فردای بهتر (مصطفی تاجزاده)
44.8K subscribers
10.9K photos
3.44K videos
520 files
29.6K links
✳️کانال تلگرامی «فردای بهتر» با منش اصلاح‌طلبانه با ارائه رویکردی تحلیلی تلاش دارد به گسترش دموکراسی و بسط چندصدایی در جامعه ایران به امید فردایی بهتر برای ایران و ایرانیان قدم بردارد.

اینستاگرام: https://instagram.com/seyed.mostafa.tajzade
Download Telegram
📝📝📝 دماگوژی یا عوام فریبی

#اصطلاح_شناسی

عوام‌فریبی آن است که شخصی به جای استدلال و اقامهٔ برهان برای اثبات یک عقیده، سعی می‌کند از راه تحریک احساسات و هیجان‌های جمعی و توسل به عواطف و جوّ حاکم، نوعی تصدیق جمعی نسبت به نتیجهٔ مطلوب خود به دست‌آورد، به شیوه‌ای که تک تک مردم چنین بیندیشند که آن‌ها با پذیرش عقیده، به نوعی یگانگی با گروه رسیده‌اند و این یگانگی به آن‌ها امنیت و قدرت می‌دهد و اگر کسی با عقیدهٔ جمع مخالفت کند، از آن روح امنیت و قدرت محروم خواهد شد.

در عوام‌فریبی، شخص گروه زیادی از مردم را مخاطب قرار داده، با بیاناتی هیجان‌آور و شورانگیز، احساسات و عواطف آنان را تحریک می‌کند و با تکیه بر همین شور و هیجان عوام، آن‌ها را نسبت به نتیجه و مدعای خود متقاعد می‌کند.
در عوام‌فریبی، گاه برای افزایش تأثیر روی تک‌تک افراد، از وسایل دیگری همچون برافراشتن پرچم‌ها، نواختن موسیقی مناسب کمک گرفته می‌شود.

شیوه غیرمستقیم، مبتنی بر تحریک عواطف مخاطبان در رابطه با استدلال نیست؛ بلکه در آن از شگردهای مختلف دیگری برای برانگیختن روحیه جمعی هر یک از افراد استفاده می‌شود. در این‌جا مخاطب، تک‌تک افرداند، نه توده مردم. مثلاً در یک کتاب یا مقاله، مطلب چنان به فرد تلقین می‌شود که می‌پندارد تمام کسانی که در راه رشد و پیشرفت می‌باشند، آن را پذیرفته‌اند و نپذیرفتن آن، جاماندن از کاروان دانش و پیشرفت است.

حربه اصلی عوام‌فریبی، این احساس درونی‌است که هر کس می‌خواهد مورد تحسین دیگران قرار گیرد و بر ارزش و احترامش افزوده شود. این احساس گاه باعث تمایل افراد به تشبه به افراد مشهور می‌شود. تهیه‌کنندگان تبلیغات و آگهی‌های تجاری از این روحیه حداکثر استفاده را می‌کنند؛ مانند پوستری که در آن شخصیت معروفی را در حال نوشیدن چای مخصوصی نشان می‌دهد. افزون بر این، سعی می‌شود میان کالای مورد تبلیغ و امور مورد علاقه مخاطب، ارتباط برقرار شود؛ بنابراین در تبلیغات تصویری، در ضمن تبلیغ یک کالا، صحنه‌هایی از طبیعت یا صحنه‌های مهیج ورزشی استفاده می‌شود.

عوام‌فریبی مخصوص تبلیغات نیست؛ بلکه به ویژه در جهان سیاست مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دماگوژی یا عوام فریبی، در سیستم سیاسی جدید بیشتر محصول کشورهای توسعه نیافته و به عبارت کمی قدیمی تر کشورهای جهان سوم می باشد. در این نوع جوامع، از آنجا که نهادهای مدنی دگردیسی تاریخی خود را طی نکرده و در مقابل دولت ضعیف هستند و از بسیج اجتماعی لازم برخوردار نیستند و به تبع آن مردم از فرهنگ سیاسی پایین برخودار بوده و علت بیشتر رویدادهای سیاسی و اجتماعی را نمی دانند، بدین خاطر عده ای از دولتمردان از این نقاط ضعف سوء استفاده کرده و مردم را در قالب مطلوب خود هدایت می نمایند. در این نوع حکومت ، دماگوژها با مطرح کردن یک عده از موضوعات خاص مانند مسائل مذهبی، قومی، نژادی و… که با احساسات مردم همبسته هستند، آنها را علیه کانون بخصوصی کانالیزه می نمایند. در زمان معاصر، به علت این که بیشتر دماگوژها از بعد ایدئولوژیک به قضایا نگاه می کنند، دوست دارند آنچه را که خود می پسندند؛ ببینند و نه آنطور که واقعاً هست و در نتیجه می خواهند این دیدگاه نادرست خود را به مردم نیز منتقل نمایند. در این نوع جوامع بیشتر قضایا از عینک ایدئولوژی نگریسته شده و «پیش داوری» سرلوحۀ آن را تشکیل می دهد. عوام فریب ها اگر در مقابل مشکلات داخلی کم بیاورند، برای انحراف افکار عمومی از توجه بدانها، دنبال عامل «خارجی» هستند تا مشکلات را به آن نسبت دهند، بنا بر این «توّهم توطئه» یکی از کارکردهای رایج در این نوع حکومت ها می باشد.

اکثر دماگوژها از درک واقعی مشکلات مردم عاجز هستند- زیرا همانطور که گفته شد از جنبۀ ایدئولوژیک به قضایا می نگرند- با این وجود خود را حلّال مشکلات مردم می دانند. آنها میل دارند خود مستقیماً با مردم تماس داشته باشند، بنابراین «روشنفکران» و «نخبگان اجتماعی» را دور زده و سعی دارند آنها را از حرکت های اجتماعی حذف نموده و احیاناً روشنفکران را سپر بلای خود سازند. در «دماگوژیسم» هر حرکتی از بالا به پایین و به حالت «دستوری» صادر می گردد. فرهنگ قالب بندی شده و کاملاً با سیاست آمیخته است، بنابر این از جوشش لازم برخوردار نیست. در این نوع سیستم، حکومتها سعی دارند حتی در امور خصوصی مردم دخالت کرده تا آن را مطابق با الگوی خاص خود در بیاورند.
🅾 @po_science
@MostafaTajzadeh
📝📝📝 پوپولیسم یا عوام گرایی

#اصطلاح_شناسی

عوام‌گرایی یا پوپولیسم (Populism) آموزه و روشی سیاسی است در طرفداری کردن یا طرفداری نشان دادن از حقوق و علایق مردم عامه در برابر گروه نخبه. در قرن بیستم بیشتر جنبش‌های «عامه‌گرا» با جنبش‌های آمریکای لاتین و هند شناخته می‌شد اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد این جنبش‌ها در کشورهای کانادا، ایتالیا، هلند، اسکاندیناوی ، ایران و ایالات متحده نیز درجاتی از موفقیت را به‌دست آورده است.

بزرگداشت مفهوم مردم (یا توده) تا حد مفهومی مقدس، و باور به اینکه هدف‌های سیاسی را می‌باید به خواست و نیروی مردم جدا از حزب‌ها و نهادهای موجود پیش برد. عوام‌گرایی خواست مردم را عین حق و اخلاق می‌داند و بر آن است که می‌باید میان مردم و حکومت رابطهٔ مستقیم وجود داشته باشد. هم چنین با ایمانی ساده فضایل مردم را در برابر منش فاسد طبقهٔ حاکم یا هر گروهی که موقعیت سیاسی و منزلت اجتماعی برتر داشته باشد قرار می‌دهد و می‌ستاید. یکی از ویژگی‌های عوام‌گرایی یافتن «توطئه‌های ضد مردمی» در هر جاست و این برداشت معمولاً به دشمنی‌های نژادی و قومی دامن می‌زند.

ویژگی کلی پوپولیسم

پوپولیسم دارای چند ویژگی کلی به شرح زیر است:

۱. جلب پشتیبانی مردم با توسل به وعده‌های کلی و مبهم، و معمولاً تحت کنترل رهبر فرهمند و شعارهای ضد امپریالیستی.

۲. پیشبرد اهداف سیاسی، مستقل از نهادها و احزاب موجود، با فراخوانی تودهٔ مردم به اعمال فشار مستقیم بر حکومت.

۳. بزرگداشت و تقدیس مردم یا خلق، با اعتقاد به اینکه هدف‌های سیاسی باید به اراده و نیروی مردم و جدا از احزاب یا سازمان‌های سیاسی پیش برود.

البته آیین و سنت سیاسی پوپولیستی، در هر کشوری شکل ویژه‌ای دارد. در نهضت‌های پوپولیستی، معمولاً ائتلافی آشکار یا ضمنی، میان طبقات مختلف با منافع متفاوت و گاه متعارض برقرار می‌شود. تداخل قشرهای گوناگون در این نهضت‌ها، به طور عمده ناشی از عدم تشکل طبقاتی و عدم وجود مرزبندی روشن طبقاتی است. پوپولیسم دارای مشخصات عوام فریبی، تقدیس شخص رهبر فرهمند، تعصب، تکیه بر توده‌های محروم، نداشتن ایدئولوژی مشخص، اصلاح طلبی، بورژوایی بودن و عناصری از ضدیت با امپریالیسم و ملی‌گرایی است. توسعه خواهی و پر و بال دادن به نیروهای وابسته به بازار داخلی و گاه آزادی‌های سندیکایی و دموکراتیک از خصلت‌های عمده دوران پوپولیسم است.

#علوم_سیاسی
#آموزش_سیاسی
#پوپولیسم

🅾️ @po_science
@MostafaTajzadeh