🌍کانال تخصصی روابط بین‌الملل

🔴 آیا #بحران_اقلیمی حقوق نسل‌های آینده را نقض می‌کند؟

✍🏻 برگردان: عرفان ثابتی

اگر بحران اقلیمی ناقض حقوق نسل‌های آینده باشد چه؟ سرانجام، به نظر می‌رسد که توجه افکار عمومی دارد به این پرسش اضطراری جلب می‌شود. ماه گذشته ۷ میلیون نفر در حدود ۲۰۰ کشور دنیا به خیابان‌ها ریختند تا در اعتراضات جوانان به بحران اقلیمی جهان شرکت کنند. جوانان سراسر دنیا می‌دانند که بارِ سنگین پیامدهای مصیبت‌بار بحران بوم‌شناختیِ کنونی بر دوش آن‌ها و نسل‌های بعدی خواهد افتاد ــ به‌ویژه نسل‌های متعلق به جوامعی که کمترین سهم را در انتشار #گازهای_گلخانه‌ای داشته‌اند.

#گرتا_تونبرگ، که «اعتراضش در مدرسه به بحران آب و هوا» جنبشی را پدید آورد، اغلب از طرف کسانی حرف می‌زند که هنوز به دنیا نیامده‌اند. او در ۲۳ سپتامبر در سخنرانی خود در اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در منهتن بزرگسالانِ حاضر در جلسه را به خاطر ترجیح دادن پول به اخلاق محکوم کرد و با لحنی سرزنش‌آمیز گفت که آن‌ها به جای مواجهه با واقعیت‌های بی‌چون‌وچرای علمی، «افسانه‌های رشد اقتصادی ابدی» را باور کرده‌اند. او گفت: «جوانان دارند به خیانت شما پی می‌برند. چشم همه‌ی نسل‌های آینده به شما دوخته شده است. و من به شما می‌گویم که اگر در حقِ ما کوتاهی کنید هرگز شما را نخواهیم بخشید.»

همان روز تونبرگ و ۱۵ جوان دیگر از کشورهایی مثل تونس، جزایر مارشال و برزیل شکایتی حقوقی درباره‌ی بحران اقلیمی را به سازمان ملل تقدیم کردند. یکی از این شاکیان، الکساندریا ویلاسینیور، نوجوان ۱۴ ساله‌ی نیویورکی، گفت: «انفعال رهبران دنیا حقوق ما را نقض می‌کند.»

این دقیقاً همان شکایتی است که بعضی از جوانانِ نگران از سال ۲۰۱۵ تا کنون در محاکم حقوقی آمریکا مطرح کرده‌اند. در آن زمان، هفت شاکی جوان، که هنوز به سن رأی دادن نرسیده بودند، در دادگاه ایالتی پنسیلوانیا از تام وولف، فرماندار این ایالت، و سازمان‌های گوناگون ایالتی شکایت کردند. شاکیان ادعا کردند که متهمان به تعهدات خود در زمینه‌ی کنترل دی اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای عمل نکرده‌اند، در حالی که به عنوان امنای مردم موظف به این کار بودند. به تعبیر وکلا، این ایالت از مسئولیت خود در زمینه‌ی «حفظ و نگهداری منابع طبیعیِ عمومی، از جمله هوا، به نفع نسل‌های فعلی و بعدی» شانه خالی کرده است.

هر چند این شکایت سرانجام رد شد اما شکایت مشابهی در ایالت اورگان مطرح شده که موفقیت‌آمیزتر بوده است. در پرونده‌ی «جولیانا علیه ایالات متحده‌ی آمریکا»، ۲۱ شاکی از دولت فدرال به علت نقض حقوق قانونیِ خود و نسل‌های آینده شکایت کرده‌اند. این شاکیان، که ۱۱ تا ۲۲ ساله هستند، مسئولان دولت فدرال و مدیران صنعت نفت را متهم می‌کنند که هر چند شواهد دهه‌ها‌ی اخیر نشان داده است که دی اکسید کربن ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی به بی‌ثباتیِ محیط زیست می‌انجامد، آگاهانه نظام ملی انرژی‌ای را به وجود آورده‌اند که عامل تغییرات اقلیمی است. شاکیان می‌گویند که مسئولان نه تنها بازیگران بد را کنترل و مهار نکرده‌اند بلکه فعالانه اقدامات آن‌ها را تسهیل، و در نتیجه حق قانونی زندگی، آزادی و مالکیت شهروندان را نقض کرده‌اند و منابع عمومی مهم را نیز به خطر انداخته‌اند.

در این پرونده صریحاً از «نسل‌های آینده» نام برده می‌شود؛ نمایندگی این نسل‌ها را «قیّم» آن‌ها، جیمز هنسِن، فعال و دانشمند عضو ناسا، بر عهده دارد که نوه‌اش یکی از شاکیان این پرونده است. دولت فدرال شکایت را وارد نمی‌دانست و ادعا می‌کرد که نارضایی‌های مطرح شده بیش از حد کلی است اما استدلال‌های دولت رد شد. آن آیکِن، قاضی دادگاه بخش، نوشت: «من تردید ندارم که حق دسترسی به آب و هوای مناسب برای ادامه‌ی حیات یکی از حقوق اساسیِ جامعه‌ی آزاد و بسامان است.» آیکن با اشاره به این که این پرونده به واقعی بودن یا نبودن نابودی آب و هوا ربط ندارد («از نظر این لایحه، این واقعیت‌ها مسلّم است») افزود: «دادگاه‌های فدرال اغلب در عرصه‌ی حقوق زیست‌محیطی محتاط و بیش از حد خوددار بوده‌اند و این امر به ضرر دنیا تمام شده است.» اگر شکایت کودکان پیش برود، اولین دفعه‌ای خواهد بود که دولت فدرال در دادگاه با این اتهام مواجه شده است که سیاست‌های اقلیمی‌اش حقوق قانونیِ شهروندان را نقض کرده است.

🔗 https://www.theguardian.com/environment/2019/oct/01/bad-ancestors-climate-crisis-democracy

🔷 متن کامل فارسی:

🔗 https://telegra.ph/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%82%D8%B6-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF-01-04

the Guardian

Bad ancestors: does the climate crisis violate the rights of those yet to be born?

The long read: Our environmental vandalism has made urgent the question of ethical responsibilities across decades and centuries

653 views13:40