#حیله_ها_کلاه_شرعی
🤔#پرسش
❔اخیرا در #کلیپی از یک ضد دین به نام #زئوس دیدم که می گفت در اسلام تمام قبائح و محرمات شرعی و اخلاقی تحت عنوان کلاه و حیله شرعی حلال می شود و نسبت به این مساله #مسخره می کرد ❗️خواستم ببینم سخنانش واقعیت دارد ❕❕
💠#پاسخ💠
👌کلمه حیله از نظر لغت به معنای رسيدن به يك مسأله « از راه اسباب و علل خفيّه و پنهانى» است و اين همان چيزى است كه در فارسى به آن «#چاره_جويى» گفته مى شود.
❕متخصّصين علم لغت تصريح مى كنند كه حيله به اين معنا، هم معناى سلبى دارد، و هم جنبه ايجابى؛ و به تعبير ديگر، هم چاره جويى «ممدوح» داريم، و هم «مذموم».
👌و به عبارت ديگر هم حيله و چاره جويى «#مفيد و زيبا» متصوّر است، و هم چاره جويى «زشت». بنابراين حيله هم چاره جويى توأم با تقلّب و خباثت را شامل مى شود، و هم شامل چاره جويى صحيح و مثبت مى گردد.
❕در اصطلاح #فقها نیز حیله به معنای ؛
👌«التوصل إلى أمر شرعي من طريق حلال أو حرام؛ رسيدن به يك مطلوب شرعى و هدف مشروع، چه اين كه راه رسيدن به آن، امر حلالى باشد، يا راه مذكور خود غير مشروع باشد، چنين چيزى #حيله است».
❕حيله را از جهتى به سه قسم تقسيم كرده اند:
1⃣ حيله واقعى #مثبت و مشروع.
2⃣حيله واقعى #منفى و مذموم.
3⃣ حيله #صورى.
⚫️نمونه ای از حیله های #مثبت ؛
1⃣شخص صاحب سرمايه اى مى خواهد بدون مبتلى شدن به گناه بزرگ رباخوارى از سرمايه خود سود ببرد. براى رسيدن به سود مشروع، از مضاربه واقعى و جدّى استفاده مى كند. سرمايه از يك نفر و كار از نفر ديگر، و هر دو در سود شريك مى شوند. اين، حيله و چاره جويى #مثبت و ممدوح است.
2⃣خانواده هايى هستند كه بنا به عللى، بچّه دار نمى شوند. برخى از اين خانواده ها براى اين كه هم خلأ فرزند را در زندگى خود پر كنند، و هم سايه مهر و عطوفت و سرپرستى را بر سر #فرزندان بى سرپرستى بيندازند، به سراغ بچّه هاى بى سرپرست مى روند و آنها را از مراكز نگهدارى چنان بچّه هايى گرفته و بزرگ مى كنند.
❕ولى مشكلى كه #عموما در اينجا وجود دارد، مسأله محرميّت اين فرزندان است. اگر دختر باشد نسبت به پدر خانواده نامحرم خواهد بود، و اگر پسر باشد نسبت به مادر.
👌براى رفع اين مشكل مى توان از حيله شرعى مثبت استفاده كرد؛ بدين شكل كه اگر دختر باشد صيغه عقد موقّت او را، با اجازه حاكم شرع، براى پدر مرد خانواده بخوانند، تا اين دختر زن پدر او محسوب شود و براى هميشه به وى محرم گردد، و اگر پسر باشد، و مادر، يا خواهر، زن برادر زن خانواده شير داشته باشد، به آن پسر بچّه شيرخوار، #طبق شرايطى كه در رساله آمده شير مى دهد تا با آن زن به عنوان برادر يا خواهرزاده يا برادرزاده رضاعى محرم شود. اين، حيله و چاره جويى ممدوح و مثبت است.
3⃣در قضاوتهاى حضرت على عليه السّلام نمونه هايى از حيله شرعى مثبت و واقعى ديده مى شود، كه آن حضرت از راه مشروع به هدفى مشروع دست مى يافت.
❕مثلا در ماجراى دو زنى كه بر سر يك نوزاد #دعوا داشتند، و هر كدام مدّعى بود او مادر بچّه است، حضرت از حيله شرعى زير استفاده كرد به این صورت که از غلامش خواست ارّه اى به او بدهد، تا بچّه را به دونيم تقسيم كند، و هر نيمه را به يكى از آن دو زن بدهد ، در اينجا مادر اصلى و واقعى اعلان كرد که «راضى به اين كار نيستم، و از حقّ خود گذشتم» ولى مادر دروغين ساكت ماند، و سخنى نگفت. حضرت فرمود: «آن كه از حقّ خود گذشته، مادر حقيقى است.» سپس بچّه را به او تحويل داد.
📚وسائل الشيعة، جلد 18، ابواب كيفيّة الحكم، باب 21، حديث 11.
⚫️اما حیله های منفی و #مذموم ؛
1⃣حيله معروف يهوديان، كه در سوره اعراف، ضمن آيات 162 تا 166 به طور مشروح بيان شده، و خلاصه آن چنين است:
👌خداوند بنى اسرائيل را از صيد ماهى در روز شنبه ممنوع كرد. از قضا در اين روز ماهيان بيشترى بر روى آب ظاهر مى شد، يهوديان به فكر حيله افتادند، از جمله حوضچه هايى در كنار ساحل ساختند، و راه آبى به سوى دريا باز كردند. صبح هنگام راه ورودى آب را باز مى كردند، آب و ماهى داخل حوضچه ها مى شد، و شب راه را مى بستند، تا #ماهيان خارج نشوند، سپس در روز يك شنبه ماهيهاى مذكور را صيد مى كردند و مى گفتند ؛
❕ «ما مخالفت فرمان خدا نكرده، و روز شنبه از آب ماهى نگرفته ايم.»
👌این حيله منفى و مذموم است؛ زيرا خداوند يهوديان را به خاطر آن مجازات شديد نمود.
❕ادامه #پاسخ 👇👇👇
🤔#پرسش
❔اخیرا در #کلیپی از یک ضد دین به نام #زئوس دیدم که می گفت در اسلام تمام قبائح و محرمات شرعی و اخلاقی تحت عنوان کلاه و حیله شرعی حلال می شود و نسبت به این مساله #مسخره می کرد ❗️خواستم ببینم سخنانش واقعیت دارد ❕❕
💠#پاسخ💠
👌کلمه حیله از نظر لغت به معنای رسيدن به يك مسأله « از راه اسباب و علل خفيّه و پنهانى» است و اين همان چيزى است كه در فارسى به آن «#چاره_جويى» گفته مى شود.
❕متخصّصين علم لغت تصريح مى كنند كه حيله به اين معنا، هم معناى سلبى دارد، و هم جنبه ايجابى؛ و به تعبير ديگر، هم چاره جويى «ممدوح» داريم، و هم «مذموم».
👌و به عبارت ديگر هم حيله و چاره جويى «#مفيد و زيبا» متصوّر است، و هم چاره جويى «زشت». بنابراين حيله هم چاره جويى توأم با تقلّب و خباثت را شامل مى شود، و هم شامل چاره جويى صحيح و مثبت مى گردد.
❕در اصطلاح #فقها نیز حیله به معنای ؛
👌«التوصل إلى أمر شرعي من طريق حلال أو حرام؛ رسيدن به يك مطلوب شرعى و هدف مشروع، چه اين كه راه رسيدن به آن، امر حلالى باشد، يا راه مذكور خود غير مشروع باشد، چنين چيزى #حيله است».
❕حيله را از جهتى به سه قسم تقسيم كرده اند:
1⃣ حيله واقعى #مثبت و مشروع.
2⃣حيله واقعى #منفى و مذموم.
3⃣ حيله #صورى.
⚫️نمونه ای از حیله های #مثبت ؛
1⃣شخص صاحب سرمايه اى مى خواهد بدون مبتلى شدن به گناه بزرگ رباخوارى از سرمايه خود سود ببرد. براى رسيدن به سود مشروع، از مضاربه واقعى و جدّى استفاده مى كند. سرمايه از يك نفر و كار از نفر ديگر، و هر دو در سود شريك مى شوند. اين، حيله و چاره جويى #مثبت و ممدوح است.
2⃣خانواده هايى هستند كه بنا به عللى، بچّه دار نمى شوند. برخى از اين خانواده ها براى اين كه هم خلأ فرزند را در زندگى خود پر كنند، و هم سايه مهر و عطوفت و سرپرستى را بر سر #فرزندان بى سرپرستى بيندازند، به سراغ بچّه هاى بى سرپرست مى روند و آنها را از مراكز نگهدارى چنان بچّه هايى گرفته و بزرگ مى كنند.
❕ولى مشكلى كه #عموما در اينجا وجود دارد، مسأله محرميّت اين فرزندان است. اگر دختر باشد نسبت به پدر خانواده نامحرم خواهد بود، و اگر پسر باشد نسبت به مادر.
👌براى رفع اين مشكل مى توان از حيله شرعى مثبت استفاده كرد؛ بدين شكل كه اگر دختر باشد صيغه عقد موقّت او را، با اجازه حاكم شرع، براى پدر مرد خانواده بخوانند، تا اين دختر زن پدر او محسوب شود و براى هميشه به وى محرم گردد، و اگر پسر باشد، و مادر، يا خواهر، زن برادر زن خانواده شير داشته باشد، به آن پسر بچّه شيرخوار، #طبق شرايطى كه در رساله آمده شير مى دهد تا با آن زن به عنوان برادر يا خواهرزاده يا برادرزاده رضاعى محرم شود. اين، حيله و چاره جويى ممدوح و مثبت است.
3⃣در قضاوتهاى حضرت على عليه السّلام نمونه هايى از حيله شرعى مثبت و واقعى ديده مى شود، كه آن حضرت از راه مشروع به هدفى مشروع دست مى يافت.
❕مثلا در ماجراى دو زنى كه بر سر يك نوزاد #دعوا داشتند، و هر كدام مدّعى بود او مادر بچّه است، حضرت از حيله شرعى زير استفاده كرد به این صورت که از غلامش خواست ارّه اى به او بدهد، تا بچّه را به دونيم تقسيم كند، و هر نيمه را به يكى از آن دو زن بدهد ، در اينجا مادر اصلى و واقعى اعلان كرد که «راضى به اين كار نيستم، و از حقّ خود گذشتم» ولى مادر دروغين ساكت ماند، و سخنى نگفت. حضرت فرمود: «آن كه از حقّ خود گذشته، مادر حقيقى است.» سپس بچّه را به او تحويل داد.
📚وسائل الشيعة، جلد 18، ابواب كيفيّة الحكم، باب 21، حديث 11.
⚫️اما حیله های منفی و #مذموم ؛
1⃣حيله معروف يهوديان، كه در سوره اعراف، ضمن آيات 162 تا 166 به طور مشروح بيان شده، و خلاصه آن چنين است:
👌خداوند بنى اسرائيل را از صيد ماهى در روز شنبه ممنوع كرد. از قضا در اين روز ماهيان بيشترى بر روى آب ظاهر مى شد، يهوديان به فكر حيله افتادند، از جمله حوضچه هايى در كنار ساحل ساختند، و راه آبى به سوى دريا باز كردند. صبح هنگام راه ورودى آب را باز مى كردند، آب و ماهى داخل حوضچه ها مى شد، و شب راه را مى بستند، تا #ماهيان خارج نشوند، سپس در روز يك شنبه ماهيهاى مذكور را صيد مى كردند و مى گفتند ؛
❕ «ما مخالفت فرمان خدا نكرده، و روز شنبه از آب ماهى نگرفته ايم.»
👌این حيله منفى و مذموم است؛ زيرا خداوند يهوديان را به خاطر آن مجازات شديد نمود.
❕ادامه #پاسخ 👇👇👇