🔴 آموزه‌های سحابی
یادبود یازدهمین سالگرد درگذشت مهندس عزت‌الله سحابی
( متولد ۱۹ اردیبهشت ۱۳۰۹، تهران – درگذشته‌ی ۱۰ خرداد ۱۳۹۰، تهران )

❇️ کمال اطهاری
@iranfardamag

🔺 عزت‌الله سحابی از زمره‌ی معدود پیش‌کسوتان سیاسی ایران است که تاثیری تعیین‌کننده بر روشنفکران و جنبش‌های جامعه‌ی مدنی در دوران حاضر در فکر و عمل داشته‌اند. برای من نیز که امکان همکاری فکری نزدیک با ایشان را در چارچوب نشریه‌ی ایران فردا داشتم، جایی بسیار ممتاز بخصوص از لحاظ منش و رویکرد سیاسی داشته است. آیین بزرگداشت ایشان فرصتی است که مروری بر آموزه‌های فکری و سیاسی سحابی داشته باشیم که راهنمایی ارزنده برای به‌ثمر نشستن جنبش‌های امروز ایران هستند. برای تفسیر راهبردهایی که از آموزه‌های سحابی برمی‌آید، من از رویکرد گرامشی بهره گرفته‌ام.

▪️ یک، بی‌شک سحابی روشنفكر ارگانيك جامعه‌ی ایران برای دستیابی به توسعه بود. روشنفكران ارگانيك می‌کوشد به جامعه آگاهي همگون در زمينه هاي فرهنگي، سياسي و اقتصادي در جهت تکامل اجتماعی ببخشند. قصد آنها هم‌گون و هم‌راستاسازیِ اراده‌هاي فردي ناهمگون مردم در جهت توسعه است. آنها باید با زمینه‌سازی برای تحول اخلاقی و فکری، اراده جمعیِ ملی_ مردمی را در جهت تحقق شکلی والاتر از تمدن سازمان دهند. این مهم میسر نمی‌شود مگر با تدوین مدل اجتماعی شایسته‌ی جهان امروز، و سحابی هوشمندانه با انتشار نشریه ایران فردا و دعوت از تحریریه‌ای دارای گرایش‌های متفاوت، نه در قالب تنگ یک حزب، می‌کوشید روشنفکران جامعه‌ی مدنی را در جهت تدوین یک برنامه‌ی حداقل برای تحقق آزادی، عدالت و توسعه در ایران هم‌راستا سازد.

🔺 دو، تقدم امر ملی بر مذهبی نزد سحابی آموزه‌ای اساسی است. «ملی» یعنی منتسب بودن به محدوده‌ای جفرافیایی که مرز آن در طول تاریخ شکل گرفته، و خرد جمعی و پیوندهایی‌ استوار (سرمایه‌های اجتماعی و نمادین) پدید آورده که مجموعه‌ای از مردم (از اقوام و زبان‌های گوناگون) حاضراند با یک زبان ملی گفتگو کنند، و با هم فعالیتی مشترک در چارچوب نهادی واحد در جهت توسعه و بهروزی همگان داشته باشند. در واقع شرط لازم برای کوشش همگانی برای برپایی یک مدل یا نظام نهادی نوین، همین پیوند ملی است. فارغ از این که مردم به چه مذهبی اعتقاد داشته یا نداشته باشند. از همین‌رو سحابی به اصلاح‌طلبان انتقادی مهم داشت که شما منافع نظام را بر منافع ملی ارجح می‌دانید، اما کوششی بی‌فایده می‌کنید، چون جناح حاکم که نظام را بنا بر منافع خوبش تعریف نموده، به‌هیچ رو این اطاعت شما را نمی‌پذیرد و خواهان حذف کامل شما است. این تقدم امر ملی را از زاویه‌ی دیگری نیز می‌توان باز کرد، و آن تقدم تضاد داخلی بر خارجی برای پیمودن مسیر تکامل اجتماعی است. ازین‌رو هیچ گرایش سیاسی از ایدئولوژی مذهبی گرفته تا انترناسیونالیسم کارگری نمی‌تواند بر امر ملی تقدم یابد.

▪️ سه، اصلاح‌طلبی سحابی برای حفظ نظام نبود؛ وی عمیقا معتقد بود که مردم باید تصمیم بگیرند که با یک نظام چه کنند. وی با تسلیم‌طلبی به نام اصلاح‌طلبی همان‌قدر مخالف بود که با برخورد‌های اراده‌گرایانه. اگر بخواهیم به زبان گرامشی آموزه‌ی سحابی را بیان کنیم، هر فعالیت رهایی‌بخشی باید از عقل سلیم (common sense) مردم حرکت کند و وظیفه‌ی روشنفکر ارگانیک تبدیل عقل سلیم به عقل ممیز (good sense) یا تشخیص سره از ناسره توسط مردم است. همه‌ی حرکات اجتماعی و سیاسی روشنفکران ارگانیک باید در همین جهت باشد. با این رویکرد بود که گرامشی جنگ مواضع را به‌جای دوگانه‌ی انقلاب یا اصلاح مطرح نمود. جنگ مواضع یعنی این که به‌جای اکتفا به مقابله به لیبرالیزم جهانی، یا اکتفا به تحریم انتخابات، و یا نفی بی‌کفایتی حکومت؛ روشنفکران برای حل مسائل جامعه، از سکونتگاه‌های غیررسمی گرفته، تا تغییرات اقلیمی، و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان و... دارای برنامه باشند. در این صورت است که رفرم فکری و اخلاقی در جامعه رخ می‌دهد و اراده جمعیِ ملی_ مردمی برای ایجاد جامعه‌ی نوین وحدت می‌یابد....


متن کامل :

https://bit.ly/3GulfUH


#ایران_فردا
#کمال_اطهاری
#عزت‌الله_سحابی
#روشنفکر_ارگانیک
#یازدهمین_سالگرد_درگذشت


https://t.me/iranfardamag

🟢 یادنامه یازدهمین سالگرد شهادت هدی صابر منتشر شد

در آستانۀ یازدهمین سالگرد شهادت #هدی_صابر،‌ یادنامه‌ای در پاس‌داشت و بازخوانی آراء و نظرات این فعال سیاسی-اجتماعی و #روشنفکر مذهبی منتشر شد.

📌 در این یادنامه مقاله‌ای از #سارا_شریعتی، جامعه‌شناس و روشنفکر مذهبی با عنوان «هدی صابر، روشنفکر جمع‌ساز» به سنجش و تحلیل نقش هدی صابر به عنوان نمودی از ظهور تیپ جدید اجتماعی «فعالان مدنی با هدف آموزش و تشکل جامعه» و محدودیت‌ها و امکان‌های این نقش‌آفرینی منتشر شده است.

📌 «گفتگوی دوطرفه با خدا؛ تاملاتی پیرامون کتاب "باب بگشا"» عنوان مقاله‌ای از حجت‌الاسلام دکتر سید حمید موسویان، استاد دانشگاه و #دین پژوه است که به بررسی مباحث قرآنیِ هدی صابر با عنوان «باب بگشا» پرداخته است.

📌 در این یادنامه همچنین سید حسین موسوی به کتاب «پنجاه سال برنامه‌ریزی» اثر شهید صابر نگاهی داشته و مقاله‌ای با عنوان «احیای نظام کارشناسیِ ملی و موانعِ پیشِ روی آن» که حاوی مهم‌ترین مضامین این کتاب است ارائه کرده است.

📌 «تعادل در دنیای متلاطم» عنوان یادداشت باوند صادقی است که در آن نقش محوری #عقل و حس #تاریخ در تعیین ماهیت #ایمان و معنای #وحی از منظر هدی صابر مورد واکاوی قرار گرفته و پرسش‌های پیرامون وضعیت جاری جامعه را با مخاطب به اشتراک نهاده است.

📌 «از جامعۀ جنبشی به جامعۀ متشکل» عنوان نوشته‌ای از کمال رضوی است که به تحلیل دیدگاه هدی صابر دربارۀ حرکات و اعتراضات اجتماعی نظیر آنچه در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و ابتدای دهۀ ۱۳۷۰ در #ایران رخ داد، پرداخته شده و نکاتی در مورد وضعیت جاری جامعۀ ایرانی به بحث نهاده شده است.

📌 بازخوانی تجربیات سال‌های اخیر کنگره ایرانیان #کانادا در نوشتاری با عنوان «راهبرد صلح‌طلبی؛ پرهیز از مبارزۀ مبتنی بر نفرت» از رضا نامداری و با الهام از رویکرد هدی صابر در مباحث تاریخی - ایدئولوژیک او، پایان‌بخش این یادنامه است.

✅ @Shariati_Group

🔗 دریافت نسخه PDF یادنامه

مفهوم اقتصاد اسلامی برساخته‌ی علی شریعتی نیست. او توحید و عرفان را عامل انسانیت انسان و موجب تعالی معنوی او و موجب پرهیز از آسیب‌های سودگرایی و مادی‌گرایی می‌داند و این کجا و اقتصاد اسلامی فقاهتی فقها کجا!

اندیشه شریعتی را در مفهوم امت، تقلیل دادن، نادیده گرفتن اندیشه‌های ملی‌گرایانه اوست. شریعتی همواره تاکید می‌کند در برابر استعمارِ ابرقدرت‌ها، می‌باید بر ملیت تاکید کرد. توصیفی که او با قلم خویش از نوروز کرده است، تاکید او بر ملیت ایرانی در برابر عرب متجاوز و در برابر تفرقه و تجزیه و قومیت‌گرایی، در کتاب 'بازشناسی هویت ایرانی-اسلامی' به خوبی بدان پرداخته شده است. او در عموم زمین‌ها یک متفکر بینامرزی است. او در جایی بر امت تاکید می‌کند و جایی دیگر بر ملیت. او همه جا گام می‌نهد و از هیچ مکتبی و اندیشه‌ای جزمیت نمی‌سازد.

نویسنده تجارت فردا اسلام انقلابی را مشخصه بارز شریعتی معرفی می‌کند بدون آنکه بپرسد انقلاب در اندیشه شریعتی به چه معناست؟! و چگونه؟! شریعتی خود به ما می‌گوید که انقلاب اصیل، انقلاب در اندیشه و آگاهی است. هر انقلاب زودرسی-انقلاب سیاسی- بدون خودآگاهی، یک فاجعه است. او در مذهب علیه مذهب می‌گوید حکومت مذهبی که در آن، قدرت سیاسی در دستان روحانیت است نتیجه‌ای جز استبداد و تباهی به بار نخواهد آورد. لذا شاید بتوان گفت او با انقلاب سیاسی مخالف نبود اما بدون تردید با انقلاب زودرس، مخالفت داشت. اما نباید فراموش کرد که این شاه ایران بود که با خفقان سیاسی و خودکامگی خود، جامعه را به سمتی سوق داد که چاره‌ای جز انقلاب پیش پای خود نمی‌دید. و اساساً همه خودکامگان اینچنین‌اند و خود، عامل سقوط خویش می‌گردند. نویسنده این مقاله و همفکران آنها مساله‌ای به نام خودکامگی را نادیده می‌گیرند!

و نکته آخر این است که فقدان هرگونه انتقاد از اندیشه‌های بنیانگذار و رهبری کنونی جمهوری اسلامی و نادیده گرفتن نقش آنها و اطرافیان آنها و سیاست‌های آنها و ساختار قانون اساسی در وضعیت کنونی کشور و به محاق رفتن دموکراسی، حاکی از این است که نویسنده تجارت فردا و جریان پشت سر او، دغدغه حقیقت نداشته و بدنبال یک ایران غیردموکراتیک و خودکامه با تجارت آزاد هستند؛ مدلی که حکومت خودکامه‌ی خلق چین را به ذهن متبادر می‌سازد با سیاست‌های اقتصادی نسبتا آزاد و رو به توسعه با پوششی از ایدئولوژی کمونیسم!

نقد تجارت فردا بر اندیشه علی شریعتی با کپی‌برداری از نوشته‌های محمد قوچانی، به مثابه 'کوری عصاکش کوری دگر شود' است.

#تجارت_فردا
#محمد_طاهری
#افسون_شریعتی
#محمد_قوچانی
#روشنفکر_مسلح
#اقتصاد_اسلامی
#علی_شریعتی
#سوسیال_دموکراسی
#عرفان_برابری_آزادی
#اقتصاد_توحیدی
#سرمایه_داری



https://t.me/ReligionPhilosophyPoliticsAnimls