xronologiya
1.23K subscribers
14.2K photos
333 videos
4 files
2.92K links
O‘tmishsiz kelajak yo‘q.
Download Telegram
TAVALLUDLAR:

- 121 - Mark Avreliy - Rim imperatori (161-180), faylasuf
- 1575 - Mariya Medichi - Fransiya qirolichasi (1600-1614), Genrix IV ning rafiqasi, Lyudovik XIII ning onasi.
- 1660 - Defo Daniel (1731) - ingiliz yozuvchisi, publisist, realistik nasr asoschilaridan biri.
- 1710 - Tomas Rid (1796) - Shotlandiya "sog'lom aql" falsafa maktabining asoschisi.
- 1798 - Viktor Ejen (1863) - fransuz rassomi, progressiv romantizmning yirik namoyandasi. 
- 1812 - Alfred Krupp (1887) - nemis sanoatchisi va ixtirochi, “Krupp” metallurgiya va muhandislik konserni asoschisi.
- 1886 - Abdulla To‘qay (1913) - tatar shoiri, adabiyotshunos, publitsist va tarjimon.
- 1886 - Ma Reyni (haqiqiy ismi Gertrude Pridjitt; 1939) - amerikalik qoʻshiqchi, “blyuzlar onasi”.
- 1889 - Vitgenshteyn Lyudvig (1951) - avstriyalik faylasuf va mantiqshunos, analitik falsafa namoyandasi.
 - 1896 - Lutfixonim Sarimsoqova (1991) - O‘zbek teatr va kino san’atining yorqin yulduzi.
- 1898 - Visente Aleysandre (1984) - ispan shoiri, Nobel mukofoti sohibi (1977).
- 1918 - Fanny Blankers- Kun (2004) - gollandiyalik sportchi, to'rt karra Olimpiya chempioni.
- 1925 - Mikel Ferrero - italiyalik tadbirkor, otasi Pietro Ferrero tomonidan asos solingan qandolatchilik mahsulotlari ishlab chiqaruvchi Ferrero shirkatining egasi.
- 1925 - Rahim Nurmuhamedov - xirurg va gerontolog olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1975).
- 1932 - Maykl Smit (2000) - kanadalik biokimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1993).
- 1933 - Arno Allan Penzias - nemis-amerikalik astrofizik, Nobel mukofoti sohibi (1978).
- 1936 - Botir Zokirov (1985) -  O'zbekistan xalq artisti.
- 1938 - Jamol Kamol - O'zbekiston xalq shoiri (1992). 
- 1954 - Muhammad Yusuf - (2001) - Oʻzbekiston xalq shoiri (1998), jamoat arbobi.
- 1963 - Jet Li - Xitoylik kinoaktyor, ushu ustasi.
- 1970 - Melaniya Tramp - amerikalik fotomodel va dizayner, Donald Trampning rafiqasi.
- 1972 - Nikolay Luganskiy - rus pianinochisi, o'qituvchi, Rossiya xalq artisti.
- 1974 - Ilhom Farmonov - xonanda, O‘zbekiston Respublkasida xizmat ko‘rsatgan artist.
- 1980 - Bekzod Tojiyev - Oʻzbekistonlik aktyor va rejissyor.
- 1991 - Yorgen Grobak - norvegiyalik biatlonchi, ikki karra Olimpiya chempioni (2014).
- 2006 - Kamila Valiyeva - rossiyalik figurali uchish ustasi, Olimpiya chempioni (2022).


@xronologiya_2020
26-aprel – Tanzaniyada Milliy birlashuv kuni

Tanzaniyada Milliy birlashuv kuni har yili 26-aprelda nishonlanadi. Ushbu bayram 1964-yilda Tanganika va Zanzibar yagona davlat - Tanzaniyaga birlashganidan keyin tashkil etilgan.

Milliy birlik kuni Tanzaniyada barcha etnik guruhlar, dinlar va madaniyatlarning tinch va totuv yashashini saqlash muhimligini eslatadi. Shu kuni milliy birlik va bag‘rikenglikni mustahkamlashga qaratilgan turli tadbirlar, jumladan, paradlar, konsertlar, sport musobaqalari, ko‘rgazmalar o‘tkazilmoqda.‌‌


@xronologiya_2020
Bugun 26-aprel - Marseliza" inqilobiy madhiyasining tug'ilgan kuni

Buyuk fransuz inqilobining eng taniqli qo'shig'i, u avval inqilobchilar madhiyasiga aylandi, so'ngra "Marselyeza" iyun tartibsizliklari, fevral inqilobi paytida, Parij kommunasi barrikadalarida Fransiya zaminida yangradi.

Birinchi marotaba 1792-yil 26-aprelda Strasburg meri Frederik de Ditrix tomonidan uyushtirilgan ziyofatda marselyeza ohanglari yangradi.

Uning muallifi Klod Jozef Ruget de Lisle, harbiy muhandis edi.
Qo'shiq juda tez ommalashdi.

Va Marseldagi ko'ngillilarning otryadlari nomi bilan u "Marselyeza" nomini oldi.

Ushbu madhiya bilan ular  qirollik saroyiga bostirib kirishdi.

Tezda madhiya respublikaning madhiyasi deb e'lon qilindi.

Biroq, inqilob mag'lub bo'lgandan so'ng Marselza taqiqlandi.

Ammo keyingi ijtimoiy g'alayonlarning har biri uni doimo qayta tikladi.

Oxir-oqibat, musiqa 1887-yilda davlat madhiyasi sifatida tasdiqlangan.


@xronologiya_2020
Toshkent -1966/ O‘zbekiston

Toshkent zilzilasi 1966-yil 26-aprel kuni ertalab soat 5:23 da Toshkent markaziy qismida sodir bo‘lgan. Zilzila natijasida Toshkentning markaziy qismi deyarli butunlay vayron bo‘lgan. 2 million kvadra ortiq turar-joy maydoni, 236 ta ma’muriy bino, 700 ga yaqin savdo va umumiy ovqatlanish obyekti, 26 ta kommunal xo‘jalik, 181 ta ta’lim muassasasi, 36 ta madaniyat muassasasi, 185 ta tibbiyot va 245 ta ishlab chiqarish binolari vayron bo‘lgan.
O‘sha paytda Toshkentda yashagan 1,5 million aholining 78 ming oila yoki 300 mingdan ortiq kishi boshpanasiz qolgan. Vayron bo‘lgan eski bir qavatli loy uylarni tiklash o‘rniga hukumat qarori bilan ularning o‘rnida yangi zamonaviy ko‘p qavatli uylar barpo etilgan. Shahar 3,5 yil ichida butunlay tiklangan.

Zilzila sodir bo‘lgan markazda “Jasorat” monumenti o‘rnatilgan.


@xronologiya_2020
Cheburashka - multfilmi ruslarning barcha davrlardagi eng yaxshi multfilmi deb tan olingan.U dunyoning ko'plab mamlakatlari bolalari tomonidan sevib tomosha qilingan.

Inglizlar uni - "Topl", Germanlar - "Kullerchen", Fin xalqi esa - "Muksis" deb nomlashgan.


@xronologiya_2020
Bugun 27-aprel

👉 BAYRAMLAR:

🌏 Butunjahon grafik dizayn kuni.
🌎 Xalqaro tapirlar kuni.
🌏 Xalqaro yo‘l ko‘rsatuvchi itlar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇦🇹 Avstriya - Ikkinchi Respublika kuni.
🇬🇧 Buyuk Britaniya - Viski festivali.
🇮🇱 Isroil - Yom Xa-Zikaron bayrami.
🇮🇷 Eron - Xavfsiz transport kuni.
🇫🇮 Finlyandiya - Faxriylar kuni.
🇲🇩 Moldova - Davlat bayrog'i kuni.
🇳🇱 Niderlandiya,  Niderland Antil orollari, 🇦🇼 Aruba - Qirol kuni.
🇷🇺 Rossiya, Yakutiya - Respublika kuni.
🇸🇮 Sloveniya - Milliy qarshilik harakat kini.
🇺🇸 AQSh - Ko‘chat ekish kuni.
🇸🇱 Syerra-Leone, 🇹🇬 Togo - Mustaqillik kuni.
🇿🇦 JAR - Ozodlik kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1289 - Mamluklar sultoni Kalaun tomonidan salibchilar davlati Tripoli grafligi egallandi va tugatildi.
- 1521 - Filippinda mashhur sayyoh Fernan Magellan mahalliy aborigenlar qurboniga aylandi.
- 1667 - Ingliz shoiri Jon Milton o'zining eng mashhur "Yo'qotilgan jannat" poemasi mualliflik huquqini 10 funtga sotib yubordi.
- 1702 - Pyotr I din erkinligi va'dasi bilan Rossiyaga chet elliklarni olib kirish to'g'risida manifest e'lon qildi.
- 1828 - Londonda hayvonot bog‘i ishga tushdi.
- 1906 - Rossiya Davlat Dumasining birinchi majlisi ish boshladi.
- 1908 - Buyuk Britaniyada IV Olimpiya o‘yinlari boshlandi.
- 1945 - Benito Mussolini qoʻlga olindi.
- 1958 - SSSR va Misr Asvon tug‘oni qurilishi haqidagi bitimni imzolashdi.
- 1961 - Sovet Tinchlik Fondi tashkil etildi.
- 1961 - Syerra-Leone Buyuk Britaniyadan mustaqillikka erishdi.
- 1965 - AQShda bir martalik “Pampers” tagliklari patentlandi.
- 1967 - Monrealda koʻrgazma boshlanishi.
- 1975 - Formula-1 poygasiga ilk bor ayollarni olishdi.
- 1978 - Afgʻonistonda Aprel inqilobi.
- 1986 - Chernobil avariyasi oqibatida Pripyat shahri aholisi evakuatsiya qilindi. 3 soat davomida shahardan 40 ming odam olib chiqildi.
- 1992 - Yugoslaviya parchalanganidan keyin Serbiya va Chernogoriya yangi Yugoslaviya Federativ Respublikasini tuzishdi.
- 1996 - YUNESKOning Parijdagi bosh qarorgohida “Temuriylar davrida fan, madaniyat va maorifning  gullab-yashnashi” mavzuida ilmiy  muzey осhildi.
- 2005 - Airbus A380 layneri tomonidan birinchi parvoz amalga oshirildi.
- 2009 - Toshkentda Turin politexnika universiteti tashkil etildi.
- 2012 - Dnepropetrovsk (Ukraina) markazida bir qator teraktlar sodir bo'ldi.
- 2014 - Janubiy Koreyada dunyodagi eng katta kemaning korpusi suvga tushirildi. 
- 2014 - Yerda chuchuk suvning yangi zaxiralari topildi.
- 2014 - Amerikalik olimlar kakao keksalik davridagi zaiflikka qarshi eng kuchli vosita ekanligini aniqlashdi.
- 2024 - Indoneziyaning Yava oroli qirg‘oqlarida 6,5 ​​magnitudali zilzila sodir bo‘ldi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1759 - Meri Godvin (1797) - ingliz yozuvchisi, faylasuf.
- 1791 - Semyuel Morze (1872) - amerikalik rassom, Morze alifbosi kashfiyotchisi.
- 1820 - Gerbert Spenser (1903) - ingliz faylasufi va sotsiologi.
- 1822 - Ulis Grant (1885) - AQShning 18-prezidenti (1869-1877).
- 1878 - Sadriddin Ayniy (1954) - tojik adibi va shoiri, tojik adabiyotining asoschisi.
- 1891 - Sergey Prokofyev (1953) - rus kompozitori, pianinochi, dirijyor, xalq artisti (1947).
- 1896 - Uolles Xyum Karozers (1937) - amerikalik kimyogar, sintetik polimer, ya'ni neylonni kashf etgan olim.
- 1905 - Zagruskaya Galina (1978) - aktrisa va rejissyor, O’zbekiston xalq artisti (1944).
- 1912 - Nora Gal (1991) - sovet tarjimoni va adabiy tanqidchisisi.
- 1920 - Gido Kantelli - italiyalik dirijyor.
- 1926 - Abduqodir Xayitmetov - adabiyotshunos olim.
- 1927 - Yevgeniy Morgunov (1999) - taniqli rus komik aktyori, kinorejissyor.
- 1937 - Sandy Dennis (1992) - amerikalik kinoaktrisa.
- 1941 - Muhammed Fethullah Gülen - turkiyalik yozuvchi va islomshunos.
- 1954 - Muhammadjonov Shomag‘mud - miniatyurachi rassom, kitobat san'ati ustasi, O’zbekiston xalq rassomi (2001). 
- 1967 - Villem-Alexander - Niderlandiya Qiroli.
- 1975 - Dilfuza Rahimova - xonanda, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist.
- 1986 - Dinara Safina - Rossiyalik tennischi ayol, jahonning sobiq birinchi raketkachisi.


@xronologiya_2020
1965 yil 27 aprel bolalar tagliklarining tug‘ilgan kuni hisoblanadi, chunki o‘sha kuni AQSHda "Pampers" tagliklari patentlangan. Ularning ixtirochisi amerikalik kimyogar, "Procter& Gamble" kompaniyasining yetakchi texnologi, shuningdek, uchta nabiraning bobosi Viktor Millz edi. Tagliklarning yaratilish tarixi ancha oldinroq, Millz nevaralariga qarashga majbur bo‘lgan paytda boshlangan. Chaqaloqlarning oddiy tagliklarini almashtirishda  noqulayliklar duch kelavergach, u tagliklarni yuvish emas, balki tashlab yuborish kerak degan qarorga kelgan. Millz tez va qiyinchiliksiz o‘zgartirish, so‘ngra shunchaki tashlab yuborish mumkin bo‘lgan, shuningdek, suyuqlikni o‘ziga yaxshi singdiradigan va bolaning harakatlarini cheklamaydigan materialdan tayyorlangan bir martalik taglik yaratish kerakligini tushungan.
Kanalimizga obuna bo‘ling


@xronologiya_2020
Bugun 27-aprel - Yevgeniy Morgunov tug‘ilgan kun

Morgunov Yevgeniy Aleksandrovich 1927-yil 27-aprelda Moskva shahrida tug'ilgan.
O'n to'rt yoshidan boshlab u fabrikada ishlagan va o'n olti yoshida u teatr maktabiga o'qishga kirishni so'rab, Stalinning o'ziga xat yozgan.
U Tairov teatrida o'qidi, so'ngra Umumrossiya davlat kinematografiya institutiga, Sergey Gerasimovning ustaxonasiga o'tdi.
Morgunov eng katta shon-sharafni aktyor sifatida uchta bezoridan biri - "Tajribali" rolini o'ynagan Leonid Gaydayning "Qo'riqchi it va g'ayrioddiy xoch" komediya filmi chiqarilgandan so'ng oldi.
O'n daqiqalik qisqa metrajli film aktyor hayotida yangilik taqdim etdi.
Odamlar uni ko'chada, do'konlarda, metroda taniy boshladilar.
"Iy operatsiyasi" va Shurikning boshqa sarguzashtlari", "Kavkaz asirasi" filmlari chiqarilgandan so'ng, afsonaviy Nikulin-Vitsin-Morgunov uchligi tarkibiga kiruvchi aktyorning mashhurligi dunyo miqyosiga chiqdi.
Morgunov 1999-yil vafot etgan.


@xronologiya_2020
1865-yil 27-aprelda "Sultana" yog'och paroxodi Missisipi daryosida cho'kib ketdi. Yo‘lovchi kemasi AQSh janubidan asirlikdan ozod qilingan shimolliklarni olib ketayotgan edi. Tabiiy ofat natijasida 1653 kishi halok bo‘ldi, yetmishdan ortiq kishi jarohatlardan keyin vafot etdi, 741 kishi qutqarildi. Ushbu kema halokati hozirgi kunga qadar daryo transportida qurbonlar soni bo'yicha qayg'uli rekorddir. "Sultana" da o'ng qozon portladi. Portlashning kuchi shunday ediki, palubalar odamlar bilan birga qulab tushdi va quvurlardan biri dengizga quladi. Ikkinchi quvur uxlab yotgan yo'lovchilar bilan gavjum bo'lgan joyga qulab tushdi.
Portlash natijasida yuzaga kelgan yong‘in bir necha soniya ichida yog‘och kemaning deyarli butun o‘rta qismini qamrab oldi. Portlash sodir bo'lgan paytdan boshlab kema taxminan bir soat davomida suv yuzasida qoldi. Yong'in ta'sirida paroxodning yon tomonlari suv chizig'i ostigacha yonib ketganda, yonayotgan kema cho'kib ketdi. Hali suv ustida bo‘lganlarni oqim oqizib ketdi.
"Saddam Husayn"

Saddam - Iroq davlat arbobi bo'lib, 1937-yil 27-aprelda Iroq Qirolligida tavallud topgan shaxs.1979-2003-yillarda Iroq prezidenti lavozimida bo'lgan. 2003-yil korrupsiya, diniy oqimlar va talon-tarojlikka qarshi urush boshlagan.

Saddam doim musulmonlar uchun homiylik qilib kelgan. Shri-Lankadagi musulmonlar qishlog'iga madrasa va masjidlar qurilishini moliyalashtirgan.O'sha qishloq hozirda Saddam Husayn qishlog'i deb ataladi.

Saddam davrida Iroq siyosati juda yaxshi vaziyatga kelgan. Qattiq tizim va qonunlar Iroqdagi tartibni ancha yaxshilashga yordam bergan.

Partiyasi: al-Ba's

Vafoti: 2006-yil 30-dekabr (dorga osilgan) Iroq Respublikasi.


@xronologiya_2020
1965 yil 27 aprel bolalar tagliklarining tug‘ilgan kuni hisoblanadi, chunki o‘sha kuni AQSHda "Pampers" tagliklari patentlangan. Ularning ixtirochisi amerikalik kimyogar, "Procter& Gamble" kompaniyasining yetakchi texnologi, shuningdek, uchta nabiraning bobosi Viktor Millz edi. Tagliklarning yaratilish tarixi ancha oldinroq, Millz nevaralariga qarashga majbur bo‘lgan paytda boshlangan. Chaqaloqlarning oddiy tagliklarini almashtirishda  noqulayliklar duch kelavergach, u tagliklarni yuvish emas, balki tashlab yuborish kerak degan qarorga kelgan. Millz tez va qiyinchiliksiz o‘zgartirish, so‘ngra shunchaki tashlab yuborish mumkin bo‘lgan, shuningdek, suyuqlikni o‘ziga yaxshi singdiradigan va bolaning harakatlarini cheklamaydigan materialdan tayyorlangan bir martalik taglik yaratish kerakligini tushungan.
Kanalimizga obuna bo‘ling


@xronologiya_2020
Bugun 27-aprel - Dunyodagi eng katta kema suvga tushirilgan kun

Janubiy Koreyada dunyodagi eng katta kemaning korpusi suvga 2014-yil 27-aprelda tushirildi.
Uning uzunligi 488 metrni tashkil etib, Nyu-Yorkdagi Empayr-Steyt binosining balandligidan ham oshadi.
Kemaning suv sig'imi esa 600 ming tonnadan yuqori, bu eng yirik kemaning xuddi shu ko'rsatkichidan olti baravar ko'p.
«Prelude» loyihasi «Shell” neft korporasiyasiga tegishli bo'lib, u tabiiy gaz konlariga ishlov berishda qatnashish uchun mo'ljallangan».
“Prelude” platformasi 25 yil davomida Avstraliyaning shimoli-g'arbiy sohillarida ishlatiladi.
Ushbu hududda siklonlar mavsumi apreldan noyabr oyigacha davom etadi, kema esa bu kengliklardagi ana shu ob-havo sharoitlarini hisobga olgan holda loyihalashtirilgan.
«Prelude» dengizda suzuvchi kema emas, chunki uning o'z dvigatel qurilmasi yo'q.
Platforma foydalanish joyiga buksir yordamida yetkaziladi.


@xronologiya_2020
Yaponiyaning Kagosima shahrida mushuklar ibodatxonasi bor. Qiziq tomoni shundaki, bu ibodatxona muqaddas mushuk sharafiga emas, balki 1600-yilda mahalliy qo'mondon o'zi bilan urushga olib borgan haqiqiy yetti mushuk xotirasiga qurilgan. Mushuklar askarlarga soatlab xizmat qilishgan: yaponlar vaqtni kengaygan yoki toraygan mushuk ko‘z qorachig‘i orqali aniqlay olishgan.

Yarim tunda mushukning ko'zlari mukammal yumaloq boʻlib porlaydi. Ertalab soat oltida, ochiq quyoshli kunda, ko'z qorachig'i yumaloq, sakkizda u tuxumsimon shaklni oladi, o'nda u don shakliga kiradi, o'n ikkida igna shaklini oladi. Peshindan keyin koʻz shakli teskari o'sa boshlaydi: kunduzi soat ikkida u donga aylanadi, to'rtda tuxum, oltida esa doiraga aylanadi.

Yaponlar aqlli xalq ekanligiga yana bir oʻziga xos isbot))


@xronologiya_2020
Bugun 28-aprel

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT (XMT) — Butunjahon mehnatni himoya qilish kuni.
🌏 Xalqaro ishchilar xotirasi kuni.
🌏 Havoli konditsioner tug'ilgan kun.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇦🇫 Afg'oniston - Jihodda afg'on xalqining g'alabasi kuni.
🇮🇳 Hindiston - Huquqshunoslar kuni.
🇨🇦 Kanada - Ishchilar uchun motam tutish kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Suverenitetni tiklangan kun (Shuken kaifuku no hi).
🇮🇹 Italiya - Sardiniya kuni.
🇼🇫 Uollis va Futuna - Avliyo Sent-Pyer Chanel kuni.
🇵🇱 Polsha - Ishda xavfsizlik va sog'liq kuni.
🇧🇧 Barbados - Milliy Qahramonlar kuni.
🇷🇺 Rossiya - Tez tibbiy yordam xodimlari kuni.
🇷🇺 Rossiya - Kimyoviy xavflarga qarshi inson huquqlari kuni (Kimyoviy xavfsizlik kuni).
🇨🇳 Xitoy - Moviy Ot bayrami kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1503 - Dunyodagi birinchi poroxli qurol bilan g'alaba qozongan jang - Cherinyola jangi bo'lib o'tdi.
- 1512 - Bobur va Ubaydullaxon o'rtasidagi Raboti Malik atrofidagi jang. 
- 1599 - Angliya parlamenti Angliya cherkovi uchun umumiy ibodat kitobini tasdiqladi.
- 1686 - Isaak Nyuton o‘zining “Tabiiy falsafaning matematik tamoyillari” monumental asarining birinchi tomini qirollik jamiyatiga taqdim etdi.
- 1784 - Fransiyada ixtirochilar va yu birinchi vertolyotning modelini namoyish qildilar.
- 1788 - Merilend AQShning 7-shtatiga aylandi.
- 1799 - Milan rus qo'shinlari tomonidan egallab olindi.
- 1879 - Tarnovodagi Ta'sis majlisi tomonidan Bolgariya Konstitutsiyasi qabul qilindi.
- 1908 - Butunjahon esperanto assotsiatsiyasi (UEA) tashkil topdi.
- 1914 - AQShda havoli konditsionerga patent berildi.
- 1923 - Angliya futbol kubogi finali.
- 1920 - Ozarbayjon SSRning tashkil topishi.
- 1945 - Qizil Armiya qismlari reyxstagga hujumni boshladi.
- 1945 - Daxau konslageridagi qoʻzgʻolon.
- 1945 - Italiya diktatori Benito Mussolini va uning ma'shuqasi Klara Petacchi qatl etildi.
- 1947 - Tur Xeyerdal Perudan „Kon-tiki“ tomonga ketdi.
- 1969 - Sharl de Goll Fransiya Prezidenti lavozimidan ketdi.
- 1969 - Leonid Gaydayning “Brilliant qo‘l” komediyasi ekranlarga chiqdi.
- 1995 - Toshkentda ma'rifatparvar adib, shoir va davlat arbobi Mahmudxo‘ja Behbudiy tavalludining 120 yilligiga bag‘ishlangan tantanali yig‘ilish bo‘lib o‘tdi.
- 2000 - Turkiya, Ozarbayjon va Gruziya Kaspiy neftini tashish uchun neft quvurlarini qurish bo‘yicha kelishuvga erishdi.
- 2001 - birinchi kosmik sayyoh - amerikalik Dennis Titoning parvozi.
- 2014 - Amerikalik talabalar tomonidan  yaratilgan, elektr yordamida harakatlanadigan Electric Blue avtomobili elektromobillar o‘rtasidagi dunyo rekordini yangiladi. 

👉 TAVALLUDLAR:

- 1442 - Edvard IV (1483) - Angliya qiroli (1461-1470 va 1471-1483).
- 1753 - Frans Ashar (1821) - nemis kimyogari, qand lavlagidan birinchi bo‘lib spirt va uksus olishga erishgan.
- 1758 - Jeyms Monro (1831) - AQShning 5-prezidenti (1817-1825).
- 1838 - Tobias Asser (1913) - gollandiyalik huquqshunos, Nobel mukofoti sohibi (1911).
- 1852 - Vvedenskiy Nikolay (1922) - rus fiziologi, Parabioz to’g’risida ta’limotga asos solgan. 
- 1876 ​​- Nikola Romeo (1938) - italiyalik muhandis va tadbirkor, Alfa Romeo avtomobilni ishlab chiqaruvchi.
- 1908 - Oskar Shindler  (1974) - Sudetlik nemis sanoatchisi.
- 1916 - Ferruchchio Lamborjini (1993) - Italiya avtomobil ishlab chiqaruvchisi, hashamatli sport avtomobillari yaratuvchisi.
- 1937 - Saddam Husayn (2006) - Iroq prezidenti (1979-2003).
- 1964 - Boyxonova Zulayho - aktrisa, xonanda (lirik soprano), O’zbekiston xalq artisti (2003).
- 1973 - Rashid Xoliqov - xonanda, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist.
- 1974 - Penelopa Kruz - ispan kinoaktrisasi va modeli.
- 1981 - Jessica Marie Alba - amerikalik aktrisa va tadbirkor ayol.
- 1982 - Donna Feldman - amerikalik aktrisa va model.
- 1985 - Kaniza (Ahmedova Shahrizoda) - xonanda, “Nihol” mukofoti sovrindori.
- 1988 - Kamila Valyexo - Chilida talabalar va kommunistik harakat faoli.


@xronologiya_2020
Konditsioner 1914 yil 28 aprelda AQShda patentlangan. Konditsioner xona ichidagi kerakli harorat va namlikni saqlash uchun mo'ljallangan. Havoni ventilyatsiya qilish orqali havo oqimini maxsus filtrlardan o'tkazib, uni tozalaydi. Inson tanasi uchun xavfsiz freon ixtiro qilingan 1931 yildan beri dizaynerlar konditsionerning barcha komponentlari va agregatlarini bitta binoda yig'ishdi. Shunday qilib, birinchi deraza konditsionerlari paydo bo'ldi, ularning avlodlari bugungi kunda muvaffaqiyatli ishlamoqda. Amerika yetakchi bo'lishga harakat qilgan bo'lsalar-da, 1950-yillarning oxiridan boshlab ular asta-sekin yapon kompaniyalari bilan almashtirila boshlandi. Aynan yaponiyaliklar birinchi bo'lib split tizimlarni ishlab chiqardilar. Vaqt o'tishi bilan konditsionerlar yanada kuchli va funktsional bo'lib qoldi, ularning xizmat qilish muddati oshdi. Konditsionerlar havoni sovutishdan tashqari, havoni isitish, ionlashtirish, quritish, ventilyatsiya qilish va tozalash, havodagi kislorod miqdorini oshirish ham mumkin.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Leonid gaydayning “brilliant qo‘l” komediyasi 1969-yil 28-aprel kuni ekranlarga chiqqan.

Komediya, sarguzasht, jinoyat.
Davomiyligi: 94 daqiqa.
Ushbu film sujetini Leonid Gayday o‘zining doimiy ssenariy mualliflari Yakov Kostyukovskiy va Moris Slobodskiy bilan yaratgan. O‘sha yillarda sovet gazetalari kontrabandachilar haqida juda ko‘p yozgan va ularni qo‘lga olgan politsiya haqida ko‘plab filmlar kinoteatrlarda paydo bo‘lgan. Mualliflar bunday hikoyalarga parodiya qilishga qaror qilishadi.
Ushbu film ustida ishlayotgan rejissor senzuraga duch keladi. Gaydaydan filmda sovet politsiyasining ahamiyatini oshirish talab qilinadi. Bundan tashqari, ular uy boshqaruvchisi rolini o‘ynagan Nonna Mordyukova obrazini qoralaydi. Ammo Gayday hiyla yo‘liga o‘tadi. Film oxiriga u yadroviy portlash sahnasini kiritadi, bu esa rasmiylarni eng ko‘p g‘azablantiradi. Ular bu kadrni kesib tashlashni talab qiladi, shu tariqa boshqa muammolarning aksariyatidan chalg‘ishadi.
SSSR, 1969-yil.


@xronologiya_2020
2001 yil 28-aprelda Amerikalik millioner muhandis Dennis Tito “Soyuz TM-32” fazogirlariga qo’shilib, o’z puli bilan kosmosga sayohat qilgan birinchi sayyoh bo’lish baxtiga muyassar boʻldi🇺🇸🚀

@xronologiya_2020
Bugun 28-aprel - Electric Blue elektromobili 330 km/soat tezlikka erishib dunyo rekordini yangilagan kun

2014-yil 28-aprelda amerikalik talabalar tomonidan yaratilgan, elektr yordamida harakatlanadigan Electric Blue avtomobili elektromobillar o‘rtasidagi dunyo rekordini yangiladi.
180 dan ortiq elektromobillar ishtirokida Amerika Qo’shma Shtatlarining Yuta shtatida chempionat bo‘lib o‘tdi.
Unda Electric Blue elektromobili soatiga 329,75 kilometr tezlik bilan harakatlanib, dunyo rekordini yangiladi va birinchi o‘rinni egalladi.
 Ushbu elektromobil 10 yil davomida Brigham Young universitetining 130 nafar talabasi tomonidan yasalgan.
U silindir shaklida ishlangan, shamol qarshiligini oson yengib o‘tish uchun g‘ildiraklari korpus ostida yashirilgan.
Uning og‘irligi 500 kilogrammni tashkil etadi.


@xronologiya_2020
Chupa-chups shirinligi nafaqat Yer sayyorasida balki koinotda ham shuhrat qozongan. 1995yili “Mir” orbital stantsiyasidagi fazogirlar shirinliklar yuborishni so‘rashadi. Olimlar tomonidan eng xavfsiz qandolat namunasini topish bo‘yicha jiddiy tadqiqotlar o‘tkazildi. Oqibatda Chupa-chups konfetlari vaznsizlik holatida ham xavfsiz ekanligi bois “Chupa-Chups” kompaniyasiga yanada zo‘r shuhrat keltirdi.

@xronologiya_2020
Bugun 29-aprel

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 Xalqaro Raqslar kuni.
🇺🇳 Xalqaro bolalar tilaklari ro‘yobga chiqadigan kun.
🌎 Xalqaro zargarlar bayrami kuni. 

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇳🇮 Argentina - Hayvonlar kuni.
🇩🇰 Daniya - Malika Benediktaning g‘ tug‘ilgan kuni.
🇵🇭 Filippin - Qizil olmalar kuni.
🇨🇴 Kolumbiya - Daraxtlar kuni.
🇲🇾 Malayziya - Nuzul Al-Quran.
🇪🇬 Misr - G‘arb shamoli kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston - Bishkek shahri kuni.
🇺🇦 Ukraina - Ukraina futboli kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Ko'kalamzor bayrami.
🇯🇵 Yaponiy - Imperator Syova kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1429 - Janna d’Ark boshchiligidagi qo‘shin qamaldagi Orleanga kirdi.
- 1624 - Lyudovik XIII Arman Rishelyeni vazir etib tayinladi.
- 1770 - Ingliz sayyohi Jeyms Kuk ilk bor Avstraliyaga qadam qo‘ydi.
- 1882 - Berlinda dunyoda birinchi trolleybus ishga tushirildi.
- 1884 - Oksford universiteti qiz-talabalarga imtihon topshirishga rozi bo‘ldi.
- 1897 - Angliyalik fizik Jozef Tomson London qirollik jamiyati yig‘ilishida elektronni kashf etganini e’lon qildi.
- 1923 - Armiya komandasi ( keyinchalik SSKA) tashkil etildi.
- 1945 - Daxau konslageri ittifoqchilar tomonidan ozod qilindi.
- 1961 - Jarroh Leonid Rogozov appendektomiya operatsiyasini muvaffaqiyatli bajardi.
- 1975 - AQSh fuqarolarining Xoshimindan olib chiqilishi.
- 1978 - Daniya o‘lim jazosini bekor qildi.
- 1982 - Xitoy aholisi milliard kishidan oshdi.
- 1985 - Mashhur “Nike” tug'ilgan kun.
- 1986 - Los-Anjelesdagi markaziy kutubxonada yong‘in sodir bo‘ldi, 350 mingta kitob zarar ko‘rdi.
- 1995 - .uz domeni roʻyxatga olindi.
- 1996 - O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti Islom Karimovning “O‘zbekkino” Davlat-aksionerlik kompaniyasini tuzish to‘g‘risida”gi Farmoni e'lon qilindi.
- 2000 - Germaniya «Qahrabo xonasi»ning qismlarini Rossiyaga sovg'a qildi.
- 2002 - Obninsk shahrida dunyodagi birinchi Obninsk atom elektr stantsiyasining reaktori abadiy o'chirildi.
- 2012 - "Ludofon" nomli yangi musiqa asbobi ixtiro qilingan kun.
- 2024 - O'zbekiston futbol terma jamoasi o'z tarixida ilk marta Olimpiadaga yo'llanma oldi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1727 - Jan Jorj Noverr (1810) - fransuz xoreografi, balet asoschilaridan biri.
- 1785 - Karl Drez (1851) - nemis ixtirochisi, drezina uning nomi bilan atalgan.
- 1818 - Aleksandr II (1881) - Rossiya imperatori (1855-1881)
- 1854 - Genri Puankare (1912) - fransuz matematigi, fizigi, astronomi va faylasufi.
- 1885 - Egon Ervin Kish (1848) - chex yozuvchisi va jurnalisti.
- 1893 - Yuri Garold Kleyton (1981) - amerikalik fizik-kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1934).
- 1901- Xiroxito (1989) - Yaponiya imperatori (1926-1989).
- 1906 - Jubanov Ahmad (1968) - qozoq musiqashunosi, kompozitor va dirijyor, qozoq kompozitorlik musiqasi va musiqashunosligining asoschilaridan.
- 1917 - Celeste Holm (2012) - amerikalik kinoaktrisa. 
- 1940 - Bayram Matjonov - qoraqalpoq xonandasi (lirik bariton) va rejissyor, Qoraqalpogʻiston (1974), Boshqirdiston (1978), Oʻzbekiston (1982) xalq artisti.
- 1945 - Sharofiddin Yusupov - kulol, sulola davomchisi, zamonaviy rishton kulollik maktabining yirik vakili, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi (1991).
- 1957 - Ser Daniel Michael Blake Day-Lewis - Britaniya va Irlandiya fuqaroligidagi ingliz aktyori.
- 1958 - Mishell Pfayffer - amerikalik aktrisa, prodyusser va tadbirkor ayol.
- 1968 - Kolinda Grabar-Kitarovich - Xorvatiyalik siyosatchi va diplomat, mamlakat prezidenti (2015-2020).
- 1970 - Uma Turman - mashhur Gollivud aktrisasi.
- 1970 - Andre Agassi - amerikalik taniqli tennischi.
- 2007 - Sofiya, Ispaniya Infanti, Ispaniya qiroli Filipp VI ning kenja qizi.


@xronologiya_2020