🔷🔸در سوگ بانویی که «گل خوشبختی» می‌کاشت
برای قدسی میرمعز

🖋سوسن شریعتی

🔸تاریخ سیاسی معاصر ما شبیه تاریخ زنان ما است: شفاهی، مستتر در سینه‌ها، تکثیرشده در ذهن و دل این و آن، حافظه-محور و زیر سایه‌ی این یا آن اتوریته ... از همین‌رو زنان ما از منابع اصلی بازسازی امر تاریخی هستند. همه‌ی پشت پرده‌ی تاریخ ما در دست همین‌هاست و با مرگشان تاریخ ما هم شانس به ثبت رسیدن را از دست می‌دهد.

🔹قدسی میرمعز، همسر و همراه صبور دکتر محمد ملکی و دوست و یار بسیاری از تنهایان و زخم‌خوردگان این مرزوبوم امروز زندگی را واگذاشت. زندگی‌ای که طی پنجاه سال اخیر شبیه تاریخ سیاسی معاصر ما گذشت: سرخوردگی‌های پیاپی، صبوری، بغض‌های فروخورده و زخم‌های عمیق و با این حال ازسرگیری هرباره‌ی امید، دهن‌کجی به شکست‌ها و تکیه‌گاه برای تداوم.

🔸قدسی میرمعز کاشتن می‌دانست. هر بهار، «زنبق دره» را در باغچه‌ی خانه‌ای که درهیچ فصلی در امان نبود می‌پروراند و به دوستانش هدیه می‌داد. گل موگه سرزمین‌های سرد را در خاک گرم و خشک باغچه‌اش می‌کاشت و امیدوار بود و مطمئن که هر اردیبهشت گل می‌دهد. هر بهار با دسته گل موگه و زنگوله‌هایش به دیدنِ «زمستان زده»ها می آمد و با شادمانی می‌گفت: «دیدی سر زد؟»

***

📌 توضیح: گل موگه گلی است که در اروپای شمالی (سرزمین های سرد) میروید و در «روز کارگر» و روز ازدواج هدیه داده می‌شود.

#تاریخ_سیاسی
#زنان
#یادداشت_اختصاصی
#سوسن_شریعتی

🆔 @Shariati40

🔷🔸زنان: ابداع خویشتن در بحبوحه میدان

🖋سوسن شریعتی

📌منبع : مجله ایران فردا
🔆اسفند ۱۳۹۸

🔸دو قدم به قرن پانزدهم هجری بیشتر نمانده است. بیست سال نیز از قرن بیستم میلادی می گذرد. سخن البته ذکر شش قرن تاخیر یا فاصله میان روایت هجریِ واقعیت و روایت میلادیِ آن نیست. سخن از واقعیت ها است و یا واقعیتی که رقم می خورد در میان ناهمزمان ها و مبتنی است بر ریتم های متفاوت ِ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی؛ بر یک آهنگ نیست و ما را دستخوش «هم این و هم آن »ی ناهماهنگ می سازد. این «ما» البته که میلادی و هجری نمی شناسد و این دچار بودگی نیز معنای دیگر دوره است. مسئله زنان در این میان نه پرونده ای در میان پرونده ها که امروزه از مصادیق انضمامی و نمادین این تعریف از واقعیت و این تعریف از مفهوم دوره است: تحولات ناهماهنگ و ریتم های در هم تنیده تغییر: «از»-«تا».

🔹در همین جامعه هجری-میلادی خودمان: از وزارت تا محرومیت از مادری در صورت طلاق؛ از مشاورت برای ریاست جمهور تا نیازمند مجوز همسر برای خروج از کشور؛ از طی مدارج تحصیلی عالی تا نیم بها بودن دم؛ از اشغال پست های عالی مدیریتی تا ...؛ نه به این و نه به آن!
پرونده زنان است که پارادوکس ها و دینامیک جوامع را رو می کند: محدودیت های قانون را، بن بست های سنت را، تابوهای فرهنگی را و در عین حال تخیلی که برای دور زدن این همه به کار گرفته می شود تا گام هایی به جلو ممکن گردد. تاریخ معاصر ما –میلادی باشد یا هجری -سرشار است از این دور زدن ها و بدل ساختن ممنوع ها به ممکن ها. یا با میانبر زدن یا از طریق مبارزات علنی و مشارکت فعال و شفاف برای به کرسی نشاندن حقی.

🔸با این همه و علی رغم این ناهمزمان ها مسئله زنان تنها مسئله ای است که تاریخ هجری و میلادی در آن تقریبا از یک ریتم تبعیت کرده و در نادیده گرفتن آن همزمانی نشان داده اند و برای به رسمیت شناختن حقوق آنان با تأخیر عمل کرده اند. از انقلاب فرانسه با شعار حقوق بشر در سال 1789که در آن زنان نقش برجسته ای داشتند تا زمانی که زنان توانستند حق رأی به دست آورند 150 سال طی شد. مشارکت آنها در انقلابات 1830 و 1848 و کمون پاریس و حضور میلیونی آنها در جنگ جهانی اول موجب نشد که آنان از حق رأی برخوردار شوند. بعد از جنگ دوم است که زنان به رسمیت شناخته می شوند و کم کم پا به میدان سیاست و فرهنگ و مبارزات اجتماعی می گذارند. در مقایسه با دیده شده هایی مثل دموس، حقوق، بشر، قانون...زنان به مثابه مسئله خیلی دیر دیده شده و مدام به «شاید وقتی دیگر» حواله داده شده اند. در تاریخ معاصر هجری ما هم وضع به همین منوال بوده است. علی رغم حضور فعال زنان در انقلاب مشروطیت، نهضت ملی، مبارزات سیاسی دهه چهل و پنجاه و انقلاب ایران مسئله زنان همواره تحت شعاع «امر کلان» قدرت و سیاست، جزئی تر تلقی می شده و یا در ذیل آن تعریف می شده است.

🔹زنان برای بدل شدن به امر مرئی، به مسئله و در نهایت به امر نمادین بی تردید راه طولانی ای را طی کرده اند: در جدال با قدرت از طریق مشارکت سیاسی؛ از خلال مبارزات عدالتخواهانه اجتماعی و در همبستگی با مطالبات طبقات فرودست؛ در گفتگو و یا چالش با فرهنگ مسلط و اکثریت پر سر و صدا از طریق سبک زندگی و از آن ِ خود کردن اتاقی برای نوشتن. زنان ، هم زمان هم بازیگر این صحنه بوده اند، هم راوی آن و هم کارگردان آن. این همزمانی نقش ها در وضعیت دچار بودگی به ناهمزمان ها است که پرونده زنان را دشوار می کند و از جنس نبردهای چند جانبه می سازد. مباحثی چون هویت، کیستی و خویشتن که در میانه عام و خاص، جهانشول و بوم؛ خود و دیگری باید تعریف شود و از معضلات اصلی زمانه ما است در حوزه زنان نیز به شکلی نمادین وضوح یافته است. زنانگی چیست؟ زن کیست؟ باستانی است یا برساخته؟ هستیم یا می شویم؟ بر اساس کدام شاخص؟ از جمله کشاکش هایی است که مسئله زنان را امروز نمادین تر از هر وقت کرده است. زنان مجبور به پیدا کردن پاسخ های نظری اند در عین مبارزات عملی. نظریه پردازی در بحبوحه میدان یعنی صرف توأمان زمان کند فرهنگ و زمان تند حادثه. دشواری و در عین حال خود-ویژگی مبارزات زنان در همین موقعیت است. هم باید نسبتش را با لحظه، انضمامی نگه دارد و هم باید چشم انداز را از دست ندهد. همانی که مونتین فرانسوی نامش را اندیشیدن به مثابه اسب سواری می نامد: حفظ تعادل در حین حرکت و تاختن. نه آنقدر انتزاعی و نه اینقدر گره خورده به لحظه. داغاداغ باید بیندیشد و بر همان اساس نظم مسلط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را نقد کند و از خود قدرتی آلترناتیو بسازد.

#زنان
#ابداع_خویشتن
#هشت_مارس
#سوسن_شریعتی
#اکنون_ما_شریعتی
#یادداشت

🆔@Shariati40

📎 برای ادامه و مطالعه کامل متن به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید.

https://bit.ly/30kw0oa

🔷🔆زنان در چشم و دل شریعتی

🖋سوسن شریعتی

📌ماهنامه ایران فردا
🔸تیر ۱۳۹۵

🔆زن اجتماعیِ شریعتی طی این سال‌ها متهم شد به «گونی‌پوشی» (تعبیر اکبر گنجی در باره زنان در نگاه شریعتی)، زن مسلمانش متهم شد به پیاده‌نظامی برای لشکرِ مردان (نقد فمینیست‌ها به شریعتی) و زن کویری‌اش به اثیری بودن، خیالی و غیر قابل دسترس! قابل ذکر اینکه حتی حضرت فاطمه شریعتی نیز متهم به این است که تاریخیت ندارد و ساخته ذهن او است. زنِ گونی‌پوشِ پشت به کلیشه‌هایِ زنانه و فاقدِ تشخصاتِ منصوب ِمحبوبه وار کجا و مادام دولاشاپلِ “استقبال در فرودگاه اورلی” کجا! یکی برای دیگری، یکی برای خودش؟ تنش بر سر دو الگوی زنانه است یا یک الگو است اما در دو نسبت: با دیگری (حوزه خصوصی)، با دیگران (عرصه عمومی).

🖇مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=7239

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی


🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆شریعتی زنان را به آزادی و رهایی دعوت کرد

🖋پروین بختیارنژاد

📌منبع: سایت مدرسه فمینیستی

🔹تاریخ: ۱۳۹۰


🔆شریعتی گفتگوهای بسیار جدی با زنان را آغاز کرده بود بی هیچ تعارف و لای زرورق پیچیدنی وضیعت زنان را به عنوان یک متفکر و یک جامعه شناس گفت و نوشت و بی پرده با آنان به گفتگو نشست و در این گفتگوهای مکرر که تا آخرین روزهای زندگی شریعتی به طول  کشید زنان را  بر علیه هر آنچه که اصرار بر ندانستن و نخواندن و نفهمیدن  داشت به عصیان فرا خواند .

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🖇مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=3036

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆علی شریعتی:

🔆یک بحث اساسی و مهم که معمولاً در ذهن همه‌ی ما مخلوط می‌شود، تفکیک دو مسأله‌ی دور از هم است: تفکیک سنت از مذهب. این دو (سنت و مذهب) در طول تاریخ با هم مخلوط می‌شوند و مجموعه‌ای از عقاید و سلیقه‌ها، رفتار و احساسات و روابط اجتماعی و حقوقی را می‌سازند که مجموعاً برای یک جامعه مقدس شمرده می‌شود. حقوق اسلامی، ارزش‌های اسلامی، دستور‌های اسلامی، قوانین اسلامی در هر موردی - اقتصاد، اجتماع، زن، مرد، خانواده، همه چیز و حتی نظام اجتماعی این ارزش‌ها، این ماده‌ها- با ماده‌های سنتی که داخل جامعه‌ی بومی در طول تاریخ ساخته می‌شود و تولید داخلی جامعه است (و به اسلام مربوط نیست، سنت قومی است، سنت کهنه‌ی تاریخی است)، در طول تاریخ، این دو ماده با هم مخلوط می‌شوند و مجموعاً تعصب، حمایت از این آمیخته را در جامعه به وجود می‌آورد و روشنفکر ما که با ماده‌های انحرافی، سنتی مواجه است و می‌خواهد خودش را از آن نجات بدهد، با مجموعه‌ی آمیخته‌ی سنت و مذهب مبارزه می‌کند تا خودش را از هر دو نجات دهد. این است که هم کسانی که دفاع می‌کنند از سنت‌های کهنه به جای مذهب دفاع می‌کنند و هم کسانی که با سنت‌های کهنه مبارزه می‌کنند، در همان حال با ارزش‌های متعالی و زنده‌ی اسلامی هم مبارزه می‌کنند. طرفین، نه روشنفکر مترقی مدرن و نه قدیمی مذهبی سنت‌گرا، هیچ کدام نمی‌توانند مذهب را از سنت تشخیص دهند."

📌م.آ. ۲۱-ص ۲۱۶

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆زن خودسالار، الگوی شریعتی برای زنان؛ گفت وگوی شفقنا با حسن محدثی گیلوایی

📌منبع: شفقنا

🔹تاریخ: ۲۸ خرداد ۱۳۹۵



🔆شریعتی تلاش می کند برای زن خودسالار از طریق بازسازی خاص خودش از شخصیت و زندگی فاطمه (کوچک ترین دختر پیامبر) نمونه ای دینی معرفی کند. از نظر او زنانی چون فاطمه و دخترش زینب زنانی خودسالار اند. به خصوص اسم کتاب اش «فاطمه، فاطمه است» دقیقاً بر خودسالاری فاطمه تأکید می کند. در آخر کتاب وقتی می گوید بزرگی فاطمه به خاطر نسبت او با محمد (ص)، و حسن و حسین نیست که او را فاطمه کرده است بل که فاطمه به خاطر ویژگی هایی که خود دارد بزرگ است، دقیقاً اشاره به همین موضوع دارد. تعابیر او در این مورد یگانه و بی هم تا و بسیار تأثیرگذار است.

📌مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=7073

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆علی شریعتی:


🔆وقتی مذهبی‌های یک قوم و یک جامعه، آنان که با مذهب آشنایند و بدان معتقد، نتوانند مذهب را از سنت‌های بومی و قومی تفکیک کنند، می‌توان از جوان‌های روشنفکر مدرن انتظار داشت که وقتی می‌خواهند با کهنگی مبارزه کنند، مذهب را از نظام‌های اجتماعی کهنه‌شان تفکیک کنند؟ و اگر مجامع آگاه مذهبی در یک کشور اسلامی، شخصیت‌های علمی، آشنایان به اسلام و حقایق اسلامی این کار را نکنند چه کسی باید بکند؟ چه قدرتی؟ چه مؤسسه‌ای؟ چه جایی؟

📌 م.آ.۲۱-ص۲۱۹

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆شريعتی مشوق زنان برای مقابله با جبر است

🔸گفت‌و‌گوي «مردم‌سالاري» با احسان شريعتي پيرامون مقام زن در نگاه دکتر علي شريعتي

📌منبع: روزنامه مردم‌سالاری
🔹تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۵
🔆اصولاً مي‌توان گفت که نگاه شريعتي به مسئله زنان و زن در آثار و در زندگي شريعتي نيز براي مخاطبانش به‌صراحت و درستي روشن نيست، تبيين نشده و مغفول مانده است. براي ترسيم دقيق اين موضوع لازم است که به همه آثار سه‌گانه شريعتي با دقت بيشتري نظر افکنده شود: از خلال تحليلش از تاريخ اسلام و تشيع، از لابه‌لاي «گفت‌وگوهاي‌ تنهايي»اش و نيز نگاهي که به امر اجتماعي و سياسي دارد. چه وقتي‌که دارد از زنان اروپايي سخن مي‌گويد که مدام در پژوهش دانش در کتابخانه‌ها عمر خود را مي‌گذارند، يا از خانمي‌ يهودي‌ که به فلسطيني‌ها کمک مي‌کند، چه هنگامي ‌که با اشاره به مبارزات الجزاير، از امثال جميله بوپاشا نام مي‌برد و يا «قصه حسن و محبوبه» را روايت مي‌کند (تيپي که خود موجب سر برآوردنشان شد)، و چه زناني که در «کويريات» مخاطب اويند.
📌مطالعه کامل متن در لینک زیر
https://drshariati.org/?p=7058

#زنان
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷📙نگاهی گذرا به مسئله زنان در اندیشه شریعتی

🔆فایل pdf فوق، مجموعه ای از مقالات و مصاحبه های صاحب نظران در باره نگاه شریعتی به مسئله زنان است. این‌مطالب، طی ده سال اخیر و به مناسبت روز زن، در مطبوعات و رسانه ها انعکاس یافته است.



#زنان
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔴 زنان و بلوای نان

🔸 فاطمه گوارایی
@iranfardamag

▪️ در دهه گذشته کالاهای ضروری سبد معیشت مردم بارها افزایش قیمت داشته است. اخیرا نیز این افزایش بی رویه بار سنگین خود را بر ضروری ترین کالاها از جمله قوت اصلی سفره مردم یعنی نان تحمیل کرده است. این گرانی و افزایش قیمت ها و ناتوانی شدید مردم در تامین مایحتاج خود همچون چند تجربه سال های گذشته، منجر به بروز نارضایتی ها و اعتراضاتی در شهرهای مختلف چند استان شده است که اگر متولیان حکمرانی کشور نتوانند پاسخ درخوری به این اعتراضات بدهند، نارضایتی فراگیر و همه جامعه را درگیر خواهد کرد.

🔹 از خلال گزارش های ارایه شده، حضور جدی، پر رنگ و مصمم زنان در چند اعتراض اخیر همچون آبان ماه سال ۹۸ بسیار مشهود است. به گونه ای که این حضور فعال نظر بسیاری از تحلیل گران را به خود جلب کرده و به آن ارج گذاشته و موضوع گفتگو شده است. البته مرور این حضور و این تحلیل ها موضوع این یادداشت مختصر نیست. نوشتار حاضر بنا دارد بسیار مختصر یکی از تجربه های گذشته حضور زنان تهرانی در یکی از بلواهای مربوط به نان یعنی بلوای نان ۱۳۰۴ که با محوریت آنها تحقق پیدا کرده است، را روایت کند.

▪️ مساله کمبود نان و گرانی ارزاق که در منابع از آن به عنوان «بلوای نان» تعبیر شده است، در تمام دوره تاریخ معاصر کشور از چالش های پر اهمیت و جدی پیش روی جامعه بوده است. بلوای تابستان ۱۲۷۷ قمری از نخستین بلواهای فراگیر بوده که در واکنش به کمبود و گرانی نان رخ داده است. با این حال با پایان این بلوا گرفتاری های مردم در این خصوص رفع نشد و یک دهه بعد بلوای نان سال ۱۲۸۸ قمری را بر گرده مردم تحمیل کرد. بلوایی که در آن به روایت کتاب خاطرات احتشام السلطنه مردم به ناچار به «مردار خواری» و «آدم خواری» روی آورده بودند. در این کتاب گزارش شده است که «مردم در کنار خندق بر سر یک لاشه اسب یا قاطر ریخته و با چاقو آن را می بریدند و از دست یکدیگر می کشیدند. مردم پس از خوردن سگ و گربه و هر چه خوردنی بود ناچار به خوردن اطفال پرداختند.» برخی از منابع به حضور زنان در این بلواها اشاره داشتند اگرچه این حضور به پر رنگی بلوای نان ۱۳۰۴ نبوده است.

🔹مشکلات نان همچنان ادامه داشت و با بروز بلواهای مختلف و حتی با تغییر نظام سیاسی از استبدادی به مشروطه نیز لاینحل باقی ماند. اوضاع آشفته پسامشروطه، هرج و مرج سیاسی و اجتماعی، وقوع جنگ جهانی اول و دخالت بی رویه کشورهای روسیه و انگلیس در امور داخلی کشور این مشکلات و مسائل مربوط به کمبود نان و گرانی آن را تشدید کرد. این تشدید بارها شرایط وخیم تری را برای مردم ستم دیده و گرفتار به بار آورد. از همین رو رویداد بلوای نان ۱۳۰۴ با محوریت زنان با این پشتوانه تاریخی رخ داده است.

▪️ بنا به آنچه گفته شد، با توجه به تحولات تاریخی دوره پسا مشروطه امیدی به رفع مسائل مربوطه به نان نمی رفت. متولیان حکمرانی نیز ناتوان از حل این مشکلات بودند. در نتیجه این وضع در سال منتهی به بلوای نان ۱۳۰۴ تشدید شد. کاهش بارندگی در سال ۱۳۰۳ نیز موجب شد تا وضع غله در سال ۱۳۰۴ چندان مناسب نباشد. شاه مملکت نیز به فرنگ رفته بود و از بازگشت به کشور بیم داشت. کابینه سردار سپه نیز که کوشش داشت تا زمینه انحلال سلطنت قاجاری و تشکیل حکومت را فراهم کند، در خصوص رفع مشکلات مربوط به نان اقدام مفیدی انجام نداد. از همین رو جمعی از زنان جنوب شهر تهران در واکنش به وضع نامساعد و رقت بار نان اعتراضی را در مهر ماه ۱۳۰۴ تدارک دیدند. سرتیب میر حسین یک رنگیان که خود از شاهدان واقعه بود، در خصوص این حضور زنان نوشته است: «... جمعی از زنان ماجراجوی جنوب شهر، صبح آن روز در اطراف «پاقاپق» و چاله میدان و کوچه شترداران، با فریاد ما نان می خواهیم، زن های دلاور نواحی جنوب شهر را به دور خود جمع کرده، روبندهای سفید را دور گردن حلقه نموده، هر یک، نیم سوز و قطعه چوبی در دست گرفته و های و هو کنان به داخل مجلس هجوم آوردند... هر چه به دستشان رسید شکستند و هر نماینده ای را که در برابر خود دیدند از ضربه نیم سوز محروم نساخته و اصلا مجال صحبت هم به او ندادند...»

🔹 ماجرای گفته شده نیز همچون تجربه های دیگر بلوای نان سرکوب شد. مدرس مردم را به آرامش دعوت کرد. سردار سپه نیز که سودای رکاب شاهی داشت، شبانه زنان اشغال کننده مجلس را دستگیر و عده ای از آنها را به قزوین و قم تبعید کرد. اینگونه به غائله پایان داد و با خارج کردن غلاتی که در انبارها احتکار کرده بود برای خود اعتباری برای تخت شاهی خرید....


متن کامل :
https://bit.ly/3wc3KVo


#فاطمه_گوارایی
#زنان_و_بلوای_نان
#نقش_زنان_در_جنبش‌های_اعتراضی

تصویر : شورش زنان اصفهان علیه فقر وکمیابی نان

https://t.me/iranfardamag