🔰🔰 «پلیس در ایران، محبوب و مورد اعتماد جامعه؟ یا دور از مردم؟ »

✍️ فریبا نظری

📝 کارکرد مشترک نیروی پلیس در بیشتر کشورهای دنیا، حضور گسترده در زندگی اجتماعی مردم برای تحقق نظم، امنیت‌عمومی، و پاسخگویی به مطالبات زندگی اجتماعی افراد است. سازمان پلیس یکی از ساختارهای اصلی نظام سیاسی در کشور است که بر پایه نوع ساختار سیاسی جامعه_ نظام دموکراتیک و یا اقتدار طلب_ کارکردهای متفاوت و بعضاً متضادی از خود نشان می دهد. #بشیریه معتقد است نحوه اعمال قدرت حکومتی بر جامعه معیار تمایز ساختاری کارکردی مرسوم بین نظام های سیاسی یعنی نظام‌های دموکراتیک و اقتدار طلب است (بررسی جامعه شناختی جایگاه پلیس در جهانی شدن، قادر زارع‌مهدوی و همکاران، فصلنامه مطالعات بین‌المللی پلیس).
برخی از ویژگی‌های سازمان پلیس در دو نوع نظام سیاسی را مرور می‌کنیم:

🔹در نظام سیاسی حکومت محور، پلیس سیاسی حاکم است که:
۱- اختیارات آن برگرفته از ساختار سیاست است.
۲- کارکرد آن کنترل و سلطه بر جامعه است.
۳- رابطه این سازمان با نظام قدرت؛ عمودی، قهرآمیز و از بالا به پایین است.
۴- ابزار نظارت بر پلیس، سیاسی_ اداری است.
۵- نوع ارتباط و فعالیت شهروندان با سازمان پلیس، تبعی و پیرومنشانه است.
۶- نتیجه و غایت عملکرد پلیس، رضایت حکومت است.
🔹 در نظام سیاسی جامعه محور، پلیس مشارکتی وجود دارد که:
۱- اختیارات آن برگرفته از قانون است.
۲- کارکرد آن ارائه‌ی گسترده خدمات به جامعه است.
۳- رابطه‌ی سازمان با نظام قدرت از پایین به بالا است.
۴- ابزار نظارت بر نیروی پلیس، قانونی_ اداری و مردمی است.
۵- نوع ارتباط و فعالیت شهروندان با پلیس، مشارکتی است.
۶- نتیجه و غایت عملکرد نیروی پلیس، افزایش کیفیت زندگی اجتماعی و رضایت شهروندان است(همان، برگرفته از جدول شماره یک).

🔷🔷در ایران، با کدامیک از ساختار و کارکرد نیروی پلیس؛ مواجه هستیم؟ پلیس سیاسی یا پلیس مشارکتی؟

👈جانشین فرماندهی انتظامی کشور در ۱۸ مهر سال ۱۴۰۱ اعلام کرد:
پلیس محبوب ترین سازمان از نظر مردم است. اگر پلیس می‌خواست در تجمعات صرفاً نظامی عمل کند، جور دیگری رفتار می‌کرد(خبرآنلاین).

💢به‌عنوان یک شهروند ایرانی از ایشان چند پرسش دارم:
۱- رضایت سنجی ایشان از مردم درباره‌ی پلیس و نیروی انتظامی، چگونه و درچه فرآیند علمی و پژوهشی انجام شده‌است ؟ لطفا آن را به‌طور شفاف با مردم درمیان بگذارند.
۲- چگونه ممکن است در اوج و بحبوحه‌ی اعتراضات سال ۱۴۰۱ که خیابان‌ها و مکان‌های شهری، به میدان جنگ شبیه شده و نیروهای متنوع و گوناگون پلیس در رده‌ها و پوشش‌های مختلف و عجیب همراه با ابزار و ادوات نظامی؛ به وفور دیده می‌شده است؛ همان پلیس، محبوبترین سازمان از نظر مردم شود؟
۳- غالبا در چنین شرایطی، محبوبیت نیروی پلیس حتی در دموکراتیک ترین کشورها، کاهش یافته و سازمان پلیس تلاش می‌کند هرنوع خدشه و آسیب ایجاد شده بر جایگاه خود را پذیرفته و جبران نماید.
آیا تدبیر و راهکار پلیس در ایران، نفی این خدشه و آسیب و تظاهر به افزایش محبوبیت و اعتماد عمومی است؟
۴- آیا فرماندهان و مدیران نیروی پلیس ایران، نمی‌دانند که با خط و نشان کشیدن برای سبک زندگی اختیاری مردم جامعه؛ به جایگاه مردمی و مدنی این سازمان، لطمه‌ی بزرگ و غیر قابل جبرانی وارد می‌کنند؟
آن‌چنان که فرمانده‌ی نیروی انتظامی چند روزی است که بدین نقش مشغول است. (https://bit.ly/3oid9co).
۵- آیا متولیان نمی‌دانند که سازمان پلیس در هر کشوری، یک سوی حاکمیتی دارد و یک سوی مردمی؟ و اگر همراهی و اعتماد و همکاری مردم در جامعه با نیروی پلیس نباشد، این سازمان به ضد خود تبدیل شده و موجب برهم زدن امنیت و نظم عمومی خواهدشد؟

🔵 شوربختانه باید اذعان نمود، با آن‌چه در سطح شهرها می‌گذرد؛ نیروی پلیس در ایران تصمیم گرفته و چنین هدایت می‌شود تا پلیس سیاسی باشد در خدمت نظام حکومت محور، که با گفتمان دستوری مبتنی‌بر اطاعت شهروندان و سلطه بر آنان، در جهت کسب رضایت حاکمیت و نظام رسمی؛ پیش می‌رود و حقوق شهروندی، کیفیت زندگی اجتماعی، رضایت شهروندان، و تحقق امنیت عمومی و نظم و آرامش اجتماعی را به فراموشی سپرده است.
🗯درهمین راستا، دوستان و خوانندگان را به مطالعه‌ی یادداشتی از #رحیم_قمیشی دعوت می‌کنم که موید کارکرد پلیس سیاسی در جامعه‌ی امروز ماست👇
جناب قمیشی!
به‌عنوان انسانی مأنوس با حجاب و باورهای دینی، به دختران شجاع و آزاده‌ی شما؛ افتخار می‌کنم، دوستشان دارم و از حق انتخاب آن‌ها در سبک زندگی، دفاع می‌نمایم. سلامم را به آن‌ها برسانید.
https://t.me/ghomeishi3/2397


۲۵ فروردین ۱۴۰۲

#نظام_دموکراتیک
#نظام_اقتدارطلب
#نظم_و_امنیت_عمومی
#پلیس_سیاسی
#پلیس_مشارکتی
#دفاع_از_حق_انتخاب_پوشش

https://t.me/Sociologyofsocialgroups @MostafaTajzadeh