Tipratikan | Jurnal
23 subscribers
637 photos
155 videos
1 file
21 links
📑📰 Қизиқарли мақолалар,
хайратланарли фотосуратлар,
фан ва технологияга оид видеороликлар,
кулгили видеолар,
статистик маълумотлар жамланган электрон саҳифа


Биз билан алоқа: @deylsbot
Муҳокама гуруҳи: @tipratikangroup
Instagram: @tipratikan
Download Telegram
⚓️ Қайси дарё ўлимга ҳукм қилинганлигини биласизми?

Тарихда дарё ўлимга ҳукм қилинган маълум бир воқеа бор. Бобилга қарши уруш эълон қилган Форс шоҳи Кир Гиндни кесиб ўтганида, севимли оқ отидан айрилди. Ғазабланиб, у ҳайвон чўкиб кетган дарёни йўқ қилишни буюрди, уни сунъий равишда қазилган каналлар ёрдамида қисмларга ажратишди. Aммо дарё кучлироқ эди. У ҳали ҳам замонавий Ироқ ҳудудидан ўтади, фақат бошқа ном билан - Дияла номи билан.

#тарих_воқеалар

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Энг ғайриоддий дуел.

1808 йилда Францияда ҳавода дуел бўлиб ўтди. Иккита ҳурматли жаноблар - де Грандпре ва Ле Пик - Париж операсининг раққосаси Мадемоиселле Тиревига муҳаббат қўйдилар. Рақиблар, улардан қайси бири прима донна қалбига лойиқлигини аниқлаш учун дуелдан бошқа иложи йўқ деган хулосага келишди. Ўша пайтда Париж зодагонлари орасида шарларда дуел мода бўлганлиги сабабли, дуелистлар осмонда шарларни тартибга солишга қарор қилишди.

Ҳар бир киши ўз шарида 900 метрга кўтарилиб, баландликда тўхтаб, бир-бирига ўқ узди. Де Грандпренинг ўқи Ле Пикнинг шарига тегди, шундан сўнг у аланга олди ва дуелист ва учувчи билан бирга ерга қулади.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Ўрта асрларда 40 ёшли одамлар кекса деб ҳисобланмаган.

Даҳшатли ҳаёт шароитлари туфайли Ўрта асрларда одамлар 40 ёшга келиб чексиз касалликлардан, антисанитария шароитларидан ва урушлардан ўлишган деб ишонишади. Aммо бу ундай эмас.

Ҳа, ўша пайтдаги болалар ўлими даражаси жуда юқори бўлганлиги сабабли ўртача умр кўриш давомийлиги 35-40 йилни ташкил этди. Aммо болаликни бошдан кечирган ва катталар бўлганлар кексаликка қадар омон қолиш учун яхши имкониятга эга эдилар. Ўша пайтда 60-70 ёшдагилар қариялар деб ҳисобланарди.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Биринчи Интернет-сервер.

1991 йил 6 август Бутунжаҳон Интернет тармоғининг барча фойдаланувчилари ҳаётидаги муҳим кунга айланди - биринчи Интернет-сервер пайдо бўлди.1992 йил ноябргача дунёда 26 та сервер мавжуд эди, 1993 йил охирига келиб бу кўрсаткич сезиларли даражада ошди ва 200 дан ошди. 1995 йилда WWW шундай миқёсда, уни энди "ҳаваскорлар тармоғи" деб аташ мумкин эмас эди. Бугунги кунда Интернетдан юз миллионлаб фойдаланувчилар фойдаланмоқда ва серверлар сони жуда катта даражага етди ва ўсишда давом этмоқда.

#бўлган_воқеа #тарих #интернет

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
"Aнекдот" сўзи келиб чиқиши юнонча бўлиб, биринчи бўлиб Византия тарихчиси Кесария Прокопий томонидан "Яширин тарих" номли китобида учрайди. 550 йилда ёзилган ушбу китоб император саройининг жанжалли хроникасини ўз ичига олган. Юнон тилидан таржима қилинган "латифа" нашр этилмаган деган маънони англатади, уни оммага ошкор қилмаслик керак айтилган.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Буюк Aлександр ўз аскарларини чўлга олиб борди.

У Ҳиндистонга бостириб киргач, у бирин-кетин ғалабаларга эриша бошлади. Aммо аскарлар бундан мақсадни кўрмай, исён кўтариб, орқага қайтишни талаб қилишди.

Искандар ўгирилиб, уларни Гедросия чўлига атайлаб олиб борди. Бу сайёрадаги энг қуруқ жойлардан бири эди. Македониялик аскарлар уни қайтишга мажбур қилганидан жуда ғазабланганди.

Натижада, Гедросия чўлидан ўтаётганда, унинг аскарларининг тўртдан уч қисми сувсизланишдан, иссиқдан ва озиқ-овқат етишмаслигидан вафот этди.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Чехословакиянинг Лидице қишлоғининг ушбу фотосурати 1942 йилда немислар уни ёқиб юборишдан олдин олинган. 1942 йил 27 майда фашистларнинг юқори лавозимли амалдори Рейнхард Хайдрих ўлдирилди.

Шу вақтда Aдолф Гитлер қотилларни яшириши мумкин бўлган ҳар бир қишлоқни йўқ қилиш, унинг барча эркакларини қатл қилиш, аёлларни концентрацион лагерларга юбориш ва немислаштиришга яроқли болаларни немис оилаларига юбориш тўғрисида буйруқ чиқарди.

Лидице қишлоғида чехиялик қаршилик кўрсатувчи жангчилар яшаган ва 10 июнь куни Гитлернинг буйруқлари бажарилган. 16 ёшдан ошган 192 эркакнинг ҳаммаси отиб ташланган.

#бўлган_воқеа #тарих #гитлер #иккинчи_жаҳон_уруши

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Муссолини ҳокимиятга келиши.
2 октябр 1922 йил Бенито Муссолини минглаб устунларда қурилган тарафдорлари билан Римга қарши кампания ўтказди. Италия парламенти кўпчилик овоз билан унга куч берди. Бир неча йил давомида Муссолини фақат зўравонлик билан очиқ ҳаракат қилишга журъат эта олмади, лекин 1926 йилда у ниҳоят мамлакатдаги мухолифатнинг қолдиқларини йўқ қилди. Улар фашистлардан ташқари барча сиёсий партиялар тақиқланган ва тарқатиб юборилган фавқулодда қонунлар чиқарган ва уларнинг депутатлари парламентдан қувилган.
Шу билан бирга, Муссолини 1927 дан 1937 йилгача 3 минг антифашист ҳақида ҳукм қилган фашистик трибунални яратди. Мамлакатдаги энг олий қонун чиқарувчи орган буюк фашистлар кенгаши эди.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Германиялик ритсар ва ёлланма Гётз фон Берличинген (1480-1562) ўз фаолиятини XVI асрнинг биринчи ярмида бошлаган. 1504 йилда, 24 ёшида, Ландшут қамалида, у ўнг қўлини йўқотди. Берличинген истеъфога чиқиш ўрнига, австриялик темирчига темир протез қўлини ясаб беришни буюрди.

Натижада, буюмларни маҳкам ушлаши мумкин бўлган (масалан, қилич каби) бўғим бармоқлари билан мураккаб механизм ёки аксинча, бирон нарсани чеккасидан (патлар каби) нозик ушлай олдиган протез қўл пайдо бўлди.

Ушбу протез ёрдамида Берличинген яна 20 йил ёки ундан кўпроқ вақт давомида урушлар ва фуқаролараро низоларга қарши курашни давом эттирди. Натижада у камида 15 қуролли можарода қатнашган. У 82 йил яшади, XVI аср учун ғайриоддий узоқ умр кўрди ва ҳатто таржимаи ҳол ёзди.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Иккинчи Жаҳон уруши статистикасини ўрганган америкалик ҳарбий тарихчилар жуда қизиқ бир ҳақиқатни аниқладилар: тўсатдан япон кучлари билан тўқнашувда америкаликлар тезроқ қарор қабул қилишди, натижада катта душман кучлари мағлубиятга учради. Олимлар америкаликлар учун ўртача сўз узунлиги 5,2 белги, японлар учун эса 10,8 белгидан иборат деган хулосага келишди, шунинг учун жангда муҳим рол ўйнайдиган буйруқлар бериш учун 56% камроқ вақт кетди.

Рус тилини таҳлил қилгандан сўнг, тарихчилар рус тилидаги сўзнинг узунлиги ўртача 7,2 белгидан иборат эканлигини аниқладилар, аммо танқидий вазиятларда буйруқ командаси сўзларни камситишга ўтади ва ўртача сўз узунлиги 3,2 белгигача камаяди (бу баъзи бир сўз бирикмалари билан боғлиқ ва иборалар битта сўз билан алмаштирилади).

#бўлган_воқеа #тарих #иккинчи_жаҳон_уруши

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
1961 йил 31 октябрда Сталиннинг жасади мақбарадан чиқарилди

1961 йил 30 октябрда КПСС ХХII қурултойи "Сталин томонидан Лениннинг кўрсатмаларини жиддий равишда бузиш, ҳокимиятни суиистеъмол қилиш, ҳалол совет одамларига қарши катта репрессиялар ва шахсга сиғиниш даврида бошқа ҳаракатлар тобутни жасад билан Ленин мақбарасида қолдириш имконсиз" деган қарорга келди. 1961 йил 31 октябрдан 1 ноябрга ўтар кечаси Сталиннинг жасадини мақбарадан олиб чиқиб, Кремл девори ёнидаги қабрга кўмдилар. Дафн маросими яширинча, бутун Қизил майдонни тўсиб қўйилган ҳолда амалга оширилди, чунки расмийлар бу ҳаракатга қандай муносабатда бўлиши мумкинлигини билишмаган. Сталинни қайта кўмиш ва унинг номини олган барча аҳоли пунктларининг қайта номланиши СССРдаги де-сталинизация сиёсатининг апогиаси бўлди. Кейинги йилларда мамлакат раҳбарияти шахсга сиғинишни танқид қилишни тўхтатди.

#кун_тарихи #бўлган_воқеа #тарих #сталин

(Ролик рус тилида)

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
НСНAП партиясининг Конгресси, 1936 йил, Нюрнберг, Германия

Нюрнбергдаги фашистлар партиясининг митингида жуда катта миқдордаги ускуналар жалб қилинган. "Ёруғлик ибодатхонаси" (ёруғлик гумбази) деб номланиш учун 152 двигателли зенитли фаралар ва 3000 кВт ва бошқа 2000 дан ортиқ стационар ёруғлик манбалари ишлатилган. Умуман олганда, нацистлар даврида тарғиботнинг муҳим элементи бўлган ва немис миллатининг буюклигини намойиш этиши керак бўлган 10 та шундай конгресс-парадлар ўтказилди.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Жон Ф. Кеннеди ўзининг биринчи сиёсий идорасига номзод, 1950-йиллар, AҚШ

Табиийки, Жон Кеннедининг сиёсий фаолияти президентлик давридан бошланган эмас. Ҳарбий хизматни тугатгандан сўнг (бўлажак президент Иккинчи Жаҳон уруши давомида "лейтенант" унвонига эга эди), 1947 йилда у Массачусетс штатидан AҚШ Вакиллар палатасига сайланди. У 1953 йилгача ушбу қонун чиқарувчи лавозимда ишлаган. Кейинги 7 йил давомида Кеннеди Массачусетс штатидан сенатор бўлган. 1960 йилда, навбатдаги президентлик сайловларида у демократлардан номзод сифатида Ричард Никсонни кичик фарқ билан мағлуб этди.

#бўлган_воқеа #тарих #машҳурлар

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Сталиннинг рухсатисиз фотосурати: унга немислар Киевни олиб кетмоқчи эканлиги тўғрисида хабар берилган пайт, 1941 йил август, Москва, РСФСР

Германиянинг Совет Иттифоқига ҳужуми "Барбаросса" операцияси Иккинчи Жаҳон урушидаги энг катта ҳарбий операция бўлди. Бундан ташқари, уруш тарихдаги энг тоталитар тузумлардан иккитасини бир-бирига қарши қўйди. Бироқ, операциянинг дастлабки бир неча ҳафтасида бу икки гигантнинг тўқнашувига ўхшамади. Немислар учун ҳужум осон юришдай туюлди. Қизил Aрмия жангдан кейин мағлубиятга учради ва Совет қўмондонлиги бутунлай саросимага тушиб қолди. Сталин бир неча ҳафта давомида бутунлай ўйловдп эди, у буйруқ бермади ва бу фронтда тартибсизликни келтириб чиқарди (кўплаб ҳарбий раҳбарлар жавобгарликни ўз зиммаларига олишдан қўрқишди).

#бўлган_воқеа #тарих #иккинчи_жаҳон_уруши #сталин

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Хитой аскарлари Совет-Хитой чегарасидаги можаро пайтида Даманский ороли яқинидаги Совет қўшинларига ҳужум қилишди, 1969 йил, СССР

Урушдан кейинги даврда Уссури дарёсидаги Даманский ороли ХХР ва СССР ўртасида зиддиятга айланди. 60-йилларнинг бошидан бошлаб, хитойликлар оролда чегараларни бузиш ва қишлоқ хўжалиги ишларини бажариш билан бир неча бор Совет чегарачиларини қўзғатишди. 1969 йил март ойида Хитой ҳарбийлари оролни эгаллаб олишга қуролли уриниш қилдилар, бу эса икки мамлакат ўртасида зиддиятга олиб келди. Отишмалар 2 ҳафта давом этди ва бу вақт давомида ҳар икки томондан 300 га яқин киши ҳалок бўлди ва яраланди. Давлатлар раҳбарлари можарони 1969 йил кузига қадар ҳал қилишга муваффақ бўлишди ва фақат 1991 йилда орол ниҳоят томонларнинг ўзаро келишуви билан ХХРга ўтди.

#бўлган_воқеа #тарих

❗️Доимо биз билан бирга бўлинг!
Дўстларингизга ҳам улашинг!

🦔 @tipratikan ©
Уитстон Черчилл, Берлинда, Гитлер бункери яқинида, 1945, Германия

1945 йил июн ойида Уинстон Черчилл Гитлернинг Берлинда йўқ қилинган бункерига ташриф буюрди. Бутун дунё оммавий ахборот воситалари томонидан эълон қилинган фотосуратда вазир ҳатто Фюрер ўзини отиб ташлаган стулга ўтиргани айтилган. Aммо кейинчалик Гитлер рафиқаси Эва Браун билан бирга сиянид қабул қилиб заҳарланганлиги исботланди. Дастлаб улар бункерни йўқ қилишни хоҳлашди, аммо бу қисман мумкин эди. Портлашлар натижасида фақат кириш жойи шикастланган, ўтиш жойи бетон қолдиқлар билан тўлиқ қопланган. Шундан сўнг, бункер деярли узоқ вақт давомида ташлаб кетилган, у атрофни харобалар ўраб олган. Фақат 1988 йилда собиқ Рейх канцеляриясининг қўшни ҳудудида турар-жой мажмуаси қурилиши бошланди. Бункер қазиб олинди ва махсус жиҳозлар билан уни бутунлай бузиб ташладилар, фақат бетон пол омон.

#бўлган_воқеа #тарих #иккинчи_жаҳон_уруши #гитлер

🦔 @tipratikan ©
Қўшма Штатларнинг 35-президенти Жон Кеннедининг ўлдирилиши 1963 йил 22 ноябр, жума куни Техас штатининг Даллас шаҳрида маҳаллий вақт билан соат 12:30 да содир бўлди. Жон Кеннеди, унинг рафиқаси Жаклин билан Элм кўчасида президент кортежида кетаётганда милтиқдан ўқ отиб ўлдирилди.

Қотиллик 10 ой давомида AҚШ Олий суди судяси Эрл Уоррен бошчилигидаги махсус чақирилган комиссия ("Уоррен комиссияси") томонидан текширилиб, қотилликни ёлғиз жиноятчи Ли Харви Освалд содир этган деган хулосага келди. Уоррен комиссиясининг хулосаларини шубҳа остига қўйган ва суиқасднинг муқобил вариантларини тақдим этган бир қатор фитна назариялари, жумладан Aмерика ёки Совет разведка хизматларининг фитнаси мавжуд, аммо уларнинг ҳеч бири исботланмаган. Ижтимоий сўровлар шуни кўрсатадики, америкаликларнинг катта қисми (70 фоиздан ортиғи) қотилликларнинг расмий вариантига ишонмайди

#бўлган_воқеа #тарих

🦔 @tipratikan ©
Олтин дарвоза кўприги қурилиши, 1935, AҚШ

Сан-Франсиско шаҳри ва жанубий Марин округини боғлайдиган кўприк 1937 йилда очилганидан 1964 йилгача дунёдаги энг катта осма кўприк бўлган. Кўприкнинг умумий узунлиги 2737 м бўлиб, бу дунёдаги энг таниқли кўприклардан биридир. Кўприкнинг дастлабки дизайни муҳандис Жозеф Страусс ва консултант меъмор Ирвинг Морров томонидан тайёрланган бўлиб, улар дизайндаги Aрт Деcо элементларидан фойдаланганлар. Ўртача кунига кўприкдан юз минг машина ўтади. Ҳар бир йўналишдаги чизиқлар сони йўллар орасидаги ҳаракатланувчи доимий тўсиқ ёрдамида автомашиналар оқимига қараб ўзгаради. Олтин дарвоза кўприги ўз жонига қасд қилиш жойи сифатида ҳам танилган ва дунёдаги энг машҳур ўз жонига қасд қилиш жойларидан бири ҳисобланади. Норасмий маълумотларга кўра, 1200 дан ортиқ одам ундан сакраган.

#бўлган_воқеа #тарих

🦔 @tipratikan ©
Тарихдаги энг даҳшатли маняк Чикатило эмас, ҳатто эркак ҳам эмас, балки аёл - Элизавета Батҳорй. Венгриялик графиня, Гиннеснинг рекордлар китобига энг кўп қотиллик қилган аёл сифатида киритилган. Баъзи хабарларга кўра, 600 дан ортиқ ўспирин қиз графиня томонидан ўлдирилган. Қонли графиняга янги қурбонларни етказиб бериш учун мўмай пул тўлаган шериклари бор эди. У содир этган қотилликлар исботланганда, у хонасида 1614 йилда 54 ёшида вафот этган.

#рекорд #жиноят #тарих

🦔 @tipratikan ©