🟠 خوانشی بر تاریخ معاصر از نگاه شریعتی

✍ #محترم_رحمانی

🔹به نظرلوئیس کوزر*: «فهم تاریخ نظریه‌ی جامعه شناسی از شناخت یک رشته قضایای صوری و چهارچوب نظری بایسته‌تر است. برای آن که دانشجو محتوای این قضایا و چهارچوب‌های نظری را دریابد نخست باید با آن محیط اجتماعی و فکری زمینه‌ساز این نظریه‌ها آشنا شود.» (کوزر۱۳۹۰،ص۱۵)

🔹همچنین است که ارزیابی درست اندیشه و نظریه‌های #شریعتی نظیر: #امامت، #شهادت و #ایدئولوژی بدون فهم زمینه‌ی اجتماعی بسیار دشوار و گاه غیرممکن می‌رسد و امامت به نظریه‌ی "ولایت فقیه"، شهادت به مبارزه‌ی مسلحانه و حتی #تروریسم و ایدئولوژی به مانیفست برای مبارزه فروکاسته می‌شود.

🔹نقد و کشمکش میان اندیشمندان #طبیعت تکثر جوامع در نوع اندیشه‌ورزی ایشان است و تا جایی که به تصحیح و یا پیشرفت اندیشه یاری بورزد باعث مباهات و افتخار است، اما اگر این کج فهمی‌ها به ساحت اندیشه‌ورزی خدشه وارد کند، باید درمانی برای آن‌ها یافت و مباحث انحرافی را به نفع مباحث بنیادین تغییر داد.

🔹کوزر زمانی که مشاهده می‌کند شاگردش از نظریه‌ی «بیطرفی ارزشی» #ماکس‌_وبر دچار سرگردانی فکری شده است تلاش می‌کند از ابزارهای #جامعه‌شناسی نظیر: «خاستگاه اجتماعی، پایگاه اجتماعی، شبکه‌ی اجتماعی و یا مخاطبان نظریه» برای شناخت جامعه‌شناسان بهره‌گیرد. ارزشمندی این روش در آن است که اندیشمند را از جنبه‌ی علمی و دانش جامعه شناختی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در واقع این ابزار کمک خواهد کرد تا با شناخت درست از نظریه، بهتر بتوان به #نقد و ارزیابی آن پرداخت، که به جای کشمکش‌های بی‌سرانجام، خروجی و راه حل‌های بهتری را از آن نظریه‌ها انباشت کرد و به طور مشخص این روش در رابطه با شریعتی مارا از کشمکش‌های بیهوده جدا ساخته به ما کمک می‌کند با جهشی تخیلی و مبتنی بر شالوده علمی خود را در فضای اجتماعی و فکری نوشته‌های شریعتی بیندازیم.

🔹این مقاله امکان و نیز فرصت پردازش تمامی روش‌های فوق را نخواهد داشت چرا که چهار ابزار برای بازشناسی علمی فضاهای اجتماعی و فکری شریعتی ضروری است و خود مستلزم مقالات مفصل و پژوهشی می‌باشد اما بررسی دیدگاه‌های وی از #تاریخ_معاصر یکی از اجزای کوچک این روش‌هاست تا دیدگاه‌ها و نیزجهت گیری‌هایش را در رویدادهای سترگ #تاریخ معاصر مورد بررسی قرار دهیم تا بیابیم که چگونه از رویدادهای تاریخی، راهکارهای علمی و عملی را برای خود ترسیم کرده است.

🔸 نگاه آسیب شناسی شریعتی به تاریخ معاصر

شریعتی به لحاظ نسلی و فردی به چند رویداد بزرگ #ایران پیوند دارد: انقلاب #مشروطه، مبارزات ملی شدن صنعت #نفت به رهبری دکتر #مصدق، قیام ۱۵خرداد و جنبش‌های چریکی و نقد #انقلاب شریعتی

الف) انقلاب مشروطه:
شریعتی در باب ظهور مشروطه آورده است درگیرودار نیمه‌ی دوم قرن نوزدهم دولت‌های اروپایی به تسخیر #آسیا و #آفریقا مشغول بودند و در اروپای غربی مبارزات طبقاتی پای گرفته بود. درهریک ازکشورهای اسلامی #امام_زمان #ظهور می‌کرد و بحث فرقه‌سازی‌ها و #دین سازی‌ها و… جدال‌های کلامی در جریان بود: «در همین گیرودارها بود که ناگهان با صدور چند فتوی مشروطه صادر شد، مثل برق آمد و مثل باد رفت و جنگ‌جهانی برپاشد!» ( م،آ،۴ص۳۹)

بخش اول
✅ @Shariati_Group

🖋احسان شریعتی

🔷🔸 قتل‌عام مسلمانان در نیوزیلند: کار فاشیسم نژادپرست و تروریسم صلیبی اسلام‌هراس، باردیگر به تبهکاری و کشتار جمعی کشید. کلی‌گویی‌ و اشک تمساح ریختن‌ رسمی دولت‌مداران عوامفریب تمسخر وجدان عمومی جهان و تحریف این حقیقت است که جوجه جنایت‌پیشگان مجنون، الفاظ مفت و مجانی همان جنابان را با ریختن خون مردمان و مهاجران بیگناه معنای عملی می‌بخشند !

#تروریسم
#نژادپرستی
#نیوزیلند
#دیدگاه
✅ @Dr_ehsanshariati

‍‍‍‍ ‍🔸در برابر #تروریسم دولتی حاکم بر جهان و تحریک رسمی به جنگ‌افروزی در منطقه

"... بر صفحهٔ شطرنج چنین موقعیت خطیری، اینک هشیاری و محاسبهٔ دقیق هر گونه اقدام متقابلِ متناسب، امری حیاتی است و از واکنش‌های احساسی، نفرت‌پراکنی و خشونت کور، کاری بخردانه و کارا ساخته نیست.
مقاومت هوشمندانه، ترکیبی است از دو عنصر قدرت نمایی (بویژه نظامی) و سیاست(بویژه دیپلوماتیک). و اما پیش‌تر از همه، مستظهر بودن به پشتوانهٔ مردمی از درون، و متکی بودن به‌شیوهٔ قانون‌مدار و اجتناب از روش‌های سرکوب‌گرانه و جنگ‌افروزانه در برون.

همین دو شرط پیش‌بینی و پیش‌گیری لازم و ضروری، دو ملاک تضمین و توفیق نهایی است، و نه توهمات امپراطوری‌ گستری، خواه از نوع شاهنشاهی، و خواه خلافتی یا صفویِ مفهوم، با هر رنگ و صبغهٔ سیاسی، عقیدتی، قومی، و فرقه‌ای. پس اتخاذ سیاست صلح‌طلبی بین‌ا‌لمللی، بویژه میان همسایگان در منطقهٔ خاورمیانه، و اتکا بر #مردم‌سالاری بر اساس نوعی دوستی مدنی (مبتنی بر شناسایی تنوع و تفاوت)‌؛ دو راه‌کار اصلی است برای برون‌رفت از بحران کنونی، خروج از حصر تحریم‌ها و اجتناب از ورود به دور باطل خشونت، تخریب و کشتار.
چه، به‌تعبیر دیوجانس، «بهترین راه انتقام گرفتن از دشمنان چیست؟ احترام‌برانگیز نمودن خود». "

#جبهه_ملی_مردمی

✍ #احسان_شریعتی

✅ @Shariati_Group

☣ بررسی ابعاد جنگ بیولوژیک / بیوتروریسم نوین
#بیوتروریسم / #اکوسیستم / #مهندسی_ژنتیک / #واکسن / #کرونا

💥 در (بخش دوم) این سلسله مطلب اشاره گردید که تعریف واژه بیوتروریسم در عصر حاضر متفاوت از تعریفی است که سیاستمداران دهه‌های قبل از آن داشتند. اگر به تاریخچه بیوتروریسم و اقدامات بیوتروریستی تاریخی مانند استفاده #ایتالیا از عامل تب زرد در اتیوپی و بروز اپیدمی در آن کشور در سال ۱۹۶۰، استفاده #شوروی سابق از باران زرد (مایکوتوکسین) علیه شورشیان محلی در سال ۱۹۷۶، انفجار مرکز تحقیقاتی شهر سوردلاسک #روسیه و شیوع عامل سیاه زخم در سال ۱۹۷۹، استفاده رژیم جعلی صهیونیستی از عوامل تب‌زا علیه فلسطینیان در سال ۱۹۸۲، اسپری کردن گاز سارین در مترو #ژاپن در سال ۱۹۹۵ و… نگاهی بیاندازیم متوجه خواهیم شد که مبنای تعریف بیوتروریسم همین استفاده‌های معمول از عوامل بیولوژیک و توکسین‌های آن‌ها برای از بین بردن دشمن و ایجاد جوّ روانی بوده است. این امر (بیوتروریسم) تا سال‌های قبل بوسیله شیوه‌های آشکار و تا حدی سنتی به وقوع می‌پیوسته است. اقدامات بیوتروریستی در دهه‌های آخر قرن بیستم همگی برای از بین بردن نیروی انسانی و یا تضعیف آن بوده است. بر همین اساس تعریفی که از بیوتروریسم ارائه می‌شود نیز بر پایه همین امور قرار داده شده است. تعریف عمومی بیوتروریسم ارعاب و ترساندن مردم یک کشور با استفاده وحشیانه از عوامل بیولوژیک می‌باشد. اما آیا این تعریف با مصداق‌های امروز بیوتروریسم نیز مطابقت دارد؟ به عبارت دیگر نقش #بیوتکنولوژی و پیشرفت‌های علمی در این زمینه مانند تنوع زیستی، پروژه توالی‌یابی ژنوم انسان و سایر موجودات، مهندسی ژنتیک و دست‌ورزی ژن‌ها، #نانوتکنولوژی، #بیوانفورماتیک و… چیست و این پیشرفت‌ها در خدمت چه کسانی قرار گرفته است؟

💥 پاسخ به این سوالات از اسرار بیوتروریسم نوین در عصر حاضر پرده برمی‌دارد. اسراری که مستکبرین عالم به وقاحت هرچه تمام‌تر و به صورت کاملاً پنهان و دور از اذهان عمومی در حال انجام آن هستند. بر همین اساس بیوتروریسم در عصر حاضر تعریفی جدید و متفاوت خواهد داشت. این تعریف بنا به اقدامات اخیر قدرت‌های مستکبر ارائه شده و سعی بر آن است تا همه‌ی ابعاد موضوع، به ویژه زوایای جدید از این اقدامات بیوتروریستی را موشکافانه مورد بررسی قرار دهد. این تعریف به ۴ بخش کلی تقسیم شده که در ذیل به اختصار توضیح داده می‌شود:

🧬 ۱- کشتن فرد یا افراد به صورت خاموش با شیوه‌های بیولوژیک، شیمیایی و رادیواکتیوی

هرچند نام #تروریسم با استفاده از عوامل شیمیایی، میکروبی و رادیواکتیو، تروریسم نوین The New Terrorism گذارده شده است، لیکن با تعریف فوق از تروریسم، کلمه نوین چندان کلمه مناسبی نخواهد بود. به عنوان مثال استفاده از شمشیر آخته با زهر توسط #ابن‌ملجم و یا استفاده از انواع زهر توسط خلفای جور عباسی، برای ترور ائمه اطهار علیهم‌السلام قدمتی به قدمت #تاریخ #اسلام دارد. اما با توجه به این‌که انواع عوامل شیمایی، بیولوژیکی و پرتوی در قرن گذشته سنتز، استخراج یا به طور سیستماتیک بکار رفته‌اند، این عوامل را نوین می‌نامند. سهم این بخش در تعریف بیوتروریسم هرچند جزئی است، اما تاثیرات مهم و حیاتی آن را همواره در تاریخ سیاسی جهان مشاهده می‌نمائیم. این‌چنین اقدامات در قرن بیستم به صورت صنعتی‌تر و حرفه‌ای‌تر پیش گرفته شده و در حال حاضر نیز بسیاری از مراکز تحقیقاتی دنیا در زیر پوشش‌های مختلف روی انواع شیوه‌های آن کار می‌کنند. از سال ۱۹۵۶ تابحال ۷۶ مورد ترور شخصیت‌ها توسط رژیم صهیونیستی به طور رسمی به ثبت رسیده است که از این تعداد تنها ۳ مورد به شیوه بیوتروریسم بوده است؛
ترور ودیع حداد با خوراندن شکلات مسموم در سال ۱۹۷۸، ترور نافرجام خالد مشعل با اسپری کردن ماده فنتانیل در گوش او در اردن در سال ۱۹۹۷ که با دستگیری عوامل #موساد پادزهر آن به اردن تحویل داده شد و ترور محمود المبحوح با تزریق ماده فلج‌کننده و خفه کردن با بالش در هتل دبی در سال ۲۰۱۰ اقدامات بیوتروریستی بوده است که به طور رسمی #اسرائیل آن‌ها را قبول کرده است. اما بسیاری از اقدامات بیوتروریستی با توجه به ماهیت عوامل بیولوژیک ناشناخته می‌ماند.

📌 به غیر از اسرائیل، اقدمات بیوتروریستی توسط دیگر کشورهای سلطه‌جو نیز صورت گرفته است که در بخش بعدی این سلسله مطالب، به تعدادی از آن‌ها اشاره خواهد شد...


🧩 بخش سوم

✅ @Shariati_Group

☣ بررسی ابعاد جنگ بیولوژیک / بیوتروریسم نوین
#بیوتروریسم / #اکوسیستم / #مهندسی_ژنتیک / #واکسن / #کرونا

💥 همانطور که در بخش سوم این گزارش اشاره شد، به غیر از رژیم جعلی #اسرائیل، اقدمات بیوتروریستی توسط دیگر کشورهای سلطه‌جو نیز به اشکال مختلف صورت گرفته است؛ بعنوان نمونه حذف مشکوک آیت‌الله سید #محمود_طالقانی یا ترور آیت‌الله ربانی املشی با مواد سرطان‌زا توسط تیم #مهدی_هاشمی که در ماجرای انفجار دفتر نخست‌وزیری فعال بودند، ترور آیت‌الله سیدعبدالعزیز #حکیم با قهوه مسموم به تالیوم در ضیافت شام عبدالله اردنی، ترور دکتر #مجید_شریف در ماجرای #قتل‌های_زنجیره‌ای با آمپول پتاس توسط تیم مهرداد (صادق) عالیخانی در سال ۱۳۷۷، قتل #سعیدی_سیرجانی در زندان با شیاف پتاسیم، ترور یاسر عرفات بوسیله آلوده کردن البسه او با پلونیوم ۲۱۰ (ماده‌ای رادیواکتیو) توسط تشکیلات خودگردان و محمد دحلان، ترور ویکتور یوشچنکو با دیوکسین توسط گروه‌های مخالف، ترور الکساندر لیتویننکو جاسوس #روسیه در #انگلیس با پلونیوم ۲۱۰ توسط ک گ ب، ترور #فیدل_کاسترو به شیوه‌های گوناگون توسط سازمان #سیا و ترور #نلسون_ماندلا با تالیوم توسط ماموران امنیتی آفریقای جنوبی از جمله اقداماتی است که در زمره #تروریسم_نوین طبقه‌بندی می‌شود.

⚠️ به نظر بیوتروریسم شیوه‌ای مناسب برای حذف شخصیت‌های هدف به صورت خاموش و نرم می‌باشد، اما به کار بردن این شیوه برای ترور شخصیت‌ها به دلائل مختلف از درصد کمتری در مقایسه با ترور‌های خشن برخوردار است. اما نکته‌ی دیگری که لازم است به آن توجه نمود این است که در واقع هدف #ترور با #بیوترور یکی است. به عبارت دیگر فرقی بین ترورهایی که با بمب و اسلحه صورت می‌گیرد با ترورهایی که با سم‌های مختلف انجام می‌گیرد از لحاظ هدف نیست. فقط تنها مزیت این نوع ترور این است که در برخی موارد می‌توان از عاملی استفاده نمود که تدریجاً به کشته شدن فرد بیانجامد و از این بابت جوّ رسانه‌ای و نارضایتی اذهان عمومی را در پی نخواهد داشت...

🧬 ۲- استفاده از بیوتروریسم به عنوان سلاح جنگی یا BioWeapon
سلاح‌های بیولوژیک عمدتاً همان سلاح‌هایی هستند که در عملیات‌های نظامی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تنها تفاوت در این سلاح‌ها این است که به جای مواد منفجره از عوامل بیولوژیک استفاده می‌شود که با انفجار سلاح این عوامل در هوا به صورت آئروسل و در آب به صورت قطره‌های ریز پخش می‌شوند. رعایت نکاتی مانند کنترل و تنظیم گرمای انفجار و همچنین کنترل و تنظیم موج انفجار الزامی است تا بوسیله آن عوامل بیولوژیک از بین نروند. نقطه تمایز مهم پس از انفجار این است که این سلاح‌ها بو و رنگ خاصی نداشته و اثر آن‌ها هم تا مدت‌ها می‌تواند در محیط باقی بماند. برحسب کاربرد سلاح‌های بیولوژیک، این سلاح‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

💀 الف) دسته اول سلاح‌هایی هستند که در جنگ استفاده می‌شوند و هدف از آن‌ها ناتوان ساختن طولانی‌ مدت نیروی دشمن است. در این سلاح‌ها از عوامل بیماری‌زای عفونی استفاده می‌شود که باعث بیماری‌های گوناگون می‌شوند.

💀 ب) دسته دوم سلاح‌هایی هستند که بیشتر در شورش‌ها و اغتشاشات استفاده می‌شود و هدف آن‌ها ناتوان ساختن کوتاه‌ مدت افراد مورد نظر می‌باشد. این سلاح‌ها بیشتر حاوی مواد شیمیایی هستند که به راحتی در فضا پخش شده و باعث اختلالات روانی یا فیزیکی در افراد می‌شوند.

💥 نکته‌ای که لازم است تذکر داده شود این است که اگر دشمن سلاحی خاص را طراحی می‌کند و آنرا می‌سازد، قبل از آن حتماً به فکر طراحی پاد و ضد آن بوده است. به عبارت دیگر دشمن همیشه به فکر دفاع خود نیز هست چرا که امکان می‌دهد زمانی این سلاح به دست طرف مقابل قرار بگیرد و از آن سلاح علیه خود او استفاده کند. بنابراین همیشه قبل از طراحی سلاح ابتدا ضد آن ساخته می‌شود و سپس به ساخت خود سلاح اقدام می‌نمایند.

🧬 ۳- استفاده از عوامل بیولوژیک برای تخریب
میکروارگانیسم‌ها (موجودات زنده ذره‌بینی، مانند باکتری‌ها و قارچ‌های تک‌سلولی و…) مهم‌ترین مصرف‌ کنندگان و تجزیه‌ کنندگان طبیعت می‌باشند و بیشتر آن‌ها از این طریق انرژی خود را کسب می‌کنند. میکروارگانیسم‌ها با توانایی آنزیمی فوق‌العاده‌ای که دارند قادر هستند بسیاری از موادی را که جزء مواد سخت‌ تجزیه‌پذیر هستند، تجزیه کنند. از طرف دیگر بنا به گفته دانشمندان میکروبیولوژیست تنها کمتر از یک درصد کل میکروارگانیسم‌های دنیا شناخته شده‌اند و ۹۹ درصد آن‌ها هنوز ناشناخته هستند. بنابراین راه برای میکروارگانیسم‌های دنیا تا قرن‌های بعد باز است و آن‌ها هستند که سرنوشت کره خاکی را رقم خواهند زد. امروزه از بسیاری از آنزیم‌های میکروبی در صنایع مختلف آرایشی، بهداشتی، نساجی، آهار زنی، صنایع فولاد، نفت، هیدروکربن‌های مختلف و… استفاده‌های صنعتی می‌شود.

✅ @Shariati_Group
🧩 بخش چهارم

📙 رتروتوپیا و جامعه شناسی امنیت جهانی

#معرفی_کتاب

✍ این نوشتار به بررسی یکی از مهم‌ترین آثار منتشر شده در خصوص شرایط مخاطره‌آمیز حاکم بر جامعه جهانی می‌پردازد. کتابی با عنوان «رتروتوپیا» که #جامعه_شناس برجسته زیگمونت باومن آن را نگاشته و بهروز گرانپایه آن را به فارسی برگردانده است. ممکن است پرسیده شود که این اثر با رویکردی جامعه شناختی چه نسبتی با مسائل امنیتی و راهبردی دارد؟ در نگاه اول اینگونه تصور می‌شود که باومن صرفاً مباحثی نظری در خصوص وضعیت جهان امروز بشری ارائه داده است. اما هنگامی که به صورت عمیق‌تر و تحلیلی‌تر با متن برخورد می‌کنیم متوجه می‌شویم که این اثر سرشار از دلالت‌های راهبردی و امنیتی است.

🔅باومن با نگرشی آسیب شناسانه و انتقادی به ما نشان می‌دهد که جهانی که با ابتنای بر عقلانیت، وعده پیشرفت، #رفاه، #آزادی، #رستگاری و برپایی #بهشت بر روی زمین را داده بود، امروزه با جهنمی از «خشونت»، «قبیله گرایی»، «نابرابری»، و «تنهایی» روبه رو است. مؤلفه‌ها و مسائل ناامن کننده‌ای که بیش از هر چیز جهان بشری و به تبع آن جهان ایرانی را نیز با تهدیدات امنیتی مختلف مواجه ساخته است. از این حیث شاید بتوان کتاب باومن را نوعی «جامعه شناسی امنیت جهانی» معرفی کرد که هیچ کشوری از دایره شمول آن خارج نیست. جامعه ایرانی نیز از چالش‌ها و بحران‌های ترسیم شده توسط باومن مانند #خشونت و #تروریسم، قبیله‌گرایی، نابرابری، تنهایی و اتمیسم در امان نیست و این امور به اشکال مختلفی جامعـه مـا را با تهدیدات امنیتی مواجه ساخته‌اند. در نتیجه، بحث حاضر می‌کوشد ضمن معرفی کلی #کتاب و نگرش‌های انتقادی باومن، دلالت‌های خطرساز، امنیتی و راهبردی بحث او را نیز در پیوند با جامعه #ایران تا حد امکان نشان دهد.

🔅زیگمونت باومن، متولد ۱۹ نوامبر ۱۹۲۵ و درگذشته ۹ ژانویه ۲۰۱۷، جامعه‌شناس و فیلسوف یهودیِ لهستانی الاصل بود. وی از سال ۱۹۷۱ به عنوان استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه لیدز #انگستان مشغول به کار شد. باومن یکی از برجسته‌ترین نظریه پردازان اجتماعی جهان بود که در زمینه موضوعاتی چون #مدرنیته و #هولوکاست، #پست‌مدرنیته و هنر پسانوگرا کتاب نوشت.

🔅«رتروتوپیا» به معنای #بازگشت به یوتوپیاست. آن را بازگشت به #آرمانشهر یا بازگشت به آینده هم می‌توان گفت. #رتروتوپیا فراخوانی به نوعی بازاندیشی نو، ژرف و نقادانه‌ی شرایط موجود جامعۀ جهانی و وضعیت #مدرن #انسان امروز است؛
رتروتوپیا هشداری برای توقف در مسیری است که بی‌محابا به سوی #فساد و تباهی می‌رود و بازگشت به گذشته‌ای که عینیت نیافت اما همیشه در قالب #آرمان‌ ها و #ارزش‌ ها یا چارچوبی نظری، الهام‌بخش و امیدوار کننده بوده‌ است. مانند روح #یوتوپیا، محرک رتروتوپیا نیز از امید به #صلح و آشتی ریشه می‌‌گیرد. زیگمونت باومن، برای دستیابی به «جامعه‌ای آزادتر، برابرتر، دموکراتیک‌تر و زیست‌پذیرتر» همگان را به برخاستن و تلاش فرا می‌خواند. او کتاب را با این جمله به پایان می‌برد: «ما ــ ساکنان زمین‌ ــ با یکی از این دو موقعیت روبرو خواهیم بود: یا دست‌های به‌هم پیوسته یا گورهای مشترک...»

✅ @Shariati_Group

📚 مختار نوری، دکترای علوم سیاسی و مدیر گروه روندهای فکری مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه
نویسنده: زیگمونت باومن
مترجم: بهروز گرانپایه
نشر ثالث، ۱۴۰۰