لشک کولاکوفسکی، بلشویسم و فاشیسم را مظهر دو تجسم ازحضور فاجعه‌بار اهریمن در تاریخ می‌داند و می‌گوید:

«دولت ایدئولوژیکی یعنی دولتی که حقانیت‌ش بر این امر استوار است که دارندگان زمام قدرت آن حقیقت‌اند. اگر شما مخالف چنین دولت یا دستگاه فکری‌اش باشید دشمن حقیقت هستید».

- این دیدگاهی که در اینجا از کولاکوفسکی فیلسوف لهستانی درباره نوع ویژگی دولت‌های فاشیستی و بلشویستی عرضه شد بسیار شبیه به خصیصه دولت‌های اسلامگراست و نگاهی که به اقلیت‌های مذهبی و عقیدتی همچون خداناباوران و دین‌ناباوران دارند.

آنان نیز مقابل اقلیت‌های عقیدتی و مذهبی فکر می‌کنند این اسلامگراها هستند که دارنده زمام حقیقت هستند.

نظر شما چیست؟

کتاب «اهریمن در تاریخ» که نقل قول بالا از آن اخذ شده است توسط آموزشکده توانا ترجمه شده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://tavaana.org/wp-content/uploads/2022/12/Vladimir-Tismaneanu-the-Devil-in-History.pdf

#گفتگو_توانا #لشک_کولاکوفسکی #اسلامگرایی #مدارای_فرهنگی #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

پیش‌فرض‌های که حقیقت مطلق را یکسره ملک خود می‌دانند

دیدگاهی از محمد ارکون

«هنگامی که به قلمرو اسلامی چشم میاندازیم، چه میبینیم؟ مسلمانان را می‌نگریم که پاره‌ای از آیات مناسب قرآن را بر می‌گزینند تا تسامح را در اسلام اثبات و استدلال کنند و نسبت به اتهام‌های برخاسته از خرد روشنگری غرب واکنش نشان دهند.

این کنش و واکنش، خود هیچ کم از مغالطه تاریخی و بازی با حقیقتی در گذشته ندارد. از این‌رو من رویکرد و رفتار اینچنینی مسلمانان را نمی پذیرم. من به نیکی می‌دانم که تفسیر کلیشه‌ای پاره‌ای از آیات که تسامح را بیشتر خوش می‌دارند و می‌پسندند، دربرابر پیش‌فرض‌های کلامی سده‌های میانی و باورهای طردکننده و رقیب‌شکن آن تاب نمی‌آورند. پیش‌فرض‌ها و باورهایی که حقیقت مطلق را یکسره ملک خود میدانند».

- کتاب «از اجتهاد به نقد اسلامی» توسط آموزشکده توانا پیش از این به فارسی ترجمه شده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://tavaana.org/wp-content/uploads/2022/12/Mohammed-Arkoun-22From-Ijtihad-to-the-Critique-of-Islamic-Reason22.pdf

#گفتگو_توانا #محمد_ارکون #اسلامگرایی #مدارای_فرهنگی #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

کمتر انسان خیرخواه و متمدن و نیک‌اندیشی که است در ضرورت تقویت اراده به مدارا در جوامع مسلمان تردیدی داشته باشد.

این شامل اقشار گوناگون می‌شود؛ از شهروندان عادی تا دانشمندان تا اساتید دانشگاه تا گروه‌های مختلف مدنی و تا متخصصان حوزه علوم انسانی.

اما مسئله این است یکی از پایه‌های بنیادین تقویت اراده به مدارا، نقد نص است. نص اسلامی از پایه‌های نگاه‌های جزمیت در جوامع مسلمان است اگر مورد بازخوانی و تفسیر بر اساس نگاه‌های عدالت‌جویانه قرار نگیرد.

به عنوان نمونه‌ای از این تلاش‌ها می‌توان از جستار «از اجتهاد به نقد عقل اسلامی» نام برد که نویسنده آن محمد ارکون است. ارکون در این جستار: «روش نقادانه‌ خود را درباره تفسیرهای سنتی از آیات "ارث" و "وصیت" در قرآن به کار می‌برد».

بنا به تحلیل محمد ارکون: «فقه، صنعتی ساخته‌ فقیهان برای تاریخ‌زدایی (dehistoricization) و بافتارزدایی (econtextualization) از متن‌های بنیادی و دوره‌ آغازین تاریخ اسلام است».

بر این اساس: «هدف اصلی نقد عقل اسلامی، رهانیدن ذهنیت مسلمانان امروز از جزمیت‌های فکری و مرجعیت‌های دینی است؛ کمک به اندیشیدن انتقادی درباره‌ گذشته و آینده‌ خود و سرانجام، سهم داشتن خلاقانه در جریان جهانی دانش و جنبش‌های برابری‌خواهانه و آزادی‌خواهانه».

- این متن را آموزشکده توانا به فارسی ترجمه کرده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://tavaana.org/mohammed-arkoun-from-ijtihad-to-the-critique-of-islamic-reason/

#گفتگو_توانا #محمد_ارکون #اسلامگرایی #مدارای_فرهنگی #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

از نکات جالب توجه در تعریف از سیاست نزد متفکران و عالمان علم سیاست این است که سیاست فرایندی است که بنا به ماهیت خود، «دور از خشونت» است.

در متن «عناصر دموکراسی» که توسط «مرکز آموزش شهروندی» تهیه شده است به صراحت چنین آمده است: «وقوع خشونت نشانگر فروپاشی سیاست است».

بر اساس چنین تعریفی از سیاست می‌توان تصور کرد که چه اندازه دیگرآزاری مذهبی و اعمال خشونت علیه دگراندیشان توسط یک نظام سیاسی از ذات سیاست بدور است.

در جمهوری اسلامی، از تمام توان و ظرفیت‌های حکومتی برای برکشیده‌شدن یک روایت خاص از مذهب شیعه استفاده می‌شود و باقی روایت‌ها و نیز باقی مذاهب و عقاید سرکوب می‌شوند.

به عنوان نمونه می‌توان به جایگاه ولایت فقیه اشاره کرد؛ ولایت فقیه بر اساس یک خوانش تمامیت‌خواهانه و تحدیدگرایانه از مذهب شیعه است اما در عین حال بیشترین اختیارات سیاسی را در کشور دارد.

در واقع ولایت فقیه نماد تلفیق خشونت و سیاست در ایران است.

#گفتگو_توانا #سیاست_خشونت #مدارا #ولایت_فقیه #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

توماس جفرسون، از پدران بنیانگذار آمریکا:

اگر همسایه من بگوید که بیست خدا وجود دارد، یا اساسا خدایی وجود ندارد، به من آسیبی نخواهد رسید.

این جمله از توماس جفرسون جمله‌ای مشهور است. توماس جفرسون از پدران بنیانگذار آمریکا و از تئوریسین‌های بزرگ جمهوریخواهی در این کشور بود.

او در جستار «نکاتی در مورد ایالت ویرجینیا (دین)» اینگونه استدلال می‌کند که شهروندان هیچگاه حقوق مرتبط با وجدان خود را به حکمرانان واگذار نکرده‌اند و بر این اساس در این حوزه‌ها آزادی کامل دارند.

به گفته توماس جفرسون، شهروندان در این مسائل صرفا «نزد خدای خود» پاسخگو هستند.

او در ادامه می‌گوید: « قدرت قانونی دولت تنها در زمینه اعمالی هستند که در اثر آن‌ها به دیگران آسیبی می‌رسد. اما اگر همسایه من بگوید که بیست خدا وجود دارد، یا اساسا خدایی وجود ندارد، به من آسیبی نخواهد رسید. این حرف او نه از جیب من پولی برمی‌دارد و نه پای مرا می‌شکند».

این دیدگاه درخشان چه خوب می‌تواند به بسط و تعمیق مدارا در میان ما ایرانیان نیز کمک کند.

موافق هستید؟

- این متن را آموزشکده توانا به فارسی ترجمه کرده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://tavaana.org/wp-content/uploads/2022/12/Thomas-Jefferson-notes-on-the-State-of-Virginia-Religion.pdf

#گفتگو_توانا #توماس_جفرسون #آمریکا #مدارای_مذهبی #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

توماس جفرسون از پدران بنیانگذار آمریکا و از جمله کسانی است که به تاملات دوران‌ساز خود شناخته می‌شود.

او که درباره پدیده‌هایی چون مذهب، دولت، سیاست، مشارکت مردم، و مواردی از این دست و ارتباط آن‌ها با یکدیگر، نوشته‌های مهمی دارد در یکی از نوشته‌های خود به نام «نکاتی در مورد ایالت ویرجینیا (دین)» بر تحقیق آزادانه بر مقابله با هر گونه خطا تاکید می‌کند و اساسا تحقیق آزاد را از عوامل موثر پاکیزگی پدیده‌هایی چون مسیحیت بر می‌شمارد.

منطق و تحقیق آزادانه تنها عوامل موثر در برابر خطا هستند. اگر آنها را آزاد بگذارید، از طریق بررسی و مطالعه درباره ادیان دروغین، از دین حقیقی پشتیبانی خواهند کرد. فقط و فقط این دو دشمنان طبیعی خطا هستند. اگر دولت روم اجازه تحقیق آزادانه را نداده بود، هیچ گاه مسیحیت به دنیا معرفی نمی‌شد. اگر تحقیق آزادانه در زمینه اصلاحات اعمال نشده بود، هرگز مفاسد مسیحیت زدوده نمی‌شدند. اگر اکنون [منطق و تحقیق آزادانه] محدود شود، مفاسد کنونی پابرجا می‌مانند و مفاسد جدید ترویج خواهند شد».

جفرسون در این جستار همچنین تاکید می‌کند که شهروندان هیچگاه حقوق مرتبط با وجدان خود را به حکمرانان واگذار نکرده‌اند و بر این اساس در این حوزه‌ها آزادی کامل دارند.

- این متن را آموزشکده توانا به فارسی ترجمه کرده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://t.me/Tavaana/1437

#گفتگو_توانا #توماس_جفرسون #آمریکا #مدارای_مذهبی #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

پیش‌فرض‌های که حقیقت مطلق را یکسره ملک خود می‌دانند

دیدگاهی از محمد ارکون

«هنگامی که به قلمرو اسلامی چشم میاندازیم، چه میبینیم؟ مسلمانان را می‌نگریم که پاره‌ای از آیات مناسب قرآن را بر می‌گزینند تا تسامح را در اسلام اثبات و استدلال کنند و نسبت به اتهام‌های برخاسته از خرد روشنگری غرب واکنش نشان دهند.

این کنش و واکنش، خود هیچ کم از مغالطه تاریخی و بازی با حقیقتی در گذشته ندارد. از این‌رو من رویکرد و رفتار اینچنینی مسلمانان را نمی پذیرم. من به نیکی می‌دانم که تفسیر کلیشه‌ای پاره‌ای از آیات که تسامح را بیشتر خوش می‌دارند و می‌پسندند، دربرابر پیش‌فرض‌های کلامی سده‌های میانی و باورهای طردکننده و رقیب‌شکن آن تاب نمی‌آورند. پیش‌فرض‌ها و باورهایی که حقیقت مطلق را یکسره ملک خود میدانند».

- کتاب «از اجتهاد به نقد اسلامی» توسط آموزشکده توانا پیش از این به فارسی ترجمه شده است. این لینک را کپی کنید و با استفاده از آن، پی‌دی‌اف کتاب را صورت رایگان دریافت کنید.

https://tavaana.org/wp-content/uploads/2022/12/Mohammed-Arkoun-22From-Ijtihad-to-the-Critique-of-Islamic-Reason22.pdf

#گفتگو_توانا #محمد_ارکون #اسلامگرایی #مدارای_فرهنگی #فلسفه_سیاسی

@Dialogue1402

بیژن عبدالکریمی بار دیگر در تلویزیون جمهوری اسلامی حاضر شده و بی‌هیچ اشاره‌ای به جنایات سازمان تروریستی حماس مدعی شده است که دولت‌های آمریکا، انگلیس و فرانسه از خشونت عریان علیه مردم فلسطین حمایت کرده‌اند!

‏این فیلسوف ج. ا. تا آنجا پیش می‌رود که پای افلاطون، ارسطو، کانت و هگل را هم به میان می‌کشد و مدعی می‌شود دولت‌های غربی، آبروی فلسفه را برده‌اند و آنچه رخ داده، ذات متافیزیک غربی را نشان می‌‌دهد!

‏عبدالکریمی چیزی راجع به ذات متافیزیکی که در تهران نشسته و حماس، جهاد اسلامی و حزب‌الله لبنان را تحریک و تجهیز می‌کند، نمی‌گوید. شاید به این دلیل که چنین متافیزیکی، یک متافیزیک دینی یا فرقه‌ای‌ست و بنابراین، برخلاف ادبیات فلسفی که کسی در غرب برای آن قداست قائل نیست، تقدس دارد.

‏عبدالکریمی چندی پیش در واکنش به عدم همراهی مردم ایران از جنایات اسلام‌گرایان در غزه و اسرائیل، و اعتراضات مکرر علیه سیاست‌های حکومت اسلام‌گرای تهران، گفته بود که مردم ایران تب دارند و هذیان می‌گویند!

‏⁧#گفتگو⁩ ⁧#عبدالکریمی⁩ ⁧#بیژن_عبدالکریمی⁩ ⁧#مدارا⁩ ⁧#تروریسم⁩ ⁧#فلسفه⁩ ⁧#متافیزیک⁩ ⁧#متافیزیک_غربی⁩ ⁧#هایدگر⁩

‏⁦@Dialogue1402⁩

روحانیون در جهان اسلام دیگر چیزی برای گفتن ندارند!

درباره این سخنان مصطفی ملکیان استاد سابق دانشگاه چه فکر می کنید؟

او می گوید: روحانیون در جهان اسلام دیگر چیزی برای بیان، در مقابل فرهنگ فلسفی و علوم انسانی غرب (جامعه شناسی، روانشناسی،اقتصاد و...) ندارند!

حالا که چیزی ندارید، بروید و خودتان را تقویت کنید تا چیزی برای گفتن داشته باشید.

مشخص است که بدلیل ضعف مطالب شما، سخن شما سخن خدا نیست!

آخوند بجای اینکه برود و خودش را در زمینه‌های علمی، فلسفی و...تقویت کند، چهارتا تروریست را می‌فرستد تا روشنفکران و اهل قلمِ دنیا را ترور کنند تا بدین طریق ضعف‌ها و نقص‌های خود را پوشش دهند!

با نابود کردن و سربریدنِ روزنامه‌نگاران و نویسندگان، آبی برای شما گرم نخواهد شد!

این چه مدل پژوهش و تحقیق کردن است که شما در دنیا هیچ چیز برای گفتن ندارید!؟
و مرتب ادعا دارید که میخواهید علوم انسانی را اسلامی کنید!؟


#مصطفی_ملکیان #روحانیت_شیعه #فلسفه #ارتداد #مدارا #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

آمار رسمی اما محرمانه خود جمهوری اسلامی نشان داده است که بیش از ۸۰درصد مردم یا کلا بی‌دین شده‌اند یا سکولار.

آیا در این صورت، باید نگران اخلاق جامعه باشیم؟ آیا در کشورهای سکولار، آزادی – چنان که مدعیان و متولیان دین می‌گویند – مساوی ست با بی‌بند و باری و فساد؟

این دو سوال، محور بحث و گفت‌وگوی برنامه چهل‌وپنجم بگو‌بشنو است.

شنیدن این برنامه را از دست ندهید.

این برنامه ۲ اسفند ۱۴۰۱ با حضور محسن بنائی، پژوهشگر تاریخ اسلام و ایران، جمشید برزگر، شاعر و نویسنده، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر مسائل سیاسی ایران و برخی ازصاحب‌نظران در کلاب‌هاوس آموزشکده توانا برگزار شده است.

گرداننده: ماهمنیر رحیمی، روزنامه‌نگار

لینک یوتیوب
https://youtu.be/Wq2hKqPasYQ

لینک ساندکلاد
https://on.soundcloud.com/k6mUq

لینک وبسایت
https://dialog.tavaana.org/say-listen-45/

#فلسفه_اخلاق #گفتگو_توانا #سکولاریسم_ایرانی #جمهوری_اسلامی

از «خدا مُرد» در جهان تا «انقلاب اسلامی» در ایران

۴۵ سال از انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران گذشته است؛ انقلابی که «اسلامی» نامیده شد و موجب روی‌کار‌آمدن «جمهوری اسلامی» در کشور گشت. این رویداد، درست در همان زمانی به وقوع پیوست که موج خداناباوری و بی‌دینی در جهان به اوج خود رسیده بود و هم‌زمان بود با جاری‌شدن سیل انقلاب‌ها در سراسر جهان. زمانی که بیش‌تر دولت‌ها در جهان به سمت سکولاریسم و تجددگرایی و توسعه پیش رفتند یا در تلاش به رسیدن به آن بودند.

سوال ما این است که چه‌طور، در میان انقلاب همه‌ی خلق‌ها و توده‌ها، موج انقلاب وقتی به ایران رسید، شد انقلاب اسلامی؟

در این گفت‌وگو، پاسخ را از زبان آرش جودکی، پژوهشگر فلسفه و تورج اتابکی، استاد تاریخ اجتماعی خاورمیانه، می‌شنویم.
مصاحبه‌کننده: ماهمنیر رحیمی

این برنامه ۱۹ بهمن ۱۴۰۲ در صفحه اینستاگرام گفت‌وشنود برگزار شده است.

لینک وبسایت:
https://dialog.tavaana.org/islamic-revolution-1979/

لینک ساندکلاد:
https://on.soundcloud.com/ZJ6ed

لینک یوتیوب:
https://youtu.be/rROlrSVqtO8

#گفتگو_توانا #انقلاب_اسلامی #جمهوری_اسلامی #بهمن_۵۷ #فلسفه

@Dialogue1402

امروز ۲۲ آوریل سیصدمین سالگرد تولد امانوئل کانت، فیلسوف آلمانی، است.
«هیچ ملتی اعم از گسترده یا کوچک، استقلالش را توسط ملتی دیگر به ارث، مبادله، خریداری، یا هدیه به دست نیاورده است.
ملت نوعی دارایی پدری نیست. ملت جامعه‌ای از انسان‌ها است که هیچ‌کس دیگری جز خود آن ملت نمی‌تواند بر او فرمان براند یا در اختیارش بگیرد. از آنجا که هر ملت، شبیه یک درخت است که ریشه‌های خودش را دارد، یکی‌کردن آن با ملتی دیگر به عنوان پیوندزدن، در حکم نفی وجود او چون شخصی اخلاقی و تبدیل‌کردن آن به یک شیء است.»

گزیده‌ای از کتاب طرحی فلسفی به سوی صلح ابدی، اثر امانوئل کانت

این کتاب را به رایگان دانلود کنید:

https://tavaana.org/kant-perpetual-peace-a-philosophical-sketch/

#کتاب
#فلسفه
#یاری_مدنی_توانا

@tavaana

@Tavaana_TavaanaTech

‌

سم هریس (متولد 1967)، نویسنده و فیلسوف آمریکایی، از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های خداناباوری و منتقد دین در دنیای معاصر است. او که تحصیلاتش را در رشته علوم اعصاب و فلسفه گذرانده، از طرفداران پرقدرت خردگرایی، علم و سکولاریسم است.

هریس در آثار و سخنرانی‌هایش استدلال می‌کند که باورهای دینی، به‌ویژه در عصر مدرن، نه‌تنها سودی ندارند بلکه برای جامعه مضر هستند.

کتاب معروف او پایان ایمان، به‌طور صریح به نقد دین و تأثیرات منفی آن بر جامعه پرداخته و او را به یکی از مهم‌ترین چهره‌های خداناباوری تبدیل کرده است.

همچنین در کتاب چشم‌اندازی اخلاقی، هریس تلاش می‌کند نشان دهد که اخلاق و معنای زندگی را می‌توان بر پایه علم و خرد انسانی استوار کرد، بدون نیاز به دین.

دیدگاه‌های هریس درباره آگاهی و ذهن نیز جالب توجه است.

او معتقد است که آگاهی انسان پدیده‌ای کاملاً مادی است و می‌توان آن را با روش‌های علمی بررسی کرد.

#سم_هریس #فلسفه #اخلاق #خداناباور #آتئیست #گفتگو_توانا

@dialogue1402

‌
سم هریس، نویسنده، فیلسوف، و عصب‌پژوه خداناباور آمریکایی است که به دلیل دیدگاه‌هایش در زمینه دین، اخلاق، فلسفه ذهن و آگاهی شهرت دارد.

او به عنوان یکی از منتقدان سرسخت ادیان، به‌ویژه اسلام و مسیحیت، شناخته می‌شود و بر این باور است که عقاید مذهبی می‌توانند چالش‌های جدی برای جامعه ایجاد کنند.

هریس در کتاب‌هایی مانند پایان ایمان و نامه‌ای به ملت مسیحی به بررسی پیامدهای اجتماعی و روانی باورهای دینی می‌پردازد.

او همچنین در پادکست بیداری با متفکران و دانشمندان برجسته درباره موضوعاتی مانند اخلاق، سیاست و علم گفتگو می‌کند.

#خداناباوران #آتئیست‌ #فلسفه #اخلاق #علم #سم_هریس #گفتگو_توانا

@dialogue1402