انجمن علمی ژرفا
5.13K subscribers
2.12K photos
118 videos
385 files
1.53K links
ژرفا؛ انجمن علمی میان‌رشته‌ای فیزیک، ریاضی و فلسفۀ علم دانشگاه صنعتی شریف

کانال رسمی اطلاع‌رسانی فعالیت‌های انجمن علمی ژرفا و اخبار علمی @Zharfa90

🌐 Zharfa90.ir
📺 aparat.com/Zharfa
📸 instagram.com/Zharfa90
💬 @SalamZharfa
Download Telegram
🔰 تکون علم جدید و تغییر نگرش در مطالعه طبیعت...

🔹قبل از تكون علم جدید، دانشمندان نگرش جامع‌تری نسبت به مطالعه طبیعت داشتند و در پی آن بودند که تصویری از کل جهان بدست آورند. تمام بخش‌های دانش، می‌بایستی در یک چارچوب کل‌نگرانه فلسفی قرار گیرند. در واقع این نوع نگرش در میان تمامی دانشمندان عصر تمدن اسلامی و قرون وسطی وجود داشت. بنیان‌گذاران علم جدید، نظیر گالیله، کپلر و نیوتن نیز همین نگرش را داشتند و به همین جهت نیوتن نام کتاب مشهور خود را «اصول ریاضی فلسفه طبیعی » نهاد.

🔸 اما در حالی که قبل از رنسانس همۀ علوم طبیعت بخشی از فلسفه بودند و بخش الهى فلسفه بر آنها حاکم بود، در دوره رنسانس، رشته ها از هم تفکیک شدند و کم کم مکاتب تجربه گرا بـر علـوم حاکم گشتند، مکاتبی که منشأ دانش ما در بارۀ جهان فیزیکی را صرفاً تجارب حسی می‌دانستند. اهم این مکاتب، پوزیتیویسم بود که با آثار آگوست کنت نضج گرفت. از نظر آگوست کنت، شناسایی انسان‌ها صرفاً به امور قابل تجربه تعلق می‌گیرد و طرح مسائل مابعد الطبیعه(متافیزیک) یک امر ارتجاعی است. این بینش حاکمیت داشت تا آنکه در نیمۀ دوم قرن بیستم بعضى مكاتب فلسفه علم مطرح شدند و مساله علم و غیر علم و شبه علم مطرح شد...

📚 علم و شبه علم
👤دکتر مهدی گلشنی
👤دکتر محمد جمالی
👤دکتر مرتضی خطیری

🔻صفحه ۱۵ و ۱۶
انتشارات نشر علم

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔️ @Zharfa90
🔰تحصیلات دبیرستانی‌ای که بیش از حد مبتنی بر استنتاج باشد بسیاری از دانش آموزان را سرخورد می‌کند.

🔹 دانشجویی که با معادلات ماکسول روبه رو می‌شود ممکن است از کمال این بنا وحشت زده شود و حتی سر بخورد. شاید فکر کند که هیچگاه قادر به ساختن چنین بنایی نیست و احتمالاً از پژوهش‌های علمی دست بشوید. بر عهده ماست به آنها دل و جرأت بدهیم و با در میان گذاشتن فوت و فن‌های حرفه مان، روحیه شان را بالا ببریم. برای این کار بد نیست تاریخ علم را قدری بیشتر بکاویم .

🔸تحصیلات دبیرستانی‌ای که بیش از حد مبتنی بر استنتاج باشد بسیاری از دانش آموزان را سرخورد می‌کند و کنجکاوی و عطش شناخت را در آنها از بین می‌برد. همه کس قادر نیست که بی‌درنگ به استدلال دربارۀ مقولات بپردازد این امر در بسیاری افراد سدی در برابر علم ایجاد می‌کند. سؤالی که اغلب می‌پرسند این است که علم به چه درد می‌خورد؟

🔹پر واضح است که تحصیل علم چیزی بیش از فهرستی حجیم با زیر قسمت‌هایی است که بر آنها عنوان‌های «الکتریسیته»، «مکانیک»، پلاستیک شناسی و غیره نهاده شده است. با توجه به حجم دانشی که باید فرا گرفت از معادلات بزرگ و فراگیر آن گریزی نیست.


📚 نرم و نازک؛ ماده نرم، پژوهش و آموزش
👤 پیرژیل دوژن و ژاک بادوز
👤 ترجمه ماندانا فرهادیان

🔻صفحه ۴۴

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن
#آموزش

🆔️ @Zharfa90
🔰 شیوه برخی دانشمندان در ساخت نظریه

🔹 فرایند تجویز نسخهٔ یک پزشک برای بیماران خود نیز فرایندی کاملاً حدسی است و پزشک بر اساس صدها تجربه پیشین خود و دیگران درباره بیمار فعلی حدسی می‌زند و او را درمان می‌کند؛ درست مانند کارآگاهی که با دیدن صحنه جرم و شواهد و قرائن، جنایتکار را حدس می‌زند.

🔸 هنر دانشمند این است که در حدس‌های خود آن قدر شواهد و قرائن جمع کند تا بتواند دیگران را نیز درباره ادعای خود قانع کند و احتمال مخالف را به صفر نزدیک نماید چرا که اگر چنین شود نظریۀ او به عنوان یک مسئلۀ علمی مسلّم پذیرفته می‌شود. قوانین حساب احتمالات که در ریاضیات بیان شده است دقیقاً برای تبدیل همین فرایند به فرایند ریاضی و کمّی ساخته شده است تا بتوان بر اساس آن این نوع استدلال‌ها را به نوعی تقریبی ارزیابی کرد.

📚 عیار تجربه
👤 محمدحسن وکیلی
👤 محمدعلی تولایی

🔻صفحه ۱۲۳ و ۱۲۴

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
🔰 صنعت باید همواره نوآور باشد

🔹در تعریف‌های اولیه حرفه مهندسی، واژه «مخترع» در کنار سازنده قرار می‌گیرد. اما در موقع تربیت مهندسان اغلب همین قوۀ اختراع و ابتکار است که فراموش می‌شود؛ و مهندسانی تربیت می‌شوند که بیشتر به سمت‌های مدیریت بازرگانی اداری و اجرایی جلب می‌شوند یا وارد شغل‌هایی می‌شوند که تولیدی اساساً منفعلانه دارد.

🔸دوره تاریکی که صنعت ساعت سازی سوئیس اخیراً پشت سر گذاشته است، آسیب پذیری بخش‌های صنعتی‌ای را نشان می‌دهد که به پژوهش‌های بلندمدت نمی‌پردازند. این صنعت فکر می‌کرد که از رقابت کاملاً در امان است؛ به قدری به سنت برتر خود مطمئن بود که از پیش بینی امکانات صفحه نمایش بلور مایع (LCD) غافل ماند. ساعت سازان قدیمی در نتیجهٔ این اعتماد بی‌پایه در مقیاس بزرگ عقب افتادند. صنایع سوئیس تا ۱۰ سال بعد که توانست سواچ معروف را بسازد کمر راست نکرد. این ماجرا باید برای‌مان درس عبرتی باشد.

📚 نرم و نازک؛ ماده نرم، پژوهش و آموزش
👤 پیرژیل دوژن و ژاک بادوز
👤 ترجمه ماندانا فرهادیان

🔻صفحه ۱۴۳

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن
#فیزیک‌_تجربی_کاربردی

🆔 @Zharfa90
انجمن علمی ژرفا
🔰تحصیلات دبیرستانی‌ای که بیش از حد مبتنی بر استنتاج باشد بسیاری از دانش آموزان را سرخورد می‌کند. 🔹 دانشجویی که با معادلات ماکسول روبه رو می‌شود ممکن است از کمال این بنا وحشت زده شود و حتی سر بخورد. شاید فکر کند که هیچگاه قادر به ساختن چنین بنایی نیست و احتمالاً…
🔰... «آیا بچه ها در شروع دورهٔ ابتدایی کوچکتر از آن نیستند که درگیر علوم شوند؟

🔸و واقعاً هم همین طور است؛ توانایی کودکان در حیرت کردن و فهم این که دور و برمان را چه چیزهای فوق العاده‌ای فرا گرفته‌است تا آن حد که آنها را نترساند - استعداد ارزشمندی است. پیچیدگی دنیای جدید ممکن است کمی هراس آور باشد و ممکن است باعث سرخوردگی شود. خیلی مهم است که در این چاله ها نیفتند. باید گذاشت که خودشان با چند آزمایش دست اول مفاهیم اصلی را کشف کنند. کتاب‌هایی دربارۀ آزمایشهای علمی برای کودکان طراحی شده است که بتوانند لذت کشف را خودشان تجربه کنند.

🔹مثلاً یک پروژه ساده این است که کمی بی‌کربنات در بطری با سرکه مخلوط کنند و بطری را از پهلو در وان پر آبی قرار دهند. جتی از سر بطری خارج می‌شود که آن را به جلو می‌برد. کودک شاید احساس کند جادویی در کار است اما دست کم خودش این کار را با دست‌های خودش انجام داده است. این نیست که منفعلانه جلوی تلویزیون آن را تماشا کرده باشد.

📚 نرم و نازک؛ ماده نرم، پژوهش و آموزش
👤 پیرژیل دوژن و ژاک بادوز
👤 ترجمه ماندانا فرهادیان

🔻صفحه ۱۸۰ و ۱۸۱

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن
#آموزش

🆔️ @Zharfa90
🔰نه تنها به نبوغ، بلکه در بسیاری از موارد به درجه‌ای غیرعادی از شجاعت انسانی نیز نیاز دارد...

🔹فقط یک رویکرد تاریخی می تواند گام‌های تعیین کننده در یک کشف جدید را نشان دهد؛ که اغلب نه تنها به نبوغ، بلکه در بسیاری از موارد به درجه ای غیرعادی از شجاعت انسانی نیز نیاز دارد. به عنوان مثال، می‌توانیم در اینجا صفحه شیب‌دار را ذکر کنیم. وسیله‌ای معمولی که به وسیله آن، دانش‌آموزان قوانین حرکت در شتاب ثابت را دوباره کشف می‌کنند و به آنها اجازه می‌دهد که جهش فکری گالیله (۱۵۶۴-۱۶۴۲) را بازتولید کنند.

🔸اما اگر به دانش‌آموزان یک صفحه شیبدار و چند گوی صاف برای فرود آمدن روی آن بدهیم، تنها عنصر مهم جدید کشف و اصالت را حذف کرده‌ایم. تنها چیزی که باقی می ماند کار مکانیکی است که از دیدگاه یک روانشناس تجربی، تفاوت چندانی با مطالعه رفتار یک موش آزمایشگاهی در حال عبور از پیچ و خم را نخواهد داشت. دستاورد بزرگ گالیله یافتن روشی تجربی بود که از مواد موجود در طبیعت استفاده نمی کرد.


📚A Cultural History of Physics
👤Károly Simonyi
🔻صفحه ۲

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
🔰بوقلمون برتراند راسل

🔹 برتراند راسل مثالی دارد که به نام «بوقلمون استقرای برتراند راسل» معروف است. او در این مثال گوید:
بوقلمون استقراگرا در اولین حضور خود در مرغ‌داری ملاحظه کرد که ساعت ۹ صبح به او غذا دادند. با این حال چون استقراگرای خوبی بود در قضاوت و نتیجه گیری تعجیل نکرد.

🔸 او منتظر شد تا مشاهدات زیادی از این که در ساعت ۹ صبح تغذیه می‌شود؛ گردآوری کند و این مشاهدات را تحت اوضاع مختلف وسیعی در چهارشنبه و پنج شنبه ها به روزهای سرد و روزهای گرم در روزهای بارانی و روزهای خشک انجام داد. هر روز گزاره‌ی مشاهدتی دیگری به فهرست خود اضافه کرد.

🔹 سرانجام وجدان استقرای او رضایت داد و دست به استنباطی استقراگرایی زد و نتیجه گرفت که من همیشه در ساعت نه صبح تغذیه می‌شوم. افسوس که معلوم شد این نتیجه به صورت قاطعی غلط است؛ زیرا شب کریسمس به‌جای اینکه تغذیه شود گلویش بریده شد و استنباطی استقرایی با وجود مقدمات صادق منتهی به نتیجه ای کاذب گردید.

📚 چیستی علم
👤 برتراند راسل

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
🔰مهارت تبدیل تفکر حدسی به بیان علمی

🔸نکته دیگری که در باب حدس مهم است این است که فرایند حدس، فرایندی ناخودآگاه است و بسیار پیش می آید که انسان به درستی حدس بزند و واقعیتی را از راه حساب احتمالات کشف کند، اما مهارتِ بیان و توضیح راهی را که طی کرده، نداشته باشد و نتواند نشان دهد که بر اساس چه شواهدی به این حدس رسیده است.

🔹 یکی از هنرهای مهم دانشمندان این است که بتوانند شواهد لازم را با زبان علمی بیان کنند و مسیری را که طی کرده اند؛ به دیگران نشان دهند تا دیگران را با خود همراه نمایند.

🔸 مهارت تبدیل تفکر حدسی به بیان علمی در گرو تسلط بر مباحث منطقی و ریاضی و حساب احتمالات است.

📚 عیار تجربه
👤 محمدحسن وکیلی
👤 محمدعلی تولایی

🔻صفحه ۱۳۵ و ۱۳۶

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
انجمن علمی ژرفا
🔰بوقلمون برتراند راسل 🔹 برتراند راسل مثالی دارد که به نام «بوقلمون استقرای برتراند راسل» معروف است. او در این مثال گوید: بوقلمون استقراگرا در اولین حضور خود در مرغ‌داری ملاحظه کرد که ساعت ۹ صبح به او غذا دادند. با این حال چون استقراگرای خوبی بود در قضاوت…
🔰 روش علمی (استقرا)

🔹... به راحتی می توان دریافت که در مورد قوانینی که به صورت استقرایی به دست می‌آیند، هرگز نمی توان به اعتبار آنها برای همیشه اطمینان کامل داشت. این به این دلیل است که یک قانون - دقیقاً به دلیل کلی بودن آن - به بی‌نهایت موارد منفرد اشاره دارد که به وضوح نمی‌توان همه آنها را با آزمایش، محک زد.

🔸 این به طور متعارف به صورت زیر بیان می شود: یک قانون طبیعی قابل تأیید نیست، اما قابل ابطال است. نتیجه آزمایشی منفرد که با یک قانون در تضاد باشد برای رد آن کافی است. اما چنین اظهاراتی از زمانی سرچشمه می‌گیرد که وظیفه فیزیک به عنوان یافتن حقایق ابدی تلقی می‌شد. از سوی دیگر، امروز در عصر تقریب ها زندگی می‌کنیم. آزمایشی که چیزی را «رد» می‌کند، لزوماً منجر به سقوط یک نظریه نمی‌شود، بلکه به تعریف مرزها و محدودیت‌های آن کمک می‌کند.

📚A Cultural History of Physics
👤Károly Simonyi
🔻صفحه ۱۵

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
🔰 پارادوکس دوقلوها

🔹 یکی از مشهورترین پارادوکس‌های نسبیت درباره دوقلوهایی است که یکی‌شان روی زمین می‌ماند و دیگری با سرعتی نسبیتی به سفری فضایی می‌رود و بعد به خانه برمی‌گردد. پارادوکس به تجربه متفاوت این دو از زمان بر می‌گردد.

🔸 به لطف پدیده اتساع زمان، آن یکی که به سفر فضایی رفته به اندازه آن که در خانه مانده عمر نمی‌کند؛ نتیجه‌ای که در مقیاس کوچک با ساعت اتمیِ درون فضاپیما تأیید شده است. پارادوکس وقتی پدید می‌آید که می‌پرسیم چطور جهان یک دست باقی می‌ماند؛ قطعا هر یک از این دوقلوها باید ببیند که عمر همزادش با اتساع زمان کند شده است، بنابراین چگونه تفاوت سنی پدید می‌آید؟

🔹 در سال ۱۹۱۳ فیزیکدان آلمانی مکس فن لاوه (Max von Laue) این نکته را متذکر شد که اینجا شباهت گمراه کننده است؛ تجربه‌های دوقلوها از این رو متفاوت است که یکی شتاب می‌گیرد و باز شتابش را کم می‌کند و بنابراین در طول سفر در یک چارچوب مرجع لخت باقی نمی‌ماند. بعدا اینشتین و مکس بُرن تفاوت‌های تجربه‌های ناشی از «اتساع زمان گرانشی» (gravitational time dilation) در حین شتاب گرفتن و کم شدن شتاب را تشریح کردند .

📌 تصویری از کتاب ضمیمه شده‌است.


📚 فیزیک در چند دقیقه
👤 نویسنده: جایلز اسپارو
👤مترجمین: مائده گلچین عارفی و فاطمه اربابی‌فر
🖨 نشر شهر

🔻صفحه ۳۸۲

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
🔰 فاینمن مدتی در دانشگاه ریو در برزیل به صورت حق التدریس مشغول به کار می‌شود و خاطرات جالبی را از این تجربه در کتاب خود نقل می‌کند.

1⃣ قسمت اول

🔹... در آخر سال تحصیلی دانشجویان (دانشگاه برزیل) از من خواستند تا در مورد تجربه‌ام از تدریس در برزیل سخنرانی کنم. در این سخنرانی نه تنها دانشجویان بلکه اساتید دانشگاه و مقامات دولتی هم حضور داشتند. بنابراین از آنها قول گرفتم که هر چه دلم می‌خواهد بگویم، آنها گفتند: «مطمئناً، البته. اینجا کشور آزادی است.»
بدین ترتیب، در حالی‌که کتاب درسی فیزیک پایه سال اول را در دست داشتم، وارد شدم. آنها براین تصور بودند که کتاب، کتاب بی نقصی است چراکه حروف چاپی مختلفی داشت: سیاه پررنگ برای مطالب مهمی باید به خاطر سپرده می‌شد، خاکستری برای مطالب کم اهمیت تر و از این قبيل.

🔸درست همان موقع شخصی گفت: «شما که نمی‌خواهید از این کتاب انتقاد کنید؟ مؤلف این کتاب اینجاست و همه هم فکر می‌کنند که این کتاب درسی خوبی است.»

- «شما قول دادید که من هر چه دلم بخواهد می‌توانم بگویم.»
سالن سخنرانی پر بود. سخنانم را با این توضیح شروع کردم که علم، فهم رفتار طبیعت است.
سپس پرسیدم: «چه دلیل منطقی و درستی برای تدريس علوم وجود دارد؟ البته هیچ کشوری نمی‌تواند خودش را متمدن بخواند مگر اینکه...

🔹همه آنجا نشسته بودند و سرهایشان را تکان می دادند، زیرا می‌دانستم این همان چیزی است که به آن معتقدند سپس گفتم: «البته کار عبث و بیهوده ای خواهد بود که مطابق با کشور دیگری عمل کنیم. ما باید علوم را به دلایل محسوس و منطقی تدریس کنیم نه فقط به این خاطر که سایر کشورها این کار را می‌کنند.»

🔸 سپس در مورد سودمندی علم و کمک آن به پیشرفت موقعیت انسان و... صحبت کردم. در واقع آنها را کمی دست انداخته بودم در ادامه گفتم: هدف اصلی من از صحبتم این است که به شما نشان دهم که اصلاً علمی در برزیل تدریس نمی‌شود.

📚 ماجراجویی‌های فیزیک‌دان قرن بیستم؛ ریچارد فاینمن
🏛 نشر علم
👤مترجمین: توراندخت تمدن(مالکی)، اردوان مالکی تهرانی

🔻صفحات ۲۷۸ و ۲۷۹

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
انجمن علمی ژرفا
🔰 فاینمن مدتی در دانشگاه ریو در برزیل به صورت حق التدریس مشغول به کار می‌شود و خاطرات جالبی را از این تجربه در کتاب خود نقل می‌کند. 1⃣ قسمت اول 🔹... در آخر سال تحصیلی دانشجویان (دانشگاه برزیل) از من خواستند تا در مورد تجربه‌ام از تدریس در برزیل سخنرانی کنم.…
2⃣ قسمت دوم

🔹 ... «مطلب دیگری را هم کشف کرده‌ام. می‌توانم با تورق کتاب و به طور تصادفی این مطلب را به شما نشان دهم که چرا (این)کتاب علمی نیست، بلکه تنها یک کتاب حفظ کردنی است. بنابراین آن‌قدر شجاع هستم که کتاب را در مقابل حضار ورق بزنم به طور اتفاقی انگشتم را جایی بگذارم و آن را بخوانم و ادعایم را ثابت کنم.»

🔸 و این کار را کردم، انگشتم را جایی گذاشتم و شروع به خواندن کردم: «تابناکی. تابناکی تشعشع نور است، زمانی که کریستالی خرد می‌شود....». گفتم: « آیا این یک عبارت علمی است؟ خیر! فقط معنی یک لغت را با استفاده از یک سری واژه بیان کرده است، هیچ چیز در مورد طبیعت گفته نشده است ؛که کدام کریستال‌ها به هنگام خرد شدن تولید نور می‌کنند و یا چرا نور تولید می‌کنند.

🔹 آیا تا به حال دانشجویی را دیده‌اید که به خانه‌اش برود و آن را آزمایش کند. اصلاً دانشجو قادر به انجام این آزمایش نیست. ولی اگر به جای آن می‌نوشتید یک حبه قند بردارید و در تاریکی آن را با انبردست خرد کنید، نوری آبی رنگ مشاهده خواهید کرد. بعضی از کریستال‌های دیگر هم چنین خاصیتی دارند، دلیل این پدیده روشن نیست ولی آن را تابناکی می‌نامند. در این صورت شخص به خانه می رود و آن را آزمایش می‌کند. این‌گونه است که آزمایش در طبیعت صورت می‌گیرد.»

📚 ماجراجویی‌های فیزیک‌دان قرن بیستم؛ ریچارد فاینمن
🏛 نشر علم
👤مترجمین: توراندخت تمدن(مالکی)، اردوان مالکی تهرانی

🔻صفحه ۲۸۱ و ۲۸۲

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
#پیشنهادی_برای_خواندن

🔰 به مناسبت رویداد نمایشگاه کتاب، گفتیم چند کتاب مرتبط با موضوعات انجمن را به شما معرفی کنیم. امیدواریم برایتان مفید باشد.

1⃣ هستی‌شناسی مفاهیم بنیادی فیزیک نظری
نوشته‌ی استاد احمد حکیم

لینک در نمایشگاه مجازی کتاب
 صفحات اول کتاب و فهرست
سال انتشار: ۱۴۰۱
تعداد صفحات: ۶۹۶
🆔 @Zharfa90
#پیشنهادی_برای_خواندن


2️⃣ مواجهه با داروین: نخستین برخوردها با نظریه تکامل در شرق مسیحی و اسلامی
نویسنده: عادل زیادات
ترجمه و پژوهش: امیرمحمد گمینی

لینک در نمایشگاه مجازی کتاب
صفحات اول کتاب و فهرست

سال انتشار: ۱۳۹۸
تعداد صفحات: ۳۱۲
🆔 @Zharfa90
#پیشنهادی_برای_خواندن

3⃣ فرد و کیهان در فلسفه رنسانس: بررسی وابستگی متقابل فلسفه، زبان، هنر و علم و شناخت جدید آگاهی فردی؛ و متفکران بزرگ آن دوره.
نویسنده: ارنست کاسیرر
ترجمه: یدالله موقن

لینک در نمایشگاه مجازی کتاب
صفحات اول کتاب و فهرست

سال انتشار: ۱۴۰۱
تعداد صفحات: ۳۵۶
🆔@Zharfa90
#پیشنهادی_برای_خواندن

4⃣ شناخت از نظر قرآن:
🔸«شناخت»
مقوله‌ای بسیار مهم که آن را غالبا فراموش کنیم. بشر چگونه و با چه ابزارهایی عالم را شناخته و می‌شناسد؟ وسعت و اطمینان هر یک چقدر است؟ برداشت شهید مطهری در این مورد از قرآن چیست ؟

👤 استاد شهید آیت الله مطهری

لینک در نمایشگاه مجازی کتاب
صفحات اول کتاب و فهرست

سال انتشار: ۱۴۰۲
تعداد صفحات: ۱۹۸

🆔@Zharfa90
#پیشنهادی_برای_خواندن

5⃣ فلسفه فیزیک؛ نظریه کوانتوم
نویسنده: تیم مادلین
ترجمه: رعنا سلیمی

لینک در نمایشگاه مجازی کتاب
صفحات اول کتاب و فهرست

سال انتشار: ۱۴۰۲
تعداد صفحات: ۳۱۲

🆔@Zharfa90
#پیشنهادی_برای_خواندن

7⃣ لذات فلسفه :
🔸 حتی در مطالب جدی هم می شود از کارهای هنری و ذوقی استفاده کرد. من یکی از مثال‌های خوبی که در این زمینه در نظر دارم، کتاب «لذات فلسفه»ی ویل دورانت است که مرحوم دکتر زریاب آن را بسیار عالی ترجمه کرده است.

🔹در این کتاب «ویل دورانت» مطالب فلسفی غرب را با ذوقی‌ترین بیان‌ها مطرح کرده است. این کتاب مثل شعر می‌ماند و انسان وقتی آن را مطالعه می‌کند، اصلا نمی‌فهمد این کتاب فلسفه است. هم نویسنده و هم مترجم، خیلی عالی و با ذوقی زیبا و هنری، یک کتاب فلسفی را مثل یک لقمه چرب و نرم و شیرین، در دهان خواننده می‌گذارند... .

👤 ویل دورانت

لینک در نمایشگاه مجازی کتاب
صفحات اول کتاب و فهرست

تعداد صفحات: ۶۰۰

🆔@Zharfa90
🔰 اسطوره، تلاشی برای بیان دریافت بشر از اسرار طبیعت

🔹او [هامان¹] از نخستین متفکرانی بود- البته بعد از ویکو اما در آن زمان کسی آثار ویکو را مطالعه نکرده بود - که می‌گفتند اساطیر نه افسانه‌های دروغین درباره عالم است و نه ساخته‌های شیطنت آمیز مشتی افراد غیر اصولی که خواسته‌اند خاک در چشم مردمان بپاشند؛ و نه آرایه‌های دل فریبی که شاعران آفریده‌اند تا کالای خود را به آن بیارایند.

🔸 اسطوره راهی است که آدمیان برگزیدند تا دریافت خود را از اسرار بیان ناشدنی و توصیف ناپذیر طبیعت بر زبان آرند و بیان آن دریافت جز بدین راه میسر نمی‌بود. اگر کلمات را به کار می‌گرفتند کلمات چنانکه بایست از عهده این کار بر نمی‌آمدند. کلمات هر چیز را بیش از حد تکه تکه می‌کنند. کلمات هر چیز را رده‌بندی می‌کنند و بیش از حد عقلانی هستند.

🔹 تلاش برای بسته‌بندی چیزها و آراستن آنها با نظم تحلیلی جذاب، وحدت، تداوم و جوشش و تپش موضوع مورد بحث را -که همانا زندگی و عالم هستی است - از بین می‌برد. اسطوره این رمز و راز را با تصاویر هنری و نمادهای هنری به ما منتقل می‌کند و  فارغ از کلمات انسان را با اسرار طبیعت پیوند می‌دهد. این شرحی مجمل از آموزهٔ هامان است.

1.Johann Georg Hamann

📚 ریشه های رومانتیسم
👤آیزایا برلین
👤مترجم : عبدالله کوثری
🔻صفحه ۹۱

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90
🔰 ابزارانگاری انرژی «پتانسیل»

🔹 از اصول فيزيك، قانون بقای انرژی است یا مشهور است که چنین است. نمی‌دانم نظریه‌ای که قائل به تبدیل گاه به گاه ماده به انرژی است اگر تأثیری بر این اصل گذاشته باشد تأثیرش تا چه حد است. اما در درسی که برای ماست، تأثیر ندارد.

🔸 قانون بقای انرژی می‌گوید یا مشهور است که می‌گوید مقدار انرژی در عالم همیشه ثابت است و انرژی هیچگاه نه به وجود می‌آید و نه نابود می‌شود. این قانون، قانونی بود کاملاً سر راست، اما به نظر می‌رسد استثناهای آشکاری داشته باشد. اگر سنگی را به هوا پرتاب کنید می‌گویند در فروافتادنش همان مقدار انرژی‌ای را که در پرتاب گرفته پس می‌دهد. اما فرض کنید سنگ فرو نیفتد. تصور کنید روی بام خانه‌تان بنشیند و همان جا بماند. بر سر انرژی‌ای که نمی‌توانید پس دادن آن را به جایی بیابید چه آمده است؟ انگار که از عالم ناپدید شده است. دانشمندان می‌گویند این طور نیست و هنوز با صورت انرژی پتانسیل در سنگ باقی است.

🔹این اصطلاح مستطاب «پتانسیل» -که به این ترتیب برای نجات از مخمصه به کار رفته است- وقتی به انرژی اطلاق شود چه معنایی می‌دهد؟ معلوم است، به این معناست که این گونه انرژی به صورت هيچ يك از «شکل‌های» شناخته شده انرژی، یعنی گرما، نور، برق و نظایر آن وجود ندارد. اما این فقط معنای منفی کلمه است، معنای مثبت آن چیست؟ به عبارت دقیق معنایش این است که به هیچ شکلی وجود ندارد؛ چه انرژی وجود داشته باشد و چه وجود نداشته باشد. مفهوم بینابین «پتانسیل» جایی بین وجود و عدم ندارد. و وجود انرژی فقط در آن چیزی است که بروز داده می‌شود. اگر انرژی بروز داده نشود انرژی نیست و وجود ندارد. انرژی‌ای که نتواند منتقل شود با گرمایی که گرم نباشد چه فرقی دارد؟ بنابراین وجودِ «پتانسیلی» انرژی توهم است. واقعیتی که عملاً و به تجربه می‌توان آزمود این است که اگر مقدار معینی انرژی (e) در عالم موجود باشد و سپس از عالم ناپدید شود (مثل موقعی که سنگ بر بام نشست) همان مقدار انرژی (e) در شرایط شناخته شده خاصی همواره از نو بروز می‌کند و دوباره به وجود می‌آید. این مطلبی است که قانون بقای انرژی عملاً بیان می‌کند. و افسانه انرژی پتانسیل فقط به این دلیل وارد شده است که سهولت ایجاد می‌کند و مطالعه مسائل را آسانتر می‌سازد. بدون این افسانه از هر حيث می‌توان به مسائل رسیدگی کرد اما کار قدری مشکل‌تر می‌شود. در هر دو حال وظیفه قانون یکی است. هدف از آن آگاه ساختن ما به این است که اگر در شرایط خاصی چیزهای خاصی را ادراک کنیم (مثل پرتاب شدن سنگ)، پس در شرایط بخصوص دیگری ادراک‌های بخصوص دیگری خواهیم داشت (مثل گرما، نور، خوردن سنگ به سر یا نظایر آن) اما همیشه این وسوسه هست که برای انرژی پتانسیل «وجود» قائل شوند و اعتقاد داشته باشند که «علت» است که پدیده ها را تبیین می‌کند.

📚 گزیده‌ای از مقالات استیس (علم و جهان خارج)
👤مترجم: عبدالحسین آذرنگ
🔻 صفحه ۵۵-۵۶

#بریده_کتاب
#پیشنهادی_برای_خواندن

🆔 @Zharfa90