🔺 از جمله خطوط اصلی در تعیین #استراتژی_تجاری جمهوری اسلامی ایران در سایه راهبردهای سیاست خارجی این کشور در گام دوم از انقلاب اسلامی، سیاست نگاه به #شرق و سیاست #همسایگی است.

❇️ #نگاه_به_شرق نه به معنای شرق #جغرافیایی که به معنای قرابت موضع #سیاسی و ایدئولوژیک در برابر یکجانبه گرایی #ایالات_متحده به عنوان جلودار #نظم_غربی حاکم بر جهان کنونی است.
زاویه دید جمهوری اسلامی در سیاست نگاه به شرق وسعت دریای کارائیب ونزوئلا تا دریای جنوبی چین است.

❇️ دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی به عنوان نهادی مشورتی و پشتیبان در خدمت #سیاستگذاری_کلان جمهوری اسلامی ایران، از یکسال پیش، پروژه چرخش #نگاه_راهبردی در سیاست های خارجی #اقتصادی به سمت شرق را آغاز نموده است که دستاوردهایی از آن به سمع و نظر نهادهای متولی رسیده است.

❇️ نشست مشترک بررسی پروژه يک كمربند؛ يک جاده (#جاده_ابریشم) با همكاری كتابخانه وزارت #امورخارجه جمهوری اسلامی ايران، ميزگرد تخصصی چين و #نظم_اقتصادی پيش رو با مشاركت شورای راهبردی #روابط_خارجي و برگزاری نخستین هفته علمی تخصصی #چین با مشارکت اداره همکاری های بین الملل دانشگاه امام صادق(ع)، اقدامات برگزیده ای بوده اند که به ابعاد متنوعی از تعاملات ایران و چین در حوزه های رایزنی #اقتصادی، علمی، #فناوری، فرهنگی، رسانه ای، فلسفی و #سیاسی پرداخته و به انجام رسیده است.

✅ بخش هایی از این محتوا در روزهای آتی در صفحات #مجازی دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی رسانه ای خواهد شد.

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#مقاله_تخصصی
#نهادهای_جهانی

💢 مقدمه ای بر سازمان های #تجاری، مالی و #اقتصادی بین المللی

✍ پیمان #حسنی؛ پژوهشگر کمیته سازمان های بین المللی دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع)

🔰 #تمدن های نخستین در انزوا و جدا از یکدیگر، رشد کردند و از برقراری #ارتباط با بیگانگان اکراه داشتند. آن ها گاهی به ندرت، #اتحادیه های دفاعی تشکیل می دادند. برای نمونه، کشورهای کوچک سرزمین #چین در میانه قرن های پنجم و هفتم پیش از میلاد که پادشاهی چو (Chu) آن ها را تهدید می کرد، #مجامع_نظامی برپا می کردند. در #یونان باستان نیز اشکال معدودی از سازمان های بین المللی مانند: آمفیکتیونی ها و کنفدراسیون های #سیاسی وجود داشت.

❇️ پس از ظهور کشورهای برخوردار از حاکمیت #مستقل و برابر، همکاری میان آن ها به طور #دوجانبه و سپس #چندجانبه در چهارچوب یک #حقوق عرفی و آن گاه حقوق #قراردادی به تدریج گسترش یافت. این همکاری ها ابتدا در چهارچوب کنفرانس های ادواری و بعدها در قالب سازمان های بین المللی که همکاری های #سازمان یافته دائمی میان دولتها را تحقق می بخشید، نهادینه شدند.

❇️ در حقیقت، حیات سازمان های #بین_المللی، سه نسل دارد:
نخستین نسل به سده ۱۹ میلادی بر می گردد که با توسعه #ارتباطات، ابتدا در شکل #کمیسیون بین المللی کشتی رانی در رودخانه راین (۱۸۱۵) و سپس در رودخانه دانوب (۱۸۵۶) رابطه دارد. در همین دوره بود که سازمان های بین المللی فنی در زمینه #توسعه و پیشرفت فنّی پا به عرصه وجود نهاد. به عنوان مثال، استفاده از تلگراف #الکتریکی، در سال ۱۸۶۵ به تأسیس اتحادیه تلگرافی بین المللی انجامید. استفاده و کشف امواج #رادیویی و رواج استفاده از تلگراف بی سیم نیز زمینه های تأسیس اتحادیه بین المللی تلگراف رادیویی را در سال ۱۹۰۶ فراهم کرد.

❇️ نسل دوم سازمان های بین المللی در فاصله دو #جنگ_جهانی پس از ظهور #جامعه_ملل در پایان جنگ اول و در پیوند با آرمان های عنوان شده در پیام وودرو ویلسون به کنگره ایالات متحده امریکا در تاریخ نهم ژانویه ۱۹۱۸ پدیدار شد. میثاق جامعه ملل را #کنفرانس_صلح در ۲۸ آوریل ۱۹۱۹ به تصویب رساند که در تاریخ دهم ژانویه ۱۹۲۰ هم زمان با #معاهده_ورسای لازم الاجرا شد. در همان زمان، سازمان های بین المللی دیگری نظیر سازمان بین المللی #کار (ILO) بر اساس معاهده ورسای، دیوان دائمی #دادگستری بین المللی (PCIJ) با تصویب اساسنامه آن به دست مجمع جامعه ملل در دسامبر ۱۹۲۰ و کمیسیون بین المللی هوانوردی به استناد عهدنامه #هوانوردی بین المللی در تاریخ ۱۳ اکتبر ۱۹۱۹ به وجود آمدند.

❇️ نسل سوم سازمان های بین المللی به دوره پس از #جنگ_دوم جهانی مربوط می شود. در مرحله اول، باید به تشکیل #سازمان_ملل متحد در این دوره اشاره شود که منشور آن در تاریخ ۲۶ ژوئن ۱۹۴۵ در کنفرانس #سانفرانسیسکو به تصویب رسیده و از ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ لازم الاجرا شده است. این دوران، دوره ظهور و افزایش سازمان های نوین دیگر در #سطح_جهانی و منطقه ای است.

🔻 متن کامل #مقاله در پیوند زیر:

https://b2n.ir/902953

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#یادداشت_تحلیلی
#تحریم

⭕️ انتشار یادداشت تحلیلی فرزان #قاسمی عضو شبکه پژوهشگران دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی در سایت شورای راهبردی #روابط_خارجی

💠 #شرکت‌های_اروپایی بازنده اصلی تحریم‌های آمریکا علیه ایران و روسیه

🔰 پس از پایان جنگ سرد #تحریم_اقتصادی به‌طور گسترده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ جهانی به‌عنوان یک ابزار فعالانه در #سیاست_خارجی بکار گرفته شد. تحریم اقتصادی سیاستی است که در آن، هدف تغییر موضع یک کشور ثالث نسبت به یک موضوع، #تغییر_رفتار و عملکرد آن و درنهایت تغییر نظام #سیاسی کشور موردنظر دنبال می‌شود. این مسئله از طریق اعمال فشار و محدودیت‌های اقتصادی و آسیب زدن به #رفاه جامعه در کشور هدف اجرایی می‌شود. از صدسال پیش تاکنون #آمریکا رکورددار بیشترین تعداد تحریم‌های وضع‌شده بوده و بیش از شورای امنیت #سازمان_ملل متحد و دیگر کشورها اقدام به وضع تحریم نموده است.

❇️ تحریم‌های اقتصادی علاوه بر این‌که #کشور_هدف را ازنظر اقتصادی متضرر می‌کنند، آسیب‌هایی هم به #کشورهای_وضع‌کننده و تبعیت کننده از تحریم‌ها وارد می‌آورد. از طرفی تحریم اقتصادی در صورتی کارا و مفید واقع می‌شوند که آسیب‌های واردشده به کشور هدف بیشتر از آسیب‌های واردشده به کشور وضع‌کننده یا تبعیت کننده از #تحریم بوده و کمترین آسیب متوجه کشورهای مذکور باشد. حال با توجه به توصیفات موجود سؤال اصلی اینجاست که آیا #اتحادیه_اروپا همواره برنده حمایت از تحریم‌های آمریکا یا وضع تحریم‌های همسو با آمریکا علیه #ایران و دیگر کشورها بوده است یا خیر؟ رسیدن به پاسخ این سؤال درگرو دانستن #تعارضات و تناقضات میان مواضع رهبران اتحادیه اروپا با #فعالان_اقتصادی، دولت‌های اروپایی و دولت آمریکا است.

🔻 متن کامل #یادداشت در سایت #شورای_راهبردی روابط خارجی:

https://www.scfr.ir/fa/?p=126578

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#مدرسه_دیپلماسی_اقتصادی
#گزارش_نشست

💢 الگوهای موفق #تجارت_خارجی در دوران تحريم

🔰 دومین #مدرسه_تابستانه دیپلماسی اقتصادی در روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۹۹ با حضور دکتر مهدی #غضنفری وزیر اسبق #بازرگانی و صمت آغاز شد. در این نشست دکتر غضنفری ضمن تأکید بر اهمیت تخصص گرایی در حوزه حکمرانی روابط #اقتصادی_خارجی، تجارت را از جمله نقاطی در تاریخ اقتصادی ایران برآورد کرد که به عنوان یک زیر اولویت به آن پرداخته شده و همین مسأله تا آنجایی پیش رفته است که هر کسی را در قامت اداره #تعاملات اقتصادی بین الملل تصور کرده ایم حال اینکه تمرکز تخصصی چنین مجموعه دانشگاهی (دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق علیه السلام) نوید بخش حرکت #اصلاحی جدی به سوی ترقی وضعیت کشور خواهد بود.

❇️ رئیس مدرسه #حکمرانی شهید بهشتی دانشگاه عالی دفاع ملی در بخش اول از این کارگاه تجربه به روند عملکرد تجارت خارجی در ۱۵ سال اخیر پرداخته و با نسبت گیری میان سهم تقاضای #ارز از آورده ارزی #غیرنفتی، شتاب این پیشرفت را در دوره ۸۴ تا ۹۷ مثبت ارزیابی نمود که البته شیب این منحنی در دولت یازدهم و دوازدهم سرعتی مطابق با دوره قبلی را نداشته است.

❇️ تجربه تأسیس سازوکارهای جدید و دستور کار قراردادن پیچیدگی های زاید از عرضه و تقاضای ارز #تجاری دومین بخش از صحبت های وزیر اسبق بازرگانی بود. در همین مسأله غضنفری با گلایه از بی توجهی ها نسبت به #توفیقات گذشته و تجربیات مثبت از سوی دولت حاضر با توجیهات سیاسی، خروج فرآیند #حل_مسأله از روند منطق علمی به مشاجرات #سیاسی و تظاهر به آنکه مشکلات ناشی از عوامل بیرونی بوده است را آسیب جدی در پیشبرد برنامه های کشور تلقی نموده و عنوان نمود: بخش عمده ای از چالش ها و نقاط به ظاهر مبهم برای #سیاستگذاران کنونی کشور، در گذشته توسط مجریان امر حل و فصل شده است اما تخریب همه آن تمهیدات نوعی هم افزایی با روند صعودی در #فشارهای_خارجی است.

❇️ دکتر #غضنفری در بخش سوم از این کارگاه تجربه بیان داشت که مدل های تجارت #کالا و صدور #خدمات فنی مهندسی، بازگشت ارز های صادراتی، مدیریت #برند، #انتقال_فناوری، پیشبرد اهداف تجاری علیرغم سایه مشاجرات سیاسی، تخصیص #ارز ترجیحی، رسوب کالا در #گمرک از عمده محورهای مورد بحث در طراحی مدل تجارت خارجی مطلوب در دوران #تحریم بشمار می آید که به تفکیک توسط وی تشریح شد.

❇️ لازم به توضیح است که مشروح #جلسات دومین مدرسه تابستانه دیپلماسی اقتصادی به جهت ملاحظاتی، تا کسب اجازه انتشار، قابلیت رسانه ای و اشتراک #محتوا نخواهد داشت.

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#یادداشت_تحلیلی
#اوراسیا

💢 نگاهی اجمالی به روابط اقتصادی ایران و #اتحادیه_اقتصادی اوراسیا

✍ محمدمهدی #بازگیرخوب؛ پژوهشگر میز آسیای مرکزی، روسیه و قفقاز دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🔰 اتحادیه اقتصادی #اوراسیا یک سازمان بین‌المللی برای ادغام اقتصادی منطقه‌ای است. این اتحادیه حرکت آزاد #کالاها، #خدمات، #سرمایه و #نیروی_کار را فراهم و سیاست‌های هماهنگی بین واحدها را در بخش‌های تعیین‌شده توسط توافق های #بین‌المللی در اتحادیه دنبال می‌کند. موضوع پیوستن #ایران به این اتحادیه از مباحث با اهمیتی است که اگر چه به صورت علمی و تئوریک چندان به آن پرداخته نشده ولی بسیاری از کارشناسان نظرات مختلفی در این زمینه اظهار داشته‌اند. در این نوشتار به شناسایی نقاط قوت، ضعف، #فرصت‌ها و تهدیدهای این #اتحادیه با نگاه ویژه به موضوع پیوستن جمهوری اسلامی ایران به این اتحادیه می پردازیم.

❇️ در شرایط فعلی و با وجود #تحریم‌ها امضا و اجرایی شدن چنین قراردادی با پنج کشور اوراسیا که #روسیه یکی از مهم‌ترین آنها محسوب می‌شود منافع #سیاسی بسیاری برای ایران به همراه داشته است. در شرایط فعلی با توجه به سیاست #فشارحداکثری آمریکا هر کشوری حاضر به همکاری‌های اقتصادی با ایران نیست؛ ایران در همین وضعیت توانست با #اتحادیه_اقتصادی اوراسیا موافقت‌نامه‌ای را امضا کند و آن را به اجرا برساند که در مجموعه #اقتصاد_خارجی کشور اتفاق خوبی است.

🔻 متن کامل #یادداشت در پیوند زیر:

https://plink.ir/Z1BJy

🆔 @EconomicDiplomacyISU

‍#رصد
#سرمایه‌گذاری_خارجی

🔴 سرمایه‌گذاری #چین در اروپا؛ آثار و پیامدها

🗞 اندیشکده تبیین

🔰 چین سرمایه‌گذاری بسیار وسیعی در #اروپا انجام داده است. از سال 2010 میلادی تاکنون چین رقمی بالغ بر 145 میلیارد یورو معادل 164 میلیارد دلار در قاره اروپا #سرمایه‌گذاری کرده است.

🔶 از سرمایه‌گذاری‌های عمده #چین در اروپا که تا به حال صورت پذیرفته می‌توان به سرمایه‌گذاری‌ها در کارخانه #خودروسازی ولوی سوئد، کارخانه لاستیک‌سازی پیرلی #ایتالیا، قطعه‌سازی خودرو در #آلمان و اقدامات شرکت #هوآوی در بخش فن‌آوری آی تی اروپا نام برد.

🔶 نکته لازم به ذکر این است که چین در حال حاضر به دنبال افزایش #قدرت_ملی خود به‌صورت ترکیبی است. به‌بیان‌دیگر، دولت چین به‌موازات اینکه قدرت خود را در زمینه‌های سیاسی، نظامی، #قدرت_نرم و رسانه افزایش می‌دهد، به دنبال افزایش توان #اقتصادی خود است.

🔶 این کشور اکنون دیگر صرفاً یک قدرت اقتصادی #تولیدمحور نیست که فقط از طریق تولید کالا و #صادرات آن به نقاط مختلف دنیا به دنبال افزایش توان اقتصادی خود باشد.

🔶 بلکه ظرف سالیان اخیر این کشور در حال سرمایه‌گذاری در اقصی نقاط دنیا ازجمله #ایران است. چین در حال حاضر سرمایه‌گذاری‌های وسیعی در #آسیای_مرکزی، غرب آسیا و آفریقا انجام داده و #اروپا هم در زمره همین مناطق، تحت سرمایه‌گذاری چین قرار گرفته است.

🔶 این سرمایه‌گذاری واجد مزیت‌های زیادی برای #چین است که از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

1️⃣ افزون شدن #قدرت_اقتصادی چین. به‌طورکلی پیش‌بینی می‌شود که چین ظرف دهه‌های آینده جایگزین #آمریکا در رتبه اول قدرت‌های اقتصادی دنیا شود.

2️⃣ تداوم پویش #قدرت_نرم چین و ایجاد وجهه‌ای مثبت از این کشور در مناطق تحت #سرمایه‌گذاری. از این رهگذر چین تا حدودی می‌تواند با جلب #افکارعمومی این مناطق، تداوم سرمایه‌گذاری خود را در این حوزه‌ها تضمین کند.

3️⃣ #وابستگی این مناطق به سرمایه‌ چین و بهره‌برداری این کشور از این اهرم در جهت منافع خود و نیل به اهداف #سیاسی.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#رصد
#اروپا

🔴 تنش بریتانیا با اتحادیه اروپا درباره توافق تجاری برگزیت

🗞 اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا

🔰 اندیشکده #شورای_روابط_خارجی آمریکا در گزارشی، به پرسش‌هایی در خصوص اختلافات اخیر دولت #بوریس‌_جانسون با اتحادیه اروپا درباره #توافق_تجاری خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا یا برگزیت پاسخ داده است.

🔸 منشأ اختلاف چیست؟ هیچ طرفی اراده #سیاسی لازم برای مذاکره‌ای واقعی و دشوار را ندارد. جانسون خواستار پرداخت #یارانه در حمایت از شرکت‌های بریتانیایی در رقابت با دیگر شرکت‌های اروپایی است ولی #اتحادیه_اروپا آن را برخلاف نظام #بازار_آزاد می‌داند و عقب‌نشینی در چنین موضعی را سبب تشویق دیگر دولت‌ها به خروج از اتحادیه برمی‌شمارد.

🔸 لایحه بازار داخلی چیست؟ طبق این لایحه دولت #انگلستان مجاز می‌شود که از برخی مفاد برگزیت صرف‌نظر کند. طبق #برگزیت ایرلند شمالی جزئی از بازار واحد اتحادیه باقی خواهد ماند و میان مرز آن با انگلستان، #قوانین_گمرکی برقرار خواهد شد ولی لایحه بازار داخلی، این تعهدات را ملغی می‌کند.

🔸 سرنوشت عدم توافق چیست؟ در هر حال انگلستان 31 دسامبر 2020 از #بازار واحد اتحادیه خارج می‌شود. در صورت عدم توافق، قواعد حاکم بر #تجارت انگلیس با اتحادیه طبق مقررات سازمان #تجارت_جهانی خواهد بود. در حالی که توافق می‌تواند محدودیت‌ها را به‌ویژه در بخش خودرو و #کشاورزی کاهش دهد.

🔸 تأثیر تنش بر #آمریکا چیست؟ گرچه #ترامپ از خروج بریتانیا از اتحادیه خشنود است ولی تا پیش از آن، #بریتانیا به مثابه پُلی برای نفوذ آمریکا در بروکسل و ترغیب #اروپا به تبعیت از مطلوبیت‌های آمریکا بود که در بلندمدت خروج #بریتانیا از اتحادیه اروپا به زیان روابط آمریکا با اتحادیه خواهد بود.

🔸 دولت بوریس جانسون امیدوار است بدون آن‌که امتیازی به اتحادیه بدهد، از عمل به تعهدات بریتانیا در #برگزیت سر باز زند و امید دارد با انعقاد توافقی تجاری با دولت ترامپ، به مزایای #اقتصادی بیشتری دست یابد ولی هنوز سرنوشت استقرار دوباره #ترامپ در کاخ سفید مشخص نیست و شاید این مسئله یکی از دلایل تأخیر در حصول #توافق_تجاری برگزیت باشد/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#بازخوانی
#گزارش_نشست

💢 نشست بررسی چالش ها و ضرورت های #ديپلماسی_اقتصادی_ایران

🔰 در ادامه سلسله نشست های دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی، نشست علمی با حضور دکتر کاظم #جلالی (رئیس سابق مرکز پژوهش‌های #مجلس شورای اسلامی) در دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد.

❇️ در این نشست که حجت الاسلام دکتر #سعدی رئیس محترم دانشگاه و دکتر #صادقی_شاهدانی رئیس شورای علمی دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی نیز حضور داشتند، آقای دکتر جلالی طی سخنانی با اشاره به اهمیت دیپلماسی اقتصادی در شرایط فعلی #ایران و جهان، #تحولات سه دهه اخیر در جهان را از نظر شتاب، شدت و جهت مهم ارزیابی کردند.

❇️ ایشان سه عامل پایان رقابت #ایدئولوژیک قدرت ها با خاتمه جنگ سرد، گسترش فناوری های #ارتباطی و پدیده #جهانی_شدن را عامل برجسته شدن مسئله اقتصاد در شکل گیری روابط #قدرت دانستند و تأکید کردند: با محور شدن ساحت #اقتصادی در تصمیم گیری های کلان قدرت ها در عرصه بین الملل، #دیپلماسی_اقتصادی نیز نسبت به انواع دیگر دیپلماسی جایگاه ویژه ای پیدا کرد و به محور روابط دیپلماتیک تبدیل شد.

❇️ آقای دکتر #جلالی با اشاره به شکست های #سیاسی و نظامی نظام سلطه در سال های اخیر به دلیل #نفوذ بالای جمهوری اسلامی ایران در منطقه، به تلاش های #آمریکا و سایر بازیگران نظام سلطه برای اعمال #جنگ_اقتصادی علیه جمهوری اسلامی اشاره کردند و #مقاومت اقتصادی جهت مقابله با این جنگ را اولویت جمهوری اسلامی ایران در این عرصه دانستند.

❇️ ایشان در پایان با تشریح ضرورت های بکارگیری دیپلماسی اقتصادی به منظور مقابله با جنگ اقتصادی، سه عامل تدوین #استراتژی توسعه صنعتی، جهت گیری اقتصادی در دستگاه دیپلماسی و تدوین #نقشه_ارزی کشور در حوزه منابع و مصارف را برای تقویت دیپلماسی اقتصادی و افزایش سهم ایران در #تجارت_جهانی مهم ارزیابی کردند.

🔻 متن کامل #گزارش نشست در خبرگزاری #فارس:

🔗 http://fna.ir/bqtu8n

🆔 @EconomicDiplomacyISU

‍#رصد
#جنگ_اقتصادی

🔴 شکست #ترامپ در برابر ایران

🗞 نشریه اکونومیست

🔰 نشریه تخصصی اقتصادی #اکونومیست در گزارشی به بی اثر بودن #تحریم های رئیس جمهور آمریکا در منطقه #خاورمیانه اشاره دارد و آورده است: چهار سال جنگ اقتصادی علیه ایران و هم پیمانانش به سختی رفتار آنها را تغییر داده است.

🔶 به گزارش اکونومیست، در سه سال اول ریاست جمهوری #ترامپ، وزارت خزانه داری #آمریکا سالانه بطور متوسط ۱۰۷۰ نام را به لیست تحریم های اصلی خود اضافه کرد؛ در حالی‌که این تعداد در زمان #اوباما ۵۳۳ عدد و در زمان #بوش ۴۳۵ عدد بود. بیش از ۲۰ درصد از این ۸۶۰۰ نام در این لیست مربوط به ایران و چهار کشور عربی هستند که ایران در آنجا بیشترین نفوذ را دارد: #عراق، لبنان، #سوریه و یمن.

🔶 به گفته ترامپ “#فشارحداکثری” یک موفقیت تاکتیکی بوده است. در ماه آوریل، #صادرات_نفت ایران، در مقایسه با دو سال قبل که ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود، به ۷۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت (آمار دقیق در دسترس نیست زیرا بیشتر #تجارت نفت ایران محرمانه است). ریال، واحد #پول ایران، بیش از ۸۵ درصد از ارزش خود را از دست داده است؛ با این حال، این #تحریم اقتصادی تغییر #سیاسی جدی ایجاد نکرده است.

🔶 #صادرات نفت ایران در بدترین شرایط خود در ماه آوریل صعود کرده و شاید پاییز امسال به یک‌میلیون بشکه در روز برسد زیرا برخی کشورها (به ویژه #چین) از تهدیدات آمریکا سرپیچی کرده و بلافاصله #نفت_خام را با تخفیف خریداری کرده اند.

🔶 در واقع، تحریم ها ممکن است ابزار محبوبی برای روسای جمهور آمریکا باشد زیرا #ارزان و بدون کشت و کشتار بوده و تا حد زیادی به اختیارات اجرایی بستگی دارد اما اغلب این #تحریم و فشارها بی فایده بوده اند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#یادداشت_تحلیلی
#تحریم

💢 ابتکار #باشگاه_تحریم‌شدگان برای مقابله با تحریم‌های آمریکا

✍ سید محمدرضا موسوی
✍ امیرحسین عرب پور
پژوهشگران دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 مسئله #تحریم به‌تنهایی برای تداوم کار باشگاه تحریم شدگان و تقویت پیوند میان اعضا کافی نیست. بنابراین لازم است علاوه بر تحریم، سایر مشترکات کشورهای تحریمی در عرصه‌های مختلف نظیر پیوندهای #سیاسی، قرابت‌های ایدئولوژیک، #فرهنگی و اجتماعی و فرصت‌های مشترک #اقتصادی و امنیتی نیز مورد مطالعه دقیق قرارگرفته و همکاری میان این کشورها در همه این زمینه‌ها تقویت شود.

❇️ در صورت تشکیل #باشگاه_تحریمی‌ها می‌توان با به‌کارگیری روش‌هایی نظیر گسترش #پیمان‌های_پولی چندجانبه، ایجاد پیام‌رسان‌های مالی جایگزین برای #سوئیفت و ایجاد بسترهای مالی جدید، میزان اثرگذاری ابزارهای تحریمی را کاهش داد و از طرف دیگر با #هم‌افزایی میان اقتصادهای کشورهای تحریمی، این کشورها را در مقابل تحریم‌های تجاری #آمریکا مصون کرد.

🔻 متن کامل #یادداشت در سایت #شورای_راهبردی روابط خارجی:

🔗 https://www.scfr.ir/fa/?p=120012

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#نظرسنجی

🗳 #تحلیل_آراء نظرسنجی شماره ۱۰

📍در طراحی و انجام هر #راهبردکلان سیاسی و اقتصادی، سلسله اهدافی متصور است که در نهایت به یک هدف نهایی ختم میشود. کیفیت توجه به #دیپلماسی_اقتصادی نیز به عنوان فضای برخورد #سیاست_خارجی و اقتصاد، #وابستگی معناداری به ترسیم و تصور هدف نهایی از این راهبرد کلان دارد.

✳️ نظرسنجی شماره ۱۰ متأثر از این موضوع و ماهیت #اقتصادی و #سیاسی موجود در دیپلماسی اقتصادی با اعلام دو گزینه اقتصادی و دو گزینه سیاسی طراحی و در معرض آرای مخاطبین قرار گرفته است. هر چند از میان بیش از یک هزار بازدید، مشارکت زیر ۲۰ درصدی مؤيّد آن است كه برخی تصوری خارج از گزينه های مطرح شده در سلسله اهداف ديپلماسی اقتصادی دارند.

✴️ گزينه نخست كه بيش از ۴۱ درصد از آرای مأخوذه را به خود اختصاص داده است يک هدف اقتصادی است. مرز #امكانات_توليد (ppf) در عین سادگی، بیانگر چند اصل مهم اقتصادی است: محدودیت #منابع، بهره وری، مبادله، #هزینه_فرصت و رشد اقتصادی. گسترش اين مرز به اين معناست كه ديپلماسی اقتصادی، ميزان #توليد كل را افزايش داده و در ضمن آن هزينه كل توليد را كاهش دهد. فلذا اين گزينه جهت دهي ديپلماسی اقتصادی را به سمت افزايش توليد و كاهش #هزينه آن ترسيم می نمايد.

✴️ دو گزينه بعدی اهداف #سياسی است كه با مجموع ۴۸ درصد آرا بيش از گزينه اول كسب رأی نموده اند.
افزايش قدرت #چانه_زنی به معنای تنوع بخشی و تكثير منابع #قدرت در پيشبرد #مذاكرات دوجانبه و بين المللی است. يكی از منابع قدرت مؤلفه #اقتصاد شناخته ميشود كه ديپلماسی اقتصادی با افزايش حضور اقتصادی در كشورهای ديگر، افزايش #درآمدها و كاهش وابستگی يک سويه كشور به طرف های خارجی، انعطاف و دست برتر در مواجهه #ديپلماتيک كشورها با يكديگر را رقم ميزند. اين گزينه به تنهايی بيش از ۲۵ درصد آرای مأخوذه را كسب نموده است.

✴️ تحقق جايگاه #هژمونيک ديگر هدف سياسی است كه با ٢٣ درصد آرا رتبه سوم از اين نظر سنجی را به خود اختصاص داده است. استيلای همه جانبه به دنبال پی ريزی يک #نظم_جديد منطقه ای و بين المللی از اهداف كلان برخی كشورهاست كه از آن به عنوان جايگاه هژمونيک ياد ميشود. تحقق چنين جايگاهی منوط به تسلط #نظامی، اقتصادی و #گفتمانی يک #قدرت_هژمون بر ديگر كشورهای تابع نظم مذكور است كه ديپلماسی اقتصادی، به طور مستقيم تسلط #اقتصادی و به طور غيرمستقيم ميتواند تسلط نظامی و گفتمانی را محقق سازد.

✴️ حفظ تعادل عمومی و #تنظيم_بازار داخلی كه از بر هم كنش نيروهای عرضه و تقاضا به دست می آيد نيز ميتواند يک هدف از ديپلماسی اقتصادی باشد كه البته به زعم مخاطبين در اين نظر سنجی كمترين شانس برای هدف نهايی بودن در ديپلماسی اقتصادی را داراست.
كسب ١١ درصد از آرای مأخوذه در نظرسنجی شماره ١٠ متوجه پشتيبانی از حفظ #تعادل_عمومی به عنوان برآيند تعادل های بخشی در ديپلماسی اقتصادی است كه منجر به تنظيم بازارهای كالا، پول و #نيروی_كار ميشود.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#نظرسنجی

🗳 #تحلیل_آراء نظرسنجی شماره ۱۱

📍با فرض اولویت #منطقه_همسایگی، نظرسنجی شماره ۱۱ به دنبال این پاسخ است که کدام یک از حوزه های منطقه ای غرب و جنوب غربی #آسیا در تدوین دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران حائز تقدم رتبی است.

✳️ از میان ۲۰۸ رای اخذ شده در این نظرسنجی، #منطقه_غربی شامل کشورهای موسوم به #محورمقاومت و #ترکیه با ۳۲ درصد آرا بیشترین سهم را از نظرسنجی به خود اختصاص داده است. در نگاهی به #تجارت_خارجی جمهوری اسلامی ایران میتوان اولویت این کشورها را از #بازار_ایران و همچنین درصد قابل توجه سهم آنها از سبد #صادراتی_کالا و خدمات ایرانی به خوبی مشاهده نمود #ترکیه عنوان رقیب جمهوری اسلامی ایران در منطقه همسایگی، #عراق و #سوریه به عنوان #شرکای_راهبردی با سوابق نظامی و فرهنگی و بازاری با تقاضای سطح #فناوری_پایین و متوسط می توانند پذیرای بیش از یکصد میلیارد دلار درآمدهای صادراتی و همچنین جذب #سرمایه‌های_بیرونی در اقتصاد ایران باشد.

✴️ #منطقه_شمالی و جنوبی ایران هر یک با ۲۷ درصد آرا رتبه دوم از نظرسنجی اخیر را به دست آورده اند که در مجموع حاکی از آن است که تجارت در مرز #دریایی با بیش از ۵۲ درصد آرا بیشترین مقبولیت را در میان نظرات اخذ شده داراست. کشورهای حاشیه #خلیج_فارس عمدتاً کشورهایی مصرفی با درآمدهای سرشار #نفتی هستند که در چند سال اخیر به موجب کشاکش های #سیاسی فاصله تجاری شان با بازار ایران متأثر و دور شده است. همچنین کشورهای حوزه #خزر عموماً کشورهایی با واردات #محصولات_زراعی و باغی در منطقه آسیای مرکزی و اتحادیه اقتصادی #اوراسیا هستند که آمادگی سیاسی کافی جهت برقراری روابط اقتصادی دوجانبه میان جمهوری اسلامی ایران و آنها مهیاست.

✴️ گزینه آخر از این نظرسنجی منطقه همسایگی #شرقی است که متوقف به دو کشور #افغانستان و #پاکستان بوده است. عمده چالش موجود در این مناطق، انگاره های ذهنی منفی نسبت به عقب افتادگی های #اقتصادی این منطقه و تصور #ناامنی از آن است که با ۱۴ درصد آرا در این نظرسنجی کسب رای نموده است. هرچند بازار بزرگ #مصرفی، حجم سرمایه نقد #مهاجرین این دو کشور در #نظام_بانکی جمهوری اسلامی ایران، منابع و #معادن طبیعی، اتصال به دو قطب اقتصادی آینده یعنی #چین و شبه قاره #هند و اشتراکات فرهنگی از جمله مزایا و فرصت های این دو کشور در تمرکز بخشی اقتصادی معطوف به آنهاست.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#تحلیل_روز
#ایران_چین

♨️ این سند شامل چه مواردی است و چه #منافعی برای ایران به همراه دارد؟

🔰 طبق اعلام مقامات تهران و پکن این سند را باید برنامه‌ای #سیاسی_راهبردی، #اقتصادی و فرهنگی دانست که سویه‌های #همه‌جانبه روابط دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی، راهبردی، #اقتصادی و فرهنگی را در افقی #بلندمدت دنبال می‌کند.

❇️ یکی از مهم ترین ابعاد این سند، بعد اقتصادی آن و گسترش روابط دو کشور در حوزه های مختلف #تجاری، اقتصادی و #بازرگانی است؛ چرا که دو کشور بر این موضوع تاکید دارند که ظرفیت‌های بالقوه موجود برای #همکاری‌های_اقتصادی بین دو کشور فراتراز وضعیت کنونی است و در این چارچوب در سند مذکور همکاری های دو کشور در حوزه‌های #نفت، #صنعت و معدن و حوزه‌های مرتبط با #انرژی (نیرو، انرژی‌های تجدیدپذیر و ..) مورد تاکید قرار گرفته است.

❇️ از دیگر سو در راستای بهره‌برداری حداکثری از مزایای #ژئوپلیتکی و #ژئواکونومیک کشورمان، در این سند بر مشارکت موثر ایران در ایده "یک کمربند-یک جاده" (#جاده_ابریشم جدید) که چندین سال است، اجرای آن از سوی دولت #پکن پیگیری می شود، مورد تاکید قرار گرفته است. چین برای دستیابی به #بازارهای_اروپای شرقی و روسیه باید از ایران بگذرد. در حقیقت، #ایران مهم‌ترین بخش یک کمربند و یک جاده و دروازه ورود چین به بازارهای اروپای شرقی و #روسیه است.

❇️ یکی دیگر از جنبه‌های مثبت این توافق برای #چین، درگیری مستقیم و نزدیک این کشور در توسعه #زیرساخت‌های_حیاتی ایران است که در راستای ابتکار عمل کمربند یک جاده چین قرار گرفته است.

❇️ در بخش توسعه زیرساخت‌های #حمل‌ونقلی که یکی از بند‌های کلیدی توافق ۲۵ ساله ایران و چین است گفته شده #محصولات_نهایی باید به بازار #غرب سرازیر شوند و مسیر این بازار‌ها از جاده‌هایی می‌گذرد که توسط چین و با دخالت فزاینده این کشور در زیرساخت‌های حمل‌ونقلی #ایران ایجاد شده است.

❇️ بر اساس سند مذکور چین وارد کننده ثابت #نفت از ایران خواهد بود، گرچه در حال حاضر نیز علی رغم #تحریم ها و فشارهای امریکا، پکن همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهد. مزیت دیگر قرارداد ۲۵ ساله با چین برای ایران این است که در نهایت باعث می‌شود تولید نفت و #گاز ایران در سه #میدان_کلیدی کشور افزایش پیدا کند. چین توافق کرده روند توسعه فاز ۱۱ میدان گازی #پارس_جنوبی را سرعت ببخشد. شرکت ملی نفت چین (CNPC)، هنگامی که توتال #فرانسه به دلیل تحریم‌ها ایران را ترک کرد، سهام ۵۰.۱ درصدی #توتال را به سهم ۳۰ درصدی خود در پروژه توسعه پارس جنوبی اضافه کرده است.

❇️ همچنین بر اساس اخبار مذکور ارتقای همکاری های #بانکی، #مالی و بیمه ای و گشایش شعبات بانک های ایران و تاسیس بانک مشترک ایران و چین به ویژه ایجاد #پیام_رسان_ملی میان دو کشور ،کمک به ساخت #خط_آهن در نقاط مختلف کشور، افزایش #صادرات فراورده های نفتی به چین، کمک و #سرمایه_گذاری در حوزه زیرساخت های انرژی فسیلی، سرمایه گذاری در تقویت #کریدورهای_راهبردی که از ایران می گذرند، سرمایه گذاری برای توسعه #تولید و صادرات انرژی از ایران به کشورهای #منطقه، مشارکت در توسعه سواحل #مکران، سرمایه گذاری برای تولید انرژی های پاک در مناطق #کویری ایران و ...از جمله بخش های مهم سند است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#یادداشت_تحلیلی
#آمریکای_لاتین

💢 برزیل و چین؛ از #شراکت_تجاری تا اتحاد راهبردی

✍ امیرمحمد #رئیسیان؛ پژوهشگر میز آمریکای لاتین دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 در این یادداشت مشارکت راهبردی #چین و #برزیل را مورد واکاوی قرار می‌دهیم، چراکه در میان کشورهای #درحال‌توسعه برزیل داعیه رهبری ابتکار موسوم به همکاری #جنوب_جنوب را داشته و از یک دهه اخیر تاکنون همواره جزء ده اقتصاد برتر جهان به شمار می‌آید، #سیاست_تجاری برزیل عمدتاً بر مبنای حمایت از کالای داخلی و توسعه #تجارت با جهان سوم استوار بوده لذا شناخت #روابط_استراتژیک این دو قدرت نوظهور اقتصادی می‌تواند به شناسایی ابعاد و منافع سند راهبردی #ایران و چین در عرصه اقتصادی کمک کند.

❇️ برزیل و #روسیه به دلیل دارا بودن ویژگی‌های سیاسی و اقتصادی ممتاز، برای #چین از اهمیت بیشتری برخوردار شده اند. این واقعیت که این کشور پهناور یک نیروگاه بزرگ #کشاورزی، دارای منابع عظیم معدنی و #بازارداخلی قابل‌توجهی است و از همه مهم‌تر از #نفوذمنطقه‌ای قابل‌توجهی برخوردار است، #برزیل را تبدیل به متحدی استراتژیک کرده و امضای #سند_جامع همکاری راهبردی دو کشور در سال 2012 به ابزاری برای افزایش #قدرت_اقتصادی و سیاسی چین و برزیل در قرن 21 تبدیل‌شده است. اتفاقی که می‌تواند برای کشور پهناور، غنی و قدرتمند جمهوری اسلامی #ایران نیز رخ دهد و گامی مثبت در جهت تغییر سلطه #سیاسی_تجاری غرب بر کشورهای جنوب یا جهان سوم باشد.

🔻 متن کامل یادداشت در سایت #شورای_راهبردی روابط خارجی:

🔗 https://www.scfr.ir/fa/?p=132694

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#رصد
#تحریم

🔴 تحریم‌های بی‌اثر، مانع دیپلماسی

🗞 ریسپانسیبل‌استیت‌کرافت

🔰 تارنمای #ریسپانسیبل‌استیت‌کرافت در یادداشتی به نقد اِعمال بی‌رویه #تحریم‌های_اقتصادی از سوی آمریکا علیه دیگر دولت‌ها از جمله #ایران پرداخته و آن را مانعی در مسیر حل دیپلماتیک مسائل دانسته است. نویسنده با اشاره به شکست سیاست «#فشارحداکثری» ترامپ، بیان می‌کند که تحریم‌ها در تغییر رفتار ایران ناکارآمد بوده‌اند.

🔶 طبق این مقاله، #تحریم‌ها سلاحی بی‌رویه است که هیچ تفاوتی بین مردم غیرنظامی و #نظامی نمی‌بیند و آسیب‌پذیرترین افراد جامعه را به جای نخبگان سیاسی آن هدف قرار می‌دهد. در عین حال تحریم‌ها به ابزاری کم‌هزینه برای ابراز مخالفت با دشمنان و مخالفان #هژمونی_آمریکا بدل شده که فارغ از کاربرد آن، مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

🔶 نویسنده با اشاره به تحریم‌ها علیه سه کشور ایران، #سوریه و #ونزوئلا بیان می‌دارد که حوزه تجهیزات پزشکی و تهیه #دارو، متأثر از این تحریم‌ها به شدت بر وضعیت #سلامت و زندگی مردم اثر گذاشته است. در سوریه حتی تأمین مایحتاج #تغذیه عادی مردم به خطر افتاده و در ونزوئلا به مرگ بیش از چهل هزار نفر انجامیده است.

🔶 این گزاره که تحریم‌ها به فروپاشی اقتصادی و نهایتاً تسلیم #دولت_هدف منجر می‌شود، اراده دستگاه #سیاست_خارجی آمریکا در حل مسالمت‌آمیز مسائل از طریق #مذاکره و تبادل امتیازات را تضعیف می‌کند و هر گونه انعطاف‌پذیری را به مماشات و سازش‌کاری تعبیر می‌کند.

🔶 استفاده بیش از حد از تحریم، مانع خلاقیت و ابتکار #وزارت_خارجه در جستجوی راه‌ها و ابزارهای دیگر است. تحریم‌ها به بخشی از «جنگ‌های بی‌پایان» #آمریکا علیه دیگر دولت‌ها بدل شده و لازم است با تعریف اهداف #سیاسی قابل تحقق و گسترش مسیرهای سیاست خارجی، آن را به کناری گذاشت.

🔶 به نظر می‌رسد #مقاومت دولت‌های هدف علیه سیاست‌های خصمانه و زیاده‌خواهانه آمریکا، ایده بررسی تحریم‌ها از منظر کارکرد و اثرگذاری را مجدداً در ذهن بخشی از #نخبگان_سیاسی آمریکا شکل داده است. هر چند اعتیاد سیاست خارجی آمریکا به #تحریم، عمیق‌تر از آن است که به راحتی این سلاح را بر زمین بگذارد/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

‍#یادداشت_تحلیلی
#تحریم

💢 تبعات تحریم های اقتصادی #آمریکا بر اقتصاد این کشور

✍ رضا #توکلی؛ پژوهشگر دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🔰 #تحریم‌های_اقتصادی را به عبارت ساده‌تر می‌توان ایجاد هر گونه #ناکارآمدی در انتفاع یک بازیگر (که می‌تواند شخص، حزب، گروه یا کشور مشخصی باشد) از روابط #اقتصادی دو یا چندجانبه دانست که با بسته‌ای از اهداف #سیاسی، امنیتی و اقتصادی، از سوی بازیگری دیگر طراحی، اجرا و پیگیری می‌شود.

❇️ حال جای تأمل بسیاری در طرح این پرسش وجود دارد که آیا وضع تحریم‌های اقتصادی از سوی ایالات متحده #آمریکا وضعیت اقتصادی این کشور را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد یا خیر؟ و به تبع آن، حد و اندازه این اثرگذاری است که در منطقی یا غیر عقلایی بودن وجود تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی #ایران از سوی دولت‌مردان امریکایی برای #افکار_عمومی، نخبگان و #سیاستگذاران آن کشور قابل توجه می‌باشد.

❇️ به نظر می‌آید تهیه بسته‌های رسانه‌ای در بستر #دیپلماسی_عمومی و گفتگوهای نخبگانی و مذاکرات رسمی بین‌المللی با هدف روشن‌سازی #هزینه‌های_تحریمی از سوی ایالات متحده امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران می‌تواند نقش به سزایی در بازنگری افکار عمومی، سیاستگذاران و مجریان #ایالات_متحده در برآورد هزینه– فایده تحریم‌های اقتصادی داشته باشد.

👈🔖 متن کامل یادداشت در اکودیپ

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#یادداشت_تحلیلی
#انرژی

💢 #آینده_همکاری روسیه و عراق در حوزه انرژی

✍ سید فؤاد #علوی؛ پژوهشگر میز روسیه و آسیای مرکزی دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

🔰 کشور #عراق با دارا بودن منابع گسترده نفت و #گاز همیشه مورد توجه #سرمایه‌گذاران_خارجی و شرکت‌های مطرح و صاحب‌نام حوزه انرژی بوده است، اما اتفاقات و ناآرامی‌های سیاسی-#امنیتی چند دهه اخیر در این کشور باعث شده فعالیت در حوزه #انرژی سخت و گهگاه غیرممکن شود و برخلاف سایر کشورهای عربی حاشیه #خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری چندانی در عراق و به‌خصوص در حوزه انرژی آن صورت نگیرد.

❇️ عراق با وجود اوضاع #سیاسی ناپایدار و نهادهای ضعیف دولتی، طی ده سال گذشته توانسته است موقعیت خود را در #بازارجهانی_نفت تثبیت کند. عراق به‌عنوان یک بازیگر تمام‌عیار، توانسته در #اوپک و مجمع کشورهای #صادرکننده_گاز تصمیم‌گیری کند و تأثیرگذار باشد. علاوه بر آن یک مزیت اضافی عراق ذخایر قابل‌توجه توسعه‌نیافته نفت و گاز و همچنین پایین بودن هزینه‌های #استخراج است.

❇️ #شرکت‌های_نفتی روسیه سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در عراق انجام داده‌اند و حضور چشمگیری در مجموعه سوخت و انرژی آن دارند. لوک اویل، گازپرومنفت و باشنفت روابط کاری خوبی با دولت عراق دارند. درعین‌حال، خطراتی جدی نیز برای شرکت‌های نفت و گاز #روسیه در عراق وجود دارد؛ که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان رابطه پیچیده دولت فدرال در #بغداد و منطقه خودمختار کردستان و همچنین وجود بی‌ثباتی سیاسی همراه با تضادهای بین #مذهبی (شیعه-سنی) و تضادهای اجتماعی در عراق دانست.

🔻 متن کامل #یادداشت در سایت #شورای_راهبردی روابط خارجی:

🔗 https://www.scfr.ir/fa/?p=134157

🆔 @EconomicDiplomacyISU