🌼#زنگ_عروض🌼
#علوم_و_فنون_ادبی_دوازدهم
#اوزان_دوری
🔥⬅️مشخصات اوزان دوری🔥
1⃣ بعد از پارۀ اول هر مصراع، وقفه یا مکثی بالقوه یا بالفعل هست؛ چنان که در شعر زیر بعد از «بار غمت می کشم» و «گر نکند التفات» مکثی می توان کرد.
بار غمت می کشم//وز همه عالم خوشم
گر نکند التفات//یا نکند احترام
مفتعلن فاعلن//مفتعلن فاعلن
2⃣ وزن دوری از ارکان متناوب درست می‌شود؛ نه از تکرار یک رکن، مانند شعر فوق که از تناوب «مفتعلن» و «فاعلن» درست شده است.
3⃣ هجاهای پایانی نیم‌مصراع‌های اول (مثل هجای پایانی مصراع‌ها) همیشه بلند است؛ امّا به جای آن می‌تواند هجای کشیده یا کوتاه بیاید. به عبارت دیگر هجای کشیده یا کوتاه در پایان نیم مصراع های اوزان دوری برابر با هجای بلند است لذا همیشه آن را با علامت هجای بلند نشان می دهیم. مثلاً در شعر فوق هجای پایانی نیم مصراع اول«شم» بلند و هجای پایانی نیم مصراع دوم«فات» کشیده است.
4⃣ هجاهای هر مصراع (اعم از کوتاه و بلند) زوج است و معمولاً هر نیم مصراع هفت یا پنج هجا دارد.
❇️ تعداد اوزان دوری زیاد است؛ اما سه تا از آن‌ها جزءِ پر کاربردترین اوزان محسوب می‌شود.
1⃣ مفتعلن فاعلن//مفتعلن فاعلن
صبح برآمد ز کوه چون مه نخشب ز چاه
ماه برآمد به صبح چون دُم ماهی ز آب
2⃣ مستفعلن فعولن//مستفعلن فعولن
(مفعول فاعلاتن//مفعول فاعلاتن)
دل می‌رود ز دستم صاحب‌دلان خدا را
دردا که راز پنهان خواهدشد آشکارا
3⃣ مستفعل مفعولن//مستفعل مفعولن
(مفعول مفاعیلن//مفعول مفاعیلن)
دایم گل این بستان شاداب نمی‌ماند
دریاب ضعیفان را در وقت توانایی
❇️ کاربرد دو وزن دوری زیر نیز زیاد است:
🔹 مستفعلن فع//مستفعلن فع
(فع‌لن فعولن//فع‌لن فعولن)
چندان که گفتم غم با طبیبان
درمان نکردند مسکین غریبان
🔹 مفاعلن فاعلن//مفاعلن فاعلن
جهان فرتوت باز، جوانی را از سر گرفت
به سر ز یاقوت سرخ، شقایق افسر گرفت
#ارسـال کـن بـرای دوستـات🥰
🍁🍂@adabiate_konkur🍂🍁
#علوم_و_فنون_ادبی_دوازدهم
#اوزان_دوری
🔥⬅️مشخصات اوزان دوری🔥
1⃣ بعد از پارۀ اول هر مصراع، وقفه یا مکثی بالقوه یا بالفعل هست؛ چنان که در شعر زیر بعد از «بار غمت می کشم» و «گر نکند التفات» مکثی می توان کرد.
بار غمت می کشم//وز همه عالم خوشم
گر نکند التفات//یا نکند احترام
مفتعلن فاعلن//مفتعلن فاعلن
2⃣ وزن دوری از ارکان متناوب درست می‌شود؛ نه از تکرار یک رکن، مانند شعر فوق که از تناوب «مفتعلن» و «فاعلن» درست شده است.
3⃣ هجاهای پایانی نیم‌مصراع‌های اول (مثل هجای پایانی مصراع‌ها) همیشه بلند است؛ امّا به جای آن می‌تواند هجای کشیده یا کوتاه بیاید. به عبارت دیگر هجای کشیده یا کوتاه در پایان نیم مصراع های اوزان دوری برابر با هجای بلند است لذا همیشه آن را با علامت هجای بلند نشان می دهیم. مثلاً در شعر فوق هجای پایانی نیم مصراع اول«شم» بلند و هجای پایانی نیم مصراع دوم«فات» کشیده است.
4⃣ هجاهای هر مصراع (اعم از کوتاه و بلند) زوج است و معمولاً هر نیم مصراع هفت یا پنج هجا دارد.
❇️ تعداد اوزان دوری زیاد است؛ اما سه تا از آن‌ها جزءِ پر کاربردترین اوزان محسوب می‌شود.
1⃣ مفتعلن فاعلن//مفتعلن فاعلن
صبح برآمد ز کوه چون مه نخشب ز چاه
ماه برآمد به صبح چون دُم ماهی ز آب
2⃣ مستفعلن فعولن//مستفعلن فعولن
(مفعول فاعلاتن//مفعول فاعلاتن)
دل می‌رود ز دستم صاحب‌دلان خدا را
دردا که راز پنهان خواهدشد آشکارا
3⃣ مستفعل مفعولن//مستفعل مفعولن
(مفعول مفاعیلن//مفعول مفاعیلن)
دایم گل این بستان شاداب نمی‌ماند
دریاب ضعیفان را در وقت توانایی
❇️ کاربرد دو وزن دوری زیر نیز زیاد است:
🔹 مستفعلن فع//مستفعلن فع
(فع‌لن فعولن//فع‌لن فعولن)
چندان که گفتم غم با طبیبان
درمان نکردند مسکین غریبان
🔹 مفاعلن فاعلن//مفاعلن فاعلن
جهان فرتوت باز، جوانی را از سر گرفت
به سر ز یاقوت سرخ، شقایق افسر گرفت
#ارسـال کـن بـرای دوستـات🥰
🍁🍂@adabiate_konkur🍂🍁