🔴کلاب هاوس و جامعه مدنی

❇️حسین سربندی
@iranfardamag

🔹 وقتی چندی پیش سید هادی خامنه ای در مصاحبه ای "شبکه های اجتماعی مجازی" را از معجزات خداوند خواند ، ابتدا از حرف او شگفت زده شدم ولی بعد از کمی تامل و مرور در باورهای دینی و اعتقادی ام به این نتیجه رسیدم که پر بیراه هم نیست اگر این پدیده نوظهور را معجزه حال حاضر جهان معاصر بنامیم.

▪️ گرچه در طی سالیان گذشته یکی از مضرات برخی از این پلتفرم ها هویت سازی های بعضا پوشالی و غیر واقعی بوده و خواسته یا ناخواسته به روند اتمیزه شدن جامعه دامن زده لیکن منکر نقش بی بدیل این شبکه ها در بسترسازی و کمک به ارتقای جامعه مدنی نیز نمی توان شد.

🔹 نهادهای مدنی که مهمترین کارکرد خود را نقش واسط میان حاکمیت و مردم تعریف کرده اند، به نظر می رسد از این تحولات تکنولوژیک دوران جدید که منجر به پدیده اجتماعی جدیدی به نام "جامعه شبکه ای" گردیده است ، اندکی جا مانده اند و به درستی از این ابزارها برای نیل به اهداف خود استفاده نکرده اند.

▪️ در مورد اخیر شبکه اجتماعی کلاب هاوس، برای تمام کسانی که یکی از الزامات رشد جامعه مدنی را گفتگو می دانند ، این شبکه به معجزه ای می ماند که گویی گمگشته این سالهای دنیای فراگیر مجازی بوده است.

🔹 انتشار آزاد اطلاعات ، باز بودن فضای گفتگو و انعکاس و روشنگری پیرامون مسائل مدنی شهروندان که از آنها به عنوان مقدمات شکل گیری و تقویت جامعه مدنی نام برده می شود را می توان به خوبی در این پلتفرم قابل تحقق دید.

▪️ خاصیت شفاف و شیشه ای بودن اتاق های عمومی این نرم افراز که فارغ از قرار داشتن یک فرد در حلقه دنبال شدگان یا دنبال کنندگان اعضای اتاق اجازه دسترسی و ورود به هر اتاقی را به فرد می دهد ، فضایی کاملا آزاد ، بدون جهت گیری و متکثر را فراهم نموده است. به طوری که همین تجربه کوتاه مدت استفاده ، گروهها و جریاناتی را در معرض گفتگو با یکدیگر قرار داده است که کمتر ناظری تصور این حجم از تکثر را در ذهن خود تصور میکرد. آنهم گفتگوهایی عمومی در حضور تمام کسانی که نه تنها شاهد آن گفتگو هستند بلکه در فرصتی برابر از سطح دسترسی امکان مشارکت در آن بحث را پیدا کرده و به ارائه دیدگاههای خود می پردازند.

🔹 به نظر می رسد بعد از گذشت موج اول ورود و فراگیری این شبکه اجتماعی در ایران و نیز فروکش کردن تب اولیه فضای سیاسی آن تحت تاثیر روزهای منتهی به انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ، علاوه بر تداوم حضور فعالین سیاسی ، اجتماعی، مدنی شاهد گسترش آن در میان اقشار و گروههای مختلف مردم باشیم تا ضمن شکل گیری هسته ها و گروههای متعدد و متنوع طیف گسترده ای از موضوعات و مسائل، مورد بحث و گفتگوی عمومی قرار گیرد.

▪️ علیرغم اینکه خشونت پرهیزی یکی از پایه ای ترین ویژگی های جامعه مدنی است ، متاسفانه طی سالهای اخیر شاهد ترویج خشونت های کلامی در فضای مجازی به ویژه در میان کاربران ایرانی بوده ایم. برخی از تحلیلگران مسائل اجتماعی این سطح از خشونت را ناشی از هویت های بعضا ناشناس برخی از کاربران و برخی دیگر ناشی از ایجاد سوء تفاهم و عدم انتقال حس و مفهوم در پشت نوشته ها و سطور عنوان می کنند. به نظر می رسد کلاب هاوس به هر دوی این نقاط ضعف توجه ویژه ای داشته است و علاوه بر قرار دادن بستر شبکه خود بر صدا و گفتگو ، حساسیت بالایی را نیز در کنترل کاربران ناشناس از خود نشان داده است.

🔹 در انتها نویسنده این سطور امیدوار است جامعه مدنی ایران که در سالهای اخیر به دلایل امنیتی ، عمدتا از شکل گیری محافل آزاد بحث و گفتگو محروم بوده است ، حال که چنین بستری افقی و شبکه ای (و نه عمودی و الیگارشیک) شکل گرفته است بر خود واجب بداند ضمن حضور فعال تر در این زمینه، سعی در آموزش و خلق متد های جدید گفتگو نموده تا بستری نوین و فراگیر از رواداری را در میان اقشار و گروههای مختلف مردم فراهم آورد.


#کلاب_هاوس
#جامعه‌ی_مدنی

https://bit.ly/2SkMbkO
https://t.me/iranfardamag