به مناسبت سالگرد درگذشت محمدعلی فروغی، #سیاست‌مدار #لیبرال

محمدعلی #فروغی، فروغ ِ #دانش و #سیاست

شاید بسیاری از مردم عادی محمدعلی فروغی را نمی‌شناختند و یا اگر می‌شناختند دقیقا نمی‌دانستند که #محمدعلی_فروغی و یادداشت‌های روزانه‌اش چه نسبتی با امروز و شرایط امروز و مناسبات این روزها دارد تا این‌که یک روز گرم تابستانی ساعت ۹:۳۰ دقیقه‌ی صبح سال ۱۳۹۴، و پس از اتمام مذاکرات جمهوری اسلامی و غرب بر سر مناقشات هسته‌ای جمهوری اسلامی، کتاب «یادداشت‌های روزانه‌ی محمدعلی فروغی» که به خواستاری #ایرج_افشار و کوشش محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش منتشر شده است به وسیله‌ی غلام‌علی حداد عادل، به محمدجواد #ظریف، وزیر امور خارجه‌ی جمهوری اسلامی هدیه داده شود.

محمدعلی فروغی که بود؟

محمدعلی فروغی، #روشن‌فکر، #مترجم، #ادیب، #فلسفه‌نگار، #روزنامه‌نگار، سیاست‌مدار و #دیپلمات و هم‌چنین نماینده‌ی #مجلس، #وزیر و #نخست‌وزیر ایران بود.محمدعلی فروغی در ۱۲۴۵ هجری شمسی در تهران به دنیا آمد. پدرش محمدحسین فروغی مشهور به ذکاءالملک اول از #رجال صاحب‌نام و ادیب دوره‌ی #قاجار به شمار می‌رفت و لقب فروغی را #ناصرالدین‌شاه به او داد.

محمدعلی فروغی پس از صدور فرمان #مشروطیت در قسمت دبیرخانه‌ی مجلس شروع به کار کرد و در دوره‌ی دوم مجلس که پس از #استبداد صغیر و خلع محمدعلی‌شاه انجام گرفت نماینده‌ی مردم تهران شد و در سال ۱۲۸۹ شمسی توانست به ریاست مجلس شورای ملی برگزیده بشود. پس از مدتی فروغی از ریاست مجلس کناره گرفت و در مقام نایب رئیس مجلس در کنار میرزا حسین‌خان موتمن‌الملک به کار خود ادامه داد. پس از انحلال مجلس دوم، فروغی در کابینه‌ی صمصام‌السطنه به مقام #وزارت #عدلیه رسید. در دوره‌ی سوم نیز فروغی به #نمایندگی #مردم #تهران برگزیده شد. در سال ۱۲۹۳ میرزا حسین پیرنیا، وزارت عدلیه در کابینه‌ی خود را به فروغی سپرد. فروغی در سال ۱۲۹۸ شمسی به عضویت در هیئت نمایندگی ایران به کنفرانس #صلح #پاریس رفت و در این کنفرانس تلاش کرد دعاوی مالی و سیاسی ایران را که مولود #جنگ_جهانی اول بود مطرح کند. البته فروغی و تیمش در این دعوا نتیجه‌ی مثبتی نگرفتند و #خسارات سنگین ایران در این جنگ هیچ‌گاه پرداخت نشد.

در سال ۱۳۰۴ شمسی طرح نمایندگان مجلس مبنی بر خلع نظام قاجار به تصویب رسید و حکومت موقت به «#رضاخان، سردار سپه» سپرده شد و فروغی نیز در همین روز نخست‌وزیر شد. او به تاسیس مجلس موسسان مبادرت ورزید و از جمله‌ی افرادی بود که #سلطنت را با اصلاح چند اصل متمم #قانون_اساسی در خانواده‌ی پهلوی استمرار بخشید. فروغی به مدت شش ماه اولین نخست‌وزیر رضاشاه بود. فروغی بعدها نیز پست‌های سیاسی بسیاری پذیرفت.

محمدعلی فروغی سال‌ها بعد «#فرهنگستان ایران» را تاسیس کرد.

داریوش #آشوری، مترجم و نویسنده‌ی معاصر که در حوزه‌ی واژه‌سازی نیز پژوهش و کار کرده است در این‌باره می‌گوید: «برپاییِ فرهنگستانِ زبانِ فارسی در این دوران یکی از کارهای بزرگی بود که فروغی سرپرستی کرد و بر آن ریاست داشت. فروغی ادیب و #زباندان برجسته‌ای نیز بود و ذوق و #هنر #نویسندگی داشت و ایده‌های روشنی در باره ضرورتِ #نوسازی #زبان فارسی و راه و روشِ آن. یکی-دو نسلِ پیش از فروغی اگرچه ضرورتِ ساده‌سازی زبانِ #نوشتار را دریافته بودند، اما هنوز نتوانسته بودند برایِ غنی‌سازیِ واژگانیِ این زبان در جهتِ پذیرشِ مفهوم‌های #علمی و آنچه مربوط به دستاوردها و شیوه زندگانیِ #مدرن است، کارِ نمایانی بکنند.

بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/Y052jH

@Tavaana_Tavaanatech

نمود سقوط ما شد و رفت
آخرین گفته های ابوالحسن نجفی در بستر بیماری هیچ نبود مگر تصویری از سقوط دسته جمعی همه ما.
آدمی که در تحول داستان نویسی فارسی نقشی تعیین کننده داشت و بهترین نمونه های داستان نویسی فارسی چون «ملکوت» بهرام صادقی و «شازده احتجاب» هوشنگ گلشیری، که مسیر داستان نویسی ایران را دگرگون کردند، نشانه های تاثیر نظری او را بر پیشانی دارند،
آدمی که از دهه چهل به بعد سطح ترجمه را در ایران به فرازی چنان بلند برکشید که آثار او معیاری شد برای سنجش ترجمه متن ادبی،
آدمی که مباحث زبان شناسی مدرن را با زبان فارسی منطبق کرد،
آدمی که یکی از دقیق تری، بهترین و مدرن ترین طبقه بندی ها را در وزن عروضی نوشت،
آدمی با کارنامه درخشان در حفظ ساختار و نحو زبان فارسی،
سردبیر سخن و.. ، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و.. و چندین و چند «و» مهم دیگر
یکی دو هفته پیش در بستر بیماری به خبرنگاری گفت که نگران هزینه درمان خود است و نگران زندگی مختصرخود.
آخرین گفته های ابوالحسن نجفی در بستر بیماری چون «تکلیف هزینه درمان و زندگی خود را نمی دانم»، نشانه بی تردید سقوط نهادهای فرهنگی حکومتی، نمودی از سقوط دولتمردان ایرانی، از رهبر و رئیس جمهور تا وزیر ارشاد و دیگران ، است که باد به غبغب می اندازند و در باب «فرهنگ پروری» خود به منبر می روند و اما با فرهنگی مردی چون نجفی ، عضو #فرهنگستان دولتی، که مخالف و منتقد هم نبود، چنان می کنند که به هزینه #درمان خود نیازمند شود و به رغم آن مناعت طبع که در او بود و می دانیم، زبان به شکایت و طلب بگشاید.
همان چند جمله نجفی که روز یکشنبه 29 آذر منتشر شد، نمودی است از سقوط فرهنگی و سقوط ارزش ها در جامعه ما. جامعه ای که با خلاقان عرصه فرهنگ خود، با آدمی با ده ها کتاب ماندگار و پرارزش و با کارنامه ای چنین درخشان و پربار، چنین می کند که در بستر بیماری «تکلیف هزینه درمان زندگی خود را» نمی داند
گفته های نحفی در بستر بیماری نمودی است از #سقوط جامعه #فرهنگی و رسانه ای و سیاسی ما نیز هست که نشستیم و به آن چه بر #نجفی رفت با بی تفاوتی نگریستیم
و حالا؟ .... حالا همگان در مرگ او نوحه سرائی می کنند ...

فرج‌ سرکوهی، #روزنامه‌نگار on.fb.me/1QjtbHY

@Tavaana_Tavaanatech

۲۹ اردیبهشت، سالگرد تاسیس فرهنگستان ایران به دستور رضاشاه و مدیریت محمدعلی فروغی
یادی از محمدعلی فروغی
فرهنگستان ایران، نهادی بود که در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴ برای اصلاح زبان و خط فارسی به فرمان رضاشاه تأسیس شد و تا سال ۱۳۳۳ فعالیت کرد. آن را فرهنگستان اول نیز نامیده‌اند.
فروغی علاوه بر کارهای سیاسی، کارهای فرهنگی و ادبی بسیاری به انجام رساند. علاوه بر تصحیح نوشته‌های کهن #ادب_فارسی، فروغی کتاب‌های بسیاری در زمینه‌های مختلف علوم انسانی ترجمه کرد و در این راه موجب شد که بسیاریاز واژه‌های پایه‌ای این علوم برای بار نخست در زبان فارسی ساخته بشود. موسی غنی‌نژاد در این‌باره می‌گوید: «تسلط #مترجم و نگارنده (فروغی) به موضوعات مطرح شده در این دو اثر و معادل‌یابی‌های کاملاً به جا و ظریف برای اصطلاحات علمی که اغلب برای اولین بار به فارسی برگردانده شده، نشان‌دهنده فرهیختگی، وسعت معلومات و دقت نظر وی است.» محمدعلی فروغی سال‌ها بعد «فرهنگستان ایران» را تاسیس کرد.
نخستین جلسه‌ی #فرهنگستان روز دوشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۱۴ در عمارت سابق دانشکده حقوق به ریاست محمدعلی #فروغی که نخست‌وزیر وقت بود تشکیل شد و به مدت شش سال تا شهریور بیست فعالیت کرد.
داریوش آشوری، مترجم و نویسنده‌ی معاصر که در حوزه‌ی واژه‌سازی نیز پژوهش و کار کرده است در این‌باره می‌گوید: «برپاییِ فرهنگستانِ زبانِ فارسی در این دوران یکی از کارهای بزرگی بود که فروغی سرپرستی کرد و بر آن ریاست داشت. فروغی ادیب و زباندان برجسته‌ای نیز بود و ذوق و هنر نویسندگی داشت و ایده‌های روشنی در باره ضرورتِ نوسازی زبان فارسی و راه و روشِ آن. یکی-دو نسلِ پیش از فروغی اگرچه ضرورتِ ساده‌سازی زبانِ نوشتار را دریافته بودند، اما هنوز نتوانسته بودند برایِ غنی‌سازیِ واژگانیِ این زبان در جهتِ پذیرشِ مفهوم‌های علمی و آنچه مربوط به دستاوردها و شیوه زندگانیِ مدرن است، کارِ نمایانی بکنند.
فروغی و کسانی دیگر از هم‌نسل‌هایِ او در این جهت گام‌های بلندتری برداشتند. و البته، فروغی با کارِ ماندگاری که در جهتِ برگرداندنِ فلسفه اروپایی به زبانِ فارسی کرد، زمینه یک دگرگونیِ سبکی را در این زمینه فراهم کرد که بسیار اثرگذار بود و نسل‌های بعدی از روش او بهره‌مند شدند.» («پرسش‌هایی در باره‌یِ زبان و ترجمه»، مهرنامه، شماره ۷، آذر ۱۳۸۹) از محمدعلی فروغی آثار بسیاری بر جا مانده است که از آن میان می‌توان به تاریخ ایران قدیم، تاریخ ساسانیان، حکمت سقراط و افلاطون، آئین سخنوری یا فن خطابه، و همین‌طور تصحیح متن‌های فارسی مانند کلیات سعدی، دیوان حافظ، رباعیات خیام، خلاصه‌ی شاه‌نامه و مواعظ سعدی اشاره کرد. #محمدعلی_فروغی در سن ۶۵ سالگی در روز جمعه ۱۶ آذرماه ۱۳۲۱ بر اثر سکته‌ی قلبی در تهران درگذشت و در آرامگاه خانوادگی در آرامگاه «ابن بابویه» در شهر ری به خاک سپرده شد.
در مورد محمدعلی فروغی بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/nEB6M8

@Tavaana_TavaanaTech

.
مراسم اهدای جایزه #بنیاد_موقوفات_افشار به #هوشنگ_ابتهاج بود. علاوه بر اهل فرهنگ برخی مقامات از جمله دکتر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی هم حاضر بودند‌. #حدادعادل رییس #فرهنگستان صحبت کرد و شعرهایی از سایه متعلق به اوایل دهه پنجاه خوند‌. سرآخر سایه در صحبت کوتاهش از خجالت حداد درآمد و گفت ای کاش ایشان از اشعار من در سال شصت و دو(سالی که سایه به #زندان افتاد)میخواند

از اینستاگرام علی ملیحی

goo.gl/4GWfLt

@Tavaana_TavaanaTech

فرهنگستان ایران از فروغی تا حداد عادل
goo.gl/DQwUZ4

فرهنگستان ایران در ۲۹ اریبهشت ۱۳۱۴ به فرمان رضاشاه تاسیس شد و تا سال ۱۳۲۰ فعالیت داشت که به این دوره فرهنگستان اول می‌گویند.

«اساسنامه آن در جلسه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴ به تصویب هیئت دولت رسید و در تاریخ پنجم خرداد ۱۳۱۴ به وزارت معارف ابلاغ شد، پس از آن‌که اساسنامه‌ی فرهنگستان به تصویب رسید دو قسم عضو «پیوسته» و «وابسته» برای این موسسه در نظر گرفته شد. اولین جلسه رسمی فرهنگستان، روز دوشنبه دوازدهم خردادماه ۱۳۱۴ در عمارت سابق دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی به ریاست مرحوم محمدعلی فروغی، رئیس‌الوزرای وقت، و به عضویت ۲۴ تن از پیوستگان تشکیل یافت. در سنوات بعد بر شماره اعضای پیوسته فرهنگستان افزوده گردید و اعضای پیوسته آن به ۴۱ تن رسید.»

اهم وظایف این فرهنگستان عبارت بود از پیراستن زبان فارسی از الفاظ نامناسب، اختیار الفاظ و اصطلاحات برای هر رشته از رشته‌ای زندگانی و سعی در این‌که این برگزیده‌ها حتی‌الامکان فارسی باشد،تهیه دستور زبان فارسی،جمع‌آوری لغات و اصطلاحات و اشعار و مثل‌‌های نادر و همین‌طور ترانه‌های ولایتی، تشویقق شاعران و نویسندگان برای خلق شاهکارهای ادبی، تشویق دانشمندان به ترجمه و تالیف کتاب‌های مفید به زبان فارسی فصیح و مانوس و مطالعه در اصلاح خط فارسی.

فرهنگستان ایران در مجموع سه دوره را سپری کرده است. دوره اول با ریاست محمدعلی فروغی آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۱۷ به دستور رضاشاه منحل شد و بعد از مدتی دوباره آغاز به کار کرد و تا سال ۱۳۲۰ ادامه داشت. بعد از سال ۱۳۲۰ فرهنگستان به حالت رکود درآمد.

در سال ۱۳۲۲ حبیب یغمایی نشریه‌ای به نام «فرهنگستان» منتشر کرد تا ارگان فرهنگستان و بیانگر نظرات اعضا و همین‌طور منعکس‌کننده‌ی نتیجه‌ی تحقیقات و مطالعات فرهنگستان باشد. این رکود اما همچنان ادامه یافت تا این‌که در سال ۱۳۳۳ با انتقال کتاب‌ها و همین‌طور لوازم اداری فرهنگستان به وزارت فرهنگ عملا تعطیل شد.

فرهنگستان دوم از شهریورماه سال ۱۳۴۷ و با دستور محمدرضاشاه بار دیگر آغاز به کار کرد.

فرهنگستان سوم از سال ۱۳۶۹ آغاز به کار کرد و تا اکنون با نام «فرهنگستان زبان و ادب ایران به فعالیت مشغول است.

داریوش آشوری در مورد تاسیس و ریاست فروغی بر فرهنگستان می‌گوید:

«برپاییِ فرهنگستانِ زبانِ فارسی در این دوران یکی از کارهای بزرگی بود که فروغی سرپرستی کرد و بر آن ریاست داشت. فروغی ادیب و زباندان برجسته‌ای نیز بود و ذوق و هنر نویسندگی داشت و ایده‌های روشنی در باره‌ی ضرورتِ نوسازی زبان فارسی و راه-و-روشِ آن. یکی-دو نسلِ پیش از فروغی اگرچه ضرورتِ ساده‌سازی زبانِ نوشتار را دریافته بودند، اما هنوز نتوانسته بودند برایِ غنی‌سازیِ واژگانیِ این زبان در جهتِ پذیرشِ مفهوم‌های علمی و آنچه مربوط به دستاوردها و شیوه‌ی زندگانیِ مدرن است، کارِ نمایانی بکنند. فروغی و کسانی دیگر از هم‌نسل‌هایِ او در این جهت گام‌های بلندتری برداشتند. و البته، فروغی با کارِ ماندگاری که در جهتِ برگرداندنِ فلسفه‌ی اروپایی به زبانِ فارسی کرد، زمینه‌ی یک دگرگونیِ سبکی را در این زمینه فراهم کرد که بسیار اثرگذار بود و نسل‌های بعدی از روش او بهره‌مند شدند.»

بیش‌تر بخوانید:
http://bit.ly/2rj30we

@Tavaana_TavaanTech

ادای دِینی به عباس زریاب خویی

دکتر زریاب خویی از سال ۱۳۴۴ استاد تاریخ در دانش‌کده ادبیات دانش‌گاه تهران بود و پیش از این در سال ۱۳۴۱ به دعوت والتر هنینگ که در آن زمان کرسی استادی دانش‌گاه برکلی داشت به برکلی رفت و به مدت دو سال در آن دانش‌گاه به تدریس زبان و ادبیات فارسی مشغول شد. والتر هنینگ خاورشناس و ایران‌شناسی آلمانی بود که متخصص زبان‌های باستانی و پژوهش‌گر آئین مانی بود.

دکتر احمد تفضلی در مورد هنینگ و رابطه‌اش با زریاب خویی چنین می‌گوید: «هنينگ دانشمندی بود سختگير و به دست آوردن پسند خاطر او کاری بس دشوار بود. او نابغه بود و از ديگران توقع نبوغ داشت که البته انتظار به جايی نبود. با اين‌همه، احاطه‌ی علمی بی‌نظير زرياب و سازگاری و بردباری و فروتنی او هنينگ را شيفته‌اش کرد تا آن‌جا که از او خواست هميشه در برکلی بماند، اما زرياب که عاشق ايران بود، بازگشت به ايران و شغل کتابداری مجلس سنا را بر استادی دانشگاه برکلی ترجيح نهاد و به ايران بازگشت. زرياب اينجايی بود.»
زریاب خویی تا سال ۱۳۵۷ در دانش‌گاه تهران مشغول به تدریس بود. خویی عضو انجمن فلسفه، عضو هیئت امنای بنیاد فرهنگ ایران، عضو فرهنگستان تاریخ و عضو بنیاد شاهنامه‌ی فردوسی بود. هم‌چنین با دایره‌المعارف فارسی زیر نظر غلام‌حسین مصاحب و همین‌طور دانش‌نامه‌ی ایران و اسلام به همراهی احسان یارشاطر هم‌کاری می‌کرد.

پس از انقلاب اسلامی زریاب خویی مجبور به ترک دانش‌گاه شد. احمد تفضلی در این‌باره و حسرتش از این اتفاق می‌گوید: «پس از انقلاب، دستگاه اداری دانشگاه قدر او را ندانست و زریاب اجباراً دانشگاه را ترک گفت و از این راه دانشگاه بود که زیان فراوان دید نه او. فراغت ایام بازنشستگی او را مدتی به کنج خلوت دلخواستهٔ پژوهش کشاند، ولی هنگامی که بنیاد دایره‌المعارف اسلامی و مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و دایره‌المعارف تشیع تأسیس شد، بر همه‌ی اهل علم و معرفت معلوم بود که هر دایرةالمعارفی در این زمینه‌ها بدون همکاری پرثمر زریاب ناقص خواهد بود.

از این‌رو بود که همه خاضعانه دست کمک به سوی او دراز کردند و از او درخواست همکاری کردند. زریاب کوشید تا رنجیدگی خود را از دستگاه اداری دولتی دانشگاه به دست فراموشی سپرد. با دل و جان با سازمان‌های علمی نامبرده به همکاری پرداخت و اکنون مقالات او زینت‌بخش این دایرةالمعارف‌هاست.»

از دکتر عباس زریاب خویی آثار بسیاری به جا مانده است که هر کدام به تنهایی نشانه‌ی عمق دانش این انسان بزرگ و خدمت‌گزار فرهنگ ایران است.

دکتر عباس زریاب خویی در ۱۴ بهمن‌ماه ۱۳۷۳ در تهران درگذشت.
https://tavaana.org/fa/Abbas_Zaryab

@Tavaana_TavaanaTech

محمدمهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در تلویزیون جمهوری اسلامی گفت: «احتمال طبیعی بودن ویروس کووید ۱۹ کم و دست‌ساز بودنش توسط بشر بالاست، زیرا این احتمال با نوع کارکرد این ویروس که مردم را از عرصه دنیای حقیقی به عرصه دنیای مجازی سوق می‌دهد قوی‌تر می‌شود».
.
او همچنین تاکید کرد که بشر چاره‌ای جز توجه به معنویت، توجه به خدای متعال، تسلیم شدن در تعالیم انبیای الهی و بازگشت به دامن انبیا و زیست در بوم انبیا ندارد و باید استکبار خود را زمین بگذارد و دو باره در مقابل خداوند تواضع کند!
.
- غم‌انگیز است که در حالیکه ملت ایران به سختی در حال جدال با بحران کرونا است، تلویزیون جمهوری اسلامی «کارشناس» می‌آورد که توهمات خامنه‌ای را تکرار کند که ویروس کرونا دست‌ساز انسان است!
.
از دشمنی با فضای مجازی دست بر نمی‌دارند و اینجا نیز می‌گویند این ویروس آمده که مردم درگیر فضای مجازی شوند!
.
#محمدمهدی_میرباقری #فرهنگستان_علوم_اسلامی #صداسیمای_جمهوری_اسلامی_ایران #صداسیما #خامنه_ای

@Tavaana_TavaanaTech