اخلاق و عرفان (۱): تقوا
پرتو نور برنامه شماره ۱۵۶۰. تقوا (خویشتنداری) شالوده عمارت اخلاق در اسلام است. تقوا فضیلتی در کنار سایر فضایل اخلاقی نیست، بلکه متکای همه فضایل است. بنا بر قرآن کریم، معیار سنجش آدمیان در نزد خدا تقواست، به گونه‌ای که هر کس تقوای بیشتری داشته باشد، در چشم خدا عزیزتر است، یعنی ظرفیت بیشتری برای تجلی خدا دارد. پیام مهم این حکمت اینست که وقتی می‌‌خواهید مرتبه و منزلت خود را بسنجید، به مدرک و مرکب و مسکن و مال خود نگاه نکنید. به رنگ پوست و تبار و ملیت خود نظر نکنید. اینها هیچ کدام میزان خداپسندی برای خود‌سنجی نیستند. میزان خداپسند تقواست. بر خلاف تصور رایج، تقوا ناظر به محتوای شخصیت آدمی است نه داشتن مشتی عقاید دینی و یا انبانی از اعمال عبادی و پیرایه‌های شرعی. در این برنامه به بررسی این موضوعات میپردازیم: ۱) تقوا چیست؟ ۲) تقوا چه فایده و سودی دارد؟ ۳) نسبت تقوا و زهد چیست ۴) آیا فقط یک مسلمان میتواند با تقوا باشد، یا اینکه یک غیر مسلمان و حتی غیر دیندار هم میتواند متقی باشد؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۵۶۰. تقوا (خویشتنداری) شالوده عمارت اخلاق در اسلام است. تقوا فضیلتی در کنار سایر فضایل اخلاقی نیست، بلکه متکای همه فضایل است. بنا بر قرآن کریم، معیار سنجش آدمیان در نزد خدا تقواست، به گونه‌ای که هر کس تقوای بیشتری داشته باشد، در چشم خدا عزیزتر است، یعنی ظرفیت بیشتری برای تجلی خدا دارد. پیام مهم این حکمت اینست که وقتی می‌‌خواهید مرتبه و منزلت خود را بسنجید، به مدرک و مرکب و مسکن و مال خود نگاه نکنید. به رنگ پوست و تبار و ملیت خود نظر نکنید. اینها هیچ کدام میزان خداپسندی برای خود‌سنجی نیستند. میزان خداپسند تقواست. بر خلاف تصور رایج، تقوا ناظر به محتوای شخصیت آدمی است نه داشتن مشتی عقاید دینی و یا انبانی از اعمال عبادی و پیرایه‌های شرعی. در این برنامه به بررسی این موضوعات میپردازیم: ۱) تقوا چیست؟ ۲) تقوا چه فایده و سودی دارد؟ ۳) نسبت تقوا و زهد چیست ۴) آیا فقط یک مسلمان میتواند با تقوا باشد، یا اینکه یک غیر مسلمان و حتی غیر دیندار هم میتواند متقی باشد؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق صالحان (۱)
پرتو نور برنامه شماره ۳۷۲. پاره‌ای از ما آدمیان ضعف اخلاقی و نقصان شخصیتی فراوان داریم اما بجای پرداختن به خود، گریبان دیگران را میگیریم و بدنبال کشف نقصان‌های آنان میرویم. اما انسانهای صالح و پارسا ذره‌بین را بر روی خود میگیرند تا کمبود‌های خود را شناسائی کنند. از همین رو هیچگاه با کجی‌ها و کاستی‌های خود مماشات نمی‌‌کنند. صالحان و پارسایان به نیکی می‌‌دانند که هر زشتی و پلیدی (همچون حسادت، کینه‌ورزی، ریا‌کاری) یک خار وجودی هستند که هم می‌‌گزند و آسیب میرسانند، و هم رشته‌های دوستی بین آدمیان را پاره میکنند. در این برنامه به بررسی دو خار وجودی و زشتی اخلاقی میپردازیم: خودبینی و عیب‌جوئی.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۳۷۲. پاره‌ای از ما آدمیان ضعف اخلاقی و نقصان شخصیتی فراوان داریم اما بجای پرداختن به خود، گریبان دیگران را میگیریم و بدنبال کشف نقصان‌های آنان میرویم. اما انسانهای صالح و پارسا ذره‌بین را بر روی خود میگیرند تا کمبود‌های خود را شناسائی کنند. از همین رو هیچگاه با کجی‌ها و کاستی‌های خود مماشات نمی‌‌کنند. صالحان و پارسایان به نیکی می‌‌دانند که هر زشتی و پلیدی (همچون حسادت، کینه‌ورزی، ریا‌کاری) یک خار وجودی هستند که هم می‌‌گزند و آسیب میرسانند، و هم رشته‌های دوستی بین آدمیان را پاره میکنند. در این برنامه به بررسی دو خار وجودی و زشتی اخلاقی میپردازیم: خودبینی و عیب‌جوئی.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق صالحان (۲)
پرتو نور برنامه شماره ۳۷۳. آموزگاران دینی تعلیم داده‌اند که شرط پارسایی و حیات سالم معنوی این است که آدمی نسبت به کجی‌ها و زشتی‌های خودش – هرچند کوچک- بی اعتنا نباشد. چرا که اگر از آن کجی‌های اندک غفلت کرد، آنها بتدریج قوت گرفته و رشد میکنند تا سرانجام به خصلت نا‌پسند شخصیتی تبدیل میشوند. از همین رو امام علی (ع) فرمود: “بدترین گناه، گناهی است که انجام دهنده اش آنرا سبک بشمارد”. در این برنامه به بررسی دو خار وجودی و زشتی اخلاقی دیگر میپردازیم: نفاق و دشنام‌گوئی.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۳۷۳. آموزگاران دینی تعلیم داده‌اند که شرط پارسایی و حیات سالم معنوی این است که آدمی نسبت به کجی‌ها و زشتی‌های خودش – هرچند کوچک- بی اعتنا نباشد. چرا که اگر از آن کجی‌های اندک غفلت کرد، آنها بتدریج قوت گرفته و رشد میکنند تا سرانجام به خصلت نا‌پسند شخصیتی تبدیل میشوند. از همین رو امام علی (ع) فرمود: “بدترین گناه، گناهی است که انجام دهنده اش آنرا سبک بشمارد”. در این برنامه به بررسی دو خار وجودی و زشتی اخلاقی دیگر میپردازیم: نفاق و دشنام‌گوئی.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
علل و زمینه‌هاى رشد بی‌اخلاقى
پرتو نور برنامه شماره ۱۵۶۱. این برنامه گفتگویی است پیرامون زوال اخلاق و به این پرسش‌ها میپردازیم: ۱) اخلاقیات انسانی یعنی چه؟ ۲) آیا اخلاق در سرشت انسان نهفته است یا اکتسابی است؟ ۳) چه عواملی حس اخلاقی انسان را ضعیف میکنند؟ ۴) چرا برخی انسانها گرایش به بی اخلاقی دارند؟ ۵) آیا بی اخلاقی در نظام‌های استبدادی بیشتر از نظام‌های دمکراتیک رشد میکند؟ ۶) جامعه چگونه میتواند به اخلاق‌مداری مردم مدد برساند؟ ۷) قرآن کریم چه هشدار‌هایی در باره بی اخلاقی می‌‌دهد؟
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۵۶۱. این برنامه گفتگویی است پیرامون زوال اخلاق و به این پرسش‌ها میپردازیم: ۱) اخلاقیات انسانی یعنی چه؟ ۲) آیا اخلاق در سرشت انسان نهفته است یا اکتسابی است؟ ۳) چه عواملی حس اخلاقی انسان را ضعیف میکنند؟ ۴) چرا برخی انسانها گرایش به بی اخلاقی دارند؟ ۵) آیا بی اخلاقی در نظام‌های استبدادی بیشتر از نظام‌های دمکراتیک رشد میکند؟ ۶) جامعه چگونه میتواند به اخلاق‌مداری مردم مدد برساند؟ ۷) قرآن کریم چه هشدار‌هایی در باره بی اخلاقی می‌‌دهد؟
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
صبر چیست؟ صبور کیست؟ (۱)
پرتو نور برنامه شماره ۵۶۶. صبر یکی از فضیلتهای برجسته اخلاقی است که در زندگی روزمره نقش بسیار مهم و کارکردهای گوناگونی دارد. از همین روست که صبر بسیار مورد توجه آموزگاران دینی و عارفان ما بوده است. متون دینی و عرفانی ما گنجینه ای هستند از تأملات و حکمتهای ناب در باره صبر. معنای صبر چیست؟ ماهیت صبر چیست؟ صبر در چه جاهایی در زندگی روزمرّه کاربرد پیدا میکند؟ در این برنامه به بررسی این پرسش‌ها بویژه در پرتو آموزه‌های مولانا در مثنوی شریف میپردازیم.
#حمید_انتظام #مولانا #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۵۶۶. صبر یکی از فضیلتهای برجسته اخلاقی است که در زندگی روزمره نقش بسیار مهم و کارکردهای گوناگونی دارد. از همین روست که صبر بسیار مورد توجه آموزگاران دینی و عارفان ما بوده است. متون دینی و عرفانی ما گنجینه ای هستند از تأملات و حکمتهای ناب در باره صبر. معنای صبر چیست؟ ماهیت صبر چیست؟ صبر در چه جاهایی در زندگی روزمرّه کاربرد پیدا میکند؟ در این برنامه به بررسی این پرسش‌ها بویژه در پرتو آموزه‌های مولانا در مثنوی شریف میپردازیم.
#حمید_انتظام #مولانا #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
صبر چیست؟ صبور کیست؟ (۲)
پرتو نور برنامه شماره ۵۶۷. صبر یک نیرو یا ظرفیت روحی-روانی است که در مواضع مختلفی در زندگی روزمرّه بکار می‌‌آید. از همین رو صبر اقسام و انواع دارد، و رنگهای مختلفی به خود می‌گیرد. به بیان دیگر، به تناسب امری که صبر بدآن تعلق می‌گیرد، بر روی صبر نام متفاوتی گذاشته میشود. برای مثال، صبر کردن بر شهوت جنسی را “عفّت” ، و صبوری در میدان نبرد را “شجاعت” می‌نامند. اما در هر دو مورد صبر است که به اقتضای موقیعت، نام خاصی بر آن گذاشته میشود. در این برنامه انواع و اقسام صبر را بررسی میکنیم.
#حمید_انتظام #مولانا #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۵۶۷. صبر یک نیرو یا ظرفیت روحی-روانی است که در مواضع مختلفی در زندگی روزمرّه بکار می‌‌آید. از همین رو صبر اقسام و انواع دارد، و رنگهای مختلفی به خود می‌گیرد. به بیان دیگر، به تناسب امری که صبر بدآن تعلق می‌گیرد، بر روی صبر نام متفاوتی گذاشته میشود. برای مثال، صبر کردن بر شهوت جنسی را “عفّت” ، و صبوری در میدان نبرد را “شجاعت” می‌نامند. اما در هر دو مورد صبر است که به اقتضای موقیعت، نام خاصی بر آن گذاشته میشود. در این برنامه انواع و اقسام صبر را بررسی میکنیم.
#حمید_انتظام #مولانا #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
بد گمانی و آفاتش
پرتو نور برنامه شماره ۹۶۶. ظن و بد گمانی یک ناهنجاری شایع در فرهنگ ماست. بسیاری از سوء تعبیرها و اختلافات در روابط خانوادگی و حرفه‌ای ناشی از همین ناهنجاری است. این برنامه گفتگویی است پیرامون ظن و بد گمانی. ظن در لغت یعنی چه؟ پیامدهای روانی منفی بد گمانی کدامند؟ قرآن کریم در باره ظن چه می‌گوید؟ چگونه میتوان سؤ‌ظن و بد گمانی را درمان کرد؟
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۹۶۶. ظن و بد گمانی یک ناهنجاری شایع در فرهنگ ماست. بسیاری از سوء تعبیرها و اختلافات در روابط خانوادگی و حرفه‌ای ناشی از همین ناهنجاری است. این برنامه گفتگویی است پیرامون ظن و بد گمانی. ظن در لغت یعنی چه؟ پیامدهای روانی منفی بد گمانی کدامند؟ قرآن کریم در باره ظن چه می‌گوید؟ چگونه میتوان سؤ‌ظن و بد گمانی را درمان کرد؟
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
حکایتهای پارسایان
پرتو نور برنامه شماره ۶۷۰. پارسایی (تقوا) برترین و بالاترین ارزش در دستگاه اخلاق اسلامی است، تا جائیکه قرآن کریم آنرا معیار برتری انسانها در نگاه خداوند معرفی میکند. بواسطه همین تأکیدات قرآنی، از همان ابتدا برای مسلمانان پارسایی یک ایده‌آل تلقی می‌‌شد. پارسایان برای مردم سرمشق زندگی بودند. از همین رو، تجارب و آموزش‌های پارسایان برای ما باید بسیار مهم و شنیدنی باشد. در این برنامه با تجارب و آموزه‌های پاره ای از پارسایان مشهور جهان اسلام که در قالب حکایات و کلمات قصار بر جای مانده، آشنا می‌‌شویم (همچون ابو سعید ابی الخیر، ابوبکر شبلی، امام احمد حنبل، حسن بصری، ابراهیم ادهم و شیخ ابوالحسن خرقانی).
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۶۷۰. پارسایی (تقوا) برترین و بالاترین ارزش در دستگاه اخلاق اسلامی است، تا جائیکه قرآن کریم آنرا معیار برتری انسانها در نگاه خداوند معرفی میکند. بواسطه همین تأکیدات قرآنی، از همان ابتدا برای مسلمانان پارسایی یک ایده‌آل تلقی می‌‌شد. پارسایان برای مردم سرمشق زندگی بودند. از همین رو، تجارب و آموزش‌های پارسایان برای ما باید بسیار مهم و شنیدنی باشد. در این برنامه با تجارب و آموزه‌های پاره ای از پارسایان مشهور جهان اسلام که در قالب حکایات و کلمات قصار بر جای مانده، آشنا می‌‌شویم (همچون ابو سعید ابی الخیر، ابوبکر شبلی، امام احمد حنبل، حسن بصری، ابراهیم ادهم و شیخ ابوالحسن خرقانی).
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق در کلام پیامبر (۱)
پرتو نور برنامه شماره ۱۰۶۳. جهان مدرن بر قانون‌مداری استوار است، و قانون یک مکانیسم موثر در تنظیم مناسبات انسانی است. اما واقع امر این‌است که قانون مرز‌هایی دارد و نمیتوان همه جنبه‌های زندگی فردی و جمعی را در زیر چتر قانون برد. از آنجا به بعد منطقه اخلاق است. پیامبر بزرگوار اسلام یکی از ارکان رسالت خود را “ترویج اخلاق پسندیده” معرفی میکند. در نگاه پیامبر، مسلمانی یعنی اخلاق – مداری. در این برنامه پاره‌ای از سفارشات اخلاقی پیامبر به یکی از سفیرانش را بررسی میکنیم، از جمله تقوا ، وفای به عهد و راستگویی.
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۰۶۳. جهان مدرن بر قانون‌مداری استوار است، و قانون یک مکانیسم موثر در تنظیم مناسبات انسانی است. اما واقع امر این‌است که قانون مرز‌هایی دارد و نمیتوان همه جنبه‌های زندگی فردی و جمعی را در زیر چتر قانون برد. از آنجا به بعد منطقه اخلاق است. پیامبر بزرگوار اسلام یکی از ارکان رسالت خود را “ترویج اخلاق پسندیده” معرفی میکند. در نگاه پیامبر، مسلمانی یعنی اخلاق – مداری. در این برنامه پاره‌ای از سفارشات اخلاقی پیامبر به یکی از سفیرانش را بررسی میکنیم، از جمله تقوا ، وفای به عهد و راستگویی.
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق در کلام پیامبر (۲)
پرتو نور برنامه شماره ۱۰۶۴. آموزش اخلاق یکی از ارکان اصلی دعوت پیامبر اسلام بود، از همین رو میتوان جامعه پیامبر پسند را یک جامعه اخلاقی دانست. اما شوربختانه اسلام رایج در بین ما مسلمانان چندان رنگ و بوی اخلاقی ندارد. در بخش نخست این برنامه به تشریح پاره‌ای از سفارشات اخلاقی پیامبر پرداختیم (تقوا ، وفای به عهد و راستگویی). در این برنامه چند سفارش اخلاقی دیگر پیامبر را بررسی میکنیم: امانتداری، خوداری از خیانت، رعایت ادب و عفت در گفتار، افشاندن سلام، و فرو خوردن خشم.
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۰۶۴. آموزش اخلاق یکی از ارکان اصلی دعوت پیامبر اسلام بود، از همین رو میتوان جامعه پیامبر پسند را یک جامعه اخلاقی دانست. اما شوربختانه اسلام رایج در بین ما مسلمانان چندان رنگ و بوی اخلاقی ندارد. در بخش نخست این برنامه به تشریح پاره‌ای از سفارشات اخلاقی پیامبر پرداختیم (تقوا ، وفای به عهد و راستگویی). در این برنامه چند سفارش اخلاقی دیگر پیامبر را بررسی میکنیم: امانتداری، خوداری از خیانت، رعایت ادب و عفت در گفتار، افشاندن سلام، و فرو خوردن خشم.
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
شادی و لوازم آن
پرتو نور برنامه شماره ۱۶۶۱. شادی یکی از نیازهای اساسی روحی-روانی انسان است، بگونه‌ای که غالب تلاش روزمره ما معطوف به کسب و ازدیاد آن است. در عین حال مناقشات فراوانی پیرامون شادی در بین صاحبنظران وجود دارد. این برنامه گفتگویی است پیرامون شادی و به این پرسش‌ها میپردازیم: ۱) چرا یک تعریف دقیق و موردِ اجماع از شادی وجود ندارد، در حالی که ما همگی شادی را تجربه کرده‌ایم و شناختی اجمالی از آن داریم؟ ۲) زندگانی شادمانه چه ویژه‌گیهایی دارد؟ ۳) منبع اصلی شادی کجاست؟ در بیرون یا درون انسان؟ ۴) قرآن کریم شادی را چگونه تصویر میکند؟ ۵) آیا شادی همان لَهو و لَعِب است که قرآن آنرا مذموم می‌‌شمارد؟ ۶) رابطه شادی با ایمان و دین ورزی چیست؟ آیا انسانهای با ایمان شادترند؟ ۷) آیا شادی در جهان مدرن کاهش یافته است؟
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۶۶۱. شادی یکی از نیازهای اساسی روحی-روانی انسان است، بگونه‌ای که غالب تلاش روزمره ما معطوف به کسب و ازدیاد آن است. در عین حال مناقشات فراوانی پیرامون شادی در بین صاحبنظران وجود دارد. این برنامه گفتگویی است پیرامون شادی و به این پرسش‌ها میپردازیم: ۱) چرا یک تعریف دقیق و موردِ اجماع از شادی وجود ندارد، در حالی که ما همگی شادی را تجربه کرده‌ایم و شناختی اجمالی از آن داریم؟ ۲) زندگانی شادمانه چه ویژه‌گیهایی دارد؟ ۳) منبع اصلی شادی کجاست؟ در بیرون یا درون انسان؟ ۴) قرآن کریم شادی را چگونه تصویر میکند؟ ۵) آیا شادی همان لَهو و لَعِب است که قرآن آنرا مذموم می‌‌شمارد؟ ۶) رابطه شادی با ایمان و دین ورزی چیست؟ آیا انسانهای با ایمان شادترند؟ ۷) آیا شادی در جهان مدرن کاهش یافته است؟
#حمید_انتظام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق و عرفان (۲): فضیلت شُکر
پرتو نور برنامه شماره ۱۷۶۰. شُکر یکی از فضیلتهای بسیار مهم در مکاتب دینی و عرفانی است. بسیاری تصورِ نادرستی از این فضیلت دارند، و می‌‌پندارند که شُکر “پرداختِ بِدهی” به خداوند است بابتِ اِعطای نعمت. از همین رو وقتی نعمتی دریافت میکنند، زبان را می‌‌جنبانند و “الهی شُکر” می‌‌گویند، و نامش را شُکر می‌‌گذارند. این نگرش به شُکر ناشی از یک تلقی ویژه از رابطهٔ انسان با خداوند بصورت یک “معامله” است. گویی ما با خداوند داد و سِتد میکنیم؛ او چیزی به ما می‌‌دهد و در برابر ما شُکر او را می‌‌گوئیم. اما در قرآن کریم شُکر نه یک “معامله” با خداوند است، و نه یک امرِ تشریفاتی که با جنبانیدنِ زبان و بیانِ الفاظی چون “الهی شُکر” تحقق پیدا کند. در این برنامه با استفاده از آیات قرآن کریم و آموزه‌های عارفان و حکیمان مسلمان به طرحِ پاره‌ای زوایای نیمه پنهانِ شُکر میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۷۶۰. شُکر یکی از فضیلتهای بسیار مهم در مکاتب دینی و عرفانی است. بسیاری تصورِ نادرستی از این فضیلت دارند، و می‌‌پندارند که شُکر “پرداختِ بِدهی” به خداوند است بابتِ اِعطای نعمت. از همین رو وقتی نعمتی دریافت میکنند، زبان را می‌‌جنبانند و “الهی شُکر” می‌‌گویند، و نامش را شُکر می‌‌گذارند. این نگرش به شُکر ناشی از یک تلقی ویژه از رابطهٔ انسان با خداوند بصورت یک “معامله” است. گویی ما با خداوند داد و سِتد میکنیم؛ او چیزی به ما می‌‌دهد و در برابر ما شُکر او را می‌‌گوئیم. اما در قرآن کریم شُکر نه یک “معامله” با خداوند است، و نه یک امرِ تشریفاتی که با جنبانیدنِ زبان و بیانِ الفاظی چون “الهی شُکر” تحقق پیدا کند. در این برنامه با استفاده از آیات قرآن کریم و آموزه‌های عارفان و حکیمان مسلمان به طرحِ پاره‌ای زوایای نیمه پنهانِ شُکر میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق و عرفان (۵): فضیلتِ صبر
پرتو نور برنامه شماره ۱۷۶۳. صبر فضیلتی است که نه تنها در سلوک معنوی، بلکه در زندگی روزمره نیز کاربرد فراوانی دارد. در این برنامه به بررسی این پرسش‌ها میپردازیم: ۱) صبر یعنی چه؟ ۲) قرآن کریم در باره صبر چه آموزه‌هایی دارد؟ ۳) ماهیت و حقیقت صبر چیست؟ ۴) سالکِ معنوی در چه مواضعی نیاز به صبر دارد؟ ۵) صبر در چه صورت‌ها و جامه‌هایی خود را آشکار میکند؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۷۶۳. صبر فضیلتی است که نه تنها در سلوک معنوی، بلکه در زندگی روزمره نیز کاربرد فراوانی دارد. در این برنامه به بررسی این پرسش‌ها میپردازیم: ۱) صبر یعنی چه؟ ۲) قرآن کریم در باره صبر چه آموزه‌هایی دارد؟ ۳) ماهیت و حقیقت صبر چیست؟ ۴) سالکِ معنوی در چه مواضعی نیاز به صبر دارد؟ ۵) صبر در چه صورت‌ها و جامه‌هایی خود را آشکار میکند؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق و عرفان (۳): فضلیتِ تواضع
پرتو نور برنامه شماره ۱۷۶۱. در همه سنت‌های دینی و عرفانی، تواضع یک فضیلتِ بنیادین است، از این حیث که پیشرفتِ معنوی بدون کسبِ این فضیلتِ مُیسر نیست. تواضع فرزندِ خود شناسی است. هنگامی که شخص از کوچکی خود در نسبت با بیکرانگیِ هستی آگاه شد، این آگاهی وی را متواضع خواهد کرد. تواضع در چنین بسترِ وجودی رویش و پرورش میکند، و سپس کثیری فضیلتهای دیگر را تغذیه و تقویت خواهد کرد. در این برنامه به این پرسش‌ها میپردازیم: تواضع یعنی چه؟ آیا علوم تجربی انسان را متواضع یا متکبر میکنند؟ میوه‌ها و ثمراتِ تواضع کدامند؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۷۶۱. در همه سنت‌های دینی و عرفانی، تواضع یک فضیلتِ بنیادین است، از این حیث که پیشرفتِ معنوی بدون کسبِ این فضیلتِ مُیسر نیست. تواضع فرزندِ خود شناسی است. هنگامی که شخص از کوچکی خود در نسبت با بیکرانگیِ هستی آگاه شد، این آگاهی وی را متواضع خواهد کرد. تواضع در چنین بسترِ وجودی رویش و پرورش میکند، و سپس کثیری فضیلتهای دیگر را تغذیه و تقویت خواهد کرد. در این برنامه به این پرسش‌ها میپردازیم: تواضع یعنی چه؟ آیا علوم تجربی انسان را متواضع یا متکبر میکنند؟ میوه‌ها و ثمراتِ تواضع کدامند؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
عدالت به روایتِ قرآن
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۱. عدالت یکی از فضیلتهای اخلاقی برجسته در همهٔ فرهنگهای بشری است. این فضیلت ریشه در نیازهای اساسی نوع بشر دارد، همچون تعادل و توازن، صلح و امنیت. از همین رو قرآن کریم عدالت را یکی از محورهای بعثتِ پیامبران معرفی میکند. اما شوربختانه عدالت در بینِ مسلمانان مَغفول و مَهجور است، و کمترین نقشی در ساختارِ حقیقی و حقوقی جوامعِ اسلامی ندارد. عدالت آبشخور‌هایی دارد، و با پاره‌ای فضایلِ دیگر ارتباطِ تنگاتنگ دارد، منجمله صدق، حق و میزان. لذا عدالت مورد نظر قرآن نسبتی با صدق، نسبتی با حق، و نسبتی با استفاده از میزان برای داوری دارد. در این برنامه به بررسی آبشخورها و برخی مصادیقِ عدالت در قرآن کریم میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق #قرآن
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۱. عدالت یکی از فضیلتهای اخلاقی برجسته در همهٔ فرهنگهای بشری است. این فضیلت ریشه در نیازهای اساسی نوع بشر دارد، همچون تعادل و توازن، صلح و امنیت. از همین رو قرآن کریم عدالت را یکی از محورهای بعثتِ پیامبران معرفی میکند. اما شوربختانه عدالت در بینِ مسلمانان مَغفول و مَهجور است، و کمترین نقشی در ساختارِ حقیقی و حقوقی جوامعِ اسلامی ندارد. عدالت آبشخور‌هایی دارد، و با پاره‌ای فضایلِ دیگر ارتباطِ تنگاتنگ دارد، منجمله صدق، حق و میزان. لذا عدالت مورد نظر قرآن نسبتی با صدق، نسبتی با حق، و نسبتی با استفاده از میزان برای داوری دارد. در این برنامه به بررسی آبشخورها و برخی مصادیقِ عدالت در قرآن کریم میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق #قرآن
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق و عرفان (۶) فضیلت قناعت
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۴. قناعت در نزدِ پیشینیانِ ما فضیلتِ مهمی تلقی می‌‌شد. حکیمِ فرزانه ما سعدی بابِ سومِ گُلستان را به فضیلتِ قناعت اختصاص داد. همه مکاتب دینی و عرفانی نیز قناعت را یکی از لوازمِ پیشرفتِ معنوی معرفی میکنند. البته جهان مدرن با قناعت بر سرِ مهر نیست و آنرا بر نمی‌‌تابد. در این برنامه با استفاده از آموزه‌های پیشوایان دین و عارفان به بررسی این فضیلت میپردازیم: قناعت یعنی چه؟ چرا قناعت در جهان مدرن فراموش شده است؟ میوه‌های مطلوب و ثمراتِ قناعت چیست؟ آیا قناعت با همت و تلاش برای پیشرفت در زندگی منافات دارد؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۴. قناعت در نزدِ پیشینیانِ ما فضیلتِ مهمی تلقی می‌‌شد. حکیمِ فرزانه ما سعدی بابِ سومِ گُلستان را به فضیلتِ قناعت اختصاص داد. همه مکاتب دینی و عرفانی نیز قناعت را یکی از لوازمِ پیشرفتِ معنوی معرفی میکنند. البته جهان مدرن با قناعت بر سرِ مهر نیست و آنرا بر نمی‌‌تابد. در این برنامه با استفاده از آموزه‌های پیشوایان دین و عارفان به بررسی این فضیلت میپردازیم: قناعت یعنی چه؟ چرا قناعت در جهان مدرن فراموش شده است؟ میوه‌های مطلوب و ثمراتِ قناعت چیست؟ آیا قناعت با همت و تلاش برای پیشرفت در زندگی منافات دارد؟
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
شعبه‌های خودخواهی
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۱. “اصلاح نفس” یکی از مُقوّماتِ سلوک معنوی و عرفانی است، و مهمترین رُکن آن، درمانِ خودخواهی (خودبینی) است. خودبینی در اصل یک تصورِ خاص از موقعیت و وضعیتِ “خویشتن” است که وفقِ آن، فرد خود را مرکزِ ثقلِ عالَم می‌‌پندارد؛ خود را به سانِ “خط کش” می‌‌بیند، به ترتیبی که همه کس و همه چیز باید با او متر شود. شوربختانه خودبینی غالباً “پوشیده” است و به چشمِ فرد نمی‌‌آید، و او از خودپرستیِ خویشتن بی خبر است. خودپرستیِ او در پَسِ پرده‌های زیادی پنهان است. در این برنامه به تشریحِ مُعضلِ خودبینی میپردازیم، و ۵ نمونه که شعبه‌های خودخواهی ا‌ند را توضیح می‌‌دهیم، اموری که نسبتِ آنها با خودخواهی چندان روشن نیست.
#حمید_انتظام #عرفان #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۱. “اصلاح نفس” یکی از مُقوّماتِ سلوک معنوی و عرفانی است، و مهمترین رُکن آن، درمانِ خودخواهی (خودبینی) است. خودبینی در اصل یک تصورِ خاص از موقعیت و وضعیتِ “خویشتن” است که وفقِ آن، فرد خود را مرکزِ ثقلِ عالَم می‌‌پندارد؛ خود را به سانِ “خط کش” می‌‌بیند، به ترتیبی که همه کس و همه چیز باید با او متر شود. شوربختانه خودبینی غالباً “پوشیده” است و به چشمِ فرد نمی‌‌آید، و او از خودپرستیِ خویشتن بی خبر است. خودپرستیِ او در پَسِ پرده‌های زیادی پنهان است. در این برنامه به تشریحِ مُعضلِ خودبینی میپردازیم، و ۵ نمونه که شعبه‌های خودخواهی ا‌ند را توضیح می‌‌دهیم، اموری که نسبتِ آنها با خودخواهی چندان روشن نیست.
#حمید_انتظام #عرفان #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پندهای سودمند برای رشدِ معنوی
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۳. یکی از وظایفِ آموزگارانِ معنوی، پند و اَندرز است: حکمت‌هایی که بکارِ یک زندگی سالم و اخلاقی می‌‌آیند. در این برنامه، به شرحِ چند اَندرز معنوی از امام علی میپردازیم: ۱) سبکبار باشید تا به وصال برسید. ۲) در فراز و نشیب‌های روزگار، گوهرِ آدمیان شناخته میشود. ۳) مردم دشمن چیزی هستند که نمی‌‌دانند. ۴) بزرگترین عیب آن است که چیزی را در فردِ دیگری عیب بشماری، که در خودت مانندِ آن را داری. ۵) پاکدامنی زیورِ فقر است، و شُکر زیورِ ثروت.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۳. یکی از وظایفِ آموزگارانِ معنوی، پند و اَندرز است: حکمت‌هایی که بکارِ یک زندگی سالم و اخلاقی می‌‌آیند. در این برنامه، به شرحِ چند اَندرز معنوی از امام علی میپردازیم: ۱) سبکبار باشید تا به وصال برسید. ۲) در فراز و نشیب‌های روزگار، گوهرِ آدمیان شناخته میشود. ۳) مردم دشمن چیزی هستند که نمی‌‌دانند. ۴) بزرگترین عیب آن است که چیزی را در فردِ دیگری عیب بشماری، که در خودت مانندِ آن را داری. ۵) پاکدامنی زیورِ فقر است، و شُکر زیورِ ثروت.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
لوازم و میوه های امید
پرتو نور برنامه شماره ۲۰۶۰. امیدواری (Hopefulness) یکی از شاکله‌های خوشبختی است. مطالعات روانشناسی نشان میدهند که امیدواری ثمراتِ روانی‌ِ فراوانی دارد، از جمله: خوش‌بینی، انرژی مثبت، انگیزه بیشتر برای پیشرفت، شادی، آرامش و خرسندی از زندگی. در عین حال کثیری از آدمیان از یأس و نومیدی رنج می‌‌برند. ما در جهانی زندگی میکنیم که امور و آدمیانش قابل پیش‌بینی نیستند: ازدواج میکنیم به این امید که خوشبخت شویم، نزد پزشک میرویم به این امید که شفا پیدا کنیم، تجارت میکنیم به امید سود. اما در هیچ یک از این امور تضمینی برای رسیدن به مطلوب نیست. در چنین فضایِ فقدانِ تضمین، امید بزرگترین سرمایه ما در زندگی است. در عین حال امید لوازمی دارد. کسی که می‌‌خواهد در زندگی امیدوار تر باشد، باید لوازمِ آن را مهیا کند. چگونه میتوان امیدوارتر بود؟ در این برنامه به بررسی این موضوع میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۲۰۶۰. امیدواری (Hopefulness) یکی از شاکله‌های خوشبختی است. مطالعات روانشناسی نشان میدهند که امیدواری ثمراتِ روانی‌ِ فراوانی دارد، از جمله: خوش‌بینی، انرژی مثبت، انگیزه بیشتر برای پیشرفت، شادی، آرامش و خرسندی از زندگی. در عین حال کثیری از آدمیان از یأس و نومیدی رنج می‌‌برند. ما در جهانی زندگی میکنیم که امور و آدمیانش قابل پیش‌بینی نیستند: ازدواج میکنیم به این امید که خوشبخت شویم، نزد پزشک میرویم به این امید که شفا پیدا کنیم، تجارت میکنیم به امید سود. اما در هیچ یک از این امور تضمینی برای رسیدن به مطلوب نیست. در چنین فضایِ فقدانِ تضمین، امید بزرگترین سرمایه ما در زندگی است. در عین حال امید لوازمی دارد. کسی که می‌‌خواهد در زندگی امیدوار تر باشد، باید لوازمِ آن را مهیا کند. چگونه میتوان امیدوارتر بود؟ در این برنامه به بررسی این موضوع میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
اخلاق و عرفان (۹): فضیلتِ رحمت
پرتو نور برنامه شماره ۲۰۶۱. “رحمت” (Compassion) نوعی احساس است که هنگام دیدنِ رنج و دردِ فردِ دیگری عارض میشود، و صاحبِ آن احساس را وادار میکند که در رفعِ رنج و دردِ فردِ نیازمند بکوشد. “رحمت” مهمترین گام / تحول در فرایندِ تکاملِ معنوی بشر در عصر “Axial” بود. در این عصر که مصادف بود با کشف آهن و ورودِ آن به عرصه نظامی، جنگ و خونریزی در سطح جهان به طور بی سابقه‌ای افزایش یافت. حکیمان و آموزگاران معنوی راه‌حل را در رحمت و شفقت‌ورزی یافتند. و همین کشف، موجب یک تحول بنیادین در ماهیت و رسالتِ ادیان جهانی شد. این تحول، مرکزِ ثقلِ دین را از مراسمِ مذهبی و شعائر به رحمت تغییر داد؛ بگونه‌ای که مهمترین کارکردِ اخلاقی‌ِ دین، ترغیبِ آدمیان به رحمت‌ورزی است. در این برنامه به بررسی تاریخچه ورودِ رحمت در معنویت بشری، رحمت در آئین اسلام، و پاره‌ای نمونه‌های عملی‌ِ رحمت برای زندگی روزمره میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
پرتو نور برنامه شماره ۲۰۶۱. “رحمت” (Compassion) نوعی احساس است که هنگام دیدنِ رنج و دردِ فردِ دیگری عارض میشود، و صاحبِ آن احساس را وادار میکند که در رفعِ رنج و دردِ فردِ نیازمند بکوشد. “رحمت” مهمترین گام / تحول در فرایندِ تکاملِ معنوی بشر در عصر “Axial” بود. در این عصر که مصادف بود با کشف آهن و ورودِ آن به عرصه نظامی، جنگ و خونریزی در سطح جهان به طور بی سابقه‌ای افزایش یافت. حکیمان و آموزگاران معنوی راه‌حل را در رحمت و شفقت‌ورزی یافتند. و همین کشف، موجب یک تحول بنیادین در ماهیت و رسالتِ ادیان جهانی شد. این تحول، مرکزِ ثقلِ دین را از مراسمِ مذهبی و شعائر به رحمت تغییر داد؛ بگونه‌ای که مهمترین کارکردِ اخلاقی‌ِ دین، ترغیبِ آدمیان به رحمت‌ورزی است. در این برنامه به بررسی تاریخچه ورودِ رحمت در معنویت بشری، رحمت در آئین اسلام، و پاره‌ای نمونه‌های عملی‌ِ رحمت برای زندگی روزمره میپردازیم.
#حمید_انتظام #اسلام #اخلاق
🆔@HamidEntezam
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻