با اين حال تكبّر چرا؟

#نهج‌_البلاغه

▫️مَا لِابْنِ آدَمَ وَ الْفَخْرِ؟! أَوَّلُهُ نُطْفَةٌ وَ آخِرُهُ جِيفَةٌ، وَ لَا يَرْزُقُ نَفْسَهُ وَ لَا يَدْفَعُ حَتْفَهُ.

🟤فرزند آدم را با فخر فروشى چه كار؟ او كه در آغاز نطفه اى گنديده، و در پايان مردارى بد بو است، نه مى تواند روزى خويشتن را فراهم كند، و نه مرگ را از خود دور نمايد.

📘#حکمت_454

#نهج‌_البلاغه

▫️وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَنْ يَرْضَى عَنْکُمْ بِشَيْء سَخِطَهُ عَلَى مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ، وَ لَنْ يَسْخَطَ عَلَيْکُمْ بِشَيْء رَضِيَهُ مِمَّنْ کَانَ قَبْلَکُمْ. وَ إِنَّمَا تَسِيرُونَ فِي أَثَر بَيِّن، وَ تَتَکَلَّمُونَ بِرَجْعِ قَوْل قَدْ قَالَهُ الرِّجَالُ مِنْ قَبْلِکُمْ

🟤بدانيد خداوند هيچ گاه از شما خشنود نمى شود به کارى که بر پيشينيان به سبب آن، خشم گرفته، و هرگز بر شما خشمگين نمى شود به چيزى که از پيشينيان راضى شده است. (آرى) شما در راه روشنى گام بر مى داريد (که همه انبيا به آن دعوت کرده اند) و همان سخنى را مى گوييد که بزرگان پيش از شما گفته اند.

✍همه اين تعبيرات اشاره به آن است که اصول تعليمات انبيا و رجال وحى يکى است و برنامه سعادت و تکامل انسانها که از سوى خدا به وسيله مردان وحى ابلاغ شده است يکسان است، هر چند با گذشت زمان تکامل بيشترى يافته است و اين در واقع يکى از شاخه هاى توحيد است

📚#خطبه_183

#نهج_البلاغه

▫️وَمَا نِلْتَ مِنْ دُنْيَاکَ فَلاَ تُکْثِرْ بِهِ فَرَحاً، وَمَا فَاتَکَ مِنْهَا فَلاَ تَأْسَ عَلَيْهِ جَزَعاً، وَلْيَکُنْ هَمُّکَ فِيمَا بَعْدَ الْمَوْتِ

🟤بنابراين آنچه از دنيا به دست آورده اى زياد به آن خوشحال نباش و آنچه را از دنيا از دست داده اى بر آن تأسف نخور و جزع نکن; تمام همّت خود را براى آنچه بعد از مرگ و پايان زندگى است قرار ده.

✍ مواهب دنيا بر دو قسم است و مواهب آخرت يک نوع بيش نيست، مواهب دنيا گاه با تلاش و کوشش به دست مى آيد و گاه بدون تلاش و کوشش; و به تعبير بعضى: «گر نستانى به ستم مى دهند». از آنجا که انسان در بسيارى از مواردى که به نعمتى مى رسد يا از نعمتى محروم مى شود، نمى داند دقيقا از کدام قسم است به همين دليل امام(عليه السلام) مى فرمايد: به آنچه مى رسى زياد مسرور و شادمان نباش چه بسا از آن نوع مواهبى بوده که هرگز از دست نمى رفت، همچنين از آنچه محروم مى شوى نگران نباش چه بسا چيزى بوده که هرگز به دست نمى آمده است; ولى تمام همّت خود را براى آخرت بگمار که آن را جز با سعى و تلاش و کوشش به کسى نمى دهند.


📘#نامه_22

🌎دلبستگی به دنیا

#نهج_البلاغه

▫️و مَن عَشِقَ شَيئا أعشى (أعمى) بَصَرَهُ و أمرَضَ قَلبَهُ ، فَهُوَ يَنظُرُ بِعَينٍ غَيرِ صَحيحَةٍ ، و يَسمَعُ بِاُذُنٍ غَيرِ سَميعَةٍ ، قَد خَرَقَتِ الشَّهَواتُ عَقلَهُ ، و أماتَتِ الدّنيا قَلبَهُ

🟤هركه شيفته چيزى شود آن چيز ديده اش را كور و دلش را بيمار گرداند؛ چنين كسى با ديده اى ناسالم مى نگرد و با گوشى ناشنوا مى شنود؛ شهوتها خرد او را از هم گسيخته و دنيا دلش را ميرانده است.

✍امام عليه السلام به عنوان يک طبيب حاذق، در اين بيان خود، انگشت بر نقطه اصلى درد گذارده است و آن اينکه دنياپرستى و عشق سوزان به زرق و برق و زينت هاى دنياى مادّى، نيروى داورى و قضاوت صحيح را به کلّى از انسان سلب مى کند; به گونه اى که تمام سعادت و خوشبختى خود را در وصول به اين دنياى مادّى مى پندارد، از هر طريق و به هر قيمت که باشد و جدايى از آن، او را بى تاب و بيمار مى سازد.بديهى است که چنين کسى نه حقّ و باطل را تشخيص مى دهد و نه مصالح و مفاسد خويش را درک مى کند. ديوانه وار به سوى لذّات دنيا پيش مى رود و هنگامى بيدار مى شود که همه چيز را از دست داده است

📘#خطبه_109

توصیف بهشت..✨

#نهج_البلاغه

🍃اگر با چشم دل به آنچه كه از بهشت براى تو وصف كرده اند بنگرى، از آنچه در دنياست دل مى كنى، هر چند شگفتى آور و زيبا باشد، و از خواهش هاى نفسانى و خوشى هاى زندگانى و منظره هاى آراسته و زيباى آن كناره مى گيرى، و اگر فكرت را به درختان بهشتى مشغول دارى كه شاخه هايشان همواره به هم مى خورند، و ريشه هاى آن در توده هاى مشك پنهان، و در ساحل جويباران بهشت قرار گرفته آبيارى مى گردند، و خوشه هايى از لؤلؤ آب دار به شاخه هاى كوچك و بزرگ درختان آويخته، و ميوه هاى گوناگونى كه از درون غلاف ها و پوشش ها سر بيرون كرده اند، سرگردان و حيرت زده مى گردى: شاخه هاى پر ميوه بهشت كه بدون زحمتى خم شده در دسترس قرار گيرند، تا چيننده آن هر گاه كه خواهد بر چيند، مهمانداران بهشت گرد ساكنان آن و پيرامون كاخ هايشان در گردشند و آنان را با عسلهاى پاكيزه و شراب هاى گوارا پذيرايى كنند.

📘#خطبه_165

اگر گروه‌های شما باهم اختلاف پیدا بکنند، ممکن است اشخاصی که لایق این مقام نباشند، به این مقام برسند!
____

#نهج_البلاغه

▫️فَإِذَا تَفَکرْتُمْ فِی تَفَاوُتِ حـَالَیهِمْ فـَالْزَمُوا کلَّ أَمـْرٍ لَزِمَتِ الْعِزَّةُ بـِهِ شـَأْنَهُمْ...وَ وَصَلَتِ الْکرَامَةُ عَلَیهِ حـَبْلَهُمْ مـِنَ الِاجْتِنَابِ لِلْفُرْقَةِ وَ اللُّزُومِ لِلْأُلْفَةِ وَ التَّحَاضِّ عَلَیهَا وَ التَّوَاصِی بِهَا»؛

🟤پس آن گاه که در زندگی گذشتگان مطالعه و انـدیشه مـی کنید، عهده دار چیزی باشید که عامل عزّت آنـان بـود...که از تفرقه و جـدایی اجـتناب کردنـد، و بر وحدت و همدلی هـمت گماشتند، و یکدیگر را به وحدت واداشته به آن سفارش کردند». عزّت حالتی در انسان است که مانع مـغلوب شـدن او در مـقابل دشـمنان مـی گردد.

📘#خطبه_192

#نهج_البلاغه

▫️مَنْ نَظَرَ فِي عَيْبِ نَفْسِهِ اشْتَغَلَ عَنْ عَيْبِ غَيْرِهِ

🟤هركس به عيب خود نگاه كند از عيب جويى ديگران بازمى ماند.

✍بى شك انسان بى عيب غير از معصومان وجود ندارد. بعضى عيوب كمترى دارند و بعضى بيشتر، بنابراين عقل و درايت ايجاب مى كند انسان به جاى اينكه به عيب ديگران بپردازد به اصلاح عيب خويش بپردازد. اصولاً كسى كه به اصلاح عيب خويش مى پردازد مجالى براى عيب جويى ديگران نمى بيند واگر مجالى هم داشته باشد شرم مى كند و به خود مى گويد: من با داشتن اين عيوب چگونه به عيب جويى ديگران بپردازم. البته منظور حضرت ترك عيبجويى است و گرنه بيان كردن عيب ديگران به عنوان امر به معروف و نهى از منكر و براى اصلاح آن صفات و آن هم به گونه اى كه به احترام و شخصيت آنان برنخورد نه تنها عيب نيست، بلكه كارى است بسيار پسنديده و در بسيارى از موارد، واجب.

📘#حکمت_349

توجه به فانی بودن دنیا

#نهج_البلاغه

▫️وَ قِيلَ لَهُ (علیه السلام) كَيْفَ [تَجِدُكَ] نَجِدُكَ يَا أَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ؟ فَقَالَ (علیه السلام): كَيْفَ يَكُونُ حَالُ مَنْ يَفْنَى بِبَقَائِهِ، وَ يَسْقَمُ بِصِحَّتِهِ، وَ يُؤْتَى مِنْ مَأْمَنِهِ؟!

🟠او را گفتند يا امير المؤمنين، خود را چگونه مى يابى؟ فرمود: چگونه است حال كسى كه بقايش او را به فنا مى كشاند و در تندرستيش بيمار گردد و مرگ در جاى امن و آسايشش به سراغش آيد.

📘#حکمت_115

#نهج_البلاغه

▫️وَإِيَّاکَ وَمُصَاحَبَةَ الْفُسَّاقِ، فَإِنَّ الشَّرَّ بِالشَّرِّ مُلْحَقٌ

🟤از همنشينى با گنهکاران بپرهيز که بدى به بدى ملحق مى شود (و معاشرت با آلودگان انسان را آلوده مى سازد

✍اين حقيقت را هم تجربه ثابت کرده و هم دليل عقل که انسان از همنشين خود تأثير مى پذيرد.ملحق شدن شر به شر را در اينجا به اين معنا دانسته اند که اگر عذابى از سوى خدا نازل شود افرادى را که در يک مجلس جمع اند فرا مى گيرد و افراد غير فاسق بر اثر معاشرت با فاسقان به سرنوشت آنها گرفتار مى شوند


📘 #نامه_69

از پرده پوشى خداوند مغرور مباش

#نهج_البلاغه

◽️الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ، حَتّى کَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ

🟤هشدار هشدار به خدا سوگند چنان پرده پوشی کرده که پنداری تو را بخشیده است.

✍اشاره به اين که يکى از صفات پروردگار، ستار العيوب بودن است. با رحمت واسعه اش گناهان پنهانى بندگان را افشا نمى کند تا آبروى آنها در نزد دوست و دشمن ريخته نشود شايد بيدار شوند به سوى خدا باز گردند و از گناهان خويش توبه کنند و دست بردارند. اما بسيار مى شود که افراد از اين لطف و رحمت الهى سوء استفاده مى کنند و گمان دارند گناهى نکرده اند يا اگر گناهى مرتکب شده اند خداوند بدون توبه آنها را مشمول عفو خود قرار داده است.امام عليه السلام در اينجا هشدار مى دهد که از اين لطف و عنايت الهى مغرور نشويد به خصوص اين که ممکن است اين از قبيل نعمت هاى استدراجى باشد يعنى خداوند گروهى از گنهکاران را لايق عفو و بخشش نمى بيند; آنها را به حال خود رها مى کند تا مجازاتشان را به تأخير بيندازد تا پشتشان از بار گناه سنگين شود و آنگاه به شدت آنها را گرفته و مجازات مى کند.

📚#حکمت_30

🪐آمادگی برای آخرت

#نهج_البلاغه

▫️.....فَارْتَدْ لِنَفْسِكَ قَبْلَ نُزُولِكَ وَ وَطِّئِ الْمَنْزِلَ قَبْلَ حُلُولِكَ، فَلَيْسَ بَعْدَ الْمَوْتِ مُسْتَعْتَبٌ وَ لَا إِلَى الدُّنْيَا مُنْصَرَفٌ‏"

🟤نه مال دنیا برای تو پایدار و نه تو برای مال دنیا باقی خواهی ماند. قبل از رسيدن به آخرت وسائلى مهيّا ساز، و جايگاه خود را پيش از آمدنت آماده كن، زيرا پس از مرگ، عذرى پذيرفته نمى ‏شود، و راه بازگشتى وجود ندارد.

📘#نامه_31

قرآن برای اهل ایمان، سراسر هدایت و رحمت است ...!

#نهج_البلاغه

📿القرآن امر زاجر، و صامت ناطق، حجة الله على خلقه. أخذ عليه ميثاقه، و ارتهن عليهم انفسهم. أتم نوره، و أكمل به دينه.

🌔قرآن امر كننده به كار نيك و باز دارنده از زشتى ها است، خاموشى گوياست، حجت خدا بر خلق اوست، از آنان نسبت به قرآن پيمان گرفت و وجود باطنى آنان را در گرو اين قرآن نهاد، نور آن را تمام و دين خويش را به وسيله آن كامل فرمود.

📘#خطبه_183

بهترين راه حفظ ايمان و مال..🌱

#نهج_البلاغه

▫️سُوسُوا إِيمَانَكُمْ بِالصَّدَقَةِ

🟤ايمان خود را با صدقه دادن، نگاه داريد

✍تأثیر صدقه در حفظ ایمان از این نظر است که علاقه انسان به مال بیش از هر چیز است; بسیارند کسانى که در اعمال و عبادات ظاهرى قهرمان میدان اند; اما هنگامى که پاى مسائل مالى به میان مى آید مى لنگند. به همین دلیل پرداختن صدقه و چشم پوشى از مال مخصوصاً اگر به صورت عادت روزانه انسان درآید در تقویت پایه هاى ایمان بسیار مؤثر است

📘#حکمت_146

مفهوم حكومت را از نظر امام على عليه السلام

#نهج_البلاغه

▫️هنگامى كه او را فرمانروايى مصر داد تا خراج آنجا را گرد آورد و با دشمنانش پيكار كند و كار مردمش را به صلاح آورد و شهرهايش را آباد سازد.

🌖 «... جبايه خراجها و جهاد عدوها، و استصلاح اهلها، و عمارة بلادها».

✍اين معناى حكومت است. اگر مالك اشتر به عنوان استاندار و والى و حاكم مصر معين مى شود، براى آن نيست كه براى خود عنوان قدرتى كسب كند يا سود و بهره ى مادى براى خود جلب كند؛ بلكه براى آن است كه اين كارها را انجام دهد: براى اداره امور مالى كشور از آنها ماليات بگيرد، با دشمنان مردم مبارزه كند، آنها را در مقابل دشمنانشان مصونيت ببخشد، آنها را به صلاح نزديك كند (صلاح با بعد وسيع مادى و معنويش كه از نظر على عليه السلام و در منطق نهج البلاغه مطرح است) و شهرها و حيطه ى حكومت خود را آباد كند. يعنى به طور خلاصه انسانها را بسازد، سرزمين را آباد كند، اخلاق و ارزشهاى معنوى را بالا ببرد،... .

📘#نامه_53

#نهج_البلاغه

▫️وَ حَجُّ الْبَيْتِ وَ اعْتِمَارُهُ فَإِنَّهُمَا يَنْفِيَانِ الْفَقْرِ وَ يَرْحَضَانِ الذَّنْبَ

📿و حج وعمره خانه خدا که نابود کننده فقر و شستشو دهنده گناه است

✍بى شک، زيارت خانه خدا، هم برکات مادى دارد و هم برکات معنوى و روحانى که در اينجا به هر دو اشاره شده که خلاصه آن در آيه شريفه 28 سوره حج ديده مى شود; آنجا که مى فرمايد: «لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ».اما تأثير آن در شستشوى گناه از اين نظر است که حج و عمره تحوّلى در روح و جان انسان ايجاد مى کند و حتّى قلوب سنگدلان را نرم مى سازد و به بازنگرى اعمال پيشين و توبه از گناهان وا مى دارد.

📘#خطبه_110

#نهج_البلاغه

«... یَهُزُّوا مَنَاکِبَهُمْ ذُلُلاً یُهَلِّلُونَ لِلَّهِ حَوْلَهُ».

💠عاشقان بیت اللّه الحرام،... شانه های خود را باخضوع و فروتنی (در سعی و طواف) می جنبانند وگرداگرد کعبه تهلیل (لا اِلهَ اِلاّ اللّه ) را بر زبان جاری می سازند.

📘#خطبه_192

#نهج_البلاغه

▫️فَرَضَ حَقَّهُ وَ اَوْجَبَ حَجَّهُ وَ کَتَبَ عَلَيْکُمْ وِفادَتَهُ فَقالَ سُبْحانَهُ: ولِلّهِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ اِلَيْهِ سَبيلا وَ مَنْ کَفَرَ فَاِنَّ اللهَ غَنيّ عَنِ الْعالَمينَ

🕋خداوند اداى حقّ آن را واجب شمرده و حجّ آن را لازم کرده و بر همه شما زيارت آن را به طور دسته جمعى مقرّر داشته و فرموده است: و براى خدا بر همه مردم است که آهنگ خانه (او) کنند ـ آنها که توانايى رفتن به سوى آن را دارند، و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند به خود زيان رسانده) خداوند از همه جهانيان بى نياز است»

📘#خطبه_1

شخصيت انسان زير زبان او نهفته است

#نهج_البلاغه

📿تَكَلَّمُوا تُعْرَفُوا

🟤سخن بگوييد تا شناخته شويد

✍اشاره به اين كه اگر مى خواهيد مقامات علمى و فضل و كمال و ايمان و ارزش هاى وجودى شما آشكار گردد و مردم از آن بهره گيرند سخن بگوييد تا شما را بشناسند و به شخصيت شما پى ببرند و جايگاه خود را در جامعه پيدا كنيد و بتوانيد فرد مفيدى باشيد. زيرا زبان، ترجمان عقل و كليد گنجينه هاى روح آدمى است و «تا مرد سخن نگفته باشد عيب و هنرش نهفته باشد». و اگر سكوت كنيد ممكن است ساليان دراز در ميان مردم باشيد و شما را نشناسند و از وجودتان استفاده نكنند و در واقع مانند محتكرى شويد كه مواد مورد نياز مردم را در انبارى پنهان كرده و درِ آن را قفل نموده است.ديگر اين كه افرادى كه فضيلتى ندارند و نقايصى در خود مى بينند چه بهتر كه در مجالس سكوت كنند و شخصيت ناقص خود را كه در زير زبانشان نهفته است آشكار نسازند.

📚 #حکمت_392

سيطره نااهلان بر حکومت

#نهج_البلاغه

▫️وَلَکِنَّنِي آسَى أَنْ يَلِيَ أَمْرَ هَذِهِ الاُْمَّةِ سُفَهَاؤُهَا وَفُجَّارُهَا، فَيَتَّخِذُوا مَالَ اللهِ دُوَلاًوَعِبَادَهُ خَوَلاًوَالصَّالِحِينَ حَرْباًوَالْفَاسِقِينَ حِزْباً

🌓من بیم آن دارم که نابخردان و نابکاران زمام امور این ملت را به دست آرند و مال خدا را دست به دست گردانند و بندگان او را بردگان خود گیرند و با صالحان به دشمنی برخیزند و فاسقان را حزب خود قرار دهند.

✍اگر حساسیت مردم نسبت به صفات و شروط لازم برای زمامداران کاسته شود یا بی رنگ گردد، آنگاه هر بی صلاحیت و فاقد اهلیتی می تواند در رده های مدیریتی قرار گیرد و تباهی ها به بار آورد.

📘#نامه_62

خلقت هدفدار انسان و برتری آخرت

#نهج_البلاغه

▫️أَيُّهَا النَّاسُ، اتَّقُوا اللّهَ فَمَا خُلِقَ امْرُؤٌ عَبَثاً فَيَلْهُو، وَ لاَ تُرِكَ سُدًى فَيَلْغُو

🟤اى مردم! تقواى الهى پيشه كنيد. هيچ كس بيهوده و عبث آفريده نشده كه به لهو (و انواع سرگرمى ها) بپردازد و مهمل و بى هدف رها نگشته تا پيوسته به كارهاى لغو مشغول شود.

✍ هنگامى كه به اين جهان پهناور با اين همه نظامات و اين همه بدايع نگاه مى كنيم و سپس به مواهب زياد و نعمت هاى گوناگونى كه در وجود ما به وديعت نهاده شده مى نگريم يقين پيدا مى كنيم كه آفريننده آن دستگاه باعظمت و اين موجود عجيب هدف مهمى در نظر داشته است. هرگز نه اين عالم پهناور بيهوده آفريده شده است و نه خلقت اين اعجوبه جهان هستى كه نامش انسان است بى هدف مى باشد. بنابراين بايد آن هدف را پيدا كرد و در مسير آن گام برداشت و آن، چيزى نيست جز سير الى الله و پيمودن مسير تكامل و رسيدن به سعادت جاويدان كه همه پيامبران الهى به خصوص پيغمبر اسلام صلى الله عليه وآله از آن خبر دادند.

📘#حکمت_370