🔴 ایران در آستانه‌ی یک تحول پارادایمی

🔶 فاطمه گوارایی

▪️ یک ماه از شروع اعتراضات شهریور 1401 در واکنش به مرگ جانکاه مهسا امینی در بعد از بازداشت توسط گشت ارشاد می گذرد و ما وارد دومین ماه اعتراض شده ایم . در این یک ماه نزدیک به 200 تن از هم وطنان ما در اقصاء نقاط ایران در جریان این رشته اعتراضات جان خود را از دست داده اند و حکومت نیز با سرکوب و دستگیری های وسیع نشان داده که هسته سخت قدرت از هرگونه سیاست ورزی عاری است و دارندگان زور که با بحران فقدان مشروعیت بیش از پیش مواجه شده اند، تنها راهکارشان در مواجهه با بحرانهای فزاینده و اعتراضات مردم، اعمال خشونت سیاسی است.

🔸هر روز دهها یادداشت در داخل و خارج در باره این رشته اعتراضات ایران به نگارش در می اید و نویسندگان و تحلیل گران هر کدام وجوهی از این پدیده در حال رخداد را از زاویه دید خود به بحث و گفتگو می گذارند. هنوز این موج جریان دارد و مفاهیم و اشکال جدیدی را خلق می کند. اینکه آینده این تحولات چه خواهد شد بر هیچ تحلیل گری روشن نیست اما در رابطه با اکنون آن، بحث بسیار است.

▪️ به راستی بر این رشته از اعتراضات مردمی چه نامی می توان گذاشت شورش، خیزش، جنبش یا انقلاب ؟ هر چند که برای هریک از این وضعیت‌ها نیز دیدگاه‌ها و نظریه های مختلفی وجود دارد .

✅ انقلاب، جنبش‌های اجتماعی ، وضعیت انقلابی

🔸اگر انقلاب را جنبش اجتماعی توده‌ای که به فرایندهای عمده‌ی اصلاح یا دگرگونی اجتماعی می انجامد، بدانیم که با تغییرات اساسی در حکومت و ساختار اجتماعی یک کشور یا جامعه همراه است و جنبش‌های اجتماعی را نیز کنش‌های جمعی فراگیری که یا مطالبه محور یا به دنبال تسخیر قدرت سیاسی اند و معمولا از سه ویژگی مشترک هویت داشتن؛ جنبه اعتراضی و فراگیر بودن برخوردارند، می توانیم این نتیجه را بگیریم که برخی جنبشهای اجتماعی انقلابی اند، اما همه جنبش‌‌های اجتماعی الزاما با انقلاب‌‌ها همراه نیستند . ضمن آن که جنبش های اجتماعی و ایضا انقلاب از خیزش و شورش‌‌های ناگهانی، کور و خودانگیخته که معمولاً از اصلاح یا جبران ناخشنودیی خاص، یا تغییر فرد یا افرادی در دولت، یا خط‌مشی دولت فراتر نمی‌رود، نیز متمایزند و از درجه‌ای از هدفمندی، تداوم و سازماندهی به رغم سیالیت برخوردارند.

▪️ در رابطه با وضعیت انقلابی ما با دو نظریه عمده مواجهیم 1- دیدگاه‌هایی که معتقدند شرایط انقلابی در ایران فراهم شده و ایران وارد یک فاز انقلابی شده و در حال حاضر با یک وضعیت انقلابی مواجه است تا جایی که برخی تحلیل گران حتی از رویدادن و درحال وقوع بودن انقلاب نام می برند. 2- دیدگاههایی که اساسا به امتناع انقلاب در ایران اعتقاد دارند.

🔸واقعیت ان است که هر دوی این نظریات از توضیح دقیق و کامل آنچه که در ایران امروز می گذرد ناتوان هستند .هر یک از آنها دلایلی برای نقطه نظرات خود مطرح می نمایند که در نقطه مقابل دیگری است. به نظر می اید شکل رویداد اعتراضات در ایران در بعد از سالهای 1388 در بستر واقعیت نیازمند نظریه سومی است که بتواند آن را به درستی تبیین نماید و طیف های بیشتری را متقاعد سازد .

▪️ می دانیم: هیچ قاعده مسلمی وجود ندارد تا بگوید مشخصا تحولات اجتماعی / انقلابی چگونه خلق می شود. زیرا بر مجموعه ‌ی عام و گسترده ای دلالت دارد. هم چنین هیچ الگوی واحدی نیز وجود ندارد که بتواند سرمشق همه تحولات قرار گیرد.

🔸در سوی دیگر انقلابها پدیده ای غیر قابل محاسبه و غیر قابل پیش بینی اند و به نظر هم نمی رسد هیچ نوع رژیمی کاملا از انقلاب مصون باشد، اما اینکه در قرن 21 هنوز امکان انقلاب با استفاده از دستاوردهای قرن بیستمی وجود دارد یا خیر نامشخص است و نیازمند بازشناسی جامعه جوان ایران بوده که پتانسیل اعتراض و بسیج در آن بسیار زیاد است ...

@MostafaTajzadeh
متن کامل :

https://bit.ly/3f2MmfY
#انقلاب
#ایران_فردا
#مهسا_امینی
#فاطمه_گوارایی
#تحول_پارادایمی
#وضعیت_انقلابی
#زن_زندگی_آزادی

https://t.me/iranfardamag

🔴 ماهیتِ جنبشِ اعتراضی « زن، زندگی و آزادی »

🔶 مزدک دانشور

«کریس هارمن» در کتاب «انقلاب در قرن بیست‌و‌یکم» با تبیین گام‌به‌گام مسائل حاکم بر انقلاب‌ها، موانع دست‌یابی به دگرگونی و راه‌های برون‌رفت را تبیین کرده و با استناد به نمونه‌های عینی ایستادگی‌های برخاسته از توده‌ها، امید به زندگی بهتر در جهان آشفته کنونی را با تکرار و وقوع انقلاب‌های مردمی در عصر حاضر تاکید می‌کند.

مزدک دانشور مترجم کتاب «انقلاب در قرن بیست‌و‌یکم» نیز با توجه به چگونگی رویداد انقلابات و تغییر ساختارها و و عبور از وضعیت تسلیم و «سلطه‌جویی » طبقه حاکم و نقش توده ‌ها در به سرانجام رسیدن انقلاب‌ها با تکیه بر عنصر امید به تغییر، به ارزیابی ماهیت جنبش زن ، زندگی و ازادی پرداخته است.
🔹 🔹 🔹

✅با توجه به ترجمه شما بر کتاب «انقلاب در قرن بیست‌و‌یکم» ایا این اعتراضات را از سنخ اعتراضات انقلابی می دانید ؟ اگر بله به چه مفهوم و چگونه و اگر نه نیز به چه دلیل ؟ اساسا ماهیت این اعتراضات از نظر شما چیست؟

🔹 باید بگویم که این اعتراضات در حقیقت واکنشی به حاشیه کشاندن طبقات مختلف از فضای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است که در لحظه خاصی که می توان آن را پس از مرگ دلخراش مهسا (ژینا) امینی مشاهده کرد، بروز کرده است. این شکل از جنبشهای اعتراضی در ایران امروز تقریبا از 5 سال پیش شروع شده اند و ابتدا طبقات فرودست، حاشیه نشینان شهری و اکثرا مردان جوان به آن پیوستند. اما این جنبش به تدریج توانست طبقه متوسط تحصیلکرده و البته فقیرشده را به سمت خود جلب کند و از خرده جنبش های مطالباتی (چون بازنشستگان، فرهنگیان و پرستاران) نیرو بگیرد و به صورت دیالکتیکی به آن نیرو بدهد. مساله اصلی این جنبش از نظر من بر مبنای بازتوزیع سه مولفه قدرت سیاسی و ثروت اقتصادی و احترام اجتماعی بنا شده است و کوشندگان و شرکت کنندگان در آن برای برساختن ساز و کاری سیاسی-اقتصادی-اجتماعی بدیلی مبارزه می کنند که از معضلات نظام پیشین بری باشد. البته باید بگویم که هنوز نتوانسته اند به خواسته های سلبی خود جنبه های ایجابی بدهند. با این حال سه گانه شعار زن زندگی آزادی در بطن خود معنایی ایجابی دارد که نیاز به بحث جمعی و تدقیق بیشتر آماج ها و اهداف دارد.

▪️ پس در جواب به شما باید بگویم که به طور کلی این یک جنبش با سمت و سوهای انقلابی است زیرا می خواهد ساز و کار و نظم نوینی را به جای ساختار سیاسی-اقتصادی –اجتماعی پیشین خود محقق کند و نتوانسته است به این خواسته های خود را از طریق اصلاح ساختار فعلی برسد.

🔹این البته شرط کافی برای انقلاب نیست. هر انقلابی دو جانب دارد: حکومت شوندگان و حکومت کنندگان. در جانب حکومت شوندگان گفتیم که آماج ها و اهداف به خارج ساختار سیاسی فعلی فراروییده است و گفتیم که باید به سوالات زیادی از جمله در رقابت با اصلاح طلبان و یا نیروهای ارتجاعی خارج از سیستم (چون براندازان طرفدار بازگشت سلطنت) بپردازد و پاسخ های ایجابی بر روی میز بگذارد.

▪️ اما رفتار حکومت کنندگان در این شرایط نیز بسیار مهم است. بر اساس تقسیم بندی لنین- انقلابی بزرگ روس- حکومت ها بر سه اساس ساخت می یابند: مشروعیت سیاسی، توانمندی اقتصادی، نیروهای امنیتی و نظامی. می توان گفت که در 40 ساله اخیر از مشروعیت سیاسی نظام حاکم در ایران به شدت کاسته شده و ایده همراهی دین و دولت در میان باورمندان سابق به ایده های اسلام سیاسی نیز کمرنگ شده است. این روند را می توان در کنار گذاشتن بسیاری از چهره ها و سیاست مداران انقلابی پیشین و همچنین تغییر رتوریک حاکمان دید. دیگر اهداف و آماجی برای ساختار سیاسی باقی نمانده است و راهبران آن فقط تلاش می کنند با گفتمانهای ملی گرایانه و یا حتی توسعه طلبانه ارضی طرفدارانی بیابند. در یک کلام، سکولار شدن نه فقط در لایه های مخالفان و جداشدگان بلکه در میان حاکمان فعلی نیز رخ داده است و به جای استفاده از گفتمان اسلامی از گفتمان ملی گرایانه بهره می برند، پس می توان نتیجه گرفت که آن حکومتی که از اسلام انقلابی نیرو می گرفت دیگر به انتهای راه خود رسیده است.

🔹در زمینه توانایی اقتصادی، باید گفت که تقریبا از پایان دوران اصلاحات، نه فقط رشد اقتصادی در ایران با اختلال شدید روبه رو بوده بلکه اهداف این رشد اقتصادی محدود هم با غارت منابع و تخریب محیط زیست همراه بوده است. عقلانیت اقتصادی که تصور می شد در حاکمان باید موجود باشد، در دولتهای احمدی نژاد به بعد چنان در چنبره گروههای ذینفع قرار گرفته است که کارآمدی اقتصادی دولت معطوف به این بخشها شده است و منافع عمومی در اولویت قرار ندارد. از همین رو ما شاهد به حاشیه رانده شدن تقریبا 8 دهک از مردم ایران از اقتصاد رسمی هستیم...

متن کامل:
https://bit.ly/3tJjNZ3
@MostafaTajzadeh
#ایران_فردا
#مزدک_دانشور
#وضعیت_انقلابی
#زن_زندگی_آزادی
https://t.me/iranfardamag