Shuni aytish kerakki, tariflar masalasida Oq uyda hozir aftidan yagona to'g'ri maslahat berayotgan odam bu Elon Mask.
Ukasi Kimbal ham Tesla korxonasining direktorlar kengashi a'zosi sifatida tariflarni ochiqchasiga qoralamoqda.
O'sha gap - tariflarning salbiy oqibatini Elon Maskdek hech kim o'z tanasida ko'rmaydi. Navarro ham, Bessent ham, Lutnik ham barchasi televizorga chiqib quruq gaplarni gapirishlari va kabinetda Trampga ura-ura deyishlari mumkin. Lekin, ular ishlab chiqarish va savdo qanday ishlashini bilishmaydi.
@uzbekonomics
Ukasi Kimbal ham Tesla korxonasining direktorlar kengashi a'zosi sifatida tariflarni ochiqchasiga qoralamoqda.
O'sha gap - tariflarning salbiy oqibatini Elon Maskdek hech kim o'z tanasida ko'rmaydi. Navarro ham, Bessent ham, Lutnik ham barchasi televizorga chiqib quruq gaplarni gapirishlari va kabinetda Trampga ura-ura deyishlari mumkin. Lekin, ular ishlab chiqarish va savdo qanday ishlashini bilishmaydi.
@uzbekonomics
Trampning savdo va tarif masalasi bo'yicha maslahatchisi va uning g'oyalarini ilhomlantiruvchi shaxs Piter Navarro. U kecha Elonni "mashina ishlab chiqaradigan emas, mashina yig'adigan" mashinachi degandi. Bugun Elonning javobi rasmda.
Trampning maslahatchilari o'zaro va jamoatchilik oldida bunday urushayotganliklari juda yaxshi. Navarroning gaplari nafaqat yolg'on balki mantiqqa ham to'g'ri kelmaydi.
Elonning Oq uydan ketish ehtimoli yanada oshib bu tez kunlarda sodir bo'ladiganga o'xshaydi.
@uzbekonomics
Trampning maslahatchilari o'zaro va jamoatchilik oldida bunday urushayotganliklari juda yaxshi. Navarroning gaplari nafaqat yolg'on balki mantiqqa ham to'g'ri kelmaydi.
Elonning Oq uydan ketish ehtimoli yanada oshib bu tez kunlarda sodir bo'ladiganga o'xshaydi.
@uzbekonomics
"Amazondan bir qarab ko'rchi, Xitoyga qarshi qanday kitoblar bor ekan, maullifini chaqir"
Birinchi prezidentlik muddatidan oldin mana shunday gapdan so'ng Jared Kushner Amazonga kirib kitoblarni izlashni boshlagan. Qarasa Peter Navarro ismli muallif "Death by China" degan kitobni yozgan ekan. Uni Oq uyga chaqirishgan va shundan beri Trampning savdo siyosatining asosiy arxitektoriga aylangan. To'g'rirog'i, Trampning g'oyasini kim oqlab beradi deb izlashgan. Shunday qilib Amazondan Oq uyning eng nufuzli maslahatchisigacha. Kitobdagi personaj mutlaqo o'ylab topilgan obraz ekan.
@uzbekonomics
Birinchi prezidentlik muddatidan oldin mana shunday gapdan so'ng Jared Kushner Amazonga kirib kitoblarni izlashni boshlagan. Qarasa Peter Navarro ismli muallif "Death by China" degan kitobni yozgan ekan. Uni Oq uyga chaqirishgan va shundan beri Trampning savdo siyosatining asosiy arxitektoriga aylangan. To'g'rirog'i, Trampning g'oyasini kim oqlab beradi deb izlashgan. Shunday qilib Amazondan Oq uyning eng nufuzli maslahatchisigacha. Kitobdagi personaj mutlaqo o'ylab topilgan obraz ekan.
@uzbekonomics
The Hill
Report: Kushner found Trump advisor Navarro by browsing Amazon
Jared Kushner found a White House economic advisor by browsing Amazon, Vanity Fair reported Saturday.Kushner, President Trump’s son-in-law and senior adviser, was asked by Trump to …
Zamonamizning eng katta inflyuenseri Mr Beast ham tariflar qanday ishlashini biladi. O'zi AQShda ishlab chiqaradigan shokoladni endi tariflarni deb chet elda sotish zararga ishlashini va shuning uchun ishlab chiqarishini AQShdan olib chiqib ketish foydaliroq ekanligini aytmoqda.
Tariflar yangi ishlab chiqarishni yaratmasdan aksincha mavjudlarini ham yo'q qilishi haqida afsuski ko'p gapirilmaydi. Kechagi podkastimizda BMW mashinasi misolida aynan shuni aytgan edim.
@uzbekonomics
Tariflar yangi ishlab chiqarishni yaratmasdan aksincha mavjudlarini ham yo'q qilishi haqida afsuski ko'p gapirilmaydi. Kechagi podkastimizda BMW mashinasi misolida aynan shuni aytgan edim.
@uzbekonomics
Shu kunlarda bozorlarda g'ayrioddiy vaziyat: fond bozori (aksiyalar), obligatsiyalar (AQSh g'aznachilik qog'ozlari), dollar, neft - barchasi qulagan.
G'ayrioddiyligi shundaki, sistematik yoki ma'lum sanoat/korxona risklari oshganligida investorlar riskli aktivlardan (masalan aksiyalar) qochib riski kamroq bo'lgan aktivlarga (masalan obligatsiyalar) borar edilar. Tarixan eng riski kam va likvid bo'lgan aktiv/obligatsiya esa bu AQSh g'aznachilik obligatsiyalari bo'lib kelgan. Fond bozoridan, aksiyalardan chiqqan investorlarning obligatsiyalarga talabi oshganda obligatsiyalarning narxi ko'tariladi va ularning qaytim foizi tushadi (obligatsiya narxi va uning foizi teskari ishlaydi). Ko'pchilik biladigan 10 yillik yoki 30 yillik g'aznachilik obligatsiyalari haqida gap.
Eslatma: fond bozori qulagani (yil boshidan -15%) sababi oddiy: investorlar tariflarning korxonalar va iqtisodiyotga oqibatlarini salbiy baholamoqdalar. Ahmoqona tariflar korxonalar daromadlarini va investitsiyani kamaytiradi, ularning mahsulotlariga talab kamayadi vhzk va oqibatda investorlar korxona daromadliligini qayta ko'rib chiqib portfelda riskni kamaytiradilar.
Endi, AQSh hukumati byudjet defitsitini va xarajatlarni moliyalashtirish uchun bozordan muntazam ravishda qarz olib keladi va bu jarayon kerakli muddatli obligatsiyalarni sotishdan iborat. Shuning uchun bozordagi g'aznachilik obligatsiyalari qaytim foizi juda muhim, chunki AQSh hukumati obligatsiya joylab qarz olganda u qarzni qoplaydigan foiz xarajatlari aynan shu bozordagi foizlarga bog'liq. Qancha foiz stavkasi katta bo'lsa shuncha ko'p foiz xarajatlari byudjetdan ketadi. Demak, qachonki hukumat katta miqdorda bozordan qarz olmoqchi bo'lsa yoki qayta moliyalashtirmochi bo'lsa shu obligatsiyalarning bozordagi stavkasi past bo'lgani yaxshi.
Mana shu yerda "sizlar tushunmayapsizlar, katta o'yin ketib Tramp/Bessent 4D yoki 5D shaxmat o'yini qilishyapti" deganlarning gapi keladi. Ularning fikricha, ataylabdan tariflar va savdo urushini boshlab administratsiya vaqtincha bozorda vahima boshlashgan, ataylab fond bozorini qulatishgan. Chunki hukumat hozirda katta miqdorda foiz xarajatlarini to'layapti va yaqinda qayta moliyalashtirishi kerak, shunga retsessiya qo'rquvi natijasida riski kam aktiv - hukumat obligatsiyalariga talab oshadi, foizi tushadi va natijada shu past stavkada obligatsiyalarni joylab olamiz va yiliga bir necha yuz milliard dollar foiz xarajatini tejaymiz deyishadi. Bu argumentni har kuni eshitamiz. Kremniy vodiysidagi aqlli venchur kapitalistlar ham, MAGAchi iqtisodchilar, yoki internetdagi inflyuenserlar ham shunday deb tariflarni oqlashga harakat qilishmoqda.
Muammo shundaki, bugun AQSh obligatsiyalarning foizi aksincha oshmoqda! Sababi fond bozoridan, riskli aktivlardan chiqqan investor nafaqat obligatsiyalarni olishmayapti, balki portfelida AQSh hukumati obligatsiyalari bo'lganlar ham sotishmoqda. Xedj fondlar ham, Xitoy hukumati ham. Xedj fondlarning fond bozoridagi pozitsiyalari qarzlangan (leveraged) va u pozitsiyalarni yopib qarzni qoplash uchun kerak bo'lgan naqd pullarni shu jumladan g'aznachilik obligatsiyalarini sotish orqali olishmoqda (ikkinchi abzatsda aytilgandek bular likvid). Qo'shimchasiga, 104 foizlik import boji e'lon qilgan AQSh hukumatiga javoban Xitoy hukumati g'aznachilik obligatsiyalarini sotmoqda degan yangiliklar kecha chiqdi. Boshqa hukumatlar ham sotishni boshlagan bo'lsalar bu juda yomon signal - investorlar AQSh hukumatining obligatsiyalarini endi xavfsiz aktiv sifatida ko'rmayotganliklaridan dalolat.
5D shaxmat o'yini bo'layapi deganlar yoki rostdan ham 5D shaxmatini o'yinini qasddan qilishayotgan bo'lsalar umuman teskari natija olinmoqda. AQSh hukumati qarzi foiz xarajatlari aksincha oshadi! Bir necha yuz milliard dollarlik xarajatni tejaymiz deb bir necha o'n trillionlik zararni bozorlarga yetqazish va iqtisodiyotni buzish o'zini oqlamaydigan telbalik. Bu tariflar 5D shaxmat emas balki shashkaga ham o'xshamaydi. Barchasi ahmoqona va xato illyuziaga asoslangan.
@uzbekonomics
G'ayrioddiyligi shundaki, sistematik yoki ma'lum sanoat/korxona risklari oshganligida investorlar riskli aktivlardan (masalan aksiyalar) qochib riski kamroq bo'lgan aktivlarga (masalan obligatsiyalar) borar edilar. Tarixan eng riski kam va likvid bo'lgan aktiv/obligatsiya esa bu AQSh g'aznachilik obligatsiyalari bo'lib kelgan. Fond bozoridan, aksiyalardan chiqqan investorlarning obligatsiyalarga talabi oshganda obligatsiyalarning narxi ko'tariladi va ularning qaytim foizi tushadi (obligatsiya narxi va uning foizi teskari ishlaydi). Ko'pchilik biladigan 10 yillik yoki 30 yillik g'aznachilik obligatsiyalari haqida gap.
Eslatma: fond bozori qulagani (yil boshidan -15%) sababi oddiy: investorlar tariflarning korxonalar va iqtisodiyotga oqibatlarini salbiy baholamoqdalar. Ahmoqona tariflar korxonalar daromadlarini va investitsiyani kamaytiradi, ularning mahsulotlariga talab kamayadi vhzk va oqibatda investorlar korxona daromadliligini qayta ko'rib chiqib portfelda riskni kamaytiradilar.
Endi, AQSh hukumati byudjet defitsitini va xarajatlarni moliyalashtirish uchun bozordan muntazam ravishda qarz olib keladi va bu jarayon kerakli muddatli obligatsiyalarni sotishdan iborat. Shuning uchun bozordagi g'aznachilik obligatsiyalari qaytim foizi juda muhim, chunki AQSh hukumati obligatsiya joylab qarz olganda u qarzni qoplaydigan foiz xarajatlari aynan shu bozordagi foizlarga bog'liq. Qancha foiz stavkasi katta bo'lsa shuncha ko'p foiz xarajatlari byudjetdan ketadi. Demak, qachonki hukumat katta miqdorda bozordan qarz olmoqchi bo'lsa yoki qayta moliyalashtirmochi bo'lsa shu obligatsiyalarning bozordagi stavkasi past bo'lgani yaxshi.
Mana shu yerda "sizlar tushunmayapsizlar, katta o'yin ketib Tramp/Bessent 4D yoki 5D shaxmat o'yini qilishyapti" deganlarning gapi keladi. Ularning fikricha, ataylabdan tariflar va savdo urushini boshlab administratsiya vaqtincha bozorda vahima boshlashgan, ataylab fond bozorini qulatishgan. Chunki hukumat hozirda katta miqdorda foiz xarajatlarini to'layapti va yaqinda qayta moliyalashtirishi kerak, shunga retsessiya qo'rquvi natijasida riski kam aktiv - hukumat obligatsiyalariga talab oshadi, foizi tushadi va natijada shu past stavkada obligatsiyalarni joylab olamiz va yiliga bir necha yuz milliard dollar foiz xarajatini tejaymiz deyishadi. Bu argumentni har kuni eshitamiz. Kremniy vodiysidagi aqlli venchur kapitalistlar ham, MAGAchi iqtisodchilar, yoki internetdagi inflyuenserlar ham shunday deb tariflarni oqlashga harakat qilishmoqda.
Muammo shundaki, bugun AQSh obligatsiyalarning foizi aksincha oshmoqda! Sababi fond bozoridan, riskli aktivlardan chiqqan investor nafaqat obligatsiyalarni olishmayapti, balki portfelida AQSh hukumati obligatsiyalari bo'lganlar ham sotishmoqda. Xedj fondlar ham, Xitoy hukumati ham. Xedj fondlarning fond bozoridagi pozitsiyalari qarzlangan (leveraged) va u pozitsiyalarni yopib qarzni qoplash uchun kerak bo'lgan naqd pullarni shu jumladan g'aznachilik obligatsiyalarini sotish orqali olishmoqda (ikkinchi abzatsda aytilgandek bular likvid). Qo'shimchasiga, 104 foizlik import boji e'lon qilgan AQSh hukumatiga javoban Xitoy hukumati g'aznachilik obligatsiyalarini sotmoqda degan yangiliklar kecha chiqdi. Boshqa hukumatlar ham sotishni boshlagan bo'lsalar bu juda yomon signal - investorlar AQSh hukumatining obligatsiyalarini endi xavfsiz aktiv sifatida ko'rmayotganliklaridan dalolat.
5D shaxmat o'yini bo'layapi deganlar yoki rostdan ham 5D shaxmatini o'yinini qasddan qilishayotgan bo'lsalar umuman teskari natija olinmoqda. AQSh hukumati qarzi foiz xarajatlari aksincha oshadi! Bir necha yuz milliard dollarlik xarajatni tejaymiz deb bir necha o'n trillionlik zararni bozorlarga yetqazish va iqtisodiyotni buzish o'zini oqlamaydigan telbalik. Bu tariflar 5D shaxmat emas balki shashkaga ham o'xshamaydi. Barchasi ahmoqona va xato illyuziaga asoslangan.
@uzbekonomics
Hozirgina Tramp tariflarni 90 kunga to'xtatib qo'ydi va 5D shaxmat o'yini hozircha "отмена" bo'ldi.
Bozorlar va hamma uchun yaxshi yangilik. Fond bozori ko'tarilmoqda (Nasdaqni o'zi +9%).
Mana shu bozor reaksiyasidan ko'rsak bo'ladi, eng to'g'ri qaror bu tariflardan voz kechish. Hozircha hech bo'lmasa vaqtincha.
Ozodlik kuni to'xtatildi, xullas.
@uzbekonomics
Bozorlar va hamma uchun yaxshi yangilik. Fond bozori ko'tarilmoqda (Nasdaqni o'zi +9%).
Mana shu bozor reaksiyasidan ko'rsak bo'ladi, eng to'g'ri qaror bu tariflardan voz kechish. Hozircha hech bo'lmasa vaqtincha.
Ozodlik kuni to'xtatildi, xullas.
@uzbekonomics
Bozor reaksiyasi.
Trampga buni ko'rsatish kerak, ko'radi ham.
Televizorga chiqib, bo'ldi biz savdo urushida g'alaba qozondik, mamlakatlar biz bilan endi boshqacha hisoblashishadi degan gaplarni gapirsa ham mayli. Lekin, tariflar g'oyasidan voz kechish kerak.
Hayotimizda davom etaylik. Yo'q joydan ahmoqona tariflarni deb diqqatimiz ham, xarajatlarimiz ham, vaqtimiz ham shunga ketyapti.
Umid qilamanki, boshqa mamlakatlar ham Tramp hohlaydigan narsani qilishadi - birrovga telefon qilib, ozgina suhbatlashishsa shuni o'zi yetar ekan.
Savdo urushi va bojlar hamma uchun zararli.
@uzbekonomics
Trampga buni ko'rsatish kerak, ko'radi ham.
Televizorga chiqib, bo'ldi biz savdo urushida g'alaba qozondik, mamlakatlar biz bilan endi boshqacha hisoblashishadi degan gaplarni gapirsa ham mayli. Lekin, tariflar g'oyasidan voz kechish kerak.
Hayotimizda davom etaylik. Yo'q joydan ahmoqona tariflarni deb diqqatimiz ham, xarajatlarimiz ham, vaqtimiz ham shunga ketyapti.
Umid qilamanki, boshqa mamlakatlar ham Tramp hohlaydigan narsani qilishadi - birrovga telefon qilib, ozgina suhbatlashishsa shuni o'zi yetar ekan.
Savdo urushi va bojlar hamma uchun zararli.
@uzbekonomics
Tarixdagi eng katta va ochiqcha bozor manipulyatsiyasi yoki biz ko'rgan eng katta insider trading?
Ertalab bozor ochilishi bilan soat 9:37da Tramp: "Hozir sotib olishning ayni vaqti" deb yozdi (bozorga hozir arzon narxlarda kirishga ishora). Xuddiki, bozor uchun yaqinda yaxshi yangilik borligini biladigandek.
Tushlik payti soat 13:18da Tramp tariflar 90-kunga to'xtatilganini e'lon qildi ------> Bozor +10%ga zudlik bilan ko'tarildi.
Bozorda bunday manipulyatsiya uchun odamlar odatda qamoqqa uzoq muddatga ketishadi. Odatda.
@uzbekonomics
Ertalab bozor ochilishi bilan soat 9:37da Tramp: "Hozir sotib olishning ayni vaqti" deb yozdi (bozorga hozir arzon narxlarda kirishga ishora). Xuddiki, bozor uchun yaqinda yaxshi yangilik borligini biladigandek.
Tushlik payti soat 13:18da Tramp tariflar 90-kunga to'xtatilganini e'lon qildi ------> Bozor +10%ga zudlik bilan ko'tarildi.
Bozorda bunday manipulyatsiya uchun odamlar odatda qamoqqa uzoq muddatga ketishadi. Odatda.
@uzbekonomics
Bo'layotgan savdo urushlari va makroiqtisodiy jarayonlarga qaramay O'zbekiston albatta dunyoga yanada ochilib borishi maqsadga muvofiq.
O'zbekistonga xorijliklar, ishbilarmonlar ko'proq kelishlari va o'zbekistonliklar ham ko'proq xorij mamlakatlarga borishlari osonlashsa inson kapitali ham, moliyaviy kapital ham, texnologiya va ilm-fanda ham almashish jadallashadi. Shuning uchun viza masalalarida bu kabi yangiliklar juda yaxshi.
@uzbekonomics
O'zbekistonga xorijliklar, ishbilarmonlar ko'proq kelishlari va o'zbekistonliklar ham ko'proq xorij mamlakatlarga borishlari osonlashsa inson kapitali ham, moliyaviy kapital ham, texnologiya va ilm-fanda ham almashish jadallashadi. Shuning uchun viza masalalarida bu kabi yangiliklar juda yaxshi.
@uzbekonomics
Garvard Trampga yo'q dedi.
Universitet o'z mustaqilligidan va konstitutsiyaviy huquqlaridan voz kechmasligini, Tramp administratsiyasi qo'ygan talablarni qabul qilmasligini e'lon qilib o'z faoliyatini bu federal hukumat talablaridan mustaqil ravishda davom ettirishini ta'kidladi.
Yaxshi pretsedent bo'ladi deb umid qilaman.
Bunga javoban federal hukumat bir necha milliard dollarlik byudjetdan moliyalashtirishni muzlatib qo'ymoqchi.
@uzbekonomics
Universitet o'z mustaqilligidan va konstitutsiyaviy huquqlaridan voz kechmasligini, Tramp administratsiyasi qo'ygan talablarni qabul qilmasligini e'lon qilib o'z faoliyatini bu federal hukumat talablaridan mustaqil ravishda davom ettirishini ta'kidladi.
Yaxshi pretsedent bo'ladi deb umid qilaman.
Bunga javoban federal hukumat bir necha milliard dollarlik byudjetdan moliyalashtirishni muzlatib qo'ymoqchi.
@uzbekonomics
Harvard Gazette
Harvard won’t comply with Trump administration’s demands — Harvard Gazette
“The University will not surrender its independence or relinquish its constitutional rights,” says President Garber.
Xitoyda ishlab chiqarish sanoatida ishchi o'rinlar soni 2011 yildan beri keskin qisqaribdi.
Mamlakat va aholi boyigan sari iqtisodiyotda ixtisoslashuv ishlab chiqarishdan ko'proq xizmat ko'rsatish sohasiga o'tadi. Bundan tashqari, ishlab chiqarish sanoati qisqarmasa ham ishlab chiqarish yanada samaraliroq va avtomatlashgan sari, bir xil miqdordagi mahsulot ishlab chiqarish uchun kamroq ishchilarni talab qiladi.
AQShda ham shunday. Ikkinchi jahon urushidan beri ishlab chiqarishda ishchi o'rinlar soni faqat va faqat qisqarib keladi. YaIMda ham ishlab chiqarishning ulushi 10% atrofida. Shuning uchun, AQShga ishlab chiqarishni avvalgi zamonlardagi darajaga qaytarish g'oyasi bu bevosita AQShni hozirgidan qashshoqroq qilish dasturiga mos keladi.
Ba'zi korxonalar ishlab chiqarishni qaytarishi yoki yaratishi mumkin (Nvidia), lekin ishlab chiqaruvchilar soni oshadi degani emas.
Yana bir narsa. Xitoy avvalgi mamlakat emas. Faqat arzon ishchi kuchi bo'lgani uchun ishlab chiqaruvchilar boradi degan argument aktual emas. Ishchilarning malakasi va ularning konsentratsiyasi deb Xitoy AQShdan jozibaliroq bo'lishi mumkin. Nisbiy arzonroq ishchi kuchlari Xitoyda qolmagan desa ham bo'ladi. Vyetnam, Kambodja va Bangladeshdan farqli o'laroq.
Xullas, Xitoyni o'zidan emas balki Xitoydan shartli Vyetnamga ketgan ishchi o'rinlarni AQSh o'ziga qaytarmoqchi, soddaroq aytadigan bo'lsak.
@uzbekonomics
Mamlakat va aholi boyigan sari iqtisodiyotda ixtisoslashuv ishlab chiqarishdan ko'proq xizmat ko'rsatish sohasiga o'tadi. Bundan tashqari, ishlab chiqarish sanoati qisqarmasa ham ishlab chiqarish yanada samaraliroq va avtomatlashgan sari, bir xil miqdordagi mahsulot ishlab chiqarish uchun kamroq ishchilarni talab qiladi.
AQShda ham shunday. Ikkinchi jahon urushidan beri ishlab chiqarishda ishchi o'rinlar soni faqat va faqat qisqarib keladi. YaIMda ham ishlab chiqarishning ulushi 10% atrofida. Shuning uchun, AQShga ishlab chiqarishni avvalgi zamonlardagi darajaga qaytarish g'oyasi bu bevosita AQShni hozirgidan qashshoqroq qilish dasturiga mos keladi.
Ba'zi korxonalar ishlab chiqarishni qaytarishi yoki yaratishi mumkin (Nvidia), lekin ishlab chiqaruvchilar soni oshadi degani emas.
Yana bir narsa. Xitoy avvalgi mamlakat emas. Faqat arzon ishchi kuchi bo'lgani uchun ishlab chiqaruvchilar boradi degan argument aktual emas. Ishchilarning malakasi va ularning konsentratsiyasi deb Xitoy AQShdan jozibaliroq bo'lishi mumkin. Nisbiy arzonroq ishchi kuchlari Xitoyda qolmagan desa ham bo'ladi. Vyetnam, Kambodja va Bangladeshdan farqli o'laroq.
Xullas, Xitoyni o'zidan emas balki Xitoydan shartli Vyetnamga ketgan ishchi o'rinlarni AQSh o'ziga qaytarmoqchi, soddaroq aytadigan bo'lsak.
@uzbekonomics
Ikki yil oldin the Wall Street Journal nashriyoti quyidagi sarlavhali g'alati maqola chop etgandi: "Pul tejash uchun nonushta qilishni to'xtating" degan. Bu maqola tuxum narxi oshib ketganda chiqqandi va nonushtada tuxum ko'proq iste'mol qilingani uchun shunday maqola o'rinli deb o'ylashgandi.
O'tkan hafta WSJ yana g'alati maqola chop etibdi. Sarlavhasining ma'nosi: "Ishda tushlik qilishga uydan ovqat olib kelish odatingiz iqtisodiyotga zarar yetkazmoqda". Bu yerda mazmun - uydan ishga ovqat olib kelsangiz, ko'chadagi restoranda tushlik qilmaysiz, shuning uchun ularda tushum tushib ketayotgan emish.
The Atlantic ham shularga o'xshash g'alati maqola yozgandi: "Inflyatsiya bu sizlarning ayblaringiz" deb. Tavba. Hamma narsaga iste'molchi aybdor-a?
WSJning keyingi maqolasi qanday bo'lar ekan deb o'ylaysiz? Nonushta haqida yozishdi, tushlik haqida yozishdi, endi kechki ovqatimizni yozishsa kerak.
Menda (to'g'rirog'i ChatGPTda) bir nechta variantlar bor:
"Eating Dinner at Home? You're Starving the Service Sector."
"You Ate Dinner, But Did the Economy Eat Too?"
"Skipping Appetizers? Small Plates, Big Economic Consequences."
"Dinner for Two? That’s Why the Nation’s GDP Is Starving."
"Eating at 6 PM? Your Early Dinner Is Crashing Late-Night Markets."
"Skipping Dessert? Sweet Decline Ahead for America’s Economy."
@uzbekonomics
O'tkan hafta WSJ yana g'alati maqola chop etibdi. Sarlavhasining ma'nosi: "Ishda tushlik qilishga uydan ovqat olib kelish odatingiz iqtisodiyotga zarar yetkazmoqda". Bu yerda mazmun - uydan ishga ovqat olib kelsangiz, ko'chadagi restoranda tushlik qilmaysiz, shuning uchun ularda tushum tushib ketayotgan emish.
The Atlantic ham shularga o'xshash g'alati maqola yozgandi: "Inflyatsiya bu sizlarning ayblaringiz" deb. Tavba. Hamma narsaga iste'molchi aybdor-a?
WSJning keyingi maqolasi qanday bo'lar ekan deb o'ylaysiz? Nonushta haqida yozishdi, tushlik haqida yozishdi, endi kechki ovqatimizni yozishsa kerak.
Menda (to'g'rirog'i ChatGPTda) bir nechta variantlar bor:
"Eating Dinner at Home? You're Starving the Service Sector."
"You Ate Dinner, But Did the Economy Eat Too?"
"Skipping Appetizers? Small Plates, Big Economic Consequences."
"Dinner for Two? That’s Why the Nation’s GDP Is Starving."
"Eating at 6 PM? Your Early Dinner Is Crashing Late-Night Markets."
"Skipping Dessert? Sweet Decline Ahead for America’s Economy."
@uzbekonomics
Uzbekonomics
Garvard Trampga yo'q dedi. Universitet o'z mustaqilligidan va konstitutsiyaviy huquqlaridan voz kechmasligini, Tramp administratsiyasi qo'ygan talablarni qabul qilmasligini e'lon qilib o'z faoliyatini bu federal hukumat talablaridan mustaqil ravishda davom…
Tramp administratsiyasi bugun ortga chekinib, Garvardga yuborilgan xat (talablar) xato bilan ketib qolibdi deyishibdi. Klassik bahona.
Albatta hech qanday xato bo'lmagan. Jamoatchilik oldida ochiqchasiga "yo'q" javobni olishni, bo'yin egmasliklarini Garvarddan kutishmagan shekilli (Kolumbiya universitetidan farqli o'laroq).
Aynan bugungi oqshom Amerika revolyutsiyasining 250 yilligi nishonlanyapti. Bu administratsiya davrida mamlakatdagi ko'p institutlar sinovdan o'tadi deyilganda nafaqat sud yoki kongress, balki ta'lim dargohlari ham nazarda tutiladi.
Xullas, Stiv Kerr aytgandek "way to stand up to the bully!"
@uzbekonomics
Albatta hech qanday xato bo'lmagan. Jamoatchilik oldida ochiqchasiga "yo'q" javobni olishni, bo'yin egmasliklarini Garvarddan kutishmagan shekilli (Kolumbiya universitetidan farqli o'laroq).
Aynan bugungi oqshom Amerika revolyutsiyasining 250 yilligi nishonlanyapti. Bu administratsiya davrida mamlakatdagi ko'p institutlar sinovdan o'tadi deyilganda nafaqat sud yoki kongress, balki ta'lim dargohlari ham nazarda tutiladi.
Xullas, Stiv Kerr aytgandek "way to stand up to the bully!"
@uzbekonomics
Ko'pchilik universitetlarning endowment (vaqf fondi?) nima ekanligi haqida bilmas ekan.
Masalan, Garvardning endowment fondi $53 milliardga teng bo'lishi mumkin, lekin bankdagi hisob raqamda shuncha pul bor va uni hozir yechib olsa bo'ladi degani emas. Aksariyat vaqf fondlarining aksariyat mablag'lari manzilli yo'nalishlar uchun yig'iladi va qonunan ularga tegib bo'lmaydi. Masalan, falonchi odam/tashkilot 100 million dollar xayriya qilsa uni shunchaki emas balki qandaydir shart bilan beradi. Masalan, bu faqat saraton kasalligi uchun tadqiqodlarga deydi, yoki bu faqat bakalavrdagi talabalarning yotoqxonasini keyingi 20 yil ichida remont qilishga deydi, yoki kutubxona uchun deydi, yoki, faqat Markaziy osiyolik talabalar uchun 100% grant asosida o'qishini moliyalashtirish uchun deydi.
Ya'ni, pul qandaydir maqsad uchun ajratilgan va unga tegilmaydi. Albatta, universitetlar vaqf mablag'larini hisob raqamda ushlab turishmaydi, qayergadir (odatda passiv) sarmoya qilinadi. Va ularning yillik daromadining katta qismi joriy xarajatlar uchun sarflanadi.
Lekin, Pirs Morgan va unga o'xshas ko'p sonli odamlar "universitetlarni shuncha puli bor ekan, demak ularga soliq to'lovchilar/davlat grantlari berilishi kerak emas" deb vahima qilishadi. Engagement uchun.
Vaholanki, soliq to'lovchilar va davlat universitetlardan shu orqali xizmatlarni sotib oladilar. Davlat universitetlarga pul berishidan asosiy maqsad bu xayriya yoki hashamatli bino qurish emas balki u yerda jamlangan inson kapitalidan foydalanib shu jamoatchilik va davlat uchun kerak bo'lgan kasalliklar, saratonga davo topish, yangi dorilarni ixtiro qilish, harbiy sanoat uchun yangi injenerlik yechimlarni tadqiqot qilish va boshqalar. Gap barcha universitetlar haqida. Masalan, Kornel, UPenn, Northwestern universitetlari ham qisqaradigan federal grantlar sababli reaktiv dvigatellar, nanotexnologiya, sun'iy yo'ldosh aloqalari uchun yangi materiallar, Parkinson, diabet va saraton kasalligi bo'yicha tadqiqotlar zarar ko'rishini e'lon qilishdi.
@uzbekonomics
Masalan, Garvardning endowment fondi $53 milliardga teng bo'lishi mumkin, lekin bankdagi hisob raqamda shuncha pul bor va uni hozir yechib olsa bo'ladi degani emas. Aksariyat vaqf fondlarining aksariyat mablag'lari manzilli yo'nalishlar uchun yig'iladi va qonunan ularga tegib bo'lmaydi. Masalan, falonchi odam/tashkilot 100 million dollar xayriya qilsa uni shunchaki emas balki qandaydir shart bilan beradi. Masalan, bu faqat saraton kasalligi uchun tadqiqodlarga deydi, yoki bu faqat bakalavrdagi talabalarning yotoqxonasini keyingi 20 yil ichida remont qilishga deydi, yoki kutubxona uchun deydi, yoki, faqat Markaziy osiyolik talabalar uchun 100% grant asosida o'qishini moliyalashtirish uchun deydi.
Ya'ni, pul qandaydir maqsad uchun ajratilgan va unga tegilmaydi. Albatta, universitetlar vaqf mablag'larini hisob raqamda ushlab turishmaydi, qayergadir (odatda passiv) sarmoya qilinadi. Va ularning yillik daromadining katta qismi joriy xarajatlar uchun sarflanadi.
Lekin, Pirs Morgan va unga o'xshas ko'p sonli odamlar "universitetlarni shuncha puli bor ekan, demak ularga soliq to'lovchilar/davlat grantlari berilishi kerak emas" deb vahima qilishadi. Engagement uchun.
Vaholanki, soliq to'lovchilar va davlat universitetlardan shu orqali xizmatlarni sotib oladilar. Davlat universitetlarga pul berishidan asosiy maqsad bu xayriya yoki hashamatli bino qurish emas balki u yerda jamlangan inson kapitalidan foydalanib shu jamoatchilik va davlat uchun kerak bo'lgan kasalliklar, saratonga davo topish, yangi dorilarni ixtiro qilish, harbiy sanoat uchun yangi injenerlik yechimlarni tadqiqot qilish va boshqalar. Gap barcha universitetlar haqida. Masalan, Kornel, UPenn, Northwestern universitetlari ham qisqaradigan federal grantlar sababli reaktiv dvigatellar, nanotexnologiya, sun'iy yo'ldosh aloqalari uchun yangi materiallar, Parkinson, diabet va saraton kasalligi bo'yicha tadqiqotlar zarar ko'rishini e'lon qilishdi.
@uzbekonomics
Qo'shimcha qiymat solig'i nimaligini tushunmaydigan biznesmen.
Yevropa mamlakatlaridagi ishlab chiqaruvchi eksportyorlar QQSni davlatdan qaytarib olishlarini yevropaning AQShga qarshi o'rnatgan notarif savdo cheklovi deb o'ylar ekan.
@uzbekonomics
Yevropa mamlakatlaridagi ishlab chiqaruvchi eksportyorlar QQSni davlatdan qaytarib olishlarini yevropaning AQShga qarshi o'rnatgan notarif savdo cheklovi deb o'ylar ekan.
@uzbekonomics
Menimcha, o'rtacha va median o'zbekistonlik nafaqat bir yilda, balki umri davomida xorijga qiladigan parvozlari soni roppa rossa 0 ga teng.
500ta odamni deb butun mamlakatga boj solish maqsadga muvofiqmi degan savol o'rinliroq. Buni ma'murchiligining o'zi ham barchaning vaqtini ketqazadi. Bojxonachilarni ham, iste'molchilarni ham. Iste'molchilar chet elda necha kun bo'lganliklari, qo'llaridagi noutbuk va telefon narxi qancha, chet eldan qancha vitamin/dori zakaz qilganliklarini yozib yurib shularning barchasining cheklarini yig'ib yurish kerak.
Menimcha, 2025 yilda barchaning vaqtini va resurslarini bundanda muhimroq narsalarga qaratish o'rinliroq.
@uzbekonomics
500ta odamni deb butun mamlakatga boj solish maqsadga muvofiqmi degan savol o'rinliroq. Buni ma'murchiligining o'zi ham barchaning vaqtini ketqazadi. Bojxonachilarni ham, iste'molchilarni ham. Iste'molchilar chet elda necha kun bo'lganliklari, qo'llaridagi noutbuk va telefon narxi qancha, chet eldan qancha vitamin/dori zakaz qilganliklarini yozib yurib shularning barchasining cheklarini yig'ib yurish kerak.
Menimcha, 2025 yilda barchaning vaqtini va resurslarini bundanda muhimroq narsalarga qaratish o'rinliroq.
@uzbekonomics
Stantcheva zamonamizning eng kuchli iqtisodchilaridan biri. Tabriklaymiz!
https://www.aeaweb.org/about-aea/honors-awards/bates-clark/stefanie-stantcheva
Adashmasam, Garvard iqtisodiyot fakultetida eng tez tenure olgan olim.
Kanalda avvalroq zero-sum thinking haqida yozgandim. Aynan Stantchevaning oxirgi tadqiqotlaridan biri shu haqida. Masalan, boylikni qayta taqsimlash, protektsionizmni oldinga surish va immigratsiyaga qarshi choralarni tadbiq qiladiganlar ko'pincha o'zlarining o'tmishdagi hayot tajribalariga tayanadilar - bugungi iqtisodiy sharoitga emas.
@uzbekonomics
https://www.aeaweb.org/about-aea/honors-awards/bates-clark/stefanie-stantcheva
Adashmasam, Garvard iqtisodiyot fakultetida eng tez tenure olgan olim.
Kanalda avvalroq zero-sum thinking haqida yozgandim. Aynan Stantchevaning oxirgi tadqiqotlaridan biri shu haqida. Masalan, boylikni qayta taqsimlash, protektsionizmni oldinga surish va immigratsiyaga qarshi choralarni tadbiq qiladiganlar ko'pincha o'zlarining o'tmishdagi hayot tajribalariga tayanadilar - bugungi iqtisodiy sharoitga emas.
@uzbekonomics
Hozirgi bozor sharoitida portfoliosida oltin bo'lganlar va AQSh qog'ozlaridan vaqtida chiqqanlar:
@uzbekonomics
@uzbekonomics
Audio
Faoliyatim doirasida juda tadqiqotlarni o'qishimga, ularni taqriz qilishimga to'g'ri keladi. Vaqt esa albatta hammasiga yetmaydi.
Shunga Google NotebookLMni ishlatib turaman. Ayniqsa oxirgi paytlarda tadqiqotlarning PDF faylini yuklab, audio formatda va ikki kishining podkast suhbatiga o'girib beradigan xizmatidan foydalanyapman. Kecha ham bir tadqiqotni o'qishga vaqtim yetmagan edi, PDFni yuklab, 20 minutli podkastini yugurayotganda eshitib ketdim. Muhimi, juda sifatli suhbatga o'girib beradi, tafsilotlarini yaxshi tushuntirib. Buni eshitib rostan ham ikki odam suhbatlashyapti deb o'ylash mumkin.
Misol tariqasida kechagi Stefanie Stantchevaning muhim tadqiqotlaridan biri - davlatning soliq siyosati qanday qilib innovatsiyaga ta'sir qilishining podkast formati bu yerda.
Xullas, Google NotebookLMni nafaqat tadqiqotchilarga, balki istalgan qiziquvchi odamga ham tavsiya etaman. Tadqiqotlarni ommalashtirish, "oddiy tilda" tushuntirishga yaxshi yordam ekan.
@uzbekonomics
Shunga Google NotebookLMni ishlatib turaman. Ayniqsa oxirgi paytlarda tadqiqotlarning PDF faylini yuklab, audio formatda va ikki kishining podkast suhbatiga o'girib beradigan xizmatidan foydalanyapman. Kecha ham bir tadqiqotni o'qishga vaqtim yetmagan edi, PDFni yuklab, 20 minutli podkastini yugurayotganda eshitib ketdim. Muhimi, juda sifatli suhbatga o'girib beradi, tafsilotlarini yaxshi tushuntirib. Buni eshitib rostan ham ikki odam suhbatlashyapti deb o'ylash mumkin.
Misol tariqasida kechagi Stefanie Stantchevaning muhim tadqiqotlaridan biri - davlatning soliq siyosati qanday qilib innovatsiyaga ta'sir qilishining podkast formati bu yerda.
Xullas, Google NotebookLMni nafaqat tadqiqotchilarga, balki istalgan qiziquvchi odamga ham tavsiya etaman. Tadqiqotlarni ommalashtirish, "oddiy tilda" tushuntirishga yaxshi yordam ekan.
@uzbekonomics