روان‌پزشكى تروما
2.33K subscribers
221 photos
10 videos
70 files
306 links
مركز آموزشى «روان‌پزشکى تروما»، گروه روان‌پزشكى دانشگاه علوم پزشكى ايران؛ مسئول: دکتر امیر شعبانی

* تروما: شامل رويدادهايى مانند جنگ، زلزله، سيل، آتش‌سوزى، سوختگى، انفجار، تصادف، تجاوز، شكنجه و نزاع
Download Telegram
روان‌پزشكى تروما
🔘 شرح «تروماى تاريخى» در كانال روان‌پزشکى تروما 👇 * تصوير: بيمارستان #هادامار، آلمان #نازى، دهه ١٩٤٠ ميلادى
🔘 «ترومای تاریخی» چیست؟

Historical trauma

☑️ این مفهوم اولین بار در دهه ١٩٦٠ میلادی، پس از انجام مطالعاتی روی بازماندگان #هولوکاست و خانواده‌های آنها مطرح شد.

🍁 #ترومای_تاریخی ترومایی چندنسلی است که توسط گروهی از مردم در یک طبقه فرهنگی، نژادی یا قومی ویژه که تحت ستم طولانی‌مدت بوده‌اند تجربه می‌شود. چنین ترومایی به رویدادهای اثرگذار مهمی مانند برده‌داری، هولوکاست، جنگ، استعمار بومیان و نسل‌کشی مرتبط است که بر توده‌ای از مردم اعمال می‌شود (mass trauma).

🍁 بر اساس «نظریه ترومای تاریخی»، اثرگذاری چنین مواردی از تروما در حدی است که حتی می‌تواند شیوع بیماری‌ها را در نسل‌های بعدی پس از ترومای اولیه افزایش دهد.

🍁 به تظاهرات رفتاری و هیجانی ناشی ادراک ترومای تاریخی، #HTR يا «پاسخ ترومای تاریخی» (Historical Trauma Response) گفته شده است که به نظر می‌رسد «#سوءمصرف #مواد» تظاهر رايج آن است. برخی از سایر تظاهرات عبارت است از: انکار، تردید، #تجزیه، افسردگی، اضطراب، درماندگی، #سوگ حل‌نشده، احساس #گناه_بازماندگی، بی‌ارزش دانستن خود و #فرهنگ خودی، اقدام به خودکشی، انتخاب انزوا، مسخ شخصیت، کرختی هیجانی و گوش به زنگی.

🍁 تروماهای تاریخی بر مبنای وجود یک زمینه‌ی بومی «#جهان_چهارم» نیز توصیف شده‌اند (والترز و سیمونی، ٢٠٠٢). به این معنا که در چنین زمینه‌ای یک اقلیت بومی در کنار یک اکثریت استعمارگر دارای قدرت و امتیاز ویژه‌ی نهادینه‌شده زندگی می‌کنند.

🍁 این تئوری بر سه نظریه بنا شده است:

١) نظریه روانی-اجتماعی (Psychosocial Theory)
٢) نظریه سیاسی/اقتصادی (Political/Economic Theory)
٣) نظریه نظام‌های اجتماعی/بوم‌شناختی (Social/Ecological Systems Theory)

🍁 بر اساس مرور میشه‌له سوته‌رو (٢٠٠٩)، دست‌کم چهار فرضیه در شکل‌گیری تئوری ترومای تاریخی وجود داشته است:

١) #ترومای_توده‌ای (mass trauma) به شکلی نظام‌مند و عامدانه بر جمعیت هدف از سوی یک جماعت غالب اعمال می‌شود.
٢) تروما محدود به یک رویداد فاجعه‌بار منفرد نیست، بلکه در طول دوره‌اى طولانی ادامه می‌یابد.
٣) این رویدادها دارای اثری بر کل جمعیت هدف و تجربه‌ای برای مردم جهان خواهند بود.
٤) اندازه این تروما به قدری است که جمعیت هدف را از مسیر تاریخی مورد انتظار خارج می‌کند و میراثی از تفاوت‌های جسمانی، روان‌شناختی و اجتماعی-اقتصادی در طول نسل‌های بعدی برجای می‌گذارد.

🍁 به این ترتیب سه سازه (construct) زیربناى این تئوری عبارت است از:

١) تجربه ترومای تاریخی
٢) پاسخ ترومای تاریخی (HTR)
٣) انتقال بین‌نسلی ترومای تاریخی

🍁 پاسخ افراد به تروماهای عامدانه و توده‌ای بسیار متفاوت از پاسخ آنها به تروماهای تصادفی یا حتی فجایع طبیعی است. نوع اول تبعات بیشتری در جهت ویران کردن پیش‌فرض‌های سازنده یا خوش‌بینانه نسبت به جهان و دیگران دارد و حس عمیق‌تری از بیگانگی و یأس ایجاد می‌کند.
https://t.me/traumapsychiatry
روان‌پزشكى تروما
🔘 Jonathan Shay ☑️ Moral Injury
🔘 «آسیب اخلاقی» چيست؟
Moral injury

☑️ این اصطلاح توسط روان‌پزشکی آمریکایی به نام «جاناتان شِی» (Jonathan Shay) (متولد ١٩٤١) وضع شد و برای توصیف تبعاتی از تروما به شکل چالش با ارزش‌ها و وجدانیات اخلاقی اطلاق شده است که ممکن است نیروهای رزمی در جنگ، افراد پلیس، آتش‌نشانان، نیروهای امدادی اورژانس و وکلای مدافع و قاضی‌ها در جریان رفتار حرفه‌ای خود به آن دچار شوند.

🍁 فرد دچار #آسیب_اخلاقی (MI)، «شاهد» یا «مرتکب» رفتاری (در جنگ یا عملیات خدماتی مانند آتش‌نشانی یا اورژانس بیمارستان و ...) بوده که طغیانی در برابر باورها و انتظارات عمیق اخلاقی او محسوب می‌شده است؛ مانند: کشتن افراد یا آسیب‌زدن به جنازه‌ها؛ اجبار به انتخاب میان از بین رفتن چند نفر یا کشته شدن تعداد بیشتری از عده‌ای دیگر؛ انتخاب یکی از چند نفر برای زنده‌ماندن؛ انتخاب میان پیروزی در یک عملیات مهم جنگی و زنده ماندن عده‌ای از سربازان؛ عقب‌نشینی اجباری از عملیات جنگی و تنهاگذاشتن هم‌رزمان باقی‌مانده؛ تنها گذاشتن دوستان در شرایط خطرناک؛ جلوگیری نکردن از کشتن افراد بی‌گناه؛ مشاهده خیانت فرمانده یا صاحب‌منصب.

🍁 برخلاف PTSD که بر اساس DSM-5 به دنبال یک ترومای دارای ویژگی‌های مشخص رخ می‌دهد، «آسیب اخلاقی» ناشی از «ارتکاب، مشاهده یا ادراک یک عصيان (transgression) متعارض با باورهای اخلاقی» است.


🍁 آسیب اخلاقی (MI) نشانه‌هایی متفاوت از نشانه‌های PTSD دارد، هرچند از میان ملاک‌های تشخیصی PTSD در DSM-5، ملاک‌های بخش D (مرتبط با موضوعات عاطفی-شناختی) میان MI و PTSD تا حدی مشترک است. بنابراین آسیب اخلاقی را باید متفاوت از PTSD در نظر گرفت هرچند می‌تواند با آن همراه باشد و اغلب هم همراه است.

🍁 از نظر بالینی، آسیب اخلاقی با احساس #گناه (guilt)، احساس #شرم (shame)، احساس #خیانت، باور به بی‌معنایی (meaninglessness)، #بی‌اعتمادی، کشمکش‌های #اخلاقی با خود مانند خود-انزجاری (self-loathing)، خودسرزنشی، خود-محکوم‌کردن (self-condemnation) و پشیمانی، تغییر ویژگی‌های شخصیتی و افزایش خطر #خودکشی همراه است.

🍁 یک از اهمیت‌های بالینی شناسایی MI، آن است که بدانیم از پیشرفت مناسب درمان PTSD جلوگیری می‌کند و به این لحاظ مدیریت مناسب آن می‌تواند چاره‌ی بهتری برای درمان PTSD فراهم کند.

🍁 آسیب اخلاقی یک بیماری نیست، بلکه واکنشی طبیعی به یک رویداد بسیار غیرمعمول است. جالب است که از نظر برخی از محققان مانند #جاناتان_شی، حتی PTSD نیز یک بیماری یا اختلال نیست، بلکه تداوم رفتارهای انطباقی مورد نیاز در یک محیط پرتنش است. از این نگاه، به عنوان نمونه، خشونت‌ورزی، گوش‌به‌زنگی و کرختی هیجانی در جبهه جنگ؛ و بی‌اعتمادی در #اسارت یا #زندان برای بقای فرد لازم و همه‌ی اینها برای زندگی با خانواده مضر است.

https://t.me/traumapsychiatry