‍‍ ‍‍ 🔷🔸میراثِ سحابی: کدامین سنخ از توسعه‌خواهی؟

🖋 احسان شریعتی

🔸در مراسم بزرگداشت سحابی‌های زنده‌یاد، عزت و هاله، عنوان شد که اگر ما «توسعه» نیافته‌ایم، از آن‌رو بوده است که چنین شخصیت‌هایی با بینش-و-منش «توسعه‌خواهی» نداشته‌ایم، و ممیزهٔ میراثِ مهندس «توسعه‌خواه» بودن اوست و در این مسیر، او اهل گفتگو (به‌معنای داد-و-ستد و تعامل و تبادل)، مدارا و گذشت، بوده است، در قیاس با سایر چهره‌های تأثیرگذار تاریخی (و دارای «سرمایهٔ نمادین»)، اعم از حاکم و محکوم، که «انقلابی» (به‌معنای خواستار تغییر-و-تحول سریع و رادیکال، و لذا احساسی، جزمی، نامتساهل، و..)، بوده اند (اعم از امیرکبیر و مصدق و شریعتی و.. تا مهندس موسوی، یا رضاشاه و محمدرضاشاه و آیه..خمینی و ..).

🔹این «فرضیهٔ» به‌ظاهر گزاف اما در واقع محرّک، این قوت را دارد که ما را بار دیگر به بازاندیشی در مفهوم «توسعه» وامی‌دارد.

🔸محل بحث، برخلاف ارزیابی فوق، تنها در شیوهٔ رادیکال یا رفرمیستی «راه رشد» و شیوهٔ تحققِ توسعه نیست. بحث بر سر دو نوع درک متباین از نفس مفهوم توسعه است: براستی چه چیز را «توسعه» (یا پیشرفت و ترقی) می‌خوانیم؟ در پاسخ به این پرسش به‌ظاهر روشن، سنتی‌های محافظه‌کار به‌اصطلاح «اصول‌گرا» و تجددطلبان اعتدالی مصلحت‌گرای موسوم به «اصلاح‌طلب»، پیش‌فرضی مشترک و درکی مبهم (با مبانی تعریف ناشده) از مفهوم توسعه دارند: مُدرن‌سازی نظامی-صنعتی (وبیشتر مُلهم از مُدل خاور دوری سبک ژاپنی-چینی)، با ترکیبی از اقتصاد دولتی و سرمایه‌داری خصوصی، و تلفیقی از تجدد (علمی-فن‌آورانه) و سنت (ملی یا دینی). و ...
چنین تألیفی را «توسعه» نام نهاده‌اند، غافل از این‌که اساس همهٔ مشکلات ملی ما همین «سرمشق» (پارادایم)، و درک سطحی و به‌لحاظ انسانی فجیع، از «تجدد» و ترقی است که در سدهٔ گذشته شاهد تحققِ «انقلابی»(بخوانید «آمرانه» یا اقتدارگرایانهٔ) آن همراه با خانمان‌براندازی بوم‌زیست، و سنت و فرهنگ از سویی، و بی‌اعتنایی به آزادی و عدالت ، و کرامت و حقوق بشری-و-شهروندی، از دیگر سو بوده‌ایم.

🔹 سیاست «نوسازی» فاقد مبنای فلسفی و پیش-نیازهای فرهنگی لازم، و بی‌اعتنا به مقتضیات اقلیمی، مشخصات و تنوع فرهنگی، توازن و اعتدال حقوقی و اجتماعی و اقتصادی انسانی و مردم‌سالارانه، همان بلایی است که در این صد سال بر سر ملت آمده است و ما امروزه محصول آن‌را در تمامی عرصه‌ها و در کلاف سر در گم بحران‌های جاری می‌بینیم.

🔸و آن توسعه‌خواهی‌ای که زنده‌یاد سحابی آرزو می‌کرد، همین بود؟
پیش از قضاوت و دعوت به اصلاح یا انقلاب، گفتگو و مدارا یا قاطعیت و اعتراض، «ایدئولوژیسم» (به کدام معنا؟ دگماتیسم و جزمیت عقیدتی؟) و رادیکالیسم (تحول‌خواهی ریشه‌ای)، یا پراگماتیسم (مصلحت‌گرایی عملی) و رفرمیسم، می‌بایست از این مفاهیم و مبانی آن‌ها تعریفی روشن به‌دست داد.
امروزه زیاد می‌شنویم که اشتباه امیرکبیرها و مصدق‌ها و...، «سازش‌ناپذیری» ( یا انقلابی بودن) آنها بوده است که موجب زودرنجی شاهان و قدرت‌ها شده است؛ در مقابل، مشی و منش امثال فروغی‌ها و قوام‌ها (و هاشمی‌ها و..)، که اهل «گفت-و-گو» (بده-بستان) بودند، برای ما مفیدتر بوده است، زیرا اگر هم امتیازها و سرزمین‌ها و ..، بسیاری را هم می‌داده‌ایم، اما اساس مملکت از دست نمی‌رفته و..، چیزی برایمان باقی می‌مانده و..؛
اما آیا از خود نمی‌پرسند که از این سازش‌ها، مماشات‌ها، و قربانی کردن‌های «حقیقت» برای «مصلحت»، امروز براستی چه چیز برای ما باقی مانده است؟

🔹قدرت‌های سابق و لاحق با امثال همین مهندس‌ها که اهل «گفتگو» و قهرمان مدارا و مسالمت و تسامح و مصالحه بوده‌اند، چه کردند؟
و چه «توسعه»ای حاصل شده است؟ شروط امکان و معیار توفیق «گفت-و-گو»ی مورد نظر، بجز «نرنجاندن ناصرالدین‌شاه‌ها»، کدامست؟ شرایط «موزون و پایدار» بودن «توسعه» و رشد و پیشرفت مطلوب، بجز افزایش رقابت تسلیحاتی، صنعت باسمه‌ای، و تجارت دلالی و اقتصاد نفتی و رانتی ...، کدام؟
میراثِ زنده‌یادان سحابی‌ها، در مقام روشنفکران ایرانی مسلمان نواندیش و سوسیال دموکرات اخلاقی، مگر جز ارايهٔ سبک دیگری از «توسعه‌خواهی» و فرهنگ «گفتگو» و شکیب و مدارا بر سر آن بوده است؟ روشنفکرانی که «مصلحت» وقت را در این می‌دیده‌اند که رویاروی قدرت‌ها (اما خطاب به مردم) «حقیقت» را بگویند !

#عزت_الله_سحابی
#توسعه
#یادداشت
#احسان_شریعتی

✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍ ‍‍ 🔷🔆هر دم از این باغ بری می‌رسد
تازه‌تر از تازه‌تری می‌رسد

🖋امیر رضایی

🔸در این ۴۰ سال اخیر ما شاهد انواع و اقسام نقد و نظرهای ناصواب نسبت به آرای دکتر شریعتی بوده‌ایم اما این نظری که آقای رنانی در سالگشت مهندس سحابی درباره شریعتی فرمودند الحق جدید و تازه بود و تاکنون به ذهن هیچ‌یک از بندگان ناقد و مخالف جدی شریعتی خطور نکرده بود . ایشان شریعتی و شاه سابق را در یک کفه ترازو گذاشتند و هر دو را روشنفکر، کنشگر سیاسی و انقلابی دانستند که توسعه‌خواه نبودند.

🔸به آقای رنانی از این بابت که نظری ارائه دادند که به ذهن جن و انس هم نمی‌رسیده است واقعا باید دست‌مریزاد گفت !

🔹هر چند ایشان تعریف روشن و دقیقی از توسعه بیان نکردند ولی اگر فرض بگیریم که منظورشان توسعه اقتصادی ، اجتماعی و صنعتی درونزا است ، طبعا پیش‌زمینه چنین توسعه‌ای توسعه فرهنگ بومی است که شاخص‌ترین و اثرگذارترین چهره آن بی‌تردید دکتر شریعتی است . بدون توسعه فرهنگی امکان هیچ توسعه‌ای وجود ندارد و تجربه غرب این امر را ثابت کرده است که توسعه از پس رنسانس فرهنگی و علمی پدیدار شد . شریعتی به این رویکرد به‌درستی ایمان داشت که ابتدا باید تحول فرهنگی درونزا انجام شود آن‌گاه سوژه مستقل ،خوداندیش و خلاق به وجود آید تا راه برای هر توسعه‌ای گشود گردد .

🔹رویکرد تک‌پایه آقای رنانی_ که در آن توسعه ملاک اصلی است_ مانند رویکرد تک‌پایه مارکسیستی _ که در آن زیربنا ملاک اصلی است_ نمی‌تواند تحلیل دقیق و صوابی از آرا و نظرات و کنش‌های متفکران و مصلحان اجتماعی به دست دهد و از این رو نتیجه آن قرارگرفتن قاتل و مقتول(ناصرالدین شاه و امیرکبیر) ، خائن و خادم(شاه و مصدق) و اپوزیسیون و پوزیسیون(شریعتی و شاه) و... در یک جایگاه است - که البته واقعیت عینی این تحلیل را بر‌نمی‌تابد و پس می‌زند

#نقد_گفتگو
#توسعه
#یادداشت_اختصاصی
#امیر_رضایی

🆔 @Shariati40

⭕️ چرخۀ غارت - غنیمت در ایران از دیدگاه علی رضاقلی؛

🔅#علی_رضاقلی اگرچه در نگاه مردمان پی‌گیر مباحث توسعه با «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی» و «جامعه‌شناسی خودکامگی» مقبولیت و محبوبیت درخور داشت، اما نزد غالب جامعه‌شناسان گاه به کار غیر‌علمی و حتی پوپولیستی یا ژورنالیستی متهم  می‌شد! به این گناه که #علم خود را به رخ نمی‌کشید و کلمات قلمبه سلمبه به کار نمی‌برد و صریح و روشن می‌گفت و می‌نوشت.

🔅او در سال‌های پایانی راز توسعه نیافتگی #ایران و ایرانی را در دو واژۀ «غارت» و «غنیمت» یافت و با تعبیر «غارتی- غنیمتی» درصدد توضیح برآمد و سراغ منابع تاریخی و #ادبیات و حتی #اسطوره‌ ها رفت تا نشان دهد چنان با #فرهنگ ما عجین شده که تا از آن خلاص نشویم در مسیر #توسعه گام نمی‌توانیم نهاد.

✍ مهرداد خدیر

🔗 مطالعه متن کامل

✅ @Shariati_Group

🔺ادامه

می‌تواند و باید به ارتقای سطح تحلیل و اندیشه در میان توده‌ی مردم بیانجامد و البته امکان بازآفرینی و باز اندیشی را برای اهل تفکر فراهم سازد. در چنین بستری اگر چه #رسالت اهل تفکر، آگاهی بخشی به طبقات و اقشار جامعه می‌باشد اما در جوامعی که حداقلی از رفاه عمومی و ثبات اجتماعی در آن رو به افول گذاشته است، مجموعه‌ای از عوامل توده‌ها را به برخی واکنش‌های ناموجه در قبال اهل نظر وا می‌دارد. توسل به عوام اندیشی؛ به مثابه‌ی حربه‌ی توده‌ها در مواجهه با فرآورده‌های اهل نظر سر بر می‌آورد.

👈 جامعه‌ی توسعه نایافته، جامعه‌ای با مردمانی سیاست‌زده است؛ عامه‌ی مردم وقت تفکر ندارند، البته به انبوهی از مسائل می‌اندیشند لیکن اندیشیدن در محدوده‌ی عقل مشترک برای فهم فرازهای اندیشه‌ی اهل تفکر کفایت نمی‌کند؛ تقلیل سخن اهل نظر به سطح فهم عوام، و توسل به عوام‌اندیشی کارساز نیست، پاک کردن صورت مسئله دردی از دردهای ما نخواهد کاست. در غیبت سخن اهل درد، #پوپولیسم پیروز میدان خواهد بود.

خطر بعدی این است که درچنین آشفته بازاری بسیاری از دانشگاهیان و روشنفکران با سقوط به ورطه‌ی عوام‌اندیشی، کار را برای متفکرین دغدغه‌مند و اصیل، سخت‌تر و عرصه را برای تفکر اصیل تنگ‌تر می‌کنند. و این در واقع آغاز #انحطاط و هدر رفت تمام نیروهای فکور و جامعه ساز هست. آنچه در این میان رنگ می‌بازد گوهر عقلانیت و خردورزیست که شرط اول رسیدن به #توسعه و #رفاه است.»

✅ @Shariati_Group

✍ #مبانی_شناخت_جهت‌گیری / ع.م

⭕️ چرا حاکمیت صدای "اساتید دانشگاه" و "روشنفکران" را نمی‌شنود؟

🔅برای پاسخ به این پرسش می‌توان راهی ساده برگزید و اینچنین استدلال کرد که حکومت "استبدادی" است و طبایع #استبداد با مشورت و گفتگو و #دموکراسی سر آشتی ندارد اما این پاسخ شاید برای ساده‌اندیشان و ناآشنایان با #فلسفه_سیاسی قانع کننده باشد، ولی صورت مسئله چنین نیست.

🔅به نظرم یکی از دلائل عمده عدم التفات #حاکمیت به فریادهای اساتید و قاطبه روشنفکران اینست که حاکمیت "تئوری قدرت" دارد و مبتنی بر آن آرایش نیروهایش و نهادهایش را چیده است و آن "ولایت فقیه" است، ولی روشنفکران و اساتید معترض نقد دارند، ناراضی هستند، فریاد می‌زنند و اعتراض می‌کنند و اعراض هم کرده‌اند، اما نظریه و تئوری قدرتی ندارند، بل به حاکمیت به انحاء گوناگون می‌گویند تئوری #قدرت و نهادهای برآمده از آن را واگذار و دموکراسی را بجای آن بنشان. ظاهر این سخن عامه‌پسند است ولی واقعی نیست، بل عوام‌فریبانه است.

🔅زیرا اولاً هیچ نظام سیاسی، تئوری قدرت و نهادهای برآمده از تئوری خویش را و از همه مهمتر قدرت خود را واگذار نخواهد کرد و نکته‌ی دیگر اینست که دموکراسی یک مفهوم کلی است و در عالم واقع سیاسی انواع و انحاء متکثری دارد و مادامیکه بصورت مفهومی بحث نکنیم ارجاع ما به دموکراسی بی‌معنی می‌باشد.

🔅یکی از مشکلات عمده روشنفکران و اساتید دانشگاهی که به وضع موجود سیاسی معترض هستند اینست که آنها فهمی درستی از فلسفه سیاسی ندارند و از آن بدتر وضع موجود را نمی‌توانند صورت‌بندیِ مفهومی کنند و به جامعه بگویند که مشکل قدرت چیست و منطق دفع قدرت حاکم چیست. اکثراً به تبع جریان #اصلاح‌_طلبی عدم حضور خویش در قدرت و مدیریت را مساوی با دیکتاتوری و فلاکت توصیف می‌کنند و این در حالیست که منطق جریان اصلاح طلبی صرفاً حضور در قدرت و مدیریت است و نسبتی با #توسعه و قدرت جامعه نداشته است.

🔅آنچه که باید به آن اندیشید این است که حاکمیت دارای "تئوری قدرت" است و بر اساس آن ساز و کار تمشیت امور کشور را مدیریت می‌کند و برای نقد این تئوری "منطق جابجایی نظریه" (و سپس تخریب نهادهای قدرت) نمی‌تواند راهگشا باشد، بل نیازمند فهم این نظریه در ساحت فلسفه سیاسی هستیم و سپس ارائه خوانش‌های #رهایی‌بخش از قدرت.

🔅اما آنچه نیروها و فعالین سیاسی امروز در #ایران انجام می‌دهند، تلاش برای متلاشی نمودن قدرت مستقر است و این "روش تخریبی" است و آنچه ما نیازمند آن هستیم "روش ترکیبی" است. تئوری قدرت مخالفان نظم مستقر در تمامی طیف‌های داخلی و خارجی آن مدل‌های مستقر در اروپای غربی و نظام سیاسی #آمریکا است و با این صورت‌بندی تا اطلاع ثانوی شاهد هیچ تحول بنیادین در جامعه ایران نخواهیم بود.


✍ دکتر #سیدجواد_میری

✅ @Shariati_Group
🆔 @seyedjavadmiri

⭕️ اعطای نشان معروف اندیشکدۀ واشنگتن به معصومه علی‌نژاد قمیکلایی (مسیح علینژاد)!

🔷  اندیشکدۀ واشنگتن برای سیاستگذاری در خاور نزدیک طی مراسمی در ۲۶ آبان ۱۴۰۱، نشان پژوهشگرـ‌سیاست‌ورز معروف خود را به خانم مسیح علینژاد اعطاء خواهد کرد.
🔶 رابرت سیتلاف، مدیر اجرایی این اندیشکده، در اطلاعیۀمطبوعاتی اندیشکده می‌گوید: «این نشان به‌خاطر تلاش‌های خستگی‌ناپذیر #مسیح علینژاد، به عنوان یک #فمینیست، برای رهبری جنبشی است که الهام‌بخش هزاران زن ایرانی بوده تا چادر را به‌کناری افکنده، هویت خود را بازیابند». وی بدون اینکه توضیحی دربارۀ مشخصات ”هویت خودِ“ زنان ایرانی بدهد اضافه می‌کند: «علینژاد همچنین پویشگری برای #ملّت خود بوده، عامۀ ایرانیان را ترغیب کرده تا به‌نام #آزادی اقدامات مقابله‌ای انجام دهند». او «به روشنی توانسته رهبران جمهوری اسلامی را بترساند! ، و برای این امر به تنهایی، اندیشکدۀ واشنگتن افتخار دارد که نشان پژوهشگرـ‌سیاست‌ورز سال ۲۰۲۲ را به وی اعطاء کند».
🔷 بنا به اطلاعیۀ مطبوعاتی این #اتاق_فکر تاثیرگذار آمریکایی، این نشان به رهبران برجسته‌ای اعطاء می‌شود که نشان داده‌اند «پژوهش معتبر و معرفتی بصیرت‌آمیز از #تاریخ برای سیاست‌گذاریِ خردمندانه و موثّر و پیشبرد صلح و امنیت در خاورمیانه ضروری هستند». و برای اینکه آن رهبران و چگونگی نقش‌شان برای صلح و امنیت در خاورمیانه برای مخاطبان در ابهام نماند، درهمین اطلاعیه برخی از آن رهبران معرفی شده‌اند: شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس #امارات متحدۀ عربی؛ شاه عبداله، فرزند شاه حسین، شاه اردن؛ رووِن رِولین، رئیس اسبق رژیم اشغالگر اسرائیل؛ بیل کلینتون، رئیس جمهور اسبق آمریکا؛ تونی بلر، نخست وزیر اسبق #بریتانیا؛ کاندولیزا رایس، هنری #کیسینجر و جورج شولتز، وزیران اسبق خارجۀ آمریکا؛ مایکل هیدن و جرج تنت، روسای اسبق سازمان اطلاعاتی #سیا. چقدر مناسب بود فرصت می‌کردم نقش یکایک این رهبران برجسته را در پیشبرد #صلح و #امنیت در #خاورمیانه توضیح دهم.

🔶 و اما نکاتی‌ بسیار اجمالی دربارۀ خود اندیشکده:

1️⃣ اندیشکدۀ #واشنگتن اتاق فکری است به‌شدت طرفدار اسرائیل که تمرکز اصلی کارش بر سیاست خارجی #آمریکا در خاور نزدیک است. به گفتۀ جان میِرشایمر و استیفن والت (هر دو از اساتید برجسته و صاحب‌نظر در حوزۀ روابط بین‌الملل) اندیشکدۀ واشنگتن «بخشی از محور اصلی» لابی اسرائیل در آمریکاست.
2️⃣ این اندیشکده در سال ۱۹۸۵ با حمایت اصلی #آیپک (کمیتۀ روابط عمومی آمریکایی اسرائیل که قوی‌ترین لابی #اسرائیل در آمریکاست) تاسیس شد.
3️⃣ اندیشکدۀ واشنگتن با کمک مالی بسیاری از حامیان مالی آیپک راه‌اندازی شد.
🔷 اطلاع از برخی فعالیت‌های شاخص و پرمعنی اندیشکدۀ واشنگتن و نیز هیئت مشورتی بسیار گویای آن را به عهدۀ خوانندگان علاقمند حرفه‌ای‌ می‌گذارم. همین آشنایی اجمالی با اندیشکدۀ واشنگتن آشکار می‌کند که این اندیشکده برای کمک به سیاست خارجی آمریکا در جهت منافع اسرائیل تاسیس شده و فعالیت می‌کند. در این صورت، می‌توان درک کرد که چرا و چگونه برخی وزرای خارجۀ اسبق آمریکا، بیل کلینتون، تونی بلر، و روسای سازمان اطلاعاتی سیا از جمله دریافت‌ کنندگان نشان معروف این اندیشکده باشند. اما به‌راستی خانم مسیح علینژاد در کجای سناریوی کلان این اندیشکده قرار می‌گیرد که به‌فرض داشتن سوابق پژوهشی دانشگاهیِ معتبر، واجد صلاحیت دریافت آن نشان شده است؟
🔶 ای وطنم! چه خون‌هایی که برای برقراری #عدالت، #استقلال، و #حاکمیت_ملّی تو و آزادی هموطنانم بر زمین ریخته شده، و چه خیانت‌هایی که به‌نام #آزادی و #توسعه و پیشرفت تو در خفا و علن انجام می‌شود.

🔺”افرایت من اتخذ الهه هویه؟“
(آیا دیدی آن که هوای نفسش را خدایش قرار داد؟)

✍️ دکتر سعید زیباکلام

 ✅ @Shariati_Group
#آزادی_زنان
#حجاب_اجباری
#اندیشکده_واشنگتن
#لابی_اسرائیل_در_آمریکا
#آیپک
#The_Washington_Institute_for_Near_East_Policy
#AIPAC

✴️ آیا صدای اهل تفکر شنیده می‌شود؟!

🔅قسمی #نیهیلیسم هست که کمتر از آن صحبت شده است، نیهیلیسمی که پای اهالی #فلسفه و #فرهنگ را می‌گیرد؛ که از آن به "نیهیلیسم بسیط" می‌توان تعبیر کرد؛ در مقابل نیهیلیسم مرکب!

🔅کسانی که در دل یک فرهنگ، عمر خویش را مصروف فلسفه‌ورزی و پژوهش‌های فرهنگی کرده‌اند، وقتی در نهایت نتوانسته‌اند به واقع منشأ اثر باشند، در دل انواع تباهی‌ها ابدا بعید نیست که دچار نوعی نیهیلیسم شوند.

🔅نیهیلیسم یک پدیده‌ی فراگیر هست که سرتاسر جهان ما را در نوردیده است، اما آن هنگام که اهالی تفکری که خود همین مفاهیم را به جامعه می‌شناسانند، با همین سلاحِ کشنده از پای درآیند، جای تأسف بیشتری دارد.

🔅بگذارید بی‌مقدمه، تعریفی اجمالی از "اهل تفکر" ارائه دهم. مراد نگارنده از این مفهوم، عبارت است از فئه‌ی قلیلی که سوالات بنیادین خویش را به واسطه‌ی رجوع به منابع اندیشگی و با توسل به متفکران هم روزگار خویش تا سر حد امکان پیگیری کرده و می‌کنند، حال محتمل است گذرشان به #آکادمی افتاده باشد، یا نه؛ هم آنان که با #کتاب انس دارند، پای درس اساتید تلمذ کرده‌اند، از #شعور متعارف تبعیت نمی‌کنند، زندگی را نااندیشیده گذاشته و نمی‌گذرند، در طبیعت ثانویه‌ی خویش بیتوته کرده‌اند، با خود خلوت دارند و صاحب #وقت تفکرند، تا آنجا که ممکن است...
با #سنت تاریخی خویش قهر نکرده‌اند و می‌کوشند تا آن را در افق معاصرت فهم کنند، نه اینکه از موضع #عقل مدرن منکر آنها شوند، به جهان جدید گشوده‌اند، از فلسفه و #هنر بهره‌ها دارند، #شعر را می‌فهمند، راه خویش را از توده‌های منتشر جدا کرده‌اند، به مصرف‌گرایی و وراجی روی خوش نشان نمی‌دهند، از ادا و اطوار روشنفکری بیزارند چندانکه از ظاهرگرایان و قشری‌اندیشان، و از ایدئولوژی‌های مسلط دوران و جامعه در فاصله‌ی معناداری می‌ایستند و در کل از راهی نمی‌روند که روندگان آن زیاد است...

🔅نگارنده معتقد است چنین فئه‌ی قلیلی در #ایران امروز دچار «غربت» مضاعفی هستند؛
▫️اولاً هم دلسوز #دولت و هم خیرخواه #ملت هستند، اما در میان هیچ کدام مخاطب خویش را نمی‌یابند، و به دنبال نفع شخصی نیستند.
▫️ثانیا، درد توسعه‌نیافتگی تاریخی را فهم کرده‌اند و به صورت دو جانبه از سمت افراطیون #سنت‌گرا و #نوگرا رانده می‌شوند.
▫️ثالثا نمی‌توانند به تندروی‌ها و تعصبات غیراصیل رضایت دهند،
▫️و رابعاً دچارند به #تفکر و تعقل، حتی به نحو ناخواسته‌ای دچارند، یعنی نمی‌توانند در این شرایط خطیر فرار را بر قرار ترجیح دهند. اینکه معتقدم به نحو مضاعفی غریب‌اند چون با روزمرگی صرف در زیست-جهان جدید هم بیگانه‌اند...

🔅سخن آخر اینکه در اثبات مدعای خویش می‌توانم سه گروه را مورد خطاب قرار دهم که آیا به اهل تفکر روزگار خویش وقعی می‌نهند، دولت، ملت و روشنفکران!

🔅لابد خواهند گفت که این تمنا از حیطه‌ی این هر سه گروه بیرون است. بله، بیرون است، اما چرا باید دولتی که با بحران‌های ریز و درشت سر و کار دارد سراغ اهل تفکر را نگیرد، ملتی که به لحاظ تاریخی در عقب‌ماندگی بسر می‌برد عزمیتی به سمت اهل تفکر خویش نداشته باشد، و روشنفکری که شوربختانه با همان منطق نخ نمای پیشین از زمین و زمان گله دارد چرا نباید یک سوزن هم به خود بزند و به سمت اهل تفکر روی گردان شود؟!

🔅در واقع مسیری که کشور سخت بدان نیازمند است، رسیدن به #خودآگاهی تاریخی و دریافتن این نکته‌ی خطیر از سوی همه‌ی نیروها و جریانات است که امروز باید دست بر روی اشتراکات بگذاریم، خواه از جرگه‌ی روشنفکران، متفکران یا کارگزاران و سیاست گذاران باشیم، خواه از نیروهای گفتمان #انقلاب؛ این همان دغدغه‌ی خطیر "گفتمان وفاق" برای عبور از بحران‌های ریز و درشت‌مان در این شرایط دشوار تاریخی و فائق آمدن بر #توسعه نیافتگی در بستر این رویکردهای #خشونت پرهیز است که شاه بیت همه‌ی مدافعانش، دعوت به اجتناب از دامن زدن به انواع شکاف‌هاست؛

🔅سخت نیست قدری از رویکردهای ایدئولوژیک خویش فاصله بگیریم تا پیام این جستار را وجدان کنیم، می‌توانیم در مقام روشنفکر با اهل تفکر همدلانه‌تر مواجهه پیدا کنیم تا خود را از امکانات و سرمایه‌های محدود خویش برای #صلاح و #فلاح کشور محروم نسازیم!

✅ @Shariati_Group

✍ دکتر #محمدحسن_علایی
(جامعه شناس و مولف کتاب گفتمان وفاق)

💢 توصیف بن‌بست نئولیبرالیسم در اوضاع فعلیِ اقتصاد ایران

🔹تحلیل جامع شرایط اقتصادی-سیاسی #ایران در نسبت با #جامعه_جهانی

🔹بازخوانی تاریخی تجربه‌ی اقتصاد #لیبرال در کشورهای مختلف جهان و شکل‌گیری اقتصاد #شبه_مدرن در ایران در تضاد با #عدالت اقتصادی و اجتماعی

🔹سرگذشت مدل‌های اقتصادی ایدئولوژی‌های #مدرن از #لیبرالیسم تا #فاشیسم و از #سوسیال_دموکراسیِ لیبرال تا #نئولیبرالیسم

🔹راهکارهایی برای #توسعه صنعتی همراه با توزیع عادلانه #ثروت در ایران

🔹لزوم «تحول» ساختاری-فلسفی و زیربنایی در رویکردهای حکمرانی اقتصادی کشور

🎙 سخنرانی دکتر #شهریار_زرشناس در دانشکده #حقوق و #علوم_سیاسی دانشگاه تهران و پاسخ به پرسش‌های دانشجویان

🎧 شنیدن فایل صوتی کامل این نشست


✅ @Shariati_Group

#اقتصاد #سرمایه‌داری #دولت #عدالت_خواهی

🔰 فشار اقتصادی، نارضایتی سیاسی و شکاف نسلی؛ مثلث شکل‌دهنده اعتراضات

🔸اگر مشروعیت نظام سیاسی بالا باشد، شکاف بین #دولت و #مردم نباشد و رضایت مردم در سطح نسبتا مطلوبی باشد، این ثبات و استحکام داخلی مانع از یارگیری عامل خارجی و پذیرش دعوت آنها می‌شود و اساسا امکان فعال شدن عامل خارجی در داخل منتفی می‌شود. اینجاست که اهمیت مسئله‌ی ارتباط میان #توسعه و #امنیت مشخص می‌شود. اگر دولت‌ها در جمهوری اسلامی توسعه‌خواه بودند، کارکرد توسعه‌ای داشتند، با نگاه توسعه‌ای حل ریشه‌ای مشکل فقر و بیکاری را دنبال می‌کردند، #فساد و #بی‌عدالتی را کاهش می‌دادند و شایستگان از طریق رقابت در مدیریت کشور روی کار می‌آمدند، «اقتدار ملی» شکل می‌گرفت.

🔸#قدرت جنبه سخت و فیزیکی کنترل جامعه است که اگر با رضایت مردم فراهم شود، اقتدار تولید می‌شود و لذا این توسعه است که #امنیت_ملی ایجاد می‌کند و اینگونه نیست که امنیت آن هم به معنای محدود کلمه و سخت آن، توسعه را ایجاد کند، از قضا این چنین امنیتی به دلیل عدم ایجاد توسعه، منشأ ناامنی می‌شود و امکان و احتمال سرمایه‌گذاری را در کشور کاهش می‌دهد.

🔸جنبه اقتصادی اعتراضات اخیر ریشه در سیاست‌های تعدیل و نئولیبرالی اقتصادی دارد که با آزادسازی قیمت‌ها، #تورم را به شدت بالا برد، قدرت خرید را پایین آورد و این به گسترش #فقر و بیکاری و شکاف طبقاتی انجامید. در واقع این زمینه عمومی اقتصادی نیز در دامن زدن به این اعتراضات تأثیرگذار بود که در کنار نارضایتی‌های سیاسی و شکاف نسلی قرار گرفت و این عوامل بر روی هم سوار شدند و این اقشار به تدریج احساس بیگانگی و بحران #هویت کردند که می‌تواند به بحران مشروعیت بینجامد.

🔗 مطالعه متن کامل این گزارش

✅ @Shariati_Group

✍️ سید احمد موثقی، عضو هیئت دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

🔴 وقتی فقر و نابرابری وجود داشته باشد، همه بازنده هستند/حکیمی نکته‌هایی در «الحیات» آورده است که برخی به خاطر باز کردن آن افق‌ها نوبل گرفته‌اند

🔻دکتر #فرشاد_مومنی اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشگاه #علامه_طباطبابی در سخنرانی به مناسبت سالگرد #علامه_حکیمی که در شهر #یزد برگزار شد، با بیان اینکه در #ایران به دلایل گوناگون احساس اعتماد به #دین، تضعیف شده است، گفت: اگر به شکل اصولی به اندیشه‌های #اسلام شناسان بزرگ معاصر برگردیم، می‌توان به آن اعتماد سابق دست پیدا کنیم. اینکه عملکرد من یا دیگری بد است اکنون به پای دین نوشته می‌شود. هر کس غیرت و شرافتی دارد باید در این زمینه برای خود مسئولیت ایجاد کند. یکی از ویژگی‌های مهم علامه #حکیمی غیرت ایشان به دین در ساحت نظر و عمل بود. به خاطر این غیرت بود که #عدالت اجتماعی برای او انقدر اهمیت پیدا می‌کرد.

🔻مارک بلاگ یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان علم #اقتصاد در قرن بیستم است که درباره سید #محمدباقر_صدر گفته است: من او را نمی‌شناسم اما #کتاب اقتصاد او را خوانده‌ام و صرفاً براساس مندرجات این کتاب با اطمینان می‌گویم که محمدباقر صدر یکی از صد اقتصاددان ممتاز جهان در قرن بیستم است.

🔻الان خیلی‌ها می‌گویند کتاب او را نخوانیم چون #آخوند است. حساسیت و تمرکزی هم که مرحوم #حکیمی که درباره‌ی #فقر، نابرابری و #عدالت اجتماعی داشت اساس دین ما است. به نظر من یکی از وجوه بزرگیِ بزرگان در این سرزمین، بزرگی موانع و تهدیدهایی است که بر سر راه شان قرار دارد.

🔻او به #ایمان خود مطمئن بود و از ملامتِ ملامت کنندگان نمی‌هراسید. هزینه‌ی صحبت کردن درباره عدالت در این جامعه بالا است، بنابراین ما باید قدردان کسانی باشیم که در آن استاندارد، مسئله‌ی عدالت را به مسئله شماره یک تبدیل کرده‌اند.

🔻تا یک کلمه راجع به عدالت اجتماعی حرفی زده می‌شود، می‌گویند اینها تمایلات کمونیستی دارند. من در پاسخ می‌گویم اگر قرار باشد امثال #مطهری، #بهشتی و #حکیمی جزو کمونیست‌ها باشند، من هم با افتخار جزو آنها هستم!

🔻مومنی خاطرنشان کرد: اگر افرادی مثل مارک بلاگ آثار علامه حکیمی را خوانده بودند، مدال بزرگتری به او می‌دادند و چقدر ما بدبختیم که دیگران باید دارایی‌هایمان را به ما گوشزد کنند...

🔻من در سال ۱۳۹۶ کتابی به عنوان اتمام حجت با حکومت گران با نام «عدالت اجتماعی، آزادی و توسعه در ایران امروز» نوشتم که در آن اظهار شگفتی کرده بودم از کشوری که خود را عدلیه می‌داند اما از در و دیوار آن نابرابری می‌بارد. در آن کتاب نشان دادم که اتفاق نظر برای در هم تنیده دانستن #عدالت و #توسعه رو به افزایش است، به گونه‌ای که در دو دهه‌ی گذشته حداقل ۵ نفر به خاطر کارهایی که در این حیطه کردند جایزه #نوبل گرفتند.

🔻علامه حکیمی نکته‌هایی در کتاب #منهای_فقر خود آورده است که می‌توان گفت برخی به خاطر باز کردن آن افق‌ها نوبل گرفته‌اند. یکی از حیاتی‌ترین بحث‌هایی که آنها مطرح کرده‌اند این است که ساختار از افراد مهم‌تر است. آنها از دریچه #علم این را فهمیدند، اما علامه #محمدرضا_حکیمی این مهم را از دریچه دین دریافته بودند.

🔻او از طریق #قرآن و #سنت تجربه‌ای که حدود ۲۰۰ سال طول کشید که برجسته‌ترین متفکران به جمع‌بندی آن برسند، در اختیار ما قرار داد. حال اگر ما آن مسائل را دنبال نمی‌کنیم، به مسئولیت شناسی خودمان بر می‌گردد.

🔻دیتون می‌گوید فقر محصول حکومت ضعیف، سیاست‌های غلط و نهادهای ناکارآمد است. از این دریچه آثار حکیمی را بخوانید، متوجه می‌شوید که آن را به صورت یک امر مسلم دینی در اختیار ما قرار داده است.

🔻بحث‌هایی که علامه حکیمی در زمینه‌ی مسئولیت #حکومت در مورد فقر، فساد و نابرابری مطرح کرده است بسیار تکان دهنده است. ما باید این زحمات را یک قدم جلو ببریم.
آیا مسلمانان عدالت باور ما می‌دانند که بزرگترین متفکران علوم انسانی و اجتماعی به دلایل پرشمار نام قرن بیست و یکم را قرن عدالت اجتماعی گذاشته‌اند؟ یافته‌های کلیدی گزارش توسعه انسانی سال ۲۰۰۶ این است که هیچ عنصری به اندازه بی‌عدالتی و نابرابری‌های ناموجه در درون کشورها قادر به توضیح بحران جهانی آب نیست. ما باید افتخار کنیم به این مواریث که در اختیار داریم...

✅ @Shariati_Group
🆔 @mohamadrezahakimi

ادامـه 🔺 / •بخش سوم

در همینجا، به همۀ دوستداران و حامیان گفتمان انقلاب صراحتاً و بی‌پیرایه می‌گویم ما با خطرات بسیار زیادی مواجه هستیم و #امنیت_ملی ما در خطر است و چنانچه آنان نخواهند به انتقادات دردمندانه و مشفقانۀ نیروهای #ملی گوش فرا دهند، بی‌تردید ما با یک فاجعه بزرگ ملی، یعنی شکست در برابر #غرب و تن دادن به همه‌ی نتایج و پیامدهای ظالمانۀ آن مواجه خواهیم‌ بود. اما از این سو نیز، درخواست من از همه نیروهای اپوزیسیون، روشنفکران و حتی بزرگمردی چون دکتر طباطبایی این است که به پیچیدگی شرایط تاریخی توجه داشته‌ باشند و مسائل کشور را تقلیل‌گرایانه ساده نکنند و تصور نکنند که اگر کشور ما به سوی قدرت‌‌های بزرگ جهانی دست دوستی دراز‌ کند، آنها نیز به گرمی دستان ما را خواهند فشرد! و #آزادی و #توسعه و #رفاه را برای #ملت ما به ارمغان خواهند آورد.

🔸آقای طباطبایی بیش از بسیاری از دیگر روشنفکران، با تاریخ سه قرن اخیر ایران آشنا هستند و به خوبی می‌دانند که قدرت‌های بزرگ جهانی با #مردم ما چه کرده‌اند و چگونه همواره سرنوشت مردم و منافع ملی ما را قربانی مطامع نامشروع خود کرده، با همین امپراطوری رسانه‌هایشان همواره و همچون تجربیات گذشته، در جهت منافع خودشان و به هزینۀ قربانی کردن منافع ملی ما، به حرکت اجتماعی و تاریخی مردم ما جهت بخشیده‌اند؛ و مردم ما نیز چه سهل و ساده همواره به‌دلیل سیطره فضای احساسی و عاطفی، چه در گذشته و چه در زمان حال، اسیر فضاسازی‌های رسانه‌ای شده‌اند. لذا،‌ از ایشان و همۀ روشنفکران اصیل ایران انتظار دارم که در زمین سلطه‌گران جهانی و نابود کنندگان زندگی نسل‌های متعدد مردم‌مان بازی‌ نکنند.

🔸جوانان معترض ما بیش از اینکه وجه ایجابی داشته‌ باشند، وجه سلبی دارند، این وجه سلبیت و نفی وضع موجود، که از ویژگی‌های جهانی روزگار ما است، نشان دهندۀ وجود دردها، رنج‌ها و بحران‌‌های بزرگی است که در جامعه وجود دارد،‌ لذا، به اعتبار اعتراض به این دردها و نابسامانی‌ها من در کنار جوانان و با آنها همدل هستم و من هم همچون آنان نسبت به جامعه خودم فریاد اعتراض دارم اما در خصوص اینکه «راه ایجابی چیست؟» فکر می‌کنم که باید قدری صبورانه‌تر، منطقی‌تر و ره‌گشاتر عمل‌ کنیم. ما با یک معادلۀ چند مجهوله مواجهیم و گله‌‌مندی من از روشنفکران و جوانان و از جمله از نازنینانی همچون دکتر طباطبایی این است که درک کنند که هیچ‌گونه آلترناتیو ساختاری‌ای برای وضعیت موجود وجود ندارد و انقلاب سیاسی برای این جامعه سم است. ما نیازمند انقلابی ساختاری هستیم اما تحقق این انقلاب ساختاری به هیچ‌وجه از رهگذر انقلاب سیاسی محقق نمی‌شود. امروز «تغییر» به «خواستی ملی» تبدیل شده است و برداشتن گام دوم انقلاب در مسیر تحقق این خواست ملی امکان‌پذیر است و چنانچه گفتمان انقلاب بخواهد در برابر این خواست مقاومت کند، تمام ارزش‌های بزرگی را که تاکنون خلق کرده است، از دست خواهد داد و زمینه‌های بیشتر درغلتیدن بخشی از جامعه به سوی زمین بازی غرب را فراهم خواهد آورد. بی‌تردید نیروهای ملی‌ای چون دکتر طباطبایی، در قیاس با قدرت‌های بی‌رحم و جنایتکار جهانی و منطقه‌ای، نسبت به کشور، انقلاب و منافع ملی ما بسیار دلسوزتر و همسوتر هستند. آرزومندم با تشکیل جبهۀ واحدی از همۀ نیروهای صادق و اصیل گفتمان انقلاب و نیروهای ملی بتوانیم از این کشور عزیز و منافع ملی آن در این برهۀ خطرناک دفاع کرده، از تگناهای تاریخی آن به سلامت و با هزینه‌هایی کم‌تر عبور کنیم.
بهمن ماه ۱۴۰۱

✅ @Shariati_Group

📚 متن کامل مصاحبه روزنامه ایران با دکتر #بیژن_عبدالکریمی

⭕️ #توسعه و #عدالت کجای #مجلس یازدهم بودند؟ راه‌کار برای مقابله با الیگارشی حاکم بر مجلس چیست؟ عواقب و نتیجه #رأی دادن به صورت لیستی چیست؟ چگونه می‌توان ریل‌گذاری #اقتصاد کشور را عوض کرد؟

🔹 گفتگوی ارزشمند و شنیدنی با روح‌الله #ایزدخواه

🎙شنیدن فایل کامل صوتی این برنامه

🖥 مشاهده این گفتگو در یوتیوب

✅ @Shariati_Group