم، بیشتر روایات موجود دربارۀ ایشان مربوط به سال 61 هجری و محرم خونبار آن و اغلب نیز اشاره به همان بیماری است که بر اساس برخی اسناد مورخان ناشی از زخم جنگ در کنار پدرشان بوده است.
نکتۀ جالب و خواندنی کتاب روایت کودکی امام سجاد (ع) در صحراهای بین مدینه و مکه و حضور وی در مراسم حج است. ماجرای کودکی که به تنهایی عازم مناسک حج و عبادت پروردگار است و حضرت خضر که هر روز به دیدار وی میآید. سالهایی ملتهب که دارای روایات خواندنی از بکّه هستند. بکّه، نام اصلی و قدیمی مکّه است که به سبب تناسب معنایی با امام زینالعابدین (ع) و علاقه زیاد ایشان به حج انتخاب شده است.
روایت است که شیخ صدوق (ره) در عللالشرایع که کتابی حدیثی است و فلسفه شرایع را از منظرهای مختلف نقل کرده، به نقل از ابوبصر پرداخته که از امام صادق (ع) میپرسد چرا به مکه، مکه میگویند؟ امام صادق (ع) میفرمایند نام اصلی مکّه، بکّه بود. او میپرسد چرا بکه نامگذاری شده بود و چرا به مکه تغییر نام یافت؟ امام صادق میفرمایند زیرا این سرزمین با بکاء و اشک بنیان شده و آدم صفیالله، بعد از هبوط در این سرزمین، بسیار گریسته است و یکی از بکائین تاریخ، آدم صفیالله بوده است. اینجا سرزمینی است که حضرت ابراهیم (ع)، بعد از عمری انتظار فرزند، وقتی خداوند اسماعیل (ع) را به او داد، به فرمان خدا همسر و فرزندش را در آن قرار داد و حضرت ابراهیم (ع) و هاجر و هم حضرت اسماعیل (ع) در اینجا گریستند. به عبارتی اشک، جزئی از فلسفۀ وجودی این سرزمین است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4001021095.html
فروغ فارسی
«بَکّه»
نویسنده: نرگس مقصودی
ناشر: نیستان؛ چاپ اول: 1400
162 صفحه؛ 40000 تومان
#داستان_ایرانی #مذهب #نشرنیستان
«بَکّه» شرح روایتی دینی و تاریخی از زندگی امام چهارم شیعیان حضرت سجاد (ع) است. نرگس مقصودی در این کتاب به حکایت واقعۀ عاشورا از منظر منزه امام زینالعابدین (ع) در جایگاه فرزند امام حسین (ع) و روایاتی از شخصیتهای حاضر و شاهد و گاه عامل در چگونگی به شهادت رساندن آن امام پرداخته و از کسانی نوشته که پس از عاشورا عامدانه یا غیرعامدانه در چگونگی این روایات مشارکت داشتهاند.
هر فصل کتاب از زبان یک راوی خاص به شرح مقطعی از زندگی امام سجاد (ع) اختصاص یافته است. نام برخی از این راویان همچون عبداللهبنزبیر، عبدالملکبنمروان، معاویهبنیزید، حجاجبنیوسف و ... در ابتدای فصل مربوطه ذکر شده و برخی نیز ناشناساند. ابتدای هر فصل علاوه بر این نامها زمان و مکان روایت هم آورده شده و این عاشوراست که مبدأ تاریخ روایت قرار داده شده است. به این ترتیب کتاب با روایت ابراهیمبنادهم، پانزده سال پیش از واقعۀ عاشورا در بیابان بین مکه و مدینه آغاز میشود و با روایتی مربوط به هفتاد سال پس از عاشورا در غاضریه به پایان میرسد. حکایت حضور کاروان اسیران کربلا در شام؛ بازگشت آنان به مدینه؛ نوع و چگونگی زندگی امام سجاد (ع) در مدینه پس از عاشورا؛ روایتی از ماجرای حره؛ نبرد مکه؛ کنارهگیری فرزند یزید پس از مرگ او از خلافت؛ حکومت عبدالملک مروان؛ قتل عام شیعیان حجاز توسط حجاج و سرانجام شهادت امام سجاد (ع) و رسیدن صحیفۀ سجادیه به دست فرزند ایشان از دیگر مواردی است که در فصول مختلف کتاب مورد پردازش قرار گرفته است. سراسر کتاب پُر است از روایات تازه و ناخوانده از زندگی و روزگار امام سجاد (ع). این در حالی است که به سبب بیماری امام چهارم، بیشتر روایات موجود دربارۀ ایشان مربوط به سال 61 هجری و محرم خونبار آن و اغلب نیز اشاره به همان بیماری است که بر اساس برخی اسناد مورخان ناشی از زخم جنگ در کنار پدرشان بوده است.
نکتۀ جالب و خواندنی کتاب روایت کودکی امام سجاد (ع) در صحراهای بین مدینه و مکه و حضور وی در مراسم حج است. ماجرای کودکی که به تنهایی عازم مناسک حج و عبادت پروردگار است و حضرت خضر که هر روز به دیدار وی میآید. سالهایی ملتهب که دارای روایات خواندنی از بکّه هستند. بکّه، نام اصلی و قدیمی مکّه است که به سبب تناسب معنایی با امام زینالعابدین (ع) و علاقه زیاد ایشان به حج انتخاب شده است.
روایت است که شیخ صدوق (ره) در عللالشرایع که کتابی حدیثی است و فلسفه شرایع را از منظرهای مختلف نقل کرده، به نقل از ابوبصر پرداخته که از امام صادق (ع) میپرسد چرا به مکه، مکه میگویند؟ امام صادق (ع) میفرمایند نام اصلی مکّه، بکّه بود. او میپرسد چرا بکه نامگذاری شده بود و چرا به مکه تغییر نام یافت؟ امام صادق میفرمایند زیرا این سرزمین با بکاء و اشک بنیان شده و آدم صفیالله، بعد از هبوط در این سرزمین، بسیار گریسته است و یکی از بکائین تاریخ، آدم صفیالله بوده است. اینجا سرزمینی است که حضرت ابراهیم (ع)، بعد از عمری انتظار فرزند، وقتی خداوند اسماعیل (ع) را به او داد، به فرمان خدا همسر و فرزندش را در آن قرار داد و حضرت ابراهیم (ع) و هاجر و هم حضرت اسماعیل (ع) در اینجا گریستند. به عبارتی اشک، جزئی از فلسفۀ وجودی این سرزمین است.
ادامه...
https://www.alef.ir/news/4001021095.html
جامعه خبری تحلیلی الف
«بَکّه» نویسنده: نرگس مقصودی ناشر: کتاب نیستان اشک، فلسفۀ وجود سرزمینی مقدس
«بَکّه»