12 траўня 1833 года нарадзіўся наш зямляк Бенядзікт Іванавіч Дыбоўскі (1833-1930) - акадэмік, прафесар, прыродазнавец, заолаг і ўрач, удзельнік паўстаньня Каліноўскага.

Бенядзікт Дыбоўскі нарадзіўся ў маёнтку Адамарын Вілейскага павету (цяпер Маладзечанскі раён).

Першапачатковыя веды ён атрымаў у Мінскай гімназіі, затым скончыў Дэрпцкі (цяпер Тартускі) універсітэт па спецыяльнасці «медыцына».

Дзякуючы сваім выдатным здольнасцям, Бенядзікт атрымаў ступень доктара медыцыны і застаўся ва ўніверсітэце, дзе ён рыхтаваў сябе да прафесарскай дзейнасці.

Аднак яго марам не далі спраўдзіцца ўдзел у дуэлі, а затым і ў антыўрадавых дэманстрацыях. Малады вучоны мусіў выехаць за мяжу, дзе працаваў на кафедрах Берлінскага і Вроцлаўскага ўніверсітэтаў. У 1862 годзе Бенядзікт быў абраны прафесарам заалогіі і анатоміі Галоўнай школы ў Варшаве.

Але тут навуковая кар’ера маладога вучонага перапыняецца. Бенядзікт зблізіўся з арганізатарамі паўстання супраць царскага самадзяржаўя і прыняў актыўны ўдзел у паўстанні пад кіраўніцтвам нацыянальнага героя Беларусі Кастуся Каліноўскага.

Вясной 1864 года царскі суд прыгаварыў Бенядзікта Іванавіча да смяротнага пакарання, якое, дзякуючы хадайніцтву нямецкіх вучоных, было заменена катаргай, а затым бестэрміновай высылкай у Сібір.

Там ён, як і яго выдатныя землякі Іван Чэрскі, Адольф Янушкевіч, не сядзеў склаўшы рукі, а працягваў навуковую дзейнасць. Вывучаючы жывёльны і раслінны свет Прыбайкалля і фауну возера Байкал, узбагаціў навуку адкрыццём шматлікіх відаў рыб, птушак, насякомых.

Упершыню ў навуцы Бенядзікт апісаў жывёльны і раслінны свет Байкала, правёў серыю замераў тэмпературы вады ў Байкале да глыбіні 1320 метраў. Адсюль, з месца высылкі, зняволены Бенядзікт адправіў у еўрапейскія музеі мноства па-майстэрску зробленых чучал птушак, вялікую — больш за 100 тысяч — калекцыю насякомых.

Навуковыя дасягненні сасланага Бенядзікта Іванавіча Дыбоўскага не засталіся не заўважанымі: Імператарскае рускае геаграфічнае таварыства ўзнагародзіла яго малым залатым медалём. Урад Расійскай імперыі дазволіў яму вярнуцца на радзіму, на Беларусь. Прапанавалі вучонаму працу ў маскоўскіх сталічных музеях, у Томскім універсітэце, але ён папрасіў накіраваць яго на Камчатку ўрачом. На паўвостраве Бенядзікт лячыў людзей, вывучаў побыт мясцовага насельніцтва, за свае грошы завёз туды аленяў. Свае ўражанні і назіранні ён падрабязна апісаў у кнізе «Воспоминания о путешествии в Сибирь и на Камчатку».

Пасля вяртання ў Еўропу Бенядзікт Іванавіч узначальваў кафедру заалогіі Львоўскага ўніверсітэта. За выдатныя навуковыя дасягненні ў 1927 годзе яго абралі член-карэспандэнтам АН СССР.

Наш слынны зямляк пражыў амаль 100 гадоў, напісаў больш за 170 навуковых прац.

Памёр Бенядзікт Іванавіч Дыбоўскі ў 1930 годзе, і яго, як апошняга жывога ўдзельніка паўстання 1863 года пад кіраўніцтвам Каліноўскага, грамадскасць Масквы хавала з вялікімі вайсковымі пашанамі, пад залпы гармат.

#Дыбоўскі #вілейскі #вілейскіпавет #вілейка #Dybowski #вялейка #маладэчна #маладзечна #маладзечненскі #маладзечанскі #вілейшчына #маладзечанскіраён #маладзечаншчына #Адамарын #Молодечно #молодечненскийрайон #молодечненский #вилейский #вилейскийповет #вилейка #дыбовский

На 19.05.23 г. у Вілейскім раёне дзейнічае абмежаваньне наведваньня лясоў, ў Мядзельскім раёне свабоднае наведваньне лясоў, а ў Маладзечанскім раёне поўная забарона на наведваньне лясоў.

Справка:
📌Зеленый цвет обозначает 1 или 2 класс пожарной опасности, это значит, что посещение лесов разрешено.
📌Желтый цвет — это 3-й класс пожарной опасности, означает ограничение на посещение лесов. Нахождение в лесу (сбор грибов, ягод) допускается, но при ограничении запрещается:
– въезд на территорию лесфонда транспортных средств,
– разведение гражданами костров, использование гражданами открытого огня на территории лесного фонда,
– проведение на территории лесного фонда работ, не связанных с ведением лесного хозяйства,
– организация и проведение массовых мероприятий
📌Если регион на карте обозначен красным — районе 4 и 5 класс пожароопасности и введен полный запрет на посещение лесов гражданами.

#вилейский #вилейскийрайон #вилейка #вялейка #вілейка #мядзельскі #мядзельскіраен #мядзел #нарач #маладзечна #маладэчна #маладзечненскі #маладзечненскіраён #Молодечно #молодечненский #молодечненскийрайон #вилейскийлесхоз #лес

На 24 траўня 2023 г. у Вілейскім і Маладзечанскім раёнах дзейнічае поўная забарона на наведваньне лясоў❗❗❗

У Мядзельскім раёне - абмежаваньне.

Справка:
📌Зеленый цвет обозначает 1 или 2 класс пожарной опасности, это значит, что посещение лесов разрешено.
📌Желтый цвет — это 3-й класс пожарной опасности, означает ограничение на посещение лесов. Нахождение в лесу (сбор грибов, ягод) допускается, но при ограничении запрещается:
– въезд на территорию лесфонда транспортных средств,
– разведение гражданами костров, использование гражданами открытого огня на территории лесного фонда,
– проведение на территории лесного фонда работ, не связанных с ведением лесного хозяйства,
– организация и проведение массовых мероприятий
📌Если регион на карте обозначен красным — районе 4 и 5 класс  пожароопасности и введен полный запрет на посещение лесов гражданами.

#вилейский #вилейскийрайон #вилейка #вялейка #вілейка #мядзельскі #мядзельскіраен #мядзел #нарач #маладзечна #маладэчна #маладзечненскі #маладзечненскіраён #Молодечно #молодечненский #молодечненскийрайон #вилейскийлесхоз #лес

Тепловоз ТЭП60-0750 с поездом №693 Полоцк - Минск на перегоне Вилейка - Молодечно, Минская обл.

Автор фото Анискевич Андрей
Фото сделано 28 июня 2014 г.

#вилейка #вялейка #вілейка #маладзечна #маладэчна #молодечно #чыгунка #БЧ

ТЭП70-0369 (Белорусская железная дорога)
Перегон Вилейка - Молодечно Беларусь, Минская область.
Автор фото ER2-130709(01)
Дата фото: 19 июля 2013 г.

#вилейка #вялейка #вилейскийрайон #вилейский #вілейскі #вілейскіраён #вілейка #чыгунка #БЧ #молодечно #маладзечна #маладэчна #цягнік

1 ноября возле деревни Доманово в Вилейском районе столкнулись два автомобиля. Водитель и трое пассажиров – в больнице

ДТП произошло утромоколо 7.20 на 86-м километре автодороги «Минск – Нарочь».

Житель Молодечно 1970 года рождения, управляя автомобилем «Lada Largus», двигался в направлении Вилейки по крайней правой полосе за тягачом с полуприцепом.

Затем он захотел перестроиться в крайнюю левую полосу, но обнаружил препятствие для движения – остановившийся автомобиль «Daewoo Matiz», который намеревался осуществить разворот. В результате водитель выехал на полосу встречного движения, где столкнулся со встречным автомобилем «Volkswagen Multivan», под управлением жителя Молодечно 1987 года рождения.

От удара «Lada» выехала на левую по ходу движения обочину, где опрокинулась на левый бок.

Водитель и пассажир автомашины «Lada» с телесными повреждениями доставлены в Молодечненскую ЦРБ, а два пассажира автомобиля «Volkswagen» – в Вилейскую больницу.

Peramoga.by
Фото ОГАИ Вилейского РОВД

#вилейка #вялейка #вилейскийрайон #ДТП #Доманово #Молодечно #маладзечна #маладэчна #вілейка #ДТЗ

3 лістапада 2023 года ў Маладзечне адбыўся суд над былым рэдактарам "Рэгіянальнай газеты" Аляксандрам Манцэвічам.

Яму прысудзілі максімальны тэрмін па тым артыкуле, па якім яго абвінавачвалі - 4 гады агульнага рэжыму, і штраф 400 базавых велічынь (14 800 рублеў). Яго абвінавацілі ў распаўсюдзе хлуслівай інфармацыі, якая дэскрыдытуюць Беларусь і яе органы ўлады.

Судовую справу вёў суддзя Аляксей Іршын, дзяржаўным абвінаваўцам выступаў Алчксандр Марцінчык.

Як палічыла следства, Аляксандр Манцэвіч будучы дырэктарам "Рэгіянальнай газеты" з 1 студзеня 2020 года па 15 сакавіка 2023 года распаўсюджваў праз Інтэрнэт і газету хлуслівыя дадзеныя. 15 сакавіка 2023 года Аляксандр Манцэвіч быў затрыманы, а ў яго дома і ў офсе быў праведзены вобшук.

Учора ў сваім апошнім слове спадар Манцэвіч дзякаваў усім за падтрымку:
“Дзякуй яшчэ раз усім за падтрымку мяне. Бясконцы дзякуй маёй сям’і, сябрам і калегам, усім тым, хто прыходзіў усе гэтыя 7 дзён на пасяджэнні, хто не прыходзілі і перажывалі за мяне, хто пісаў мне пісьмы ў Жодзіна, хто дасылаў пасылачкі і не толькі, дзякуй усім.”

Напісаць яму па-ранейшаму можна:
Следчая турма № 8. 222163, Жодзіна, вул. Савецкая, 22А, Аляксандр Барысавіч Манцэвіч

#вілейка #вялейка #маладэчна #маладзечна #манцэвіч #астравец #ашмяны #астравец #мядзел #нарач #смаргонь #валожын #вилейка #Молодечно #мядель #нарочь #сморгонь #островец #ошмяны #манцевич

Рака Рыбчанка — рака ў Беларусі, у Маладзечанскім і Вілейскім раёнах Мінскай вобласці, левы прытокракі Ілія (басейн Віліі).

Даўжыня ракі 30 км. Плошча вадазбору 518 км².
Сярэднегадавы расход вады ў вусці 3,9 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,7 м/км.

Утвараецца ад зліцця рэк Вязынка і Гуйка ў гарадскім пасёлку Радашковічы, цячэ пераважна на паўночных схілах Мінскага ўзвышша, упадае ў Ілію за 1,4 км на паўночны захад ад вёскі Беражок.

Асноўныя прытокі: Удра, Канатопка (справа), Бервячанка (злева). Даліна ў верхнім і ніжнім цячэнні трапецападобная, яе шырыня 3—4 км, у сярэднім цячэнні не выражана. Пойма на вялікім працягу двухбаковая (шырыня 0,5—1 км), парасла хмызняком, забалочаная.

Рэчышча звілістае, у межах Радашковічаў (1,5 км) каналізаванае, яго шырыня ў межань 15—17 м. У маляўнічай мясціне на рацэ зона адпачынку «Рыбчанка». Каля вёскі Раёўка сажалка плошчай 0,15 км².

Магчымы ператок вады з ракі Баравічанка па канале.

Каля вёскі Удранка на рацэ ў 1980 годзе быў пабудаваны санаторый «Сасновы бор» разам з прылеглым гідрапаркам: фантанамі, каскадамі, 7 выспамі, якія злучаны паміж сабой масткамі.

Фота Алена Алешка

#вілейскіраён #вілейка #вялейка #вілія #вяльля #вилейка #вилейский #вилейскийрайон #рыбчанка #илья #илия #ілья #ільля #вілейшчына #маладзечна #маладэчна #маладзечаншчына #молодеченщина #вилейщина

Яго афармленне кніг «Выбраныя творы» Якуба Коласа, «Бандароўна» Янкі Купалы, «Казкі і краскі» Васіля Віткі, «Знак бяды» Васіля Быкава, «Маўчанне травы» Васіля Зуёнка, манументальна-экспрэсіўныя лісты «Неамагнетызм», «Дзядоўнік», «Сябры», серыі аўталітаграфій і малюнкаў «Здані», «Вёскі катастроф», «Негатыў», «Акт», цыкл партрэтаў сучаснікаў і блізкіх людзей – увайшлі ў беларускую графічную класіку 80-х гадоў мінулага стагоддзя як творы, зробленыя не толькі на высокім прафесійным узроўні, але, мабыць, галоўнае, з вострым, па-сапраўднаму філасофскім, поглядам на свет, які нас акружае: з яго дабрынёй і трагізмам, складанымі супярэчнасцямі і любоўю. У 1972 годзе Юрый Паўлавіч піша «Партрэт Я. Коласа», які прызнаны лепшым партрэтам паэта. За сваю работу для кнігі Васіля Зуёнка ён быў узнагароджаны дыпломам першай ступені рэспубліканскага конкурсу кнігі. За ілюстрацыі да кнігі Якуба Коласа – дыпломам Францыска Скарыны і дыпломам ІІ ступені на Усесаюзным конкурсе кнігі.

Пасля заканчэння аддзялення графікі Беларускага дзяржаўнага тэатральна-мастацкага інстытута Юрый Герасіменка-Жызнеўскі доўгі час быў кіраўніком народнай мастацкай студыі выяўленчага і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва ў г. Маладзечна. Юрый Паўлавіч быў ініцыятарам стварэння ў Маладзечанскім музычным вучылішчы аддзялення дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, дзе і выкладаў у апошнія гады жыцця. Тыя, хто блізка былі знаёмы з мастаком, заўжды адзначаюць, што Юрый Паўлавіч быў вельмі таленавітым мастаком-наватарам і цёплым, вельмі сардэчным чалавекам, для якога творчасць была ўсім. Без творчасці ён не ўяўляў сваё жыццё. І тое, што паспеў зрабіць на сваім нядоўгім творчым шляху, – дарагога каштуе.
У мастацтве Юрый Герасіменка-Жызнеўскі праявіў сябе як сапраўдны філосаф, творчасць якога непарыўна звязана з роднай Зямлёй і Космасам чалавека. Шмат яго былых вучняў сёння – прафесійныя мастакі. Работы Юрыя Герасіменкі-Жызнеўскага знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі і музеі сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, іншых установах культуры і адукацыі краіны, прыватных калекцыях Беларусі, ЗША, Францыі, Германіі, Польшчы і іншых краін.

Адным з апошніх яго жаданняў, напрыканцы жыцця, было дадаць да свайго прозвішча дзявочае прозвішча маці Марыі Людвікаўны Жызнеўскай. Ён пражыў усяго 48 гадоў. Не стала Юрыя Паўлавіча Герасіменка-Жызнеўскага 15 лютага 1997 года. Пахаваны ён у Даўгінава, на сваёй малой радзіме. Яго сын Павел яшчэ студэнтам аддзялення скульптуры Акадэміі мастацтваў зрабіў помнік на магіле бацькі ў выглядзе схіленага анёла са складзенымі, як для малітвы, каля грудзей рукамі. Дарэчы, яго сыны і нявесткі таксама закончылі Акадэмію мастацтваў. Сын Павел і яго жонка Алеся – скульптары, жывуць і працуюць разам у Брэсце. У сына Андрэя – спецыяльнасць мастацкая – апрацоўка металу, яго жонка, Святлана, – мастак-кераміст, жывуць і працуюць у Мінску.

У сваіх творах Юрый Паўлавіч Герасіменка-Жызнеўскі мовай пластычных форм маляваў тое, што ў паняцці творцы з’яўлялася самым галоўным: глыбіннай сувяззю чалавека з Космасам і Зямлёй, падпарадкаваных векавым рытмам прыроды. Памяць пра Юрыя Герасіменка-Жызнеўскага застаецца назаўжды ў яго карцінах, ілюстрацыях, успамінах родных людзей і сяброў. Жывуць яго вучні – а значыць жыве і памяць пра самога мастака, бо мастацтва вечнае…

Сяргей ГАНЧАР

#вілейка #вялейка #даўгінава #жызнеўскі #маладзечна #маладэчна #Молодечно #вилейка #долгиново #вилейский #вилейскийрайон #жизневский