⬅️ #مشروطه و قرارداد ۱۹۰۷



▫️با چنین نگاهی که به شکلی کلی می‌توان آن را نگاهی منفی توصیف کرد، ایران در آستانه قرن بیستم با خروش مردمی روبه‌رو بود که از فقر، عقب ماندگی و همچنین ناکارآمدی دستگاه سلطنت قاجاریه به تنگ آمده‌ بودند.

▪️برخورد بریتانیا با انقلاب مشروطیت، برخوردی دور از انتظار بود و در ابتدای مشروطیت، بریتانیایی‌ها، تصورات کهنه درباره خود را زیر و رو کردند.

▫️مجید تفرشی که مطالعاتی بر روی اسناد وزارت امور خارجه بریتانیا انجام داده، می‌گوید: «حمایت بریتانیا از انقلاب مشروطیت و به ویژه ماجرای بسط‌ نشینی در باغ تابستانی سفارت بریتانیا در قلهک باعث می‌شود که مردم ایران تصور می‌کنند که بریتانیا خواهان سربلندی و بزرگ ملت ایران است.»

▪️اما این رضایت جمعی از نقش انگلیس در عرصه سیاست داخلی ایران بسیار دیرپا بود و در حالی که هنوز جوهر امضای فرمان مشروطیت خشک نشده بود و در فاصله کمتر از یک سال، بریتانیا و روسیه در سن پترزبورگ به مذاکرات طولانی مدت خود بر سر منافعشان در ایران و افغانستان و تبت پایان دادند و یک قرارداد امضا کردند.

▫️در تاریخ ایران، این قرارداد به نام قرارداد ۱۹۰۷ معروف است و در آن ایران به سه بخش تقسیم شد: بخشی برای روسیه، بخشی برای بریتانیا و یک بخش بی‌طرف.

▪️به این معنا که دو کشور در بخشهای تحت نفوذ یکدیگر مداخله نکنند و امتیازی از ایرانیان نگیرند، اما شهروندان دو کشور در بخش بی‌طرف مجازند که از ایران امتیاز بگیرند.

▫️افکارعمومی ایرانیان از افشای جزئیات این قرارداد و حتی نقشه آن، به خشم آمد.

▪️روزنامه حبل‌المتین که در آن زمان به تازگی انتشار روزانه‌اش از رشت به تهران منتقل شده بود، در سرمقاله‌ای درباره این قرارداد می نویسد:

▫️«عقلای دانشمند می‏دانند كه با اين وضع غفلت و بی‌خبری ما، امضای عهدنامه همان و خاتمه يافتن سلطنت و استقلال ايران همان ... همه توقع ما از وكلاست كه با اين همه هياهو و اظهارات، چرا در اين‏گونه موارد به تكاليف خود عمل نمي‏كنند؟ در جزئيات كه خارج از شغل و وظيفه آنهاست اين همه داد و بيداد دارند و برای حفظ استقلال مملكت یک كلمه نمی‏گويند.»

▪️سرانجام مجلس شورای ملی به این قرارداد اعتراض کرد و البته در عمل تغییری در سیاست‌های بریتانیا و روسیه حاصل نشد.




https://t.me/Nehzate_Jangal/134


🆔 @Nehzate_Jangal

☑️ این تصویر ناب یفرم ( یپرم ) خان ارمني را در داخل کالسکه همراه با نفراتش نشان می‌دهد که در عصر #مشروطه در سال‌های دهه ۱۲۸۰ خورشیدی در حال عبور از یکی از رودخانه های گیلان و گویا حومه رشت هستند.





🆔 @Nehzate_Jangal

🟢⚪️🔴 تصویر قدیمی(زیرخاکی) فوق یپرم (یفرم) خان ارمنی(روی چارپایه نشسته) را در یکی از جنگل‌های اطراف صومعه‌سرا (به روایتی رشت) در بین یاران و همراهانش نشان می‌دهد. این عکس هم مربوط به زمان مشروطه و سال‌های دهه ۱۲۸۰ خورشیدی می‌باشد. یپرم‌خان در آن زمان رهبری و فرماندهی #ارامنه #مشروطه_خواه #گیلان را برعهده داشت...

روحشان شاد؛ یاد و خاطرشان گرامی باد🎋🎋🎋





🆔 @Nehzate_Jangal

☑️ #کلنل_پسیان
به مناسبت گرامیداشت یازدهم مهر سالروز کشته شدن کلنل محمد تقی خان پسیان


#کلنل_محمدتقی_خان_پسیان
#مشروطه_خواهان




🆔 @Nehzate_Jangal

☑️ #کلنل_پسیان
به مناسبت گرامیداشت یازدهم مهر سالروز کشته شدن کلنل محمد تقی خان پسیان


💚🤍❤️

دلم به حال تو ای دوستدار ایران سوخت
که چون تو شیر نری را دراین کنم کنند

تمام خلق خراسان‌ به حریت اند اندر
که این مقاتله باتو را چه نام کنند

این ابیاتی است از ایرج میرزا در وصف مردی وطن دوست که اینگونه خود را توصیف میکند:
"مرا اگر بکشند قطرات خونم کلمه ایران را ترسیم خواهند کرد و اگر بسوزانند خاکسترم نام وطن را تشکیل خواهد داد."

مردی که صدسال پیش در ۳۰ سالگی سرش را از تنش جدا کردند؛ سری که به قول عارف قزوینی:

سری که نشان سرپرستی است
امروز رها زقید هستی است

بادیده عبرتش ببینید
کاین عاقبت وطن‌پرستی است

عارف قزوینی در رثای او همچنین تصنیف " گریه کن که گر سیل خون گری ثمر ندارد" را سرود.

#کنل_محمدتقی_خان_پسیان اولین خلبان ایرانی که عاقبت سر از تنش جدا شد.

فارغ از اینکه او را وطن‌پرستی مشروطه‌خواه بدانیم که بدنبال برانداختن دیکتاتوری بی‌کفایت #قاجار در ایران بود یا فرصت طلبی که برای کسب قدرت به اهداف خود لباس ملی‌گرایی پوشاند، نباید فراموش کنیم که قیام او از نخستین قیام‌هایی با ماهیت ناسیونالیستی و سکولار بود که در #ایران شکل گرفت.

اواخر جنگ جهانی اول کلنل پسیان فرماندهی گردان ژاندارمری در همدان را برعهده داشت و رضاشاه (رضاخان آن زمان) فرمانده قزاق‌های همدان بود.

وقتی پسیان در حمله معروف #مصلی روس‌ها را خلع سلاح کرد و همدان را از منطقه نفوذ نیروهای روسی خارج کرد، به قزاق‌ها می‌گوید:
" شما اگر در مقطعی با روس‌ها همکاری داشتید اما چون ایرانی هستید اسلحه‌هاتان را زمین بگذارید."

رضاشاه(رضا خان آن دوران) از این کار امتناع می‌کند و پسیان به رضاخان می‌گوید:
" تو شرف ایرانی نداری." و همین اتفاق کينه ای از پسیان در دل رضاخان می‌کارد.

پس از کودتای سوم اسپند ۱۲۹۹ توسط رضاخان، و ناپختگی سیاسی کلنل پسیان در برابر سیاستمداری کهنه‌کاری همچون قوام‌السلطنه باعث شد سراوان از تن جدا شود.

استفانی کرونیکل در کتاب " کلنل پسیان و ناسیونالیسم انقلابی ایران" مینویسد:
" تمایلات روشنفکرانه پسیان و آشنایی کامل او با اندیشه و فرهنگ غرب تمایز آشکار با تفکرات رضاشاه داشت. در عین حال، وفاداری دیرپا و فعالانه پسیان با آرمان‌های #مشروطه در تقابل کامل با دیوزیون قزاق که از دیرباز نماینده ارتجاعی ترین گرایش‌ها در ایران بودن در نهایت موجب جدایی سر از تنش شد."

#کلنل_محمدتقی_خان_پسیان
#مشروطه_خواهان


🎋🎋🎋



https://t.me/Nehzate_Jangal/1085

🆔 @Nehzate_Jangal

🟢⚪️🔴 به مناسبت یکصد و دومین سالروز شهادت بزرگ مرد تاریخ گیلان و ایران #میرزاکوچک_جنگلی

یازدهم آذر ماه هر سال، یادآور از جان گذشتگی یکی از آزادی خواهان بنام ایران معاصر است که با نثار جانش، به اعاده حیثیت از دین و میهنش پرداخت و در این راه به شهادت رسید.

شیخ #یونس_استادسرایی که بعدها به #میرزاکوچک_جنگی نام برده شد، به سال ۱۲۵۷ خورشیدی در محله استادسرای رشت چشم به جهان گشود.
پدرش میرزا بزرگ در خدمت میرزا عبدالوهاب مستوفی سمیعی بعنوان پیشکار امور دفتری بود.
میرزا کوچک بعد از گذراندن دوران کودکی و تحصیلات حوزوی در رشت و تهران، به صفوف #مشروطه_خواهان گیلان پیوست و سالها بعد در اوان جنگ اول جهانی به سال ۱۲۹۴ خورشیدی برای مبارزه با روس‌های تزاری که در آن زمان گیلان را اشغال کرده بودند، با شماری از همفکران خود هیئت اتحاد اسلام را در گیلان پایه گذاری کرد و با چند تن از یاران اندک خود که در رأس شان #حاج_احمد_کسمایی نیز دیده می‌شد، نهضت جنگل را در جنگل‌های خراط محله صومعه‌سرا(تولمات) که در اختیار میر احمد مدنی بود بنیان گذاشت و از آن پس به مدت حدود هفت سال با قزاقان روس و قوای انگلیس و بعدها حکومت مرکزی در حالت جنگ دفاعی و تعرضی بسر برد.
میرزا کوچک بدنبال وقایع و حوادث بسیار، در شانزدهم خرداد ماه سال ۱۲۹۹ خورشیدی بود که رژیم سلطنتی و خیانتکار قاجار را ملغی و حکومت #شورایی_انقلابی_ایران را بعنوان اولین جمهوری در قاره آسیا در رشت اعلام کرد که دوماه بیشتر دوام نیاورد و در پی فعالیت‌های کمونیستی بلشویکها و عهد شکنی برخی از مزدوران داخلی، راه خود را از آنان جدا کرد و به جنگل‌های صومعه‌سرا بازگشت.
چند ماه پس از آن، قوای رضاشاه برای قلع و قمع کردن قوای جنگلیان عازم رشت شدند که بدنبال شکست میرزا از قوای قزاقهای تحت امر رضاشاه و پس از وداع با همسرش مرحومه جواهر خانوم (صدیقه) رضاپور (پور ادبی پشتیری صومعه‌سرایی)، ابتدا برای مدتی در روستای میان رز مخفی گردید، تا آنکه از راه ماسوله و ییلاقات ماسال (اولسابلاندا) به طرف خلخال عزیمت نمود تا خود را به بانوی مقتدر آن منطقه به نام #عظمت_خانم_فولادلو که از ملاک و شیرزان تالشی آن زمان بودند( متوفای ۱۳۱۵ مدفون در بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی) رسانده تا از حمایت وی برخوردار شود و هم در فرصتی مناسب نیروهای پراکنده خود را جمع نماید که متأسفانه در میانه راه در گردنه گیلوان به خلخال دچار سرمای شدید و کولاکی سخت شد و در چند قدمی تنها یار باوفایش #گائوک_آلمانی از پای درآمد و در روز دوشنبه دوم ربیع الثانی سال ۱۳۴۰ قمری مطابق یازدهم آذر ۱۳۰۰ شمسی به شهادت رسید و جاودانه تاریخ گردید...
راهش پررهرو و یادش همیشه سبز




https://t.me/Nehzate_Jangal/1105

🆔 @Nehzate_Jangal