BOLAJON PARVARISHI
7.53K subscribers
389 photos
145 videos
5 files
333 links
Bolalar parvarishi va tarbiyasi haqida qimmatli ma'lumotlar berib boramiz!

Bolalar shifokori: @pediatric_uz

Reklama uchun: 👉 @Tibbiy_reklama1
Download Telegram
❗️BOLALAR UCHUN GADJETLARDAN FOYDALANISH MEʼYORI

🕘 Bir yoshdan 5 yoshgacha bo’lgan bolalar kompyuter bilan shug’ullanishlari umuman tavsiya etilmaydi.

🕘 5 yoshdan 7 yoshgacha bo’lgan bolalar kompyuter va planshet bilan 10 minut, maksimum 20 minut (24 soat ichida) shug’ullanishlari tavsiya etiladi.

🕘 1-sinfdan 5- sinfgacha bo’lgan bolalar kun davomida 10 − 15 minut foydalanishi tavsiya etiladi. 10 yoshdan boshlab bir kunda 3 mahal 20 minutdan shug’ullanishi mumkin.

🕘 Uyqudan 30 minut oldin televizor ko’rmaslik, gadjetlardan foydalanmaslik tavsiya etiladi.

Yaqinlaringizga ulashing!

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
​​Kun tartibi tarbiya ustunidir.

Bolalar salomatligini mustahkamlovchi eng katta omillardan biri - bu kun tartibidir. Ayniqsa, bolalarning intizomga rioya qilishi va tartibli bo'lishi kun tartibiga go'dakligidan rioya qilishidir.

Yurtimizda juda ko'p onalar uy bekalaridir va aksariyat hollarda bolaning kun tartibini o'z yumushlariga moslaydilar, natijada bola vaqtida ovqatlanmaydi va vaqtida uxlamaydi. Bu esa asab tizimining buzilishiga olib keladi.

Asosan, bog'chaga bormaydigan 1-2 yoshdagi bolalar uchun kun tartibiga rioya qilish juda muhimdir.

1-2 yoshgacha bolalar uchun kun tartibi:

7.00 - uyg'onish;
7.00-7.30 - nonushta;
8.00-11.00 - o'yin, sayr;
11.30-12.00 - tushlik;
12.00-15.00 - uyqu!;
15.30-16.00 - tolmachoy (yengil ovqatlanish);
16.30-18.30 - sayr, o'yin, chiniqish;
19.00-19.30 - kechki ovqat;
20.30-7.00 - tungi uyqu.

Aziz ota-onalar, siz 3 kun shu tartibga rioya qiling va bola kayfiyatidagi mo'jizaga hayron qolasiz!

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Lola - Biz bolalar (We are the children)

Ajoyib qo'shiq, eshitib ko'ring!

Bolajonlarimiz bizni kelajagimiz, ularni asraylik!

Dunyodagi eng baxtli insonlar ya'ni farzandi bor insonlarga yuborish esdan chiqmasin😊

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
Egizaklarni katta qilish sirlari

Tabiiy tug'ilgan bolalar orasida egizaklar juda kam bo'ladi. Egizaklar tug'ilishi ajoyib bir mo'jiza bo'lishi bilan bir qatorda ota-onadan katta kuch va sabrni talab etadi.

Quyidagi maslahatlar egizaklarni katta qilishda yordam bera oladi:

1. Reja va tartib. Oilada bitta chaqaloq tug'ilsa juda qiyin. Ikkita va undan ko'p bo'lsa-chi? U holda ota-ona egizaklarni ovqatlantirish va uxlash davrlarini birlashtirishga harakat qilishi lozim. Asta sekinlik bilan egizaklar bunga o'rganadi. Chaqaloqlar tartibga tez odatlanadilar. Muhimi, ota-onaning bunga yondashuvi. Tartib va rejani astalik va mehr bilan o'tkazish lozim.

2. Ikkala chaqaloqni bir vaqtda emizish mumkin. Albatta ikki chaqaloqni ko'krak sutiga tutqazish juda katta mahoratni talab etadi. Shuning uchun birini ko'krakka qo'yib, ikkinchisini esa ko'krakdan sog'ilgan sut bilan butilkadan emizsa bo'ladi. Ikkala chaqaloq shunda onaning yonida bo'lishi muhim. Lekin keyingi emizishda chaqaloqlar o'rin almashadi, ya'ni biri butilkadan, biri esa ko'krakdan emadi.

3. Bir joyda uxlatish. Egizaklar chaqaloqligidan bir joyda uxlasa, yaxshiroq uxlaydilar. Birini uyqusi ikkinchisiga ham "yuqadi". Undan tashqari egizaklarni albatta egizaklar aravasida olib yurish lozim. Alohida aravada emas.

4. Egizaklar ko'pincha muddatidan oldin tug'ilgani sabab ularning nafas olish(o'pka) tizimida muammolar bo'lishi mumkin. Bunga e'tiborliroq bo'lish kerak.

5. Egizaklar kasalliklari bir-biriga oson yuqadi. Bir chaqaloq kasal bo'lib qolsa, imkon qadar ikkinchisini undan uzoqlashtirish lozim. Bu bilan kasallikni 100% foiz oldini olib bo'lmasa ham, lekin xavfni kamaytirsa bo'ladi.

6. Egizaklar bir xil bo'lgani bilan, ular juda har xildir! Hech qachon egizaklarni solishtirmang. "Akasi bunday, ukasi esa bunday emas," deyish noto'g'ri. Kelajakda ham ularning qiziqish va dunyoqarashi turlicha bo'lishini rag'batlantiring. Ikkisini bir maromga keltirmang. Ular hech qachon bir xil bo'la olishmaydi, ularning go'zalligi ham shunda!

7. Egizaklarni katta qilish yildan yilga osonlashaveradi. Agar boshida egizaklar bilan ota-ona juda qiynalsa, yillar o'tgan sari bir farzandi bor ota-onadan ko'ra egizagi bor ota-onaga oson bo'ladi. Bu davr ularning 2 yoshidan so'ng keladi.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
Kinotavsiya: Farzandlaringiz bilan tomosha qilishga arziydigan eng yaxshi filmlar (video)

Bolalik bu — nima bo‘lishidan qat’i nazar, sodir bo‘ladigan sehr va mo‘jizalar davri. Quyida bolalarga ham, kattalarga ham yoqadigan hayotning ushbu davri haqidagi eng yaxshi filmlarni oila davrasida tomosha qilishni tavsiya qilamiz.

“Uyda yolg‘iz”, 1990-yil
Rejissor Kris Kolambus tomonidan suratga olingan, Makoley Kalkin bosh rolni ijro etgan “Uyda yolg‘iz” filmi Amerika Rojdestvo haqidagi kinoning haqiqiy klassikasiga va millionlab tomoshabinlarning sevimli komediyasiga aylandi. Ko‘pchilikka ma’lum bo‘lgan sujet kichkina bolakay Kevin haqida hikoya qiladi, uning oilasi shoshib Rojdestvo uchun Fransiyaga sayohatga olib ketishni unutgan yosh qahramon hech narsa qilishga odatlanmaganidan tashqari, uning uyini o‘g‘irlashni orzu qilgan “ho‘l o‘g‘rilar”ga ham duch kelishi kerak.

“Ikkimiz: men va soyam”, 1995-yil
Erik Kestnerning “Das doppelte Lottchen” romani asosida opa-singil Olsenlar ishtirok etgan “Ikkimiz: men va soyam” filmi 1995-yilda ekranlarga chiqdi va bir zumda omma mehrini qozondi. Ikki juda o‘xshash qiz o‘rtasida qanday kuchli do‘stlik paydo bo‘lishi haqida ta’sirli film.

“Ota-onalar uchun tuzoq”, 1998-yil
Nensi Meyersning “Ota-onalar uchun tuzoq” filmi tomoshabinga bolaligida ajralgan ikki opa-singilning kutilmagan uchrashuvi haqida hikoya qiladi, ular ota-onalarini har qanday holatda ham yarashtirishga va oilalarini birlashtirishga qaror qilishadi. Londondan Kaliforniyaga sayohat qilish, aqlbovar qilmaydigan firibgarlik va o‘z ota-onalari bilan tanishuv — bolalik qanchalik ajoyibligini eslatadi.

“Lemoni Snikett: 33 baxtsizlik”, 2004-yil
Bred Silberlingning 2004-yilda ekranlarga chiqqan ertak-filmida yetim qolgan Bodlerlarning og‘ir taqdiri haqida hikoya qilinadi — zukko Vayolet (Emili Brauning), aqlli Klaus (Liam Eyken) va chaqaloq Quyoshcha (Kara Xoffman). Ota-onalaridan sirli yong‘inda ayrilganlaridan so‘ng, bolalarni graf Olaf o‘z qaramog‘iga oladi.

“13 dan 30 gacha”, 2004-yil
Gari Vinikning “13 dan 30 gacha” komediyasi tomoshabinga Jenna Rink ismli 13 yoshli qizning hayoti tafsilotlarini ochib beradi. Maktab o‘quvchisi o‘smirlik davridagi odatiy qiyinchiliklarni boshidan kechiradi — maktabdagi eng mashhur qizlar bilan do‘stlashishga harakat qiladi, birinchi muhabbatidan rad etiladi va imkon qadar tezroq ulg‘ayishni orzu qiladi. Omadsiz tug‘ilgan kun bazmi paytida Jenna qaznoqqa qamalib oladi va sehrli chang yordamida kelajakka — mashhur nashrning taniqli muharriri va aslzoda bo‘lgan hayotiga borib qoladi.

“Vaqt qo‘riqchisi”, 2011-yil
2011-yilda jahon premyerasi bo‘lgan kinooperator Martin Skorsezening “Vaqt qo‘riqchisi” filmi rejissorning bolalar uchun birinchi loyihasi bo‘ldi. Sarguzashtli film Hyugo (Asa Batterfild) ismli bola haqida hikoya qiladi, u marhum otasining (Jud Lou) rejasini amalga oshirishga va muzeydan topib olgan eski avtomat qo‘g‘irchoqni yig‘ishga qaror qiladi. Qahramonning rejasi tavakkal va qurbonlikni talab qiladi, lekin Hyugo o‘z maqsadi yo‘lida hamma narsaga tayyor, bu esa oxir-oqibat unga mutlaqo kutilmagan haqiqatni ochib beradi.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
Ko‘krak suti kamayishi sabablari

Ko'krak suti yetmaganda nima qilish kerak, degan savolga ko'p maslahat bersa bo'ladi. Ba'zida esa oddiygina savolga javob muammo yechimiga aylanadi.

Bu savol: Emizishga vaqtingiz bormi?
Albatta bor, deydi ko'pchilik. Bolani ovqatlanishi uchun vaqtingiz bordur, lekin emizish deganda bolaning ovqatlanishini tushunmang.
Bola onani emishi bu nafaqat ovqatlanish, balki bolaning onasini bag'riga to'yishi, onasini mehrini olishi, onasi bilan suhbatlashishi, onasi allalashini eshitishi, onasiga qarashi va boshqa shu kabi vaziyatlarni o'z ichiga oladigan psixologik holatdir.
Qorni to'q bola injiq bo'lishini ko'rgansizku? Hozirgina emizdim, nega yana yig'layapti, deysiz. Aslida uni ovqatga bo'lgan ehtiyojini ta'minlaganingiz bilan, sizga, bag'ringizga, qo'llaringizga, ko'zlaringizga bo'lgan ehtiyojini hali to'ydirishga ulgurmagan bo'lasiz. U yana emishni istagandek sizga talpinadi. Yana emizing.
Ovqat yeyishi uchun emas, sizga to'yib olishi uchun emizing. Ona suti shunday ajoyibki, bolaning ehtiyojiga qarab uning tarkibi o'zgaradi. Ya'ni qorni och bola emayotganda kuchli so'rishi natijasida yog'liq sutni olsa, shunchaki mehrga to'yishni istayotgan bo'la sekin-sekin so'rib oldi sut, ya'ni yog'siz sutni ichadi.
Olti oygacha ona emizish uchun kunining deyarli 70 foizini ajratishi lozim. Agar uy ishlari kutib turgan bo'lsa, u holda uydagilarga tushuntiring. Ularga qorni to'q, mehrga to'yib o'sayotgan bola yaxshimi, yoki bolani yetarlicha emazmay onada sut kamayib borib bola uchun qo'shimcha aralashmaga pul ketqazib injiq bolani katta qilish afzalmi?
Agar ona suti kamaymasdan, bola tiniqib katta bo'lishi muhim bo'lsa u holda emizikli onaga sharoit yaratib berish kerak.
1. Bolani hech qachon biron ish qilish oldidan shoshib emizmang. Shoshayotgan onani bola sezadi va qo'yib yuborishni istamaydi.
2. Bolani alohida tinch joyda emizishga odatlaning. Birov bilan gaplashib yoki telefonga qarab emizsangiz, bola mehringiz va e'tiboringizga yetarlicha to'yib ololmaydi va yarim soat o'tmay yana emgisi kelib qoladi.
3. Bolani vaqtga qarab emizmang. Qachon emizishni bilish uchun eng yaxshi ko'rsatkich, bolaning ehtiyoji. Ba'zi kunlar bo'ladiki, bola xuddi tinmay ko'krakni so'ragandek tuyuladi. Ana shu kunlar bolaga ko'krakni ko'p tutqazadigan vaqtdir. Bu davrda ona ko'kragida sut kamaygan bo'lib, bola uni ko'paytirish maqsadida ko'p so'radi. So'rish ko'paygan sari sut ishlab chiqarilish hajmi ham ko'paya boshlaydi.
4. Emizishni ishlar orasida emas, ishlarni emizish orasida qiling. Bolaning 6 oyiga to'lguniga qadar sizning eng muhim ishingiz bolani bag'ringizga olib o'tirish.
5. Emizish jarayoniga soat poylab yodnashmang. Emizishga o'tirdingizmi, hamma ishni unuting. Endi butun vujudingiz bilan bolaga o'zingizni qarating.
6. Emizishni muammo deb bilmang. Qo'rquv va asabiylashish sutni qochirib yuboradi.
7. Bolaning 6 oygacha bo'lgan davrida o'zingizni urintirmang. Charchov sutni kamaytirib yuboradi.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🖐 Bolalarda kichik matorikani rivojlantiruvchi mashqlar

📤Yaqinlaringizga ham ulashing.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Bolajonlar uchun paygʻambarlar tarixi!

Yod olishga oson boʻlishi uchun ajoyib nashid qilib kuylashibdi 👍

Yosh ota-onalarga ibrat uchun tarqating!

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
Bolaning sut tishlarining tushishi va doimiy tishlarining chiqishi bo‘yicha ko‘p beriladigan savollarga javoblar

Bolaning sut tishlari chiqishidan ko'ra, ularning tushishi og'riqsiz va odatda muammosiz kechadigan jarayondir.

Sut tishlari qachon tushishni boshlaydi?

✔️Ko'pincha sut tishlari bolaning 5-6 yoshiga kelib tushishni boshlaydi.

Tajribali onalarning aytishicha, sut tushlari necha oyda chiqishni boshlagan bo'lsa, o'sha yoshda tushishni boshlaydi. Ya'ni ilk sut tishlari 7 oyda chiqqan bo'lsa, ularning tushishi bolaning 7 yoshiga to'g'ri keladi.

Sut tishlari qanday tushadi?

✔️Vaqti kelib bolaning yangi tishlari chiqa boshlaganda sut tishlari sekin-asta qimirlay boshlaydi va bir kuni tushib ketadi. Ular o'rnida milklar orasidan oqish rangdagi yangi tish chiqayotgani ko'rinib turadi.

Yangi tish chiqayotgan davrda nimaga ahamiyat bermoq lozim?

✔️Bu davrda bolaga kamroq shirinlik yeyish, kalsiy va minerallarga boy ozuqalardan oziqlanish, antibiotiklarni kamroq qabul qilish tavsiya etiladi.

Yangi tishlar chiqayotgan davrda bolaning sut tishlari orasi biroz kengayib ochilib qolishi kerak. Bu degani iyak yangi tishlarni to'g'ri chiqishiga tayyorgarlik ko'rayotgan bo'ladi. Agar chiqayotgan yangi tishlarga bo'shliq joy yetmayotgan bo'lsa, u holda bolani stomatologga ko'rsatish lozim. Bunda kerakli muolajalarsiz yangi tishlar qiyshiq bo'lib chiqishi mumkin.

Ildiz tishlari chiqishi qachongacha davom etadi?

✔️Odatda 14 yoshga qadar ildiz tishlari chiqib bo'ladi.

Ildiz tishlari qanday tartibda almashadi?

✔️Sut tishlari qanday tartibda chiqqan bo'lsa, ildiz tishlari huddi shunday tartibda ular bilan o'rin almashadi.

Qaysi hollarda stomatologga ko'rinish lozim?

Tishlar ustma-ust qiyshiq bo'lib chiqayotgan bo'lsa;
Bolaning daxani deformasiyalanayotgan bo'lsa;
Bolaning gapirishi g'alati bo'lib o'zgarib qolgan bo'lsa.
Ildiz tishlari chiqayotgan davrda ora-orada jarayonning sekinlashuvi ham kuzatiladi. Bunda organizm yangi tishlar uchun muhit va joy tayyorlayapti desak bo'ladi.

Ba'zida sut tishlari tushmay turib yangi tish chiqa boshlaydi. Bunda ba'zida stomatolog yordamida joyni bo'shatmayotgan sut tishini olib tashlash lozim, aks holda ildiz tishlari chiqa olmay qiyshiq o'sa boshlaydi.

❗️Muhim tavsiya! Sut tishlari karies bo'lib og'riyotgan bo'lsa, ular tushib ketadi deb davolamasdan olib tashlash mumkin emas. Stomatologlarning ta'kidlashicha, sut tishlari vaqtli olib tashlanishi noto'g'ri. Shuning uchun ularni ham oddiy tish singari davolash kerak va ular o'z vaqtida ildiz tishlari tayyor bo'lganida tushgani ma'qul.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
#quloq #parvarish

Bolajonlarni cho'miltirishdan oldin quloqlariga paxtani pilik qilib ohista tiqib qo'ying. Cho'miltirib bo'lgandan so'ng paxtani olib tashlang. Bu bilan siz kichkintoy qulogʻiga suv kirishini oldini olib, uni quloq oʻgʻrigʻi va yalligʻlanishidan himoya qilgan bo'lasiz.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
🍵 Sabzavotli sho‘rva
#10oylikdan #tushlik

Mahsulotlar:
• karam – 20 g.
• kartoshka – 20 g.
• sabzi – 10 g.
• suv – 100-150 ml.
• sut – 50 ml.
• sariyog‘ – 5 g.
• tuz – tab va xohishga ko‘ra

Tayyorlanishi:
1. Kartoshka va sabzi tozalanadi, oq yoki rangli karam oqar suvda yaxshilab yuviladi va mayda kesiladi.
2. Tayyorlangan sabzavotlar qozonga solinadi, ustidan suv quyiladi va past olovda tayyor bo‘lgancha qaynatiladi.
3. Issiq tayyor sabzavotlar qaynatma ustida mayda to‘g‘raladi, qaynagan issiq sut, sariyog‘ va tuz qo‘shiladi, hammasi yaxshilab aralashtiriladi, yana me'yoriga yetguncha qaynatiladi.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
😴Farzandingiz kechasi yomon uxlaydimi? Bolalar “oltin” uyqusining qoidalarini o‘rganamiz

Go‘daklarning “oltin” uyqusi — har bir ota-onaning orzusi hisoblanadi. Bola ko‘p va qattiq uxlasa — u tez o‘sadi va rivojlanadi, kam kasal bo‘ladi. Kechalari yaxshi uxlashi uchun kunduzi bola bilan qanday shug‘ullanish kerak?

Agar bola kechasi yomon uxlasa, kunduzi nima qilish kerak?

Bola kechasi yaxshi uxlashi uchun, kunduzi uni “holdan toydirish” kerak – u kechga borib butun kuchini sarflashi va charchab qolishi kerak. Buni ikki yo‘l bilan amalga oshirish mumkin: bolada jismoniy harakatlanishni yoki his-tuyg‘uli holatlarni oshirish.

Ertalab va kechqurun bevosita cho‘miltirish va ovqatlantirishdan oldingi jismoniy faollik – bu qattiq uyquning garovi hisoblanadi. Agar bola emaklayotgan, o‘tiradigan yoki hatto yuradigan bo‘lsa – bolaga qo‘shilib emaklang, o‘tiring, birga yuring va harakat qilishga majbur qiling.

His-tuyg‘uli holatlarga bog‘liq yuklamalar alohida yondashishni talab qiladi – qarindoshlar va boshqa bolalar bilan faol muloqot, har qanday rivojlantiruvchi o‘yinlar bolani ertalabgacha qattiq uxlaydigan holatda charchatishi yoki aksincha – uni haddan tashqari bezovta qilishi va kechasi bilan uxlamay yig‘lab chiqishiga ham sabab bo‘lishi mumkin. Shuning uchun bunday usulni ehtiyotlik bilan va avval tajribada sinab ko‘rib keyin qo‘llash tavsiya qilinadi.

Bolalar qattiq uyqusi qoidalari

Shunday qilib, bola kechasi yaxshi uxlashi uchun uni quyidagi sharoitlar bilan ta’minlash zarur:

Kunning ikkinchi yarmi va kechqurun jo‘shqin jismoniy faollik bilan o‘tishi kerak.
Uxlashdan 2-3 soat oldin toza havoda sayr qilishni tashkillashtiring.
Uxlashdan 1-1,5 soat oldin 30-40 daqiqa cho‘milish.
Uxlashdan yarim soat oldin — to‘yimli “kechki ovqat”.
Bolalar xonasi iqlimi salqin va nam bo‘lishi kerak: harorat 18-20 daraja, namlik esa 60-70 %.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
😋 Bug'doy yormali tayoqchalar
#3yoshdan #nonushta

Mahsulotlar:
• sut - 500 ml.
• tuxum - 2 dona.
• bug'doy yormasi - 8 osh qoshiq.
• non talqoni - 5 osh qoshiq.
• shakar - 3 osh qoshiq.
• limon sedrasi - 1 osh qoshiq.
• tuz - 1 choy qoshiq.
• vanilli shakar - ta'bga ko'ra

Tayyorlanishi:
1. Sutni qaynatib oling. Shakar, tuz va vanil qo'shing, aralashtiring, doimiy aralashtirish bilan bug'doy yormasini qo'shing.
2. Ziravor qo'shing, quyulguncha taxminan 2 daqiqa davomida pishiring.
3. Bir osh qoshiq pishirilgan massani un bilan sepilgan patnisga qo'ying. Tayoqchalar hosil qiling, tuxumga, keyin non talqoniga bulab olin.
4. O'rtacha olovda o'simlik yog'ida yengil qizarguncha qovuring, so'ngra qog'oz sochiq ustiga qo'ying.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
6-9 oylikkacha bo‘lgan bolalarga qo‘shimcha ovqat berish

Birinchi marta qo‘shimcha ovqatni kunning birinchi yarmida, bola injiqlik qilmagan va kasal bo‘lmagan paytda berish kerak.

Qo‘shimcha ovqat berish tartibi

📌Davriyligi: 6-9 oylikda kuniga 2 marta qo‘shimcha ovqat beriladi.
📌Miqdori: har safar 2-3 osh qoshiq ovqat beriladi, 7-10 kunda 2 barobar ko‘paytiriladi.
📌Quyuqligi: ovqat quyuq bo‘lsa, bolaga yedirish uchun qulay bo‘ladi. Bola 8 oyga kelib, qo‘li bilan yeyish mumkin ovqatlarni berish mumkin.
📌Xilma-xilligi: bo‘tqa(guruch yoki grechka), sabzavot pyuresi (kartoshka, sabzi, kobachki), mevalar(olma, banan).

Kerakli tavsiyalar
▪️Sabrli bo‘ling! Bola o‘rganishi uchun vaqt kerak.
▪️Rag‘batlantirish va “o‘yin” sifatida ovqatlantiring.
▪️Bolani ovqat yeyishga zo‘rlamang.
▪️Alohida idishdan foydalaning. Qancha ovqat yeganini bilishingiz uchun.

© Doctor Muxtorov

Kanalga ulanish👉
@Bolajon_parvarishi
​​Kun tartibi tarbiya ustunidir.

Bolalar salomatligini mustahkamlovchi eng katta omillardan biri - bu kun tartibidir. Ayniqsa, bolalarning intizomga rioya qilishi va tartibli bo'lishi kun tartibiga go'dakligidan rioya qilishidir.

Yurtimizda juda ko'p onalar uy bekalaridir va aksariyat hollarda bolaning kun tartibini o'z yumushlariga moslaydilar, natijada bola vaqtida ovqatlanmaydi va vaqtida uxlamaydi. Bu esa asab tizimining buzilishiga olib keladi.

Asosan, bog'chaga bormaydigan 1-2 yoshdagi bolalar uchun kun tartibiga rioya qilish juda muhimdir.

1-2 yoshgacha bolalar uchun kun tartibi:

7.00 - uyg'onish;
7.00-7.30 - nonushta;
8.00-11.00 - o'yin, sayr;
11.30-12.00 - tushlik;
12.00-15.00 - uyqu!;
15.30-16.00 - tolmachoy (yengil ovqatlanish);
16.30-18.30 - sayr, o'yin, chiniqish;
19.00-19.30 - kechki ovqat;
20.30-7.00 - tungi uyqu.

Aziz ota-onalar, siz 3 kun shu tartibga rioya qiling va bola kayfiyatidagi mo'jizaga hayron qolasiz!

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
👶Chaqaloq parvarishida nimalarga e’tibor qaratish kerak?

Kindik tushishi

Kindik qoldig‘i odatda tug‘ruqdan so‘ng 4-5 kun ichida tushib, ba’zi vaqtlarda 8-10 kunlarga ham cho‘zilishi mumkin. Agar kindik sohasida namlik bo‘lsa, 70 foizli spirt eritmasi tomizilib, sterillangan bint yordamida artiladi. Ayrim vaqtlarda chaqaloqning muntazam bezovta bo‘lib, yig‘lashi sababli ham kindikda shish kuzatiladi. Bordiyu chaqaloqning kindigi qoldig‘i 15 kun ichida ham ko‘chib tushmasa yoki soha atrofida qizarish, yallig‘lanishga o‘xshash belgilar kuzatilsa, darhol shifokorga murojaat eting.

Liqildoq

Yangi tug‘ilgan chaqaloqning bosh aylanasi me’yorda 34-36 santimetrni tashkil etib, hayotining ikkinchi oyida 36-37 santimetratrofida bo‘ladi. Bir yoshga qadar esa bu ko‘rsatkich 46 santimetrga yetadi. Liqildoq chaqaloq boshining tepa qismidagi qotmagan soha, miya ustidagi qalin himoya qavati bo‘lib, me’yoriy holatda chillali chaqaloqlar uchun 26-28 mm, ikkinchi oydan boshlab 22-25 mmatrofida bo‘lib, bir yoshgacha 8-10 mm.gacha kichrayib boradi. Bola boshidagi liqildoq taranglashib, shishgan bo‘lsa va u bezovtalansa, bosh miya bosimining oshgani taxmin qilinadi. Bu holatda albatta shifokor bilan maslahatlashish zarur.

Tana vaznining o‘zgarishi

Yangi tug‘ilgan chaqaloq hayotining birinchi 4 kuni davomida 10% (200-300 gr atrofida) vazn yo‘qotishi normal holat hisoblanib, organizmning moslashuv jarayoni hisobiga amalga oshadi. Bola hayotining 6-8-kunlariga kelib, tana vaznini asta-sekin tiklab boradi.

Emizish vaqti

Shifokorlar bolani har 1-1,5 soat oralig‘ida emizishni tavsiya etishadi. Bu vaqt oralig‘ining ona suti sifatiga ham ta’siri bo‘lib, bola uchun kerakli ozuqa to‘planadi. Emizishdan avval ko‘krak so‘rg‘ichlarini tozalab, so‘ngra bola og‘zig‘a tutqazish kerak. Agar emizgandan keyin go‘dak ko‘krakni qo‘yib yuborishni xohlamasa, tortib olmang. Burnini biroz qissangiz, og‘zini ochadi. Ona suti sifatli bo‘lishi uchun ayol taomnomasida foydali vitaminlarga boy mahsulotlar bo‘lishi kerak.

Qachon cho‘miltiriladi?

Chaqaloq kindigi hali tushmagan bo‘lsa, cho‘miltirishni biroz keyinga qoldirish darkor. Bu holatda chaqaloqning badanini iliq suvga shimdirilgan nam paxta bilan tozalash kifoya. Kindigi to‘liq tushgach esa 37-37,5 darajali iliq suvda cho‘miltirish mumkin. Bola terisida turli toshmalar toshishining oldini olish uchun suvga moychechak damlamasidan ozroq qo‘shish tavsiya etiladi. Sovuq kunlarda chaqaloqni 2-3 kunda bir marta 8-10 daqiqa davomida cho‘miltiriladi. Suvli muolajalardan so‘ng terisiga turli yog‘lar surtmang. Chunki tayyor yog‘lar teriga turlicha ta’sir etishi mumkin.

Uyqu vaqti

Chillali chaqaloq bir kunda 4-5 martagacha uxlashi mumkin. Bu uyqu vaqtlari avvaliga uzoqroq davom etib, so‘ng asta-sekin kamayib boradi. Bolaning tungi uyqusi osuda o‘tishi uchun uni kechga yaqin cho‘miltirish tavsiya etiladi. Bordiyu go‘dak uyqusida tartibsizlik yuzaga kelsa, kun boshidan emizish va uxlatish tartibini nazorat qiling.

Qayt qilishi nimadan?

Bola emib bo‘lgach, uni chayqatish, qorni bilan yotqizish mumkin emas. Tik ko‘targan holda biroz ushlab turing. Agar emizishdan so‘ng ozroq qayt qilsa, bu xavfli emas. Bola oshqozoniga ortiqcha bo‘lganini shu tariqa chiqarib tashlaydi. Chaqaloqlarda hazm qilish faoliyati hali yaxshi rivojlanmagani bois emib bo‘lgach, qayt qilishi mumkin. Biroq tez-tez va emizish vaqtidan tashqari ham qayt qilsa, shifokorga ko‘rsating.

Nega tez-tez aksiradi?

Chaqaloqlar kuniga 3-4 martagacha aksirishi mumkin. Bu jarayon bola organizmi uchun normal holat bo‘lib, ortiqcha tashvishga asos emas. Ammo aksirish burundan shilimshiq suyuqlik kelishi bilan bo‘lsa, shamollash taxmin qilinib, bolalar shifokoriga ko‘rsatish lozim.

Yo‘rgaklash mumkinmi?

Shifokorlari chaqaloqni oyoq-qo‘llarini qattiq bog‘lab yo‘rgaklashni tavsiya etishmaydi. uyquga yotqizishda zichlab yo‘rgaklangan bolada qon aylanishi buzilishi mumkin. oyoqlarini zichlab yo‘rgaklash tos-son suyaklari rivojiga ta’sir etadi.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
1,5 yoshdan keyin bir martalik tagliklarni ishlatish qanchalik to‘g‘ri?

👶Bir martalik tagliklar(pampers) - bu juda qulay ayniqsa vaqtni tejaydi, lekin onajonlar undan qancha ko‘p foydalansa, bolani tuvakka o‘rgatish shunchalik qiyin bo‘ladi.

O‘zingiz bir o‘ylab ko‘ring, pampersda bola tagini ho‘llab qo‘ysa ham, issiq, quruq va eng asosiysi unga noqulaylik tug‘dirmaydi.

Agar siz bolani ishtoncha va polzunkalarga o‘tkazsangiz, u yoqimsiz namlik holatini his qila boshlaydi va tuvakka o‘tirishni o‘rganishi ancha tez bo‘ladi.

👨‍⚕Kaminaning tavsiyasi, 18 oylikdan keyin bir martalik tagliklarni ishlatmaganingiz ma’qul. Bu bilan siz bolangizda yana bir shartli refleksni o‘z vaqtida paydo bo‘lishiga yo‘l ochib bergan bo‘lasiz.

© Doctor Muxtorov

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
SSV: "Paqildoq"lar farzandlaringizda bir umrlik og‘ir asoratlar qoldirishi mumkin

Yangi yil bayrami yaqin. “Paqildoq”lar mavsumi esa allaqachon boshlandi. Qonuniy taqiqlarga qaramay, bunday mahsulotlarni sotishga urinayotganlarning yagona dardi — pul ishlash. O‘yinqaroq bolalaru o‘smirlar esa pirotexnikaning o‘zi va yon-atrofdagilarga ziyonidan yetarlicha xabardor emas.

‼️ Tibbiyot xodimlarining ogohlantirishicha, bunday vositalarning bexosdan qattiq paqillashi kishilarni cho‘chitib, yurak-qon tomir tizimiga o‘ta salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Ushbu holat fojiali o‘lim bilan ham yakun topishi mumkin.

🔥 Yuz, ko‘z, qo‘l sohalarida og‘ir kuyish jarohatlari,

☄️  ko‘zlarning shikastlanishi va ko‘rish faoliyatining qisman yoki butunlay buzilishi,

🥵 jarohat asorati bilan bog‘liq plastik operasiyalarga muhtojlik, kuygan sohalarda dag‘al chandiqlar,

📌 qo‘l barmoqlari sohalarida kontrakturalar hosil bo‘lishi “paqildoq” va salyutlarning salbiy oqibatlaridir.

Pirotexnika vositalari shovqinidan qattiq qo‘rqish tufayli:

▶️ ruhiy buzilish,
▶️ surunkali asab va qon-tomir tizimi kasalliklari,
▶️ qandli diabet,
▶️ homilaga ziyon yetishi ehtimoli yuqori.

💥 Yaqin masofada pirotexnika paqillashidan inson barotravma va akustik jarohatlar olib, karlik yoki umrbod quloq shang‘illashi (tinnitus) kasalligiga yo‘liqishi mumkin.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Yaxshilik qilish uchun ko‘p narsa kerak emas, faqat xohish bo‘lsa bo‘ldi.

Kanalga ulanish:👉@Bolajon_parvarishi
Bolaning so'rg'ich so'rishi

So'rg'ichga o'rganib qolgan bolani undan ajratish unchalik oson ish emas. Bolani psixikasiga salbiy ta'sir ko'rsatmay so'rg'ichdan voz kechish muddatini bola 2 yosdan oshganda amalga oshirgan ma'qul. Uzoq davr mobaynida (2-4 yildan ko'p) bola so'rg'ichni so'rib yursa, uning jag'i noto'g'ri shakllanadi, tish qisishi ochiq holda qoladi, o'rta quloq kasalliklari yuzaga kelishi mumkin va hokazo.

Amerikalik mutaxassislar fikricha, so'r'gich so'rish 4 yoshgacha bezarar hisoblanadi, lekin Rossiyalik mutaxassislarning ta'kidlashicha, bolani 2 yoshdan so'ng so'rg'ichdan ajratish lozim.

Bolani so'rg'ichdan ajratish davrini ota-ona bolasini holatiga, psixologik salomatligiga, temperamentiga qarab tanlashlari lozim. Asosiysi, so'rg'ichdan ajratayotganda bolani psixikasini buzmay, uning so'rish ehtiyoji o'rnini mehr va e'tibor bilan qoplab sabr bilan harakat qilish lozim.
Aks holda bolani so'rg'ichni so'rishda bo'lgan ehtiyoji qondirilmay qoladi va u ushbu ehtiyojni kelajakda boshqa yo'llar bilan qondirishi mumkin. Masalan, barmoq so'rishi, tirnoq tishlashi mumkin yoki asabiy va injiq bo'lib qoladi.

So'rg'ichdan ajratayotganingizda quyidagilarga ahmiyat bering:

Birinchidan, shoshish mumkin emas. Bolani so'rg'ichdan chiqishiga yaxshilik, mehr va erkalash bilan erishish lozim.

Ikkinchidan, so'rg'ich bilan uxlash odati bo'lgan bolalarga uning o'rnini bosuvchi vosita topish kerak. Masalan, yumshoq ayiqcha, yoqimli musiqa, onaning qo'llari va hokazo.

Uchinchidan, bola gapga tushunadigan yoshda bo'lsa, unga so'rg'ich haqida ertak aytib bering. So'rg'ichni pari olib ketib o'rniga ajoyib sovg'a olib kelishini tushuntiring. So'rg'ichni bola bilan birga bir joyga bekitib qo'yib o'rniga bola uchun yoqimli sovg'a solib qo'ying. Bola so'rg'ichni izlab sovg'a topadi.

To'rtinchidan, bolani zeriktirib qo'ymang. Ko'pincha zerikkan bola so'rg'ich so'rishni qumsaydi.

Beshinchidan, bola so'rg'ichsiz yig'lab uxlolmay qattiq qiynalayotgan bo'lsa, so'rg'ichdan ajratish muddatini 1-2 haftaga suring.

Oltinchidan, bola so'rg'ichni qumsab so'rayotgan bo'lsa, uni chalg'iting, u bilan o'yin-kulgu qiling.

Yettinchidan, so'rg'ichdan ajratish o'yinlarini o'ylab toping.
Masalan, bir devorga bolani bo'yi yetadigan joyda so'rg'ichni mahkam o'rnatib-qoqib qo'ying. Bola so'rg'ichni qumsaganda o'sha devor yoniga borib so'radi. Uzoq vaqt devorni oldida turishga zerikib siz jalb qilayotgan o'yinlar tomon shoshadi va so'rg'ichdan o'zi asta bosh torta boshlaydi.

Sakkizinchidan, so'rg'ichga dori, garimdori, sarimsoq piyozi kabi achichiq narsalar surib bolaga so'rdirmang. Bu uning psixikasiga salbiy ta'sir ko'rsatadi.

To'qqizinchidan, "so'rg'ich so'rasan", deb bolani uyaltirmang. Bu uning jismoniy va ruhiy ehtiyoji, erkaligi emas.

O'ninchidan, so'rg'ichdan ajratayotganizda bola sog'lom va yaxshi holatda bo'lishi lozim. Ya'ni, biron jismoniy rivojlanish bosqichidan o'tayotgan (yurishni, emaklashni boshlayotgan va boshqalar) kasal yoki emishdan ajratilayotgan bolani qo'shimcha stress qilib so'rg'ichdan ajratish mumkin emas.

Kanalga ulanish:👉@Bolajon_parvarishi
Emizikli bolasi bor ona quyidagi mahsulotlarni iste’mol qilmasligi zarur:

Yangi uzilgan bodring, kvas (kvasli yaxna sho‘rva, ya’ni okroshka), poliz mahsulotlari (qovun, tarvuz) – bularning barchasi chaqaloqning qornini og‘ritishi, ichak ish faoliyatining buzilishiga olib kelishi mumkin.

Ko‘zga tashlanadigan yorqin ranglardagi meva va sabzavotlarni (qizil olma, apelsin, shaftoli, o‘rik, lavlagi, sabzi, pomidor, malina, qulupnay) ehtiyotlik bilan iste’mol qiling. Ushbu shirin mahsulotlar chaqaloqda allergiya qo‘zg‘ashi mumkin.

Sutni iste’mol qilishdan oldin uni albatta pishirib oling, chunki u chaqaloqning qorni dam bo‘lishiga olib keladi. Bundan tashqari pishirilmagan sut ayniqsa yoz mavsumida o‘tkir ichak infeksiyasiga sababchi bo‘lishi mumkin.

Sarimsoq, piyoz, selderey va turli ziravorlar ona sutiga yoqimsiz ta’m berishi mumkin, shu sababli ularni suiste’mol qilmang.

Alkogol va tamaki ona sutiga taxir ta’m beradi. Buning ustiga ularning tarkibidagi moddalar bolaning rivojlanishiga salbiy ta’sir qilishi mumkin, chunki ular bola organizmiga tushadigan kislorodni yopib qo‘yadi.

Kanalga ulanish👉@Bolajon_parvarishi