📖 پرسه در هوای عتیق کرگانرود
✅ خاطرات انوشیروان خان کرگانرودی، کیوان رهنورد و رحیم الله کریم زاده


✍️ تالیف: علی عبدلی

🔹اطلاعات بیشتر و خرید آنلاین با تخفیف ویژه
کلیک کنید

#علی_عبدلی

عوامل #ماندگاری یا #اضمحلال زبان  تاتی وتالشی در توالش و آذربایجان ایران.

🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸

عامل سیاسی
خوشبختانه در تالش حتی از زمانی که سرزمینشان به نام  کادوسیه نامیده می شد  تا اوایل سلطنت قاجار هیچ کدام از سلسله ها ی ایرانی و یا مقدونی و عرب و مغول ترک مانند سلوکی ها خلفای اموی و عباسی و سپس سلسله های سلجوقی و ایلخانی و تیموری و ترکمن های آق قویونلو و قره قویونلو نتوانسته اند به صورت قهرانه سرزمین تالش را تصرف نموده و با ارسال امرا وحاکمان و سپاهیان غیر بومی مستقیما در سرزمینهای تالش حکومت نمایند. در اینجا اگر سرزمین های تالش را به سه ناحیه تالش شمالی یا #گشتاسپی (بین رود کورا تا سرحدات ایران) و تالش میانی  یا اسپهبدان (از آستارا تا لغایت رود مرز دیناچال ) و تالش جنوبی( از اسالم تا رودبار ودر برخی از نواحی تا سواحل سپیدرود) در نظر بگیریم این سرزمین تا قبل از قاجار هرچند دارای امرای محلی چندگانه بودند اما از نظر فرهنگی و سنن دارای مشترکات قومی و پیوستگی های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی مشابهی  با یگدیگر بودند و از عهد باستان تا عهد قاجار بویژه  تا دوران صفویه  هیچگاه توسط حکومت مرکزی و یا تازشگران غیر ایرانی فتح نگردید و از طریق امرای غیر همزبان اداره نشده بود  اما بعید نیست که احتمالا در چند مورد با پرداخت خراج بسنده شده باشد و بدین علت عامل سیاسی نتوانست موجبات تغییر زبان تالشی بین مردم را فراهم نماید.

عامل اقتصادی
در این مورد نیز باید گفته شود که مردم تالش تا اواسط دوره قاجاریه دارای بازاری خودکفا بودند و دارای معاملات پایا پا بودند و نیازهای یومیه شان را از طریق مبادله کالا با کالا برطرف می شد و برای داد وستد جز در مواردی اندک  و خرید کالاهایی که در محل تولید نمی شد در بقیه موارد از پول استفاده نمی کردند و در بازارهای محلی نیز گوشت گاو وگوسفند کره و پنیر محلی و شال و جوراب دست بافت پشمی و صنایع چوبی و خراطی در ازای دریافت برنج و ماهی و میوه های جالیزی و پارچه های نازک و زنانه مبادله می شد و بدین طریق نیازی به عامل اقتصادی پول و واسطه و دلال بازاری غیر همزبان و بنگاه های تجاری برای بازار یابی و خرید وفروش نداشتند. بویژه معابر سخت کوهستانی تالش نیز سبب می شد تا تجار  غیر بومی  و غیر همزبان  علاقه ای برای رفت وآمد به مناطق کوهستانی از خود نشان ندهند و چون در سرحدات غربی تالش جنوبی در آذربایجان معمولا ایرانیان تات زبان به سر می  بردند این امر سبب گردید تا زبان تاتی وتالشی جنوب مشابهت بیشتری پیدا نمایند.

عامل فرهنگی
ادبیات تالش به صورت فرهنگ فولکوریک و شفاهی بود وهیچگاه به وجود خط و کتابت نیازی پیدا نکردند.
کلیه اشعار #فولکوریک  عامه و داستانها وافسانه ها و ضرب المثل ها شعر و ترانه در ذهن افراد ضبط و حفظ می شد و شفاهی نقل می شد و بدان طریق ماندگار شدند.

💥بدیهی ست که اگر از نوشتار و و کتب برای بقای فرهنگ استفاده می شد  خط وزبان نوشتاری موجب می شد تا زبان مردم سریعتر تغییر نماید  اما از انجا که کوهستانها و جنگل ها چون حصاری مردم را در یک محدوده غیر قابل دسترس نویسندگان غیر همزبان حتی فارسی محفوظ نگه داشته بودند مردم تالش جز زبان تالشی هیچ زبانی را نمی فهمیدند با اینکه زبان تاتی بسیار نزدیک با تالشی ست و مورد فهم مردم تالش بوده اما قادر به گفتگو با آن زبان نبودند .
به همین جهت بوده است تات زبانانی که برای کار و کاسبی و تجارت به تالش سفر می نمودند در گفتگو با مردم محلی برای ارتباط از زبان تالشی استفاده می کردند. به طوری که اکنون نیز تات زبان ها نه تنها در تالش و یا در ماسال به زبان تالشی صحبت می کنند  بلکه در روستاها و قصبات شاهرود خلخال نیز با مواجه با تالشی زبانان با آنها به زبان تالشی گفتگو می کنند.

منبع؛  بخشی از مقاله چاپ شده در شماره 101ماهنامه تالش ص16-17-18 تحت عنوان  نقش سه عامل سیاسی، اقتصادی وفرهنگی در ماندگاری یا اضمحلال زبان تاتی وتالشی در توالش و ولایات آذربایجان ایران.

✍: استاد #علی_ماسالی

  🆔https://t.me/Espiarodakora

#ایمازَه_ایبرم

🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸

نام اصلی شهرک ایمازه #ایبرم_کورَئون شهر است.
یعنی شهر کوره ها و این به سبب دارا بودن کوره های ذوب فلزات در گذشته است در عهد ناصرالدین شاه قاجار جد خاندان جنتی که طالقانی بود ازسوی آیت اله کنی امام جمعه وقت تهران مامور می شود که تولیت امام زاده را برعهده بگیرد جد خاندان جنتی وقتی به این ناحیه آمد وشباهت آب وهوایی آنجا با منطقه طالقان را دریافت نام آنجا را طالقان گذاشت ولی مردم به جهت حرم مطهر همچنان آنجارا "ایمازه ایبرم" می نامند درفرصتی دیگر درمورد چگونگی آمدن امام زاده ابراهیم(ع) به جنگلهای شفت خواهم پرداخت.
درفرانسه نیز محله ای هست به  نام مون میشل که شبیه امامزاده ابراهیم  و درنزد اهل قلم این شهرک به مون میشل شهرت دارد.

✍: جانبرا #علی_پور_گشته روخونی


🆔https://t.me/Espiarodakora

#علی_عبدالمالکی 🎧


یک قصه بیش نیس
غم عشق وین عجب

کز هر زبان که
می‌شنوم نامکرر است....
😔❤️👈

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

ترانه ی تالشی #توره_وارش
#عیدی_گروهی_از_فنیترین_هنرمندان_موسیقی_کشور_به_تالش زبانان_عزیز
خواننده؛ استاد #جلال_اسماعیلی
آهنگساز و تنظیم؛ استاد #حسین_قاسم‌زاده
ترانه‌سرا؛ #معصومه_اپروز
نوازندگان:
تار و تارباس؛ استاد #آزاد_میرزاپور
کمانچه؛؛استاد #علیرضا_دریایی
سنتور؛ استاد #علی_عابدین
تنبک؛ استاد #حمید_قنبری
نی و نیلبک؛ استاد #حسین_قاسم‌زاده
صدا بردار؛ #حسن_خدای‌نیا
تهیه کننده کلیپ؛ #سارا_سپهرافروز
استدیو #پاییز تهران

معرفی کتاب👆

#تاریخ_کادوس ها
#علی_عبدلی

انتشارات فکر روز 1378 تهران


🆔//t.me/Espiarodakora

#عکس_نستالژیک

(#شب_شعر_ماسال )

سال ۱۳۵۶  خورشیدی

از راست: #اردشیر_عابدی،دکتر #علی_عبدلی پژوهشگر تاریخ وفرهنگ تالش، شادروان #فرامرز_مسرور شاعر ونویسنده ،دکتر #جلالیان.

🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁🍁
تالشِ نوین
@TalesheNovin

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

.
قطعه《چشم نرگس》

خواننده: #محمدرضا_شجریان

ویولن : #حشمت‌اله_جودکی

خواهم که بر زلفت، زلفت، زلفت
هر دم زنم شانه، هر دم زنم شانه
ترسم پریشان کند بسی
حال هر کسی چشم نرگست
مستانه مستانه...

یک شب بیا منزل ما
حل کن تو این مشکل ما
ای دلبر خوشگل ما دردت به جان ما شد
روح و روان ما شد...
#شوریده_شیرازی

اجرا در خانه هنرمندان ایران ۱۳۷۹

"کرشمه" یا "چشم نرگس"ترانه‌ای قدیمی در آواز دشتی است که آهنگ آن را به #علی_اکبر_شیدا نسبت می‌دهند، اما دلیل قطعی برای این نسبت وجود ندارد، به همین دلیل در بیشتر منابع موسیقی از این نسبت با تردید نام برده شده‌است همچنین شعر این قطعه را نیز به شوریده شیرازی (فصیح الملک) نسبت داده شده‌است.

آهنگ زیبا و نوستالوژیک
" #کیجلیم " از اسطوره آواز تالشان ❤️استاد #سید_هادی_حمیدی❤️

با متن تالشی و فارسی 👇👇

🌸کیجلم کیجلم کیجلم(دو بار)
(گنجشککم، گنجشککم، کنجشککم)
🌸اناره دارن چیجلم
(شکوفه درختان انارم)
🌸خلخال دیمی چمن آو
(آب چشمه های خلخال)
🌸بهاره بندن تیجلم
(نورسته سبزه قله ها در بهارم)
🌸اشت ناز مرا شیرینه
( نازت برایم شیرین است)
🌸اشت قر مرا گرونه
( قهرت برایم گران است)
🌸شیرنه جانم اشت قربون
(جان شیرینم فدایت)
🌸ت چم غمی نزونی
( تو غمم را نمی دانی)
🌸شنگه چمر شور مستون
(چشم زیبایت شور مستان)
🌸ت چمن غمی نزونی(سه بار)
(تو غم مرا نمی دانی)
🌸یار ت چمن غمی نزونی
(یار، تو غم مرا نمی دانی)
🌸ت چمن غمی نزونی
(تو غم مرا نمی دانی)
🌸عاشقیمه شیداییمه(دو بار)
(عاشق هستم، شیدا هستم)
🌸بی قراریم رسواییمه
(بی قرارم، رسوایم)
🌸آواره کیجه گلن شار
(مانند گنجشکان آواره)
🌸غریبیمه تنهاییمه
(غریبم، تنهایم)
🌸سا روزیمه، زار و حیرون
(سیاه روزم، زار و حیران)
🌸ت چمن غمی نزونی
(تو غم مرا نمی دانی)
🌸مردیمه از اشت دردون
(مُردم از دردهای تو)
🌸ت چمن غمی نزونی(سه بار)
(تو غم مرا نمی دانی)
🌸کیجلم کیجلم کیجلم(دو بار)
(گنجشککم، گنجشککم، کنجشککم)
🌸اناره دارن چیجلم
(شکوفه درختان انارم)
🌸خلخال دیمی چمن آو
(آب چشمه های خلخال)
🌸بهاره بندن تیجلم
(نورسته سبزه قله ها در بهارم)
🌸اشت ناز مرا شیرینه
(نازت برایم شیرین است)
🌸اشت قر مرا گرونه
(قهرت برایم گران است)
🌸شیرنه جانم اشت قربون
(جان شیرینم فدایت)
🌸ت چم غمی نزونی
(تو غم مرا نمی دانی)
🌸شنگه چمر شور و مستون
(چشم زیبایت شور مستان)
🌸ت چمن غمی نزونی(سه بار)
( تو غم مرا نمی دانی)
🌸یار ت چمن غمی نزونی
(تو غم مرا نمی دانی)
🌸ت چمن غمی نزونی
(تو غم مرا نمی دانی)

شعر و آهنگ: دکتر #علی_عبدلی
(در دستگاه #شور در مایه #افشاری)

#مقاله_ای_درباره_تحریف_واژه_های_کاس_سی و کاسپی و کاشن.

نویسنده مقاله استاد #علی_ماسالی


🆔//t.me/Espiarodakora

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

***
یک شاخه گل کوچک مریم طلب من
صد تا طلب توست یکی هم طلب من

بگذار که این بار بدهکار بمانی
قلبی که به دستان تو دادم طلب من

خوشحالیم این بود بدهکار تو هستم
این بار فقط غصه فقط غم طلب من

زخمی است  از این درد که درمان نتوان کرد
اندازه ی این فاجعه مرهم طلب من

چشمان من انگار که از تو گله دارند
دلداری تو شادی عالم طلب من

باید طلبم صاف شود با تو و با عشق
یک بوسه و یک سیلی محکم طلب من...

#فاضل_نظری

سلام صبح زیبات بخیر دوست عزیز

صدای #علی دانیال

💙👌

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

#تالشه_شعر

ولَ باغ

ولَ باغیش ، ولَ غُمچَ ، ولَ چنگَ
هرچی اِم دنیاکا خاسَ ، اشتِ رنگَ
آهو بَلَش ، بندی تیجَ ، کییَ واتَ
اِشتِ ویندَ بو صبَ هَشی قشنگَ
اشتِ خونَی ویشَ میشن ، گیریَ مَروَ
بَندی گیزگیزا تانَ شون جَنگا جَنگَ
عاشقیکا ایگلَ ایم از اشتِ پَرَسایَ بنی
وله افسوس ک هَمیشَ ، بورم لنگَ
دَمَدیَس مِن ، دَمَخون من ، رو دَگاردن
هنی از عاشقیمَ ت ، هنی دلِم ترا تنگَ .
ترجمه :
باغ گلی ، غنچه گل ، دسته ای گل / هرچه در این جهان نیکوست ، به رنگ تواست / بره آهویی ، چمن نورس کوهستان ، چه کسی گفته است / که در بودن تو ، خورشید بامدادی زیباست / بنفشه جنگل ، بابونه ییلاق ، به خاطر تو / با شقایق کوهی در جنگ و جدال اند / پزیر سایه تو من در عاشقی یگانه ام / اما افسوس که دایم دچار نامی ام / نگاه نکن به من ، صدا نزن مرا ، رو از من بگردان / باز عاشق تو هستم ، باز دلم برای تو تنگ است .

غزلی از #علی_عبدلی

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

🌺🍃

آهنگ #تالشی بسیار زیبا با صدای

#علی_اشرف_قربانی

تقدیم شما خوبان

🌺🍃🌺🍃

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

من آن تبسم بی‌پاسخم که هیچ‌کسی
به یاد من غزل عاشقانه‌ای نسرود...

#علی_مقیمی
🌸🍃💞💔

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

‌


"من از آن روز که در بند توام" فهمیدم
زندگی درد قشنگیست که جریان دارد ...

#علی_صفری
💖🌸🍃

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

صبح یعنی من هر روز
دلتنگی‌ام را دم کنم
و تو خورشید را نور بدهی؛
صبحِ من، با دلتنگی آغاز شود
و صبحِ تو با دوست داشته‌شدن...

#علی_سیدصالحی


🌸💖🍃

❤️دیل_گِتَه_تالش❤️

کاری قشنگ از جناب #علی_اکبر_نظری برای تقدیر و تشکر از مدیران کانال های فعال و تاثیر گذار فعالیت های تالشی منطقه فومنات همراه تصاویر مدیران این کانال ها و آهنگ و ترانه تالشی با صدای خواننده خوش صدای سرزمین تالش #رشید_کشاورز

تصویری به یادگار از اجرای مراسم پیشواز نوروز سال ۱۴۰۳
نوازندگی ساز و نقاره و نوروزی خوانی #تالشی
نوازنده ساز : آقای #اسفندیار_عاشوری
نوازنده نقاره: آقای #منوچهر_دیو_رخش
سرخوان نوروزی: آقای #اسماعیل_برزگردوست
همخوان نوروزی: آقای #مهرداد_برزگردوست
سرپرست گروه: آقای #علی_اکبر_قنبرزاده
مکان: رشت استانداری گیلان با حضور استاندار و معاونین و مقامات استانی
تاریخ: ۱۷ اسفند ۱۴۰۲

نوروزی خوانی تالشی(نَوروزی) گروه: #سَوزَه_بهار
سَرخوان: آقای #اسماعیل_برزگردوست
همخوان: #مهرداد_برزگردوست
سرپرست گروه: #علی_اکبر_قنبرزاده

همایش بین المللی، تالش در آینه تاریخ و فرهنگ ایران

بیستم اسفند ماه۱۴۰۲

رشت؛ پل تالشان، تالار دانشگاه آزاد اسلامی

پادکست معرفی دکتر #علی_عبدلی
/بازنشر/
@shahrud1401