Sukut Saqlama (NeMolchi.uz o'zbek tilida)
2.4K subscribers
1.06K photos
265 videos
2 files
2.72K links
18+. Ўзбекистонда зўравонликка қарши лойиҳа.
https://www.facebook.com/SukutSaqlama/

Ҳикоянгизни аноним юборинг:
https://forms.gle/ZKCabhpzFM3ewTUz9
Download Telegram
Янгийўлда вояга етмаган ўгай қизига тегажоғлик қилиб, ҳимоя ордери талабларини бузган ва майда безорилик қилган 43 ёшли фуқаро 10 суткага қамалди.

Суд материаллари ва жабрланувчининг кўрсатмаларидан маълум бўлишича, жорий йилнинг 2 сентябрь куни қизи унга қўнғироқ қилиб, ўгай отаси Соипов Ғулом уларнинг уйига келиб унга тегажоғлик қилгани учун уйдан зўрға қочиб кетганини айтади (ҳозирда эр-хотин бирга яшамайди, лекин расмий равишда никоҳ бекор бўлмаган). Бундан ташқари, қиз онасига эркак аввал ҳам унга шилқимлик қилганини айтади. Она дарҳол ҳуқуқ-тартибот идораларига мурожаат қилади.

Кейинчалик, 7 октябрь куни 1981 й.т. Ғулом Гапурович Соипов яна маст ҳолатда ўғли билан учрашиш баҳонасида турмуш ўртоғининг уйига келиб, жанжал кўтариб, аёл болалар билан яшаётган уйнинг ойналарини синдириб, ҳимоя ордери талабларини бузиб, майда безорилик содир этган. Мазкур ҳолат юзасидан ҳуқуқ-тартибот идораларига ҳам мурожаат қилинган.

Суд ишини кўриб чиқишда маълум бўлишича, 1981 й.т. Соипов Ғулом Ғапурович сўнгги йил давомида бир неча бор маъмурий жавобгарликка тортилган ва ҳеч қаерда ишламаган.

Судда Саипов Ғулом Ғапурович ўз айбига қисман иқрор бўлиб, вояга етмаган қизга нисбатан ҳатти-ҳаракатларини тан олмади.

Жиноят ишлари бўйича Янгийўл шаҳар суди томонидан 2024 йилнинг 8 октябрь куни 1981 й.т. Соипов Ғулом Ғапурович ЎзР МЖтК 41-1 (Шаҳвоний шилқимлик), 183 (Майда безорилик) ва 206-1 (Тазйиқ ўтказган ва (ёки) зўравонлик содир этган ёхуд уларни содир этишга мойил бўлган шахс томонидан ҳимоя ордери талабларини бажармаслик) моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этганликда айбдор деб топилди ва унга 10 сутка маъмурий қамоққа олиш тарзидаги жазо қўлланилди.

#СукутСақлама #Қонунлар
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Туркияда эркак ётоқхона олдида икки қизни зўрламоқчи бўлди. Талабалар норозилик намойишларига чиқишди

10 октябрь куни Туркиянинг Мерсин шаҳрида юзлаб талабалар WhatsApp’даги чатда номаълум эркак қизларга ташлангани ҳақидаги хабарлар пайдо бўлгач, KYK ётоқхонаси олдида намойишга чиқишди.

Хабарларда айтилишича, у икки талаба қизни машинага мажбурлаб солиб, уларни зўрлашга уринган. Қўрқиб кетган қизлар машинадан тушиб, ётоқхона биносига яширинган.

Шундан сўнг, талабалар шаҳарчаси олдидаги майдонга юзлаб талаба қизлар чиқди, кейинроқ уларга эркаклар ётоқхонаси аҳолиси ҳам қўшилди. Воқеа жойидан олинган видеони эълон қилган “Туркиянинг асосий янгиликлари” Телеграм-каналининг хабар беришича, ётоқхона раҳбарияти оммавий норозиликларнинг олдини олиш учун талабаларни бино ичига қамаб қўйган.

Видеода талабалар “Сукут сақлама, жим турсанг, навбат сенга келади”, “Аёлларга қарши кўтарилган қўллар синсин” деган шиорларни айтишмоқда.

Бугун эрталаб Мерсин губернатори айбловлар асоссиз эканлигини ва шаҳар прокуратураси “нотўғри маълумот тарқатиш” бўйича тергов очганини маълум қилди.

Видео: «Туркиянинг асосий хабарлари» телеграм-канали

Манба: kosa media

#СукутСақлама #ЖаҳондаЗўравонлик
#ХалқароҚизФарзандларКунига

УТТ хонаси.
Бақир-чақир, шовқин-сурон... Хонада ультратовуш текширувчиси, аёл ва қайнона бор. Дунёни бузгудек шовқин қилаётган қайнонанинг сўзларига қулоқ тутамиз:
- Туғади! Внематочный бўлсаям, менга деса, ошқозонида бўлмайдими? Шу (келин) ўғил туғсин, деб озмунча харж қилдимми? Нечта хўроз-нечта қўй сўйдирдим, зиёратларга, Умраларга бориб, Худодан сўрамадимми?! Бувижон (ўзининг қайнонаси)нинг тушида аён бўлган, шу сафар ўғил туғилади, деган бувижон! Сизни гапираётган гапингизни қаранг!
Келин текширувчига мўлтирайди, уни қутқарадиган бирор сўз айтишини кутади.
Шифокор чуқур хўрсинади. Ҳомилани туширилмаса, бўлажак онанинг ҳаёти хавф остида қолишини неча бор такрорламасин, қайнонага етиб бормайди.
Келин йиғлайди.
- Ўғил бўлсин, деб қанча кутувдим-а...
Қайнона ўшқиради:
- Бўлади, нега бўлмас экан? Бизни авлодимизда бирорта бола туширилмаган! Олдирилмаган!
Текширувчининг ғазаби сўнгги чўққига кўтарилади:
- Бунгача «қиз экан!» - деб воз кечганларингиз, олдиртириб ташлаган беш неварангиз бола эмасмиди? Одам эмасмиди?! Эътиборингиз учун, ҳозирги ҳомилаям ўғил эмас, қиз!
Қайнона:
- Бўлмаган гап! Астойдил аборт қилдириш учун шунақа деяпсан!
- Истаган жойингизда текширтиринг. Мен алдасам, биринчи текширувдаёқ билиниб қолади! Энди эса, чиқинг хонамдан!
Шовқин бироз тинади. Коридор. Беш дақиқача ўтган. Қайнона-келин изма-из чиқиб келишади. Қайнонанинг қовоғи солиқ.
- Анавинингни олдиргин-да, шу билан қайтиб уйимга қадамингни босма!
Кетади. Келин оғир қадамлар билан регистратура томонга юради. Коридорда ўтирганлардан бири навбати келиб, текширувга кириб кетади. Ортидан қолган икки аёл гаплашади - она ва қиз (янги келинлиги ялтир-юлтуридан билинади.)
- Ишқилиб ўғил бўлсин-да... Куёвиз дўстлари билан шарт ўйнашган экан. Биринчиси ўғил бўлади, деб. Қиз бўлса, олдириб ташлайсан, деяптилар...
- Сен қизни эсинг жойидами, биринчи боланиям олдириб бўларканми? Кейин умуман бола кўрмай ўтсанг-чи, ўйлаб гапиряпсанми? Боланг қиз бўлса, ўзим сени ажратиб опкетаман, тушундингми?
- Биринчи болам ўғил туғилсин, деб, ҳатто, ж*бларгаям юрмаганман, Худо сўраганимни беради, мана, кўрасан, дедилар... Яхши ният қилинг, ўғилдир балки? Кейин... қайнонам оиламга аралашди, деб гап қилиб юрмасинлар, деяпман...
Она нима дейишини билмайди.
Улардан аввалги навбатда кириб кетган аёл хурсанд кайфиятда чиқиб келади:
- Ўғил экан! Икки қиздан кейин кутиб-кутиб эришганим ўғил экан!
Қувончини атрофдагилар билан бўлишгиси келади, ва, ҳеч ким уни бу қарорида айблай олмайди...
...15 дақиқалардан сўнг яна хона эшиги очилади. Она ва қиз. Янги келин... йиғлаб чиқади...

Қизларимизни шунчалик ёмон кўрамизми? Шунчалик нафратланамизми улардан? Ҳали кимлигини, қанақа инсон бўлиб етишишини билмай туриб, уларни шунчаки, ҚИЗ ФАРЗАНД бўлгани учунгина ўлдиришга тайёр даражада нафратланамизми улардан? Оталари-ку, эркак экан, дермиз, лекин оналар, бувилар - аёлмиз-ку?

Бу воқеалар ҳеч қанақа тўқима эмаслиги алам!!!

© Жайра

#СукутСақлама #Қизлар
ЎзР Бош прокуратурасига мурожаат

Nemolchi.uz таҳририяти мунтазам равишда гендер зўравонлиги билан боғлиқ суд қарорларини таҳлил қилиб боради. Эътибор беришимизча, 41-1-модда (Шаҳвоний шилқимлик) бўйича маъмурий ишларда кўпинча жабрланувчининг вояга етмаганлиги кўрсатилиб, лекин туғилган санаси ва йили ёзилмайди.

ЎзР Олий Суд Пленумининг 30.11.2018 й. 35-сонли қарорида шаҳвоний шилқимликка тушунча берилган ва унда кўрсатилишича, "Ўн олти ёшга тўлмаган шахсга нисбатан содир этилган шаҳвоний шилқимлик кўринишидаги уятсиз-бузуқ ҳаракатлар ЖК 129-моддаси билан квалификация қилиниши лозим", яъни 16 ёшга тўлмаганларга нисбатан шаҳвоний шилқимлик ҳолатлари Жиноят кодексининг тегишли моддаси билан кўриб чиқилиши керак.

Афсуски, ички ишлар органлари ходимлари, шунингдек, судлар томонидан доимо ҳам бу талабга амал қилинмайди. Таҳририятимиз 16 ёшгача бўлган болаларга нисбатан шаҳвоний шилқимлик қилинган, аммо жиноий ҳуқуқбузарлик сифатида таснифланмаган камида иккита ҳолатдан хабардор:

1️⃣ Жорий йилнинг 22 июль куни 1991 й.т. Хусанов О. бирга яшовчи аёлининг вояга етмаган қизи билан уйда ёлғиз қолган пайтда унга шилқимлик қилиб, бўса олишни таклиф қилган, бу борада тажриба орттиришини айтган. У ЎзР МЖтКнинг 41-1-моддаси (шаҳвоний шилқимлик) 1-қисмида назарда тутилган жиноятда айбдор деб топилди ва унга шу модда билан 5 (беш) сутка маъмурий қамоқ жазоси тайинланди. Кейинчалик таҳририятга жабрланувчининг таниши боғланиб, қиз жорий йилнинг июль ойида 15 ёшга тўлганини айтди.

2️⃣ 26 сентябрь куни маст ҳолатда бўлган 45 ёшли Ғайрат Абдуллаев вояга етмаган қизга илакишиб, юзи ва лабларидан ўпа бошлаган, сўнг уни кўтариб подъездга олиб кирган. У уни кўтариб олиб кетганини ҳисобга олсак, қизнинг кичкина бўлиши эҳтимоли катта. Бироқ тергов ва суд буни уятсиз ҳатти-ҳаракатлар эмас, балки шаҳвоний шилқимлик деб малакалаган. Эркак Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 41-1-моддасига асосан 5 сутка қамоққа олинган.

3️⃣ 19 август куни 24 ёшли такси ҳайдовчиси Шералиев Д. 3 нафар йўловчи аёлга шилқимлик қилиб, уларга презерватив кўрсатган. ОАВ жабрланган хорижлик аёллар рус тилини билмаслигини билдирса-да, улардан бири рус тилини яхши билган ва унинг ниятини тушунган. Қурбонлар 14-15 ёшларда бўлган, бироқ улардан бирининг онаси хабар берганидек, на терговчи, на судья қизларнинг ёшини сўрамаган. Ҳайдовчи 41-1-модда билан айбдор деб топилиб, 5 сутка маъмурий қамоқ жазосини олган.

Икки ҳолатда жабрланувчиларнинг ёши ҳақидаги маълумотлар уларнинг қариндошлари ёки танишлари билан шахсий алоқалар орқали маълум бўлди - аммо бизда вояга етмаганларга нисбатан 41-1-модда бўйича барча суд қарорларини текшириш имкони йўқ. Биз бундай ҳолатлар кўпайиб кетишидан хавотирдамиз ва Бош прокуратурадан 41-1-моддага асосан чиқарилган ва вояга етмаганлар жабрланган бўйича маъмурий қарорларни текшириб, керак бўлса, қонунда белгиланган тартибда протест келтирилишини сўраймиз.

#СукутСақлама #АдолатТалабҚиламиз #Қонунлар
Унаштирилган қизини ваҳшийларча ўлдирган эркак 17 йилга озодликдан маҳрум этилди

Маҳкум Б.Элмуродов жабрланувчи Р. билан унаштирилган бўлган. Улар 2023 йилда Телеграм тармоғида танишган, тез орада дўстона ёзишмалар улар ўртасидаги муносабатларга олиб келди ва ёшлар унаштирилди. Элмуродов қизни доимо рашк қилар, уни назорат қилишга ҳаракат қилган. Қизга эса бу ишлар ёқмасди.

Рашкдан келиб чиқадиган жанжаллар туфайли Р. муносабатларга нуқта қўйиш ҳақида гапира бошлайди, бу эса Элмуродовни қаттиқ ғазаблантиради. У мунтазам равишда қизни ўлдириш билан қўрқитиб, жисмоний зўравонлик ишлатган ва уни таъқиб қилган. Эркак қиз унга тегишли бўлмаса, бошқа ҳеч уйлана олмаслигини ва қамоқ жазосидан қўрқмаслигини айтади.

Элмуродов қотилликка жиддий тайёрланган: у Самарқанд шаҳридаги Сиёб бозоридан ошхона пичоғи сотиб олади.

2023 йил 7 апрель куни Элмуродов қизнинг уйига келади. Унинг режасига ҳеч ким тўсқинлик қилмаслиги учун қизни уйдан олиб чиқади. Элмуродов олдиндан яшириб қўйган пичоқ билан қизнинг қорни ва сон қисмига бир нечта жароҳатлар етказган. Қизнинг қочишга уринишлари қотилни янада ғазаблантирди ва у унинг орқа, қўллари ва бел қисмига бир неча марта пичоқ санчди. Элмуродов буларнинг барчасини ҳайратдан қимирлаёлмай қолган қизнинг бувисининг кўз ўнгида қилган.

Қиз касалхонага етиб бормасдан вафот этади. Жиноят содир этилганидан кейин Элмуродов ички ишлар органларига бориб, ўз айбига иқрор бўлади.

Судда Элмуродов ўз айбига тўлиқ иқрор бўлиб, марҳума ўз ўлимига ўзи сабабчи экани, қўнғироқларига жавоб бермай, унга эътибор бермагани, уни ташлаб кетмоқчи бўлганини айтиб, жазони енгиллаштиришларини сўрайди. Қизни жуда яхши кўрганидан уни бировларга раво кўрмаганини пеш қилади.

Жиноят ишлари бўйича Самарқанд туман суди 2024 йил 13 сентябрь куни 1996 й.т. Элмуродов Бекпўлатни ЎзР ЖКнинг 112-моддаси 1-қисми, шунингдек, 97-моддаси 2-қисми “г” бандида назарда тутилган жиноятларни содир этганликда айбдор деб топди ва унга 17 йил 1 ой муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазосини умумий режимли колонияда ўташ жазосини тайинлади.

#СукутСақлама #ЗўравонликданҲолиЎзбекистон #Қонунлар
Ўзбекистонлик аёллар жамоаси АҚШда TechWomen дастури ғолиби бўлди

Ўзбекистонлик аёлларнинг болаларда аутизмни эрта аниқлаш ва даволашга қаратилган Bolajonim лойиҳаси нафақат илк сармоясини олди, балки Ўзбекистоннинг TechWomen ғолиби бўлган илк жамоаси сифатида тарихга кирди!

Қаҳрамонларимизни табриклаймиз:
— Умарова Дилбар, Навои
— Эргашева Шохиста, Тошкент
— Ни Наталья, Учқудуқ
— Рустами Динара, Тошкент
— Сидиқова Рано, Тошкент.

Жамоа аъзоси Дилбар Умарова ўз Facebook саҳифасида ёзди: "Янгиликларни кузатинг, миссиямизни янги босқичга чиқаришга тайёрмиз".

TechWomen - бутун дунё бўйлаб хотин-қизларга фан, технология, муҳандислик ва математика (STEM) соҳасида ўз салоҳиятини ривожлантиришга ёрдам берадиган профессионал алмашинув дастури. Унда 21 давлатдан қизлар иштирок этиши мумкин. Бу йил дастур тарихида энг кўп номзодлар – 6000 нафари ариза бериб, улардан 100 нафари АҚШга саёҳат қилиш ва ўқиш учун танлаб олинди.

2018 йилда дастурда Қозоғистонлик жамоа ғалаба қозонган эди. Марказий Осиё, олға 💪

#СукутСақлама #ҚаҳрамонАёллар
370 миллион аёл ва қиз болалигида зўравонликка учраган - ЮНИCЕФдан аянчли статистика

ЮНИCЕФнинг янги статистикаси болаларга нисбатан жинсий зўравонликнинг даҳшатли кўламини кўрсатади. Дунё бўйлаб 370 миллиондан ортиқ қиз ва аёллар - ҳар саккиздан бир нафари - 18 ёшгача номусга тегиш ёки жинсий зўравонлик қурбони бўлган.

Шаҳвоний шилқимлик ёки онлайн тегажоғлик каби зўравонликнинг бошқа шакллари ҳисобга олинса, бу кўрсаткич 650 миллионга кўтарилади - бу ҳар бешинчи қиз ва аёл дегани.

Болаларга нисбатан жинсий зўравонлик узоқ муддатли ва ҳалокатли оқибатларга олиб келади, бу эса ҳиссий жароҳат, соғлиқ муаммолари ва вояга етганида муносабатларни шакллантиришда қийинчиликларга олиб келади. Сиёсий вазият беқарор бўлган мамлакатларда ва конфликт зоналарида яшовчи болалар бу муаммо олдида айниқса заиф.

Бу шошилинч чоралар кўришни талаб қиладиган глобал муаммо. Биз нималар қилишимиз керак:

• Зўравонликнинг давом этишига имкон берувчи ижтимоий ва маданий меъёрларни ўзгартириш.
• Болаларга зўравонликни тан олиш ва хабар беришда ёрдам берадиган билимлардан фойдаланиш имкониятини бериш.
• Жабрланувчиларнинг ҳам ҳуқуқий, ҳам психологик ёрдам олиш имкониятини таъминлаш.
• Болаларни ҳимоя қилувчи ва уларнинг қатъий бажарилишини таъминлайдиган қонунларни кучайтириш.
• Тенгликка эришиш учун маълумотларни тўплаш ва яхшилаш.

Биз бу муаммога бефарқ қараб туролмаймиз. Фарзандларимизнинг келажаги бугунги кунда қилаётган ҳаракатларимизга боғлиқ.

#СукутСақлама #болалар #ЗўравонликкаЙўқДеймиз #UNICEF #Статистика
Бугун бутун дунёда Халқаро қишлоқ аёллари куни нишонланмоқда. Бу кун илк бор 2008 йилда нишонланган. Бош Ассамблеянинг 2007 йил 18 декабрдаги резолюциясида "қишлоқ аёлларининг қишлоқ хўжалиги ва қишлоқ тараққиётини жадаллаштириш, озиқ-овқат хавфсизлигини яхшилаш ва қишлоқ жойларда қашшоқликни бартараф этишдаги ҳиссаси" эътироф этилган.

Гендер тенглигига эришиш ва аёлларнинг имкониятларини кенгайтириш қашшоқлик, очлик ва иқлим ўзгаришига қарши курашнинг муҳим компонентидир, дейилади БМТ сайтида. Шу билан бирга, қишлоқ аёллари ерга бўлган ҳуқуқ ва кредитдан тортиб, таълим ва технологиягача бўлган бир қатор ресурслардан фойдаланишда тўсиқларга учрайди. Агар аёллар эркаклар каби ишлаб чиқариш ресурсларидан фойдаланиш имкониятига эга бўлса, фермер хўжаликларининг ҳосилдорлиги 20-30 фоизга ошиб, қўшимча 100-150 миллион кишини озиқлантириш мумкин эди.

2024 йилда ушбу сана мавзуси “Қишлоқ аёллари табиатни умумий келажагимиз учун асрайди: гендер тенглигига эришиш ва аёл-қизларнинг имкониятларини кенгайтириш учун иқлим барқарорлигини ошириш, биологик хилма-хилликни сақлаш ва ерга ғамхўрлик қилиш”.

Ўзбекистондаги ҳолат қандай? Бугунги кунда мамлакатимиз қишлоқ хўжалигида 3,5 млндан ортиқ банд бўлганларнинг 1,5 млн ёки 43,2 фоизини хотин-қизлар ташкил этиб, республикада фаолият юритаётган 90 мингдан ортиқ фермер хўжаликларнинг деярли 6,5 фоизига аёллар раҳбарлик қилмоқдалар. Аҳоли томорқаларидаги 600 минг гектардан ортиқ ер майдонларида хам асосан хотин-қизлар самарали меҳнат қилиб, озиқ-овқат ишлаб чиқариш ва қишлоқ хўжалигини барқарор ривожланитиришда салмоқли ҳисса қўшмоқдалар.

#СукутСақлама #Сана
Патриархал битим

Уйдаги ҳақиқий золимлар келини, ўғлига кун бермаган айнан қайноналар экани ҳақида кўп эшитаман. Шу кунларда Anhor.uz сайтида ёшлигида ўзи уйдаги зўравонликдан азият чеккан қайнонадан зулм кўраётган Мафтуна ҳикояси чоп этилди. Менимча, бу патриархал битим ҳақида гапириш учун айни муддао.

Патриархал битим концепцияси 1988 йилда тадқиқотчи Дениз Кандиоти томонидан “Bargaining with Patriarchy” мақоласида жорий этилди. У аёлларнинг кундалик ҳаётини таҳлил қилиш орқали патриархатнинг турли шаклларини аниқлаш учун "патриархал битим" атамасидан фойдаланишни таклиф қилди. Денизнинг таъкидлашича, аёллар омон қолиш ва уларни чеклайдиган шароитларга мослашиш стратегияларини ишлаб чиқишади. Бу стратегиялар турли жамиятларда фарқланиши мумкин, лекин уларнинг ҳаммаси аёлларнинг салоҳияти, аёлларнинг бу муҳитда ўз ўрнини қандай қабул қилишига ва муайян жамиятнинг эркак ва аёл ролига қандай қарашига таъсир қилади.

Дениз Кандиотининг мақоласида келтирилган мисоллардан бири классик патриархатга хос бўлган патриархал битимни (эркаклар ҳукмронлиги аёллар ва болаларнинг эҳтиёжларини ҳимоя қилиш ва таъминлаш ваъдаси билан бирга келадиган ижтимоий шартнома шакли) яхши тасвирлайди. Қизлар турмушга эрта берилади. Эрининг уйида улар нафақат барча эркаклар, балки ёши катта аёлларга, айниқса, қайнонага бўйсунадилар. Ёш келин эрининг оиласига кириб, амалда мулкдан маҳрум бўлади - чунки ота-онанинг ери ва кўчмас мулки қизига эмас, балки ўғлига мерос бўлиб қолади.

Ёш келин учун бу тизимда ўз ўрнини эгаллашининг ягона йўли – ўғил туғишдир. Зеро, патриархал оиладаги аёлнинг ҳаёт йўли шундайки, ёш келиннинг бошидан кечирган машаққатлари охир-оқибат ўз қўл остидаги келинлари устидан бўладиган назорат ва ҳокимият билан "ювилади".

Оиладаги аёллар ҳукмронлигининг даврийлиги ва уларнинг кекса аёлларнинг ҳокимиятини мерос қилиб олишини кутиши аёлларнинг ўзлари томонидан патриархатнинг ушбу шаклини тўлиқ қабул қилинишига ёрдам беради. Классик патриархатда эркакларга бўйсуниш кекса аёлларнинг ёш аёллар устидан қозонган назорати билан қопланади. Бироқ, аёллар ўзлари назорат қила оладиган ягона меҳнат кучи кўриниши келин ва ўша келиннинг эри бўлмиш ўғиллари орқали қариганда таъминотга эга бўладилар.

Ўғиллар аёлнинг энг муҳим куч манбаи бўлганлиги сабабли, уларнинг бир умр фидойилигини таъминлаш улар учун муҳим.

Ёши каттароқ аёллар ёшлар ўртасидаги муҳаббатни йўқ қилиш, ўғилнинг она фидойилигини биринчи ўринга қўйиш, янги оиланинг аҳамияти ва мустақиллигини иккинчи ўринга қўйишдан манфаатдор. Ёш аёллар бутун кучини қайнонанининг назоратини четлаб ўтишга қаратади.

Бундай тизим боланинг жинсига кўра қадрини ҳам белгилайди. Ўғил туғилиши аёл учун унинг кейинчалик шахс сифатида қабул қилинишига кафолатдир. Ўғил ва келинни назорат қилиш эса унинг қўлидан келадиган ягона ҳукмронликдир.

Аёлларни патриархал тузумнинг манфаатдорлари ёки оилавий зўравонликнинг асосий айбдорлари сифатида кўрсатиш аёлларга нисбатан зулмнинг тизимли шаклларини яширади. Бундан охир-оқибат фақат эркаклар фойда кўриб, аёллар ижтимоий гуруҳ сифатида эзилиш ва эксплуатация қилишда давом этади.

Ирина Матвиенко

#СукутСақлама
Қозоғистоннинг Туркистон вилояти туманлараро суди 49 ёшли Лобар Хожиевани 30 йил давомида уни ва болаларини калтаклаб келган эрини ўлдиргани учун 8 йил қамоқ жазосига маҳкум қилди. Мазкур иш ҳақида #НеМолчиKZ фонди раҳбари Дина Тансари маълум қилди

Адвокатларнинг сўзларига кўра, Хожиеванинг эри муттасил ичган ва хотини ҳамда тўрт фарзандини кўп бора калтаклаган. Болалар кўпинча тунни кўчада ўтказарди, аёлнинг эса ҳимоя қиладиган ҳеч кими йўқ эди. У ҳеч қандай маълумотга эга эмас, қозоқчани ёмон билади, бутун умри эрталаб соат олтидан қоронғигача плантацияларда ишлаш, эрини боқиб, болаларини тарбиялаш билан ўтган.

Эркак ҳаммасидан катта ўғлини ёқтирмасди. Бола бир ёшга тўлганда, бешикда ётган ҳолатида уни бир ярим метр баландликдан кўчага улоқтиради. Бола иккинчи даражали ногирон бўлиб қолади. Болаларнинг сўзларига кўра, ота боласини бир неча бор бўғиб, калтаклаган.

Қўшнилар эркакнинг тажовузкор хатти-ҳаракатларини тасдиқлашди. Уларнинг сўзларига кўра, у қўшниларнинг деразаларини синдириб, қишлоқ аҳолисига ҳужум қилган ва кўчада яланғоч ҳолда юрган. Бир неча марта одамлар полицияга қўнғироқ қилишса-да, эркак шундай мурожаатлардан сўнг баттар жазавага тушарди. 

12 апрель куни эркак яна маст ҳолатда оила аъзоларини ҳақоратлаб, калтаклай бошлаган, сўнг уйнинг айвонида ҳожатини чиқармоқчи бўлган. Лобар унга танбеҳ берганида, унинг юзига тупурди. Аёл бунга чидай олмай, эрини халат камари билан бўғиб ўлдирган.

Экспертиза эркакнинг бўғиб ўлдирилганини тасдиқлади. Лобар ўз айбига иқрор бўлиб, қилмишидан пушаймонлигини билдирди. Ҳукм 14 октябрь куни эълон қилинди, бироқ ҳали қонуний кучга киргани йўқ.

Манба: kosa media

#СукутСақлама #ЖаҳондаЗўравонлик