Навіны Вілейка
314 subscribers
5.55K photos
123 videos
3 files
1.58K links
Навіны. Аб'явы. Карысная інфармацыя.
Download Telegram
У вёсцы Суднікі, што непадалёк ад Іллі, ёсьць старажытныя могілкі, вядомыя праз вялікую колькасьць старажытных каменных помнікаў.

Але гэтым разам хачу звярнуць увагу на адносна новыя пахаваньні, зробленыя ў пачатку 1990-х. Яны цікавыя тым, што эпітафіі на іх выкананыя на беларускай мове – шчыра кажучы, рэдкая з’ява на праваслаўных могілках.

І, вядома, царква Святого Мікалая. Яна хоць і новая – не мінула і 50 год, як яе пабудавалі непадалёк ад месца, дзе стаяў ранейшы храм, – але выглядае неяк па-свойску, “па-тутэйшы”.

Крыніца: https://vk.com/wilejka

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #краязнаўства #краеведение #гісторыя #судники #илия #илья #ілля #илья #могілкі #ільля #ілія #вілейскі #суднікі
Гэта толькі фрагмент вялікага, шматстаронкавага артыкула, прысвечанага дзейнасці школьнай майстэрні пры вілейскай сямігадовай школе.

Майстэрня паўстала ў 1934–м і вырабляла розныя неабходныя для навучання рэчы. Першапачаткова імкнуліся ўзяцца за ўсё і адразу: ад вымяральных інструментаў да прыладаў працы пры школьным гародзе. Аднак пазней пачалі спецыялізавацца, што дазволіла наладзіць выпуск у вялікіх памерах.

Так, у 1935/36 навучальным годзе школьная майстэрня выпускала цыркулі, лінейкі, транспарціры ды іншыя падобныя прылады ў такіх колькасцях, што забяспечыла імі ўсе школы Вілейскага і Маладзечанскага паветаў. А ў наступным годзе атрымала замовы з Лідскага, Валожынскага ды Навагрудскага паветаў.

Цікава, што да школьных прыналежнасцяў былі аднесеныя таксама звычайныя нажы. Як адзначаецца ў артыкуле, у некаторых сем’ях быў усяго толькі адзін нож і дзеці не маглі ім карыстацца, каб нешта рабіць ці майстраваць. І тады было вырашана пачаць выпуск нажоў, першая партыя якіх налічвала 5000 штук. Трэба заўважыць, што гэта не было камерцыйнае прадпрыемства і плату бралі толькі для пакрыцця коштаў матэрыялу.

Крыніца: https://vk.com/wilejka

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #вілейскі #вилейский #школа
Мястэчка Ілля небагатае на помнікі мінулага, нягледзячы на сваю даўнюю гісторыю. Няшмат тут і вартых увагі аб’ектаў – хоць пра некаторыя я ўжо пісаў, а пра іншыя яшчэ напішу.

Тым больш крыўдна назіраць, як паступова занепадаюць тыя помнікі, якія засталіся. Напрыклад, вось гэты дом у цэнтры мястэчка з вельмі цікавай архітэктурай. Ён і ў большым горадзе выглядаў бы годна, а ў маштабах Іллі я б уключыў яго ў топ-5.

Крыніца: https://vk.com/wilejka

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #ілья #ілія #ільля #краязнаўства #спадчына #ілля #илья #архітэктура #илия
Старыя фота Вілейшчыны

Вядомага мемарыял загінуўшым паліцэйскім на вілейскіх могілках. Фотаздымкі розных часоў, ад урачыстага пасвячэння мемарыяла з удзелам біскупа Бандурскага і да канца 1930–х. А таксама невялікі газетны артыкул, прысвечаны адкрыццю мемарыяла.

Крыніца суполка "Вілейскі далягляд": https://www.facebook.com/groups/wilejka/?ref=share

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #староефота #староефото
На самай мяжы Вілейскага і Мядзельскага раёнаў, у вёсцы Талуць, стаіць гэты цікавы і прыгожы будынак. Мяркуецца, што да вайны ў ім было лясніцтва. З таго часу дом мала змяніўся і захаваўся практычна ў першапачатковым выглядзе.

Крыніца: https://www.facebook.com/groups/wilejka/?ref=share

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #Талуць #Талуть
"Вясна ў Асцюковічах.

Па словах мясцовых жыхароў, 6 сакавіка моцны вецер паваліў інфармацыйны стэнд каля брамы. Ён і раней быў пахілены, а зараз проста ляжыць.

Мяркую, што людзей гэта не надта хвалюе, бо адносіны паміж імі і прыродаахоўнымі структурамі склаліся не лепшым чынам. Першыя глядзяць на прылеглы парк як на дровы; што праўда, быццам не прэтэндуючы на жывыя і здаровыя дрэвы. Але, з іх слоў, забаронена ўсё, аднак пры гэтым парк дзічэе і за ім не сочаць.

Цяжка скласці паўнавартаснае меркаванне па адной размове. Што відавочна, як некалі знікла сядзіба, руіны якой расцягалі на свае патрэбы, гэтак можа знікнуць і парк, калі яго не даглядаць.

Па ўсім відаць, што гэтак жа знікнуць у бліжэйшым часе і некаторыя гаспадарчыя пабудовы, якія яшчэ засталіся ад былой сядзібы.

Агульнае ўражанне ад яе і наваколля можна ахарактэрызаваць словамі “заняпад” і “запусценне".

Крыніца: https://www.facebook.com/groups/wilejka/?ref=share

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #асцюковічы #вілейскі #маёнтак #остюковичи #парк #вилейский
Надпіс паведамляе: “Пячатка земскага павятовага Вілейскага суда”. Першая палова XIX стагоддзя. У дольнай частцы пячаткі відаць герб Вілейкі.

Крыніца: https://vk.com/wilejka

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #вилейскийповет #вілейскіпавет #вілейскі #вилейский
Старыя дакументы Вілейшчыны

Асабістае пасведчанне на імя Станіслава Барэйкі, які ў час вайны жыў у Даўгінаве Вілейскага павета. Атрымалася толькі даведацца, што ў міжваенны час ён займаў розныя пасады ў Навагрудскім ваяводстве. Але гэта, на жаль, ўсё.

Крыніца: https://vk.com/wilejka

#вiлейка #вялейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #вілейскіраён #вилейскийрайон #даўгінава #долгиново #борейко #барэйка #вілейскі #вілейскіпавет #вилейский #вилейскийповет #старыедокументы #старыядакументы
Наша спадчына

Малышкаўскае гарадзішча — гарадзішча культуры штрыхаванай керамікі, размешчанае за 0,1 км на захад ад вёскі Малышкі (Вілейскі раён), на высокім (каля 10 м ад узроўню вады) беразе ракі Сэрвач (правы прыток Віліі).

Малышкаўскае гарадзішча адносіцца да ліку такіх паселішч культуры штрыхаванай керамікі, якія з'явіліся ў першых стагоддзях нашай эры, умацоўваліся з моманту свайго ўзнікнення магутнымі валамі і глыбокімі равамі, на грэбені вала будаваліся сцены з бярвенняў.

У адрозненне ад іншых гарадзішч Верхняга Павілля, яно размешчана не на ўзгорку або мысе, а на роўным месцы.

Крыніца: https://t.me/pavillie

#вілейшчына #вілейскі #вілейскіраён #вілейка #вялейка #сэрвач #малышкі #вілія #вяльля #археалогiя #вилейский #вилейскийрайон #вилейщина #вялейшчына #сервечь #вилия #археология
12 чэрвеня 1895 года ў фальварку Кур'янаўшчынана Вілейшчыне (цяпер Лагойскі раён) нарадзіўся Леапольд Іванавіч Родзевіч - беларускі драматург, дзеяч рэвалюцыйгага руху Заходняй Беларусі.

Паходзіў з дробнашляхецкай сям’і. Меў брата Чэслава і сясьцёр Ядзьвігу, Яніну і Марыю.

Скончыў пачатковую школу ў мястэчку Крайск на Лагойшчыне, а ў 1909 годзе - гарадскую вучэльню ў Вялейцы.

У 1914 годзе пераехаў у Вільню, жыў у сястры. Каля трох месяцаў працаваў на цукеркавай фабрыцы «Вікторыя», затым — тэхнічным чарцёжнікам пры зямельнай Сялянскага банка. Экстэрнам здаў іспыты на хіміка-тэхніка.

У гэты час далучыўся да беларускага грамадзка-асьветніцкага руху. Як адзначае Паўліна Мядзёлка. Леанід Родзевіч сябраваў Максім Гарэцкім і Зьмітраом Бядулям. Удзельнічаў у Беларускім музычна-драматычным гуртку, разам з Чэславам і Ядзьвігай у складзе трупы Ігната Буйніцкага выступаў у тэатральных пастаноўках.


Перад наступленьнем нямецкіх войскаў у 1915 годзе захварэў, быў праапэраваны на стрававод і пакінуў горад Вільню. З 1919 года жыў у Мінску, у 1921 годзе зноў вярнуўся ў Вільню.

У 1922-23 гадах ў Вільні рэдагаваў беларускія газеты «Беларускі звон» і «Наша будучыня».
Выдаваў творы беларускіх пісьменьнікаў: дзякуючы яго клопатам у 1923 выйшлі «Строма» Ўладзімера Дубоўкі, «Уяўленьне» і «На Ростані» Ўладзімера Жылкі.

З 1921 года дзеяч Беларускай рэвалюцыйнай арганізацыі (БРА). Далучыўся сам і ініцыяваў уступленьне БРА у Камуністычную партыю Заходняй Беларусі. Арыштоўваўся ў 1923 годзе польскімі ўладамі. У 1924 годзе становіцца сакратаром Гродзенскага падпольнага акружкама КПЗБ. З-за пераследу ўладаў увосень 1925 перабраўся ў Мінск. Кіраваў замежнай рэдакцыяй прадстаўніцтва ЦК КПЗБ пры ЦК КП(б)Б, быў рэдактарам «Бюлетэня ІДК КПЗБ», у 1925-34 рэдактар газеты «Чырвоны сцяг» і часопіса «Бальшавік», працаваў у Камісіі па вывучэнні Заходняй Беларусі пры АН БССР.

Арыштаваны ДПУ БССР 18 ліпеня 1933 года па справе «Беларускага нацыянальнага цэнтра».
Адпраўлены ў Саратаў, жыў у сям’і старэйшага брата. На жыцьцё зарабляў працай у лясьніцтве.

Паўторан арыштаваны ў 1938 годзе. Дакладная дата гібелі невядомая, верагодна ў 1938 годзе. Пасьмяротна рэабілітаваны ў 1956 годзе.

#вілейскі #вілейшчына #вялейшчына #Родзевіч #вілейка #вялейка #родевич #родзевич #вилейский #вилейщина #логойск #логойский #логойскийрайон #лагойск #лагойскі #лагойскіраён #курьяновщина #крайск
ЗРОБІМ РАЗАМ ПОМНІК НАШАМУ ЗЕМЛЯКУ
збор сродкаў на помнік Змітраку Бядулю набліжаецца да завяршэння

Сябры!

За шэсць месяцаў, цягам якіх доўжыцца збор сродкаў на стварэнне надмагільнага манумента Змітраку Бядулю, на дабрачынным рахунку Літаратурнага музея назбіралася 9,8 тысяч беларускіх рублёў (усяго неабходна сабраць 12,5 тыс.руб.). Гэта азначае, што наша мэта дасягнута амаль на 80 адсоткаў!

Гэта маленькая перамога стала магчымай, дзякуючы спагадлівасці, неабыякавасці і шчыраму патрыятызму нашых дабрачынцаў! Дзякуючы тым добрым людзям, хто непасрэдна ахвяраваў уласныя сродкі, дзякуючы арганізацыям, якія прымалі калектыўныя рашэнні і пераводзілі пасільныя сумы, дзякуючы тым, хто падтрымаў інфармацыйна, паспрыяўшы распаўсюду нашых абвестак.

🙏🏼🙏🏼🙏🏼 ДЗЯКУЙ УСІМ ВЯЛІКІ!

А мы рухаемся далей і звяртаемся да тых, хто хацеў бы далучыцца да збору, каб дапамагчы нам хутчэй давесці добрую і патрэбную справу да канца!

Тлумачым, як гэта можна зрабіць на прыкладзе мабільнага дадатку “M-Belarusbank”.

Абіраеце пункты:
Платежи>Перевод по реквизитам
Запаўняеце палі:
ФИО
УНП плательщика (неабавязкова)
Адрес плательщика (неабавязкова)
Получатель: Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры
УНП получателя: 190269032
Счёт получателя: BY15AKBB36429000005530000000 (літары абавязкова лацінскія)
БИК банка получателя: AKBBBY2X (літары - лацінскія)
Код назначения платежа: 999
Назначение: стварэнне помніка Змітраку Бядулю.

Незалежна ад памеру дапамогі будзем удзячны кожнаму!

Для даведкі:
Беларускі паэт, празаік, публіцыст і мовазнаўца Зьмітрок Бядуля (Самуіл Плаўнік) нарадзіўся ў небагатай яўрэйскай сям’і ў мястэчку Пасадзец Вілейскага павета Віленскай губерні. Вучыўся ў мястэчках Ільля і Даўгінава.
У пачатку Вялікай Айчыннай вайны, 3 лістапада 1941 г., Змітрок Бядуля (сапр. Самуіл Яфімавіч Плаўнік) памёр у эвакуацыі каля г.Уральск (Казахстан), дзе быў пахаваны на гарадскіх могілках. Намаганнямі дзяржавы і грамадскасці, насуперак шматлікім складанасцям, была арганізавана работа па вяртанні яго на Бацькаўшчыну. 3 лістапада 2020 года адбылося перапахаванне парэшткаў класіка на Усходніх могілках у Мінску.

#бядуля #вілейка #вялейка #вілейскіраён #вілейшчына #ілья #ільля #ілія #даўгінава #илия #илья #долгиново #вилейский #вилейскийрайон #вилейщина
Рака Рыбчанка — рака ў Беларусі, у Маладзечанскім і Вілейскім раёнах Мінскай вобласці, левы прытокракі Ілія (басейн Віліі).

Даўжыня ракі 30 км. Плошча вадазбору 518 км².
Сярэднегадавы расход вады ў вусці 3,9 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,7 м/км.

Утвараецца ад зліцця рэк Вязынка і Гуйка ў гарадскім пасёлку Радашковічы, цячэ пераважна на паўночных схілах Мінскага ўзвышша, упадае ў Ілію за 1,4 км на паўночны захад ад вёскі Беражок.

Асноўныя прытокі: Удра, Канатопка (справа), Бервячанка (злева). Даліна ў верхнім і ніжнім цячэнні трапецападобная, яе шырыня 3—4 км, у сярэднім цячэнні не выражана. Пойма на вялікім працягу двухбаковая (шырыня 0,5—1 км), парасла хмызняком, забалочаная.

Рэчышча звілістае, у межах Радашковічаў (1,5 км) каналізаванае, яго шырыня ў межань 15—17 м. У маляўнічай мясціне на рацэ зона адпачынку «Рыбчанка». Каля вёскі Раёўка сажалка плошчай 0,15 км².

Магчымы ператок вады з ракі Баравічанка па канале.

Каля вёскі Удранка на рацэ ў 1980 годзе быў пабудаваны санаторый «Сасновы бор» разам з прылеглым гідрапаркам: фантанамі, каскадамі, 7 выспамі, якія злучаны паміж сабой масткамі.

Фота Алена Алешка

#вілейскіраён #вілейка #вялейка #вілія #вяльля #вилейка #вилейский #вилейскийрайон #рыбчанка #илья #илия #ілья #ільля #вілейшчына #маладзечна #маладэчна #маладзечаншчына #молодеченщина #вилейщина
У вёсцы Іжа на Вілейшчыне жыццё некалі віравала. Адным з цэнтраў прыцягнення быў мясцовы млын. “Быў”, бо яго разабралі, засталіся мізэрныя парэшткі. Але калі пашанцуе, можна адшукаць фрагменты стогадовых механізмаў.

А вось так млын выглядаў яшчэ ў адносна нядаўнім мінулым. (Здымкі ўзятыя з кніг і інтэрнэту.)

#вiлейка #вилейка #wilejka #vileyka #вiлейшчына #вилейщина #ижа #іжа #млын