📝📝📝 تلگراف آخوند خراسانی به صدراعظم عثمانی در باب محدودسازی قدرت حکومت
✅اصل دین حق، از زمان آدم تا پیامبر ما، عبارت است از مشروط نمودن اعمال و رفتار آدمیان به موازین دینی و عقلایی و ممانعت از طغیان کسانی‌که به استبداد معتاد شده‌اند و با این خوی بر خود و دیگران ستم می‌کنند. حکومت مشروطه‌ی حقیقی که هدف پیامبران بوده، تحقّق نخواهد یافت مگر به‌وسیله‌ی امام عصر (ع)، امّا به مقتضای ما لایدرک کلّه لایترک کلّه [۱]، و به مصداق المیسور لایترک بالمعسور [۲]، کسانی‌که درد دین داشتند و از هوش و خرد بهره‌مند بودند، گفتند که باید خواسته‌های حاکمان ستمگر را با وضع و اجرای قوانینی چند، محدود و مقیّد کرد؛ و در مواردی که خواسته‌های آنان منجر به وقوع هرج‌ومرج و ستم در حقّ دیگران و اشاعه‌ی ناروایی‌ها می‌شود، اختیارات آنان را کاهش داد، تا از تجاوزات کاسته شود و امنیّت در همه‌جا حکمروا گردد و استقلال کشور محفوظ بماند و عدل و داد گسترش یابد.
✅همان‌گونه که نفس، هر اندازه مقیّد به اعمال حسنه و ترک خواسته‌های ناروا گردد، به همان اندازه حریّت و آزادی عقل محقّق گردد؛ چون نفس و عقل، با یکدیگر در تضادند و مقیّد ساختن هرکدام، موجب حریّت و آزادی دیگری خواهد شد. پس قید و شرط گذاشتن، برای نفس است و آزادی برای عقل، و اینکه می‌گویند اساس مشروطیّت بر سه گونه آزادی است: آزادی اندیشه، آزادی بیان، آزادی قلم، از همین جهت است که زبان و قلم، افزار اندیشه و عقل‌اند. وگرنه، به‌گونه‌ای که حکمای پیشین گفته‌اند، آنچه مهم‌تر از همه است، آزادی عقل و اندیشه است، و اگر ملّتی آزادی عقل و اندیشه را -که همان آزادی طبیعی و خدادادی است- داشت، و از ناحیّه‌ی حکومت نیز مانعی در کار نبود، قهراً خودشان یکدیگر را از کارهای خلاف باز می‌دارند. پس امر به معروف و نهی از منکر تحقّق نمی‌یابد مگر با ریشه‌کن شدن استبداد و آزاد شدن یکایک افراد ملّت.
📌[۱- حدیث نبوی: آنچه همه‌اش به دست نیاید همه‌اش را نباید از دست داد.
۲- حدیث نبوی: آنچه را که به‌دست آمدنش آسان است، به‌خاطر آنچه به‌دست آمدنش دشوار است نباید از دست داد.]
#آخوند_خراسانی #استبداد #آزادی
#مشروطیت #قدرت_محدود #دولت
@Notes_On_Liberty
@MostafaTajzadeh
✅اصل دین حق، از زمان آدم تا پیامبر ما، عبارت است از مشروط نمودن اعمال و رفتار آدمیان به موازین دینی و عقلایی و ممانعت از طغیان کسانی‌که به استبداد معتاد شده‌اند و با این خوی بر خود و دیگران ستم می‌کنند. حکومت مشروطه‌ی حقیقی که هدف پیامبران بوده، تحقّق نخواهد یافت مگر به‌وسیله‌ی امام عصر (ع)، امّا به مقتضای ما لایدرک کلّه لایترک کلّه [۱]، و به مصداق المیسور لایترک بالمعسور [۲]، کسانی‌که درد دین داشتند و از هوش و خرد بهره‌مند بودند، گفتند که باید خواسته‌های حاکمان ستمگر را با وضع و اجرای قوانینی چند، محدود و مقیّد کرد؛ و در مواردی که خواسته‌های آنان منجر به وقوع هرج‌ومرج و ستم در حقّ دیگران و اشاعه‌ی ناروایی‌ها می‌شود، اختیارات آنان را کاهش داد، تا از تجاوزات کاسته شود و امنیّت در همه‌جا حکمروا گردد و استقلال کشور محفوظ بماند و عدل و داد گسترش یابد.
✅همان‌گونه که نفس، هر اندازه مقیّد به اعمال حسنه و ترک خواسته‌های ناروا گردد، به همان اندازه حریّت و آزادی عقل محقّق گردد؛ چون نفس و عقل، با یکدیگر در تضادند و مقیّد ساختن هرکدام، موجب حریّت و آزادی دیگری خواهد شد. پس قید و شرط گذاشتن، برای نفس است و آزادی برای عقل، و اینکه می‌گویند اساس مشروطیّت بر سه گونه آزادی است: آزادی اندیشه، آزادی بیان، آزادی قلم، از همین جهت است که زبان و قلم، افزار اندیشه و عقل‌اند. وگرنه، به‌گونه‌ای که حکمای پیشین گفته‌اند، آنچه مهم‌تر از همه است، آزادی عقل و اندیشه است، و اگر ملّتی آزادی عقل و اندیشه را -که همان آزادی طبیعی و خدادادی است- داشت، و از ناحیّه‌ی حکومت نیز مانعی در کار نبود، قهراً خودشان یکدیگر را از کارهای خلاف باز می‌دارند. پس امر به معروف و نهی از منکر تحقّق نمی‌یابد مگر با ریشه‌کن شدن استبداد و آزاد شدن یکایک افراد ملّت.
📌[۱- حدیث نبوی: آنچه همه‌اش به دست نیاید همه‌اش را نباید از دست داد.
۲- حدیث نبوی: آنچه را که به‌دست آمدنش آسان است، به‌خاطر آنچه به‌دست آمدنش دشوار است نباید از دست داد.]
#آخوند_خراسانی #استبداد #آزادی
#مشروطیت #قدرت_محدود #دولت
@Notes_On_Liberty
@MostafaTajzadeh
