✍ در #نقد و نسیه‌ی #بورس_تهران!

♦یک

🔸#تفکر_جانبی در چند ماه اخیر نیز به رسالت رسانه‌ای خود عمل کرد و اسیر رفتار گله‌‌وار بازار با پیشوایی #دولت و همراهی فرصت‌طلبان نشد. از همین رو هم، همواره به معرفی سهم‌هایی پرداخت که در مقام مقایسه، در شمار سهام ارزنده‌ی بازار هستند و دست‌کم #بنیاد محکم و سودسازی بالایی دارند. نه سهم‌هایی که برای مثال فروش یک خط تلفن همراه با شماره #رند را به عنوان افشای اطلاعات گروه #الف روانه #کدال کرده‌اند!

🔸جالب اینکه بازار در ماه‌های اخیر کاملاً وارونه عمل کرد و پشت به گزارش‌های دوره‌ای و صورت‌های مالی شرکت‌ها و سود و زیان آن‌ها تصمیم گرفت و در اثر نوع جدیدی از #سفته‌بازی، بیشتر به سهم‌های #زیان‌ده روی خوش نشان داد و به شرکت‌هایی که برای پوشاندن زیان‌های فاحش خود، در عوض پرداختن به تولید، به خرید و فروش سهام پرداخته‌اند!

🔸نمونه‌اش سهم سوپرحبابی #دی (بانک دی) که متعلق به #بنیاد_شهید است و بعد از گذشت یک سال، هنوز از سازمان بورس مهلت سه‌ماهه‌ برای خروج از شمول اصل ۱۴۱ قانون تجارت (دال بر ورشکستگی) دریافت می‌کند و هیچ‌کس هم پاسخ‌گوی صدها درصد رشد حبابی قیمت آن نیست. آن‌هم البته در جایی که از چند میلیارد سهم #حقوقی دیگر چیزی در تابلوی سهم باقی نمانده است.

🔸شاید برخی تازه به بازار سرمایه پیوسته باشند و ندانند که تا چند ماه پیش برای رشد قیمت یک سهم در فضای رقابتی بورس باید صدها تحلیل و دلیل اقناعی اقامه می‌شد و بازار بر سر ارزندگی آن سهم به توافق می‌رسید. از همین رو هم بازار سهام بر مدار تحلیل‌های #بنیادی می‌گشت و سهام‌داران نیز به دنبال دلایلی برای اقناع خود و ورود به یک سهم بودند.

🔸بعد از ورود ناچار و ناگهان #دولت به بازار سهام و به تبع آن سرازیر شدن سرمایه‌های خرد مردم، نخستین رویدادی که در بازار به وقوع پیوست، تعطیلی بساط #تحلیل و تطمیع شدن بسیاری از تحلیل‌گران قدیمی بازار بود. کسانی که حاشیه را بر متن ترجیح دادند و رفته‌رفته از در انکار حقیقت درآمدند و به پیاده‌نظام دولت در این جنگ نابرابر حقیقت و واقعیت تبدیل شدند. در این مورد کافی‌ست که نشانه‌های نان به نرخ روز خوری این افراد را در نوشته‌های اخیر آن‌ها دید و دنبال کرد.

🔸اینجاست که آدم بی برو و برگرد یاد گفته‌ی #علی_طیب‌نیا استاد دانشگاه تهران و وزیر اقتصاد دولت پیشین #روحانی می‌افتد که در ماه‌های پایانی وزارتش در پاسخ به پرسش مجری تلویزیون که پرسید راه‌حل اقتصاد ایران چیست؟ گفت: «اقتصاد ایران راه‌حل علمی ندارد که من بلد باشم، راه‌حل سیاسی دارد.»

🔸صدق این گفته‌ی #طیب‌نیا را وقتی می‌فهمیم که اقتصاد بی‌سامان دور دوم ریاست‌جمهوری روحانی را می‌بینیم. بی‌خود نبود که امثال #حمید_رسایی و #مهرداد_بذرپاش (نمایندگان دلواپس مجلس نهم) با طرح پرسش‌های انحرافی سعی داشتند طیب‌نیا را از دور خدمت خارج کنند و بعد از رفتن امثال او هم دیدیم که اقتصاد کشور به چه کلاف سردرگمی تبدیل شد.

♦دو

🔸در هفته‌های اخیر، یکی از بحث‌های سیاسی و اقتصادی داغ کشور، طرح همکاری راهبردی ۲۵ ساله‌ی ایران و #چین بوده است. طرحی مبهم که تا همین‌جا داوری‌های مختلفی را برانگیخته و منتقدان زیادی دارد. مهم‌ترین استدلال منتقدان هم این است که چرا باید #حکومت_چین با آن همه خلف وعده در قبال ایران و با آن حجم از مبادلات اقتصادی با جهان و به ویژه #آمریکا و #اروپا، در شرایط #تحریم برای برقراری رابطه با ایران میلیاردها دلار ضرر بدهد؟

🔸طرح یادشده که طبق پیش‌برداشتِ #تفکر_جانبی در یادداشت «بورس و سند راهبردی با چین» انگار نیم‌نگاهی نیز به دارایی‌های ایران و بازار شرکت‌های ورشکسته‌ی بزرگ دولتی در بورس دارد، این روزها به دستآویز جدیدی برای تحریک مردم به سمت سهم‌های #زیان‌ده دولتی تبدیل شده است و چه بسا، در صورت نهایی شدن به لغو واگذاری صندوق‌های دارادوم و داراسوم نیز بیانجامد.

🔸از آنجایی که هنوز پاسخی منطقی و مستدل به پرسش منتقدان طرح راهبردی ایران و چین داده نشده و این طرح به مرحله‌ی امضاء و اجرا نرسیده است، هنوز نمی‌توان درباره‌ی آن داوری دقیقی داشت. اما آنچه از همین حالا مشهود می‌نماید این است که بعد از دلواپسان، دولت آقای روحانی بدجوری به این طرح دل بسته‌ است و همچنان که در مورد #برجام، می‌خواهد این بار تمام تخم‌مرغ‌هایش را در سبد رابطه با #چین قرار بدهد.

🔸با این حال هرچند به گفته‌ی صائب #طیب‌نیا، اقتصاد معاصر ایران، همچنان که همیشه، به جای راه‌حل علمی، راه‌حل سیاسی را برگزیده و هی بر پیچیدگی و وخامت اوضاع افزوده، اما نباید فراموش کرد که مناسبات سیاسی دنیای امروز نیز به شدت متن‌گریز است و فاصله‌ی بین وعده و وفای به آن‌، به عوامل زیادی از جمله ثبات شرایط و عدم وقوع #ریسک‌ها و رویدادهای جدید بستگی دارد.

https://t.me/tafakorjanbi1398